THỰC TRẠNG, XU HƯỚNG, HẬU QUẢ THIÊN TAI THẢM HỌA TRÊN THẾ GIỚI VÀ VIỆT NAM

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.18 MB, 67 trang )

THỰC TRẠNG, XU HƯỚNG
THIÊN TAI THẢM HỌA VÀ HẬU QUẢ

BSNT: PHẠM THỊ THOA

MỤC TIÊU

www.ipmph.edu.vn

MỞ ĐẦU

• Thảm họa
– Phá vỡ mối quan hệ giữa con người và môi
trường (tự nhiên và xã hội)
– Gây ra những tổn thất lớn về người, vật chất,
cơ sở hạ tầng và môi trường
– Vượt quá khả năng của cộng đồng bị ảnh
hưởng để đối phó với thảm họa
– Cần có sự trợ giúp bên ngoài
www.ipmph.edu.vn

MỞ ĐẦU

• Các loại thảm họa
– Thảm họa tự nhiên
– Thảm họa kỹ thuật
– Thảm họa sinh học
– Thảm họa suy thoái môi trường

www.ipmph.edu.vn

THẢM HỌA TỰ NHIÊN

Nguồn gốc
• Thảm họa địa chất
– Hiện tượng có liên
quan đến trái đất, có
đặc điểm địa chất, tân
kiến tạo, địa vật lý, địa
kỹ thuật và thủy địa
chất

Hiện tượng, ví dụ
• Động đất, sóng thần
• Núi lửa phun
• Dịch chuyển lớn: lở đất,
đá
• Sự sụt lún, sập bề mặt,
các hoạt động gãy nứt
địa chất

www.ipmph.edu.vn

THẢM HỌA TỰ NHIÊN nguồn gốc địa chất
Động đất 1923, 8,3 richter
Tokyo, Yokohama, 142800

chết

Sóng thần, 2011, 40,5m,
15884 chết, 6148 bị
thương, 2633 mất tích

www.ipmph.edu.vn

THẢM HỌA TỰ NHIÊN nguồn gốc địa chất
Núi lửa phun, 1815,
Sumbawa, Indonesia,
10000 chết

Lở đất

www.ipmph.edu.vn

THẢM HỌA TỰ NHIÊN nguồn gốc địa chất
Núi lửa phun, 1815,
Sumbawa, Indonesia,
10000 chết

Lở đất

www.ipmph.edu.vn

THẢM HỌA TỰ NHIÊN nguồn gốc địa chất

Sụt lún bề mặt, 2013,
Quảng Châu, Trung Quốc,
93m2, sâu 9,2m

Sụt lún bề mặt, 2010,
Guatemala, sâu 20m, rộng
30m

www.ipmph.edu.vn

THẢM HỌA TỰ NHIÊN

Nguồn gốc
• Thảm họa khí tượng thủy
văn
– Hiện tượng tự nhiên
của trái đất có đặc
điểm về khí quyển,
thủy học hay hải
dương học

Hiện tượng, ví dụ
• Lũ lụt, dòng chảy các vật
đổ nát và bùn
• Lóc xoáy nhiệt đới, bão,
mưa đá, bão tuyết
• Hạn hán, sa mạc hóa,
cháy các vùng hoang dã,
thời tiết quá nóng, bão

cát
• Lở băng, lở tuyết

www.ipmph.edu.vn

THẢM HỌA TỰ NHIÊN nguồn gốc khí tượng
thủy văn
Bão Sidr, 2007, 4100 chết
và mất tích, 8,7 triệu
người bị phá hủy nhà cửa

Lốc xoáy Joplin, 2011,
bang Missouri, 125 chết,
1000 người bị thương

www.ipmph.edu.vn

THẢM HỌA TỰ NHIÊN nguồn gốc khí tượng
thủy văn
Bão cát, 1805, Bắc phi và
Arap, 2000 người, 1800
con lạc đà bị vùi lấp

Hạn hán, 1983-1985,
Ethiopia, 400000 tử vong

www.ipmph.edu.vn

THẢM HỌA TỰ NHIÊN nguồn gốc khí tượng
thủy văn
Lở băng, 2016, dãy núi
Aru tây tạng, 9 người gia
súc thiệt mạng

Bão tuyết, 2016,
Snowzilla, Đông Bắc Mỹ,
36 người tử vong

www.ipmph.edu.vn

THẢM HỌA KỸ THUẬT

Nguồn gốc
• Do tai nạn kỹ thuật hay
công nghiệp, các quy
trình nguy hiểm, hỏng
hóc về cơ sở hạ tầng, sai
sót của con người
• Hậu quả: gây tử vong hay
chấn thương, phá hủy tài
sản, phá vỡ xã hội hay
nền kinh tế hoặc suy
thoái môi trường

Hiện tượng, ví dụ
• Ô nhiễm công nghiệp

• Các hoạt động hạt nhân
hay phóng xạ, chất thải
độc hại, vỡ đập
• Tai nạn giao thông, công
nghiệp hay kỹ thuật (các
vụ nổ, hỏa hoạn, tràn
dầu, sập hầm lò)

www.ipmph.edu.vn

THẢM HỌA KỸ THUẬT
Ô nhiễm công nghiệp,
thảm họa Bhopal, Ấn Độ,
1984, 10000 chết 72h, MIC

Phóng xạ hạt nhân,
Chernobyl, 1984, Ucraina, 56
chết ngay, 9000 chết do K

www.ipmph.edu.vn

THẢM HỌA SINH HỌC

Nguồn gốc

Hiện tượng, ví dụ

• Sự kiện do vector sinh

• Dịch bệnh, lây nhiễm cho

học, phơi nhiễm với các

thực vật, động vật và tàn

vi sinh vật gây bệnh, chất

phá trên quy mô lớn

độc và các chất có hoạt
tính sinh học

www.ipmph.edu.vn

THẢM HỌA SINH HỌC
Dịch hạch, 1940-1941,
Trung quốc do nhật

Đậu mùa, chiến tranh phápấn, 1756-1763, phát chăn có
chứa mầm bệnh variola virus

www.ipmph.edu.vn

THẢM HỌA SINH HỌC
Bệnh than, 2001, Bruce Ivans
gửi thư chứa trực khuẩn than

Bacillus anthracis, 22 bị
bệnh, 5 người tử vong

Nhật phun nước chứa TKT
1930, Anh để bom có TKT 44
năm sau, 280 tấn
formaldehyde

www.ipmph.edu.vn

THẢM HỌA SUY THOÁI MÔI TRƯỜNG

Nguồn gốc
• Do hoạt động của con
người kết hợp với thảm
họa tự nhiên
• Gây thiệt hại tài nguyên
thiên nhiên làm thay đổi
theo chiều hướng có hại
đến thiên nhiên, hệ sinh
thái làm tăng tính dễ bị
tổn thương, tần suất,
cường độ thảm họa tự
nhiên

Hiện tượng, ví dụ
• Thoái hóa đất
• Mất rừng
• Sa mạc hóa

• Cháy rừng
• Mất đa dạng sinh học
• Ô nhiễm đất, nước,
không khí, khí hậu thay
đổi, mực nước biển dâng
cao, thủng tầng ozone.
www.ipmph.edu.vn

www.ipmph.edu.vn

SỐ LƯỢNG CÁC NƯỚC LƯU TRỮ DỮ LIỆU

www.ipmph.edu.vn

• Động đất là thảm họa hay gặp nhất
• Gây 60% tử vong
• 1 triệu người thiệt mạng, thiệt hại vật chất
10000 tỷ usd
• 2010: 20 trận động đất, 8000 chết, 45000
bị thương, trăm triệu usd

www.ipmph.edu.vn

SỐ VỤ THẢM HỌA TRÊN TOÀN CẦU TỪ 2002-2011
Loại Thảm họa TH do thiên
Năm

nhiên (số vụ)

TH do con người Tổng cộng
(số vụ)

2002

439

360

799

2003

372

334

706

2004

384

359

743

2005

439

371

810

2006

429

302

731

2007

417

277

694

2008

368

260

628

2009

368

230

598

2010

411

235

646

2011

336

234

570

Tổng cộng

3963

2962

6925

Nguồn: EM-DAT, CRED, University of Louvain Belgium, 2012
www.ipmph.edu.vn

SỐ VỤ THẢM HỌA TRÊN TOÀN CẦU TỪ 2002-2011

Nguồn: EM-DAT, CRED, University of Louvain Belgium, 2012
www.ipmph.edu.vn

SỐ VỤ TH THIÊN NHIÊN TRÊN TOÀN CẦU TỪ 20022011
Loại Thảm Hạn
họa hán
Năm

Động Nắng
đất
nóng

Lũ lụt

Cháy
rừng

Lở
tuyết