TÌM HIỂU về tôn GIÁO HÒA HẢO ở VIỆT NAM

MÔN : QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ

TÔN GIÁO VÀ DÂN

TỘC

NHÓM 3_NS2

CHỦ ĐỀ : TÌM HIỂU VỀ TÔN GIÁO HÒA HẢO Ở VIỆT NAM
(ĐẠO HÀO HẢO)


I. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ ĐẠO HÒA HẢO

1. Giới thiệu chung

-Phật giáo hòa hảo hay còn gọi là đạo hòa hảo là một tông phái Phật giáo do Huỳnh Phú Sổ khai lập năm 1939
Lấy pháp môn Tịnh Độ Tông làm căn bản và chủ trương tu hành tại gia
-Theo thống kê năm 2009 có khoảng 1.443.252 tín đôg Phật giáo Hòa Hảo khiến tôn giáo này có số tín đồ đông thứ
4 ở Việt Nam.Đặc biệt là An Giang với 936.974 tín đồ,đông nhất cả nước chiếm 44% dan số toàn tỉnh và 65%
tín đồ phật giáo Hòa Hảo cả nước,tiếp đến là Cần Thơ(227.117) và Đồng Tháp(196.143) tín đồ

- Hiện nay trong thư viện của hơn 30 quốc gia trên thế giới vẫn còn giữ những tài liệu sách báo về tôn giáo này

2. Lịch sử ra đời
_ Đạo Hòa Hảo ra đời tại làng Hòa Hảo,quận Tân Châu,tỉnh Châu Đốc( nay thuộc thị trấn Phú Mỹ,huyện Tân Phú
tỉnh An Giang vào năm 1939 do Huỳnh Phú Sổ sáng lập

-

Huỳnh

Phú

Sổ,còn

được

gọi

là

“thầy

Tư

Hòa

Hảo”

tự

nhận

mình

tương lai,được thọ mệnh cùng với phạt A-di-đà và Phật Thích-ca-mâu-ni xuống hạ giới có nhiệm vụ truyền bá cho
dân chúng tư tưởng Bửu Sơn Kỳ Hương để chấn hưng Phật giáo và cứu độ chúng sinh

là

bậc

“sinh

như

tri”,biết

được

qua

khứ

nhìn

thấu


-

Ông chữa bệnh cho người dân bằng các bài thuốc được học trong lúc đi chữa bệnh đồng thời truyền dạy giáo lý bằng những bài

sám giảng(còn gọi là sấm giảng) do ông soạn thảo. Vì vậy chỉ trong vòng 2 năm 1937_1939 số người theo tin ông khá đông
và ông trở nên nổi tiếng khắp vùng
Ngày 18-5-năm Tân Mão(tức ngày 4-7-1939) Huỳnh Phú Sổ bắt đầu khai đạo,Khi ông chưa tròn 20 tuổi.Nơi tổ chức lễ khai đạo
chính là gia đình ông,ông đã lấy tên ngôi làng Hòa Hảo nơi mình sinh ra để đặt tên cho tôn giáo của mình:đạo Hòa Hảo hay
Phật giáo Hòa Hảo,Sau đó ông được các tín đồ suy tôn lên làm giáo chủ và gọi là Huỳnh Giao Chủ

-

Kể từ đó ông lần lượt làm nhiều thơ ca,sau được tập hợn thành quyển Sấm giảng thi văn giáo lý,có phần gần gũi với tư tưởng

thần bí và tín ngưỡng dân gian ở Nam Bộ bầy giờ

3: Nguyên nhân ra đời của đạo Hòa Hảo

- Do tình hình kinh tế –xã hội ở nước ta ở Tây Nam Bộ lúc bấy giờ

-

Do những hiện tượng mê tín dị đoan ,tin vào sức mạnh huyền bí của “những Cậu” hay “những Thầy” là hiện thân sự siêu

phàm của Phật của Trời được lan truyền trong dân gian

- Những giáo lý của đạo Hòa Hảo thực chất là sự chắt lọc của giáo lý của nhà Phật


ll : Giao lý Hòa Hảo
- Giáo lý Hòa Hảo được thể hiện trong những bài sấm kệ do Huỳnh Phú Sổ biên soạn, bao gồm 2 phần: Sấm Giảng giáo lý và Thi Văn giáo lý.
-Phần thứ nhất: Sấm Giảng Giáo Lý: Phần này gồm 6 quyển giảng:

1. Quyển thứ nhất: Sấm giảng khuyên người đời tu niệm. Viết theo lối văn lục bát, dài 912 câu.

2. Quyển thứ nhì: Kệ dân của người Khùng. Viết theo lối văn thất ngôn trường thiên, dài 476 câu.

3. Quyển thứ ba: Sám Giảng. Viết theo lối văn lục bát, dài 612 câu.

4. Quyển thứ tư: Giác mê tâm kệ. Viết theo thể văn thất ngôn trường thiên, dài 846 câu.

5. Quyển thứ năm: Khuyến thiện Quyển này dài 776 câu, đoạn đầu và đọn cuối viết theo thể thơ lục bát, đoạn giữa theo lối thơ thất ngôn trường thiên.

6. Quyển thứ sáu: Những điều sơ lược cần biết của kẻ tu hiền. Quyên này viết theo lối văn xuôi (tản văn), trình bày toàn bộ tông chỉ, giới luật của Đạo.

-Phần thứ hai: Thi Văn Giáo Lý Phần này bao gồm hơn 200 bài thi thơ do Đúc Huỳnh Giáo chủ viết từ năm Kỷ Mão (1939) đến năm Đinh Hợi (1947)


-Có thể nhận thấy giáo lý Hòa Hảo là sự tiếp thu và nâng cao tư tưởng Bửu Sơn Kỳ Hương của Đoàn Minh Huyên, gồm phần "Học Phật" và phần "Tu nhân"

-Phần "Học Phật": chủ yếu dựa vào giáo lý đạo Phật song được giản lược nhiều và có thêm bớt đôi chút. Tinh thần chính là khuyên tín đồ ăn ngay ở hiền.
-Phần "Tu nhân": theo giáo lý Hòa Hảo tu nhân có nghĩa là tu "tứ ân hiếu nghĩa"- đó là 4 điều Đoàn Minh Huyên, đã chỉ ra, bao gồm Ân tổ tiên cha mẹ, Ân đất nước, Ân đồng bào nhân loại, Ân tam bảo (Phật,
Pháp, Tăng)

- Đạo Hòa Hảo khuyên tín đồ vừa học Phật vừa tu nhân để tạo nên công đức. Có công đức để trở thành bậc hiền nhân. Song, họ đặc biệt yêu cầu tín đạo phải tu nhân, cho rằng việc tu hành phải dựa trên đạo
đức, trước hết đạo làm người: Thiên kinh vạn điển, hiếu nghĩa vi tiên (Không có tu nhân thì không thể học Phật, hoặc học Phật mà chẳng tu nhân thì cũng vô nghĩa); Dục tu Tiên đạo, tiên tu Nhân đạo; Nhân
đạo bất tu, Tiên tu viễn hỹ (Muốn tu thành Tiên Phật trước hết phải tu đạo làm người, đạo người mà không tu thì Tiên Phật còn xa vời).

IV: NGHI LỄ VÀ TỔ CHỨC

1: Thờ phượng

-Giáo lý Phật giáo Hoà Hảo chủ trương thờ phượng đơn giản, không cầu kỳ phức tạp, trở về với nội tâm hơn là hình tướng bên ngoài, đúng với tinh thần vô vi mà Đức Phật Thích Ca đã đề
xướng.

-Người tín đồ Phật giáo Hòa Hảo thờ cúng ba ngôi hương án tại nhà, bao gồm:


- - Thứ nhất là Ngôi thờ Cửu Huyền Thất Tổ: thờ cúng tổ tiên, theo đạo lý uống nước nhớ nguồn.

- - Thứ hai là Ngôi thờ Tam Bảo: thờ Thập phương Phật, Pháp, Tăng. Ngôi thờ này có đặt một tấm vải màu nâu (gọi là Trần Dà) tượng trưng cho sự thoát tục và sự đoàn kết. Chúng ta hãy xem qua lời dạy của Đức

Huỳnh Giáo chủ:" Nhưng riêng về cư-sĩ ở nhà không nên tạo thêm nữa; nên thờ đơn-giản cho lòng tin-tưởng trở lại tâm hồn hơn ở vào các sự hào nhoáng bề ngoài. Từ trước chúng ta thờ trần điều là di tích của Đức Phật
Thầy Tây-An để lại. Nhưng gần đây có nhiều kẻ thờ trần điều tự xưng cùng tông-phái với chúng ta, làm sái phép, sái với tôn-chỉ của Đức Phật, nên toàn-thể người trong Đạo đổi lại màu dà. Lại nữa, từ trước đến giờ các
sư dùng màu dà để biểu-hiện cho sự thoát tục của mình, và màu ấy là sự kết hợp của tất cả các màu sắc khác, nên có thể tượng trưng cho sự hòa-hiệp của nhân-loại không phân biệt chủng tộc và cá-nhân. Vì vậy chúng ta
dùng nó trong chỗ thờ-phượng để tiêu-biểu cho tinh-thần vô thượng của nhà Phật".

--Thứ ba là Ngôi Thông Thiên: đặt ngoài trời.

"Về cách cúng Phật, chỉ nên cúng nước lạnh, bông hoa và nhang thôi. Nước lạnh tiêu-biểu cho sự trong sạch, bông hoa tiêu-biểu cho sự tinh khiết, còn nhang, dùng đặng bán mùi uế-trược. Ngoài ra
chẳng nên cúng một món gì khác cả. Bàn thờ ông bà cúng món chi cũng đặng". (lời Đức Huỳnh Giáo chủ).

Như trên thì, ngôi thờ Tam Bảo và ngôi Thông Thiên chỉ đặt lư hương, bình hoa, ly nước sạch, ngoài ra không cúng gì khác nữa. Bàn thờ Cửu Huyền Thất Tổ thì ngoài ba thứ trên có thể dâng cúng thêm
thực phẩm: bánh trái, thức ăn nhưng nên cúng chay.


2: Hành lễ
-Ngài dạy:" Chỉ thờ lạy Đức Phật, Tổ-tiên, ông bà, cha mẹ lúc còn sống và các vị anh-hùng cứu quốc. Với những kẻ khác, nên bỏ hẳn sự lạy lục người sống, cho đến Thầy mình cũng vậy, chỉ xá thôi.".

Người tín đồ Phật giáo Hoà Hảo hành lễ mỗi ngày hai thời vào buổi sáng và buổi chiều theo nghi thức đã được chỉ dạy trong quyển thứ sáu

3: Các ngày lễ tết
-Các ngày Lễ kỷ niệm trong Đạo đều tổ chức vào ngày âm lịch. Trong một năm, theo âm lịch đạo Hòa Hảo có các ngày lễ, Tết chính:

Ngày 1 tháng Giêng: Tết Nguyên Đán
Ngày Rằm tháng Giêng: Lễ Thượng Ngươn
Ngày 25 tháng 2: ngày Đức Huỳnh Giáo chủ bị ám sát
Ngày 8 tháng 4: Lễ Phật đản
Ngày 18 tháng 5: Lễ Khai Sáng Đạo Phật giáo Hoà Hảo
Ngày Rằm tháng 7: Lễ trung Ngươn
Ngày 12 tháng 8: Vía Phật thầy Tây An
Ngày Rằm tháng 10: Lễ hạ Ngươn

Ngày Rằm tháng 11: Lễ Phật A-di-đà
Ngày 25 tháng 11: Lễ Đản Sinh Đức Huỳnh Giáo chủ.


Ngày 8 tháng Chạp: Lễ Phật thành đạo

Một số hình ảnh liên quan


X: Nhận xét

- Đạo Hòa Hảo trải qua các thời lỳ phát triển khác nhau và phát triển tới hiện nay

- Điểm cách tân của đạo này là đạo này cho rằng,giáo lý phật giáo quá cao siêu,rộng lớn,chỉ thích hợp cho những nguoif xuất gia.
Trái lại,giáo lý của đạo Hòa Hảo rất đơn giản,rỗ rang,bình dân,dễ hiểu nên có tính khái quát,người tại gia có thể học được

-

Phật giáo Hòa Hảo không dung đạo lý chính thống của Phật giáo mà chủ yếu dựa vào hình thức tín ngưỡng dân gian,giáo

lý của Phật giáo Hòa Hảo không đưa ra được tư tưởng triết học tôn giáo mới. Nó là sự kết hợp giữa tư tưởng Phật giáo với
Truyền thống đạo đức của dân tộc mà nổi bật là ddaojj “ Tứ ân hiếu nghĩa”

-

Luật lệ,nghi lễ hành đạo của Phật giáo Hòa Hảo đơn giản,lấy gia đình làm đơn vị sinh hoạt tôn giáo chủ yếu,lấy việc

”tu nhân tích đức” làm phương thức hoạt động.Do vậy,Phật giáo Hòa Hảo phù hợp với đặc điểm tâm lý,lối sống người
dân Nam Bộ

-

Tôn giáo này đánh giá cao triết lý”đạo tại tâm” khuyến khích nghi lễ thờ cúng đơn giản(chỉ có hoa và nước sạch) và loại

bỏ mê tín dị đoan.Những buổi lễ được tổ chức đơn giản và khiêm tốn,không có ăn uống hội hè.Lễ lộc,cưới hỏi ma chay
không cần cầu kỳ như tôn giáo khác.Đạo không có tu sĩ,không có tổ chức giáo hội mà chỉ có một số chức sắc lo việc
đạo và việc cả đời


-

Nói chung đạo Hòa Hảo kêu gọi mọi người lối sống hòa hợp,chánh pháp chân truyền của nền đạo,không chỉ thu hút đông đảo

tín đồ trong một thời gian ngắn mà còn là kỉ lục của lịch sử phát triển tôn giáo,nhanh chóng trở thành một trong sáu tôn giáo
lớn ở Việt Nam mà còn ảnh hưởng sâu rộng tầng lớp xã hội bên ngoài,và là đối tượng nghiên cứu của nhiều tổ chức,cá nhân
trong và ngoài nước

Ảnh hưởng của tôn giáo Hòa Hảo

-Phật giáo Hòa Hảo ra đời với xứ mạng cứu vớt nhân loại .Phác vẽ cho mọi người thấy sự khổ não của xã
hội Việt Nam và xã hội nhân loại,rồi giác ngộ họ tìm đường giải thoát;nhằm khuyên răn loài người phải làm
tròn bổn phận làm người,cứu lấy bản thân mình,gia đình,có một lối sống bác ái tự do.Phật giáo Hòa Hảo
ảnh hưởng đến đời sống người Việt trên tất cả mọi mặt

1: Về đạo lý

Giác ngộ mọi người hiểu cái yếu của sự tu hành: Giữ sao cho tâm linh luôn được yên tĩnh,đừng để cho
lòng dục sai khiến,nhất là khi một mình đối diện với một mình. Phật là sáng suốt,hiền hậu,từ bi

Thờ cúng tổ tiên theo đạo lý uống nước nhớ nguồn,bàn thờ không thể thiếu nước lạnh,hoa và nhang . Con cái phải hiếu thảo với ông bà,cha mẹ. Mọi người mang trọng trách xây dựng và bảo vệ tổ quốc

2: Về tư tưởng
Tâm lý của người dân lúc bấy giờ như bị băng hoại,người người bon chen danh lợi,sống độc thiện kỳ nhân
Ích kỷ,giả dối. Vì thế Hòa Hảo đã tu niệm hướng cho mọi người đức tin trong sạch.Nhưng tin không phải là
mù quáng mà đức tin dẫn dắt bởi lòng lành và soi sáng bằng trí tuệ và Đức Huỳnh giáo chủ đã khuyên răn
các tín đồ:

“ Phải điêu luyện khối tinh thần cho mạnh mẽ,tự lập con đường rõ ràng duy nhất của mỗi đạo mình theo
đuổi ,để lấy đó làm cương mục bài trừ những thành kiến cố chấp,sự chần chừ,lòng ham muốn,tính kiêu
Ngạo,dua nịnh,tư tâm,sự mê đắm trong bể dục tình và sự phiền não làm cho loạn cõi lòng”

Viễn cảnh xã hội vô cùng thối nát,dân chúng sống trong mê tín dị đoan.Nơi góc tường này,dưới gốc đa
kia,người ta thấy nhan nhản những bàn thờ ông thần,bàn thờ bà chúa. ốm đau người ta không lo thuốc

Thang mà chỉ lo cúng đền này phủ nọ,xin tàn hương nước thải về uống,hoặc lập đàn cúng rước thầy bủa yểm quỷ yểm ma. Có việc khó khăn người ta không nghiên cứu lẽ thành bại mà lại đi coi bói toán,xi
xin xâm,rượu chè cờ bạc đàn đúm khắp nơi.Họ ca tụng những ai nhiều tiền lắm bạc,ngày tháng ăn chơi
Tiêu xài hoang phí.Trước tình cảnh này đaọ Hòa Hỏa đã dùng cái quyền uy của tinh thần để tâm phúc mọi người giác ngộ.Và trong tôn chỉ của tuyệt đối cấm rượu chè,thuốc sái


Nguyên nhân phát triển ngoạn mục của phật giáo Hòa Hảo

- Khéo khai thác truyền thống, kể truyền miệng miệng bằng thơ Nôm ở Nam Bộ: đạo Hòa Hảo khai thác một cách tự nhiên, khéo léo truyền thống kể chuyện miệng của đồng bằng miền Tây Nam Bộ. Người dân đa số
là nông dân ít học, lối truyền giáo bằng thi ca, bằng vè sẽ phù hợp với quần chúng, dễ nghe, dễ nhớ và dễ đi sâu vào lòng người.

- Đạo Hòa Hảo còn sử dụng phương tiện in ấn để truyền đạo tạo sức lan tỏa nhanh chóng, ngoạn mục. - Lời kêu gọi của giáo chủ Hòa Hảo mang hình thức sấm truyền, có sức hấp dẫn đặc biệt. - Phật giáo Hòa Hảo có
hình thức, nghi lễ đơn giãn, bồi dưỡng đức tự tin ở bản thân, coi trọng lối hành đạo gần gũi với dân chúng. Có tiền thân lâu đời, nguồn gốc từ giáo lý của Phật Thích Ca.

3: Ảnh hưởng đến tôn giáo khác
- Hiện nay Phật Giáo Hòa-Hảo là một trong số 4 tôn giáo quan trọng nhứt ở Việt Nam. Giáo hội Phật Giáo Hòa Hảo là một hội viên sáng lập cùa Hội Đồng Tôn Giáo Việt Nam, một cơ quan đoàn kết các tôn giáo chánh

yếu như Thiên Chúa Giáo, Phật Giáo, Phật Giáo Hòa Hảo, Cao Đài Giáo... Đồng thời đoàn thể Phật giáo Hòa hảo cũng tham gia các sinh hoạt quốc gia, đúng theo truyền thống của một tôn giáo dân tộc. Ngoài ra, giáo lý
P.G.H.H. cũng đã được tiếp nhận với nhiều cảm tình bởi nhiều giới trí thức Đông Phương cũng như Tây Phương. Bởi vì, với một giáo thuyết hòa đồng tinh hoa Tam giáo, Phật Giáo Hòa Hảo đã phát dương giáo pháp
của Đức Thích Ca Mâu Ni làm căn bản giáo lý, lại thêm các tư tường Nho giáo, Lão giáo, đã ăn sâu vào tập tục dân tộc Việt Nam, để kết thành một hệ thống tư tưởng Đạo học có đặc thái dân tộc Việt Nam


- Với giáo thuyết phong phú ấy, Phật Giáo Hòa Hảo là một tổ chức đang hướng dẫn một phần nhân loại dưới ánh sáng của Đức Phật, để đưa con người trong thế kỷ hiện tại đến những giá trị tinh thần mới, hầu cùng với
các Phật tử Thế giới và các quốc gia, biểu dương Đạo Phật, cải tạo xã hội, giải thoát con người.

4: Ảnh hưởng về đạo đức

- Phật giáo hoà hảo ra đời nhằm chấn hưng đạo phật, là chổ dựa tinh thần cho người dân khi niềm tin vào cuộc sống bị bế tắc trong cuộc sống lầm than dưới ách thống trị của kẻ xâm lăng, đạo hoà hảo còn giáo
dục ý thức người dân hướng thiện trước sự xâm nhập của trào lưu văn hoá phương tây.Đóng góp vào công ích xã hội,chủ trương giúp đỡ người nghèo hơn là xây dựng chùa chiền,họ cho đó là tốn kém

- Đóng góp tích cực trên 40 tỷ đồng cho xã hội,từ thiện,góp phần làm thay đổi bộ mặt nông thôn
-Ngay khi mới ra đời, người truyền giảng đạo đồng thời là người thầy thuốc trị bệnh cứu người. Duy trì truyền thống đó, ngày nay đạo tổ chức khám chữa bệnh Nam Đông y, cấp thuốc, châm cứu, hỗ trợ bệnh
nhân nghèo như hỗ trợ kinh phí cho hàng trăm bệnh nhân đi mổ mắt, hỗ trợ hàng trăm triệu đồng cho gia đình nghèo có người qua đời với tổng giá trị hàng chục tỷ đồng mỗi năm


KẾT LUẬN

- Sự ra đời của đạo hoà hảo là một sự cải biến linh hoạt trên cơ sở tổng hợp đạo phật với tín ngưỡng dân gian truyền thống của dân tộc việt nam đó là thờ cúng ông bà, tổ tiên một giá trị tinh hoa truyền
thống trong nét văn hoá của dân tộc việt nam được lưu giử trong giáo lí của đạo hoà hảo lấy việc con cái phải có hiếu với ông bà cha mẹ xếp hàng thứ nhất trong “tứ ân”.

- Phật giáo hoà hảo ra đời trong trong hoàn cảnh đất nước bị giặc xâm lăng, dưới một hình thức tôn giáo đạo hoà hảo giáo dục ý thức tinh thần dân tộc, ý thức chống ngoại xâm sâu sắc (ơn đất nước) có
đóng góp nhiều cho cách mạng việt nam. “sinh ra, ta phải nhờ tổ tiên cha mẹ, sống ta phải nhờ đất nước quê hương. Hưởng những tấc đát ăn những ngọn rau…ta có bổn phận bảo vệ đất nước khi bị kẻ
xâm lăng giày đạp

- Ráng nâng đở xứ sở quê hương lúc nghiêng nghèo và làm cho được trở nên cường thịnh. Ráng cứu cấp nước nhà khi bị kẻ thống trị.đạo hoà hảo không có nghi lễ rườm rà, bài trừ mê tín dị đoan, ngưòi
theo đạo có thể tu tại gia tham gia lao động sản xuất mà cũng không cần xuống tóc đó là một sự cách tân mới mẽ hơn so với đạo phật.

Cảm ơn cô và các bạn đã lắng nghe

Tạm biệt