SKKN cấp HUYỆN đề TAI một số BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 5 6 TUỔI PHÁT TRIỂN LĨNH vực THỂ CHẤT tác GIẢI

SKKN CẤP HUYỆN ĐỀ TAI: MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 5-6 TUỔI
PHÁT TRIỂN LĨNH VỰC THỂ CHẤT TÁC GIẢ:
PHÁT TRIỂN LĨNH VỰC THỂ CHẤT
1.

ĐẶT VẤN ĐỀ:

Trẻ em là tương lai của đất nước là hạnh phúc của mọi gia đình, viêc bảo vệ
chăm sóc và giáo dục trẻ không là trách nhiệm của riêng ai mà mọi người trong
xã hội cùng với gia đình đều có trách nhiệm, chăm sóc giáo dục trẻ em ngay từ
những tháng năm đầu của cuộc đời là một việc làm hết sức cần thiết và vô cùng
quan trọng.
Một đứa trẻ có một trí tuệ tốt, thông minh, nhanh nhẹn thì yếu tố đầu tiên là phải
có một thể chất tốt, đó là trẻ khỏe mạnh, có cân nặng và chiều cao phát triển
bình thường theo lứa tuổi, thực hiện được các vận động cơ bản một cách vững
vàng, đúng tư thế, có khả năng phối hợp các giác quan, vận động nhịp nhàng,
biết định hướng trong không gian, có kỹ năng trong một số hoạt động cần sự
khéo léo của đôi tay, đôi chân……
Để giúp trẻ phát triển thể lực được tốt, có cơ thể khỏe mạnh hài hòa, cân đối là
một trong những nhiệm vụ quan trọng của trường mầm non. Trong chương trình
chăm sóc giáo dục trẻ, để phát triển tốt thể chất cho trẻ thì cần hai yếu tố, hai
yếu tố này luôn luôn song hành, bổ trợ cho nhau, góp sức cùng nhau để tạo dựng
một thân hình, một trí tuệ tốt đó chính là “Phát triển vận động và giáo dục dinh
dưỡng sức khỏe”. Đó là hai nội dung cơ bản ảnh hưởng trực tiếp đến việc nâng
cao chất lượng của quá trình giáo dục thể chất cho trẻ nhằm đào tạo thế hệ trẻ
phát triển trí tuệ, cường tráng về thể chất, phong phú về tinh thần và trong sáng
về đạo đức.


Phát triển vận động là một vế có tầm quan trọng vô cùng, giúp trẻ hoạt bát,
nhanh nhẹn, tự tin, vững vàng trong từng bước đi, từng động tác bò, trườn, trèo,

chạy, nhảy… nhằm hình thành, phát triển đầy đủ khả năng vận động của một
con người, bên cạnh đó còn rèn luyện sự dẻo dai, phát triển các cơ bắp, hệ thần
kinh, lanh tay, lẹ mắt, và phán đoán trước được những khó khăn khi đi, chạy,
trèo, leo qua chướng ngại vật….
Nhận thức được tầm quan trọng của việc giáo dục thể chất đối với trẻ mầm non
trong giai đoạn nầy nên tôi đã chọn nghiên cứu đề tài “Biện pháp giúp trẻ 5-6
tuổi phát triển lĩnh vực thể chất”, đề tài này thực hiện tại lớp Mẫu giáo lớn 2,
Trường Mầm non Đại Cường.
1.

CƠ SỞ LÝ LUẬN:

Căn cứ thông tư số 17/2009/TT-BGD&ĐT ngày 25/7/2009 ban hành về chương
trình giáo dục mầm non của bộ Giáo dục và đào tạo quy định rõ gồm có hai
phần là nuôi dưỡng, chăm sóc sức khỏe và giáo dục.
Tôi đang quan tâm nghiên cứu phần nuôi dưỡng và chăm sóc sức khỏe trẻ 5-6
tuổi nên cần xây dựng chế độ ăn, khẩu phần ăn phù hợp với độ tuổi.
Nhu cầu khuyến nghị về năng lượng của 1 trẻ trong một ngày là 1470 Kcal.
Nhu cầu khuyến nghị về năng lượng tại trường của 1 trẻ trong một ngày (chiếm
50 – 60% nhu cầu cả ngày): 735 – 882 Kcal.
Số bữa ăn tại trường mầm non: Một bữa chính và một bữa phụ.
Năng lượng phân phối cho các bữa ăn: bữa chính cung cấp từ 35% đến 40%
năng lượng cả ngày. Bữa phụ cung cấp từ 10% đến 15 % năng lượng cả ngày.
Tỷ lệ các chất cung cấp năng lượng theo cơ cấu:
Chất đạm (Protit) cung cấp khoảng 12 – 15 % năng lượng khẩu phần.


Chất béo (Lipit) cung cấp khoảng

20 – 30 % năng lượng khẩu phần.

Chất bột (Gluxit) cung cấp khoảng 55 – 68 % năng lượng khẩu phần.
Nước uống: khoảng 1,6 – 2,0 lít / trẻ/ngày (kể cả nước trong thức ăn).
Xây dựng thực đơn hàng ngày, theo tuần, theo mùa.
Căn cứ công văn số 808/BGD&ĐT-GDMN ngày 25/02/2014 của Bộ Giáo dục
và đào tạo hướng dẫn xây dựng kế hoạch và thực hiện chuyên đề « Nâng cao
chất lượng giáo dục phát triển vận động cho trẻ trong trường mầm non giai đoạn
2013-2016.
Căn cứ công văn số 396/SGD&ĐT-GDMN ngày 08/4/2014 của sở Giáo dục và
đào tạo Quảng Nam yêu cầu Phòng GD&ĐT báo cáo nội dung thực hiện giáo
dục phát triển vận động cho trẻ trong trường mầm non.
Tất cả các thông tư, văn bản nêu trên đều xoáy vào trọng tâm việc nâng cao
chất lượng chăm sóc – giáo dục cho trẻ trong trường mầm non, trong đó chú
trọng về phát triển thể chất vì đứa trẻ có thể lực tốt thì mới đủ điều kiện để phát
triển các lĩnh vực còn lại, trẻ khỏe mạnh thì sẽ tự tin, lanh lợi, hoạt bát chứng tỏ
là có sức khỏe tốt, ngôn ngữ lưu loát, mạch lạc, rõ ràng, dõng dạt khi giao tiếp,
khi trả lời thể hiện trẻ đang phát triển bình thường. Đây là một yếu tố hết sức
quan trọng nó thúc đẩy và giúp cho các chức năng sinh lý của cơ thể phát triển
một cách nhịp nhàng, khả năng thích ứng của cơ thể đối với môi trường bên
ngoài, trong đó có khả năng chống lại bệnh tật. Trạng thái tâm lý là tình cảm, ý
chí, cá tính của con người, nếu một con người có trạng thái tâm lý tốt thì cơ thể
sẽ phát triển khỏe mạnh.
Đối với trẻ mẫu giáo nói chung và trẻ mẫu giáo lớn nói riêng thì việc phát triển
thể lực cho trẻ thông qua hoạt đọng giáo dục thể chất là một yếu tố quan trọng
và cần thiết. Nó giúp trẻ phát triển toàn diện và cân đối con người, rèn luyện


nâng cao sức đề kháng của cơ thể trước tác động của những điều kiện môi
trường xung quanh. Những việc đó đều rất cần thiết để giúp trẻ trãi nghiệm cuộc
sống thực tế trẻ thơ, nhằm mang đến những điều thiện, điều tốt cho con người

đối với một xã hội phồn vinh phát triển.
III. CƠ SỞ THỰC TIỄN:
Biện pháp giúp trẻ 5 – 6 tuổi phát triển lĩnh vực thể chất, hiện nay có nhiều giáo
viên trong các cơ sở giáo dục mầm non đang thực hiện và có thể viết về đề tài
này, mức độ đạt được tùy thuộc vào phương pháp nuôi dưỡng, chăm sóc sức
khỏe và giáo dục.
Đối với lớp lớn 2, Trường Mầm non Đại cường tôi chủ nhiệm với 30 trẻ/lớp.
Được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, nhà trường tạo điều kiện cho giáo viên,
học sinh có phòng học rộng rãi thoáng mát, sân trường sạch đẹp, an toàn, sân
chơi, bãi tập đảm bảo diện tích, có cây bóng mát để cô và cháu tham gia các
hoạt động giáo dục thể chất ngoài trời.
Nhà trường thường xuyên xây dựng thực đơn với những loại thực phẩm giàu
chất dinh dưỡng, cấp dưỡng chế biến ngon, hợp khẩu vị với trẻ, trẻ ăn ngon hết
xuất, định lượng khẩu phần đạt yêu cầu, mức đóng góp tiền ăn của phụ huynh
11.000 đồng/trẻ/ngày đối với vùng nông thôn như vậy là hợp lý.
Nhà thường thường xuyên chú trọng đến lĩnh vực phát triển thể chất theo hướng
dẫn nhiệm vụ năm học của ngành GD&ĐT Đại Lộc, trong hai năm học qua
thường xuyên tổ chức chuyên đề giáo dục thể chất để giáo viên học hỏi, rút kinh
nghiệm, trao đổi kiến thức, nâng cao chất lượng giáo dục – chăm sóc nuôi
dưỡng và sức khỏe trẻ trong nhà trường.
2.

Khó khăn:


Tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi còn cao, đa số phụ huynh là hộ nông nghiệp còn
khó khăn về kinh tế không có điều kiện quan tâm đến con cái, nên việc phát
triển thể chất của trẻ chưa được chú trọng, chế độ dinh dưỡng ở gia đình cho trẻ
chưa đảm bảo theo độ tuổi.
Những thay đổi thất thường về khí hậu về thời tiết làm cho cơ thể non yếu, phát

triển chưa hoàn chỉnh của một số trẻ bị tổn thương dẫn đến trẻ biến ăn, mệt mỏi,
hoạt động kém, nóng sốt, sụt cân……
Sau đây là kết quả khảo sát sự phát triển về thể lực của trẻ qua lần cân đo thứ
nhất vào đầu tháng 9/2015 tại lớp.

Tổng số trẻ được
theo dõi CN-CC
30

Cân nặng bình thường

Chiều cao bình thường

trở lên
Số lượng
28/30

trở lên
Số lượng
27/30

Tỷ lệ
93%

Tỷ lệ
90%

Với tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng (thể nhẹ cân) và suy dinh dưỡng (thể thấp còi) của
lớp thời điểm tháng 9/2015 từ 7 đến 10%, bản thân tôi rất lo lắng, làm thế nào để
đạt được chỉ tiêu kế hoạch nhà trường đã đề ra trong năm học 2015 – 2016, giảm

tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng về cân nặng và thấp còi dưới 5% vào thời điểm cuối
năm học là rất khó.
Từ đó tôi đã tìm tòi, học hỏi, nghiên cứu và áp dụng những biện pháp để giáo
dục thể chất cho trẻ lớp lớn hai, hy vọng rằng đến cuối năm học sẽ đạt các chỉ
tiêu kế hoạch mà nhà trường đã đưa ra.
1.

NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:

2.

Nêu cao kiến thức về dinh dưỡng đối với sự phát triển thể chất của
trẻ:


Chúng ta biết rằng dinh dưỡng có vai trò vô cùng quan trọng đối với sự phát
triển cân nặng, chiều cao góp phần nâng cao sức khoẻ và sự phát triển của các
bộ phận trong cơ thể con người nói chung, cơ thể trẻ em nói riêng lại càng quan
trọng hơn. Chất dinh dưỡng bao gồm các chất sinh năng lượng và chất không
sinh năng lượng. Chất sinh năng lượng gồm đạm, béo và bột đường. Chất không
sinh năng lượng gồm các vitamin, chất khoáng và nước.
Chất đạm (protid) là chất dinh dưỡng quan trọng số một, được coi là yếu tố tạo
nên sự sống. Chất đạm có vai trò quan trọng trong quá trình duy trì và phát triển
các chất cơ bản của hoạt động sống; là thành phần chính của các kháng thể giúp
cơ thể chống lại các bệnh nhiễm khuẩn, thực hiện chức năng miễn dịch; hình
thành và hoàn thiện hệ thần kinh giúp cơ thể phát triển cả về trí tuệ và tầm vóc.
Chất đạm còn là nguồn cung cấp năng lượng cho cơ thể, 1gam protid cung cấp 4
Kcal.
Chất đạm có nhiều trong thức ăn có nguồn gốc động vật như thịt, cá, sữa, trứng,
tôm, cua…và thức ăn có nguồn gốc thực vật như đậu, lạc, vừng, gạo…

Trong bữa ăn hàng ngày, cần cân đối tỷ lệ chất đạm có nguồn gốc động vật và
thực vật. Ở trẻ lứa tuổi mầm non tỷ lệ đạm động vật/đạm tổng số cần đạt ở mức
từ 50 – 70% (tùy theo lứa tuổi).
Chất béo (lipid) là nhóm chất dinh dưỡng chính và cần thiết cho sự sống, là
nguồn cung cấp năng lượng và các acid béo cần thiết, là dung môi hòa tan và là
chất mang của các vitamin tan trong chất béo như vitamin A, vitamin D, vitamin
E, vitamin K…, giúp trẻ hấp thu và sử dụng tốt các vitamin này, làm tăng cảm
giác ngon miệng. Đặc biệt chất béo là nguồn cung cấp năng lượng cao gấp hơn 2
lần so với chất đạm và chất bột đường, 1gam lipid cung cấp 9 Kcal.
Chất béo nguồn gốc động vật gồm: sữa mẹ, mỡ, sữa, bơ, lòng đỏ trứng…


Chất béo nguồn gốc thực vật là dầu phụng, dầu mè, dầu dừa, đậu nành,….
Trong bữa ăn hàng ngày cô giáo trường mầm non phối hợp với phụ huynh cần
cung cấp cân đối chất béo, chất đạm giữa động vật và thực vật để làm phong phú
thêm khẩu phần ăn của trẻ và giúp các vitạmn A, D, E hấp thụ làm cho da trẻ
mỏng, min, hồng hào, chắc, cứng xương và mắt sáng.
Chất bột đường (glucid) là nguồn cung cấp năng lượng chính cho cơ thể, tạo đà
tốt cho sự phát triển của trẻ, 1gam glucid cung cấp 4 Kcal. Glucid tham gia cấu
tạo nên tế bào, các mô và điều hòa hoạt động của cơ thể
Nguồn thực phẩm cung cấp chất bột đường chủ yếu từ ngũ cốc (gạo, bột mì,
ngô, khoai, sắn,…), các loại hoa quả tươi có vị ngọt (chuối, táo, xoài, cam, củ
cải đường …), đường, mật, bánh, kẹo…
Trẻ ở độ tuổi mầm non cần được cung cấp đầy đủ chất bột đường, vì cơ thể trẻ
đang lớn, cần nhiều năng lượng cho hoạt động hiếu động, chạy, nhảy, đi, đứng,
sinh hoạt, vui chơi trong ngày, khi nào trẻ có vấn đề về sức khỏe thì mới nằm
im, ít hoạt động, đó là dấu hiệu không tốt mà các bậc phụ huynh và cô giáo mầm
non cần lưu ý, Vitamin và khoáng chất là những chất dinh dưỡng rất cần thiết
cho cơ thể.
Tuy hàng ngày chỉ cần một lượng rất ít, nhưng nếu thiếu sẽ gây ra tình trạng

bệnh lý cho trẻ. vitamin tham gia vào hầu hết các quá trình hoạt động của cơ thể,
với vai trò chính như sau:
Chức năng điều hòa tăng trưởng: vitamin A, vitamin E, vitamin C
Chức năng phát triển tế bào biểu mô: vitamin A, vitamin D, vitamin C,
vitamin B2, vitamin PP
Chức năng miễn dịch: vitamin A, vitamin C
Chức năng hệ thần kinh: vitamin nhóm B (B1,B2, B12, PP), vitamin E


Chức năng nhìn: vitamin A
Chức năng đông máu: vitamin K, vitamin C
Chức năng bảo vệ cơ thể và chống lão hóa: vitamin A, vitamin E, beta caroten,
vitamin C
Những vitamin đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của trẻ là vitamin A,
vitamin C, vitamin D, vitamin nhóm B…
Những khoáng chất quan trọng với sức khỏe của trẻ là sắt, can xi, iot, axit folic,
kẽm…
Nước rất cần thiết đối với cơ thể con người, nước cần thiết cho sự tăng trưởng
và duy trì sức khỏe bởi nó liên quan đến các phản ứng, các quá trình chuyển hoá
quan trọng trong cơ thể. Để tiêu hóa, hấp thu, sử dụng tốt thực phẩm cần phải có
nước. Ngoài ra, nước còn giúp đào thải các chất độc hại ra ngoài cơ thể qua
nước tiểu, mồ hôi.
Ngoài những kiến thức đã học từ trên, bản thân tôi còn thường xuyên học tập ở
đồng nghiệp về dinh dưỡng qua hội giảng, thao giảng ở trường. Tham gia lớp
tập huấn chuên đề “Chăm sóc nuôi dưỡng và an toàn cho trẻ”, tìm hiểu những
bài viết trên mạng về giáo dục dinh dưỡng để làm giàu tư liệu cho bản thân để
biết sự cần thiết các chất dinh dưỡng đối với sự phát triển cơ thể trẻ, bên cạnh đó
còn học hỏi nhiều kinh nghiệm nên bản thân tôi đã có một kiến thức cơ bản,
vững vàng trong công tác giáo dục dinh dưỡng đối với sự phát triển thể chất cho
trẻ. Từ đó có sự phối kết hợp với phụ huynh, với nhà trường trong việc lên thực

đơn, tư vấn, tuyên truyền cho phụ huynh để bữa ăn của trẻ đảm bảo đủ năng
lượng, đủ cơ cấu thành phần các chất, nhằm góp phần phát triển thể chất cho
trẻ.


2.

Tăng cường công tác giáo dục dinh dưỡng và sức khỏe để phát triển
thể chất cho trẻ:

Ở thời đại ngày nay kinh tế xã hội ngày càng phát triển, bữa ăn của người dân
Việt nam nói chung, người dân xã Đại Cường nói riêng đã được cải thiện trong
thời gian gần đây nhưng tình trạng thiếu dinh dưỡng ở trẻ em, tỷ lệ chậm tăng
trưởng, thiếu vi chất vẫn còn khá phổ biến, một số phụ huynh ít quan tâm đến
chế độ ăn uống của trẻ dẫn đến suy dinh dưỡng, một số ít phụ huynh lại quá chú
ý đến chất lượng bữa ăn nhưng thiếu cân đối dẫn đến trẻ béo phì.
Trẻ mầm non chưa có nhận thức về dinh dưỡng, trẻ có đầy đủ mọi thứ, muốn gì
được nấy, được ba mẹ nuông chiều, lại cho ăn vặt, nhất là những bà mẹ thiếu
kiến thức dẫn đến tình trạng biến ăn do hôi miệng lâu dần sẽ dẫn đến thiếu các
chất dinh dưỡng, đó là yếu tố ảnh hưởng tới sự phát triển tối ưu của trẻ, sự thiếu
hụt nầy kéo dài sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe trẻ làm giảm sút thể
lực và khả năng hoạt động tiếp thu kiến thức ở trẻ. Từ đó tôi luôn chú ý công tác
giáo dục dinh dưỡng cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi, trong hoạt động vui chơi, hoạt
động học, hoạt động ngoài trời, hoạt động nêu gương và không quên phối hợp
phụ huynh cùng giáo dục.
Cho trẻ biết thực phẩm có nhiều cách ăn khác nhau như ăn sống, ăn chín, muối
dưa, đóng hộp….mỗi thực phẩm có nhiều dạng chế biến như luột, xào, kho, làm
bánh, nem, chả….
Ví dụ: Quả đu đủ, khi còn xanh có thể làm gỏi, nấu canh, xào, khi chín có thể
cắt miếng để ăn, làm sinh tố, ướp đường…

Bên cạnh đó tôi còn dạy trẻ biết lợi ích của thực phẩm đối với sức khỏe con
người, giáo dục trẻ biết những thực phẩm có nhiều năng lượng giúp trẻ vui chơi,
chạy nhảy như sữa, cơm, bắp, khoai, thịt, cá, trứng, dầu, mỡ, đậu…thực phẩm


giúp sáng mắt, da đẹp là các loại trái cây, rau củ… thực phẩm giúp bé nhanh lớn,
thông minh là gạo, mì, thịt, cá, trứng, sữa, dầu, mỡ, rau, cũ, trái cây…
Cho trẻ biết tháp dinh dưỡng, những thực phẩm nào cần ăn ít, ăn vừa, ăn đủ…
để trẻ tự biết cách lựa chọn tốt nhất cho cơ thể mình.
Giáo dục trẻ hiểu nếu ăn ít, ăn không đủ các loại thức ăn, thức ăn không sạch sẽ
thì trẻ sẽ bị ốm đau, suy dinh dưỡng, mệt mõi, không tham gia cùng bạn những
trò chơi vui vẻ… ngược lại nếu ăn không đúng cách, ăn nhiều quá sẽ dễ bị béo
phì, do đó các con cần ăn sạch, ăn nhiều loại thực phẩm khác nhau với đầy đủ số
lượng và các nhóm thực phẩm.
Ngoài việc giáo dục cho trẻ ăn uống đủ chất dinh dưỡng, tôi cần giáo dục cho trẻ
biết bảo vệ sức khỏe của mình như ăn chín, uống sôi tránh được bệnh về tiêu
hóa, có hành vi văn minh trong ăn uống, rửa, gọt hoa quả trước khi ăn, biết rửa
tay bằng xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh…
Qua biện pháp nêu trên đa số trẻ lớp tôi đã hiểu được tầm quan trọng của dinh
dưỡng đối với cơ thể, nhận biết được giá trị dinh dưỡng của các loại thực phẩm
cần thiết cho sự phát triển về cân nặng, chiều cao, sáng mắt, đẹp da….để ăn
uống phù hợp. Qua đó trẻ có kiến thức theo yêu cầu về giáo dục dinh dưỡngsức khỏe: Biết ăn uống đầy đủ, ăn hết xuất và biết ăn uống văn minh, hợp vệ
sinh. Giáo dục dinh dưỡng cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi giúp trẻ tiếp thu kiến thức
một cách nhẹ nhàng sâu sắc. Từ đó trẻ đã có những hiểu biết nhất định về dinh
dưỡng, trẻ có sức khỏe tốt hơn, chiều cao và cân nặng ngày càng được cải thiện
đạt được tiêu chí do nhà trường đề ra.
Tuy nhiên muốn phát triển tốt lĩnh vực thể chất cho trẻ ngoài chú trọng về mặt
dinh dưỡng chúng ta còn phải chú trọng phát triển vận động qua các hoạt động

học tập, vui chơi đúng cách, vừa sức với trẻ. Vì vậy tôi tiếp tục nghiên cứu các
biện pháp sau:
3.

Giáo dục phát triển vận động nhằm góp phần nâng cao chất lượng
lĩnh vực phát triển thể chất lứa tuổi mầm non:

Vận động giữ vai trò quan trọng trong giáo dục thể chất cho trẻ mẫu giáo, làm
cho cơ bắp và toàn bộ cơ thể hoạt động, do đó tăng cường hoạt động các hệ hô
hấp, hệ tuần hoàn, tăng cường trao đổi chất và tăng cường sức khỏe. Trẻ vận
động tốt chứng tỏ trẻ có sức khỏe tốt.
Sự phát triển vận động gắn chặt với sự phát triển toàn bộ cơ thể và tâm lý của
trẻ. Vì vậy khi lập chương trình phát triển thể chất cẩn dựa trên những cơ sở:
Lựa chọn bài tập, trò chơi vận động có tác dụng chung đến cơ thể và nhiều cơ
bắp tham gia, chọn bài tập, trò chơi gây hứng thú và phải vừa sức, tăng cường
các nhóm cơ bắp còn yếu về mặt sinh lý và giáo dục tư thế đúng, giáo dục kĩ
năng hành động và vận động trong tập thể.
Các trò chơi vận động như nhảy lò cò, mèo đuổi chuột, dung dăng dung dẻ, bịt
mắt bắt dê… trò chơi thể thao như ném bóng rổ, đá bóng mi ni, tung bóng qua
dây, chạy nhanh 40m, chơi boling….. là những hình thức hoạt động hấp dẫn trẻ
em và có tác dụng giáo dục rất cao, giúp trẻ đoàn kết khi chơi, tính đồng đội,
tính kiên trì nhẫn nại, tính kỷ luật cũng được hình thành từ các trò chơi vận động
nầy, trẻ tham gia chơi hiệu quả là góp phần nâng cao chất lượng lĩnh vực phát
triển thể chất.
Để đảm bảo sức khỏe cho trẻ giáo viên cần chú ý thực hiện nghiêm túc chế độ
sinh hoạt một ngày của trẻ.


Chế độ sinh hoạt phải thỏa mãn nhu cầu phát triển phù hợp với độ tuổi. đảm bảo
điều kiện vệ sinh cho trẻ và tạo ra cảm giác an toàn, xuất phát từ nhu cầu tự

nhiên, không gò ép, áp đặt.
Khi thực hiện phải linh hoạt, mềm dẻo dựa trên hoàn cảnh, điều kiện và đặc
điểm của từng trẻ, cho trẻ hoạt động tích cực và nghĩ ngơi thoải mái.
Coi trọng nguyên tắc vừa sức, đặc điểm cá nhân, đảm bảo theo trình tự dễ trước,
khó sau, đơn giản trước, phúc tạp sau, tạo nề nếp và thói quen cho trẻ. phù hợp
với khả năng tiếp thu để mọi trẻ có thể cùng tham gia trong giờ luyện tập, nếu
bài dạy có nội dung quá đơn giản, khối lượng vận động quá ít sẽ khiến tác dụng
rèn luyện cơ thể không cao và cũng khiến cho trẻ không hứng thú, ngược lại,
nếu nội dung và lượng vận động quá cao có thể sẽ khiến trẻ sợ hãi và không tiếp
thu được bài tập, vì vậy tôi đã nắm chắc thông tư 17/2009/TT-BGD&ĐT ban
hành về các bài tập trong phần phát triển thể chất để dạy trẻ, vì đây là chương
trình đã được các nhà nghiên cứu, các Giáo sư, Tiến sĩ biên soạn vừa sức với
từng độ tuổi, bên cạnh đó, trong một lớp học, trình độ và sức khỏe của mỗi trẻ
không đồng đều, cô giáo ngoài việc quan tâm đến sức khỏe chung của toàn lớp
còn cần phải tìm cách hướng dẫn riêng và giúp đỡ từng trẻ cá biệt trong lớp.
Nguyên tắc này cần được thực hiện dựa trên sự quan tâm và thấu hiếu đặc điểm
cá nhân từng trẻ của giáo viên. Có như thế trẻ mới phát triển thể chất được hài
hòa và có sự đồng đều từ trẻ yếu, trẻ khá, tốt trong lớp.
Các hình thức vận động rèn thể lực cho trẻ bao gồm: Thể dục buổi sáng, thể dục
giờ học, trò chơi vận động, trò chơi dân gian, một số hoạt động ngoài trời…
thông qua các hình thức này trẻ được phát triển đầy đủ các bộ phận trong cơ thể
như hô hấp, tay vai, bụng lườn, chân bật, điều hòa…, sẽ giúp các hệ hô hấp, tuần
hoàn, thần kinh hoạt động tốt, tăng cường sự dẻo dai, săn chắc của các cơ bắp,


khả năng phối hợp các giác quan và vận động cơ bản một cách vững vàng, đúng
tư thế, dần dần hình thành những kỹ năng trong một số hoạt động cần sự khéo
léo của đôi tay, đôi chân, sự nhanh nhẹn của đôi mắt có như thế thì trẻ mới phát
triển vận động tốt.
Trong quá trình tổ chức cho trẻ tập luyện giáo viên lưu ý cần lựa chọn hình thức

phù hợp nhằm phát huy tính tích cực ở trẻ, cần linh động trong tổ chức tập
luyện.
Ví dụ: Khi tổ chức cho cháu bò theo hướng thẳng và ném bóng vào đích cô qui
định rõ “mốc” mà bạn thứ nhất bò đến thì bạn tiếp theo đã vào vạch xuất phát để
dành thời gian cho các cháu luyện tập. Chú ý rèn cho trẻ ý thức tổ chức kỷ luật
biết chờ đến lượt không chen lấn xô đẩy nhau, thực hiện đúng luật chơi.
Sau khi tổ chức ở hoạt động học, giáo viên củng cố kỹ năng cho trẻ qua trò chơi
ở mọi lúc mọi nơi.
Tận dụng môi trường sẵn có: Chơi cát nước, các đồ chơi phát triển thể lực giáo
viên định hướng và bao quát cho trẻ chơi tránh sợ trẻ mệt, ngã mà không cho trẻ
chơi những vận động mà trẻ thích. Bao quát và xử lý kịp thời đối với những trẻ
hiếu động tránh để trẻ hoạt động quá sức và không đám bảo an toàn cho trẻ đồng
thời chú ý đến trẻ có thể lực, sức khỏe yếu hơn mà giao nhiệm vụ vừa sức khi
chơi.
Ví dụ: Dạy trẻ bài chạy 40m, đây là yêu cầu dành chung cho tất cả các cháu
trong lớp, song nếu lớp có 1-2 cháu thể lực yếu hơn thì cô có thể chạy cùng trẻ,
để động viên và dìu chân trẻ chạy, nếu thấy trẻ mệt không đủ sức chạy tiếp cô
giáo có thể ra lệnh cho trẻ ngừng chạy, đi vừa, đi chậm… để đảm bảo sức khỏe,
hoặc có trẻ chạy hơn 40m mà vẫn không dừng lại vì quá phấn khích, các bạn


hoan hô nhiều, hiếu thắng… thì cô giáo nên ra lệnh cho cháu ngừng lại vì đã đạt
yêu cầu.
Khi tổ chức cho trẻ vận động tôi cũng nắm được đặc điểm tâm sinh lý, những sai
sót yếu kém của từng trẻ để lựa chọn nội dung và phương pháp giáo dục phù
hợp. Từ đó trẻ khỏe mạnh, nhạn nhẹn, hoạt bát, tự tin trong mọi hoạt động . Bên
cạnh đó còn giáo dục trẻ tính tự lập, biết hoạt động theo nhóm và tham gia vào
các hoạt động một cách hứng thú và tích cực. Phát triển năng lực phối hợp cảm
giác, năng lực định hướng trong vận động tốt, thể lực của trẻ dần phát triển.
4 . Phối hợp với phụ huynh để nâng cao phát triển thể chất cho trẻ:

Thực hiện chính sách sinh đẻ có kế hoạch, mỗi gia đình có 1 – 2 con, kinh tế đất
nước nói chung ngày càng phát triển, kinh tế và đời sống nhân dân xã Đại
Cường nói riêng có tăng trưởng so với những năm trước đây, đi đôi với nó là sự
quan tâm của mọi người đến vấn đề sức khỏe, đó là ăn uống, nghĩ ngơi, lao động
vừa sức. phụ huynh quan tâm đến con cái nhiều hơn, nhưng cũng có nhiều phụ
huynh quan tâm một cách thái quá như trẻ đã lớn 4-5 tuổi, 5-6 tuổi mà bước ra
một bước là bồng, bế, không cho trẻ tự làm một việc gì dù chỉ là nhỏ nhất, mà
cứ nghĩ rằng thương con là mua cho trẻ ăn nhiều món ngon, vật lạ, không hề chú
ý đến sự cân đối giữa các chất dinh dưỡng cũng như sự vận động phù hợp sẽ dễ
sinh bệnh béo phì không tốt cho con em mình.
Từ tình hình thực tế như vậy tôi đã xây dựng kế hoạch phối kết hợp với phụ
huynh qua cuộc họp phụ huynh đầu năm học, thông qua nhiệm vụ trong tâm
trong năm học và đề ra phương hướng nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục
trẻ trong nhà trường. Trong buối họp phụ huynh tôi đã thông báo những trẻ bị
suy dinh dưỡng, thấp còi để phụ huynh biết. Vấn đề này đã được đưa ra trước
cuộc họp, đã được phụ huynh đặc biệt quan tâm và thảo luận sôi nổi. trao đổi


với phụ huynh về kiến thức, sự cần thiết phải nâng cao thể lực cho trẻ như thế
nào. Bên cạnh đó tôi còn trao đổi, nói chuyện với phụ huynh qua giờ đón trả trẻ
hằng ngày về sự phát triển thể chất của trẻ cũng như các vấn đề phát triển khác
của trẻ. Tuyên truyền qua góc phụ huynh, qua chương trình phát thanh măng
non tại trường về nội dung chăm sóc – nuôi dưỡng – giáo dục trẻ như phòng
bệnh theo mùa, tiêm chủng mở rộng, vệ sinh răng miệng, rửa tay đúng cách, ăn
uống đảm bảo dinh dưỡng, vận động đúng cách, hợp lý, trong đó tôi chú trọng
các vấn đề để phát triển lĩnh vực thể chất cho trẻ đó là:
+ Tuyên truyền về dinh dưỡng và sức khỏe:
– Ăn uống hợp lý, đúng cách, đảm bảo cân đối các chất dinh dưỡng.
– Ngủ đủ giấc, đúng giờ, chỗ ngũ thoáng mát, ấm đông, mát hè,
– Vệ sinh cá nhân sạch sẽ, có thói quen tốt trong ăn uống, biết rữa tay trước và

sau khi ăn, sau khi đi đại tiểu tiện….
– Phòng một số bệnh thông thường thường gặp theo mùa cho trẻ.
– Biết làm một số việc vừa sức để giúp đỡ cô giáo, ba mẹ, biết tự phục vụ bản
thân một số việc đơn giản có thể làm được.
– Biết giữ gìn sức khỏe và biết chơi các trò chơi, đồ chơi mang tính chất an toàn
+ Tuyên truyền về giáo dục thể chất.
– Tham gia vào các trò chơi vận động lúc ở nhà cũng như ở trường.
– Tham gia vào các hoạt động thể dục thể thao phù hợp với độ tuổi.
– Tham gia vào các hoạt động ở giờ thể dục buổi sáng, thể dục giờ học, luyện
tập các động tác bò, trườn, trèo, leo, chạy, nhảy, đi, đứng…..
Ngoài ra còn tuyên truyền phụ huynh tăng cường đưa trẻ tham gia các hoạt động
giao lưu, dạo chơi dã ngoại, tham quan cùng với gia đình, bạn bè, cho trẻ tự


mang vác một số đồ dùng cá nhân vừa sức, cho trẻ đi bộ, leo trèo có sự quan sát
của người lớn để tăng cường dẻo dai, sức bền, rắn chắc xương tăng cường sức
khỏe đồng thời giáo dục trẻ tính tự lập, lòng kiên nhẫn, chịu khó, tự phục vụ
mình, không trông chờ vào người khác…
Đối với các hoạt động trong ngày: Ở nhà bố mẹ không làm thay hết mọi việc
cho trẻ mà tập cho trẻ làm những công việc đơn giản vừa sức.
Giúp phụ huynh thấy được tầm quan trọng của việc phát triển thể lực cho trẻ.
Ngoài chế độ dinh dưỡng hợp lý trẻ cần luyện tập phát triển thể lực ở lứa tuổi
mầm non đặc biệt là đối với trẻ 5 tuổi. Trẻ khỏe mạnh thể lực tốt thì mới có điều
kiện để hoàn thành tốt nhiệm vụ học tập, vui chơi ở trường cũng như ở nhà và
chuẩn bị tâm thế để bước vào trường phổ thông.
Qua biện pháp này tôi thấy hầu hết phụ huynh đều có nhận thức về giáo dục
dinh dưỡng- phát triển vận động cho trẻ, quan tâm hơn đến việc chăm sóc nuôi
dưỡng cũng như phát triển thể lực cho trẻ nên thể chất của học sinh lớp tôi được
nâng lên rõ rệt nhằm giúp trẻ phát triển cân đối và toàn diện.
1.

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:

Thực hiện đề tài “Biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi phát triển lĩnh vực thể chất” trong
trường mầm non tôi nhận thấy trẻ thay đổi qua từng tiết học của chuyên đề, trẻ
rất hứng thú. Khi học, trẻ luôn phối hợp nhịp nhàng cùng cô giáo, các bạn, trẻ
biết sử dụng một số đồ dùng trong vui chơi, học tập, thực hiện các bài tập vận
động chính xác. Từ đó, trẻ tự tin, mạnh dạn hơn trước đám đông và nhanh nhẹn
hẳn lên. Đồng thời hầu hết trẻ có thói quen, nề nếp tốt trong các chế độ sinh hoạt
của lớp, hình thành kỹ năng trong ăn uống, ngủ nghỉ, vệ sinh hợp lý, trẻ biết làm
một số việc từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, trẻ có kỹ năng tự bảo vệ và


chăm sóc bản thân, hiểu biết ích lợi của việc luyện tập vận động đối với sự phát
triển toàn diện của cơ thể
Với biện pháp thực hiện và thời gian thực hiện, tôi nhận thấy kết quả đạt được
rất khả quan. Đa số trẻ đã cơ bản thực hiện được các vận động theo yêu cầu của
tôi. Những trẻ nhẹ cân nay có tăng cân hơn và hạn chế cân nặng đối với những
trẻ có nguy cơ béo phì. Trẻ có những hiểu biết về dinh dưỡng và ăn uống đúng
cách. Bên cạnh đó đã hình thành cho trẻ hành vi thói quen văn hóa vệ sinh trong
sinh hoạt góp phần giúp trẻ phát triển hơn về thể chất.
Sau đây là bảng minh họa về cân nặng, chiều cao so với thời điểm đầu năm học:
Tổng số Thời điểm cân đo 10/9/2015
Cân nặng
Chiều cao
trẻ
bình thường
bình thường
được
SL

TL
SL
TL
cân
30
28/30 93%
27/30 90%
1.

Thời điểm cân, đo 17/02/2016
Cân nặng
Chiều cao
bình thường

bình thường

SL

TL

SL

TL

29/30

96%

29/30

96%

KẾT LUẬN:

Tổ chức cho trẻ 5-6 tuổi phát triển lĩnh vực thể chất là điều kiện giáp trẻ nhanh
nhẹn khéo léo, mạnh dạn tự tin làm chủ được bản thân trong kỹ năng vận động
nhằm giúp trẻ tham gia tốt vào các hoạt động.
Muốn thực hiện tốt đòi hởi giáo viên phải tiến hành khảo sát để nắm được đặc
điểm tâm sinh lý cũng như tìm hiểu sức khỏe, cân nặng, chiều cao của mỗi cá
nhân trẻ để có hướng giáo dục, bồi dưỡng, rèn luyện. Đồng thời tạo cho trẻ môi
trường vệ sinh dinh dưỡng an toàn.
Việc phát triển thể chất cho trẻ cần tập trung chú trọng nâng cao tầm nhận thức
về vấn đề dinh dưỡng cũng như giáo dục dinh dưỡng cho trẻ mầm non, để trẻ
hiểu rằng dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển


con người, như các hệ cơ, thần kinh, hệ xương, hệ tiêu hóa, hệ vận động…. để
duy trì sự sống của con người .
Thực hiện vận động hợp lý, vừa sức để tăng cường sự dẻo dai, bền bỉ, rèn luyện
tính chịu khó, khắc phục khó khăn, biết lao động tự phục vụ của mỗi trẻ.
Tham gia các hoạt động thể thao phù hợp với lứa tuổi để phát triển thể chất.
Bên cạnh đó giáo viên phải tâm huyết với nghề, học tập qua tài liệu, học hỏi
đồng nghiệp để nâng cao kiến thức về giáo dục dinh dưỡng- vận động, áp dụng
vào thực tiễn giúp trẻ phát triển tốt lĩnh vực thể chất.
Tuy nhiên không phải chỉ có nhà trường, giáo viên, học sinh thực hiện là đủ mà
phải có sự vào cuộc của phụ huynh, cộng đồng cùng phối kết hợp giáo dục trẻ,
cùng chăm lo cho trẻ thì mới tạo ra một thế hệ trẻ tương lai có một thân hình cân
đối, nâng tầm vóc chiều cao người Việt Nam (nữ 1,6m, nam từ 1,7m) trở lên
theo yêu cầu phát triển của nhân loại. Có Như vậy mới nâng sự phát triển trí lực
của người Việt Nam lên một bước mới sánh cùng các nước bạn trên thế giới.

VII. ĐỀ NGHỊ:
Nhà trường đầu tư thêm khu giáo dục thể chất các đồ chơi đa dạng, phong phú
như vượt chướng ngại vật, đi xe đạp để trẻ được rèn luyện, được tham gia các
hoạt động, các bài tập về trườn, trèo, leo, chạy, nhảy thuận lợi hơn, đảm bảo an
toàn hơn .
Với khả năng và thời gian thực hiện không nhiều nên đề tài này chắc chắn
không tránh khỏi những hạn chế và thiếu sót nhất định. Rất mong nhận được sự
góp ý của đồng nghiệp và Hội đồng khoa học các cấp.
Xin chân thành cảm ơn !
Đại Cường, ngày 20 tháng 03 năm 2016
NGƯỜI THỰC HIỆN


Nguyễn Thị Thanh Thanh


VIII. TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1.

Trang website hổ trợ giảng dạy và chăm sóc trẻ em.

2.

Tài liệu giáo dục học mầm non.

3.

Tài liệu nhiệm vụ của giáo dục mầm non

4.

Tài liệu một số biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục thể chất cho trẻ 5-6
tuổi của Lục Thị Trung Hải.


1.

MỤC LỤC

I. Đặt vấn đề
II. Cơ sở lý luận
III. Cơ sở thực tiễn

1
2
2


IV. Nội dung nghiên cứu
V. Kết quả nghiên cứu
VI. Kết luận
VII. Đề nghị
VIII. Tài liệu tham khảo
IX. Mục lục

4
10
11
11
13

14