Hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty TNHH Comple Bảo Hưng
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (5.69 MB, 145 trang )
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kế toán - Kiểm toán
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
Hà Nội, ngày ..... tháng ..... năm 2011
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
Khoa Kế toán - Kiểm toán
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
Hà Nội, ngày ..... tháng .....năm 2011
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
1
Khoa Kế toán - Kiểm toán
MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU………………………………………………………………………...9
1. CHƯƠNG 1 : LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT
VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT
...................................................................................................................................................11
1.1. Sự cần thiết tổ chức công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá
thành trong các doanh nghiệp sản xuất....................................................................11
1.1.1. Vai trò và nhiệm vụ kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản
phẩm trong các doanh nghiệp sản xuất.....................................................................11
1.1.1.1. Vai trò....................................................................................................11
1.1.1.2. Nhiệm vụ................................................................................................12
1.1.2. Sự cần thiết tổ chức công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá
thành sản phẩm..........................................................................................................13
1.2. Chi phí sản xuất, giá thành sản phẩm, mối quan hệ giữa kế toán tập hợp chi
phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm..................................................................14
1.2.1. Chi phí sản xuất...............................................................................................14
1.2.1.1. Khái niệm chi phí sản xuất.....................................................................14
1.2.1.2. Phân loại chi phí sản xuất......................................................................15
1.2.2. Giá thành sản phẩm.........................................................................................16
1.2.2.1. Khái niệm giá thành sản phẩm...............................................................16
1.2.2.2. Phân loại giá thành sản phẩm................................................................17
1.2.3. Mối quan hệ giữa kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
18
1.3. Kế toán tập hợp chi phí sản xuất trong các doanh nghiệp sản xuất..............18
1.3.1. Đối tượng và phương pháp kế toán tập hợp chi phí sản xuất........................18
1.3.1.1. Đối tượng kế toán tập hợp chi phí sản xuất............................................18
1.3.1.2. Phương pháp kế toán tập hợp chi phí sản xuất......................................19
1.3.2. Kế toán tập hợp chi phí sản xuất theo phương pháp kê khai thường xuyên. .20
1.3.2.1. Kế toán tập hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp...................................20
Sơ đồ 1.1: Kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp (KKTX).............................21
1.3.2.2. Kế toán tập hợp chi phí nhân công trực tiếp..........................................22
Sơ đồ 1.2: Kế toán chi phí nhân công trực tiếp.....................................................23
1.3.2.3. Kế toán tập hợp chi phí sản xuất chung.................................................23
Sơ đồ 1.3: Kế toán chi phí sản xuất chung............................................................25
1.3.2.4. Tổng hợp chi phí sản xuất......................................................................26
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
2
Khoa Kế toán - Kiểm toán
Sơ đồ 1.4: Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành (KKTX)...........................26
1.3.3. Kế toán chi phí sản xuất theo phương pháp kiểm kê định kỳ........................27
Sơ đồ 1.5: Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành (KKĐK)..........................27
1.3.4. Kiểm kê và đánh giá sản phẩm dở dang.........................................................28
1.3.4.1. Xác định giá trị sản phẩm dở dang theo chi phí nguyên vật liệu chính. .28
1.3.4.2. Xác định giá trị sản phẩm dở dang theo sản lượng ước tính tương đương
29
1.3.4.3. Xác định giá trị sản phẩm dở dang theo định mức................................29
1.4. Tính giá thành sản xuất sản phẩm ..................................................................30
1.4.1. Đối tượng tính giá thành sản xuất sản phẩm ..................................................30
1.4.2. Phương pháp tính giá thành sản xuất sản phẩm .............................................30
1.4.2.1. Phương pháp tính giá thành giản đơn .................................................30
1.4.2.2. Phương pháp hệ số ...............................................................................31
1.4.2.3. Phương pháp tỷ lệ..................................................................................32
1.4.2.4. Phương pháp tính giá thành phân bước ..............................................33
Phương pháp tính giá thành phân bước có tính giá thành bán thành phẩm......................33
Phương pháp tính giá thành phân bước không tính giá thành bán thành phẩm................34
Sơ đồ 1.6: Phương pháp tính giá thành phân bước không tính giá thành bán
thành phẩm................................................................................................................. 34
1.4.2.5. Phương pháp loại trừ sản phẩm phụ.....................................................35
1.4.2.6. Phương pháp tính giá thành theo đơn đặt hàng ...................................36
Sơ đồ 1.7: Kế toán phương pháp tính giá thành theo đơn đặt hàng...................36
1.5. Các hình thức sổ kế toán.................................................................................36
1.5.1. Hình thức kế toán Nhật ký chung...................................................................36
1.5.1.1. Đặc trưng cơ bản của hình thức kế toán Nhật ký chung........................36
1.5.1.2. Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức kế toán Nhật ký chung..............37
1.5.2. Hình thức kế toán Nhật ký - Sổ cái.................................................................38
1.5.2.1. Đặc trưng cơ bản của hình thức kế toán Nhật ký - Sổ cái......................38
1.5.2.2. Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức kế toán Nhật ký - Sổ cái.............39
1.5.3. Hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ................................................................40
1.5.3.1. Đặc trưng cơ bản của hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ......................40
1.5.3.2. Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức kế toán Chứng từ ghi sổ............41
1.5.4. Hình thức kế toán máy....................................................................................43
1.5.4.1. Đặc trưng cơ bản của hình thức kế toán máy.........................................43
1.5.4.2. Trình tự ghi sổ kế toán theo hình thức kế toán máy................................43
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
3
Khoa Kế toán - Kiểm toán
CHƯƠNG 2 : THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN
XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY TNHH COMPLE BẢO
HƯNG......................................................................................................................................45
2.1 Khái quát chung về Công ty TNHH Comple Bảo Hưng ................................45
2.1.1 Khái lược về công ty TNHH Comple Bảo Hưng............................................45
2.1.2 Quá trình hình thành và phát triển của công ty Comple Bảo Hưng................46
2.1.3 Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý của Công ty TNHH Comple Bảo Hưng...47
2.1.4 Đặc điểm tổ chức sản xuất kinh doanh của Công ty TNHH Comple Bảo Hưng
50
2.1.5 Tổ chức công tác kế toán của Công ty TNHH Comple Bảo Hưng.................52
2.1.5.1 Đặc điểm của bộ máy kế toán.............................................................52
2.1.5.2 Hình thức sổ kế toán hiện nay được áp dụng tại Công ty........................53
2.1.5.3 Chế độ kế toán và chính sách kế toán áp dụng tại công ty Comple Bảo
Hưng 56
2.2 Thực trạng hoạt động của công ty TNHH Comple Bảo Hưng trong những
năm gần đây...............................................................................................................56
2.2.1 Tình hình tài chính của công ty TNHH Comple Bảo Hưng............................56
2.2.2 Thực trạng tình hình sử dụng tài sản cố định tại công ty Comple Bảo Hưng.59
2.2.3 Thực trạng tình hình sử dụng nguyên vật liệu tại công ty TNHH Comple Bảo
Hưng 59
Biểu 2.3: Bảng tổng hợp nguyên phụ liệu tồn kho tính đến thời điểm 31/12/2011
60
2.2.4 Thực trạng tình hình sử dụng lao động tại công ty TNHH Comple Bảo Hưng
63
Biểu 2.4: Tổng hợp cơ cấu lao động phân loại theo giới tính, trình độ, bộ phận
qua các năm 2008, 2009, 2010...................................................................................64
2.3 Thực trạng công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản
phẩm tại công ty TNHH Comple Bảo Hưng............................................................66
2.3.1 Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất..................................................................66
2.3.2 Kế toán tập hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp...........................................72
2.3.3 Kế toán tập hợp chi phí nhân công trực tiếp....................................................89
2.3.4 Kế toán tập hợp chi phí sản xuất chung.........................................................103
2.3.5 Tổng hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm................................120
CHƯƠNG 3 : MỘT SỐ Ý KIẾN ĐỀ XUẤT NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC
KẾ TOÁN TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM
TẠI CÔNG TY TNHH COMPLE BẢO HƯNG............................................................129
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
4
Khoa Kế toán - Kiểm toán
3.1. Đánh giá thực trạng công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá
thành sản phẩm tại công ty TNHH Comple Bảo Hưng.........................................129
3.1.1. Những ưu điểm .............................................................................................129
3.1.2. Những hạn chế .............................................................................................131
3.2. Một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản
xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty TNHH Comple Bảo Hưng.............133
3.2.1. Những yêu cầu đối với công tác hoàn thiện kế toán tập hợp chi phí sản xuất
và tính giá thành sản phẩm tại Công ty TNHH Comple Bảo Hưng.......................133
3.2.2. Những phương hướng và giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kế toán tập hợp
chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty TNHH Comple Bảo Hưng
134
KẾT LUẬN............................................................................................................... 135
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................136
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
5
Khoa Kế toán - Kiểm toán
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
STT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Từ viết tắt
DN
TL
GTGT
TSCĐ
CP
NVL
CCDC
TP
SXKD
SL
TNHH
DNN
TT
KKTX
SP
ĐM
HĐ
K/c
SXC
PX
CPNCTT
CPSXC
DT
PXK
CNSX
TK
BHXH
BHYT
KPCĐ
BHTN
KKĐK
CPSX
CPNVLTT
SPDD
BTP
GĐ
QĐ
BCTC
KH
CNTTSX
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Diễn giải
Doanh nghiệp
Tiền lương
Giá trị gia tăng
Tài sản cố định
Chi phí
Nguyên vật liệu
Công cụ, dụng cụ
Thành phẩm
Sản xuất kinh doanh
Số lượng
Trách nhiệm hữu hạn
Doanh nghiệp nhỏ
Thành tiền
Kê khai thường xuyên
Sản phẩm
Định mức
Hóa đơn
Kết chuyển
Sản xuất chung
Phân xưởng
Chi phí nhân công trực tiếp
Chi phí sản xuất chung
Doanh thu
Phiếu xuất kho
Công nhân sản xuất
Tài khoản
Bảo hiểm xã hội
Bảo hiểm y tế
Kinh phí công đoàn
Bảo hiểm thất nghiệp
Kiểm kê định kỳ
Chi phí sản xuất
Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
Sản phẩm dở dang
Bán thành phẩm
Giai đoạn
Quyết định
Báo cáo tài chính
Kế hoạch
Công nhân trực tiếp sản xuất
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
6
Khoa Kế toán - Kiểm toán
DANH MỤC SƠ ĐỒ
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
7
Khoa Kế toán - Kiểm toán
DANH MỤC BẢNG BIỂU
Biểu 2.1: Bảng tổng hợp tình hình tài chính của công ty TNHH Comple Bảo Hưng
trong những năm gần đây....................................................................................................57
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
8
Khoa Kế toán - Kiểm toán
LỜI NÓI ĐẦU
1. Tính cần thiết của đề tài
Quá trình sản xuất kinh doanh trong bất kỳ doanh nghiệp nào cũng là một quá
trình kết hợp và tiêu hao các yếu tố sản xuất để tạo ra được sản phẩm. Tổng hợp toàn
bộ các hao phí mà doanh nghiệp bỏ ra liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh
trong kỳ tạo nên chỉ tiêu chi phí sản xuất. Sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp
phụ thuộc vào việc doanh nghiệp có bảo đảm tự bù đắp được chi phí đã bỏ ra trong
quá trình sản xuất kinh doanh và đảm bảo có lãi hay không. Vì vậy, việc hạch toán đầy
đủ, chính xác chi phí sản xuất và giá thành của sản phẩm là việc làm cấp thiết, khách
quan và có ý nghĩa rất quan trọng, nhất là trong điều kiện nền kinh tế thị trường. Mặt
khác, xét trên góc độ vĩ mô, do các yếu tố sản xuất ở nước ta còn rất hạn chế nên tiết
kiệm chi phí sản xuất kinh doanh đang là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của các công
ty.
Nhiệm vụ cơ bản của kế toán là không những phải hoạch toán đầy đủ chi phí
sản xuất, mà còn phải làm thế nào để kiểm soát chặt chẽ việc thực hiện tiết kiệm chi
phí sản xuất, phục vụ tốt cho việc hạ giá thành sản phẩm nhằm đáp ứng yêu cầu của
chế độ hạch toán kinh doanh. Đồng thời cung cấp thông tin hữu ích, kịp thời cho việc
ra quyết định. Để giải quyết được vấn đề đó, phải hoàn thiện công tác kế toán tập hợp
chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm. Công việc này không những mang ý nghĩa
về mặt lý luận mà còn mang ý nghĩa thực tiễn to lớn cấp bách trong quá trình chuyển
đổi cơ chế quản lý của các doanh nghiệp sản xuất trong nước nói chung và Công ty
TNHH Comple Bảo Hưng nói riêng.
Qua thời gian tìm hiểu thực tế tại công ty Bảo Hưng, nhận thức được tầm quan
trọng của kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong các doanh
nghiệp sản xuất nên em đã lựa chọn đề tài: “Hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi
phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty TNHH Comple Bảo Hưng”
làm luận văn tốt nghiệp của mình.
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài
Công tác hạch toán kế toán có vai trò quan trọng trong sự tồn tại và phát triển
của doanh nghiệp. Thực hiện tốt công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
9
Khoa Kế toán - Kiểm toán
thành sản phẩm sẽ đánh giá đúng được hiệu quả của hoạt động sản xuất đồng thời hạn
chế được những thất thoát, lãng phí, nâng cao ý thức trách nhiệm của công nhân viên
và là cơ sở để giảm chi phí sản xuất và hạ giá thành sản phẩm tăng lợi nhuận của
doanh nghiệp giúp doanh nghiệp ngày càng phát triển hơn trong tương lai.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu: Công tác tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản
phẩm tại công ty TNHH Comple Bảo Hưng.
Phạm vi nghiên cứu:
- Nghiên cứu thực tế quy trình sản xuất sản phẩm tại công ty TNHH Comple
Bảo Hưng. Từ đó tìm hiểu công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành
sản phẩm theo phương pháp tính giá thành theo các hợp đồng.
4. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn được hoàn thành dựa vào phương pháp tổng hợp, phân tích từ những
lý luận về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm đã được học tại trường
với những số liệu báo cáo tìm hiểu được tại công ty TNHH Comple Bảo Hưng.
5. Bố cục của luận văn
Ngoài lời nói đầu, các phần phụ lục, tài liệu tham khảo, luận văn gồm 3
chương:
Chương 1: Lý luận chung về công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính
giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp sản xuất
Chương 2: Thực trạng công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá
thành sản phẩm tại công ty TNHH Comple Bảo Hưng
Chương 3: Một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi
phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty TNHH Comple Bảo Hưng
6. Những đóng góp chính của luận văn
Qua quá trình thực tập kết hợp với những kiến thức đã học, cùng với sự hướng
dẫn tận tình của Thạc sĩ Phạm Thị Hồng Diệp và của các anh chị kế toán phòng Tài
chính - Kế toán của công ty TNHH Comple Bảo Hưng, mong rằng những vấn đề luận
văn đưa ra nhằm đi sâu tìm hiểu tình hình thực tế và góp phần hoàn thiện hơn nữa
công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty. Tuy
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
10
Khoa Kế toán - Kiểm toán
nhiên do thời gian thực tập, kiến thức của em còn hạn chế nên không tránh khỏi những
thiếu sót. Em rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của các thầy cô và Cán bộ
kế toán công ty Bảo Hưng để bài luận văn tốt nghiệp của em được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 26/05/2011
Sinh viên
Nguyễn Thị Nhung
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
11
Khoa Kế toán - Kiểm toán
1.CHƯƠNG 1 : LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN TẬP HỢP
CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM
TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT
1.1. Sự cần thiết tổ chức công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và
tính giá thành trong các doanh nghiệp sản xuất
1.1.1. Vai trò và nhiệm vụ kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá
thành sản phẩm trong các doanh nghiệp sản xuất
1.1.1.1. Vai trò
Trong quản trị doanh nghiệp, chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm là
những chỉ tiêu kính tế quan trọng luôn được các nhà quản lý doanh nghiệp quan tâm vì
chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm là những chỉ tiêu phản ánh chất lượng hoạt động
sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Tính đúng, tính đủ chi phí sản xuất và giá thành
sản phẩm là tiền đề để hạch toán kinh tế, xác định kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.
Tài liệu về chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm là căn cứ quan trọng để phân tích,
đánh giá tình hình thực hiện các định mức và dự toán chi phí, tình hình sử dụng các
nguồn lực trong doanh nghiệp, từ đó giúp các nhà quản lý đề ra quyết định phù hợp.
Tổ chức kế toán chi phí, tính giá thành sản phẩm một các khoa học, hợp lý và
đúng đắn có ý nghĩa rất lớn trong công tác quản lý chi phí, giá thành sản phẩm. Việc tổ
chức kiểm tra tính hợp pháp, hợp lý của chi phí phát sinh ở doanh nghiệp, ở từng bộ
phận, từng đối tượng, góp phần tăng cường quản lý tài sản, vật tư lao động, tiền vốn một
cách tiết kiệm, có hiệu quả. Mặt khác, tạo điều kiện phấn đấu tiết kiệm chi phí, hạ giá
thành sản phẩm. Đó là một trong những điều kiện quan trọng tạo cho doanh nghiệp một
ưu thế trong cạnh tranh.
Ngoài ra, giá thành sản phẩm còn là cơ sở để định giá bán sản phẩm, là cơ sở để
đánh giá hạch toán kinh tế nội bộ, phân tích chi phí đồng thời còn là căn cứ để xác
định kết quả kinh doanh. Kế toán chi phí và tính giá thành sản phẩm với nội dung chủ
yếu thuộc về kế toán quản trị, cung cấp thông tin phục vụ công tác quản lý doanh
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
12
Khoa Kế toán - Kiểm toán
nghiệp. Song, nó lại là khâu trung tâm của toàn bộ công tác kế toán ở doanh nghiệp,
chi phối đến chất lượng của các phần hành kế toán khác cũng như chất lượng và hiệu
quả công tác quản lý kinh tế tài chính ở doanh nghiệp. Vì vậy kế toán doanh nghiệp cần
phải xác định rõ vai trò và nhiệm vụ của mình trong công việc tổ chức kế toán chi phí sản
xuất và tính giá thành sản phẩm.
1.1.1.2. Nhiệm vụ
Quản lý chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm là nội dung quan trọng
hàng đầu trong các doanh nghiệp sản xuất. Để đạt được mục tiêu tiết kiệm và tăng lợi
nhuận, phục vụ tốt công tác quản lý chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm kế
toán cần thực hiện tốt các nhiệm vụ:
- Căn cứ vào đặc điểm tổ chức sản xuất, đặc điểm của quy trình công nghệ sản
xuất sản phẩm, loại hình sản xuất đặc điểm của sản phẩm, khả năng hạch toán, yêu cầu
quản lý cụ thể của doanh nghiệp để lựa chọn, xác định đúng đối tượng kế toán tập hợp
chi phí sản xuất và đối tượng tính giá thành phù hợp với đặc thù của doanh nghiệp và
yêu cầu công tác quản lý.
- Tổ chức hạch toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm phù hợp với
phương pháp kế toán hàng tồn kho mà doanh nghiệp lựa chọn.
- Trên cơ sở mối quan hệ giữa đối tượng kế toán chi phí sản xuất và đối tượng
tính giá thành đã xác định để tổ chức áp dụng phương pháp tính giá thành cho phù hợp
và khoa học.
- Tính toán, tập hợp, phân bổ từng loại CP sản xuất theo đúng đối tượng tập hợp
chi phí đã xác định bằng phương pháp thích hợp, cung cấp kịp thời thông tin về CP sản
xuất và xác định chính xác chi phí cho sản phẩm làm dở cuối kỳ.
- Tổ chức đánh giá khối lượng sản phẩm dở dang khoa học hợp lý, xác định giá
thành và hạch toán giá thành sản xuất trong kỳ một cách đầy đủ và chính xác.
- Tổ chức bộ máy quản lý một cách khoa học, hợp lý trên cơ sở phân công rõ
ràng trách nhiệm từng nhân viên, từng bộ phận kế toán có liên quan đặc biệt đến bộ
phận kế toán các yếu tố chi phí.
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
13
Khoa Kế toán - Kiểm toán
- Thực hiện tổ chức chứng từ, hạch toán ban đầu, hệ thống tài khoản, sổ kế toán
phù hợp với nguyên tắc chuẩn mực, chế độ kế toán đảm bảo đáp ứng được yêu cầu thu
nhận - xử lý hệ thống hóa thông tin về chi phí, giá thành của doanh nghiệp.
- Thường xuyên kiểm tra thông tin về kế toán chi phí sản xuất, giá thành sản
phẩm của các bộ phận kế toán liên quan và bộ phận chi phí và giá thành sản phẩm.
- Tổ chức lập và phân tích các báo cáo về chi phí, giá thành sản phẩm, cung cấp
những thông tin cần thiết về chi phí, giá thành sản phẩm giúp cho các nhà quản trị
doanh nghiệp ra được quyết định một cách nhanh chóng, đúng đắn, phù hợp với quá
trình sản xuất - tiêu thụ sản phẩm.
1.1.2. Sự cần thiết tổ chức công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính
giá thành sản phẩm
Hiện nay, cùng với chất lượng và mẫu mã sản phẩm, giá thành sản phẩm luôn
được coi là mối quan tâm hàng đầu của các doanh nghiệp. Phấn đấu cải tiến mẫu mã,
hạ giá thành và nâng cao chất lượng sản phẩm là nhân tố quyết định nâng cao sức cạnh
tranh của hàng hoá trên thị trường và thông qua đó nâng cao hiệu quả sản xuất kinh
doanh (SXKD) của doanh nghiệp. Vì vậy hơn bao giờ hết, các doanh nghiệp phải nắm
bắt được thông tin một cách chính xác về chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm.
Việc tổ chức tốt công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản
phẩm hết sức cần thiết đối với các doanh nghiệp sản xuất. Kế toán chính xác chi phí
phát sinh không chỉ là việc tổ chức ghi chép, phản ánh một cách đầy đủ trung thực về
mặt lượng hao phí mà cả việc tính toán giá trị thực tế chi phí ở thời điểm phát sinh chi
phí. Kế toán chính xác chi phí đòi hỏi phải tổ chức việc ghi chép tính toán và phản ánh
từng loại chi phí theo đúng địa điểm phát sinh chi phí và đối tượng chịu chi phí.
Giá thành là chỉ tiêu kinh tế tổng hợp phản ánh chất lượng hoạt động sản xuất
kinh doanh của từng doanh nghiệp. Tính đúng giá thành là tính toán chính xác và hạch
toán đúng nội dung kinh tế của chi phí đã hao phí để sản xuất ra sản phẩm. Muốn vậy
phải xác định đúng đối tượng tính giá thành, vận dụng phương pháp tính giá thành hợp
lý và giá thành tính trên cơ sở số liệu kế toán tập hợp CPSX một cách chính xác. Tính
đủ giá thành là tính toán đầy đủ mọi hao phí đã bỏ ra trên tinh thần hạch toán kinh
doanh, loại bỏ mọi yếu tố bao cấp để tính đủ đầu vào theo đúng chế độ quy định. Tính
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
14
Khoa Kế toán - Kiểm toán
đủ cũng đòi hỏi phải loại bỏ những chi phí không liên quan đến giá thành sản phẩm
như các loại chi phí mang tính chất tiêu cực, lãng phí không hợp lý, những khoản thiệt
hại được quy trách nhiệm rõ ràng.
Tổ chức kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm một cách
khoa học, hợp lý có ý nghĩa rất lớn trong công tác quản lý chi phí, giá thành. Việc tổ
chức kiểm tra tính hợp lý của chi phí phát sinh trong doanh nghiệp ở từng bộ phận,
từng đối tượng chịu chi phí góp phần tăng cường quản lý, vật tư, tài sản, tiền vốn hiệu
quả, mặt khác tạo điều kiện tiết kiệm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm. Đây là
một điều kiện quan trọng cho doanh nghiệp nâng cao ưu thế cạnh tranh của sản phẩm
trên thị trường. Bên cạnh đó, giá thành sản phẩm còn là cơ sở để định giá bán sản
phẩm, hạch toán kinh tế nội bộ, phân tích chi phí, đồng thời còn là căn cứ xác định kết
quả hoạt động sản xuất kinh doanh.
1.2. Chi phí sản xuất, giá thành sản phẩm, mối quan hệ giữa kế toán
tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm
1.2.1. Chi phí sản xuất
1.2.1.1. Khái niệm chi phí sản xuất
Chi phí sản xuất kinh doanh là biểu hiện bằng tiền các hao phí về lao động sống
và lao động vật hoá mà doanh nghiệp đã bỏ ra có liên quan đến hoạt động SXKD trong
một thời kỳ nhất định. Như vậy, chỉ được tính là chi phí của kỳ hạch toán những hao
phí về tài sản và lao động có liên quan đến khối lượng sản phẩm sản xuất ra trong kỳ
hạch toán.
Chi phí sản xuất là toàn bộ hao phí về lao động sống và lao động vật hóa và các
chi phí cần thiết khác mà doanh nghiệp bỏ ra có liên quan đến việc chế tạo sản phẩm,
lao vụ dịch vụ trong một thời kỳ nhất định được biểu hiện bằng tiền.
Ngược lại, chi tiêu là sự giảm đi thuần túy các loại vật tư, tài sản, tiền vốn của
doanh nghiệp, bất kể nó được dùng vào mục đích gì. Tổng số chi tiêu cho quá trình sản
xuất trong kỳ của DN bao gồm chi tiêu cho quá trình cung cấp, quá trình SXKD và chi
tiêu cho quá trình tiêu thụ.
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
15
Khoa Kế toán - Kiểm toán
Chi phí và chi tiêu là hai khái niệm khác nhau nhưng có quan hệ mật thiết với
nhau. Chi tiêu là cơ sở phát sinh của chi phí, không có chi tiêu thì không có chi phí.
Chi phí và chi tiêu không những khác nhau về lượng mà còn khác nhau về thời gian,
có những khoản chi tiêu kỳ này nhưng tính vào chi phí kỳ sau và có những khoản tính
vào chi phí kỳ này nhưng thực tế chưa chi tiêu. Sở dĩ có sự khác biệt giữa chi tiêu và
chi phí trong các DN là do đặc điểm, tính chất vận động và phương thức chuyển dịch
giá trị của từng loại tài sản vào quá trình sản xuất và yêu cầu kỹ thuật hạch toán chúng.
1.2.1.2. Phân loại chi phí sản xuất
Phân loại chi phí sản xuất theo công dụng của chi phí
+ Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: Là chi phí nguyên vật liệu chính, nguyên vật
liệu phụ trực tiếp để chế tạo sản phẩm.
+ Chi phí nhân công trực tiếp: Bao gồm các khoản tiền lương, các khoản trích trên
lương, phụ cấp mang tính chất lương của công nhân trực tiếp sản xuất.
+ Chi phí sản xuất chung: Bao gồm toàn bộ những chi phí liên quan tới hoạt động
quản lý phục vụ sản xuất trong phạm vi phân xưởng, tổ, đội như:
Chi phí nhân viên phân xưởng
Chi phí nguyên vật liệu phân xưởng
Chi phí công cụ, dụng cụ
Chi phí dịch vụ mua ngoài phân xưởng
Chi phí bằng tiền khác
Phân loại chi phí theo nội dung của chi phí
+ Chi phí nguyên vật liệu: Bao gồm toàn bộ chi phí nguyên vật liệu phát sinh trong
quá trình sản xuất kinh doanh.
+ Chi phí nhân công: Bao gồm toàn bộ các khoản tiền lương, tiền thưởng, các
khoản trích trên lương vào chi phí SXKD trong kỳ phục vụ cho quá trình sản xuất.
+ Chi phí khấu hao TSCĐ: Là giá trị hao mòn tài sản cố định được sử dụng trong
sản xuất của doanh nghiệp.
+ Chi phí dịch vụ mua ngoài.
+ Chi phí khác bằng tiền.
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
16
Khoa Kế toán - Kiểm toán
Phân loại chi phí theo mối quan hệ với sản lượng sản xuất
+ Chi phí bất biến (Chi phí cố định): Là những chi phí mà tổng số không thay đổi
khi có sự thay đổi về mức độ hoạt động của đơn vị.
+ Chi phí khả biến (Chi phí biến đổi): Là những chi phí thay đổi tỷ lệ với mức độ
hoạt động của đơn vị.
Phân loại chi phí theo mối quan hệ với lợi nhuận
+ Chi phí thời kỳ: Là chi phí khi phát sinh nó làm giảm lợi nhuận kinh doanh trong
kỳ của doanh nghiệp bao gồm chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp.
+ Chi phí sản phẩm: Là các khoản chi phí khi phát sinh tạo thành giá trị của vật tư,
tài sản hoặc của thành phẩm và nó được coi là một loại tài sản lưu động của doanh
nghiệp và chỉ trở thành phí tổn khi hàng hóa, sản phẩm được tiêu thụ.
Phân loại chi phí theo đối tượng và phương pháp tập hợp chi phí
+ Chi phí trực tiếp: là những chi phí liên quan trực tiếp đến từng đối tượng kế toán
tập hợp chi phí (từng loại sản phẩm, công việc, đơn đặt hàng ...). Loại chi phí này
thường chiếm tỷ trọng lớn trong tổng chi phí, chúng dễ nhận biết và hạch toán chính
xác (chi phí nguyên vật liệu, nhân công trực tiếp ...)
+ Chi phí gián tiếp: Là loại chi phí liên quan đến nhiều đối tượng kế toán tập hợp
chi phí khác nhau do đó người ta phải tập hợp chung sau đó phải tiến hành phân bổ
theo những tiêu thức thích hợp như doanh thu, chi phí nhân công trực tiếp,…
1.2.2. Giá thành sản phẩm
1.2.2.1. Khái niệm giá thành sản phẩm
Giá thành sản phẩm: là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ chi phí về lao động
sống, lao động vật hoá mà doanh nghiệp đã bỏ ra tính cho 1 đơn vị sản phẩm hoặc là
công việc lao vụ sản xuất đã hoàn thành.
Giá thành là một chỉ tiêu kinh tế tổng hợp phản ánh chất lượng toàn bộ hoạt
động SXKD của doanh nghiệp trong đó phản ánh kết quả sử dụng vật tư, tài sản, tiền
vốn, các giải pháp kinh tế kỹ thuật mà doanh nghiệp đã thực hiện nhằm đạt được mục
đích là sản xuất được nhiều sản phẩm nhưng tiết kiệm được chi phí sản xuất và hạ thấp
giá thành sản phẩm.
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
17
Khoa Kế toán - Kiểm toán
1.2.2.2. Phân loại giá thành sản phẩm
Phân loại giá thành sản phẩm theo cơ sở số liệu và thời điểm tính giá thành
- Giá thành kế hoạch: Là giá thành sản phẩm được tính toán trên cơ sở chi phí kế
hoạch và số lượng sản phẩm sản xuất kế hoạch. Giá thành kế hoạch bao giờ cũng được
tính toán trước khi bắt đầu quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trong một
thời kỳ. Giá thành sản phẩm kế hoạch là mục tiêu phấn đấu trong kỳ sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp, nó cũng là căn cứ để so sánh, phân tích, đánh giá tình hình
thực hiện kế hoạch giá thành của doanh nghiệp.
Giá thành kế hoạch =
Tổng chi phí sản xuất kế hoạch
Tổng sản lượng kế hoạch
- Giá thành định mức: Là giá thành sản phẩm được tính trên cơ sở các định mức
chi phí hiện hành và chỉ tính cho một đơn vị sản phẩm. Định mức chi phí được xác
định trên cơ sở các định mức kinh tế - kỹ thuật của từng doanh nghiệp trong từng thời
kỳ. Giá thành sản phẩm định mức cũng được xác định trước khi bắt đầu quá trình sản
xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
- Giá thành thực tế: Là giá thành sản phẩm được tính toán và xác định trên cơ sở
số liệu chi phí sản xuất thực tế phát sinh và tập hợp được trong kỳ cũng như số lượng
sản phẩm thực tế đã sản xuất và tiêu thụ trong kỳ. Giá thành thực tế chỉ có thể tính
toán được khi kết thúc quá trình sản xuất, chế tạo sản phẩm và được tính toán cho cả
chỉ tiêu tổng giá thành và giá thành đơn vị. Giá thành thực tế là chỉ tiêu kinh tế tổng
hợp phản ánh kết quả phấn đấu của doanh nghiệp trong việc tổ chức và sử dụng các
giải pháp kinh tế, kỹ thuật, tổ chức và công nghệ … để thực hiện quá trình sản xuất
sản phẩm. Giá thành sản phẩm thực tế cũng là cơ sở để xác định kết quả hoạt động sản
xuất kinh doanh của doanh nghiệp từ đó xác định nghĩa vụ của doanh nghiệp với Nhà
nước cũng như với các bên liên quan.
Phân loại giá thành căn cứ vào phạm vi các chi phí cấu thành
Giá thành sản xuất sản phẩm: Giá thành sản xuất của sản phẩm bao gồm các
chi phí liên quan đến quá trình sản xuất chế tạo sản phẩm như: Chi phí nguyên vật liệu
trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp và chi phí sản xuất chung tính cho sản phẩm đã
sản xuất hoàn thành. Giá thành sản xuất sản phẩm được sử dụng để hạch toán thành
phẩm, giá vốn hàng xuất bán và mức lãi gộp trong kỳ của doanh nghiệp.
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
18
Khoa Kế toán - Kiểm toán
Giá thành toàn bộ sản phẩm tiêu thụ: Bao gồm giá thành sản xuất tính cho số
sản phẩm tiêu thụ cộng với chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp phát sinh
trong kỳ tính cho số sản phẩm này. Như vậy, giá thành toàn bộ sản phẩm tiêu thụ chỉ
tính và xác định cho số sản phẩm do doanh nghiệp sản xuất và đã tiêu thụ, nó là căn cứ
để tính toán xác định mức lợi nhuận thuần trước thuế của doanh nghiệp.
1.2.3. Mối quan hệ giữa kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành
sản phẩm
Chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm là 2 chỉ tiêu giống nhau về chất, đều là
hao phí về lao động sống và lao động vật hoá mà doanh nghiệp bỏ ra trong quá trình
sản xuất. Nhưng, do bộ phận chi phí sản xuất giữa các kỳ không đều nhau nên chi phí
sản xuất và giá thành sản phẩm lại khác nhau trên 2 phương diện:
- Về mặt phạm vi: chi phí sản xuất gắn với 1 thời kỳ nhất định, còn giá thành sản phẩm
gắn với khối lượng sản phẩm, công việc, lao vụ đã hoàn thành.
- Về mặt lượng: chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm khác nhau khi có chi phí sản
xuất dở dang. Thể hiện:
Tổng giá thành sản phẩm = Tổng chi phí sản xuất dở dang đầu kỳ + Chi phí sản xuất
phát sinh trong kỳ – Chi phí sản xuất dở dang cuối kỳ
Trong trường hợp đặc biệt: Dở dang đầu kỳ = Dở dang cuối kỳ hoặc không có sản
phẩm dở dang thì Tổng giá thành sản phẩm bằng chi phí sản xuất trong kỳ.
Giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm có mối quan hệ mật thiết với nhau, chi
phí sản xuất là đầu vào, là nguyên nhân dẫn đến kết quả đầu ra là giá thành sản phẩm.
Mặt khác, số liệu của kế toán tập hợp chi phí là cơ sở để tính giá thành sản phẩm. Vì
vậy, tiết kiệm được chi phí sẽ hạ được giá thành.
1.3. Kế toán tập hợp chi phí sản xuất trong các doanh nghiệp sản xuất
1.3.1. Đối tượng và phương pháp kế toán tập hợp chi phí sản xuất
1.3.1.1. Đối tượng kế toán tập hợp chi phí sản xuất
Đối tượng kế toán tập hợp chi phí sản xuất là phạm vi và giới hạn để tập hợp
chi phí sản xuất phát sinh.
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
19
Khoa Kế toán - Kiểm toán
Xác định đối tượng kế toán tập hợp chi phí sản xuất là khâu đầu tiên trong việc
tổ chức kế toán chi phí sản xuất. Thực chất của việc xác định đối tượng kế toán chi phí
sản xuất là xác định nơi gây ra chi phí (phân xưởng, bộ phận sản xuất, giai đoạn công
nghệ…) hoặc đối tượng chịu chi phí (sản phẩm, đơn đặt hàng,…).
Căn cứ để xác định đối tượng tập hợp chi phí sản xuất:
- Căn cứ vào đặc điểm tổ chức sản xuất của doanh nghiệp
- Căn cứ vào quy trình công nghệ để sản xuất ra sản phẩm
- Căn cứ vào đặc điểm phát sinh chi phí
- Căn cứ vào yêu cầu quản lý của doanh nghiệp
Tùy thuộc vào đặc điểm tình hình cụ thể mà đối tượng kế toán chi phí sản xuất
trong các doanh nghiệp có thể là:
- Từng sản phẩm, chi tiết sản phẩm, nhóm sản phẩm, đơn đặt hàng.
- Từng phân xưởng, giai đoạn công nghệ sản xuất.
- Toàn bộ quy trình công nghệ sản xuất, toàn doanh nghiệp.
1.3.1.2. Phương pháp kế toán tập hợp chi phí sản xuất
Phương pháp tập hợp chi phí sản xuất là cách thức mà kế toán sử dụng để tập
hợp, phân loại các khoản chi phí sản xuất phát sinh trong một kỳ theo các đối tượng
tập hợp chi phí đã xác định.
Tùy thuộc vào khả năng quy nạp của chi phí vào các đối tượng tập hợp chi phí,
kế toán sẽ áp dụng các phương pháp tập hợp chi phí sản xuất một cách thích hợp. Tại
các doanh nghiệp hiện nay có hai phương pháp tập hợp chi phí:
Phương pháp tập hợp chi phí trực tiếp
Phương pháp này được sử dụng để tập hợp các loại chi phí có liên quan trực tiếp đến
các đối tượng tập hợp chi phí đã xác định. Phương pháp này yêu cầu kế toán phải tổ
chức công tác hạch toán một cách cụ thể, tỉ mỉ từ khâu lập chứng từ ban đầu, tổ chức
hệ thống tài khoản, hệ thống sổ kế toán… theo đúng các đối tượng tập hợp chi phí đã
xác định.
Phương pháp tập hợp và phân bổ gián tiếp
Phương pháp này được sử dụng để tập hợp các chi phí gián tiếp, đó là các chi
phí phát sinh liên quan đến nhiều đối tượng tập hợp chi phí đã xác định mà kế toán
không thể tập hợp trực tiếp các chi phí này cho từng đối tượng đó.
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
20
Khoa Kế toán - Kiểm toán
Như vậy, phải tập hợp chung cho nhiều đối tượng, sau đó lựa chọn tiêu chuẩn phân bổ
thích hợp để phân bổ khoản chi phí này cho từng đối tượng liên quan.
Việc phân bổ chi phí cho từng đối tượng thường được tiến hành theo hai bước sau:
Bước 1: Xác định hệ số phân bổ theo công thức sau:
C
H =
T
Trong đó:
H: Hệ số phân bổ chi phí
C: Là tổng chi phí cần phân bổ cho các đối tượng
T: Tổng đại lượng tiêu chuẩn phân bổ của các đối tượng cần phân
bổ chi phí
Bước 2: Xác định chi phí cần phân bổ cho từng đối tượng tập hợp cụ thể:
Ci = H x Ti
Trong đó: Ci: Phần chi phí phân bổ cho đối tượng i
Ti: Đại lượng tiêu chuẩn phân bổ dùng để phân bổ chi phí của đối tượng i
1.3.2. Kế toán tập hợp chi phí sản xuất theo phương pháp kê khai thường
xuyên
1.3.2.1. Kế toán tập hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: Là những khoản chi phí về nguyên
vật liệu, vật liệu phụ, nửa thành phẩm mua ngoài, nhiên liệu sử dụng trực tiếp cho việc
sản xuất chế tạo sản phẩm hoặc trực tiếp thực hiện các lao vụ, dịch vụ. Các chi phí này
có liên quan trực tiếp đến từng đối tượng chịu chi phí nên có thể tập hợp theo phương
pháp ghi trực tiếp căn cứ trên các chứng từ có liên quan đến nguyên vật liệu trực tiếp
để ghi theo đúng đối tượng có liên quan.
Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp thường bao gồm chi phí nguyên vật liệu chính, chi
phí vật liệu phụ, chi phí nhiên liệu... được xuất dùng trực tiếp để sản xuất sản phẩm.
Đối với nguyên vật liệu chính thường phân bổ theo tiêu chuẩn chi phí định mức của
nguyên vật liệu chính hoặc theo khối lượng sản phẩm đã sản xuất ra.
Chứng từ sử dụng
+ Phiếu xuất, nhập kho nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ
+ Bảng phân bổ nguyên vật liệu, công cụ dụng cụ
+ Hóa đơn giá trị gia tăng
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
21
Khoa Kế toán - Kiểm toán
+ Phiếu chi,…
Tài khoản sử dụng
TK 154 “Chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang”: Phản ánh chi phí nguyên vật liệu
sử dụng trực tiếp cho việc chế tạo sản phẩm, lao vụ, dịch vụ.
Sổ sách sử dụng
- Đối với doanh nghiệp áp dụng hình thức Nhật ký chung:
+ Sổ Nhật ký chung.
+ Sổ Cái TK 154.
+ Sổ chi phí sản xuất, kinh doanh.
- Đối với doanh nghiệp áp dụng hình thức Chứng từ ghi sổ:
+ Chứng từ ghi sổ.
+ Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ.
+ Sổ cái TK 154.
+ Sổ chi phí sản xuất, kinh doanh.
Sơ đồ 1.1: Kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp (KKTX)
TK 154
TK 152
Xuất kho NVL để sản
xuất sản phẩm
TK 152
NVL, CCDC sử dụng
không hết nhập kho
TK 142
NVL, CCDC
phân bổ dần
TK 111, 112, 141
Số phân bổ kỳ
này
TK 632
CP NVL vượt trên mức
bình thường
TK 1331
NVL, CCDC mua ngoài sử dụng
ngay cho sản xuất
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
22
Khoa Kế toán - Kiểm toán
1.3.2.2. Kế toán tập hợp chi phí nhân công trực tiếp
Chi phí nhân công trực tiếp: Là những khoản tiền phải trả cho công
nhân trực tiếp sản xuất sản phẩm hoặc trực tiếp thực hiện các loại lao vụ, dịch vụ gồm:
Tiền lương chính, tiền lương phụ, các khoản phụ cấp, tiền trích bảo hiểm xã hội, bảo
hiểm y tế, kinh phí công đoàn theo số tiền lương của công nhân sản xuất.
Chứng từ sử dụng:
- Bảng chấm công
- Bảng tính và phân bổ lương
- Bảng thanh toán lương
Sổ sách sử dụng:
- Đối với doanh nghiệp áp dụng hình thức Nhật ký chung:
+ Sổ Nhật ký chung
+ Sổ Cái TK 154
+ Sổ chi phí sản xuất, kinh doanh
- Đối với doanh nghiệp áp dụng hình thức Chứng từ ghi sổ:
+ Chứng từ ghi sổ.
+ Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ
+ Sổ cái TK 154
+ Sổ chi phí sản xuất, kinh doanh
Tài khoản sử dụng: TK 154 “Chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang”
Phương pháp tập hợp chi phí nhân công trực tiếp được phản ánh dưới sơ đồ sau:
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội
23
Khoa Kế toán - Kiểm toán
Sơ đồ 1.2: Kế toán chi phí nhân công trực tiếp
TK 334
TK154
Tính lương của công
nhân trực tiếp sản xuất
TK 632
CP nhân công trực tiếp vượt
trên mức bình thường
TK 335
Trích trước tiền lương nghỉ
phép cho CN sản xuất
TK 338
Các khoản trích về BHXH,
BHYT và KPCĐ
1.3.2.3. Kế toán tập hợp chi phí sản xuất chung
Chi phí sản xuất chung: Là những khoản chi phí cần thiết khác phục vụ cho
quá trình sản xuất sản phẩm phát sinh ở các phân xưởng, bộ phận sản xuất. Chi phí sản
xuất chung bao gồm:
- Chi phí nhân viên phân xưởng: Phản ánh chi phí liên quan phải trả cho nhân
viên phân xưởng, bao gồm: Chi phí tiền lương, tiền công, các khoản phụ cấp lương,
các khoản trích theo lương.
- Chi phí vật liệu: Phản ánh chi phí vật liệu dùng chung cho phân xưởng, như vật
liệu dùng cho sửa chữa, bảo dưỡng TSCĐ thuộc phân xưởng quản lý, sử dụng, vật liệu
dùng cho nhu cầu văn phòng phân xưởng…
- Chi phí dụng cụ sản xuất: Phản ánh chi phí về công cụ, dụng cụ sản xuất dùng
cho phân xưởng sản xuất như khuôn mẫu đúc, gá lắp, dụng cụ cầm tay…
- Chi phí khấu hao TSCĐ: Bao gồm khấu hao của tất cả TSCĐ sử dụng ở phân
xưởng sản xuất, như khấu hao của máy móc thiết bị, khấu hao của nhà xưởng, phương
tiện vận tải…
Họ tên: Nguyễn Thị Nhung
Lớp : ĐHKT1 – K2
Luận văn tốt nghiệp
