Tuyên ngôn độc lập

Tuyên ngôn độc lập
Hồ Chí Minh


Dựa vào sách giáo khoa em hÃy trình bày vài nÐt vỊ tiĨu sư cđa
Hå ChÝ Minh?


Phần một: Tác giả

I- Vài nét về tiêủ sử

- Hồ chí minh sinh ngày 19-5-1890 trong một gia đình nhà nho yêu n
ớc ở làng Kim Liên( làng Sen) nay thuộc xà Kim Liên huyện Nam
Đàn tỉnh Nghệ An. Thân phụ của Ngời là cụ phó bảng Nguyễn Sinh
Sắc. Thân mẫu của Ngời là cụ Hoàng thị Loan.
-Thời trẻ Ngời học chữ Hán tại nhà, sau đó học tại trờng Quốc học
Huế, và có một thời gian ngắn dạy ở trêng Dơc Thanh- mét trêng häc
cđa tỉ chøc yªu níc ở Phan Thiết.
- Năm 1911 , Ngời ra nớc ngoài tìm đờng cứu nớc.
- Năm 1919, Ngời gửi tới hội nghị hoà bình ở Véc- Xây bản yêu yêu
sách của nhân dân An Nam ký tên Nguyễn Ai Quốc. Năm 1920 Ng
ời dự đại hội Tua và trở thành một trong những thành viên sáng lập
Đảng cộng sản Pháp.
-Từ 1923 đến 1941, Nguyễn ái Quốc chủ yếu hoạt động ở Liên xô,
Trung Quốc và Thái Lan. Ngời đà tham gia thành lập nhiều tổ chức
cách mạng nh Việt Nam thanh niên cấch mạng đồng chí hội( 1925),
Hội liên hiệp các dân tộc bị áp bức A Đông (1925), và chủ trì hội nghị
thông nhất các tổ chức cộng sản trong nớc tại Hơng cảng, thành lập
Đảng cộng sản Việt Nam ( 3-2-1930). Tháng 2-1942 Ngời sang Trung
Quốc để tranh thủ viện trợ Quốc tế Ngời đà bị chính quyền Tởng Giới

Thạch bắt giam trong 13 tháng.


-Sau khi ra tï, Ngêi vỊ níc tiÕp tơc l·nh đạo cách mạng Việt
Nam tiến tới giành thắng lợi trong cuộc tổng khởi nghĩa
tháng tám năm 1945. ngày 2-9-1945, Hồ Chí Minh đà đọc
Tuyên ngôn độc lập tại quảng trờng Ba Đình. Trong phiên
họp đầu tiên của Quốc hội( 1946), Hồ Chí Minh đợc bầu làm
chủ tịch nớc Việt Nam dân chủ cộng hoà và đà giữ chức vụ
đó cho đên khi từ trần ngày 2-9-1969.
-Chủ tịch Hồ Chí Minh là nhà cách mạng vĩ đại của dân tộc,
đồng thời là một nhà hoạt động lỗi lạc của của phong trào
Quốc tế cộng sản. ngời đà đợc công nhận là Danh nhân văn
hoá thế giới.


H·y cho biÕt quan niƯm s¸ng t¸c cđa Hå ChÝ Minh?


II-Sự nghiệp văn học
1- Quan điểm sáng tác
-Sinh thời Hồ Chí Minh không có ý định xây dựng cho mình một sự
nghiệp văn chơng mà sự nghiệp lớn nhất của cuộc đời Ngời là giải
phóng dân tộc, đem lại tự do và hạnh phúc cho nhân dân. Trên bớc đ
ờng hoạt động cách mạng, Ngời nhận thấy văn chơng là một thứ vũ
khí sắc bén Ngời đà nắm lấy nó, mài giũa nó để phục vụ cho sự
nghiệp cách mạng của mình. Chính vì vậy trớc khi viết Ngời luôn tự
đặt ra những câu hỏi: yêu viết cho ai?, viết để làm gì?, viết cái gì?và
viết nh thế nào? để định hớng cho ngòi bút của mình. Điều này lý
giải tại sao trong di sản văn học Ngời để lại bên cạnh những tác

phẩm đạt tới trình độ nghệ thuật cao lại có những tác phẩm rất giản
dị, dễ hiểu với đa số quần chúng lao động.
-Ngời luôn tâm niệm: yêu văn hoá nghệ thuật cũng là một mặt trận.
Anh chị em cũng là chiến sĩ trên mặt trận ấy:
yêu Nay ở trong thơ nên có thép
Nhà thơ cần phải biết xung phong(nhật ký trong tù )
-Hô Chí Minh luôn chú trọng tính chân thật và tính dân tộc của văn
học. Ngời căn dặn các nhà văn phải: yêu Miêu tả cho hay cho chân thật
cho hùng hồn hiện thực phong phú của đời sống, và phải giữ tình
cảm chân thậtnên chú ý phát huy cốt cách dân tộc(nên chú ý phát huy cốt cách dân tộc(( báo nhân dân
ngày 25-10-1962).


Nêu tên nhng tác phẩm chính luận nổi tiếng của Hå ChÝ Minh
mµ em biÕt?


a- Văn chính luận

-Từ những thập niên đầu của thế kỷ XX, các bài văn chính luận
mang bút danh Nguyễn Ai Quốc viết bắng tiêng Pháp đăng trên các
tờ báo yêu Ngời cùng khổ, yêu Nhân đạo, yêu Đời sống thợ thuyền đÃ
thể hiện tính chiến đấu hết sức mạnh mẽ. Các tác phẩm này lên án
chính sách tàn bạo của thực dân Pháp đối với các nớc thuộc địa, kêu
gọi những ngời bị áp bức liên hiệp lại, đoàn kết đấu tranh. Tiêu biểu
nhất là yêu Bản án chế độ thực dân Pháp (1925).
-Nói tới văn chính luận của Hồ Chí Minh không thể không nhắc
tới yêu Tuyên ngôn độc lập văn kiện này không chỉ mang ý nghĩalịch
sử trọng đại mà còn là một áng văn chính luận tiêu biểu, mẫu mực.
- yêu Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến (1946) , yêu Không có gì

quí hơn độc lập tự do(( 1966) nhng văn kiện này đợc viết trong nh
ng giờ phút thử thách đặc biệt của đất nớc vừa hào sảng, vừa tha
thiết làm rung động trái tim của hàng triêui ngời Việt Nam yêu nớc.
Văn chính luận của Hồ Chí Minh đợc viết không chỉ bằng lý trí sáng
suốt, trí tuệ sắc sảo, mà còn băng cả một tấm lòng và một trái tim vĩ
đại của một ngời yêu nớc , đợc diễn đạt bằng một lời văn chặt chẽ,
súc tÝch.


Theo em trun vµ ký cđa Hå ChÝ Minh cã những đặc điểm gì?


b- Truyện và kí
Trong thời gian hoạt động ở Pháp , ngoài những tác phẩm
chính luận , Nguyễn ái Quốc còn sáng tác một số truyện ngắn ,
kí , tiểu phẩm ; sau này đợc tập hợp lại trong tập Truyện và kí.
Đó là những truyện viết bằng tiếng Pháp , đăng báo ở Pa-ri nh:
yêu Pa-ri (1922) , Lời than vÃn của bà Tr ng Trắc (1922) , Con
ngời biết mùi hun khói (1922) , Đồng tâm nhất trí (1922), yêuVi
hành( (1923) , Những trò lố hay là Va-ren và Phan Bội Châu
(1925)
Những truyện này , nói chung , đều nhằm tố cáo tội ác dà man,
bản chất tàn bạo , xảo trá của bọn thực dân và phong kiến tay
sai đối với nhân dân lao động các nớc thuộc địa , đồng thời đề
cao những tấm gơng yêu nớc và cách mạng . Bằng một bút
pháp hiện đại và nghệ thuật trần thuật linh hoạt , Nguyễn Ai
Quốc đà tạo nên đợc những tình huống truyện độc đáo , hình t
ợng sinh động , sắc sảo . Qua những thiên truyện này , ngời đọc
có thể nhận ra một cây bút văn xuôi tài năng với trí tởng tợng
phong phú , một vốn văn hoá sâu rộng , một trí tuệ sắc sảo và

một trái tim tràn đầy nhiệt tình yêu nớc và cách mạng . Ngoài
tập Truyện và kí nói trên , Ngời còn viết một số tác phẩm khác
nh Nhật kí chìm tàu (1931) , Võa ®i ®êng võa kĨ chun (1963)
,…
-


Trình bày những hiểu biết của em về thơ của Hå ChÝ Minh?


c- Thơ ca
-Tên tuổi của nhà thơ Hồ Chí Minh gắn liền với tập thơ chữ Hán
yêuNgục trung nhật kÝ” ( NhËt kÝ trong tï ) – mét tËp nhật kí bằng thơ
đợc viết trong thời gian Ngời bị chính quyền Tởng giới Thạch giam
cầm từ 1942 đến1943 . Tác giả đà ghi chép những điều mắt thấy tai
nghe trong nhà tù và trên đờng đi đày từ nhà lao này đến nhà lao
khác tại Quảng Tây , Trung Quốc . Tập thơ đà tái hiện một cách chân
thật , chi tiết bộ mặt tàn bạo của chế độ nhà tù Quốc dân đảng và một
phần hình ảnh xà hội Trung Quốc những năm 1942 1943 với ý
nghĩa phê phán sâu sắc
-Tuy nhiên , yêu Nhật kí trong tù chủ yếu ghi lại tâm trạng , cảm
xúc và suy nghĩ của tác giả , phản ánh tâm hồn và nhân cách cao đẹp
của ngời chiến sĩ cách mạng trong hoàn cảnh thử thách nặng nề của
chốn lao tï . Nhê vËy , qua tËp th¬ , ta có thể nhận ra bức chân dung
tự hoạ của Hồ Chí Minh . Đó là một con ngơì nghị lực phi thờng ;
tâm hồn luôn khao khát tự do , hớng về Tổ quốc ; vừa nhạy cảm trớc
vẻ đẹp của thiên nhiên , dễ động lòng trắc ẩn trứơc nỗi đau khổ
củacon ngời vừa có con mắt sắc sảo nhìn thấy những nghịch lí của
một chế độ xà hội thối nát để tạo ra những tiếng cời trí tuệ. Đọc
yêuNhật kí trong tù yêuthực sự cảm thấy đứng trớc một thi sĩ và một con

ngời cao cả vĩ đại((Đặng Thai Mai) . Nhà văn Viên Ưng ( Trung
Quốc ) khẳng định đà tìm thấy ở tập thơ yêu một tâm hồn vĩ đại của
bậc đại trí , đại nhân , đại dũng(


-Ngoài yêu Nhật ký trong tù, còn phảI kể đến một số chùm thơ Ngời
làm ở Việt Bắc từ năm 1941 đến năm 1945 và trong thời kỳ kháng
chiến chông Pháp. bên cạnh những bài thơ viết với mục đích tuyên
truyền nh: yêu Dân cày, yêu Công nhân yêu Ca binh lính, yêu Ca sợi
chỉ(, là những bài thơ nghệ thuật vừa có màu sắc cổ điển, vừa có
màu sắc hiện đại nh:
Tức cảnh Pắc Bó
yêu Sáng ra bờ suối tối vào hang
Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng
Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng
Cuộc đời cách mạng thật là sang(
Thợng sơn
yêuHai mơi t tháng sáu
Lên ngọn núi này chơi
Ngẩng đầu mặt trời đỏ
Bên suối một cành mai(
-Bên cạnh đó còn có những bài nh: yêu Đối nguyệt, yêu Nguyên tiêu(,
Báo tiệp, Thu dạ, Cảnh khuya Báo tiệp(, Báo tiệp, Thu dạ, Cảnh khuya Thu dạ(, Báo tiệp, Thu dạ, Cảnh khuya Cảnh khuya(nên chú ý phát huy cốt cách dân tộc(Nổi
Nổi bật trong thơ Ngời
thời kỳ này là nhân vật trữ tình mang nặng nỗi nớc nhà mà phong
thái vẫn ung dung, tâm hồn luôn hoà hợp với thiên nhiên, thể hiện
bản lĩnh của một nhà cách mạng luôn làm chủ tình thế, tin vào tơng
lai tất thắng của cách mạng, tuy trớc mắt còn rất nhiều gian nan, thử
thách.

Em hiểu nh thế nào về phong cách nghệ thuật cña Hå ChÝ
Minh?


3- Phong c¸ch nghƯ tht
Phong c¸ch nghƯ tht cđa Hå Chí Minh độc đáo, đa dạng,
nhng nhìn chung nổi lên ba nét lớn:
Ngắn gọn, giản dị, trong sáng, dễ hiểu
Vận dụng linh hoạt mọi hình thức thể loại, mọi bút pháp
nghệ thuật nhằm đạt đến mục đích chính trị cao nhất.
Hình tợng nghệ thuật luôn vận động một cách khoẻ khoắn h
ớng tới sự sống ánh sáng và tơng lai.


III- Kết luận
Văn thơ Hồ Chí Minh là di sản tinh thần vô giá, là một bộ
phận gắn bó hữu cơ với sự nghiệp cách mạng của Ngời. Văn
thơ của Ngời có tác dụng to lớn đối với quá trình phát triển
của cách mạng Việt Nam, đông thời có vị trí đặc biệt quan
trọng trong lịch sử văn học dân tộc và đời sống tinh thần của
dân tộc. Tác phẩm của Hồ Chí Minh đà thể hiện sâu sắc và
chân thật t tởng tình cảm và tâm hồn cao cả của Ngời. Tìm
hiểu văn thơ của Hồ Chí Minh, ngời đọc thuộc nhiều thế hệ
sẽ tìm thấy những bài häc cao quÝ.


Em hÃy trình bày hoàn cảnh sáng tác của yêu Tuyên ngôn độc
lập?

Phần hai: Tác phẩm
I- Hoàn cảnh sáng tác
Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, Phát xít Nhật kẻ
đang chiếm giữ nớc ta lúc bấy giờ đà đầu hàng đồng minh.
Trên toàn quốc nhân dân ta đà vùng dậy giµnh chÝnh qun.
Ngµy 26-8-1945 Hå ChÝ Minh tõ chiÕn khu Việt Bắc về tới
Hà Nội. Tại căn nhà số 48 phố Hàng ngang, Ngời soạn thảo
Báo tiệp, Thu dạ, Cảnh khuya tuyên ngôn độc lập(. Ngày 2-9- 1945 tại quẩng trờng Ba
Đình- Hà Nội trớc hàng vạn đồng bào Ngời đà thay mặt
chính phủ lâm thời nớc Việt Nam Dân chủ Cộng hoà đọc bản
yêuTuyên ngôn ®éc lËp”( khai sinh ra níc ViƯt Nam míi.


em hÃy cho biết mục đích và đối tợng mà bản tuyên ngôn hớng
tới?


II- Đối tợng và mục đích của bản tuyên ngôn
Mùa thu 1945, ở miền Nam thực dân Pháp đợc sự giúp sức của quân
đội Anh( thay mặt phía đồng minh thắng trận trong đại chiến thế giới
II vào giảI giáp quân đội Nhật bại trận) đang tiến vào Đông Dơng. Ơ
miền Bắc, bọn Tàu Tởng , tay sai của Đế quốc Mỹ đang ngấp nghé
ngoài biên giới. Hồ Chủ Tịch biết rõ hơn ai hết Anh và Mỹ có khả
năng sẽ nhân nhợng cho Thực dân Pháp trở lại Đông Dơng. Để chuẩn
bị cho cuộc xâm lợc này, Pháp đà tung ra luận điệu: Đông Dơng vốn
là thuộc địa của Pháp, Pháp có công Báo tiệp, Thu dạ, Cảnh khuya khai hoá( đất nớc này. Bởi thế
khi Phát xít Nhật đà bị Đông minh đánh bại, việc Pháp trở lại Đông D
ơng là một lẽ đơng nhiên.
Nh vậy đối tợng mà bản tuyên ngôn hớng tới không chỉ là đồng bào cả

nớc và nhân dân thế giới mà trớc hết là bọn Thực dân, Đế quốc Mĩ,
Anh, Pháp. Bản tuyên ngôn không chỉ khẳng định quyền tự do của dân
tộc Việt Nam mà còn là cuộc tranh luận ngầm nhằm vạch trần luận
điệu xảo quyệt cđa kỴ thï tríc d ln Qc tÕ.