BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH
HỒNG MẠNH KHƢƠNG
MỘT SỐ BIỆN PHÁP CỦA HIỆU TRƢỞNG
TRƢỜNG CAO ĐẲNG SƢ PHẠM TP.HCM
QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG NGHIÊN CỨU KHOA
HỌC CỦA GIẢNG VIÊN VÀ SINH VIÊN
TỪ 1995 ĐẾN 2000
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH - 2002
1
LỜI CẢM ƠN
Chúng tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, Phòng KHCN – SĐH trường Đại học
Sư phạm Tp. Hồ Chí Minh, trường Cao đẳng Sư phạm Mẫu giáo Trung Ương III, đã tạo điều
kiện giúp đỡ chúng tơi trong suốt khố học và trong việc hồn thành luận văn này.
Xin chân thành biết ơn các Thầy, Cô giáo đã tận tình giảng dạy, chỉ dẫn, cung cấp tài liệu
học tập, mang lại cho chúng tôi tri thức quý báu, thiết thực.
Đặc biệt, tôi xin được bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc đến thầy Hồng Tâm Sơn, đã tận tình
hướng dẫn, chỉ bảo, giúp đỡ chúng tơi trong quá trình học tập, nghiên cứu để luận văn này
được hồn thành. Xin được bày tỏ lịng biết ơn chân thành đến thầy Nguyễn Việt Bắc, Hiệu
phó chun mơn trường Cao đẳng Sư phạm Tp. Hồ Chí Minh đã động viên, giúp đỡ chúng tơi
tận tình trong q trình thực hiện luận văn.
Xin chân thành cảm ơn các anh, chị cán bộ quản lý các khoa, tổ bộ môn, phòng; cán bộ
giảng dạy và các chuyên viên phòng Giáo vụ của trường Cao đẳng Sư phạm Tp. Hồ Chí Minh,
cùng toàn thể đồng nghiệp, bạn bè đã cung cấp tư liệu, tạo điều kiện giúp đỡ chúng tơi hồn
thành luận văn này.
Luận văn không thể tránh khỏi những thiếu sót, kính mong được sự chỉ dẫn của các Thầy,
Cơ, các đồng chí và các bạn.
TP. Hồ Chí Minh, tháng 8 năm 2002.
HOÀNG MẠNH KHƢƠNG
2
BẢNG DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
1. CBGD:
Cán bộ giáo dục, Cán bộ giảng dạy
2. CBQL:
Cán bộ quản lý
3. CĐSP:
Cao đẳng sư phạm
4. CĐSPMGTW3:
Cao đẳng sư phạm Mẫu giáo Trung ương 3
5. CNH, HĐH:
Cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa
6. CNTB:
Chủ nghĩa tư bản
7. CNXH:
Chủ nghĩa xã hội
8. Đ/c, đ/c:
Đồng chí, đồng chí
9. ĐHSP:
Đại học sư phạm
10. ĐH, CĐ:
Đại học, Cao đẳng
11. ĐTGV Tiểu học:
Đào tạo Giáo viên Tiểu học
12. Đoàn TNCS HCM:
Đồn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh
13. GD - ĐT:
Giáo dục - Đào tạo
14. GD và ĐT:
Giáo dục và Đào tạo
15. GNP:
Gross National Product
16. GS, PGS:
Giáo sư, Phó Giáo sư
17. GV:
Giảng viên, Giáo viên
18. HT:
Hiệu trưởng
19. KH:
Khoa học
20. KHCB:
Khoa học cơ bản
21. KHCN:
Khoa học công nghệ
22. KH - CN:
Khoa học - Công nghệ
23. KHCN - SĐH:
Khoa học công nghệ - Sau đại học
24. KH và CN:
Khoa học và Công nghệ
25. KH - CN và MT:
Khoa học - Công nghệ và Môi trường
26. KHGD:
Khoa học giáo dục
27. KHKT:
Khoa học kỹ thuật
3
28. KHIN:
Khoa học tự nhiên
29. KHXH:
Khoa học xã hội
30. KTCN:
Kỹ thuật công nghiệp
31. KT nữ công:
Kỹ thuật nữ công
32. KT - XH:
Kinh tế - Xã hội
33. LĐSX:
Lao động sản xuất
34. LL:
Lý luận
35. NCKH:
Nghiên cứu khoa học
36. PP:
Phương pháp
37. QLGD:
Quản lý giáo dục
38. SV:
Sinh viên
39. TBCN:
Tư bản chủ nghĩa
40. THCS:
Trung học cơ sở
41. THCN:
Trung học chuyên nghiệp
42. TP.HCM:
Thành phố Hồ Chí Minh
43. TS:
Tiên sĩ
44. TTGD:
Thực tiễn giáo dục
45. XHCN:
Xã hội chủ nghĩa
4
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN ..................................................................................................1
BẢNG DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT .........................................................2
MỤC LỤC ........................................................................................................4
MỞ ĐẦU ..........................................................................................................9
1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI ......................................................................................................... 9
2. ĐỐI TƢỢNG VÀ KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU ............................................................ 13
2.1. ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU ...................................................................................... 13
2.2. KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU...................................................................................... 13
3. GIẢ THUYẾT NGHIÊN CỨU ......................................................................................... 13
4. MỤC ĐÍCH CỦA ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU ..................................................................... 13
5. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU.............................................................................................. 13
5.1. LÀM RÕ CƠ SỞ LÍ LUẬN LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU. .................... 13
5.2. LÀM RÕ VÀ PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG VỀ BIỆN PHÁP QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG
NCKH CỦA HIỆU TRƢỞNG TRƢỜNG CĐSP TP.HCM ĐỐI VỚI GIẢNG VIÊN VÀ
SINH VIÊN TỪ 1995 ĐẾN 2000 Ở CÁC MẶT SAU ĐÂY: ................................................ 13
5.3. ĐỀ XUẤT MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG NCKH CỦA GIẢNG VIÊN
VÀ SINH VIÊN ĐỂ NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG NCKH. ................................ 14
6. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..................................................................................... 14
6.1. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU TÀI LIỆU ............................................................... 14
6.2. PHƢƠNG PHÁP ĐIỀU TRA BẰNG PHIẾU TRƢNG CẦU Ý KIẾN ......................... 14
6.3. PHƢƠNG PHÁP TỌA ĐÀM (TRÒ CHUYỆN - PHỎNG VẤN) ................................. 14
6.4. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU SẢN PHẨM ........................................................... 14
6.5. PHƢƠNG PHÁP TỔNG KẾT KINH NGHIỆM .......................................................... 14
CHƢƠNG I: CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI ...........................................15
1.1. KHÁI NIỆM CÔNG CỤ TRONG ĐỀ TÀI .................................................................... 15
1.1.1. Quản lí ...................................................................................................................... 15
1.1.2. Quản lí giáo dục (QLGD) và quản lí trƣờng học (QLTH) ....................................... 17
5
1.1.3. Bản chất quản lí giáo dục (tính chất, đặc trƣng của QLGD) .................................. 17
1.1.4. Mục tiêu quản lí giáo dục ......................................................................................... 21
1.1.5. Biện pháp quản lí giáo dục ....................................................................................... 22
1.1.6. Hoạt động ................................................................................................................. 27
1.1.7. Hoạt động nghiên cứu khoa học (NCKH) ................................................................ 27
1.1.8. Đặc điểm trƣờng cao đẳng ....................................................................................... 28
1.2. LỊCH SỬ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ............................................................................... 30
1.3. NHỮNG VẤN ĐỀ LÍ LUẬN VE QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG KHOA HỌC VÀ CƠNG
NGHỆ (KHCN) ...................................................................................................................... 35
1.3.1. Vai trị hoạt động KHCN trong hệ thống trƣờng ĐH, CĐ đối với sự phát triển của
đất nƣớc ta .......................................................................................................................... 35
1.3.2. Tăng cƣờng, nâng cao hiệu quả hoạt động NCKH để thực hiện tốt vai trò, chức
năng của các trƣờng sƣ phạm ............................................................................................ 37
1.4. HOẠT ĐỘNG NCKH – ĐỐI TƢỢNG QUẢN LÍ CỦA NGƢỜI QUẢN LÍ (HT)
TRƢỜNG SƢ PHẠM............................................................................................................. 40
1.4.1. Mục tiêu NCKH ........................................................................................................ 40
1.4.2. Nội dung NCKH........................................................................................................ 41
1.4.3. Phƣơng pháp NCKH ................................................................................................ 41
1.4.4. Tổ chức NCKH ......................................................................................................... 41
1.4.5. Ngƣời dạy ................................................................................................................. 42
1.4.6. Ngƣời học ................................................................................................................. 42
1.4.7. Trƣờng lớp và thiết bị ............................................................................................... 42
1.4.8. Mơi trƣờng NCKH .................................................................................................... 42
1.4.9. Quản lí NCKH .......................................................................................................... 43
1.4.10. Kết quả NCKH ........................................................................................................ 43
1.5. NGƢỜI QUẢN LÍ (HT) THƠNG QUA CÁC CHỨC NĂNG QUẢN LÍ ĐỂ TÁC
ĐỘNG VÀO HOẠT ĐỘNG NCKH ....................................................................................... 43
1.5.1. Chức năng quản lí .................................................................................................... 43
1.5.2. Các nguyên tắc quản lí cơ bản ................................................................................. 45
6
1.6. SỬ DỤNG TỐT CÁC CƠNG CỤ QUẢN LÍ ĐỂ TĂNG CƢỜNG CÁC BIỆN PHÁP
QUẢN LÍ NHAM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG NCKH CỦA TRƢỜNG SƢ
PHẠM ..................................................................................................................................... 48
1.6.1. Các cơng cụ quản lí .................................................................................................. 48
1.6.2. Tăng cƣờng các biện pháp quản lí để nâng cao hiệu quả hoạt động NCKH .......... 50
CHƢƠNG 2: TỔ CHỨC NGHIÊN CỨU ...................................................52
2.1. QUAN ĐIỂM NGHIÊN CỨU ........................................................................................ 52
2.2. KHÁI QUÁT QUAN DIÊM NGHIÊN CỨU ................................................................. 52
2.2.1. Quan điểm tiếp cận xã hội lịch sử ............................................................................ 52
2.2.2. Quan điểm tiếp cận hệ thống .................................................................................... 52
2.3. XÂY DỰNG BỘ CÔNG CỤ NGHIÊN CỨU ................................................................. 52
2.3.1. Nguyên tắc xây dựhg phiếu trƣng cầu ý kiến HT, CBQL, CBGP và SV .................. 52
2.3.2. Xây dựng phiếu trƣng cầu ý kiến HT, CBQL, CBGD và SV .................................... 53
2.4. CHỌN MẪU NGHIÊN CỨU ......................................................................................... 54
2.5. TỔ CHỨC GIAI ĐOẠN NGHIÊN CỨU ....................................................................... 54
2.5.1. Tổ chức khảo sát bằng phiếu trƣng cầu ý kiến ......................................................... 54
2.5.2. Khảo sát thực trạng thông qua nghiên cứu các sản phẩm của hoạt động quản lí ... 54
2.5.3. Khảo sát thực trạng qua trao đổi trực tiếp với Hiệu trƣởng .................................... 55
2.5.4. Khảo sát thực trạng qua trao đổi, phỏng vấn sâu về công tác quản lí hoạt động
NCKH của CBQL phụ trách cơng tác NCKH của phòng giáo vụ và một số Khoa, Tố bộ
môn trong trƣờng CĐSP TP.HCM: .................................................................................... 55
2.6. PHƢƠNG PHÁP XỬ LÍ SỐ LIỆU ................................................................................ 55
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG VỀ CÁC BIỆN PHÁP CỦA HIỆU
TRƢỞNG TRƢỜNG CAO ĐẲNG SƢ PHẠM TP.HCM QUẢN LÍ
HOẠT ĐỘNG NCKH CỦA GIẢNG VIÊN VÀ SINH VIÊN TỪ 1995
ĐẾN 2000........................................................................................................57
3.1. VÀI NÉT VỀ TRƢỜNG CAO ĐẲNG SƢ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH ...................... 57
3.1.1. Sự ra đời ................................................................................................................... 57
3.1.2. Chức năng và nhiệm vụ của Trƣờng ........................................................................ 58
7
3.1.3. Tình hình chung của Trƣờng năm học 2000-2001 ................................................... 59
3.2. THỰC TRẠNG VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG NCKH Ở TRƢỜNG CAO
ĐẲNG SƢ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH ................................................................................ 61
3.2.1. Mục tiêu, yêu cầu hoạt động NCKH đối với giảng viên và sinh viên ...................... 62
3.2.2. Quản lý nội dung, chƣơng trình NCKH ................................................................... 67
3.2.3. Quản lý kế hoạch NCKH .......................................................................................... 71
3.2.4. Quản lý công tác tố chức hoạt động NCKH ............................................................. 74
3.3. THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG NCKH CỦA TRƢỜNG CAO ĐẲNG SƢ
PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH .................................................................................................. 80
3.3.1. Hiệu quả trong của hoạt động NCKH ...................................................................... 80
3.3.2. Hiệu quả ngoài của hoạt động NCKH ..................................................................... 92
3.3.3 Các yếu tố ảnh hƣởng đến hiệu quả hoạt động NCKH ............................................. 96
CHƢƠNG 4: ĐỀ XUẤT MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CỦA HIỆU
TRƢỞNG NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG NCKH CỦA
GIẢNG VIÊN VÀ SINH VIÊN TRƢỜNG CAO ĐANG sƣ PHẠM
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ..................................................................116
4.1. CƠ SỞ ĐỀ RA CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ ............................................................. 116
4.1.1. ................................................................................................................................. 116
4.1.2. ................................................................................................................................. 116
4.1.3 .................................................................................................................................. 116
4.1.4. ................................................................................................................................. 119
4.1.5. ................................................................................................................................. 120
4.1.6. ................................................................................................................................. 120
4.2. CÁC BIỆN PHÁP CỤ THỂ ......................................................................................... 120
4.2.1. Cải tiến mục tiêu, yêu cầu; nội dung, chƣơng trình; kế hoạch hoạt động NCKH . 120
4.2.2. Tăng cƣờng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của đội ngũ CBQL, CBGD
.......................................................................................................................................... 124
4.2.3. Tăng cƣờng công tác quản lý hoạt động NCKH và kiểm tra chặt chẽ công tác
NCKH ............................................................................................................................... 127
8
4.2.4. Nâng cấp, bổ sung các phƣơng tiện, trang thiết bị kỹ thuật phục vụ cho hoạt động
NCKH ............................................................................................................................... 129
4.2.5. Tăng cƣờng vốn tài chính phục vụ cho cơng tác NCKH ........................................ 130
4.2.6. Nâng cao đời sống vật chất của cán bộ, giáo viên, công nhân viên và sinh viên của
Trƣờng .............................................................................................................................. 131
4.2.7. Thành lập phòng quản lý khoa học ........................................................................ 131
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ....................................................................134
1. KẾT LUẬN ....................................................................................................................... 134
1.1. .................................................................................................................................... 134
1.2. .................................................................................................................................... 134
1.3. .................................................................................................................................... 134
1.4. .................................................................................................................................... 134
2. Ý NGHĨA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIÊN CỦA ĐỀ TÀI ................................................... 135
2.1. Ý NGHĨA LÝ LUẬN ................................................................................................... 135
2.2. Ý NGHĨA THỰC TIỄN .............................................................................................. 135
3. KIẾN NGHỊ ..................................................................................................................... 135
3.1. ĐỐI VỚI BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO .................................................................. 135
3.2. ĐỐI VỚI SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TP.HCM VÀ ỦY BAN NHÂN DÂN TP.HCM.
.......................................................................................................................................... 135
3.3. ĐỚI VỚI HIỆU TRƢỞNG TRƢỜNG CĐSP TP.HCM ............................................. 136
TÀI LIỆU THAM KHẢO ..........................................................................138
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....