Hoàn thiện công tác hoạch định chiến lược kinh doanh tại công ty than mạo khê tập đoàn than khoáng sản việt nam giai đoạn 2016 2020

i

L IC M
Qua th i gian h c t p

tr

ng

sâu s c đ n t t c các th y/cô trong tr

N

i h c Th y l i, tác gi mu n g i l i c m n
ng đã truy n đ t cho tôi nh ng ki n th c b

ích v khoa h c công ngh , k thu t và xã h i.
Tác gi xin chân thành c m n các th y cô trong khoa Kinh t và Qu n lý đã
truy n đ t cho tôi nh ng ki n th c chuyên sâu v chuyên ngành và giúp đ tác gi
t n tình trong su t th i gian theo h c c ng nh th i gian làm lu n v n.
c bi t, tác gi xin g i l i c m n chân thành đ n PGS.TS.Nguy n Tr ng
Hoan – gi ng viên khoa Kinh t và Qu n lý đã t n tình giúp đ và h

ng d n tác gi

trong su t quá trình th c hi n lu n v n này.
Cu i cùng, tôi xin đ

c g i l i c m n trân tr ng t i cán b Công ty Than M o

Khê – TKV đã cung c p nh ng t li u và h tr tác gi hoàn thành lu n v n này.

M t l n n a tôi xin chân thành c m n!

Hà N i, ngày 02 tháng 03 n m 2016
Tác gi lu n v n

V Th Di u Linh


ii

L I CAM OAN
Tôi xin cam đoan lu n v n là k t qu nghiên c u c a riêng tôi, không sao chép
c a ai. N i dung lu n v n có tham kh o và s d ng các tài li u, thông tin đ

c đ ng

t i trên các tác ph m, t p chí theo danh m c tài li u c a lu n v n.

Tác gi lu n v n

V Th Di u Linh


iii

M CL C
L I C M N ............................................................................................................. i
L I CAM OAN ...................................................................................................... ii
DANH M C CH

VI T T T................................................................................ vii

DANH M C B NG BI U .................................................................................... viii
DANH M C HÌNH V ............................................................................................ ix
PH N M
CH

U .........................................................................................................x

NG 1: C S LÝ LU N V TH C TI N CHI N L

VÀ HO CH
1.1. Chi n l

NH CHI N L

C KINH DOANH C A DOANH NGHI P ........1

c kinh doanh và ho ch đ nh chi n l

1.1.1. Chi n l

C KINH DOANH

c kinh doanh doanh nghi p ...1

c kinh doanh c a doanh nghi p..................................................1

1.1.2. Phân lo i chi n l

c kinh doanh ...............................................................2

1.1.3. Vai trò c a chi n l

c kinh doanh .............................................................4

1.1.4. N i dung c a chi n l
1.1.5. Qu n tr chi n l

c kinh doanh..........................................................6

c trong doanh nghi p ....................................................7

1.1.6. Khái ni m, m c tiêu ho ch đ nh chi n l

c kinh doanh ............................7

1.1.7. T m quan tr ng c a ho ch đ nh chi n l

c kinh doanh............................8

1.1.8. S c n thi t và ph

ng h

ng ho ch đ nh chi n l

c kinh doanh c a

doanh nghi p ........................................................................................................9

1.2. Qui trình và ph

ng pháp ho ch đ nh chi n l

1.2.1. Qui trình ho ch đ nh chi n l
1.2.2. Ph

c kinh doanh ...........................................11

ng pháp ho ch đ nh chi n l

1.3. Các nhân t
1.3.1. Môi tr

nh h

c kinh doanh .......................11

c kinh doanh ....................................22

ng đ n ho ch đ nh chi n l

c kinh doanh .....................26

ng kinh doanh c a doanh nghi p ...............................................26

1.3.2. Quy mô c a doanh nghi p ........................................................................27
1.3.3. V th c a doanh nghi p ...........................................................................27
1.3.4. Vai trò c a ban qu n tr c p cao..............................................................28
1.3.5. V n hoá t ch c ........................................................................................28

1.3.6. Y u t chính tr .........................................................................................28


iv

1.4. Nh ng bài h c kinh nghi m v ho ch đ nh chi n l
1.4.1. Bài h c ho ch đ nh chi n l

c kinh doanh ...............29

c kinh doanh c a Công ty Coal India – n

.......................................................................................................................29
1.4.2. Bài h c ho ch đ nh chi n l

c kinh doanh c a Công ty than Uông Bí ...29

1.5. Nh ng công trình nghiên c u có liên quan đ n đ tài ....................................31
K t lu n ch
CH

ng 1 .....................................................................................................33

NG 2: TH C TR NG CÔNG TÁC HO CH

NH CHI N L

C KINH

DOANH T I CÔNG TY THAN M O KHÊ- TKV ................................................34

2.1. Tình hình s n xu t và tiêu th than

Vi t Nam và t nh Qu ng Ninh ............34

2.1.1. Tình hình s n xu t và tiêu th than

Vi t Nam .......................................34

2.1.2. Tình hình s n xu t và tiêu th than c a t nh Qu ng Ninh .......................35
2.2. Gi i thi u v Công ty than M o Khê-TKV ....................................................36
2.2.1. Quá trình hình thành và phát tri n c a Công ty ......................................36
2.2.2. Ch c n ng và nhi m v c a Công ty ........................................................38
2.2.3. L nh v c ho t đ ng kinh doanh c a Công ty ...........................................38
2.2.4.

c đi m t ch c s n xu t và b máy qu n lý s n xu t c a công ty Than

M o Khê .............................................................................................................39
2.2.5. Phân tích k t qu kinh doanh c a Công ty...............................................44
2.2.6. Th tr

ng kinh doanh c a công ty trong các n m qua ...........................49

2.3. Th c tr ng công tác ho ch đ nh chi n l

c kinh doanh t i Công ty Than M o

Khê - TKV .............................................................................................................50
2.3.1. Các chi n l

c kinh doanh c a Công ty giai đo n 2010-2015 ................50

2.3.2. Công tác đánh giá môi tr

ng kinh doanh c a Công ty ..........................64

2.3.3. Công tác xác đ nh s m nh, nhi m v và t ch c th c hi n ho ch đ nh
chi n l

c kinh doanh c a Công ty ....................................................................66

2.3.4. Công tác xác đ nh và l a ch n chi n l
2.4. Ph

ng pháp ho ch đ nh chi n l

c kinh doanh c a Công ty........69

c kinh doanh t i Công ty Than M o Khê-

TKV .......................................................................................................................77
2.4.1. Theo ph

ng pháp ma tr n SWOT...........................................................77


v

2.4.2. Theo ph

ng pháp ma tr n BCG .............................................................79

2.4.3. Theo ph

ng pháp ma tr n c h i – nguy c .........................................80

2.5. M t s đánh giá chung v ho ch đ nh chi n l

c kinh doanh t i Công ty Than

M o Khê – TKV ....................................................................................................81
2.5.1. Nh ng k t qu đ t đ

c ...........................................................................81

2.5.2. Nh ng y u kém còn t n t i .......................................................................82
K t lu n ch
CH

ng 2 .....................................................................................................84

NG 3: M T S GI I PHÁP NH M HOÀN THI N CÔNG TÁC HO CH

NH CHI N L

C KINH DOANH C A CÔNG TY THAN M O KHÊ - TKV

GIAI O N 2016-2020 ...........................................................................................85
3.1. Các đ nh h

ng chi n l

c kinh doanh c a Công ty Than M o Khê - TKV

giai đo n 2016-2020 ..............................................................................................85
3.1.1. Chi n l

c khai thác ph n m l thiên than Yên T ................................85

3.1.2. Chi n l

c xây d ng và phát tri n m h m lò khu v c Uông Bí .............87

3.1.3. Chi n l

c tham gia liên danh khai thác m l thiên Khe Chàm III .......88

3.1.4.

ng phát tri n l nh v c kinh doanh d ch v trên đ a bàn thành

nh h

ph H Long .......................................................................................................90
3.2. ánh giá nh ng thu n l i và khó kh n, c h i và thách th c trong công tác
ho ch đ nh chi n l

c kinh doanh t i Công ty ......................................................91

3.2.1. Nh ng m t thu n l i, c h i.....................................................................91

3.2.2. Nh ng khó kh n và thách th c .................................................................92
3.3.

xu t các gi i pháp hoàn thi n công tác ho ch đ nh chi n l

c kinh doanh

c a công ty than M o Khê – TKV .........................................................................93
3.3.1. Hoàn thi n công tác xác đ nh m c tiêu, nhi m v s n xu t kinh doanh ..93
3.3.2. Hoàn thi n công tác phân tích môi tr

ng bên trong và bên ngoài ........95

3.3.3. Hoàn thi n công tác l a ch n chi n l

c kinh doanh .............................97

3.3.4. Hoàn thi n công tác ki m soát xây d ng chi n l

c kinh doanh...........100

3.3.5. Gi i pháp đ y m nh tiêu th s n ph m than cám ..................................101
K t lu n ch

ng 3 ...................................................................................................110


vi

K T LU N VÀ KI N NGH .................................................................................111

DANH M C TÀI LI U THAM KH O ................................................................113


vii

DANH M C CH

VI T T T

Ngh a đ y đ

Ký hi u vi t t t
BCG

Ma tr n t ng tr

ng và phân chia th tr

BHL

B o hi m lao đ ng

GDP

T ng s n ph m qu c n i

IFE

Ma tr n các y u t n i b

KT

Khai thác

KTTC

K toán tài chính

PG

Phó giám đ c

PX

Phân x

SPACE

Ma tr n v trí chi n l

STT

S th t

SWOT

Ma tr n đi m m nh, đi m y u, c h i, nguy c

TKV

T p đoàn Than – Khoáng s n Vi t Nam

TNHH

Trách nhi m h u h n

TP

Thành ph

VAT

Thu giá tr gia t ng

VN

Vi t Nam đ ng

WTO

T ch c th

XDCB

Xây d ng c b n

ng

ng
c và đáng giá ho t đ ng

ng m i th gi i


viii

DANH M C B NG BI U

B ng 2.1. B ng k t qu kinh doanh n m 2014 và n m 2015....................................44
B ng 2.2: B ng phân tích tình hình Tài s n c a Công ty Than M o Khê ................46
B ng 2.3: B ng phân tích tình hình ngu n v n c a Công ty than M o Khê ............48
B ng 2.4: Phân tích tình hình s d ng lao đ ng c a Công ty than M o khê ............58
B ng 2.5 :T ng h p k t qu s n xu t kinh doanh giai đo n 2010-2015...................59
B ng 2.6.Th ng kê máy móc thi t b giai đo n 2011-2015 ......................................62
B ng 2.7: Phân tích tình hình s d ng khai thác than c a Công ty than M o Khê
giai đo n 2010 - 2015 ................................................................................................71
B ng 2.8: B ng phân tích giá than c a Công ty than M o Khê ...............................74
B ng 2.9: Trình đ cán b công nhân viên c a Công ty ...........................................76


ix

DANH M C HÌNH V
Hình 2.1: S đ Dây chuy n s n xu t than khép kín c a công ty than M o Khê.....41
Hình 2.2: S đ c c u t ch c c a Công ty than M o Khê .....................................43
Hình 2.3 : S đ công ngh v n chuy n than ...........................................................54
Hình 2.4: S đ v n chuy n đ t đá ...........................................................................54
H×nh 2.5: S¬ ®å c¸c b­íc ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc kinh doanh cña C«ng ty Than M o
Khª ............................................................................................................................67

x

PH N M

U

1. Tính c p thi t c a đ tài:
Trong nh ng n m qua cùng v i s phát tri n c a n n kinh t th tr
Doanh nghi p Nhà n

ng, thì

c c ng đã tr thành m t doanh nghi p t ch trong ho t

đ ng s n xu t kinh doanh, t quy t đ nh và t ch u trách nhi m v k t qu đ t đ

c

c a mình. V i xu th khu v c hoá và toàn c u hoá, s c nh tranh v n đã gay g t l i
càng tr nên kh c li t h n. C nh tranh không ch d ng

m c đ m t ngành hay

m t qu c gia mà nó bao trùm lên toàn th gi i. Trong s c nh tranh gay g t này
Doanh nghi p mà không có nh ng chi n l
đ t phá m nh trong t

ng lai c ng nh

c kinh doanh thì không th có nh ng

hi n t i.

ng trên c góc đ kinh t v mô thì m t đ t n

c mu n đ t đ

tiêu v Kinh t - Chính tr - Xã h i thì c ng c n ph i có chi n l

c các m c

c phát tri n v m i

m t m t cách có hi u qu . Th t v y, n u không có t m nhìn chi n l

c thì ch ng

nh ng các m c tiêu phát tri n không th y mà còn r i vào tình tr ng kh ng ho ng
kinh t và d r i vào c nh t t h u so v i các n

c xung quanh.

Còn xét trên góc đ doanh nghi p là nh ng t bào c a xã h i thì chi n l

c

phát tri n l i càng tr nên c n thi t. V i xu th h i nh p kinh t th gi i, h u h t các
doanh nghi p Nhà n

c c a chúng ta đ u b ng và lúng túng khi ph i đ i m t v i

nh ng bi n đ ng c a môi tr

ng kinh doanh.

nhanh chóng thích nghi v i hoàn

c nh m i, các doanh nghi p Vi t Nam c n ph i t b các thói quen có mang tính
th đ ng và t phát đ tìm cho mình m t h
hi u tr

c nh ng bi n đ ng b t th

ng đi, m t cách th c ph n h i h u

ng c a môi tr

ng kinh doanh. Trong tình hình

này thì Doanh nghi p nào ho ch đ nh cho mình m t chi n l
đ n s là l i ra và là b

c phát tri n có hi u qu trong t

Khê- TKV đã xây d ng đ

c chi n l

c th hi n

c kinh doanh đúng

ng lai. Công ty Than M o

v n b n nh ng c ng có nh ng

b t c p v c u trúc n i dung, đ c bi t ch a xây d ng đ

c v n b n chi n l

xuyên su t mang tính pháp lý v i đ y đ n i dung cho toàn Công ty.

c


xi

Xu t phát t nh ng đi u nêu trên, tác gi đã ch n đ tài: “Hoàn thi n công
tác ho ch đ nh chi n l

c kinh doanh t i Công ty Than M o Khê - TKV giai

đo n 2016-2020”.
2. M c đích nghiên c u c a đ tài:
- D a trên c s lý lu n và th c ti n v chi n l

c kinh doanh c a doanh

nghi p đ nghiên c u phân tích, đánh giá th c tr ng tình hình xây d ng và th c

hi n chi n l

c kinh doanh c a Công ty Than M o Khê- TKV trong th i gian qua.

Qua đó đ xây d ng c n c cho nh ng đ xu t v hoàn thi n chi n l

c kinh doanh

Công ty than trong giai đo n 2016-2020.
3. Ph

ng pháp nghiên c u:
đ m b o hoàn thành các n i dung và gi i quy t các v n đ nghiên c u c a

đ tài, tác g a đ xu t s d ng các ph

ng pháp nghiên c u sau đây:

- Ph

ng pháp thu th p tài li u, s li u th c p.

- Ph

ng pháp kh o sát th c t .

- Ph

ng pháp t ng h p và so sánh.

- Ph

ng pháp th ng kê và phân tích

- Ph

ng pháp k th a và m t s ph

ng pháp k t h p khác.

4.

it

ng và ph m vi nghiên c u c a đ tài:

a)

it

ng nghiên c u:
it

ng nghiên c u c a đ tài chi n l

c kinh doanh c a Công ty Than

M o Khê- TKV giai đo n 2016-2020.
b) Ph m vi nghiên c u:
Ph m vi nghiên c u c a đ tài là các ch tiêu ch y u c a chi n l

c kinh

doanh c a Công ty Than M o Khê- TKV giai đo n 2016-2020.
5. Ý ngh a khoa h c và th c ti n c a đ tài
a. Ý ngh a khoa h c
xu t ph

ng pháp hoàn thi n chi n l

c phát tri n kinh doanh doanh

nghi p bao g m các n i dung c b n và th c hành tri n khai. K t qu nghiên c u có


xii

nh ng đóng góp nh t đ nh vào vi c nghiên c u hoàn thi n ph
thi n chi n l

ng pháp lu n, hoàn

c phát tri n kinh doanh doanh nghi p và tính th c ti n cao.

b. Ý ngh a th c ti n
Công ty Than M o Khê- TKV là tác gi đang công tác, do v y, ngoài ý
ngh a lu n v n t t nghi p th c s , hy v ng k t qu nghiên c u c a lu n v n là tài
li u đ Công ty tham kh o áp d ng, các cá nhân và doanh nghi p khác có th tham
kh o trong nghiên c u đ hoàn thi n chi n l

c phát tri n kinh doanh c a doanh

nghi p mình.
6. K t qu d ki n đ t đ

c:

H th ng hóa c s lý lu n và th c ti n v chi n l

-

c kinh doanh c a doanh

nghi p.
Th c tr ng công tác ho ch đ nh chi n l

-

c kinh doanh

Công ty Than M o

Khê-TKV trong th i gian qua.
xu t gi i pháp nh m hoàn thi n chi n l

-

c phát tri n kinh doanh

Công

ty Than M o Khê- TKV trong giai đo n 2016-2020.
7. N i dung c b n c a Lu n v n:
Ngoài ph n m đ u, k t lu n ki n ngh , lu n v n đ

c b c c v i 3 ch

ng,

n i dung chính nh sau:
Ch
chi n l
Ch

ng 1: C s lý lu n v th c ti n chi n l

c kinh doanh và ho ch đ nh

c kinh doanh c a doanh nghi p
ng 2: Th c tr ng công tác ho ch đ nh chi n l

c kinh doanh t i Công ty

Than M o Khê-TKV
Ch

ng 3: M t s gi i pháp nh m hoàn thi n công tác ho ch đ nh chi n l

kinh doanh t i Công ty Than M o Khê- TKV giai đo n 2016-2020

c


1

CH

NG 1: C

S

DOANH VÀ HO CH

LÝ LU N V TH C TI N CHI N L
NH CHI N L

C KINH

C KINH DOANH C A DOANH

NGHI P
1.1. Chi n l

c kinh doanh và ho ch đ nh chi n l

1.1.1. Chi n l

c kinh doanh doanh nghi p

c kinh doanh c a doanh nghi p

a. Ngu n g c c a khái ni m chi n l
"Chi n l

c kinh doanh

c" là thu t ng b t ngu n t ti ng Hy l p "Strategos" s d ng

trong quân s , nhà lý lu n quân s th i c n đ i Clawzevit c ng cho r ng: Chi n
l

c quân s là ngh thu t ch huy

coi: Chi n l

v trí u th . M t xu t b n c a t đi n Larous

c là ngh thu t ch huy các ph

ng ti n đ giành chi n th ng. H c gi

ào Duy Anh, trong t đi n ti ng Vi t đã vi t: Chi n l

c là các k ho ch đ t ra đ

giành th ng l i trên m t hay nhi u m t tr n. Nh v y, trong l nh v c quân s , thu t
ng chi n l

c nói chung đã đ

c coi nh m t ngh thu t ch huy nh m giành

th ng l i c a m t cu c chi n tranh.
b. Quá trình phát tri n c a khái ni m chi n l
Ti p c n khái ni m chi n l
1962, Chandler đ nh ngh a chi n l

c kinh doanh

c kinh doanh theo ki u truy n th ng: N m
c nh là "vi c xác đ nh các m c tiêu, m c đích

c b n dài h n c a doanh nghi p và vi c áp d ng m t chu i các hành đ ng c ng
nh vi c phân b các ngu n l c c n thi t đ th c hi n m c tiêu này" (Chandler, A.
(1962). Strategy and Structure. Cambrige, Massacchusettes. MIT Press).
n m 1980 Quinn đã đ a ra đ nh ngh a có tính khái quát h n "Chi n l

n nh ng

c là mô th c

hay k ho ch tích h p các m c tiêu chính y u, các chính sách, và chu i hành đ ng
vào m t t ng th đ

c c k t m t cách ch t ch " (Quinn, J., B. 1980. Strategies for

Change: Logical Incrementalism. Homewood, Illinois, Irwin).Sau đó, Johnson và
Scholes đ nh ngh a l i chi n l
thay đ i nhanh chóng: "Chi n l

c trong đi u ki n môi tr
c là đ nh h

ng có r t nhi u nh ng

ng và ph m vi c a m t t ch c v

dài h n nh m giành l i th c nh tranh cho t ch c thông qua vi c đ nh d ng các
ngu n l c c a nó trong môi tr

ng thay đ i, đ đáp ng nhu c u th tr

ng và th a


2

mãn mong đ i c a các bên h u quan" (Johnson, G., Scholes, K(1999). Exploring
Corporate Strategy, 5th Ed. Prentice Hall Europe).
Ti p c n khái ni m chi n l

c kinh doanh theo ki u hi n đ i (ki u m i):

Ngoài cách ti p c n theo ki u truy n th ng nói trên, nhi u t ch c kinh doanh ti p
c n chi n l

c theo cách m i: Chi n l

c kinh doanh là k ho ch ki m soát và s

d ng ngu n l c, tài s n và tài chính nh m m c đích nâng cao và đ m b o nh ng
quy n l i thi t y u c a mình.
c. B n ch t c a chi n l

c kinh doanh

Dù ti p c n theo cách nào (là truy n th ng hay hi n đ i) thì b n ch t c a
chi n l

c kinh doanh v n là phác th o hình nh t

ng lai c a doanh nghi p trong

l nh v c ho t đ ng và kh n ng khai thác.
d. Khái ni m chi n l

c kinh doanh

Theo cách hi u nh b n ch t c a chi n l
l

c kinh doanh đ
-

c kinh doanh thì thu t ng chi n

c dùng theo 3 ý ngh a ph bi n nh t:

Xác l p m c tiêu dài h n c a doanh nghi p.

-

a ra các ch

ng trình hành đ ng t ng quát.

-

L a ch n các ph

ng án hành đ ng, tri n khai phân b ngu n l c đ th c

hi n m c tiêu đó.
Nh v y ta có th đ a ra đ nh ngh a hay khái ni m v chi n l

c kinh doanh nh

sau: Chi n l

c kinh doanh là vi c xác l p các m c tiêu dài h n c a doanh nghi p,

đ a ra các ch

ng trình hành đ ng m t cách t ng quát nh t, sau đó l a ch n nh ng

ph

ng án hành đ ng, tri n khai phân b các ngu n l c đ có th th c hi n đ

c

các m c tiêu mà doanh nghi p đã đ ra.
1.1.2. Phân lo i chi n l

c kinh doanh

phân lo i ta c n c vào các tiêu th c sau
* C n c vào giai đo n phát tri n c a doanh nghi p có: Chi n l
kh i nghi p, chi n l
l

c kh i nghi p đ

c giai đo n phát tri n, chi n l

c giai đo n

c giai đo n suy thoái. Chi n

c doanh nghi p xây d ng khi m i thành l p, m c tiêu c a nó

ph i khác v i m c tiêu c a các chi n l

c

giai đo n phát tri n ho c suy thoái. T


3

đây có th th y, chu k phát tri n c a doanh nghi p s
chi n l

c kinh doanh c a nó,

nh h

m i giai đo n khác nhau t

ng quy t đ nh đ n

ng thích v i chi n l

c

không gi ng nhau.
* C n c theo n i dung ch c n ng c a chi n l
chi n l

c th

s . Chi n l
xu t. T

ng m i, chi n l

c tài chính, chi n l

c có: Chi n l

c s n xu t,

c công ngh , chi n l

c nhân

c s n xu t đ c p đ n nh ng m c tiêu, gi i pháp, liên quan đ n s n

ng t nh v y các chi n l

c kinh doanh khác s đi vào các m c tiêu, gi i

pháp trong ph m vi ch c n ng đó. Tuy nhiên c n nhìn nh n m t th c t là các chi n
l

c này tác đ ng qua l i t

ng h l n nhau.

* Theo ph m vi tác đ ng c a chi n l
l

c n i đ a và chi n l

c có hai chi n l

c qu c t .M t doanh nghi p có th đ nh h

xu t kinh doanh đ thay th nh p kh u, lúc đó xây d ng chi n l
l i, m t doanh nghi p c ng có th xây d ng chi n l

chi n l

c này g i là chi n l
* C n c theo h

chi n l

c u th t

c chính là chi n

ch

ng vào s n

c n i đ a.Ng

c

ng vào xu t kh u, lúc đó

c qu c t .

ng ti p c n chi n l

ng đ i, chi n l

c có: Chi n l

c t p trung then ch t,

c sáng t o ti n công, chi n l

c khai thác các

m c đ t do.
* Theo c p qu n lý chi n l
- Chi n l

c có:

c c p doanh nghi p: Là nh ng chi n l

c đ c p đ n nh ng v n đ

bao trùm toàn b doanh nghi p. Nó xác đ nh nh ng m c tiêu dài h n và nh ng
ph

ng h

- Chi n l

ng phát tri n lâu dài c a doanh nghi p.
c c p c s kinh doanh: Là nh ng chi n l

c đ c p đ n nh ng v n đ

c a c p kinh doanh đó nh m th c hi n nh ng m c tiêu c a toàn b doanh nghi p. :
- Chi n l

c khác bi t: Là chi n l

c s d ng l i th v

ch c doanh nghi p mình so v i các doanh nghi p khác.

t tr i (h n h n) c a t
chi n l

c này ng

i ta

t p trung làm ra nh ng s n ph m hàng hoá mà khách hàng coi là đ c nh t, t t nh t.
ó là nh ng s n ph m hàng hoá có ch t l

ng cao, m u mã m i hi n đ i, thi t k

và tên s n ph m m i, uy tín d ch v cao... Nh ng l i th khác bi t này cho phép nhà
qu n tr bán hàng hoá v i giá cao h n bình th

ng.


4

- Chi n l

c d n đ u h giá: Là vi c c nh tranh trong s n xu t và tiêu th s n

ph m hay các d ch v mà các s n ph m và d ch v này không th t phân bi t v i
các s n ph m và d ch v c a các doanh nghi p khác (đ i th c nh tranh). Trong
tr

ng h p này ng

i ta s d ng vi c gi m giá hay đ nh giá th p h n là m t công

c c nh tranh hi u l c.
- Chi n l

c t p trung: Là chi n l

th giá c hay l i th v
l

c khi doanh nghi p t p trung h

t tr i trong m t m nh h p c a th tr

ng vào l i

ng. Áp d ng chi n

c này các nhà qu n tr t p trung chú ý vào các s n ph m riêng bi t hay các vùng

riêng bi t, các kênh phân ph i riêng bi t.
- Chi n l

c c p ch c n ng: Là nh ng chi n l

nh m h tr cho vi c th c hi n chi n l
doanh. Nh ng chi n l

c c a các b ph n ch c n ng

c công ty và chi n l

c c a các c s kinh

c c a các b ph n ch c n ng nh : Nghiên c u và phát tri n,

s n xu t, nhân s , tài chính.
Tuy có nhi u tiêu chí đ phân lo i chi n l

c kinh doanh nh ng trên th c t trong

cùng m t giai đo n doanh nghi p ch có th lùa ch n m t chi n l
đu i. Các chi n l

c b ph n ph i th ng nh t v i chi n l

m t th th ng nh t. M t khác, chi n l
c n tìm ra chi n l
chi n l

c chung đ theo

c chung và h p thành

c kinh doanh r t đa d ng, m i doanh nghi p

c riêng c a mình trên c s xem xét các c n c và m c tiêu c a

c.

1.1.3. Vai trò c a chi n l
Chi n l

c kinh doanh

c kinh doanh đóng vai trò h t s c quan tr ng đ i v i s t n t i va phát

tri n c a m i doanh nghi p. Chi n l
t t cho doanh nghi p, chi n l
cho doanh nghi p đi đúng h
chi n l

c kinh doanh đúng đ n s t o m t h

c kinh doanh có th coi nh kim ch nam d n đ

c nh tranh và t o v th cho mình trên th
tr ng c a nó đ
nghi p đ nh h

ng

ng.Trong th c t , có r t nhi u nhà kinh doanh nh có

c kinh doanh đúng đ n mà đ t đ

Chi n l

ng đi

c nhi u thành công, v

ng tr

t qua đ i th

ng.

c kinh doanh mang l i r t nhi u l i ích cho doanh nghi p, t m quan
c th hi n

nh ng m t sau: Chi n l

ng cho ho t đ ng c a mình trong t

c kinh doanh giúp doanh

ng lai thông qua vi c phân tích


5

và d báo môi tr

ng kinh doanh. Chi n l

c kinh doanh giúp doanh nghi p v a

linh ho t v a ch đ ng đ thích ng v i nh ng bi n đ ng c a th tr

ng, đ ng th i

còn đ m b o cho doanh nghi p ho t đ ng và phát tri ntheo đúng h

ng, giúp doanh

nghi p ph n đ u th c hi n m c tiêu nâng cao v th c a mình trên th tr
Chi n l

c kinh doanh giúp doanh nghi p n m b t đ

ng.

c các c h i c ng nh đ y

đ các nguy c đ i v i s phát tri n ngu n l c c a doanh nghi p.Nó giúp doanh
nghi p khai thác và s d ng h p lý các ngu n l c, phát huy s c m nh c a doanh
nghi p.
Chi n l

c kinh doanh là công c

c nh tranh có hi u qu

c a doanh

nghi p.Trong đi u ki n toàn c u hoá và h i nh p kinh t hi n nay đã t o nên s
h

ng và ph

nh

thu c qua l i l n nhau gi a các doanh nghi p ho t đ ng kinh

doanh.Chính quá trình đó đã t o nên s c nh tranh kh c li t gi a các doanh nghi p
trên th tr

ng. Ngoài nh ng y u t c nh tranh nh : giá c , ch t l

marketing, các doanh nghi p còn s d ng chi n l

ng, qu ng cáo,

c kinh doanh nh m t công c

c nh tranh có hi u qu .
Nh ng l i ích c a chi n l
- Chi n l
mình trong t

c kinh doanh đ

c li t kê nh sau:

c kinh doanh giúp doanh nghi p th y rõ m c đích, h

ng đi c a

ng lai đ nhà qu n tr xem xét và quy t đ nh t ch c đi theo h

ng

nào và khi nào thì đ t t i m t m c tiêu c th nh t đ nh.
- Giúp nhà qu n tr th y rõ c h i và nguy c có th x y ra trong kinh doanh.
ng th i giúp phân tích đánh giá d báo các đi u ki n môi tr
t n d ng c h i, gi m nguy c , đ a doanh nghi p v

ng trong t

ng lai,

t qua c nh tranh, giành th ng

l i.
- Giúp nhà qu n tr đ a ra các quy t đ nh đ đ i phó v i t ng môi tr

ng kinh

doanh khác nhau, nâng cao hi u qu s n xu t kinh doanh, đ a doanh nghi p đi lên.
- Giúp doanh nghi p t o ra các chi n l
d ng ph

c kinh doanh t t h n thông qua vi c s

ng pháp ti p c n h th ng, t o c s đ t ng s liên k t và g n bó c a

nhân viên v i nhà qu n tr trong vi c th c hi n m c tiêu c a doanh nghi p.


6

- Chi n l

c kinh doanh giúp t ng doanh s bán ra, t ng n ng su t lao đ ng và

t ng hi u qu s n xu t kinh doanh, tránh đ

c r i ro v tài chính, t ng kh n ng

phòng ngõa, ng n ch n các nguy c mà doanh nghi p s g p ph i trong kinh doanh.
- C i thi n c n b n tình hình, v th c a m t doanh nghi p m t ngành, m t đ a
ph

ng. Các l i ích đ

c xác l p k c v m t tài chính và phi tài chính.

1.1.4. N i dung c a chi n l
Chi n l
ph

c kinh doanh

c kinh doanh c a doanh nghi p là t p h p nh ng ch

tr

ng

ng châm v kinh doanh có tính lâu dài và quy t đ nh t i s thành đ t c a m i

doanh nghi p.Chính vì v y chi n l
hành đ ng t ng quát h

c kinh doanh th c ch t là m t ch

ng trình

ng t i vi c th c hi n nh ng m c tiêu c th c u doanh

nghi p. N i dung c a chi n l

c kinh doanh th hi n

hai m t:

-

Th hi n nh ng m c tiêu c th

-

Ch ra h

ng đi cho quá trình ho t đ ng doanh nghi p đ t hi u qu

-

Chi n l

c t ng quát : Có nhi m v xác đ nh h

ng đi cùng v i nh ng m c

tiêu ch y u c n đ t t i
-

Kh n ng sinh l i: M c đích kinh doanh là l i nhu n. L i nhu n đo l
b ng các ch tiêu t

ng đ i nh t su t l i nhu n, t c đ t ng tr

ng

ng c a l i

nhu n và b ng ch tiêu tuy t đ i t ng l i nhu n.
-

Th l c c a th tr
l

ng: Th l c trên th tr

ng c a doanh nghi p đ

ng b ng các ch tiêu th ph n doanh nghi p ki m soát đ

hóa hay d ch v c a doanh nghi p trong t ng l
đó trên th tr
tr
-

c đo

c, t tr ng hàng

ng cung hàng hóa, d ch v

ng, kh n ng liên doanh, uy tín c a doanh nghi p trên th

ng.

An toàn trong kinh doanh: Kinh doanh luôn g n li n v i may r i. Chi n l
kinh doanh càng táo b o thì kh n ng thu đ

c

c l i nhu n càng l n nh ng r i

ro càng nhi u. R i ro là s b t tr c trong kinh doanh vì th khi xây d ng
chi n l

c kinh doanh, doanh nghi p không nên ch ngh đ n vi c dám ch p

nh n nó mà ph i tìm cách ng n ng a, tránh né h n ch s hi n di n c a nó
ho c n u r i ro có x y ra thì thi t h i c ng

m c th p.


7

1.1.5. Qu n tr chi n l
Qu n tr chi n l

c trong doanh nghi p
c là m t quá trình s p x p linh ho t các chi n l

c, tình

hình ho t đ ng và k t qu kinh doanh, nó bao g m nhân l c, lãnh đ o, k thu t và
c ph
ph

ng pháp x lý.S k t h p có hi u qu c a nh ng nhân t này s tr giúp cho

ng h

ng chi n l

c và cung c p d ch v hoàn h o. ây là m t ho t đ ng liên

t c đ xác l p và duy trì ph

ng h

ng chi n l

c và ho t đ ng kinh doanh c a m t

t ch c; quá trình ra quy t đ nh hàng ngày đ gi i quy t nh ng tình hu ng đang
thay đ i và nh ng thách th c trong môi tr

ng kinh doanh.

M t doanh nghi p có tài qu n tr chi n l

c hi u qu thì mang l i r t nhi u

l i ích cho doanh nghi p và có nh ng đ c đi m nh sau:
-

M t chi n l

-

M t ph

c kinh doanh và t m nhìn rõ ràng trong t

ng h

ng chi n l

c đã đ

k đ n c nh ng đ i tác và nh ng ng
-

ng lai

c các nhà qu n lý c p cao tán thành, đã
i góp v n.

M t c ch cho trách nhi m gi i trình (v i các khách hàng trong vi c đáp
ng k v ng c a h c ng nh tr ng tâm trong vi c đáp ng đ

c các m c

tiêu chính sách).
-

M t khuôn kh chung cho ng

i qu n lý

m t vài c p đ (t qu n lý bao

quát cho t i vi c s p x p nh ng báo cáo n i b ) đ đ m b o r ng b n có th
cùng ph i h p m i th v i nhau (nhi u m c tiêu) th m chí c khi có s c nh
tranh gi a th t nh ng công vi c u tiên và các m c tiêu khác nhau.
-

Kh n ng khai thác c h i và ng phó tr

c nh ng thay đ i t bên ngoài (b t

n) b ng cách th c hi n ti p các quy t đ nh chi n l
1.1.6. Khái ni m, m c tiêu ho ch đ nh chi n l
* Khái ni m ho ch đ nh chi n l

c.

c kinh doanh

c kinh doanh

Ho ch đ nh có ngh a là phác th o, phác h a, n đ nh. Quá trình qu n tr doanh
nghi p bao g m ch c n ng chính: Ho ch đ nh, t ch c, lãnh đ o và ki m soát.
Ho ch đ nh là m t ch c n ng quan tr ng đóng vai trò n n t ng. Xem xét d

i góc

đ này, ho ch đ nh là m t quá trình liên quan đ n t duy và ý chí c a con ng

i, b t

đ u b ng vi c xác đ nh m c tiêu và các bi n pháp đ đ t đ

c m c tiêu; nó cho

8

phép hình thành và th c hi n các quy t đ nh, không ph i là m t hành đ ng t c th i
mà là m t quá trình mang tính liên t c.
Nh v y, ho ch đ nh chi n l
c a doanh nghi p trong t

c là quá trình ch y u t p trung làm rõ m c tiêu

ng lai và l a ch n các ph

ng th c t t nh t đ đ t đ

c

m c tiêu cho phép doanh nghi p. Quá trình đó mang h th ng cao, g m các khâu và
các n i dung đ

c xem xét trong m i qua l i v i nhau; là giai đo n kh i đ u c a

quá trình ho ch đ nh trong doanh nghi p, trên n n t ng đó doanh nghi p m i ti n
hành ho ch đ nh các n i dung khác nh : chính sách, th t c, quy t c, k ho ch,
ch

ng trình hành đ ng. Ho ch đ nh chi n l

c di n ra liên t c; trong đó, các giai

đo n có tác đ ng qua l i v i nhau t o thành m t chu k chi n l
1.1.7. T m quan tr ng c a ho ch đ nh chi n l

Các nhà nghiên c u th
l

c.

c kinh doanh

ng đ c p nh ng l i ích c a công tác qu n tr chi n

c g n li n v i vai trò c a ho ch đ nh chi n l

c kinh doanh. Trên c s các công

trình nghiên c u khác nhau và xu t phát t b n ch t c u ho ch đ nh chi n l
doanh, có th nhìn nh n t m quan tr ng c a vi c ho ch đ nh chi n l

c kinh

c kinh doanh

ch y u nh sau:
- Ho ch đ nh chi n l
đ

c giúp doanh nghi p phác th o đ

c chi n l

cđ đ t

c l i th c b n trong kinh doanh. S n ph m ch y u c a quá trình ho ch đ nh

chi n l

c kinh doanh chính là chi n l

c kinh doanh.Chính nh có chi n l

c mà

doanh nghi p có th th c hi n qu n tr m t cách hi u su t h n, t ng th l c và l i
th c nh tranh đ đ t đ

c hi u qu kinh doanh m t cách ch đ ng.

- Ho ch đ nh chi n l

c cho phép hình dung và trình bày t

nghi p. Trên c s phân tích và d báo thay đ i c a môi tr
cho th y t

ng lai c a doanh

ng, các nhà ho ch đ nh

ng lai c a doanh nghi p t hi n t i.Ho ch đ nh chi n l

doanh nghi p luôn gi v ng đ
- Ho ch đ nh chi n l

ch

c làm cho

ng đi c a mình mà không s b l ch h

ng.

c c ng giúp cho doanh nghi p làm sáng t nh ng d

li u quan tr ng nh t, nguyên nhân và nh ng bài h c kinh nghi m. Nh th c hi n
vi c phân tích môi tr

ng kinh doanh c a doanh nghi p và các thông tin, d li u,

làm rõ tác đ ng c a môi tr

ng đ n s phát tri n c a doanh nghi p. B ng cách này


9

doanh nghi p có th th m đ nh, đo l

ng, đánh giá đ

c chính mình(đi m m nh,

đi m y u ) và các y u t tác đ ng nh c h i và nguy c trong hi n t i c ng nh

trong t

ng lai. Trên c s đó t o đi u ki n đ doanh nghi p ch đ ng ng phó, đ i

đ u s bi n đ ng c a môi tr
- Ho ch đ nh chi n l

ng kinh doanh.
c là kim ch nam cho các ho t đ ng trong doanh nghi p,

cho phép xác l p m t ngôn ng chung, m t h

ng đi chung, h n ch nguy c hi u

sai thông tin n i b t o thu n l i cho vi c ra quy t đ nh và th c hi n quy t đ nh.
Nh v y, ho ch đ nh chi n l

c giúp doanh nghi p thu n l i và có đi u ki n th c

hi n các ho t đ ng ki m soát. Ho ch đ nh chi n l
t ng l i nhu n, t ng c

c đúng đ n là ti n đ làm gia

ng tính h p tác, là công c đ đ ng viên, là c s tin c y đ

ra các quy t đ nh t i u giúp doanh nghi p tr nên n ng đ ng h n, ch đ ng tr
các thay đ i ph c t p c a môi tr
1.1.8. S c n thi t và ph

ng h

c

ng.
ng ho ch đ nh chi n l

c kinh doanh c a

doanh nghi p
Trong đi u ki n kinh t và môi tr

ng kinh doanh hi n t i c a doanh nghi p

Vi t Nam, h n lúc nào h t, vi c xây d ng chi n l
hi n chi n l

c m t cách nh t quán tr nên quan tr ng, có ý ngh a s ng còn v i

nhi u doanh nghi p. Theo Alfred Chandler (
l

c kinh doanh và nh t là th c

i h c Havard), ho ch đ nh chi n

c kinh doanh là vi c xác đ nh các m c tiêu ch y u dài h n c a doanh nghi p.T

đó, ch n l a ph

ng th c hành đ ng và phân b các tài nguyên thi t y u c a doanh

nghi p đ th c hi n các m c tiêu đó. i u đáng l u ý là, ho ch đ nh chi n l

cđ u

nh m vào vi c th c hi n m c tiêu c t lõi c a doanh nghi p là gia t ng t su t l i
nhu n trên v n đ u t ROI (Return on Investment).Và, n i dung c b n c a chi n
l

c kinh doanh c a doanh nghi p là ho ch đ nh đ
Ph i ho ch đ nh chi n l

ng đi đ đ n đích đã v ch ra.

c kinh doanh vì các nhà lãnh đ o cao c p và các nhà

nghiên c u có th đ a ra nh ng lý do t i sao các doanh nghi p và các c quan khác
nên ti n hành ho ch đ nh chi n l
c n thi t ho ch đ nh chi n l
là:

c kinh doanh. M t trong nh ng lý do chính và s

c kinh doanh trong doanh nghi p mà Glueck đ a ra


10

- Th nh t, đi u ki n c a h u h t công vi c kinh doanh thay đ i quá nhanh mà

ho ch đ nh chi n l
t

c ch là m t cách đ đ i l i nh ng khó kh n và c h i trong

ng lai.
- Th hai, ho ch đ nh chi n l

nghi p nh ng m c tiêu và ph

c cung c p cho m i thành viên c a doanh

ng h

- Th ba, ho ch đ nh chi n l

ng c th c a doanh nghi p trong t

ng lai.

c nh là m t c s đ đi u khi n và đánh giá

vi c qu n lý.
- Th t , các t ch c và cá nhân có ho ch đ nh chi n l

c s thành công và

đ t hi u qu h n là không ho ch đ nh.
Do đó, quá trình ho ch đ nh chi n l

c kinh doanh g m 5 b

tiêu, đánh giá v trí hi n t i, xây d ng chi n l
chi n l

c: Thi t l p m c

c, chu n b và th c hi n k ho ch

c, đánh giá và đi u ch nh k ho ch:

-B

c 1: Thi t l p m c tiêu c a công ty. Xây d ng các m c tiêu ho c là m c

đích mà công ty mong mu n đ t đ
tính th c t và đ

cl

c trong t

ng lai. Các m c tiêu đó ph i mang

ng hóa th hi n chính xác nh ng gì công ty mu n thu đ

Trong quá trình ho ch đ nh chi n l

c.

c, các m c tiêu đ c bi t c n là: doanh thu, l i

nhu n, th ph n, tái đ u t . Nh ng y u t c n cân nh c khi thi t l p m c tiêu là:
Nguy n v ng c a c đông, kh n ng tài chính, c h i.
-B
tr

c 2: ánh giá v trí hi n t i. Có hai l nh v c c n đánh giá: đánh giá môi

ng kinh doanh và đánh giá n i l c.

c u môi tr

ánh giá môi tr

ng kinh doanh đ xác đ nh xem y u t nào trong môi tr

đang là nguy c hay c h i cho m c tiêu và chi n l
tr

ng kinh doanh là nghiên

c c a công ty.

ng hi n t i
ánh giá môi

ng kinh doanh g m m t sô các y u t nh : kinh t , các s ki n chính tr , công

ngh , áp l c th tr

ng, quan h và xã h i.

ánh giá n i l c là phân tích đ y đ

nh ng đi m m nh và đi m y u c a công ty v các m t sau: Qu n lý, Marketing, tài
chính, ho t đ ng s n xu t, nghi n c u v phát tri n (R & D).
-B

c 3: Xây d ng chi n l

c. Sau khi hoàn thành b

đ nh s chuy n sang giai đo n l a ch n.

có đ

c đánh giá, nhà ho ch

c l a ch n, c n cân nh c các bi n

n i l c c ng nh các bi n khách quan. S l a ch n thông th

ng là rõ ràng t t t c


11

nh ng thông tin có liên quan trong các ph n đánh giá c a quá trình ho ch đ nh. Tuy
nhiên, đ có đ

c s l a ch n, m i d án ph i đ

c xem xét theo các ph n chi phí,

s d ng các ngu n l c khan hi m, th i gian – ti n đ và liên quan t i kh n ng chi
tr .
-B

c 4: Chu n b và th c hi n m t k ho ch chi n l

hi n k ho ch chi n l

c. Chu n b và th c

c g m hai quá trình khác nhau nh ng l i liên quan v i nhau:

giai đo n t ch c và giai đo n chính sách. Giai đo n t ch c là quá trình th c hi n
g m: vi c t ch c con ng

i và các ngu n l c đ c ng c s l a ch n. Giai đo n

chính sách là vi c phát tri n các chính sách có tính ch t ch c n ng đ c ng c , chi
ti t h n chi n l
-B

c 5:

đ nh chi n l

c đã ch n.
ánh giá và ki m soát k ho ch.

giai đo n này c a quá trình ho ch

c kinh doanh, các nhà qu n lý cao c p xác đ nh xem li u l a ch n

chi n l

c c a h trong mô hình th c hi n có phù h p v i các m c tiêu c a doanh

nghi p.

ây là quá trình ki m soát d toán và qu n lý thông th

ng nh ng b sung

thêm vê quy mô.Nh ng bí quy t l p k ho ch hành đ ng hi u qu trong ho ch đ nh
chi n l

c kinh doanh.

1.2. Qui trình và ph

ng pháp ho ch đ nh chi n l

1.2.1. Qui trình ho ch đ nh chi n l
Qui trình ho ch đ nh chi n l

c kinh doanh

c kinh doanh bao g m các b

1.2.1.1. Phân tích và đánh giá môi tr

ng chi n l

1. Phân tích đánh giá các y u t thu c môi tr
a. Môi tr

c kinh doanh
c

c kinh doanh

ng bên ngoài

ng chính tr - pháp lu t

- Chính tr : Chính tr là y u t đ u tiên mà các nhà đ u t , nhà qu n tr các doanh
nghi p quan tâm phân tích đ d báo m c đ an toàn trong các ho t đ ng t i các
qu c gia, các khu v c n i mà doanh nghi p đang có m i quan h mua bán hay đ u
t . Các y u t nh th ch chính tr , s

n đ nh hay bi n đ ng v chính tr t i qu c

gia hay m t khu v c là nh ng tín hi u ban đ u giúp các nhà qu n tr nh n di n đâu
là c h i ho c đâu là nguy c c a doanh nghi p đ đ ra các quy t đ nh đ u t , s n
xu t kinh doanh trên các khu v c th tr

ng thu c ph m vi qu c gia hay qu c t .


12

Y u t chính tr là y u t r t ph c t p, tu theo đi u ki n c th y u t này s tác
đ ng đ n s phát tri n kinh t trong ph m vi qu c gia hay qu c t . Các nhà qu n tr
chi n l

c mu n phát tri n th tr

ng c n ph i nh y c m v i tình hình chính tr

m i khu v c đ a lý, d báo di n bi n chính tr trên ph m vi qu c gia, khu v c, th
gi i đ có các quy t đ nh chi n l

c thích h p và k p th i.

- Lu t pháp: Vi c t o ra môi tr

ng kinh doanh lành m nh hay không lành m nh

hoàn toàn ph thu c vào y u t pháp lu t và qu n lý nhà n
hành h th ng lu t pháp có ch t l

c v kinh t . Vi c ban

ng là đi u ki n đ u tiên đ m b o môi tr

ng

kinh doanh bình đ ng cho các doanh nghi p bu c các doanh nghi p ph i kinh doanh
chân chính, có trách nhi m. Tuy nhiên n u h th ng pháp lu t không hoàn thi n
c ng s có nh h

ng không nh t i môi tr

ng kinh doanh gây khó kh n trong

ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a các doanh nghi p.
Pháp lu t đ a ra nh ng quy đ nh cho phép, không cho phép ho c nh ng đòi h i
bu c các doanh nghi p ph i tuân th .Ch c n m t s thay đ i nh trong h th ng
lu t pháp nh thu , đ u t ... s

nh h

ng đ n ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a

doanh nghi p. Ví d nh Pháp l nh B u chính Vi n thông ra đ i cho phép m i
thành ph n kinh t đ

c tham gia cung c p các d ch v chuy n phát th đã t o c

h i cho các doanh nghi p xâm nh p vào l nh v c cung c p các d ch v B u chính
nh ng l i t o nguy c cho VNPT khi ph i đ i m t v i ngày càng nhi u đ i th c nh
tranh, môi tr

ng c nh tranh ngày càng kh c li t.

V n đ đ t ra đ i v i các doanh nghi p là ph i hi u rõ tinh th n c a lu t pháp và

ch p hành t t nh ng quy đ nh c a pháp lu t, nghiên c u đ t n d ng đ

c các c

h i t các đi u kho n c a pháp lý mang l i và có nh ng đ i sách k p th i tr
nh ng nguy c có th đ n t nh ng quy đ nh pháp lu t tránh đ

c

c các thi t h i do

s thi u hi u bi t v pháp lý trong kinh doanh.
- Chính ph : Chính ph có vai trò to l n trong vi c đi u ti t v mô n n kinh t
thông qua các chính sách kinh t , tài chính, ti n t và các ch

ng trình chi tiêu c a

mình. Trong m i quan h v i các doanh nghi p chính ph v a đóng vai trò là ng

i

ki m soát, khuy n khích, tài tr , quy đ nh, ng n c m, h n ch v a đóng vai trò


13

khách hàng quan tr ng đ i v i doanh nghi p (trong ch

ng trình chi tiêu c a chính

ph ) và sau cùng chính ph đóng vai trò là nhà cung c p các d ch v cho doanh
nghi p nh cung c p thông tin v mô, các d ch v công c ng khác.

t n d ng

đ

c nh ng

c c h i, gi m thi u nguy c các doanh nghi p ph i n m b t cho đ

quan đi m, nh ng quy đ nh, u tiên nh ng ch

ng trình chi tiêu c a chính ph và

c ng ph i thi t l p m t quan h t t đ p, th m chí có th th c hi n s v n đ ng hành
lang khi c n thi t nh m t o ra 1 môi tr

ng thu n l i cho ho t đ ng c a doanh

nghi p.
b. Môi tr

ng kinh t

ây là m t y u t r t quan tr ng thu hút s quan tâm c a t t c các nhà qu n
tr . S tác đ ng c a các y u t c a môi tr

ng này có tính ch t tr c ti p và n ng

đ ng h n so v i m t s các y u t khác c a môi tr
c a môi tr

ng t ng quát.Nh ng di n bi n

ng kinh t bao gi c ng ch a đ ng nh ng c h i và đe do khác nhau

đ i v i t ng doanh nghi p trong các ngành khác nhau và có nh h
đ n các chi n l

ng ti m tàng

c c a doanh nghi p. Có r t nhi u các y u t c a môi tr

nh ng có th nói các y u t sau có nh h

ng v mô

ng l n đ n ho t đ ng kinh doanh c a các

doanh nghi p.
- T c đ t ng tr
tr

ng c a n n kinh t : N n kinh t

giai đo n có t c đ t ng

ng cao s t o nhi u c h i cho đ u t m r ng ho t đ ng s n xu t kinh doanh

c a doanh nghi p, ng

c l i khi n n kinh t sa sút s d n đ n gi m chi phí tiêu dùng

đ ng th i làm t ng l c l

ng c nh tranh. Thông th

ng s gây nên chi n tranh giá

c trong ngành.
- Lãi su t và xu h

ng c a lãi xu t trong n n kinh t : Lãi su t và xu h

lãi xu t trong n n kinh t có nh h
và do v y nh h

ng đ n xu th c a ti t ki m, tiêu dùng và đ u t

ng t i ho t đ ng c a các doanh nghi p. Lãi xu t t ng s h n ch

nhu c u vay v n đ đ u t m r ng ho t đ ng s n xu t kinh doanh, nh h
m c l i c a các doanh nghi p.
ng

ng c a

ng t i

ng th i khi lãi xu t t ng c ng s khuy n khích

i dân g i ti n vào ngân hàng nhi u h n và do v y làm cho nhu c u tiêu dùng

gi m xu ng.