LẬP KẾ HOẠCH PHÒNG NGỪA VÀ
ỨNG PHÓ VỚI RỦI RO THIÊN TAI
CHO DOANH NGHIỆP
Tháng 1 năm 2013
Lời cảm ơn
Tài liệu được xây dựng trong khuôn khổ dự án “Đẩy mạnh hợp tác công –
tư trong quản lý rủi ro thiên tai và tăng khả năng chống chịu của cộng
đồng tại Việt Nam” do Cơ quan Hợp tác và Phát triển Hoa Kỳ (USAID)
tài trợ.
Trung tâm Giáo dục và phát triển xin chân thành cảm ơn sự hỗ trợ của Quỹ
Châu Á trong quá trình thực hiện dự án và hoàn thiện tài liệu này. Tài liệu
không thể hoàn thành nếu không có sự cộng tác và tham gia của các doanh
nghiệp trên địa bàn dự án. Đặc biệt, sự hỗ trợ tích cực và nhiệt tình của các
doanh nghiệp: Công ty Cổ phần (CTCP) Thủy sản Vạn Phần; Công ty
Trách nhiệm Hữu hạn (TNHH) Vũ Phong; CTCP Vinatex Đà Nẵng; CTCP
Vietronimex Đà Nẵng; CTCP nhà thép tiền chế Thanh Thu; Công ty Bia
Huda Huế; CTCP Frit Huế; Công ty TNHH Bình Phú; CTCP Giày Bình
Định; CTCP Thiên Phúc; Nhà máy thức ăn chăn nuôi Khánh Hòa (Tổng
công ty Khánh Việt); Tổng Công ty Dệt may Hòa Thọ và Tập đoàn
Lighthouse.
Tài liệu giới thiệu trình tự thực hiện và các kinh nghiệm thực tiễn trong quá
trình xây dựng kế hoạch tại các doanh nghiệp trong thời gian qua, cùng với
các thông tin và kinh nghiệm ứng phó mà các doanh nghiệp thu được qua
các đợt thiên tai liên tiếp đã xảy ra trong quá khứ.
Trung tâm Giáo dục và phát triển
Hà Nội tháng 1 năm 2013
Mục lục
1. Giới thiệu .............................................................................................................................. 1
2. Nguy cơ bão và lụt ................................................................................................................ 2
3. Trình tự lập kế hoạch ........................................................................................................... 3
3.1. Đánh giá khả năng phòng ngừa và ứng phó với rủi ro thiên tai của doanh nghiệp ....................... 3
3.2. Lập kế hoạch ................................................................................................................................ 5
4.
Phổ biến về bản kế hoạch của doanh nghiệp .................................................................... 9
5. Thử nghiệm bản kế hoạch đã lập ......................................................................................... 9
6. Kinh nghiệm và thực tiễn lập kế hoạch tại các doanh nghiệp........................................... 10
6.1. Những kinh nghiệm rút ra từ thực tiễn .........................................................................................10
6.2. Thực tiễn và kinh nghiệm tại nhà máy thức ăn chăn nuôi Khánh Hòa (thuộc Tổng công ty Khánh
Việt) ...................................................................................................................................................13
6.3. Thực tiễn và kinh nghiệm tại Tập đoàn Lighthouse Đà Nẵng .......................................................17
6.4. Thực tiễn và kinh nghiệm tại Tổng công ty Hòa Thọ ....................................................................27
6.5. Thực tiễn và kinh nghiệm tại CTCP VINATEX – Đà Nẵng ...........................................................32
LẬP KẾ HOẠCH PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ
VỚI RỦI RO THIÊN TAI CHO DO ANH NGHIỆP
1. Giới thiệu
Lập kế hoạch phòng ngừa và ứng phó với rủi ro
trì hoạt động và sắp xếp được thứ tự của các
thiên tai (RRTT) và chỉ đạo thực hiện kế hoạch
công việc ưu tiên cần thực hiện:
đã lập là một việc nên làm thường xuyên, nhất là
i. Khi chưa xảy ra thiên tai để phòng ngừa;
đối với những RRTT thường xảy ra trên địa bàn
ii. Lúc xảy ra thiên tai để ứng phó kịp thời;
hoạt động của doanh nghiệp để doanh nghiệp
iii. Sau khi xảy ra thiên tai để khôi phục lại
luôn sẵn sàng và chủ động ứng phó với thiên tai,
tình trạng kinh doanh và đời sống bình
giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản sau mỗi
thường ở doanh nghiệp
lần thiên tai.
Trong mỗi giai đoạn nói trên, cần xác định rõ
RRTT có nhiều loại: có loại RRTT thường xảy
những hoạt động thiết yếu/cần thiết nhất mà
ra theo mùa, vụ trong những thời gian nhất định,
doanh nghiệp phải thực hiện để duy trì hoạt
có thể dự báo sớm (như lụt, bão). Có loại RRTT
động trong mọi tình huống thiên tai.
xảy ra bất thường, chưa thể dự báo sớm, cảnh
báo sớm (như động đất, sóng thần..) .
Mục đích lập kế hoạch nhằm chuẩn bị, phòng
ngừa, ứng phó với RRTT thường xảy ra và khắc
Đối với những loại RRTT thường xảy ra theo
phục hậu quả, khôi phục kinh doanh sản xuất
mùa có tính định kỳ (bão, lụt), doanh nghiệp cần
sau khi bị thiên tai. Tài liệu này hướng dẫn trình
lập kế hoạch phòng ngừa và ứng phó với RRTT
tự và nội dung cần tiến hành khi lập và thực hiện
theo định kỳ và gắn với quá trình lập kế hoạch
kế hoạch về phòng ngừa và ứng phó RRTT đối
sản xuất kinh doanh (SXKD) của doanh nghiệp
với doanh nghiệp và giới thiệu những trường
để chuẩn bị ứng phó có hiệu quả khi xảy ra
hợp nghiên cứu điển hình ở các doanh nghiệp
RRTT và khắc phục hậu quả, khôi phục sản
thuộc nhiều địa phương, nhiều ngành nghề khác
xuất, đưa hoạt động của doanh nghiệp trở lại
nhau.
bình thường một cách nhanh nhất sau khi thiên
Nếu doanh nghiệp đã có kế hoạch và luôn chuẩn
tai xảy ra. Chính vì vậy, cần xem kế hoạch về
bị tốt cho tình huống bão và lụt, doanh nghiệp sẽ
phòng ngừa và ứng phó với RRTT là một hoạt
hoàn toàn chủ động ứng phó trong mọi tình
động không thể thiếu được và cần gắn liền với
huống thiên tai hoặc thảm họa sẽ xảy ra. Vì các
kế hoạch SXKD của doanh nghiệp.
kế hoạch ứng phó với các tình huống khủng
Lập kế hoạch là xác định các hoạt động thiết
hoảng khác thường được xây dựng trên những
yếu/cần thiết nhất mà doanh nghiệp cần phải duy
nguyên tắc và trình tự tương tự với tình huống
bão lụt.
1|
LẬP KẾ HOẠCH PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ
VỚI RỦI RO THIÊN TAI CHO DO ANH NGHIỆP
2. Nguy cơ bão và lụt
Nước ta chịu ảnh hưởng của 13 loại hình thiên
thiên tai như Việt Nam. Rủi ro thiên tai (RRTT)
tai các loại như: hạn hán, động đất, cháy rừng,
cũng ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất kinh
bão, lũ, sạt lở đất... Nhưng xảy ra thường xuyên
doanh (SXKD) của các doanh nghiệp, nhất là
nhất và gây thiệt hại lớn nhất vẫn là lũ và bão
các doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp vừa và
(83% số người thiệt mạng và hơn 70% thiệt hại
nhỏ.
về kinh tế).
Hầu hết các doanh nghiệp đóng trên địa bàn
Bão kèm theo mưa lớn là tác nhân chính của
thường xuyên bị bão và lũ đều có ban phòng
những trận lũ lớn trên các triền sông, nhất là
chống bão lụt và ban này có trách nhiệm theo
đồng bằng sông Hồng và miền Trung, tạo sức ép
dõi tình hình thời tiết và thông báo cho những
toàn diện đối với vùng hạ lưu, tàn phá nhiều mặt
người liên quan. Để tiện theo dõi và có thể hiểu
đối với đời sống kinh tế - xã hội. Theo cảnh báo
và chuyển tải một cách nhanh chóng các tin
của Trung tâm Phòng chống thiên tai châu Á,
thông báo thời tiết liên quan đến gió và bão, các
biến đổi khí hậu làm thiên tai ngày càng nghiêm
doanh nghiệp có thể tham khảo bảng cấp gió và
trọng hơn, nhất là với quốc gia nhạy cảm trước
sóng dưới đây:
Bảng cấp gió và sóng (Việt Nam)
Cấp gió
Tốc độ gió
Độ cao sóng
trung bình
Mức độ nguy hại
Bô-pho
m/s
km/h
m
0
1
2
3
0-0.2
0,3-1,5
1,6-3,3
3,4-5,4
<1
1-5
6-11
12-19
0,1
0,2
0,6
Gió nhẹ.
Không gây nguy hại.
4
5
5,5-7,9
8,0-10,7
20-28
29-38
1,0
2,0
- Cây nhỏ có lá bắt đầu lay động, ảnh hưởng đến lúa đang phơi màu
- Biển hơi động. Thuyền đánh cá bị chao nghiêng, phải cuốn bớt buồm.
6
7
10,8-13,8
13,9-17,1
39-49
50-61
3,0
4,0
- Cây cối rung chuyển. Khó đi ngược gió.
- Biển động. Nguy hiểm đối với tàu, thuyền.
8
9
17,2-20,7
20,8-24,4
62-74
75-88
5,5
7,0
- Gió làm gãy cành cây, tốc mái nhà gây thiệt hại về nhà cửa. Không
thể đi ngược gió.
- Biển động rất mạnh. Rất nguy hiểm đối với tàu, thuyền.
10
11
24,5-28,4
28,5-32,6
89-102
103-117
9,0
11,5
- Làm đổ cây cối, nhà cửa, cột điện. Gây thiệt hại rất nặng.
- Biển động dữ dội. Làm đắm tàu biển.
12
13
14
15
16
17
32,7-36,9
37,0-41,4
41,5-46,1
46,2-50,9
51,0-56,0
56,1-61,2
118-133
134-149
150-166
167-183
184-201
202-220
14,0
- Sức phá hoại cực kỳ lớn.
- Sóng biển cực kỳ mạnh. Đánh đắm tàu biển có trọng tải lớn.
Nguồn: Hội Đập lớn và Phát triển Nguồn nước Việt Nam (VNCOLD)
2|
LẬP KẾ HOẠCH PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ
VỚI RỦI RO THIÊN TAI CHO DO ANH NGHIỆP
3. Trình tự lập kế hoạch
Kế hoạch phòng ngừa và ứng phó với RRTT
Vị trí địa lý của DN:
(sau đây sẽ gọi tắt là kế hoạch), là công cụ cần
o
thiết để giúp cho doanh nghiệp biết rõ:
Ví dụ, tất cả các doanh nghiệp tham gia nghiên
Những việc cần phải thực hiện;
cứu điển hình đều nằm ở Duyên hải miền Trung
Thời gian cần phải bắt đầu thực hiện;
(từ Nghệ An đến Khánh Hòa), là vùng thường
Thời gian cần phải hoàn thành;
có bão, lụt xảy ra trong thời gian từ tháng 4 đến
Mức độ/khối lượng công việc cần phải thực
tháng 11 hàng năm, nên kế hoạch phòng ngừa và
hiện;
ứng phó với RRTT của doanh nghiệp phải tập
Chi phí cần phải bỏ ra;
trung vào phòng ngừa và ứng phó với nạn bão,
Người /đơn vị /tổ chức trong doanh nghiệp
lụt thường xảy ra tại địa phương trong thời gian
được giao thực hiện từng loại công việc đã
trên. Mặt khác, vị trí của doanh nghiệp ở xa
qui định
hoặc gần các thị trấn, khu dân cư, khu công
nghiệp cũng là những yếu tố cần xem xét.
3.1. Đánh giá khả năng phòng ngừa
và ứng phó với rủi ro thiên tai của
doanh nghiệp
o
Đánh giá nguy cơ RRTT cần lưu ý đặc
điểm sản xuất kinh doanh và ngành nghề
sản xuất:
Khả năng phòng ngừa và ứng phó với rủi ro
Sản xuất kinh doanh (SXKD) và công nghệ sản
thiên tai của doanh nghiệp là cơ sở đầu tiên và
xuất của mỗi ngành sẽ chịu tác động và ảnh
quan trọng nhất để lập và chỉ đạo thực hiện kế
hưởng khác nhau đối với RRTT. Nhưng dù hoạt
hoạch.
động ở ngành nghề và lĩnh vực nào thì cũng đều
phải liệt kê các hoạt động sản xuất và kinh
Muốn đánh giá thực trạng khả năng phòng ngừa
doanh và đánh giá xem mức độ ảnh hưởng trong
và ứng phó với rủi ro thiên tai của doanh nghiệp
trường hợp thiên tai xảy ra đối với từng hoạt
cần phải thực hiện các công việc theo trình tự
động và quy trình sản xuất, cung cấp dịch vụ
sau đây:
làm cơ sở để lập kế hoạch hợp lý.
i) Thông tin cần thu thập đầu tiên là tình hình cơ
Bảo vệ con người trong thiên tai là một những
bản của doanh nghiệp có liên quan đến khả năng
điểm trọng tâm nhất trong kế hoạch QLRRTT
phòng ngừa và ứng phó với rủi ro thiên tai của
của doanh nghiệp, nhưng yếu tố này chưa được
doanh nghiệp, bao gồm:
các doanh nghiệp quan tâm đúng mức. RRTT có
3|
LẬP KẾ HOẠCH PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ
VỚI RỦI RO THIÊN TAI CHO DO ANH NGHIỆP
thể ảnh hưởng nhiều đến sự di chuyển từ nhà ở
Chúng ta không thể lập kế hoạch ứng phó với
của người lao động đến doanh nghiệp để làm
mọi tình huống sẽ xảy ra, nhưng những kinh
việc hoặc ngay tại nơi làm việc, đặc biệt đối với
nghiệm trước đây sẽ cho chúng ta biết những
các ngành thâm dụng lao động (ví dụ dệt may,
việc cần chuẩn bị để giảm thiểu thiệt hại về
da giày).
người và của khi có thiên tai xảy ra. Vì vậy, chú
ý thu thập các tài liệu về thiệt hại đã xảy ra trong
Khả năng chịu đựng của cơ sở vật chất, thiết bị,
những năm trước tại doanh nghiệp, tại nơi cư trú
dụng cụ sản xuất (như nhà xưởng, kho tàng, nhà
của cán bộ công nhân viên (CBCNV), tại địa
ở…) của doanh nghiệp khi xảy ra thiên tai. Phần
phương doanh nghiệp đóng trụ sở và tại các bên
này cần có đánh giá của các nhà chuyên môn và
liên quan với doanh nghiệp, nhất là tại các nhà
kỹ thuật (về xây dựng và kết cấu).
cung cấp nguyên liệu và khách hàng tiêu thụ sản
phẩm lớn nhất của doanh nghiệp trong những
o
Mức độ rủi ro mà DN có thể gặp trong tình
thời kỳ trước để biết mức độ rủi ro mà doanh
huống thiên tai:
nghiệp đã gặp phải và lập kế hoạch phòng ngừa
RRTT trong thời gian tới.
.
Hộp số 1:
THU THẬP THÔNG TIN PHỤC VỤ VIỆC LẬP KẾ HOẠCH CỦA DOANH NGHIỆP
Thông tin chung về DN
Vị trí địa lý; Lĩnh vực hoạt động chủ yếu; Cơ cấu tổ chức; Số lượng cán bộ công nhân viên; Doanh thu bình quân 3
năm gần đây của doanh nghiệp.
Xác định mức độ rủi ro của DN
Doanh nghiệp thường gặp những loại hình thiên tai nào từ trước đến nay?
Những loại thiệt hại và mức độ thiệt hại mà các doanh nghiệp đã trải qua trước đây?
Nếu doanh nghiệp đã bị thiệt hại, cần tìm hiểu rõ:
Những loại thiệt hại trực tiếp: Nhà xưởng, máy móc thiết bị, sản phẩm hàng hoá
Những loại thiệt hại gián tiếp: Mất nguồn cung ứng nguyên liệu từ các nhà cung cấp; công nhân nghỉ việc; bị phạt
kinh tế do chậm tiến độ sản xuất, kinh doanh.
Những giải pháp và biện pháp khắc phục của doanh nghiệp sau những đợt thiên tai trước đây và đánh giá hiệu quả.
Các hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD) của doanh nghiệp phụ thuộc vào các loại dịch vụ công cộng nào (giao
thông, viễn thông, dịch vụ ngân hàng, điện, cấp nước, thoát nước, chất đốt, nhiên liệu ....), cần dự tính đầy đủ và có
đánh giá thực tế và chuyên nghiệp.
Mức độ sẵn sàng ứng phó với thiên tai của doanh nghiệp:
Xác định những hoạt động thiết yếu doanh nghiệp cần duy trì trong tình huống thiên tai để lên kế hoạch dự phòng
(ví dụ: Duy trì tình trạng cơ sở vật chất và đường sá...)
Rà soát tất cả các hoạt động mà các doanh nghiệp đã tiến hành để bảo vệ tài sản, nguyên vật liệu, và sản phẩm của
doanh nghiệp
Xác định năng lực và khả năng của doanh nghiệp (nguồn nhân lực, tài chính), sau đó đưa ra các phương án hỗ trợ
xây dựng kế hoạch cho các doanh nghiệp.
4|
LẬP KẾ HOẠCH PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ
VỚI RỦI RO THIÊN TAI CHO DO ANH NGHIỆP
Khi đánh giá khả năng phòng ngừa và ứng phó
nghiệp hoặc đang ở tại nhà, đang di chuyển
với rủi ro thiên tai của doanh nghiệp, cần đặt ra
trên đường đến đoanh nghiệp hay trên
các giả thiết, các câu hỏi như:
đường về nhà?
Nhà xưởng, kho tàng, bến bãi của doanh
nghiệp có nguy cơ bị thiệt hại hay không?
Các vật dụng, đồ dùng có nguy cơ bị mất
động SXKD của doanh nghiệp?
mát, hư hỏng hay không ?
Hệ thống thiết bị và máy móc văn phòng của
doanh nghiệp có dễ bị hư hỏng hay không?
RRTT sẽ có ảnh hưởng như thế nào đến hoạt
Doanh nghiệp đã chuẩn bị ứng phó với
RRTT như thế nào?
Khả năng ứng phó của doanh nghiệp đối với
từng loại thiệt hại nói trên như thế nvào?
Làm thế nào để đảm bảo an toàn cho nhân
viên trong thời gian đang làm việc tại doanh
Hộp số 2:
Xác định các hoạt động cần thực hiện ở CÔNG TY CP THIÊN PHÚC (tỉnh Bình Định) sau khi tiến hành đánh
giá:
Tiến hành tập huấn quản lý rủi ro thiên tai cho các phòng ban và người lao động trong doanh nghiệp;
Những hoạt động cần tiến hành nhằm tăng cường khả năng ứng phó với RRTT của doanh nghiệp:
Tìm hiểu tình hình đường sá, giao thông vận chuyển;
Lập kế hoạch chống đỡ, sử dụng nhà xưởng, kho, bãi;
Xác định danh sách người chịu trách nhiệm từng việc cụ thể;
Lập danh bạ các số điện thoại cần thiết, các số điện thoại dự phòng ngoài vùng ảnh hưởng, và có thể sử dụng sau khi
thiên tai xảy ra.
Tìm hiểu hoặc thêm thông tin có sẵn từ hội chữ thập đỏ và Ủy ban PCLBTW.
Lập kế hoạch dự phòng, ứng phó trong các tình huống khẩn cấp
Lập kế hoạch giảm thiểu thiệt hại khi xảy ra thiên tai (gia cố, sắp xếp lại nhà xưởng, kho bãi)
Lập kế hoạch đào tạo và diễn tập ứng phó RRTT trong toàn công ty
3.2. Lập kế hoạch
Nếu doanh nghiệp xây dựng kế hoạch chi tiết và
Việc đầu tiên cần làm là thành lập ban chỉ đạo
cẩn thận, doanh nghiệp không những có thể bảo
phòng chống bão lụt (PCBL) tại doanh nghiệp.
vệ được tính mạng, đảm bảo an toàn cho nhân
Ban chỉ đạo cần có đầy đủ đại diện của các
viên và bảo vệ được tài sản, mà còn duy trì được
phòng ban liên quan và có phân công nhiệm vụ,
hoạt động kinh doanh trong tình huống xảy ra
trách nhiệm rõ ràng, có sơ đồ tổ chức và thông
thiên tai.
tin liên lạc, địa chỉ liên hệ của ban PCBL.
5|
LẬP KẾ HOẠCH PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ
VỚI RỦI RO THIÊN TAI CHO DO ANH NGHIỆP
Để có thể lập kế hoạch một cách hiệu quả các
Khi xây dựng kế hoạch cần lưu ý:
doanh nghiệp cần:
Phải học cách xây dựng kế hoạch (qua các
lớp tập huấn hoặc xem các tài liệu hướng
dẫn trên trang thông tin:
hiểu
thiết có thể điều chỉnh một cách nhanh
Phải nắm vững nghiệp vụ xây dựng kế
chóng và dễ dàng
Phải tính đến tình huống cần làm việc vào
kế hoạch phòng ngừa và ứng phó với rủi ro
các ngày nghỉ hoặc chủ nhật, hoặc trong bất
thiên tai của doanh nghiệp.
cứ điều kiện thời tiết như thế nào để ứng phó
Xây dựng kế hoạch phù hợp với doanh
với rủi ro thiên tai.
nghiệp – sẽ hiệu quả hơn nếu kế hoạch đó
thể hiện rõ trách nhiệm xã hội của doanh
nghiệp (TNXHDN). Trong đó có kế hoạch
tình huống thiên tai.
Phải kiểm tra lại bản kế hoạch và điều chỉnh,
cập nhật thường xuyên (nếu cần)
hỗ trợ người lao động và cộng đồng trong
Bản kế hoạch phải có tính linh hoạt. Khi cần
).
hoạch kinh doanh gắn kế hoạch SXKD với
Bản kế hoạch phải ngắn gọn, rõ ràng và dễ
Các hoạt động này cần lồng ghép vào các
hoạt động thường ngày của doanh nghiệp
Tất cả các nhân viên trong doanh nghiệp cần
Lập các bảng biểu chi tiết, phân công nhiệm
nắm rõ các hoạt động cụ thể trong bản kế
vụ rõ ràng (xem ví dụ điển hình của Tập
hoạch
đoàn Lighthouse, mục 8).
Hộp số 3:
Những yêu cầu chi tiết của bảng kế hoạch trong tình huống khẩn cấp (tình huống bão):
Những hoạt động cần chuẩn bị trước khi xảy ra bão từ 4 – 5 ngày:
Trước bão 3 ngày nếu cấp gió <=4; cấp gió từ 5-7 thì cần làm gì và cấp gió trên cấp 8 thì cần làm gì?
Trong khi xảy ra bão:
Chủ yếu tuần tra, bảo vệ tòa nhà, thiết bị, cơ sở vật chất và báo cáo tình hình diễn biến đến các bên liên
quan.
Ứng cứu những hư hỏng trong điều kiện cho phép, đảm bảo an toàn tính mạng của các thành viên trong
nhóm ứng trực.
Sau khi bão tan:
Các hoạt động cụ thể cần tiến hành
Dọn dẹp, sửa chữa …
Chuẩn bị điều kiện phục hồi sản xuất kinh doanh.
Yêu cầu chung: tất cả những cá nhân liên quan cần nắm chi tiết những việc cần làm và biết cách thực hiện
trong thời gian nhanh nhất. Cần thường xuyên rà soát và điều chỉnh, bổ sung nếu cần thiết.
6|
LẬP KẾ HOẠCH PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ
VỚI RỦI RO THIÊN TAI CHO DO ANH NGHIỆP
Tất cả doanh nghiệp (dù quy mô lớn, vừa hay
kế hoạch ứng phó trong tình huống thiên tai.
nhỏ), đều phụ thuộc vào các nhà cung cấp, đối
Nếu doanh nghiệp bạn đã có kế hoạch, hãy giúp
tác, bạn hàng khi tiến hành doanh, cung cấp dịch
hỗ trợ đào tạo, lập kế hoạch, phổ biến thông tin
vụ, và hàng hóa. Chính vì vậy, những doanh
cho các đối tác, bạn hàng, nhà cung cấp trong
nghiệp và tổ chức mà bạn phụ thuộc cũng cần có
chuỗi cung ứng của doanh nghiệp.
Hộp số 4:
Chia sẻ kinh nghiệm lập kế hoạch từ Tập đoàn Lighthouse (thành phố Đà Nẵng)
Tập đoàn xác định công tác phòng chống RRTT là công việc quan trọng, thiết thực, nên rất chú trọng
công tác chuẩn bị sẵn sàng trong các tình huống thiên tai. Sau khi tham dự lớp tập huấn về xây dựng kế
hoạch quản lý rủi ro thiên tai (QLRRTT) cho doanh nghiệp, các đơn vị trực thuộc đã tiến hành hàng loạt
các hoạt động để tăng cường khả năng ứng phó của doanh nghiệp. Sau khi được tập huấn, doanh nghiệp
tiến hành đánh giá và xác định những vấn đề cần đề cần giải quyết ngay. Quá trình thực hiện kế hoạch
trong năm qua cho thấy, quan trọng nhất là là ý thức, quyết tâm của lãnh đạo và cách thức tổ chức, triển
khai phải rõ ràng và cụ thể.
Khi xây dựng kế hoạch xong cần làm thử, sau đó điều chỉnh lại cho hợp lý hơn. Sau mỗi đợt thiên tai lại
điều chỉnh tiếp để sẵn sàng ứng phó cho đợt thiên tai tiếp theo. Các đơn vị thuộc Tập đoàn không ngừng
cải tiến các công cụ, biện pháp phòng chống bão theo tinh thần: tận dụng, tại chỗ, nhanh chóng, dễ thao
tác.
Ngoài ra, Tập đoàn rất chú trọng việc phổ biến và cung cấp thông tin cho người lao động. Công tác lập
kế hoạch cần có sự tham gia của các phòng ban và bộ phận. Tập đoàn cũng có chế độ kiểm tra, khen
thưởng, và điều chỉnh kế hoạch thường xuyên.
Những hoạt động này cho thấy lợi ích rõ ràng đối với nội bộ doanh nghiệp, địa phương, cộng đồng, và
hiệu quả trong việc phục hồi kinh doanh sau thiên tai. Chính vì vậy, ngoài việc hỗ trợ các đơn vị trực
thuộc xây dựng kế hoạch chi tiết và khoa học, Tập đoàn Lighgthouse cũng rất sẵn sàng chia sẻ thông tin,
kinh nghiệm, cho các doanh nghiệp khác trên địa bàn Đà Nẵng và các tỉnh khác.
Chi tiết xin xem thêm mục 8 – điển hình từ Tập đoàn Lighthouse
8|
LẬP KẾ HOẠCH PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ
VỚI RỦI RO THIÊN TAI CHO DO ANH NGHIỆP
4. Phổ biến về bản kế hoạch của
doanh nghiệp
Sau khi hoàn thành bản kế hoạch, cần phải phổ
Ngoài người lao động, những đối tượng dưới
biến thông tin cho tất cả người lao động trong
đây cũng cần được cung cấp thông tin trước và
doanh nghiệp để họ nắm rõ những việc cần làm
sau khi thiên tai:
trong tình huống thiên tai. Thông tin cung cấp
cho người lao động cần ngắn gọn, rõ ràng, cụ thể
Các doanh nghiệp đóng bên cạnh (hoặc cộng
đồng kề cận)
trách nhiệm từng bộ phận và từng cá nhân (xin
Khách hàng
xem thêm ví dụ ở mục 8).
Nhà cung cấp
Cổ đông và ngân hàng
Khách hàng, bạn hàng, nhà cung cấp, ngân hàng
và cổ đông cũng cần được cung cấp thông tin
Những thông tin này có thể cung cấp dưới dạng
đầy đủ, vì đây là những nhóm đối tượng có liên
kế hoạch hoặc thông báo về tình hình SXKD
quan trực tiếp đến hoạt động SXKD của doanh
trong mùa mưa bão và những tình huống có thể
nghiệp.
xảy ra và kế hoạch ứng phó trong từng tình
huống.
9|
LẬP KẾ HOẠCH PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ
VỚI RỦI RO THIÊN TAI CHO DO ANH NGHIỆP
5. Thử nghiệm bản kế hoạch đã lập
Kế hoạch đã được xây dựng phải có tính khả thi
Rút kinh nghiêm:
và có hiệu quả khi thiên tai xảy ra. Cách duy
Dù tập huấn hay diễn tập dưới hình thức nào thì
nhất để có thể biết được là bản kế hoạch của
cũng cần tiến hành rút kinh nghiệm, nếu cần
doanh nghiệp có hợp lý và khả thi hay không là
thiết sẽ phải điều chỉnh lại kế hoạch. Sau mỗi
tổ chức diễn tập. Những người có liên quan tiến
mùa mưa bão lại tiếp tục rút kinh nghiệm và
hành làm thử các kế hoạch, sau đó rút kinh
điều chỉnh kế hoạch và chuẩn bị sẵn sàng cho
nghiệm và điều chỉnh lại kế hoạch cho hợp lý.
những đợt thiên tai tiếp theo. Xem thêm chi tiết
Tổ chức các cuộc họp và phổ biến kế hoạch sau
tại ví dụ điển hình của Tổng Công ty Dệt may
khi đã diễn tập.
Hòa Thọ.
9|
LẬP KẾ HOẠCH PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ
VỚI RỦI RO THIÊN TAI CHO DO ANH NGHIỆP
6. Kinh nghiệm và thực tiễn lập kế
hoạch tại các doanh nghiệp
6.1. Những kinh nghiệm rút ra từ thực tiễn
tác động gì đối với toàn bộ hoạt động SXKD
Kinh nghiệm 1: Xác định các hoạt động thiết
của doanh nghiệp (Ví dụ : giảm sút doanh
yếu của doanh nghiệp đề duy trì hoạt động
thu, mất uy tín, và mất các hợp đồng – liên
kinh doanh trong tình huống thiên tai, giúp
quan đến các vấn đề pháp lý)
doanh nghiệp có thể quay trở lại SXKD một
cách nhanh nhất.
Nguồn lực tối thiểu mà doanh nghiệp cần
chuẩn bị để duy trì các hoạt động thiết yếu
(Ví dụ như: nhân viên, nguyên vật liệu, đồ
Ngay sau khi thiên tai xảy ra, nếu doanh nghiệp
dùng khác, nhà xưởng,…)
bị ảnh hưởng, rất nhiều khả năng doanh nghiệp
của bạn không thể quay trở lại SXKD ngay
Kinh nghiệm 2: Thực hiện các biện pháp
được. Chính vì vậy nếu bạn xác định được
phòng ngừa ngay sau khi đánh giá RRTT của
những hoạt động thiết yếu của doanh nghiệp,
doanh nghiệp, để bảo vệ doanh nghiệp (tài sản,
xác định mức độ tối thiểu các hoạt động cần duy
hệ thống thông tin, nguyên vật liệu)
trì sẽ giúp doanh nghiệp có thể sớm quay lại
hoạt động bình thường sau thiên tai. Cần xác
Chuẩn bị sẵn sàng ứng phó thiên tai không có
định các vấn đề sau đây:
nghĩa là chỉ có bản kế hoạch, có nhiều hoạt động
mà doanh nghiệp cần tiến hành để bảo vệ doanh
Các hoạt động thiết yếu của doanh nghiệp có
nghiệp tránh được nhiều rủi ro có thể gặp phải
thể ngừng trong bao lâu mà không ảnh
do thiên tai. Dưới đây là một số gợi ý giúp
hưởng lớn đến hoạt động sản xuất kinh
doanh nghiệp có thể chuẩn bị ứng phó tốt hơn:
doanh?
Các hoạt động của doanh nghiệp có liên
Xác định cụ thể những máy móc, nguyên vật
quan với nhau như thế nào?
liệu, hàng hóa, và thiết bị cần bảo vệ, lên
Doanh nghiệp bạn phụ thuộc vào những tổ
danh sách các thiết bị đó cùng với tên cán bộ
chức nào hay nhà cung cấp nào?
hoặc nhân viên chịu trách nhiệm.
Nếu các hoạt động thiết yếu này không thể
tiếp tục duy trì được trong bão lũ thì sẽ có
10 |
-
-
Phải chấp hành đúng quy định pháp luật về
phòng chống cháy nổ.
LẬP KẾ HOẠCH PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ
VỚI RỦI RO THIÊN TAI CHO DO ANH NGHIỆP
-
-
Phải đảm bảo nhà xưởng của doanh nghiệp
các điều khoản loại trừ. Không nên chỉ vì tiết
có thể chống chịu lụt, bão, gió lốc (cần đánh
kiệm hoặc chỉ mua bảo hiểm cho đủ thủ tục mà
giá và thực hiện các biện pháp gia cố ngay
xem nhẹ việc nghiên cứu kỹ danh mục bảo
tùy theo điều kiện của doanh nghiệp).
hiểm. Đặc biệt, doanh nghiệp cần tuân thủ đúng
Đánh giá mức độ rủi ro với bão, lụt, gió lốc
các quy định về phí, không nên trì hoãn việc
của doanh nghiệp (có thể với lụt, triều dâng
đóng phí bảo hiểm để tránh việc hợp đồng bảo
hoặc triều cường, vỡ đê hay vỡ đường ống
hiểm bị mất hiệu lực, dẫn tới những thiệt hại rất
nước cũng có ảnh hưởng tương tự).
lớn khi bão lũ xảy ra mà không được đền bù.
Kinh nghiệm 3: Hàng năm cần xem xét lại
Kinh nghiệm 4: Cần tăng cường hợp tác và hỗ
mức bảo hiểm xem có thể đáp ứng với các rủi
trợ giữa các đối tác, bạn hàng, nhà cung cấp
ro của doanh nghiệp chưa?
nhằm tăng cường khả năng chống chịu với
thiên tai đối với toàn bộ chuỗi cung ứng và tiêu
Có chính sách bảo hiểm phù hợp là rất quan
thụ sản phẩm ở doanh nghiệp.
trọng để giúp doanh nghiệp có thể phục hồi
được sau khi bị ảnh hưởng.
Kinh nghiệm nhiều năm qua cho thấy sự cần
thiết phải hợp tác và hỗ trợ để có kế hoạch phù
Hàng năm doanh nghiệp cần xem xét lại chính
hợp với các nhà cung cấp, các đối tác để doanh
sách bảo hiểm và cân nhắc mức mua bảo hiểm
nghiệp có thể quay lại hoạt động sớm nhất sau
cho đơn vị mình. Đây cũng là thời điểm để đánh
khi xảy ra thiên tai. Vì nếu một trong nhưng đối
giá và rà soát lại những công việc và nhiệm vụ
tác hoặc nhà cung cấp quan trọng bị thiệt hại
đặt ra trong bản kế hoạch, xem có cần điều
nặng nề, chắc chắn hoạt động của doanh nghiệp
chỉnh và bổ sung gì không.
mình cũng sẽ ảnh hưởng theo. Vì vậy, hãy hợp
tác và hỗ trợ để đảm bảo những đối tác nhà cung
Khi tham gia bảo hiểm các doanh nghiệp lưu ý:
ứng, khách hàng quan trọng cũng có kế hoạch
cần đọc kỹ các điều kiện bảo hiểm để hiểu đúng
ứng phó. Ngoài ra, doanh nghiệp cần hợp tác với
và tham gia các sản phẩm bảo hiểm phù hợp.
các doanh nghiệp có trụ sở gần với doanh
Trong Bảo hiểm Tài sản, các doanh nghiệp bảo
nghiệp, vì trong tình huống khẩn cấp các doanh
hiểm thiết kế sản phẩm bảo hiểm như sau: Cháy
nghiệp có thể hỗ trợ nhau (ví dụ có thể chia sẻ
nổ (riêng với rủi ro cháy nổ); Cháy nổ và các rủi
các thiết bị dự phòng trong tình huống khẩn cấp
ro đặc biệt như lũ lụt, bão lốc, giông tố… Doanh
hoặc kho bãi an toàn nếu cần thiết). Thuyết phục
nghiệp xác định rủi ro nào đe dọa thiệt hại tài
các doanh nghiệp đóng gần doanh nghiệp bạn
sản thì hãy mua bảo hiểm. Khi mua bảo hiểm,
xây dựng kế hoach phòng ngừa và ứng phó cũng
doanh nghiệp nên nghe theo tư vấn của các công
có nghĩa là doanh nghiệp bạn cũng có thể tăng
ty bảo hiểm để lựa chọn danh mục bảo hiểm phù
cường khả năng chống chịu chung của khu vực
hợp, và để hiểu đúng các điều kiện bảo hiểm và
nếu có thiên tai xảy ra.
11 |
LẬP KẾ HOẠCH PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ
VỚI RỦI RO THIÊN TAI CHO DO ANH NGHIỆP
Kinh nghiệm 5: Duy trì thông tin liên lạc hiệu
quả trong nội bộ doanh nghiệp.
Có thể cập nhật thông tin trên trang web từ
xa (khi không ở trụ sở doanh nghiệp)
Có hệ thống thông tin liên lạc dự phòng nếu
Kế hoạch cần phải đảm bảo thông tin và liên lạc
hệ thống thông tin di động quá tải hay không
trong tình huống khẩn cấp. Thông tin liên lạc
hoạt động
cần có đối với nhân viên, khách hàng, nhà cung
cấp, và các cổ đông, hội đồng quản trị.
Kinh nghiệm 6: Theo dõi và liên hệ với truyền
thông
Cần xây dựng cơ chế thông tin liên lạc (hoặc sơ
đồ hệ thống thông tin liên lạc) để có thể cung
Các doanh nghiệp từ trước đến nay thường chỉ
cấp thông tin nhanh nhất trong nội bộ doanh
quan tâm đến việc theo dõi truyền thông để nghe
nghiệp. Đây là một trong những việc mà hầu
tình hình thời tiết mà ít khi quan tâm đến việc
như rất ít doanh nghiệp Việt Nam áp dụng,
cung cấp thông tin cho báo chí và truyền thông
nhưng nếu trong tình huống thiên tai hoặc khẩn
về những thiệt hại, khó khăn hay nhu cầu của
cấp xảy ra, cơ chế thông tin đã xây dựng sẵn
doanh nghiệp đối với công tác quản lý rủi ro
giúp doanh nghiệp:
thiên tai (QLRRTT). Đây cũng có thể là một
Có thể liên lạc được với nhân viên, nếu thiên
nguyên nhân mà từ trước đến nay rất ít có sự
tai xảy ra ngoài giờ làm việc
quan tâm của chính quyền địa phương hay các tổ
Để thông báo cho người nhà nếu có tại nạn
chức dành cho khối doanh nghiệp. Mọi nỗ lực
xảy ra tại nơi làm việc hay trên đường
và nguồn lực hỗ trợ đều tập trung cho cộng
về/đến nhà và cơ quan khi thiên tai xảy ra.
đồng.
Cơ chế thông tin này cũng giúp cho người lao
Thường khi thiên tai xảy ra, nhất là những thiên
động có thể báo cáo diễn biến thiên tai hoặc báo
tai gây ảnh hưởng nặng nề thu hút sự quan tâm
cáo nhanh tình hình thiệt hại và ảnh hưởng của
của giới truyền thông và báo chí. Chính vì vậy,
thiên tai đến đơn vị mình, tới ban chỉ đạo PCBL
doanh nghiệp và các cơ quan đại diện doanh
của doanh nghiệp một cách nhanh nhất. Điều
nghiệp (Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt
này đặc biệt quan trọng với những doanh nghiệp
Nam – VCCI, hoặc các Hiệp hội doanh nghiệp)
có nhiều đơn vị trực thuộc và đóng ở nhiều địa
cần chủ động cung cấp thông tin cho báo chí và
bàn khác nhau.
thông tin về những ảnh hưởng đối với doanh
nghiệp. Để làm được như vậy các doanh nghiệp
Ngoài ra, tùy thuộc vào điều kiện của doanh
cần cung cấp thông tin chính xác về tình hình
nghiệp, doanh nghiệp có thể lựa chọn thêm một
doanh nghiệp. Điều này cũng nhằm tránh tác
số phương án sau:
động tiêu cực cho doanh nghiệp và người lao
động, do việc cung cấp thông tin không chính
Chuyển các cuộc gọi sang vùng khác
xác. Mặc khác theo dõi những thông tin về
12 |
LẬP KẾ HOẠCH PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ
VỚI RỦI RO THIÊN TAI CHO DO ANH NGHIỆP
truyền thông cũng giúp cho doanh nghiệp quyết
dẫn cho người chịu trách nhiệm cung cấp
định hỗ trợ người lao động và cộng đồng một
những thông tin chung, cung cấp thông tin
cách hiệu quả hơn.
ban đầu cho truyền thông.
-
Vì vậy, trong bản kế hoạch cần có:
Ai trong doanh nghiệp sẽ là người phụ trách
-
-
Hướng dẫn cho người lao động cách ứng xử
khi tiếp cận với báo chí và truyền thông.
truyền thông (bao gồm cả theo dõi thông tin
-
và trả lời báo chí và các cơ quan truyền
VCCI và các Hiệp hội cũng cần chủ động thu
thông)?
thập thông tin từ các doanh nghiệp và để nắm
Ai là người có quyết định duyệt các thông
tình hình và có những giải pháp hỗ trợ các doanh
tin đưa ra cho báo chí?
nghiệp khi cần thiết.
Dựa vào cơ chế thông tin mà các doanh
-
nghiệp đã xây dựng, các đơn vị cần hướng
Hộp số 7:
Một số điểm khác cần lưu ý khi xây dựng kế hoạch:
Khi xây dựng kế hoạch và khi điều chỉnh, chỉnh sửa, cập nhật kế hoạch, cần đảm bảo là mọi người đều
đang sử dụng bản kế hoạch mới nhất với đầy đủ thông tin được cập nhật (ghi ngày tháng cập nhật)
Sao chụp và phân phát bản bản kế hoạch cho những người có trách nhiệm liên quan trong bản kế hoạch.
Những thông tin mật – Nếu trong kế hoạch của bạn có những thông tin mật (ví dụ địa chỉ liên hệ của
một số người) bạn phải đánh dấu và lưu giữ riêng
Giao cho người nào chịu trách nhiệm ghi chép lại các hoạt động xảy ra trong tình huống khẩn cấp (cung
cấp thông tin và các quyết định cần thiết) để sau này có thể tham khảo lại khi cần.
6.2. Thực tiễn và kinh nghiệm tại nhà máy thức ăn chăn nuôi Khánh Hòa
(thuộc Tổng công ty Khánh Việt)
Trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa từ trước đến nay
nhiên, Nhà máy thức ăn chăn nuôi Khánh Hòa
chưa có bão hay lốc lớn, mà chủ yếu bị ảnh
vẫn xác định lập kế hoạch quản lý rủi ro thiên tai
hưởng của hoàn lưu bão gây mưa to. Chính điều
là một công việc hết sức quan trọng giúp nhà
này dẫn đến sự chủ quan của người dân và các
máy có thể chủ động sẵn sàng ứng phó với các
doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa. Tuy
tình huống rủi ro khác. Mặt khác lãnh đạo nhà
13 |
LẬP KẾ HO ẠCH PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ
VỚI RỦI RO THIÊN TAI CHO DO ANH NGHIỆP
máy cũng coi đây là một cách thiết thực nhất để
ngập cục bộ ở quốc lộ 26, đường vào Nhà máy,
thực hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp
cũng như các vùng dân cư phụ cận nơi có nhà ở
đối với xã hội và cộng đồng (bảo vệ sự đầu tư
của nhiều cán bộ công nhân viên (CB-CNV) của
của doanh nghiệp và sự an toàn của người lao
Nhà máy, gây cản trở cho hoạt động của doanh
động).
nghiệp.
Hàng năm thường vẫn có những đợt mưa lớn
Về cơ bản nhà máy có hệ thống xử lý nước thải
nhiều ngày, cùng với nước mưa trên thượng
riêng, hạn chế gây ô nhiễm môi trường và xây
nguồn đổ về qua sông Cái, sông Dinh gây lũ lụt
dựng hệ thống nhà xưởng kiên cố, mái tôn dày
tại các địa phương vùng hạ lưu sông. Địa điểm
có thể chịu bão cấp 9, cấp 10. Hiện tại nhà máy
đặt Nhà máy ở vị trí cao, thoát nước tốt, nên
đang xây dựng dự án khảo sát và thiết kế hệ
không bị ảnh hưởng của lũ lụt. Tuy nhiên, nếu
thống kho ngầm, sẽ tránh được gió lốc (Hệ
mưa to các đập chứa nước phải xả lũ thì sẽ gây
thống kho silo).
Đặc điểm nổi bật của nhà máy thức ăn chăn nuôi Khánh Hòa là: ý thức trách nhiệm của lãnh đạo
doanh nghiệp đối với các hoạt động liên quan đến công tác QLRRTT khá tốt, đầu tư nâng cấp nhà
xưởng, sắp xếp kho bãi hợp lý, và thực hiện các biện pháp được khuyến nghị và có trách nhiệm
với người lao động và cộng đồng.
Nhà máy Thức ăn Chăn nuôi Khánh Hòa
dụng nhà xưởng, kho bãi, danh sách người chịu
trách nhiệm từng việc cụ thể, các số điện thoại
cần thiết, các số dự phòng ngoài vùng ảnh
hưởng trước và sau khi thiên tai gây ra.
Trong tình huống khẩn cấp cần có sẵn danh mục
các thiết bị và vật tư dự phòng. Kế hoạch hàng
năm cần được củng cố thêm. Cụ thể, nhà máy đã
xác định các hoạt động cần thiết trong kế hoạch
phòng ngừa và ứng phó của doanh nghiệp:
Duy trì đường sá và dọn dẹp chướng ngại
vật;
Thiết lập đội phòng chống bão, trực 24/24.
Sau khi đánh giá mức độ sẵn sàng của doanh
nghiệp vào tháng 8 năm 2012, doanh nghiệp
cũng xác định cần có những kế hoạch về sử
Hướng dẫn sử dụng đường tự quản;
Bảo vệ thiết bị và dữ liệu cần thiết;
Phân công nhiệm vụ trong trường hợp khẩn
cấp và có kế hoạch khôi phục sau thiên tai;
LẬP KẾ HO ẠCH PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ
VỚI RỦI RO THIÊN TAI CHO DO ANH NGHIỆP
Báo cáo diễn biến cho cơ quan chịu trách
Các chuyên gia CED và Ban Giám đốc Nhà máy thức
nhiệm chính;
ăn chăn nuôi Khánh Hòa họp trước buổi khảo sát.
Lập danh mục điện thoại khẩn cấp khi cần
thông báo;
Hệ thống thông tin liên lạc dự phòng;
Bảo vệ hệ thống cấp thoát nước; tham gia
các hoạt động hỗ trợ giảm nhẹ thiên tai tại
địa phương;
Thông báo, hướng dẫn cho người lao động
ứng phó với mưa bão;
Kế hoạch huy động người lao động hỗ trợ
tiền và hiện vật hỗ trợ cho cộng đồng dân cư
trong khu vực bị ảnh hưởng bởi bão, hàng
năm;
Hoạt động bảo vệ, khôi phục môi trường sau
khi thiên tai xảy ra, trồng lại cây xanh trong
khuôn viên và xung quanh nhà máy.
Qua quá trình lập kế hoạch, Nhà máy chia sẻ
một số kinh nghiệm với các đơn vị trong
ngành sản xuất thức ăn chăn nuôi:
Ngành nghề kinh doanh của Nhà máy là chế
biến thức ăn chăn nuôi, nên nguyên liệu chủ yếu
là các loại nông sản, rất nhạy cảm với môi
trường ẩm, ướt. Vì vậy, nếu không có kế hoạch
Các hoạt động DN đã tham gia để chuẩn bị ứng
phó với thiên tai trong thời gian qua:
Cử người tham gia các khóa tập huấn về
QLRRTT;
Lên kế hoạch cần làm trong các tình huống
khẩn cấp cho nhân viên trong doanh nghiệp;
Xây dựng kế hoạch và có hướng dẫn cần
thiết cho các bộ phận và nhân viên về các
bước chuẩn bị ứng phó trước và sau thiên
tai;
ứng phó tốt thì thiệt hại sẽ rất lớn khi thiên tai
xảy ra. Cho nên các doanh nghiệp trong ngành
chế biến thức ăn chăn nuôi cần lưu ý: kho tàng
bảo quản nguyên liệu và thành phẩm cần phải
thông thoáng và đảm bảo chắc chắn, không dột,
không được ngập đọng nước. Các phương tiện
vận chuyển phải kín nước, khô ráo.
Khách hàng của doanh nghiệp chủ yếu nằm ở
khu vực miền Trung, nơi chịu nhiều thiên tai bão
lụt. Trong khi đó, sản phẩm của Nhà máy là thức
Mua bảo hiểm bão lũ;
ăn sống hàng ngày cho vật nuôi. Vì vậy, phương
Lên danh sách các thiết bị và vật tư dự
án cung cấp sản phẩm đầy đủ, đúng hẹn cho
phòng trong bão lũ;
khách hàng là tối quan trọng. Hơn nữa, việc hỗ
Xây dựng kế hoạch ứng phó khẩn cấp cho
trợ các đối tác, bạn hàng, nhà cung cấp, nhất là
doanh nghiệp trong bão lũ;
các đại lý cùng xây dựng kế hoạch cũng rất quan
Xây dựng kế hoạch khôi phục khẩn cấp cho
trọng cho các doanh nghiệp thuộc ngành này.
doanh nghiệp sau bão lũ.
LẬP KẾ HO ẠCH PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ
VỚI RỦI RO THIÊN TAI CHO DO ANH NGHIỆP
Kho xưởng của nhà máy
cho 1 đợt bão (số cơn bão đổ bộ nhiều lên thì
kinh phí sẽ tăng thêm). Về nhân lực huy động
khoảng 30 người thường trực, số không thường
trực khoảng 70 người (theo quy mô hiện tại của
nhà máy Thức Ăn Chăn nuôi Khánh Hòa.)
Hỗ trợ nhân viên và gia đình chuẩn bị phòng
ngừa và ứng phó:
Phổ biến kế hoạch đến người lao động, tổ chức
tập huấn phương án phòng chống bão lụt, trang
bị công cụ, dụng cụ, các trang thiết bị bảo hộ lao
động đảm bảo an toàn. Trước khi có thiên tai,
cần tìm hiểu nhu cầu của các CB-CNV xem có ở
trong vùng chịu ảnh hưởng của thiên tai và đánh
giá điều kiện kinh tế, ăn, ở, sinh hoạt của CBCNV trong vùng bị ảnh hưởng, để có phương án
sản xuất kinh doanh của Nhà máy, đồng thời
cũng sẵn sàng có sự hỗ trợ về vật chất và tinh
thần.
Sau khi xảy ra thiên tai: Nhà máy cũng đã nắm
Những nguồn lực mà doanh nghiệp cần đầu
bắt thông tin tình hình thiệt hại của mỗi CB-
tư (tài chính và nhân lực):
CNV để có hình thức hỗ trợ giúp đỡ phù hợp,
Do nguyên vật liệu của ngành chế biến thức ăn
như thăm hỏi, quyên góp hỗ trợ vv…
chăn nuôi rất dễ bị tổn thương với rủi ro thiên tai
(nhất là bão lụt), các công trình xây dựng chính
Hỗ trợ cộng đồng:
của Nhà máy như văn phòng làm việc, nhà
xưởng, kho tàng phải tốt, đảm bảo ổn định chịu
Đối với cộng đồng: hằng năm, sau khi xảy ra
được bão và lụt xảy ra ở khu vực. Nếu có khả
thiệt hại do thiên tai, Nhà máy thường tham gia
năng cần đầu tư xây dựng silo chứa (Tổng kinh
ủng hộ về tiền, lương thực thiết yếu, vật chất
phí đầu tư dự kiến 10 tỷ đồng) thì hệ thống kho
khác… thông qua tổ chức cứu trợ hoặc trực tiếp
tàng sẽ đảm bảo an toàn trong điều kiện bảo, lụt
theo kêu gọi từ Tổng công ty mẹ.
xảy ra.
Hàng năm, nguồn lực tài chính đầu tư cho hoạt
động phòng chống bão khoảng 6.000.000đ/năm
LẬP KẾ HO ẠCH PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ
VỚI RỦI RO THIÊN TAI CHO DO ANH NGHIỆP
6.3. Thực tiễn và kinh nghiệm tại Tập đoàn Lighthouse Đà Nẵng
Tập đoàn Lighthouse (Lighthouse Groups) xác
-
Có chế độ kiểm tra, khen thưởng
định các doanh nghiệp đóng trên địa bàn Đà
-
Điều chỉnh kế hoạch thường xuyên
Nẵng nếu có thiên tai xảy ra đều có nguy cơ bị
-
Cải tiến các công cụ, biện pháp phòng
ảnh hưởng nhẹ, nặng hoặc có thể hủy hoại doanh
chống bão theo tinh thần: Tận dụng, tại chỗ,
nghiệp hoặc nhiều doanh nghiệp. Vì vậy để hạn
nhanh chóng, dễ thao tác.
chế tổn thất về con người, tài chính, các doanh
nghiệp cần chủ động lên kế hoạch phòng ngừa
và ứng phó.
Chia sẻ kinh nghiệm cho các doanh nghiệp
trên địa bàn Đà Nẵng trong cùng lĩnh vực
Thiên tai chủ yếu: Bão (mưa và gió), lụt gây
thiệt hại trực tiếp đối với doanh nghiệp, các ảnh
Đặc điểm nổi bật của đơn vị này là việc lên kế
hưởng do gián đoạn nguồn cung cấp nguyên
hoạch chi tiết và cụ thể cho từng đơn vị trực
liệu, tác động chung của thiên tai đối với thị
thuộc tập đoàn. Bản kế hoạch có đầy đủ chi
trường.
tiết và những người liên quan đều nắm rõ
trách nhiệm của mình và các bản kế hoạch
này đều được thử nghiệm và điều chỉnh nên
khi tình huống xảy ra, doanh nghiệp hoàn
toàn chủ động. Sau mỗi mùa mưa bão, doanh
nghiệp lại điều chỉnh và cung cấp bản kế
hoạch mới nhất cho các cá nhân và đơn vị
liên quan.
Qua quá trình thực hiện, doanh nghiệp nhận thấy
phòng chống RRTT là công việc quan trọng,
thiết thực. Tài chính không nhiều đối với doanh
nghiệp, cản trở lớn nhất vẫn là ý thức, quyết tâm
lãnh đạo và cách thức triển khai. Những yếu tố
quan trọng các doanh nghiệp cần tính đến khi
lập kế hoạch là:
-
Quyết tâm của lãnh đạo
-
Công tác tuyên truyền và phổ biến thông tin
trong doanh nghiệp.
-
Có tổ chức.
Những điểm cần lưu ý đối với các công trình xây
-
Có kế hoạch cụ thể.
dựng, các tòa nhà dịch vụ và thương mại:
LẬP KẾ HOẠCH PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ
VỚI RỦI RO THIÊN TAI CHO DO ANH NGHIỆP
-
-
Gió lớn làm vỡ, sập đổ các công trình, kho,
1. Hỗ trợ người lao động trong lập kế hoạch
nhà xưởng.
phòng ngừa và ứng phó
Mưa tạt, ngập lụt làm hỏng thiết bị, hàng
-
hóa.
-
Nguy hiểm đối với con người, vật nuôi, cây
phòng ngừa.
-
trồng.
Những nguồn lực mà doanh nghiệp cần đầu tư
Nhắc nhở, hướng dẫn nhân viên trong công tác
Hỗ trợ về vật tư, nhân lực nếu thấy cần thiết,
hợp lý.
-
Những người ở xa, gia đình không có lao động
(tài chính tối thiểu và nhân lực)
chủ lực, vùng nguy hiểm (gần sông, biển), có thể
Sử dụng nhân lực nội bộ, tại chỗ: các công
được nghỉ khi mưa bão lớn.
trường, bộ phận có yêu cầu hỗ trợ từ lực lượng
2. Những hỗ trợ cho người lao động trước,
thiết bị, kỹ thuật, cơ giới của Tổng công ty (ví
trong, và sau thiên tai.
dụ: tháo các bảng quảng cáo trên cao phải cần có
Có quỹ của Công ty hỗ trợ những gia đình nhân
xe cẩu hỗ trợ..), phải có kế hoạch cụ thể được
viên bị tổn thất, vận động mọi người tự nguyện
phê duyệt, tăng cường tính chủ động phòng
đóng góp thêm. (Không những thiên tai, ốm đau,
chống của các công trường, bộ phận.
tai nạn cũng có trong kế hoạch)
Tài chính thực tế trong các năm qua: khoảng 3
đến 5 triệu VNĐ/năm/công trường - bộ phận cho
Hỗ trợ cộng đồng
công tác phòng chống thiên tai.
-
Chuẩn bị chỗ trú ẩn, lương thực, y tế cho các
hộ lân cận (đã có sẵn có trong kế hoạch.)
Hỗ trợ nhân viên và gia đình chuẩn bị phòng
-
đóng góp.
ngừa và ứng phó
-
18 |
Trích quỹ của công ty, vận động mọi người
Tham gia dọn dẹp tại địa phương.
LẬP KẾ HOẠCH PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ
VỚI RỦI RO THIÊN TAI CHO DO ANH NGHIỆP
THAM KHẢO KẾ HOẠCH PHÒNG CHỐNG BÃO LỤT - LH BUILDING
DỰ BÁO THỜI ĐIỂM ĐỔ
BỘ BÃO SỐ ….:
18h
Ngày:
I.BAN CHỈ HUY PCBL
1. Trưởng ban chỉ đạo: Giám đốc
2.Phó trưởng ban : Phó giám đốc
3. Các thành viên: Bảo vệ, IT, bảo trì (07
người)
II. PHƯƠNG ÁN PCBL
TT
HẠNG MỤC
TRƯỚC BÃO 4-5 NGÀY
1
Họp phân công, bố trí nhân sự
2
Công tác kiểm tra dụng cụ chống
bão
(Vải bạt dùng để che khỏi mưa tạt
trong trường hợp vách kính tòa nhà bị
vỡ)
Kiểm
tra
THỜI
hoàn
ĐiỂM
thành
KINH Số ngày HOÀN
CHỊU
(ghi
PHÍ
DIỄN GIẢI
SL
TRÁCH
trước
THÀNH rõ
DỰ
NHIỆM
bão
(Ghi cụ tình
TRÙ
thể ngày trạng
tháng)
khi
kiểm
tra)
- Họp xem xét lại kế hoạch có cần điều chỉnh gì không, kiểm tra lại dụng cụ, hậu cần
chống
bão.
- Chuẩn bị, phân công nhân sự
Thành
phần
tham dự như
họp giao ban.
Lễ
tân
Chuẩn
bị
thông báo
5
phòng bão lụt
giờ họp
cho
LH
Building
4
Cây chống, Ván
(Bộ)
Cục hít gương
10
Đèn pin sạc
4
Bếp ga cá nhân
2
Bộ đàm
Hộp sơ cứu
thương
Vải
bạt
(1.8m*3m)
Dây nilon, dây
thép, đinh, búa
3
Đài Radio + pin
(theo dõi thông
tin, diễn biến).
19 |
3
2
10
1
Thạnh, Hùng
LẬP KẾ HOẠCH PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ
VỚI RỦI RO THIÊN TAI CHO DO ANH NGHIỆP
3
Lương thực dự phòng trong mùa
mưa bão
4
Mì ăn liền (Mì
ly, mua dự
phòng
trong
mùa mưa bão,
nếu hết hạn sử
dụng phải bổ
sung)
Bình nước lớn
(21 lít)
4
Lễ tân
14
Lễ tân
500,00
0
Năng lượng, nhiên liệu dự phòng
4
Dầu Diesel (Lít01 Phuy + Đổ
đầy máy phát
điện)
Bình ga mini
(Mua mới trong
mùa bão)
5
84
400
Thạnh
6
Thạnh
Công tác khác
4
Kiểm tra, chạy thử máy phát điện lớn
và nhỏ
Sẵn sàng hoạt
động tốt .
Chạy thử máy bơm chống ngập tràn ở
tầng hầm
Sẵn sàng hoạt
động tốt .
Niêm yết điện
thoại Anh Vũ,
Anh
Trí.Cấp
cứu,
chữa
cháy… tại bàn
lễ tân tầng 1
Số điện thoại đường dây nóng
200,00
0
Thạnh
Thạnh
Lễ tân
TRƯỚC
BÃO
1-3
NGÀY
Nếu cấp gió <=4: Hủy báo động bão,
tăng cường theo dõi
Nếu qui mô bão >=5 và <= cấp 7,
thực hiện triển khai:
- Bão cấp từ 5 đến 7 gọi là bão nhẹ hay áp thấp nhiệt đới, gió không mạnh nhưng có
thể
mưa
lớn.
- Chú ý đến những vật dễ hỏng như bảng quảng cáo, khu vực ngập nước, tạt nước.
1
Thông cống ở mặt trước và sau tòa
nhà, thông hố gas tầng hầm ...
Bảo vệ
3
2
Tháo các đèn lồng trên tầng 9
Thạnh, Hùng
3
3
Kiểm tra tình trạng các cửa sổ, cửa
cuốn, cửa kính, nếu có gì không bình
thường (Lề, khóa ...) phải kịp thời sửa
chữa
Thạnh
3
4
Báo cáo chi tiết tình hình chuẩn bị cho
Ban Lãnh đạo
Mẫn
2
Nếu qui mô bão >= cấp 8, thực hiện
triển khai:
20 |
LẬP KẾ HOẠCH PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ
VỚI RỦI RO THIÊN TAI CHO DO ANH NGHIỆP
1
Thông cống ở mặt trước và sau tòa
nhà, thông hố gas tầng hầm ...
Bảo vệ
3
2
Tháo các đèn lồng trên tầng 9
Thạnh, Hùng
3
3
Kiểm tra tình trạng các cửa sổ, cửa
cuốn, cửa kính, nếu có gì không bình
thường (Lề, khóa ...) phải kịp thời sửa
chữa
Thạnh
3
4
Đốn chặt các nhánh cây gần tòa nhà có
khả năng gãy, ngã.
Bảo vệ
2
5
Chuẩn bị khu vực tránh bão cho các hộ
lân cận gặp sự cố khi bão đến.
Lễ tân
2
6
Kiểm tra, tầng hầm phòng trường hợp
ngập nước
7
Tháo quả cầu, kiểm tra kim, cột thu lôi
tầng mái
8
Trợ giúp gia đình nhân viên công ty
hoàn thiện việc chống bão tại nhà.
Nếu xét thấy cần
thiết
9
Niêm yết lịch trực tăng cường
10
Thông báo lịch nghỉ làm việc tại tòa
nhà
Chi tiết, rõ ràng
Căn cứ vào qui
mô cơn bão và
quyết định của
Ban giám đốc
11
12
1
2
Vị trí lưu trú:
tầng 1, ưu tiên
cho người già,
trẻ con…
Di
chuyển
những vật dễ
hỏng lên cao.
Chuyển xe ô tô
đến vị trí an
toàn
2
Thạnh, Hùng
Hùng
,
Thạnh + Bảo
vệ
Mẫn
2
3
3
Mẫn
2
Báo cáo chi tiết tình hình chuẩn bị cho
Ban Lãnh đạo
Mẫn
2
Kiểm tra tổng thể công tác chuẩn bị
Trí
1
TRONG BÃO
- Chủ yếu tuần tra, bảo vệ tòa nhà, báo cáo tình hình
- Ứng cứu những hư hỏng trong điều kiện cho phép, an toàn.
Tăng cường cảnh giác bảo vệ, giám sát
tòa nhà 24/24. Sẵn sàng ứng cứu tại
chổ khi có sự cố.
Tránh thất thoát
tài sản và nạn
trộm cắp
Ca trực
Báo cáo tình hình, diễn biến theo
đường dây nóng
Tần suất báo cáo
bình thường mỗi
30 phút/ lần để
giữ liên lạc, báo
ngay khi có sự
cố. Sử dụng tin
nhắn nếu sóng
Ca trực
21 |
LẬP KẾ HOẠCH PHÒNG NGỪA VÀ ỨNG PHÓ
VỚI RỦI RO THIÊN TAI CHO DO ANH NGHIỆP
di động yếu
3
Cắt điện tại các vị trí không cần thiết,
chỉ để điện chiếu sáng phục vụ công
tác an ninh. Sẵn sàng cắt điện toàn bộ,
nếu có sự cố xảy ra
Thạnh
SAU KHI BÃO TAN
1
Xác định chính xác thông tin bão tan
2
Tiến hành tháo gỡ các vật che chắn,
bảo vệ.
3
Tập trung dọn dẹp, khắc phục, trả lại vị
trí cho các thiết bị đã di dời
4
Báo cáo chi tiết thiệt hại, tổn thất
Phụ cấp cho lực lượng trực phòng
chống bão (Trường hợp cấp bão > = 8)
5
-1
Khi sức gió
không còn ảnh
hưởng.
Phân công nhân
sự thu xếp, dọn
dẹp, chuyển đồ
dùng thiết bị,
vật tư... về vị trí
cũ
Theo mẫu Danh
sách TB hư
hỏng kèm theo
22 |
Toàn
lượng
radio,
lực
Mẫn
6 người * 100
000 VND
Họp đánh giá rút kinh nghiệm, điều
chỉnh kế hoạch cho lần sau
Tổng kinh phí dự trù:
Trên
Tivi
600,000
Ban PCBL
1,300,000 VND