Một số giải pháp nâng cao năng lực quản lý, khai thác hệ thống công trình của Công ty TNHH một thành viên đầu tư và phát triển thủy lợi Sông Nhuệ

L IC M N
Qua th i gian h c t p

tr

ng

sâu s c đ n t t c các th y/cô trong tr

i h c Th y l i, tác gi mu n g i l i c m n
ng đã truy n đ t cho tôi nh ng ki n th c b

ích v khoa h c công ngh , k thu t và xã h i.
Tác gi xin chân thành c m n các th y cô trong khoa Kinh t và Qu n lý đã
truy n đ t cho tôi nh ng ki n th c chuyên sâu v chuyên ngành và giúp đ tác gi
t n tình trong su t th i gian theo h c c ng nh th i gian làm lu n v n.
c bi t, tác gi xin g i l i c m n chân thành đ n PGS.TS.Nguy n Tr ng
Hoan đã t n tình giúp đ và h

ng d n tác gi trong su t quá trình th c hi n lu n

v n này.
Cu i cùng, tác gi xin đ

c g i l i c m n trân tr ng t i Công ty TNHH MTV

đ u t và phát tri n th y l i Sông Nhu đã cung c p nh ng t li u và h tr tác gi
hoàn thành lu n v n này.
M t l n n a tôi xin chân thành c m n!

Hà N i, ngày 03 tháng 03 n m 2016

Tác gi lu n v n

Tr n V nh Trung


L I CAM OAN
Tôi xin cam đoan lu n v n là k t qu nghiên c u c a riêng tôi, không sao chép
c a ai. N i dung lu n v n có tham kh o và s d ng các tài li u, thông tin đ

c đ ng

t i trên các tác ph m, t p chí theo danh m c tài li u c a lu n v n.

Tác gi lu n v n

Tr n V nh Trung


M CL C
PH N M
CH

U

NG 1: T NG QUAN V QU N LÝ, KHAI THÁC H TH NG CÔNG TRÌNH

TH Y L I ............................................................................................................................................. 1
1.1.

M t s khái ni m ................................................................................................... 1

1.1.1.

H th ng công trình th y l i .......................................................................... 1

1.1.2.

Qu n lý khai thác h th ng công trình th y l i ............................................. 1

1.1.3.

N ng l c qu n lý khai thác h th ng công trình th y l i............................... 2

1.2.

T ng quan v công tác qu n lý khai thác các công trình th y l i
n

c ta ......... 3

1.2.1.

Hi n tr ng các h th ng t

1.2.2.

Th c tr ng công tác qu n lý khai thác các công trình th y l i

1.2.3.

Nh ng v n đ đ t ra cho công tác qu n lý khai thác h th ng công trình

th y l i

..................................................................................................................... 11

1.2.4.

H th ng v n b n pháp quy v qu n lý khai thác công trình th y l i ......... 11

1.3.

i

n

c ta .......................................................... 3
n

c ta ...... 6

N i dung công tác qu n lý khai thác công trình th y l i ..................................... 14

1.3.1.

Các mô hình qu n lý .................................................................................... 14

1.3.2.

Công tác qu n lý công trình ......................................................................... 14

1.3.3.

Công tác qu n lý n

1.3.4.

Công tác qu n lý kinh doanh ....................................................................... 16

1.4.

c ................................................................................. 15

Các tiêu chí đánh giá n ng l c qu n lý khai thác công trình th y l i.................. 17

1.4.1.

T ch c b máy ........................................................................................... 17

1.4.2.

M c đ hoàn thi n c a các k ho ch ........................................................... 17

1.4.3.

M c đ lãnh đ o th c hi n hoàn thành k ho ch ........................................ 19

1.4.4.

M c đ ki m soát các quá trình ................................................................... 20

1.5.

Các nhân t

nh h

ng đ n n ng l c qu n lý khai thác các công trình th y l i . 20

1.5.1.

Nhóm nhân t ch quan ............................................................................... 20

1.5.2.

Nhóm nhân t khách quan ........................................................................... 24

1.6.

Nh ng kinh nghi m trong vi c nâng cao n ng l c qu n lý khai thác công trình

th y l i ............................................................................................................................. 24
1.6.1.

Nh ng kinh nghi m ..................................................................................... 24

1.6.2.

Nh ng bài h c rút ra .................................................................................... 27

1.7.

T ng quan nh ng công trình nghiên c u có liên quan đ n đ tài ........................ 28


K T LU N CH
CH

NG 1 .................................................................................................................... 29

NG 2: TH C TR NG N NG L C QU N LÝ, KHAI THÁC H

CÔNG TRÌNH TH Y L I T I CÔNG TY TNHH M T THÀNH VIÊN

TH NG
UT

VÀ

PHÁT TRI N TH Y L I SÔNG NHU .................................................................................... 30
2.1. Gi i thi u v Công ty TNHH m t thành viên đ u t và phát tri n th y l i Sông
Nhu ................................................................................................................................. 30
2.1.1. Qúa trình hình thành và phát tri n c a công ty .................................................. 30
2.1.2. C c u t ch c b máy ...................................................................................... 32
2.1.3. K t qu s n xu t kinh doanh c a Công ty TNHH m t thành viên đ u t và phát
tri n th y l i Sông Nhu trong th i gian qua .............................................................. 37
2.2. Th c tr ng công tác qu n lý, khai thác h th ng công trình c a Công ty TNHH m t
thành viên đ u t và phát tri n th y l i Sông Nhu ........................................................ 39
2.2.1. Th c tr ng h th ng t ch c qu n lý công trình th y l i

n

c ta trong th i

gian qua ........................................................................................................................ 39
2.3. Hi n tr ng h th ng công trình th y l i do Công ty qu n lý .................................... 52
2.3.1. Th c tr ng các công trình th y l i ..................................................................... 52
2.3.2. M t s nguyên nhân d n t i xu ng c p c a các công trình th y l i trên đ a bàn
Công ty đ

c phân công qu n lý ................................................................................. 54

2.3.3. Tình hình duy tu, b o d

ng, s a ch a nâng c p các công trình th y l i do

Công ty TNHH MTV đ u t và phát tri n th y l i Sông Nhu qu n lý ..................... 56
2.4. Th c tr ng công tác qu n lý, khai thác công trình th y l i c a Công ty TNHH m t
thành viên đ u t và phát tri n th y l i Sông Nhu ........................................................ 60
2.4.1. Th c tr ng t ch c b máy qu n lý khai thác c a Công ty ............................... 60
2.4.2. Phân tích tình hình qu n lý khai thác h th ng công trình th y l i c a Công ty
..................................................................................................................................... 62
2. 5.

ánh giá chung v n ng l c qu n lý, khai thác h th ng công trình c a Công ty

TNHH m t thành viên đ u t và phát tri n th y l i Sông Nhu ..................................... 66
2.5.1. Nh ng k t qu đ t đ

c ..................................................................................... 66

2.5.2. Nh ng t n t i và nguyên nhân ........................................................................... 68
K T LU N CH

NG 2 .................................................................................................................... 76


CH

NG 3: NGHIÊN C U,

KHAI THÁC H
THÀNH VIÊN
3.1.

nh h

XU T GI I PHÁP NÂNG CAO N NG L C QU N LÝ,

TH NG CÔNG TRÌNH TH Y L I T I CÔNG TY TNHH M T
U T VÀ PHÁT TRI N TH Y L I SÔNG NHU

N N M 2020 ..... 77

ng công tác qu n lý, khai thác h th ng công trình c a Công ty trong th i

gian t i ............................................................................................................................. 77
3.2. ánh giá nh ng c h i và thách th c trong qu n lý, khai thác h th ng công trình c a Công
ty TNHH m t thành viên đ u t và phát tri n th y l i Sông Nhu ............................................... 79
3.2.1. Nh ng c h i ..................................................................................................... 79

3.2.2. Nh ng thách th c ............................................................................................... 80
3.3.

xu t m t s gi i pháp ch y u nâng cao n ng l c qu n lý, khai thác h th ng

công trình c a Công ty TNHH m t thành viên đ u t và phát tri n th y l i Sông Nhu 81
3.3.1. Gi i pháp v hoàn thi n c c u t ch c b máy qu n lý khai thác h th ng c a
Công ty......................................................................................................................... 81
3.3.2. Gi i pháp v hoàn thi n công tác l p k ho ch s n xu t kinh doanh ................ 84
3.3.3. T ng c

ng công tác giám sát và đánh giá công tác qu n lý khai thác h th ng

công trình th y l i ........................................................................................................ 86
3.3.4. Gi i pháp t ng c

ng ng d ng khoa h c, công ngh trong qu n lý khai thác . 88

3.3.5. Gi i pháp trong công tác qu n lý công trình ...................................................... 90
3.3.6. Gi i pháp qu n lý n

c ...................................................................................... 96

3.3.7. Gi i pháp trong công tác qu n lý kinh doanh .................................................... 99
K T LU N CH

NG 3 .................................................................................................................. 100

K T LU N VÀ KI N NGH ........................................................................................................ 101
DANH M C TÀI LI U THAM KH O

DANH M C KÝ HI U VÀ CH VI T T T

Ký hi u vi t t t

Ngh a đ y đ

1. B KH

: Bi n đ i khí h u

2. BNN&PTNT

: B nông nghi p và phát tri n nông thôn

3. CNH-H H

: Công nghi p hóa hi n đ i hóa

4. CTTL

: Công trình th y l i

5. HTCTTL

: H th ng công trình th y l i

6. HTDN

: H p tác dùng n

7. HTX

: H p tác xã

8. KCH

: Kiên c hóa

9. KTCT TL

: Khai thác công trình th y l i

10. MTV

: M t thành viên

11. NTTS

: Nuôi tr ng th y s n

12. QLDVTL

: Qu n lý d ch v th y l i

13. QLKT

: Qu n lý khai thác

14. SNN&PTNT

: S nông nghi p và phát tri n nông thôn

15. TB

: Tr m b m

16. TCHTDN

: T ch c h p tác dùng n

17. TLP

: Th y l i phí

18. TNHH

: Trách nhi m h u h n

19. UBND

: y ban nhân dân

c

c


DANH M C B NG BI U

B ng 2.1: K t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a Công ty ............................................. 38
B ng 2.2: Nhân l c c a chi c c qu n lý v th y l i c a các t nh ........................................... 41
B ng 2.3: Nhân l c c a b máy qu n lý th y l i c p huy n ................................................... 43
B ng 2.4: Các Lo i hình doanh nghi p qu n lý .......................................................................... 46
B ng 2.5: Các lo i hình t ch c dùng n
B ng 2.6: S l

c ................................................................................. 47

ng lao đ ng bình quân c a m t TCHTDN ................................................... 48

B ng 2.7: C c u v trình đ lao đ ng bình quân trong các TCHTDN................................ 48


DANH M C HÌNH V
Hình 2.1. B n đ h th ng công trình th y l i Sông Nhu ............................................................... 32
Hình 2.2: Mô hình t ch c và qu n lý h th ng th y nông t nh....................................................... 40
Hình 2.3: S đ v nguyên nhân công trình th y l i xu ng c p ...................................................... 55
Hình 2.4: S đ B máy qu n lý, khai thác công trình th y l i ....................................................... 61
Hình 2.5: S đ l p k ho ch c a Công ty TNHH MTV đ u t và phát tri n th y l i Sông Nhu ....70
Hình 3.1: S đ Quy trình l p k ho ch.............................................................................................. 86


PH N M

U

1. Tính c p thi t c a đ tài
Vi t Nam t lâu nay v n đ

c bi t đ n là m t qu c gia có n n s n xu t nông

nghi p là ch y u v i m t s s n ph m nông nghi p có ch t l

ng trên th tr

ng

qu c t . Nông nghi p không đ n gi n ch là ph c v nhu c u n u ng c a con ng

i

mà còn đóng vai trò quan tr ng trong n n kinh t qu c dân.
H i nh p qu c t đã d n t i m t xu h
kinh t theo h

ng t t y u là s chuy n d ch c c u

ng t ng t tr ng công nghi p, d ch v , gi m t tr ng nông nghi p,

đ y m nh quá trình công nghi p hóa – hi n đ i hóa đ t n
đó

ng và Nhà n

nghi p theo h

c đã có nhi u ch tr

c.

phù h p v i xu th

ng, chính sách nh m gi m t tr ng nông

ng b n v ng. Có ngh a là chú tr ng vào m t ch t l

ng và nâng

nông nghi p lên m t t m cao m i, là đi m t a v ng ch c cho các ngành kinh t
khác phát tri n.
Trong các bi n pháp đ

c áp d ng thì th y l i là bi n pháp có t m quan

tr ng b c nh t t o đi u ki n cho nông nghi p phát tri n. H th ng các công trình
th y l i có nhi m v cung c p n

c và tiêu úng khi c n thi t. N

c đ i v i nông

nghi p là vô cùng quan tr ng. Trong dân gian đ n nay v n còn l u truy n câu nói:
''Nh t n

c, nhì phân, tam c n, t gi ng''. Và ch t ch H Chí Minh c ng đã t ng

nói r ng: “N

c c ng có th làm l i, nh ng c ng có th làm h i, nhi u n

c quá thì

úng l t, ít n

c quá thì h n hán. Nhi m v c a chúng ta là làm cho đ t v i n

c

đi u hoà v i nhau đ nâng cao đ i s ng nhân dân, xây d ng ch ngh a xã h i”.
Do đó, trong phát tri n nông nghi p, th y l i c n đi tr

cm tb

cđ t o

ti n đ v ng ch c cho vi c nâng cao n ng su t, hi u qu cây tr ng.
Công ty TNHH m t thành viên đ u t phát tri n th y l i Sông Nhu là m t
trong nh ng đ n v đ i di n cho Nhà n

c qu n lý m t s công trình th y l i đ u

m i, công trình tr ng đi m c a thành ph Hà N i. Trong nh ng n m qua, h th ng
các công trình th y l i đã góp ph n to l n trong vi c nâng cao n ng su t cây tr ng,
ph c v dân sinh và các ngành kinh t khác. Tuy nhiên hi n nay công tác qu n lý,
khai thác các công trình c a Công ty TNHH m t thành viên đ u t phát tri n th y


l i Sông Nhu

trên đ a bàn thành ph Hà N i còn t n t i nh ng b t c p, h n ch ,

ch a đ t hi u qu cao, ch a đáp ng đ

c nhu c u đ t ra. Chính vì v y, đ có th

phát huy h t n ng l c c a các công trình th y l i thì v n đ đ t ra là c n làm gì đ
nâng cao hi u qu qu n lý, khai thác h th ng công trình th y l i.
Nh m góp ph n vào vi c nghiên c u nh m đáp ng yêu c u v a thi t th c, v a
c p bách tr

c m t, v a c b n lâu dài đ i v i v n đ nâng cao n ng l c qu n lý,

khai thác h th ng công trình c a Công ty khai thác công trình th y l i nói chung
và Công ty TNHH m t thành viên đ u t phát tri n th y l i Sông Nhu nói riêng là
lý do ch y u c a vi c ch n đ tài Lu n v n “M t s gi i pháp nâng cao n ng l c
qu n lý, khai thác h th ng công trình c a Công ty TNHH m t thành viên đ u t và
phát tri n th y l i Sông Nhu ”.
2. M c đích nghiên c u c a đ tài
Trên c s đánh giá th c tr ng qu n lý, khai thác h th ng công trình c a
Công ty TNHH m t thành viên đ u t và phát tri n th y l i Sông Nhu trong th i
gian qua, t đó đ xu t đ nh h

ng và m t s gi i pháp nh m nâng cao n ng l c

qu n lý, khai thác các công trình th y l i trên đ a bàn huy n trong th i gian t i.
it

3.
a)

it

ng và ph m vi nghiên c u
ng nghiên c u

Các v n đ có liên quan t i n ng l c qu n lý, khai thác h th ng công trình c a
Công ty TNHH m t thành viên đ u t và phát tri n th y l i Sông Nhu

trong m t

s n m g n đây.
b) Ph m vi nghiên c u
- V n i dung: D a trên lý lu n khoa h c và th c ti n v n ng l c qu n lý đ phân
tích, đánh giá th c tr ng n ng l c qu n lý, khai thác h th ng Công trình c a Công
ty TNHH m t thành viên đ u t và phát tri n th y l i Sông Nhu trong nh ng n m
qua, đ xu t gi i pháp nh m nâng cao n ng l c qu n lý h th ng công trình c a
Công ty trong giai đo n t i;
- V không gian:

tài t p trung nghiên c u, thu th p s li u c a Công ty TNHH

m t thành viên đ u t và phát tri n th y l i Sông Nhu ;


- V th i gian: S li u th ng kê và các v n đ liên quan đ
đ n 2014, các s li u v đ nh h

c s d ng t n m 2010

ng phát tri n, c h i và thách th c v qu n lý công

trình th y l i trong th i gian t i.
4. Ph

ng pháp nghiên c u
đ m b o hoàn thành các n i dung và gi i quy t các v n đ nghiên c u c a

đ tài, tác g a đ xu t s d ng các ph
-

Ph

ng pháp nghiên c u sau đây:

ng pháp k th a có ch n l c

Thu th p các tài li u, s li u có liên quan t các c quan, s ban ngành c ng nh
các báo cáo, các công trình nghiên c u, v n b n quy ph m pháp lu t có liên quan.
ng d ng các k t qu nghiên c u đ đ xu t các gi i pháp nh m nâng cao n ng l c
qu n lý khai thác h th ng công trình c a Công ty TNHH m t thành viên đ u t và
phát tri n th y l i Sông Nhu .
-

Ph

ng pháp so sánh, đánh giá

C n c vào các đánh giá thu đ

c qua b ng h i c ng v i các s li u nói chung có

liên quan và các s li u có tiêu chí đánh giá, đ t đó phân tích đ

c s hi u qu

c ng nh ch a đ t yêu c u qua các th i k khác nhau c a n ng l c qu n lý khai
thác h th ng công trình c a Công ty TNHH m t thành viên đ u t và phát tri n
th y l i Sông Nhu .
-

Ph

ng pháp phân tích, t ng h p

S d ng trong quá trình hoàn thành chuyên đ . K t qu t các mô hình x lý d li u
s đ

c di n gi i, phân tích nh m nêu lên th c tr ng qu n lý, khai thác h th ng

công trình c a các Công ty qu n lý, khai thác công trình th y l i. Các bi n pháp và
qui trình qu n lý c ng s đ

c đ xu t d a trên nh ng k t qu phân tích và t ng

h p.
5. Ý ngh a khoa h c và th c ti n
a) Ý ngh a khoa h c
tài nghiên c u l a ch n ph
h

ng pháp nghiên c u phân tích đánh giá nh

ng c a n ng l c qu n lý, khai thác đ n ho t đ ng c a các Công ty khai thác

công trình th y l i. D a trên lý lu n và th c ti n đ phân tích đánh giá n ng l c


qu n lý, khai thác h th ng công trình c a Công ty khai thác công trình th y l i.
Nghiên c u các gi i pháp nâng cao n ng l c qu n lý, khai thác h th ng công trình
Th y l i. K t qu nghiên c u s góp ph n hoàn thi n c s lý lu n v n ng l c qu n
lý, khai thác h th ng công trình t i các Công ty qu n lý công trình th y l i.
b) Ý ngh a th c ti n
K t qu nghiên c u c a đ tài s đ
h

c s d ng trong th c ti n phân tích nh

ng c a n ng l c qu n lý, khai thác đ n ho t đ ng c a các Công ty qu n lý công

trình th y l i, các gi i pháp đ xu t s là nh ng g i ý cho các nhà đ u t , nhà t
v n, nh ng ng

i làm công tác qu n lý công trình th y l i nói chung và Công ty

TNHH m t thành viên đ u t và phát tri n th y l i Sông Nhu nói riêng.
6. K t qu d ki n đ t đ

c

- H th ng hóa c s lý lu n và th c ti n v qu n lý, khai thác các công trình
th y l i.
- ánh giá th c tr ng qu n lý, khai thác h th ng công trình c a Công ty TNHH m t
thành viên đ u t phát tri n th y l i Sông Nhu .
- Phân tích nguyên nhân và các y u t

nh h ng t i công tác qu n lý, khai thác các

công trình c a Công ty TNHH m t thành viên đ u t phát tri n th y l i Sông Nhu .
-

xu t đ nh h

ng và m t s gi i pháp ch y u nh m nâng cao n ng l c qu n

lý, khai thác h th ng công trình c a Công ty TNHH m t thành viên đ u t và phát
tri n th y l i Sông Nhu .
7. N i dung c a Lu n v n
Ngoài ph n m đ u, k t lu n ki n ngh , lu n v n đ

c b c c v i 3 ch

ng,

n i dung chính nh sau:
Ch

ng 1: T ng quan v qu n lý, khai thác h th ng công trình th y l i

Ch

ng 2: Th c tr ng n ng l c qu n lý, khai thác h th ng công trình th y

l i t i Công ty TNHH m t thành viên đ u t và phát tri n th y l i Sông Nhu
Ch

ng 3: M t s gi i pháp ch y u nâng cao n ng l c qu n lý, khai thác h

th ng công trình th y l i t i Công ty TNHH m t thành viên đ u t và phát tri n
th y l i Sông Nhu .


1

CH

NG 1: T NG QUAN V QU N LÝ, KHAI THÁC H TH NG CÔNG
TRÌNH TH Y L I

1.1. M t s khái ni m
1.1.1. H th ng công trình th y l i
Th y l i là m t thu t ng , tên g i truy n th ng c a vi c nghiên c u khoa h c
công ngh , đánh giá, khai thác s d ng, b o v ngu n tài nguyên n
tr

c và môi

ng, phòng tránh và gi m nh thiên tai. Ngoài ra, th y l i còn có tác d ng ch ng

l i s c k t đ t. Th y l i th

ng đ

c nghiên c u cùng v i h th ng tiêu thoát

n

c, h th ng này có th là t nhiên hay nhân t o đ thoát n

d

i đ t c a m t khu v c c th .

c m t ho c n

c

Th y l i theo ngh a chung nh t là nh ng bi n pháp nh m khai thác tài nguyên
n

c m t cách h p lý nh m mang l i l i ích cho c ng đ ng. Nh ng bi n pháp khai

thác n

c bao g m: khai thác n

ho c cung c p n

c m t và n

c ng m thông qua các h th ng b m

c t ch y. S d ng tài nguyên n

c m t cách h p lý có ngh a là

t n d ng nh ng đ c tính h u ích mà nó mang l i, m t khác đ u tranh phòng ch ng
và h n ch nh ng thi t h i do n
ích mà ngu n n

c gây ra đ i v i s n xu t và đ i s ng. Nh ng l i

c đem l i vô cùng to l n và có ý ngh a đ c bi t trong phát tri n

kinh t , ph c v đ i s ng dân sinh, bao g m n

c dùng cho phát tri n nông nghi p

(tr ng tr t, nuôi tr ng th y s n…), phát tri n ti u – th công nghi p, ph c v sinh
ho t, t o c nh quan phát tri n du l ch, c i t o môi tr

ng sinh thái…

Công trình th y l i là công trình thu c k t c u h t ng nh m khai thác m t l i
c an

c; phòng, ch ng tác h i do n

thái, bao g m: h ch a n

c gây ra, b o v môi tr

c, đ p, c ng, tr m b m, gi ng, đ

ng và cân b ng sinh
ng ng d n n

c,

kênh, công trình trên kênh và b bao các lo i.
H th ng công trình th y l i: Bao g m các công trình th y l i có liên quan tr c
ti p v i nhau v m t khai thác và b o v trong m t khu v c nh t đ nh.
1.1.2. Qu n lý khai thác h th ng công trình th y l i
Qu n lý là m t ho t đ ng mà m i t ch c (gia đình, doanh nghi p, chính ph )
đ u có, nó g m 5 y u t t o thành là: k ho ch, t ch c, ch đ o, đi u ch nh và ki m


2

soát. Qu n lý chính là th c hi n k ho ch, t ch c, ch đ o đi u ch nh và ki m soát
(Fayel).
Khai thác là t ng h p nh ng ho t đ ng đ nh ng s n v t có s n trong t nhiên,
nh ng đ i t

ng nhân t o đ

c s d ng m t cách h p lý nh m t n d ng h t kh

n ng ti m tàng vào ph c v m c đích c a con ng

i.

V y Qu n lý khai thác h th ng công trình th y l i là bao g m nh ng công vi c
sau:
- L p k ho ch: Là m t ho t đ ng c a quá trình qu n lý mà con ng
h

ng vào m c tiêu đ đ t đ

ic n

c m c đích chung c a công trình th y l i.

- T ch c: Là quá tình ho t đ ng liên quan đ n m c tiêu, k ho ch và xác đ nh
trao trách nhi m quy n qu n lý cho các t ch c cá nhân đ có hi u qu nh t.
-

i u hành: Là nh ng ho t đ ng đ xác đ nh ph m vi, quy n h n ra quy t

đ nh, phân b và s d ng các ngu n l c h p lý, t ng c

ng qu n lý có s tham gia

c a c ng đ ng và đ m b o đúng m c đ , m c đích ph c v c a các công trình th y
l i.
-

ng c thúc đ y: Nh m tìm ra đ

c nh ng m t l i đ thúc đ y c ng đ ng

tham gia qu n lý s d ng các công trình th y l i có hi u qu nh t.
- Ki m soát và theo dõi: Là m t quá trình theo dõi và đánh giá các k t qu đ t
đ

c t các công trình th y l i.

1.1.3. N ng l c qu n lý khai thác h th ng công trình th y l i
N ng l c là t ch c các thu c tính tâm lý đ c đáo c a cá nhân phù h p v i
nh ng yêu c u c a m t ho t đ ng nh t đ nh, đ m b o cho ho t đ ng đó nhanh
chóng đ t k t qu . N ng l c hình thành và b c l trong ho t đ ng g n v i m t ho t
đ ng c th và ch u s chi ph i c a môi tr

ng, tính ch t ho t đ ng, và kh n ng

c a cá nhân.
N ng l c qu n lý khai thác h th ng công trình th y l i là kh n ng t ch c, ch
đ o, tri n khai th c hi n, thanh tra ki m soát ho t đ ng khai thác các công trình
th y l i nh m mang l i l i ích cho cá nhân, t ch c và xã h i.


3

1.2. T ng quan v công tác qu n lý khai thác các công trình th y l i
1.2.1. Hi n tr ng các h th ng t
a. Giai đo n tr

i

n

n

c ta

c ta

c cách m ng tháng 08 n m 1945

L ch s , v n hóa dân t c Vi t Nam luôn g n li n v i l ch s phát tri n s n xu t
cây lúa n

c và n n v n minh lúa n

c. Vì v y, công tác th y l i đã đ

c các tri u

d i phong ki n ch m lo xây d ng. Trong 80 n m đô h , th c dân Pháp c ng có làm
m t s công trình nh

h th ng

ô L

Hóa),…m t s tr m b m, h th ng t

ng (Ngh T nh), Bái Th

ng (Thanh

i khác. Nh ng công trình này ch y u ph c

v cho vi c khai thác h m m , đ n đi n. V qu n lý các công trình th y l i ch y u
do ng

i Pháp tr c ti p qu n lý k t h p v i b máy cai tr thu c đ a. Tuy nhiên,

th i kì này ch y u ph c v m c đích riêng ch ch a mang tính đ ng b nên hi u
qu khai thác th p.
b. Giai đo n 1945 – tr

c 1975

Trong nh ng ngày đ u cách m ng m i thành công, đ c u đói và đ y m nh s n
xu t,

ng và Chính ph đã huy đ ng toàn dân đ p l i nh ng đo n đê b v , khôi

ph c các công trình th y l i.
N m 1955, mi n B c hoàn toàn gi i phóng, đây là th i kì mà s nghi p th y l i
phát tri n m nh m nh t. Hàng tr m công trình th y l i l n, g m nhi u h th ng
c ng, đ p, h ch a n

c, tr m b m nh Li u S n,

d ng, tu b v i n ng l c t

i L i, K G …đã đ

i, tiêu cho hàng v n ha đ t canh tác.

Trong k ho ch 5 n m (1960-1965), v i Ngh quy t h i ngh Trung
th 5,

ng l n

ng đã xác đ nh rõ “Th y l i là bi n pháp hàng đ u đ phát tri n nông

nghi p”, v i ph
do Nhà n

c xây

ng châm xây d ng k t h p công trình nh , công trình v a và l n,

c đ u t ho c Nhà n

c và nhân dân cùng làm, phong trào làm th y l i

đã d y lên m nh m .
Sau th ng l i v đ i c a cu c kháng chi n ch ng M c u n

c, c n

c đi lên

ch ngh a xã h i. Th y l i gi vai trò ch y u trong công cu c khôi ph c và phát
tri n kinh t , ph c h i đ c l c cho phát tri n nông nghi p. Nhi u công trình b h
h ng trong chi n tranh đ

c khôi ph c nh tr m b m Linh C m (Hà T nh), h


4

th ng Tam Giang (Phú Yên)… Nh ng công trình th y đi n l n nh Thác Bà, Hòa
Bình, Tr An đó là nh ng s ki n, nh ng cái m c l n trên con đ
h i ch ngh a

n

ng xây d ng xã

c ta.

c. Giai đo n t 1975 – nay
Giai đo n kho ng 10 n m tr

c và sau đ i m i (1986) là kho ng th i gian

chúng ta có nh ng nh n th c ch a đúng v con đ
nghi p hóa, hi n đ i hóa đ t n

ng, cách th c đ ti n hành công

c. C c u đ u t dàn tr i, m t cân đ i nghiêm

tr ng, ch chú tr ng xây d ng phát tri n nh ng c s s n xu t công nghi p n ng mà
ch a quan tâm đúng m c t i h t ng c s cho phát tri n nông nghi p, nông thôn.

Nh ng công trình th y l i đã đ
đ u m i, h th ng kênh m
c a ng

ng n i đ ng ch a đ

c đ u t th a đáng. S tham gia

i dân trong công tác qu n lý, khai thác ngu n n

th p, hi u qu d n n
n

c đ u t xây d ng ch chú tr ng vào công trình

c c a các kênh th p, l

ct

i t công trình còn

ng th t thoát l n gây lãng phí ngu n

c, chi phí s n xu t cao. M c thu th y l i phí th p, thu không tri t đ , không đ

kinh phí đ duy tu, b o d

ng nên các công trình phát huy hi u qu kém.

Trong kho ng 10 đ n 15 n m g n đây, Nhà n

c đã có nh ng thay đ i c b n

c v công tác đ u t xây d ng, c v công tác t ch c qu n lý, khai thác các công
trình th y l i. Trong các k đ i h i

ng luôn nh n m nh vai trò c a th y l i trong

phát tri n nông nghi p b n v ng. Chính vì v y trên c n
th y l i đ

c đã có nhi u công trình

c đ u t xây d ng, s k t h p gi a th y đi n và th y l i, phát tri n nuôi

tr ng th y s n, du l ch đã t o ra s chuy n đ i quan tr ng trong vi c chuy n d ch c
c u kinh t c a nhi u đ a ph
(Hà T nh), đ p dâng n
n nay c n

ng.

i n hình nh các công trình th y l i h K G

c Nam Th ch Hãn (Qu ng Bình)…

c đã hình thành 904 h th ng th y l i l n và v a có quy mô

di n tích ph c v t 200 ha tr lên, h n 5.000 h ch a các lo i, v i t ng dung tích
tr n

c h n 35,34 t m3; h n 10.000 tr m b m l n; g n 5.000 c ng t

i tiêu l n;

5.700 km đê sông, 3.000 km đê bi n, 23.000 km b bao ng n l đ u v hè thu
đ ng b ng sông C u Long và hàng tr m km kè; h n 126.000 km kênh m

ng.

T ng n ng l c thi t k c a các h th ng b o đ m cho kho ng 3,45 tri u ha đ t canh


5

tác. Hình th c huy đ ng các ngu n l c đ phát tri n công tác th y l i h t s c phong
phú, đa d ng bao g m c ngu n l c trong n
ngu n l c c a Nhà n

c và tranh th s h tr qu c t , c

c và c a nhân dân v i ph

ng châm Nhà n

cùng làm. Công tác qu n lý trong giai đo n này c ng đ

c và nhân dân

c s p x p l i theo h

ng

thành l p các Công ty Khai thác công trình th y l i (nay ch y u chuy n đ i thành
Công ty TNHH MTV th y l i).
Quá trình đô th hóa và công nghi p hóa di n ra nhanh chóng trong th i gian
g n đây, đ nh h

ng s n xu t nông nghi p phát tri n theo h

ng ti p c n th tr

ng,

s n xu t t p trung, phân b mùa v , c c u và quy mô s n xu t nông nghi p đang
thay đ i d n đ n nhu c u s d ng n

c cho nông nghi p và phi nông nghi p ngày

m t gia t ng. Nh ng khó kh n do thi u kinh phí trong nâng c p, hoàn thi n h
th ng công trình, trong v n hành, b o trì s a ch a công trình cùng v i vi c ch a
hoàn thi n c ch , chính sách cho công tác qu n lý, v n hành, phân ph i, đi u ti t
n

c,… d n đ n các h th ng t

i tiêu hi n nay ch a đáp ng đ

c yêu c u ph c

v đa m c tiêu, linh ho t và b n v ng.
Tr

c nh ng đòi hòi c a th c t nh v y, trong nh ng n m v a qua B Nông

nghi p và PTNT đã t p trung đ u t nâng c p hoàn thi n công trình các h th ng
t

i tiêu s d ng v n ODA và v n đ i ng trong n

c. Cùng v i s phát tri n và

hoàn thi n c s h t ng th y l i, nhi u cách ti p c n khác nhau nh : Qu n lý t
có s tham gia, Qu n lý tài nguyên n

i

c t ng h p, v.v nh m t ng hi u qu đ u t ,

chuy n t hình th c “ph c v ” sang hình th c “d ch v ” nh m t ng hi u ích s
d ng ngu n n

c và công trình th y l i, huy đ ng t i đa s tham gia c a các t

ch c trong qu n lý n
ng

i dùng n

c đ t đó có th c i thi n ch t l

c c ng đang đ

ng ph c v h

ng t i

c nghiên c u áp d ng. Các ho t đ ng c ng c các

t ch c qu n lý khai thác công trình th y l i, hoàn thi n và b sung khung chính
sách và pháp lý, nâng cao hi u qu qu n lý các h th ng t
đ

c nh ng khó kh n trên đang đ

nh ngành th y l i n l c th c hi n.

i tiêu nh m gi i quy t

c B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn c ng


6

Song song v i nh ng thành t u đã đ t đ
nghi p, các h th ng t

c trong ph c v s n xu t nông

i tiêu hi n nay v n còn nhi u t n t i nh hi u qu s d ng

v n đ u t , th ch qu n lý ch a hoàn thi n,… đây chính là nh ng v n đ c n đ
c i thi n đ có th k v ng cho vi c nâng cao hi u qu qu n lý h th ng t
1.2.2. Th c tr ng công tác qu n lý khai thác các công trình th y l i
B máy qu n lý nhà n
ng đ n đ a ph

i tiêu.
n

c ta

c v qu n lý khai thác công trình th y l i t Trung

ng ngày càng không ng ng c ng c , hoàn thi n và phát tri n,

th c hi n t t nhi m v qu n lý Nhà n
l

c

c trong ch đ o xây d ng và th c hi n chi n

c, quy ho ch, k ho ch, chính sách v qu n lý nhà n

c khai thác và b o v công

trình th y l i. Các h th ng công trình v n hành an toàn, phòng ch ng và h n ch
các r i ro do thiên tai l l t và h n hán, ph c v t t cho s n xu t nông nghi p, dân
sinh, kinh t xã h i tr

qu n lý nhà n

c m i di n bi n ph c t p c a th i ti t. Tuy v y, b máy

c v qu n lý khai thác công trình th y l i hi n đang b c l nh ng

b t c p, c n ph i đ

c nghiên c u đ đ i m i và hoàn thi n cho phù h p.

Theo Pháp l nh qu n lý và khai thác công trình th y l i, h th ng t
nay do 4 c p qu n lý t c p Trung

ng đ n c p xã, v Qu n lý khai thác tr c ti p

do Chi c c th y l i ch u trách nhi m Qu n lý nhà n
xu t đ

i tiêu hi n

c giao cho các Doanh nghi p nhà n

c; Qu n lý khai thác và s n

c ho t đ ng công ích, ph m vi qu n

lý t đ u m i đ n c ng đ u kênh n i đ ng; T th y nông c s qu n lý các công
trình n i đ ng.
- T ch c và phân c p qu n lý khai thác công trình th y l i
B máy qu n lý Nhà n

c v qu n lý khai thác công trình th y l i thi u th ng

nh t, ch c n ng nhi m v không nh t quán nên vi c ch đ o đi u hành t Trung
ng xu ng đ a ph

ng không thông su t và th

ng g p nhi u khó kh n. Theo k t

qu đi u tra c a Trung tâm nghiên c u kinh t - Vi n KHTL, qu n lý nhà n

cv

qu n lý khai thác công trình th y c p t nh hi n có 6 hình th c: Chi c c th y l i, Chi
c c qu n lý n

c và phòng ch ng l t bão, Chi c c th y l i và th y s n, phòng th y

l i và phòng th y nông.
n

c p huy n, c quan ch c n ng th c hi n qu n lý nhà

c v qu n lý khai thác công trình th y còn b t c p h n. Theo Ngh đ nh


7

172/2004/N -CP ngày 29/09/2004 c a Chính ph ,

phòng chuyên môn không có phòng nào đ

m i huy n th

ng có 12

c giao nhi m v qu n lý nhà n

cv

qu n lý khai thác công trình th y l i nh ng trên th c t ph n l n các huy n đ u có
phòng chuyên môn th c hi n qu n lý khai thác công trình th y l i. 282/528 huy n
(53,3%) th c hi n đúng h

ng d n c a Ngh đ nh là có thành l p Phòng kinh t và

giao ch c n ng qu n lý nhà n

c v qu n lý khai thác công trình th y l i. Còn l i

246 huy n chi m (46,7%) không th c hi n đúng.
Nh ng hi n nay qu n lý nhà n
ph

c c a ngành th y l i

c p t nh, nhi u đ a

ng ch a thành l p công ty Qu n lý khai thác công trình th y l i, công trình

c p huy n đ
qu n lý,

c giao cho phòng nông nghi p hay m t phòng ch c n ng c a huy n

xã do cán b kiêm nhi m giao thông-th y l i-xây d ng xã ph trách,…)

gây khó kh n trong công tác qu n lý và tri n khai chi n l

c đ u t , phát tri n

ngành,…
Mô hình t ch c qu n lý hi n nay
ph
n

m t s n i còn ch ng chéo, mang tính đ a

ng, ch a có c s khoa h c rõ ràng, còn ch ng chéo gi a vai trò qu n lý nhà
c và qu n lý s n xu t kinh doanh. Do ph thu c vào nhi u y u t khác nhau v

đi u ki n đ t đai, th nh
d ng n

ng, đ c đi m công trình, t p quán canh tác, nhu c u s

c c a cây tr ng, v t nuôi

t ng vùng, mi n nên hình th c qu n lý

các

c p r t đa d ng và ph c t p. C ch phân giao trách nhi m và quy n h n trong qu n
lý công trình, c ch giám sát và đánh giá ch a rõ ràng nên khó quy trách nhi m
qu n lý cho m t đ n v hay cá nhân nào c th .
Trách nhi m và quy n h n trong x lý các hành vi xâm h i công trình th y l i
không đ

c phân giao cho đ n v tr c ti p qu n lý mà do nhi u đ n v có liên quan

cùng tham gia gây nên tình tr ng đùn đ y trách nhi m, không c

ng quy t trong x

lý d n đ n tình tr ng xâm h i công trình th y l i ngày càng ra t ng.
Trình đ cán b qu n lý còn th p và không đ ng đ u gi a các vùng mi n. Bình
quân c n

c s cán b có trình đ đ i h c và trên đ i h c là 56,8%, trung c p và s

c p là 40%. Nh ng n m g n đây nhà n
vùng

c chú tr ng đ u t phát tri n th y l i

ng b ng sông C u long v i nh ng d án đ

c đ u t xây d ng l n nh Gò

8

Công Tây, H ng Ng , Kênh Tròn, Trà S , Tri Tôn,… tuy nhiên l i không chú tr ng
đào t o cán b theo th ng kê ch có 31% s cán b qu n lý có trình đ đ i h c 62%
trung c p và s c p.

áng báo đ ng h n hi n v n còn 120/528 t nh ch a có cán b

chuyên môn v th y l i chi m 23%.
V các Doanh nghi p th y l i: Th nh t, doanh nghi p ch a th c s t ch v
tài chính, kinh phí đ
d ch v c p n

c c p m i n m duy t chi theo báo cáo quy t toán. C ch giá

c c a doanh nghi p không theo c ch giá mua bán s n ph m, d ch

v cho các h dùng n

c mà là c ch thu theo chính sách do Nhà n

c quy đ nh.

Các đ nh m c kinh t - k thu t, đ nh m c chi phí s n xu t, đ nh m c lao đ ng...
ch a phù h p do ng

i l p, th i gian l p không theo k p s bi n đ ng c a giá thành

d ch v và chi phí s n xu t th c t t đó không b o đ m đ
doanh nghi p này không ch đ ng đ

c cân đ i thu chi. Các

c ngu n v n trong ho t đ ng s n xu t, ngu n

c p bù th y l i phí là ngu n thu ch y u c a doanh nghi p d n đ n các doanh
nghi p b đ ng trong đi u hành công vi c. Khi c n tu s a công trình ho c kh c ph c
s c do thiên tai gây ra thì ph i qua nhi u c p gi i quy t, chi phí cho công tác qu n
lý v n hành công trình đ

c các đ a ph

v i nhu c u th c t (ch t

ng c p phát hàng n m thâp h n nhi u so

ng ng kho ng 0,5÷1% giá tr công trình) nên doanh

nghi p thi u kinh phí cho công tác duy tu, b o d
ph c k p th i s c x y ra làm nh h

ng th

ng xuyên, không kh c

ng đ n vi c v n hành khai thác công trình.

Th hai, Các doanh nghi p ch a hoàn toàn có quy n t ch trong vi c tuy n d ng,
nâng cao n ng l c cán b , s p x p nhân l c, tr l
thu c nhi u vào quy t đ nh

ng, các nhi m v này còn ph

nhi u c p qu n lý. Ho t đ ng d ch v t

i tiêu v n b

chi ph i và ch u áp l c c a chính quy n, doanh nghi p không có quy n t ch i ph c
v t

i tiêu khi h dùng n

c không ký h p đ ng ho c không n p th y l i phí.

Doanh nghi p khó x ph t đ i v i các ho t đ ng/hành vi xâm ph m, gây h i đ n
công trình,... đi u này nh h

ng đ n ho t đ ng ph c v s n xu t c a h th ng.

V t ch c h p tác dùng n
ho t đ ng t i c s trên c n

c, hi n có kho ng 16.000 t ch c dùng n
c, nh ng mô hình t ch c qu n lý ch a đ

c đang
c th ng


9

nh t, hành lang pháp lý cho vi c thành l p, v n hành ho t đ ng ch a rõ ràng nên
hi u qu ho t đ ng c a các t ch c này ch a phát huy đ
B ng cách trao s ch đ ng cho đ a ph

c hi u qu mong mu n.

ng và Nhà n

c ti p t c hoàn thi n

Khung pháp lý, các chính sách t o c s c i ti n mô hình t ch c, doanh nghi p
qu n lý khai thác công trình th y l i, trong qu n lý, v n hành phân ph i n
t ng ch t l
n

ng l

ng cung c p d ch v và các ho t đ ng c a IMCs, ng

c, đ m b o h th ng t

c, nh m
i s d ng

i tiêu ho t đ ng hi u qu và b n v ng. T ng c

ng s

ti p c n các d ch v thông qua c i ti n c ch qu n lý tài chính, theo dõi và đánh giá

(M&E). C ch qu n lý và phân ph i n
c a ng

ih

c theo h

ng huy đ ng t i đa s tham gia

ng l i, phân đ nh rõ vai trò và trách nhi m, quy n l i c a các IMCs

và WUAs theo nguyên t c bình đ ng và cùng có l i thông qua hoàn thi n th ch và
đào t o nâng cao n ng l c các c p trong qu n lý h th ng t
hình t ch c h p tác dùng n

i tiêu. Th ng nh t mô

c, quy đ nh đ y đ v hình th c t ch c, c s pháp

lý, phân c p thành l p và qu n lý, đánh giá, h

ng d n đi u l ho t đ ng…t o c

ch ho t đ ng cho t ch c này ti p t c phát tri n.
Phân c p qu n lý công trình: Tính đ n th i đi m 6/2012, t i r t nhi u đ a
ph

ng ch a th ra đ

c quy t đ nh phân c p công trình th y l i theo Thông t s

65/2009/TT-BNNPTNT. Nh ng đ a ph

ng đã th c hi n rà soát và ti n hành phân

c p thì g p nhi u lúng túng và nh ng quy t đ nh này c ng đang còn ph i ti p t c
đ

c hoàn thi n.
Qu n lý h th ng t

i tiêu ch a tuân theo nguyên t c qu n lý h th ng, qu n lý

theo ranh gi i th y l c mà v n còn đang qu n lý theo ranh gi i hành chính, khó cho
công tác theo dõi đánh giá hi u qu quan lý khai thác h th ng. Trên c n
nay có 110 doanh nghi p nhà n
th ng trên cùng m t đ a bàn đ

c hi n

c qu n lý, khai thác công trình th y l i, nhi u h
c phân chia cho nhi u ch th đ c l p qu n lý, vi c

qu n lý các h th ng theo đ a gi i hành chính t n t i

h u h t các đ a ph

ng,

không phân rõ quy mô, ph m vi trách nhi m gây khó kh n cho qu n lý, đi u ph i và

v n hành ph c v s n xu t. Nh ng h th ng, d án đ
rà soát quy ho ch, tình toán l i, h

c trung

ng đ n qu n lý h th ng t

ng đ u t đã đ

c

i tiêu theo ranh gi i


10

th y l c, nh ng do vi c b trí các công trình ki m soát, đi u ti t ngu n n

c ch a

đ ng b và đ y đ nên vi c theo dõi, đánh giá ho t đ ng qu n lý, phân ph i n
v n ch a th th c hi n đ

c

c.

Vi c phân c p qu n lý đ u t theo Ngh đ nh 112/2009 c a Chính ph , ch đ u
t

c p huy n đ

hi n d án
ch t l

c phân c p phê duy t và qu n lý đ u t , do n ng l c cán b th c

c p huy n không có đ y đ kinh nghi m v công trình th y l i d n t i

ng công trình t

i tiêu đ

lý không đ m b o ch t l
Các công trình t

ng qu n

ng, nhanh xu ng c p.

i tiêu đ

c p, hi u qu s d ng và ch t l
b qu n lý công trình

c đ u t nâng c p, làm m i do đ a ph
c giao cho đ a ph
ng ph c v t

ng qu n lý đ u nhanh xu ng

i tiêu không cao do l c l

ng cán

c p huy n và xã còn thi u, đa ph n không có chuyên môn

v th y l i. Nhi u đ a ph

ng do đi u ki n đ a hình, th nh

ng, t p quán canh

tác…, đ ng ru ng nh h p, phân tán, nên vi c áp d ng tiêu chí quy mô công trình,
quy mô di n tích c ng đ u kênh ph trách đ phân c p qu n lý cho đ a ph
khó th c hi n, vì th c t m t khu t

i

các đ a bàn này th

vài ha đ n vài ch c ha...Ngoài ra,

nhi u đ a ph

ng s

ng có di n tích nh t

ng t ch c h p tác dùng n

c

ch a đ

c c ng c , ki n toàn nâng cao n ng l c, m t s n i t ch c h p tác dùng

n

c thành l p nh ng ch t n t i ho t đ ng trong th i gian đ u t c a d án,

cđ

khi d án k t thúc các t ch c này ch ho t đ ng c m ch ng ho c tan rã, do các h n
ch v con ng

i, tài chính, v c ch t ch c, v n hành ho t đ ng…

C s h t ng ch m đ
c pn

c c ng c , t l di n tích có t

c cho các d ch v khác ít đ

i đ t 80%, t l cung

c quan tâm và phát huy hi u qu ; h t ng th y

l i n i đ ng ch a đáp ng yêu c u s n xu t nông nghi p theo quy trình tiên ti n

ho c khó chuy n đ i khi thay đ i c c u cây tr ng.
C ch v n hành mang n ng tính bao c p, thi u đ ng l c đ nâng cao n ng su t
lao đ ng, đ m b o ch t l

ng, đ i m i h th ng qu n tr c a Công ty qu n lý khai

thác công trình th y l i.
H th ng tài chính y u kém, ch y u d a vào ngu n thu t ngân sách nhà n
ph

ng th c c p phát và nghi m thu không d a vào ch t l

c,

ng d ch v , các d ch v


11

khai thác t ng h p không đ

c phát huy đ t ng ngu n thu.

Qu n lý an toàn h đ p ch a đ

c coi tr ng đúng m c, nhi u h đ p b xu ng

c p có nguy c m t an toàn, t ch c qu n lý h đ p (đ c bi t là h đ p nh ) ch a
đáp ng yêu c u; n ng l c c nh báo, d báo s m ph c v ch đ o đi u hành và v n
hành h ch a còn y u.

1.2.3. Nh ng v n đ đ t ra cho công tác qu n lý khai thác h th ng công trình
th y l i
qu n lý, khai thác công trình th y l i đ t hi u qu cao thì quá trình th c hi n
các n i dung qu n lý, khai thác ph i đ m b o các yêu c u sau:
Qu n lý, v n hành, duy tu, b o d

ng công trình t

i tiêu n

c, c p n

c theo

đúng quy chu n, tiêu chu n k thu t, đ m b o an toàn công trình, ph c v s n xu t,
xã h i, dân sinh k p th i và hi u qu .
Th c hi n cung c p s n ph m, d ch v công ích t

i tiêu, c p n

c ph c v s n

xu t nông nghi p và các ngành kinh t khác trên c s h p đ ng đ t hàng v i c
quan có th m quy n ho c k ho ch đ

c giao.

S d ng v n, tài s n và m i ngu n l c đ

c giao h p lý đ hoàn thành t t

nhi m v qu n lý, khai thác công trình thu l i.
T n d ng công trình, máy móc thi t b , lao đ ng, k thu t, đ t đai, c nh quan và
huy đ ng v n đ th c hi n các ho t đ ng kinh doanh khác, v i đi u ki n không nh
h

ng đ n nhi m v qu n lý, khai thác công trình thu l i đ

c giao và tuân theo

các quy đ nh c a pháp lu t.
1.2.4. H th ng v n b n pháp quy v qu n lý khai thác công trình th y l i
Trong nh ng n m v a qua, Nhà n
thôn đang t ng b

c và B Nông nghi p và phát tri n nông

c, c ng c và hoàn thi n v khung pháp lý và các v n b n hành

chính h tr cho công tác qu n lý, khai thác các h th ng t

i tiêu nh : Pháp l nh

Khai thác và b o v công trình thu l i s 32/2001/PLUBTVQH10 ngày 4/4/2001,
Ngh đ nh s 143/2003/N -CP ngày 28/11/2003; Ngh đ nh 115/2008/N -CP ngày
14/11/2008; Nh m đ ng b và th c hi n các n i dung c a Ngh đ nh 115/2008/N CP, B Nông nghi p và PTNT đã ban hành, Ch th s 1268/CT-BNN-TL ngày


12

12/5/2009 v vi c t ng c

ng công tác qu n lý, khai thác công trình thu l i; Thông

t s 65/2009/TT-BNNPTNT ngày 12 tháng 10 n m 2009 H
đ ng và phân c p qu n lý, khai thác công trình th y l i;

ng d n t ch c ho t
th ng nh t, h tr các

chính sách trên Thông t s 11/2009/TT-BTC ngày 21/01/2009 c a B Tài chính
h

ng d n đ t hàng, giao k ho ch đ i v i các đ n v làm nhi m v qu n lý khai

thác công trình thu l i và quy ch qu n lý tài chính c a công ty nhà n
nhi m v qu n lý, khai thác công trình thu l i đã ph n ánh đ

c làm

c ho t đ ng c a các

đ n v qu n lý khai thác công trình th y l i thông qua qu n lý ngu n n

c và qu n

lý h ch toán tài chính làm c s c p bù th y l i phí. V qu n lý ho t đ ng, t ch c
doanh nghi p khai thác công trình th y l i: Ngh đ nh s 43/2006/N -CP ngày 25
tháng 4 n m 2006 c a Chính ph Quy đ nh quy n t ch , t ch u trách nhi m v
th c hi n nhi m v , t ch c b máy, biên ch và tài chính đ i v i đ n v s nghi p

công l p và Quy t đ nh s 224/2006/Q -TTg ngày 06 tháng 10 n m 2006 c a Th
t

ng Chính ph v vi c ban hành quy ch giám sát và đánh giá hi u qu ho t đ ng

c a doanh nghi p nhà n

c đã t o hành lang pháp lý

cho vi c c ng c và n đ nh t ch c c a các doanh nghi p qu n lý khai thác
công trình th y l i. Quy t đ nh s 2891/Q -BNN-TL ngày 12/10/2009 c a B
tr

ng B NN và PTNT H

ng d n xây d ng đ nh m c kinh t k thu t trong công

tác qu n lý, khai thác và b o v công trình th y l i và ti p theo là Thông t s
56/2010/TT-BNNPTNT ngày 01 tháng 10 n m 2010 c a B Nông nghi p và PTNT
Quy đ nh m t s n i dung trong ho t đ ng c a các t ch c qu n lý, khai thác công
trình th y l i; Thông t s 40/2011/TT-BNNPTNT ngày 27/5/2011 quy đ nh đi u
ki n, n ng l c c a các t ch c, cá nhân tham gia qu n lý, v n hành các h th ng
công trình th y l i. ây là nh ng v n b n quan tr ng, đã và đang đ
gian qua, t o c s pháp lý giúp các đ a ph

c áp d ng th i

ng, các đ n v qu n lý khai thác công

trình thu l i tri n khai đ ng b các c ch , chính sách, đ ng th i t ng c

ng công

tác qu n lý, khai thác công trình thu l i.
Chính sách thu l i phí m i th c s là m t b

c ngo t trong công tác qu n lý,

khai thác công trình thu l i. Ngh đ nh s 67/2012/N -CP ngày 10/09/2012 c a


13

Chính ph s a đ i, b sung m t s đi u c a Ngh đ nh 143/2003/N -CP ngày 28
tháng 11 n m 2003 c a Chính ph quy đ nh chi ti t thi hành m t s đi u c a Pháp
l nh Khai thác và b o v công trình th y l i, Ngh đ nh l n này đã đi u ch nh m c
thu phù h p v i chi phí th c t phát sinh c a các đ n v qu n lý khai thác công trình
th y l i so v i m c thu th y l i phí quy đ nh t i Ngh đ nh s 115/2008/N -CP
bình quân t ng lên là 1,5 l n, đ ng th i th ng nh t m c thu th y l i phí c ng là
m c c p bù đ i v i công trình đ u t b ng ngu n v n ngân sách nhà n
v n ngoài ngân sách Nhà n

c, đ m b o 100% kinh phí mi n th y l i phí t ng thêm

cho các đ n v th y nông trung
trung

ng… Theo Th tr

c và ngu n

ng và các đ a ph

ng nh n tr c p t ngân sách

ng Hoàng V n Th ng: V i chính sách mi n th y l i

phí m i này, đây s là m t trong nh ng gi i pháp tích c c đ u t công vào nông
nghi p nông thôn, th c hi n chính sách tam nông theo Ngh quy t s 26/NQ-TW
khóa 10 c a Ban ch p hành trung

ng

ng đ ng th i c ng là m t trong nh ng

nhi m v thi t th c ph c v cho chính sách an sinh xã h i, có nh ng tác đ ng m nh
m v m t chính sách v mô nh m khuy n khích ng

i nông dân

nh ng vùng còn

khó kh n, h n ch v đi u ki n s n xu t tích c c đ u t h n cho s n xu t nông
nghi p, chuy n d ch s n xu t t cây lúa sang các cây tr ng v t nuôi khác có hi u
qu kinh t cao .
Trong nh ng n m 2009-2012 g n 100 tiêu chu n k thu t th y l i đã đ

cB

Nông nghi p và PTNT ch đ o rà soát, b sung, nâng c p, hoàn thi n, xây d ng m i

và ph bi n thành các tiêu chu n qu c gia nh m đáp ng đ
kinh t - xã h i c a đ t n

c đòi h i phát tri n

c, h i nh p v i k thu t và công ngh tiên ti n c a th

gi i c ng nh đ m b o vi c thích ng v i thiên tai và bi n đ i khí h u.
B Nông nghi p và PTNT đang ti p t c xây d ng, hoàn thi n và ban hành m t
s v n b n quy đ nh v công tác ki m tra đánh giá ch t l

ng cung c p d ch v t

i

tiêu, chính sách t o c ch ch đ ng cho doanh nghi p trong qu n lý, khai thác công
trình th y l i. H th ng đánh giá đ nh chu n (Benchmarking) s t ng b
hóa và tri n khai áp d ng nh m ki m tra đánh giá ch t l
v và các ho t đ ng c a IMCs, ng

i s d ng n

ng l

c th ch

ng cung c p d ch

c d a trên b tiêu chí phù h p,