Bộ
giáo
dục
và
đào
tạo
Tài
liệu
Phân
phối
ch
ơng
trình
THPT
môn
toán
(Dùng
cho
các
cơ
qu
an
qu
ản
lí
giáo
dụ
c
và
g
i
áo
viên
,
áp
dụng
từ
năm
học
2008-2009
)
2
A.
HƯỚNG
DẪN
SỬ
DỤNG
KHUNG
PHÂN
PHỐI
CHƯƠNG
TRÌNH
THPT
I.
NHỮNG
VẤN
ĐỀ
CHUNG
Khung Phân phối chương trình (KPPCT) này áp dụng cho các lớp cấp THPT từ năm học
2008-2009, gồm 2 phần: (A) Hướng dẫn sử dụng KPPCT; (B) Khung PPCT.
1.
Về
khung
Phân
phối
chương
trình
KPPCT quy định thời lượng dạy học cho từng phần của chương trình (chương, phần, bài
học, môđun, chủ đề,...), trong đó có thời lượng dành cho luyện tập, bài tập, ôn tập, thí nghiệm,
thực hành và thời lượng tiến hành kiểm tra định kì tương ứng với các phần đó.
Thời lượng nói trên quy định tại KPPCT áp dụng trong trường hợp học 1 buổi/ngày (thời
lượng dành cho kiểm tra là không thay đổi, thời lượng dành cho các hoạt động khác là quy
định tối thiểu). Tiến độ thực hiện chương trình khi kết thúc học kì I và kết thúc năm học được
quy định thống nhất cho tất cả các trường THPT trong cả nước. Căn cứ KPPCT, các Sở GDĐT
cụ thể hoá thành PPCT chi tiết cho từng bài của môn học và hoạt động giáo dục, bao gồm cả
chủ đề tự chọn nâng cao (nếu có) cho phù hợp với địa phương, áp dụng chung cho các trường
THPT thuộc quyền quản lí. Các trường THPT có điều kiện bố trí giáo viên và kinh phí chi trả
giờ dạy vượt định mức (trong đó có các trường học nhiều hơn 6 buổi/tuần), có thể đề nghị để
Sở GDĐT phê chuẩn điều chỉnh PPCT tăng thời lượng dạy học cho phù hợp (lãnh đạo
Sở
GDĐT phê duyệt, kí tên, đóng dấu).
2.
Về
Phân
phối
chương
trình
dạy
học
tự
chọn
a) Môn học tự chọn nâng cao (NC) của ban Cơ bản có thể thực hiện bằng 1 trong 2 cách:
Sử dụng SGK nâng cao hoặc sử dụng SGK biên soạn theo chương trình chuẩn kết hợp với chủ
đề tự chọn nâng cao (CĐNC) của môn học đó. CĐNC của 8 môn phân hóa chỉ dùng cho ban
Cơ bản. Thời lượng dạy học CĐNC của môn học là khoảng chênh lệch giữa thời lượng dành
cho chương trình chuẩn và chương trình nâng cao môn học đó trong Kế hoạch giáo dục THPT.
Các Sở GDĐT quy định cụ thể PPCT dạy học các CĐNC cho phù hợp với mạch kiến thức của
SGK biên soạn theo CT chuẩn môn học đó. Tài liệu CĐNC sử dụng cho giáo viên và học sinh.
b) Dạy học chủ đề tự chọn bám sát (CĐBS) là để ôn tập, hệ thống hóa, khắc sâu kiến
thức, kĩ năng, không bổ sung kiến thức nâng cao mới. Hiệu trưởng các trường THPT lập Kế
hoạch dạy học CĐBS (chọn môn học, ấn định số tiết/tuần cho từng môn, tên bài dạy) cho từng
lớp, ổn định trong từng học kì trên cơ sở đề nghị của các tổ trưởng chuyên môn và giáo viên
chủ nhiệm lớp.
Bộ GDĐT ban hành tài liệu CĐBS lớp 10, dùng cho giáo viên để tham khảo, không ban
hành tài liệu CĐBS lớp 11, 12. Giáo viên chuẩn bị kế hoạch bài giảng CĐBS với sự hỗ trợ của
tổ chuyên môn.
c) Việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập CĐNC, CĐBS các môn học thực hiện theo
quy định tại Quy chế đánh giá, xếp loại học sinh Trung học cơ sở và học sinh Trung học phổ
thông của Bộ trưởng Bộ GDĐT.
Lưu ý: Các bài dạy CĐNC, CĐBS bố trí trong các chương như các bài khác, có thể có
điểm kiểm tra dưới 1 tiết riêng nhưng không có điểm kiểm tra 1 tiết riêng, điểm CĐNC, CĐBS
môn học nào tính cho môn học đó.
3. Thực hiện các hoạt động giáo dục
a) Phân công giáo viên thực hiện các Hoạt động giáo dục:
Trong KHGD quy định tại CTGDPT do Bộ GDĐT ban hành, các hoạt động giáo dục đã
được quy định thời lượng với số tiết học cụ thể như các môn học. Đối với giáo viên được phân
công thực hiện Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp (HĐGDNGLL) và Hoạt động giáo dục
3
hướng nghiệp (HĐGDHN) được tính giờ dạy học như các môn học; việc tham gia điều hành
4
HĐGD tập thể (chào cờ đầu tuần và sinh hoạt lớp cuối tuần) là thuộc nhiệm vụ quản lý của
Ban Giám hiệu và giáo viên chủ nhiệm lớp, không tính là giờ dạy học.
b) Thực hiện tích hợp giữa HĐGDNGLL, HĐGDHN, môn Công nghệ:
- HĐGDNGLL: Thực hiện đủ các chủ đề quy định cho mỗi tháng, với thời lượng 2
tiết/tháng và tích hợp nội dung HĐGDNGLL sang môn GDCD như sau:
+ Lớp 10, ở chủ đề về đạo đức;
+ Lớp 11, các chủ đề về kinh tế và chính trị - xã hội;
+ Lớp 12, ở các chủ đề về pháp luật.
Đưa nội dung giáo dục về Công ước Quyền trẻ em của Liên Hợp quốc vào HĐGDNGLL
ở lớp 10 và tổ chức các hoạt động hưởng ứng phong trào "Xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực” do Bộ GDĐT phát động.
- HĐGDHN:
Các lớp 10, 11, 12: Điều chỉnh thời lượng HĐGDHN thành 9 tiết/năm học sau khi tích
hợp đưa sang giảng dạy ở môn Công nghệ (phần “Tạo lập doanh nghiệp” lớp 10) và tích hợp
đưa sang HĐGDNGLL (do giáo viên môn Công nghệ, giáo viên HĐGDNGLL thực hiện) ở 3
chủ đề sau đây:
+ “Thanh niên với vấn đề lập nghiệp”, chủ đề tháng 3;
+ "Thanh niên với học tập, rèn luyện vì sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất
nước", chủ đề tháng 9;
+ "Thanh niên với xây dựng và bảo vệ Tổ quốc", chủ đề tháng 12.
Nội dung tích hợp do Sở GDĐT hướng dẫn hoặc uỷ quyền cho các trường THPT hướng
dẫn GV thực hiện cho sát thực tiễn địa phương. Cần hướng dẫn học sinh lựa chọn con đường
học lên sau THPT (ĐH, CĐ, TCCN, học nghề) hoặc đi vào cuộc sống lao động. Về phương
pháp tổ chức thực hiện HĐGDHN, có thể riêng theo lớp hoặc theo khối lớp; có thể giao cho
giáo viên hoặc mời các chuyên gia, nhà quản lý kinh tế, quản lý doanh nghiệp giảng dạy.
c) HĐGD nghề phổ thông:
Nơi có đủ giáo viên đào tạo đúng chuyên môn, đủ CSVC phải thực hiện HĐGDNPT ở
lớp 11, tổ chức thi và cấp chứng chỉ GDNPT sau khi hoàn thành chương trình 105 tiết đạt yêu
cầu trở lên; nơi chưa đủ giáo viên đào tạo đúng chuyên môn, chưa đủ CSVC có thể chưa thực
hiện chương trình HĐGDNPT nhưng phải khẩn trương khắc phục, không để kéo dài. Các vấn
đề cụ thể về HĐGDNPT, thực hiện theo hướng dẫn tại công văn số 8608/BGDĐT-GDTrH ngày
16/8/2007 của Bộ GDĐT.
4. Đổi mới phương pháp dạy học và đổi mới kiểm tra, đánh giá
a) Chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học (PPDH):
- Những yêu cầu quan trọng trong đổi mới PPDH là:
+ Phát huy tính tích cực, hứng thú học tập của học sinh và vai trò chủ đạo của giáo viên;
+ Thiết kế bài giảng khoa học, sắp xếp hợp lý hoạt động của giáo viên và học sinh, thiết
kế hệ thống câu hỏi hợp lý, tập trung vào trọng tâm, tránh nặng nề quá tải (nhất là đối với bài
dài, bài khó, nhiều kiến thức mới); bồi dưỡng năng lực độc lập suy nghĩ, vận dụng sáng tạo
kiến thức đã học, tránh thiên về ghi nhớ máy móc không nắm vững bản chất;
+ Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học, khuyến khích sử dụng hợp lý
công nghệ thông tin, sử dụng các phương tiện nghe nhìn, thực hiện đầy đủ thí nghiệm, thực
hành, liên hệ thực tế trong giảng dạy phù hợp với nội dung từng bài học;
+ Giáo viên sử dụng ngôn ngữ chuẩn xác, trong sáng, sinh động, dễ hiểu, tác phong thân
thiện, khuyến khích, động viên học sinh học tập, tổ chức hợp lý cho học sinh làm việc cá nhân
và theo nhóm;
+ Dạy học sát đối tượng, coi trọng bồi dưỡng học sinh khá giỏi và giúp đỡ học sinh học lực
yếu kém.
5
- i vi cỏc mụn hc ũi hi nng khiu nh: M thut, m nhc (THCS), Th
dc (THCS, THPT) cn coi trng truyn th kin thc, hỡnh thnh k nng, bi dng hng
thỳ hc tp, khụng quỏ thiờn v ỏnh giỏ thnh tớch theo yờu cu o to chuyờn ngnh ho
s, nhc s, vn ng viờn.
- Tng cng ch o i mi PPDH thụng qua cụng tỏc bi dng giỏo viờn v d gi
thm lp ca giỏo viờn, t chc rỳt kinh nghim ging dy cỏc t chuyờn mụn, hi tho cp
trng, cm trng, a phng, hi thi giỏo viờn gii cỏc cp.
b) i mi kim tra, ỏnh giỏ (KTG):
- Nhng yờu cu quan trng trong i mi KTG l:
+ Giỏo viờn ỏnh giỏ sỏt ỳng trỡnh hc sinh vi thỏi khỏch quan, cụng minh v
hng dn hc sinh bit t ỏnh giỏ nng lc ca mỡnh;
+ Trong quỏ trỡnh dy hc, cn kt hp mt cỏch hp lý hỡnh thc t lun vi hỡnh thc
trc nghim khỏch quan trong KTG kt qu hc tp ca hc sinh, chun b tt cho vic i
mi cỏc k thi theo ch trng ca B GDT.
+ Thc hin ỳng quy nh ca Quy ch ỏnh giỏ, xp loi hc sinh THCS, hc sinh
THPT do B GDT ban hnh, tin hnh s ln kim tra thng xuyờn, kim tra nh k,
kim tra hc k c lý thuyt v thc hnh.
- i mi ỏnh giỏ cỏc mụn M thut, m nhc (THCS), Th dc (THCS, THPT): ỏnh
giỏ bng im hoc bng nhn xột kt qu hc tp theo quy nh ti Quy ch ỏnh giỏ, xp loi
hc sinh THCS, hc sinh THPT sa i.
c) i vi mt s mụn khoa hc xó hi v nhõn vn nh: Ng vn, Lch s, a lớ, Giỏo
dc cụng dõn, cn coi trng i mi PPDH, i mi KTG theo hng hn ch ch ghi nh
mỏy múc, khụng nm vng kin thc, k nng mụn hc. Trong quỏ trỡnh dy hc, cn tng
bc i mi KTG bng cỏch nờu vn m, ũi hi hc sinh phi vn dng tng hp kin
thc, k nng v biu t chớnh kin ca bn thõn.
d) T nm hc 2008-2009, tp trung ch o ỏnh giỏ sõu hiu qu dy hc ca mụn
Giỏo dc cụng dõn tip tc i mi PPDH, KTG nhm nõng cao cht lng mụn hc ny
(cú hng dn riờng).
5. Thc hin cỏc ni dung giỏo dc a phng (hng dn ti cụng vn s 5977/BGDT-
GDTrH ngy 07/7/2008)
II.
NHNG
VN
C
TH
CA
MễN
TON
Giáo
viên
cần
bám
sát
chuẩn
kiến
thức,
kĩ
năng,
yêu
cầu
về
thái
độ
đối
với
học
sinh
của
ch
ơng
trình
môn
Toán
ban
hành
theo
quyết
định
16/2006/QĐ-BGDĐT
ngày
05/5/2006,
Khung
phân
phối
ch
ơng
trình
(KPPCT)
của
Bộ
GD
ĐT
và
PPCT
của
Sở
GDĐT.
Trong
dạy,
học
và
kiểm
tr
a,
đánh
giá
phải
chú
trọng
Căn
cứ
theo
chuẩn
kiến
thức,
kĩ
năng
của
ch
ơng
trình
môn
Toán
của
Bộ
GDĐT.
Những
kiến
thức,
kĩ
năng
cơ
bản
và
ph
ơng
pháp
t
duy mang
tính
đặc
thù
của
toán
học
phù
hợp
với
định
h
ớng
của
cấp
học
trung
học
phổ
thông.
Tăng
c
ờng
tính
thực
tiễn
và
tính
s
phạm,
không
yêu
cầu
quá
cao
về
lí
thuyết.
Giúp
học
sinh
nâng
cao
năng
lực t
duy trừu t
ợng
và
hình
thành
cảm
x
ú
c
thẩm
mĩ,
khả
năng
diễn
đạt
ý t
ởng qua
học
tập
môn
To
án.
Về
ph
ơng
pháp
dạy
học
Tích
cực
hoá
hoạt
động
học
tập
của
học
sinh,
rèn
luyện
khả
năng
tự
học,
phát
hiện
và
giải
quyết
vấn
đề
của
học
sinh
nhằm
hình
thành
và
phát
triển
ở
6
häc
sinh t
−
duy
tÝch
cùc,
®éc
lËp
vµ
s¸ng
t¹o.
7
Chọn
lựa sử
dụng
những
ph
ơng
pháp
phát
huy
tính
tích
cực
chủ
động
của
học
sinh
trong
học
tập
và
phát
huy
khả
năng
tự
học.
Hoạt
động
hoá
việc
học
tập
của
học
sinh
bằng
những
dẫn
dắt
cho
học
sinh tự
thân
trải
nghiệm
ch
iếm
lĩnh
tri thức, c
hống
lối
học
thụ
động.
Tận
dụng
u
thế
của
từng
ph
ơng
pháp
dạy
học,
chú
trọng
sử
dụng
ph
ơng
pháp
dạy
học
phát
hiện
và
giải
quyết
v
ấ
n
đề.
Coi
trọng
cả
cung
cấp
kiến
thức,
rèn
luyện
kĩ
năng
lẫn
vận
dụng
kiến
thức
vào
thực
tiễn.
Thiết
kế
bài
giảng,
đề
kiểm
tra
đánh
giá
cần
theo
khung
đã
h
ớng
dẫn
tr
ong
các
tài
liệu
bồi
d
ỡng thực
hiện
ch
ơng
trình
và
sá
ch
giáo
khoa
của
Bộ
GD
ĐT
ban
hành,
trong
đó
đảm
bảo
quán
triệ
t
các
yêu
cầu
đổ
i mới
PPDH
là:
Về
soạn,
giảng
bài
+
Phát
huy
tính
tích
cực, hứng
thú
trong
học
tập
của
học
sinh
và
vai
trò
chủ
đạo
c
ủ
a
giáo
viên;
+
Thiết
kế
bài
giảng
khoa
học,
sắp
xếp
hợp
lý
hoạt
động
của
giáo
viên
và
học
sinh,
thiết
kế
hệ
thống
câu
hỏi
hợp
lý,
tập
trung
vào
trọng
tâm,
tránh
nặng
nề
quá
tải
(nhất
là
đối
với
bài
dài,
bài
khó,
nhiều
kiến
thức mới);
bồi
d
ỡng
năng
lực
độc
lập
suy
nghĩ,
vận
dụng
sáng
tạo
kiến
thức
kiến
thức
đã
học
,
tránh
thiên
về
ghi nhớ
máy
móc
không
nắm
vững
bản
chất;
+
Tăng
c
ờng ứng
dụng
công
nghệ
thông
tin
tro
ng
dạy
học,
khuyến
khích
sử
dụng
hợp
lý
giáo
án
điện
tử, sử
dụng
các
ph
ơng
tiện
nghe
nhìn
và
má
y
tính
cầm
tay; thực
hiện
đầy
đủ
nội dung thực
hành,
liên
hệ
thực
tế
trong
giảng
dạy
phù
hợp
với
nội
dung từng
bài
học;
+
Giáo
viên
sử
dụng
ngôn
ngữ
chuẩn
xác,
tr
ong
sáng,
sinh
động,
ngắn
gọn,
dễ
hiểu;
tác
phong
thân
thiện
gần
gũi,
coi
trọng
việc
khuyến
khích,
động
v
i
ên
học
sinh
học
tập,
tổ
chức
hợp
lý
cho
học
sinh
học
tập
cá
nhân
và
theo
nhóm;
+
Dạy
học
s
á
t
đối
t
ợng,
coi
trọng
bồi
d
ỡng
học
sinh
khá
giỏi
và
giúp
đỡ
học
sinh
học
lực
yếu
kém
trong
nội dung từng
bài
học.
Về
kiểm
tra,
đánh
giá:
+
Giáo
viên
đánh
giá
sát
đúng
trình
độ
học
sinh
với
thái
độ
khách
quan,
to
àn
diện,
công
minh
và
h
ớng
dẫn
học
sinh
biết
tự
đánh
giá
năng
lực
của
mình;
+
Kết
hợp
một
cách
hợp
lý
hình
thức tự
luận
với
hình
thức trắc
nghiệm
khách
quan
trong
kiểm
tra
đánh
giá
kết
quả
học
tập
của
học
sinh;
+
Thực
hiện
đúng
qui
định
của
Quy
chế
Đánh
giá,
xếp
lo
ại
học
sinh
THCS,
học
sinh
THPT,
đủ
số
lần
kiểm
tra th
ờng
xuyên,
kiểm
tra
định
kỳ,
kiểm
tra
học
kỳ
và
cuối
năm;
thực
hiện
nghiêm
túc
tiết
trả
bài
kiểm
tra
cuối
kỳ,
tiết
trả
bài
cuối
năm.
Tăng
c
ờng
chỉ
đạo
đổi
mới
PPDH
thông
qua
công
tác
bồi
d
ỡng
giáo
viên
và
thông
qua
việc
dự giờ
thăm
lớp
của
giáo
viên,
tổ
chức rut kinh
nghiệm
giảng
dạy
ở
các
tổ
chuyên
môn,
hội
thảo
cấp
tr
ờng,
cụm
tr
ờng,
địa
ph
ơng,
hội thi
giáo
viên
giỏi
8
c¸c
cÊp.
−
Thùc
hiÖn
chuÈn
kiÕn
thøc,
kÜ
n¨ng:
Ngày 05/5/2006, Bộ GDĐT đã ban hành Chương trình GDPT trong đó có chuẩn kiến
thức, kĩ năng của từng chủ đề nội dung môn học. Trong phần “Những vấn đề chung”
của Chương trình GDPT đã xác định: “Chuẩn kiến thức, kĩ năng là các yêu cầu cơ bản, tối
thiểu
về kiến thức, kĩ năng của môn học, hoạt động giáo dục mà học sinh cần phải có và có thể đạt
được sau từng giai đoạn học tập”. Đây là cơ sở pháp lí thực hiện dạy học đảm bảo những yêu
9
cu c bn, ti thiu ca chng trỡnh, thc hin dy hc
kiểm
tra,
đánh
giá
phự hp vi cỏc
i tng hc sinh; trờn c s ú s ỏp ng nhu cu phỏt trin ca tng cỏ nhõn hc sinh,
giỳp giỏo viờn ch ng, linh hot, sỏng to trong ỏp dng chng trỡnh, tng bc em li
cho hc sinh cht lng giỏo dc thc s v s bỡnh ng trong phỏt trin nng lc cỏ nhõn;
gúp phn thc hin chun hoỏ v thc hin dy hc phõn húa.
B GDT ó hng dn, khuyn khớch giỏo viờn (GV) ỏp dng linh hot chng trỡnh
v SGK theo c im vựng, min v i tng hc sinh (HS), nhng khụng ớt GV vn lỳng
tỳng khi ỏp dng chng trỡnh, vn dng sỏch giỏo khoa trong dy hc cho cỏc i tng HS
khỏc nhau.
T chc dy hc
kiểm
tra,
đánh
giá
theo chun kin thc, k nng thc cht l quỏ trỡnh
t chc, hng dn HS hot ng hc tp tng i tng HS u t c chun ú v phỏt
trin c cỏc nng lc ca cỏ nhõn bng nhng gii phỏp phự hp. C th:
+ T khõu lp k hoch bi hc, t chc v hng dn cỏc hot ng hc tp ca HS n
kim tra, ỏnh giỏ kt qu hc tp ca HS nht thit phi cn c vo chun kin thc, k nng.
+ T cỏc iu kin, hon cnh c th ca lp hc la chn cỏc gii phỏp thớch hp nhm
giỳp tng i tng HS t c chun kin thc, k nng bng s c gng va sc vi tng
i tng HS ú.
+ T k hoch phỏt hin v bi dng nõng cao nng lc cho nhng HS ó t chun v cú nhu
cu phỏt trin nng lc cỏ nhõn trong mụn hc hoc lnh vc hc tp.
+ Thc hin y , ỳng mc nhng ni dung c bn nht, quan trng nht ca chng trỡnh mụn
hc. õy l mt trong nhng iu kin m bo mc cht lng c bn v thc hin
s bỡnh ng v c hi hc tp cú cht lng cho mi i tng HS.
+ Thc hin dy hc phự hp vi cỏc i tng HS, hn ch tin ti xoỏ b hin tng dy hc
vt quỏ s c gng ca HS, to ra s quỏ ti v cng thng khụng cn thit cho s ụng
HS hoc hin tng dy hc di tm nhn thc ca s ụng HS, lm cho HS mt hng thỳ
trong hc tp. Thc hin dy hc phự hp vi cỏc i tng HS s gi c n nh lõu di,
to cho HS s t tin v hng thỳ trong hc tp, gúp phn rt quan trng nõng cao dn cht
lng GDPT.
+ Hỡnh thnh hc vn ph thụng ton din, lm c s vng chc phỏt trin cỏc nng lc cỏ
nhõn theo nhu cu v th mnh ca tng i tng HS.
+ Thc hin nghiờm tỳc chng trỡnh GDPT nhng khụng cng nhc, ng lot, bỡnh
quõn m rt linh hot theo iu kin, hon cnh c th ca tng i tng HS, gúp phn to
th n nh nõng cao dn cht lng GDPT.
+ Dy hc theo chun kin thc, k nng thc cht l thc hin chun hoỏ trỡnh ca HS, ũi
hi HS ớt nht cng phi t c chun kin thc, k nng ca cỏc mụn hc bt buc trong
chng trỡnh GDPT. Vic chun hoỏ trỡnh hc tp ca HS li ũi hi phi chun hoỏ cỏc
iu kin m bo cht lng hc tp mc chun, trong ú cn phi cú nhng h tr c
bit cho b phn hc sinh cú hon cnh khú khn.
-
Ôn
tập
cuối
ch
ơng,
cuối
kỳ,
cuối
năm:
Các
vấn
đề
lí
thuyết
của
toán,
cũng
nh
cách
giải
các
bài
toán
chúng
ta
có
thể
quên
đi
một
cách
đáng
kể
nếu
nh
không
đ
ợc
ôn
lại
Ôn
tập
nhằm
hệ
thống
ho
á
kiến
thức
đã
học,
hoàn
thiện
kĩ
năng
giải
bài
tậ
p,
qua