Tiết 25: Sự phát triển từ vựng ( tiep)

KI M TRA B I CỂ À Ũ
1. Những nhận định sau đúng hay sai ?
Đúng Sai
(1). "Từ vựng của một ngôn ngữ
không bao giờ thay đổi "
(2)."Một trong những cách phát triển
từ vựng tiếng Việt là phát triển nghĩa
của từ ngữ trên cơ sở nghĩa gốc"
X
X
2. Các phương thức chủ yếu phát triển
nghĩa của từ ngữ ?
Phương thức ẩn dụ và phương thức hoán dụ

Bài tập 5/ 57. Đọc hai câu thơ sau :
Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Từ mặt trời trong câu thơ thứ hai được sử dụng theo
phép tu từ từ vựng nào ? Có thể coi đây là hiện
tượng một nghĩa gốc của từ phát triển thành nhiều
nghĩa được không ? Vì sao ?
- Từ “mặt trời” trong câu 2 được dùng theo phép ẩn
dụ. Tác giả gọi Bác Hồ là “mặt trời” dựa trên cảm
nhận của nhà thơ.
- Đây không phải là hiện tượng phát triển nghĩa của
từ vì sự chuyển nghĩa của nó chỉ có tính lâm thời,
không thể đưa vào giải thích trong từ điển

Từ gạch chân trong hai dòng thơ sau được dùng theo
nghĩa nào:

Buồn trông nội cỏ rầu rầu
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.
a) Nghĩa gốc.
b) Nghĩa chuyển.
c) Nghĩa chuyển theo phương thức ẩn dụ.
d) Nghĩa chuyển theo phương thức hoán dụ.

sù ph¸t triÓn
cña tõ vùng
( tiÕp)
Thø 5 ngµy 25 th¸ng 9 n¨m 2008
TiÕt 25.

Cho các từ: điện thoại, sở hữu, kinh tế, di
động, đặc khu, trí tuệ, tri thức.
? Trên cơ sở những từ trên, thời gian gần đây
người ta cấu tạo nên những từ ngữ mới nào?
-> Điện thoại di động; kinh tế tri thức; đặc
khu kinh tế; sở hữu trí tuệ.
1- Điện thoại di động: điện thoại vô tuyến nhỏ
mang theo người, được sử dụng trong vùng
phủ sóng của cơ sở thuê bao.
2- Kinh tế tri thức: nền kinh tế chủ yếu dựa
vào việc sản xuất, lưu thông, phân phối các
sản phẩm có hàm lượng tri thức cao.
I/ Tạo từ ngữ mới.
* Xét ví dụ: