HỘI CÁC TRƯỜNG CHUYÊN
VÙNG DUYÊN HẢI VÀ ĐỒNG BẰNG BẮC BỘ
TRƯỜNG THPT CHUYÊN BẮC GIANG
TỈNH BẮC GIANG
ĐỀ THI ĐỀ XUẤT
ĐỀ THI MÔN LỊCH SỬ - KHỐI 11
NĂM 2015
Thời gian làm bài: 180 phút
Đề thi có 01 trang, gồm 07 câu
Câu 1 (3,0 điểm)
Phân tích những đặc điểm cơ bản của phong trào yêu nước chống Pháp của nhân dân
Việt Nam trong những năm 1858-1884. Vì sao phong trào chống Pháp của nhân dân Việt
Nam trong thời gian này lại thất bại?
Câu 2 (3,0 điểm)
Những điều kiện lịch sử làm nảy sinh khuynh hướng cứu nước mới trong phong trào
giải phóng dân tộc ở Việt Nam đầu thế kỉ XX? Đóng góp của khuynh hướng này đối với lịch
sử dân tộc trong thời gian trên.
Câu 3 (3,0 điểm)
Lập bảng so sánh hai tổ chức yêu nước cách mạng: Hội Việt Nam Cách mạng Thanh
niên và Việt Nam Quốc dân đảng ra đời ở Việt Nam trong những năm 20 của thế kỉ XX theo
mẫu:
Nội dung
Hội Việt Nam Cách mạng
Việt Nam Quốc dân đảng
Thanh niên
Thời gian thành lập
Nền tảng tư tưởng chính trị
Lãnh đạo
Nhiệm vụ
Lực lượng
Xu hướng phát triển
Câu 4 (3,0 điểm)
Nội dung cơ bản của Luận cương chính trị tháng 10/1930 của Đảng Cộng sản Đông
Dương. Ưu điểm và hạn chế của Luận cương là gì?
Câu 5 (3,0 điểm)
Vì sao Nhật Bản chấp nhận đầu hàng Đồng minh không điều kiện ngày 15/8/1945? Sự
kiện này đã tác động như thế nào đến phong trào giải phóng dân tộc ở khu vực Đông Nam Á
sau Chiến tranh thế giới thứ hai?
Câu 6 (2,5 điểm)
Lý do nào khiến nhóm 5 nước sáng lập ASEAN đã chuyển chiến lược kinh tế hướng
nội sang chiến lược kinh tế hướng ngoại vào những năm 60-70 của thế kỉ XX trở đi?
Câu 7 (2,5 điểm)
Từ sau năm 1991, tình hình thế giới đã diễn ra những thay đổi to lớn và phức tạp nào?
Liên hệ những thay đổi đó với công cuộc Đổi mới ở nước ta hiện nay.
…..HẾT…..
Người ra đề
Nguyễn Thu Hiền (ĐT: 0912.838.137)
ĐÁP ÁN + BIỂU ĐIỂM CHẤM MÔN LỊCH SỬ KHỐI 11
Câu 1
Nội dung
Phân tích những đặc điểm cơ bản của phong trào yêu nước
chống Pháp của nhân dân Việt Nam trong những năm 18581884. Vì sao phong trào chống Pháp của nhân dân Việt Nam
thời kì này lại thất bại?
a. Phân tích những đặc điểm cơ bản….
- Chiến đấu kịp thời: ngay khi thực dân Pháp đặt chân lên Đà Nẵng,
nhân dân ta đã có ý thức bảo vệ nền độc lập của dân tộc, đứng lên
đấu tranh mà không trông chờ vào bất kì mệnh lệnh hay lời kêu gọi
nào của triều đình.
- Xác định đúng kẻ thù dân tộc: khi Tổ Quốc lâm nguy, nhân dân đã
tự xác định được đâu là bạn, đâu là thù. Họ đặt quyền lợi dân tộc lên
trên hết, tạm gác mối thù giai cấp lại (trường hợp Phạm Văn Nghị).
- Tinh thần chiến đấu anh dũng: nhân dân kháng chiến với mọi vũ
khí có trong tay, bằng sức lực, sự mưu trí và quyết tâm cao nhất của
mình vì bảo vệ cuộc sống bình yên, bảo vệ quê hương đất nước.
- Hình thức đấu tranh phong phú: đấu tranh vũ trang kết hợp với đấu
tranh bằng thơ văn yêu nước, đấu tranh du kích (thơ văn Nguyễn
Đình Chiểu, Thủ khoa Huân…)
- Nhân dân biết kết hợp nhiệm vụ chống Pháp xâm lược với chống
phong kiến đầu hàng sau khi triều đình phản bội quyền lợi dân tộc.
“Dập dìu trống đánh cờ xiêu…”. Từ đây, cuộc kháng chiến chống
Pháp của nhân dân tách thành mặt trận riêng, không lệ thuộc vào
triều đình.
b. Vì sao phong trào chống Pháp của nhân dân thất bại…
* Khách quan:
- Thực dân Pháp có lực lượng quân đội mạnh, vũ khí hiện đại và
quyết tâm xâm lược Việt Nam làm thuộc địa.
* Chủ quan:
- Đường lối kháng chiến của triều đình nhà Nguyễn không đúng đắn
(chiến đấu còn do dự, nhượng bộ, cầu hòa…); không tập hợp, đoàn
kết và tổ chức, lãnh đạo được nhân dân đứng lên chống Pháp. Mặt
khác, do tư tưởng thủ cựu nên nhà Nguyễn không tiếp nhận cái mới
để duy tân đất nước tạo nên sức mạnh chống ngoại xâm.
- Cuộc kháng chiến của nhân dân ta trong điều kiện bấy giờ diễn ra
Điểm
3,0 đ
0,5 đ
0,25 đ
0,25đ
0,25 đ
0,5 đ
0,25 đ
0,5đ
0,5đ
Câu 2
sôi nổi nhưng thiếu sự lãnh đạo chung, không có đường lối, chủ
trương thống nhất… nên dễ bị thực dân Pháp đánh bại.
Những điều kiện lịch sử làm nảy sinh khuynh hướng cứu nước
mới trong phong trào giải phóng dân tộc ở Việt Nam đầu thế kỉ
XX. Đóng góp của khuynh hướng….
a. Điều kiện lịch sử
- Con đường yêu nước theo hệ tư tưởng phong kiến cùng với sự thất
bại của phong trào Cần Vương chống Pháp cuối thế kỉ XIX đã đặt ra
yêu cầu phải tìm kiếm một con đường cứu nước mới.
- Cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất của thực dân Pháp làm cho
cơ cấu kinh tế, xã hội Việt Nam có nhiều chuyển biến: quan hệ sản
xuất phong kiến vẫn tồn tại, quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa xuất
hiện; các giai cấp trong xã hội phân hóa sâu sắc, xuất hiện những lực
lượng xã hội mới.
- Các trào lưu tư tưởng dân chủ tư sản từ bên ngoài du nhập vào
Việt Nam: phong trào duy tân của Khang Hữu Vy và Lương Khải
Siêu tiến hành, sau đó là cuộc cách mạng Tân Hợi 1911 do Tôn
Trung Sơn lãnh đạo ở Trung Quốc; tư tưởng Triết học ánh sáng của
cách mạng Pháp… Đặc biệt sự cường thịnh của Nhật Bản sau 30
năm tiến hành Duy tân Minh Trị đã ảnh hưởng đến các sĩ phu yêu
nước bấy giờ khiến họ nhận thấy muốn phát triển đất nước thì phải
duy tân theo Nhật Bản. Nhiều nước phương Đông như Ấn Độ,
Inđônêxia, Philippin… cũng bùng nổ phong trào đòi duy tân, cải
cách theo khuynh hướng tư sản, gia nhập trào lưu “Châu Á thức
tỉnh”.
b. Đóng góp của khuynh hướng…
- Góp phần làm chuyển biến tư tưởng yêu nước của nhân dân Việt
Nam từ yêu nước trên lập trường phong kiến sang yêu nước trên lập
trường dân chủ tư sản.
- Đem lại cho phong trào giải phóng dân tộc đầu thế kỉ XX nhiều
hình thức đấu tranh mới: bạo động, cải cách, kết hợp bạo động với
cải cách, kết hợp chuẩn bị thực lực bên trong với vận động giúp đỡ
từ bên ngoài.
- Tạo nên sự thay đổi trong tư duy kinh tế, văn hóa (cổ động phát
triển kinh tế theo hướng mới, cải cách văn hóa- xã hội, mở trường
dạy học theo lối mới…). Từ đó tạo tiền đề cho việc thành lập các tổ
chức cách mạng về sau này.
3,0 đ
0,25đ
0,5 đ
0,75 đ
0,5đ
0,5đ
0,5đ
Câu 3
Bảng so sánh hai tổ chức yêu nước cách mạng: Hội Việt Nam 3,0 đ
Cách mạng Thanh niên và Việt Nam Quốc dân đảng.
Nội dung
Việt Nam Quốc dân
đảng
Thời gian thành lập
6/1925
12/1927
Nền tảng tư tưởng
chính trị
Lãnh đạo
Chủ nghĩa Mác Lênin
Nhiệm vụ
Truyền bá chủ nghĩa
Mác Lênin và đào tạo
cán bộ có lý luận cách
mạng
Công nhân, trí thức,
thanh niên yêu nưóc..
Làm cách mạng dân tộc
dân chủ, cách mạng vô
sản
Chủ nghĩa tam dân của
Tôn Trung Sơn
Nguyễn Thái Học, Phó
Đức Chính…
Đánh đổ đế quốc, đánh
đổ ngôi vua, thiết lập
dân quyền
Lực lượng
Xu hướng phát triển
Câu 4
Hội Việt Nam Cách
mạng Thanh niên
Nguyễn Ái Quốc
Mỗi ý
trả lời
đúng
được
0,5đ
Phức tạp: tiểu tư sản, tư
sản, địa chủ, binh lính…
Đi theo con đường tư
bản chủ nghĩa nhưng bế
tắc.
Nội dung cơ bản của Luận cương tháng 10/1930….
a. Nội dung cơ bản của Luận cương
- Về đường lối chiến lược cách mạng: cách mạng Đông Dương lúc
đầu là cách mạng tư sản dân quyền, sau đó sẽ tiếp tục phát triển, bỏ
qua thời kì tư bản chủ nghĩa, tiến thẳng lên con đường xã hội chủ
nghĩa.
- Về nhiệm vụ cách mạng:hai nhiệm vụ chiến lược của cách mạng là
đánh đổ đế phong kiến và đánh đổ đế quốc có quan hệ khăng khít
với nhau.
- Về lực lượng cách mạng: giai cấp công nhân và nông dân
- Lãnh đạo cách mạng: là giai cấp vô sản với đội tiên phong của nó
là Đảng cộng sản.
- Luận cương nêu rõ hình thức và phương pháp đấu tranh, về mối
quan hệ giữa cách mạng Việt Nam và cách mạng thế giới.
b. Ưu điểm và hạn chế của Luận cương:
- Luận cương đã nêu được những vấn đề chiến lược và sách lược
của cách mạng Việt Nam, là ánh sáng soi đường cho nhân dân ta
đấu tranh chống đế quốc, phong kiến để giành độc lập dân tộc.
- Tuy nhiên, Luận cương chưa nêu được mâu thuẫn chủ yếu của xã
3,0 đ
0,5 đ
0,5 đ
0,25đ
0,25 đ
0,5 đ
0,5đ
0,5 đ
Câu 5
Câu 6
hội Đông Dương, không đưa ngọn cờ dân tộc lên hàng đầu mà nặng
về đấu tranh giai cấp và cách mạng ruộng đất. Mặc khác, Luận
cương đánh giá không đúng khả năng cách mạng của một số giai
cấp và tầng lớp trong xã hội Việt Nam (bộ phận trung tiểu địa chủ,
tư sản dân tộc, tiểu tư sản..)
Vì sao Nhật Bản chấp nhận đầu hàng Đồng minh không điều
kiện ngày 15/8/1945. Sự kiện này đã tác động…
a. Vì sao…
- Do sự sụp đổ của phát xít Đức và phát xít Italia ở Châu Âu đã làm
cho Nhật mất đi một chỗ dựa và đặt Nhật vào một tình thế tuyệt
vọng.
- Sự thất bại của Nhật trên các đảo Thái Bình Dương, ở Đông Nam
Á; sự thiệt hại nặng nề về không quân, hải quân trong những traanh
chiến với Mĩ; hai quả bom nguyên tử của Mĩ ném xuống Hirosima
và Nagasaki đã gây tâm lí hoảng loạn và làm suy sụp tinh thần của
giới cầm quyền Nhật.
- Việc Liên Xô tham chiến ở Viễn Đông với lực lượng hùng hậu đặt
Nhật vào thế thất bại không thể tránh khỏi.
- Phong trào chống phát xít Nhật dâng cao ở nhiều nước khu vực
Đông Nam Á: Việt Nam, Inđônêxia, Mã Lai, Miến Điện…
- Do sức ép từ phía nhân dân Nhật Bản…
b. Sự kiện này đã tác động…
- Sự kiện Nhật đầu hàng Đồng Minh làm cho phong trào giải phóng
dân tộc ở khu vực Đông Nam Á phát triển. Một số nước nhân cơ hội
Nhật đầu hàng đã chớp thời cơ nổi dậy giành được chính quyền:
Cách mạng tháng Tám ở Việt Nam thắng lợi lập nên nước Việt Nam
dân chủ cộng hòa (2/9/1945), cách mạng tháng Tám ở Inđônêxia,
cách mạng ở Lào…
Lí do khiến nhóm 5 nước sáng lập ASEAN…
- Do chiến lược kinh tế hướng nội dần dần mất vai trò và bộc lộ
nhiều nhược điểm (thiếu vốn, nguyên liệu…)
- Vào những năm 60-70 của thế kỉ XX, quá trình quốc tế hóa ngày
càng cao, sự phụ thuộc lẫn nhau ngày càng lớn nên một nền kinh tế
hướng nội sẽ không còn thích hợp nữa.
- Bản thân thị trường nội địa yếu nên không tạo được việc làm,
không giải quyết được vấn đề thất nghiệp nếu như không chuyển đổi
sang chiến lược kinh tế hướng ngoại.
3,0 đ
0,5 đ
0,5đ
0,5đ
0,5đ
0,25 đ
0,75đ
2,5 đ
0,5đ
0,5 đ
0,5đ
Câu 7
- Việc Mĩ thất bại trong chiến tranh Việt Nam và Đông Dương: khi
Mĩ rút khỏi cuộc chiến tranh này thì việc đầu tư vào khu vực bắt đầu
giảm đi.
- Sự thành công của chiến lược kinh tế hướng ngoại của một số
nước và khu vực trên thế giới như Mỹ Latinh, Đông Bắc Á cũng là
những bài học kinh nghiệm với các nước ASEAN trong quá trình
hướng ngoại.
Từ sau năm 1991, thế giới đã diễn ra những thay đổi to lớn…
a. Những thay đổi…
- Trật tự thế giới hai cực sụp đổ nhưng trật tự thế giới mới lại đang
trong quá trình hình thành theo xu hướng đa cực nhiều trung tâm…
- Sau Chiến tranh lạnh, hầu như các quốc gia đều điều chỉnh chiến
lược phát triển, tập trung vào phát triển kinh tế.
- Sự tan rã của Liên Xô khiến Mĩ có lợi thế tạm thời ra sức thiết lập
trật tự thế giới một cực.
- Sau chiến tranh lạnh, hòa bình thế giới được củng cố nhưng ở
nhiều khu vực tình hình lại không ổn định.
b. Liên hệ…
- Trước những thay đổi to lớn của tình hình thế giới, Đảng ta chủ
trương “nắm bắt cơ hội, vượt qua thách thức” tiếp tục kiên định con
đường chủ nghĩa xã hội.
- Trong công cuộc đổi mới kể từ năm 1986, ta đã đạt được nhiều
thành tựu (có thể dẫn chứng một số thành tựu trong việc thực hiện
ba chương trình kinh tế trọng điểm…). Những thành tựu ấy càng
chứng tỏ đường lối đúng đắn của Đảng ta là phù hợp với yêu cầu
lịch sử.
0,5đ
0,5 đ
2,5 đ
0,5đ
0,5 đ
0,5 đ
0,5đ
0,25đ
0,25đ
SỞ GD – ĐT BẮC NINH
GIỚI THIỆU ĐỀ THI CHỌN HSG VÙNG DUYÊN HẢI
TRƯỜNG THPT CHUYÊN BẮC NINH
ĐỒNG BẰNG BẮC BỘ LẦN THỨ VIII
Năm học 2014 - 2015
Môn: Lịch sử (dành cho học sinh lớp 11)
Thời gian: 180 phút (không kể thời gian giao để)
Câu 1 (3,0 điểm).
Nêu những nhân vật lịch sử tiêu biểu trong cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân
ta từ năm 1858 - 1884. Phát biểu suy nghĩ về điều trên.
Câu 2 (3,0 điểm).
Lập bảng so sánh hai xu hướng cứu nước ( Bạo động và Cải cách) trong phong trào yêu
nước và cách mạng ở Việt Nam đầu thế kỉ XX, theo các nội dung sau: Chủ trương, biện pháp,
khả năng thực hiện, tác dụng và hạn chế.
Câu 3 (3,0 điểm).
Trình bày mục đích, hoạt động và vai trò của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên.
Câu 4 (3,0 điểm).
Hãy làm sáng tỏ tính đúng đắn và sáng tạo trong Cương lĩnh chính trị đầu tiên của
Đảng Cộng sản Việt Nam.
Câu 5 (3,0 điểm). Cho 1 bảng thống kê sự kiện của Chiến tranh thế giới thứ hai
STT
Nội dung sự kiện
Thời gian
1
Phát xít Đức tấn công Liên Xô
2
Phát xít đức tấn công Ba Lan
3
Nhật tấn công Trân Châu Cảng
4
Đức mở rộng tấn công các nước Châu Âu
5
Nhật tuyên bố đầu hàng vô điều kiện
6
HQLX cắm cờ trên tòa nhà Quốc hội Đức
7
Chiến thắng của HQLX ở Xtalingrat
8
Chính phủ Đức tuyên bố đầu hàng không điều kiện.
a. Xác định và sắp xếp lại các sự kiện theo thứ tự, thời gian của Chiến tranh thứ
hai. Cho biết sự kiện nào đánh dấu bước chuyển biến căn bản của cuộc Chiến tranh.
b. Nêu và trình bày các quốc gia Đông Nam Á đã tận dụng Nhật đầu hàng Đồng
minh đấu tranh giành độc lập.
Câu 6 (2,5 điểm).
Hãy phân chia các giai đoạn phát triển của cách mạng giải phóng dân tộc Lào từ năm
1945 đến năm 1975 và nêu nội dung chính của từng giai đoạn.
Câu 7 (2,5 điểm).
Những sự kiện nào diễn ra từ đầu những năm 70 đến cuối những năm 80 của thế kỉ XX
chứng tỏ xu thế hòa hoãn giữa hai phe : tư bản chủ nghĩa và xã hội chủ nghĩa? Trong bối
cảnh đó, quan hệ giữa các nước Đông Dương và Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á
(ASEAN) có gì thay đổi ?
--------------------------HẾT-----------------------Người ra đề : Nguyễn Thị Mai Loan (SDT : 0989.768.027)
GỢI Ý CHẤM
Câu 1 (3,0 điểm).
Nêu những nhân vật lịch sử tiêu biểu trong cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân
ta từ năm 1858 - 1884. Phát biểu suy nghĩ về điều trên.
1. Những nhân vật lịch sử tiêu biểu....
Trong suốt quá trình xâm lược Việt Nam gần 30 năm (1858 - 1884), thực dân
Pháp đã vấp phải sự kháng cự mạnh mẽ của nhân dân ta đứng lên chống xâm lược
a. Quan lại:
Một số quan lại yêu nước của triều đình Nguyễn đã nêu những tấm gương sáng
về lòng căm thù giặc, về tinh thần bất khuất... .
- Đốc học Phạm Văn Nghị đã đem 300 quân tình nguyện từ Bắc vào kinh đô Huế,
xin được giết giặc ngay khi Pháp đánh chiếm Đà Nẵng. Ông chiêu mộ 7000 quân xây
dựng căn cứ ở An Hòa, khi Pháp đánh chiếm Bắc Kì lần thứ nhất...
- Tổng đốc Nguyễn Tri Phương làm tổng chỉ huy mặt trận Quảng Nam khi Pháp
đánh Đà Nẵng (1858) và mặt trận Gia Định khi Pháp đánh Gia Định. Năm 1873, ông
cùng con là Nguyễn Lâm đã anh dũng hi sinh khi bảo vệ thành Hà Nội...
- Tổng đốc Hoàng Diệu cũng đã kiên cường chiến đấu khi Pháp đánh Hà Nội lần
thứ hai (1882) và ông đã tuẫn tiết, không chịu để sa vào tay giặc...
b. Cuộc kháng chiến của nhân dân
- Trương Định và con trai là Trương Quyền đã trở thành những thủ lĩnh nghĩa
quân Nam Kì từng làm giặc phải kinh sợ.. ..
- Nguyễn Trung Trực lừng danh với chiến công mưu trí đốt cháy tàu giặc trên
sông Vàm Cỏ, với lời thề khảng khái trước lúc hi sinh..
- Bên cạnh đó, có những thủ lĩnh ở Nam Kì như Phan Tôn, Phan Liêm, Nguyễn
Hữu Huân, Võ Duy Dương… Ngoài Bắc, quân dân ta cùng đội quân Cờ đen của Lưu
Vĩnh Phúc đã hai lần lập chiến công giết giặc trong những trận phục kích ở Cầu Giấy.
c. Cuộc kháng chiến của tri thức, nho sĩ
- Nguyễn Đình Chiểu, người thầy giáo “đui mắt, sáng lòng” đã dùng ngòi bút của
mình làm vũ khí tố cáo quân cướp nước...
- Nhà thơ Phan Văn Trị với những bài thơ bút chiến nảy lửa vạch mặt bọn cướp
nước....
2. Suy nghĩ....
- Qua tấm gương đấu tranh, hy sinh anh dũng của các nhân vật lịch sử......Thể
hiện tinh thần yêu nước, ý chí chiến đấu của nhân dân ta, tiếp nối truyền thống yêu
nước, chống giặc ngoại xâm của dân tộc.....
- Làm thất bại âm mưu đánh nhanh thắng nhanh của thực dân Pháp, khiến Pháp
phải kéo dài cuộc xâm lược Việt Nam gần 30 năm. .....
((Lưu ý: nội dung phát biểu của HS, tuy theo tư duy của các em, nếu chạm tới
những yêu cầu chung của đáp án...cho đủ điểm. Hoặc thể hiện được năng lực sáng tạo
sẽ khuyến khích điểm. Song không vượt ngoài khung điểm chung là 1,0 điểm))
2,0đ
0.25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
1,0đ
0,5đ
0,5đ
Câu 2 (3,0 điểm).
Lập bảng so sánh hai xu hướng cứu nước ( Bạo động và Cải cách) trong phong trào yêu
nước và cách mạng ở Việt Nam đầu thế kỉ XX, theo các nội dung sau: Chủ trương, biện pháp,
khả năng thực hiện, tác dụng và hạn chế.
Các xu hướng Chủ trương
Biện pháp
Bạo
động Đánh
đuổi
(Phan
Bội Pháp,
giành
Châu
khởi độc lập dân
xướng)
tộc
Dùng
bạo
động vũ trang,
tổ chức lực
lượng ở trong
nước và tranh
thủ viện trợ từ
bên
ngoài,
trước hết là
Nhật Bản
- Yêu cầu
Pháp thay đổi
thái độ với sĩ
dân VN, sửa
đổi chính sách
cai trị..
- Thực hiện
cuộc vận động
duy tân, mở
trường học...
Cải
(Phan
Trinh)
Cách Cứu
nước
Châu bằng việc nâng
cao dân trí,
dân
quyền,
thực hiện cải
cách xã hội.
Vạch trần chế
độ PK thối nát
và yêu cầu
Pháp thay đổi
thái độ...
Điểm
0,75
0,5đ
Khả năng thực
hiện
- Đấu tranh
bạo động vũ
trang là phù
hợp
với
nguyện vọng
của nhân dân.
- Cầu viện
Nhật – khó
thực hiện
Không
thể
thực hiện vì đế
quốc và phong
kiến đã cấu kết
với nhau.
0,5đ
Tác dụng
Hạn chế
Khơi dậy tinh
thần yêu nước,
xác định được
mâu thuẫn cơ
bản của dân
tộc nên chủ
trương chống
Pháp ...
Chưa
đánh
giá đúng bản
chất
của
CNĐQ
nên
dựa vào Nhật
để
đánh
Pháp...
Cổ vũ tinh Dựa vào Pháp
thần học tập, để lật đổ chế
tự cường, phê độ chuyên chế
phán bọn quan
lại...đề cao nếp
sống mới...
0,75
0,5đ
Câu 3 (3,0 điểm).
Trình bày mục đích, hoạt động và vai trò của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên.
Nội dung
Giới thiệu sơ lược về Hội VNCMTN
Tháng 6 – 1925, Nguyễn Ái Quốc thành lập Hội VNCMTN. Đây là tổ chức cách mạng
theo khuynh hướng vô sản.
Mục đích của Hội
Tổ chức và lãnh đạo quần chúng đoàn kết lại, kịch liệt đấu tranh để chống đế quốc chủ
nghĩa Pháp và tay sai để tự cứu lấy mình.
Hoạt động chính
- Sáng lập báo Thanh niên là cơ quan ngôn luận....
- Đầu năm 1927 xuất bản tác phẩm Đường Kách mệnh.....trang bị lí luận giải phóng
dân tộc cho....để tuyên truyền....
- Hội đã tập hợp lực lượng và nhanh chóng phát triển hội viên trong cả nước. Năm
1928 có....đến năm 1929 tăng....Các kì bộ TK, BK, NK của Hội lần lượt ra đời...
- Năm 1928 chủ trương “vô sản hóa”.....góp phần nâng cao ý thức chính trị cho giai
cấp công nhân.....Phong trào quần chúng phát triển mạnh mẽ...
- Năm 1929, Hội có sự phân hóa tích cực, hình thành hai tổ chức Cộng sản.....sau này
hợp nhất thành Đảng Cộng sản Việt Nam
Vai trò
- Góp phần giải quyết vấn đề đường lối cách mạng VN đầu thế kỉ XX. Hội tích cực
Điểm
0,25đ
0,5đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,5đ
tuyên truyền lí luận cách mạng giải phóng dân tộc theo khuynh hướng vô sản ....Nhờ
đó, giai cấp công nhân ngày một trưởng thành chuyển dần lên đấu tranh tự giác....
- Tích cực chuẩn bị điều kiện về tư tưởng, tổ chức cho sự ra đời chính Đảng vô sản... 0,25đ
là tổ chức tiền thân của Chính đảng cộng sản sau này.
- Góp phần vào thắng lợi của khuynh hướng vô sản trong cuộc đấu tranh giành quyền 0,25đ
lãnh đạo cách mạng VN. Đưa phong trào yêu nước và phong trào công nhân phát
triển....thành làn sóng ...theo lập trường vô sản...
Câu 4 (3,0 điểm).
Hãy làm sáng tỏ tính đúng đắn và sáng tạo trong Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng
Cộng sản Việt Nam.
Nội dung
* Tại Hội nghị hợp nhất ba tổ chức Cộng sản (6 – 1 – 1930).... thống nhất các tổ
chức ...lấy tên là ĐCSVN, thông qua Chính cương vắn tắt....do Nguyễn Ái Quốc soạn
thảo. Đó là Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng, có giá trị lí luận thực tiễn, đúng đắn
và sáng tạo.
* Tính đúng đắn, sáng tạo của Chính cương:
- Tính đúng đắn: Một CLCT đúng đắn là cương lĩnh phù hợp với thực, phản ánh
đúng yêu cầu khách quan của lịch sử. CLCT là cương lĩnh GPDT đúng đắn ở những
điểm chủ yếu sau:
+ Đường lối chiến lược: là tiến hành cuộc “tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa
cách mạng để đi tới xã hội cộng sản”. Đây là đường lối đúng đắn, phù hợp với thực tiễn
cách mạng VN, kết hợp giữa ngọn cờ độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Vì trong bối
cảnh VN ...tồn tại hai mâu thuẫn cơ bản.... để giành độc lập chỉ có thể đi theo khuynh
hướng vô sản...
+ Về nhiệm vụ cách mạng : CLCT xác định nhiệm vụ là đánh đổ đế quốc, phong
kiến và bọn tư sản phản cách mạng.....Điều đó đáp ứng đòi hỏi khách quan của lịch sử,
vì ở nước thuộc địa mâu thuẫn giữa toàn thể dân tộc VN với đế quốc xâm lược là mâu
thuẫn vừa cơ bản, vừa chủ yếu phát triển gay gắt. Nhiệm vụ giải phóng dân tộc là vô
cùng cần thiết...
+ Về lực lượng cách mạng : gồm công nhân, nông dân...Đối với trung, tiểu địa chủ
...., đồng thời phải liên lạc...Chủ trương này phù hợp thực tiễn xã hội VN và khả năng
cách mạng, thái độ chính trị của mỗi giai cấp tầng lớp trong xã hội. Vì sau sau CT1 ở
VN trừ một bộ phận.... làm tay sai, còn đại bộ phận giai cấp đều... hăng hái đấu tranh.
Đây là cơ sở mở rộng khối đoàn kết...
+ CL xác định, Đảng CSVN đội tiên phong của giai cấp vô sản sẽ giữ vai trò lãnh
đạo...Trong điều kiện các phong trào yêu nước do các trí thức PK (cuối thế kỉ XIX)
hoặc giai cấp tư sản...không thành công, thì sự lãnh đạo phù hợp nhất chỉ là giai cấp vô
sản thông qua đội tiên phong của nó.
- Sự sáng tạo trong CLCT thể hiện ở chỗ không giáo điều, rập khuôn máy móc
như các nước tư bản phương Tây, mà có sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa
Mác – Lênin trong điều kiện cụ thể ở thuộc địa, phản ánh đúng mâu thuẫn cơ bản của
dân tộc, đánh giá và phát huy được khả năng của từng giai cấp... Trong đó, độc lập tự
do là tư tưởng cốt lõi của cương lĩnh.
Do đó, tính đúng đắn và sáng tạo gắn bó chặt chẽ với nhau.
Điểm
0,25 đ
0,25đ
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
Câu 5 (3,0 điểm). Cho 1 bảng thống kê sự kiện của Chiến tranh thế giới thứ hai
a. Xác định và sắp xếp.... (0,25đ/1 ý = 2,0 điểm)
STT
Nội dung sự kiện
1
Phát xít đức tấn công Ba Lan
2
Đức mở rộng tấn công các nước Châu Âu
3
Phát xít Đức tấn công Liên Xô
4
Nhật tấn công Trân Châu Cảng
5
Chiến thắng của HQLX ở Xtalingrat
6
HQLX cắm cờ trên tòa nhà Quốc hội Đức
7
Chính phủ Đức tuyên bố đầu hàng không điều kiện.
8
Nhật tuyên bố đầu hàng vô điều kiện
Thời gian
1 – 9 – 1939
1939 – 1940
22 – 6 – 1941
7 – 12 – 1941
2 – 2 – 1943
30 – 4 – 1945
9 – 5 – 1945
15 – 8 – 1945
Sự kiện đánh dấu bước chuyển biến căn bản của cuộc Chiến tranh là chiến thắng
Xitalingrat (2 – 2 – 1943) tạo nên bước ngoặt xoay chuyển tình thế của chiến tranh : ưu thế
từ phe Trục sang phe Đồng minh.
(0,5đ)
b. Lợi dụng Nhật đầu hàng lực lượng Đồng minh, các quốc gia như Inđô -nê-xia, Việt
Nam và Lào đã tận dụng thời cơ chín muồi tuyên bố độc lập.
Ngày 17 – 8 – 1945, In tuyên bố độc lập và thành lập nước CH In. Cuộc cách mạng tháng Tám
của nhân dân Việt Nam thành công dẫn tới sự thành lập nước VNDCCH (2 – 9 – 1945). Tháng 8 –
1945 nhân dân Lào nổi dạy và ngày 12 – 10 – 1945 Lào tuyên bố độc lập.
0,5điểm
Câu 6 (2,5 điểm).
Hãy phân chia các giai đoạn phát triển của cách mạng giải phóng dân tộc Lào từ năm
1945 đến năm 1975 và nêu nội dung chính của từng giai đoạn.
Nội dung
Các giai đoạn phát triển của cách mạng Lào:
- Giai đoạn 1945 đến 1946: Lào tuyền bố độc lập
- Giai đoạn 1946 – 1954: kháng chiến chống thực dân Pháp.
- Giai đoạn 1954 – 1975: kháng chiến chống đế quốc Mĩ.
(Lưu ý: trong trường hợp HS chia làm 2 giai đoạn...: GĐ từ năm 1945 – 1954 và giai
đoạn từ năm 1954 – 1975 người chấm vẫn cho đủ điểm: 0,75 điểm)
Nội dung chính của từng giai đoạn:
- Giai đoạn 1945 – 1946: giữa tháng 8/1945 Nhật đầu hàng Đồng minh. Nắm thời
cơ thuận lợi....ngày 12 – 10 – 1945 thủ đô Viêng Chăn khởi nghĩa thắng lợi. Chính
phủ Lào tuyên bố về nền độc lập...
- Giai đoạn từ 1946 – 1954:
+ Tháng 3/1946, thực dân Pháp xâm lược trở lại, Nhân dân Lào cầm súng kháng
chiến bảo vệ nền độc lập...
+ Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Đông Dương và sự giúp đỡ của quân tình
nguyện Việt Nam, cuộc kháng chiến diễn ra mạnh mẽ....
+ Sau chiến thắng ở Điện Biên phủ (ở Việt Nam), Hiệp định Giơnevơ (7/1954)
công nhận...., thừa nhận địa vị hợp pháp các lực lượng....
- Giai đoạn từ 1954 – 1975:
+ Dưới sự lãnh đạo của Đảng Nhân dân Lào lần lượt đánh bại các kế hoạch chiến
tranh của Mĩ.... vùng giải phóng được mở rộng....
+ Cùng với việc kí HĐ Pari về VN (27/1/1973)....Hiệp đinh Viêng Chăn
(21/2/1973) lập lại hòa bình.....
+ Năm 1975 theo thắng lợi của Tổng tiến công và nổi dậy của quân dân VN....quân
và dân Lào đã nổi dậy giải chính quyền trong cả nước... Ngày 1 – 12 – 1975, nước
Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào chính thức được thành lập....
Điểm
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
0,25đ
Câu 7 (2,5 điểm).
Những sự kiện nào diễn ra từ đầu những năm 70 đến cuối những năm 80 của thế kỉ XX
chứng tỏ xu thế hòa hoãn giữa hai phe : tư bản chủ nghĩa và xã hội chủ nghĩa ? Trong bối
cảnh đó, quan hệ giữa các nước Đông Dương và Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á
(ASEAN) có gì thay đổi ?
Những sự kiện...
- Tháng 11 – 1972, ... tại Bon Hiệp định về những cơ sở của quan hệ giữa ...hai bên
phải tôn trọng không điều kiện chủ quyền và sự toàn vẹn lãnh thổ...thiết lập quan hệ láng
giềng thân thiện...
- Trong năm 1972, LX và Mĩ đã thỏa thuận vệ hạn chế vũ khí chiến lược...kí Hiệp ước
ABM....Hiệp định SALT – 1.....
- Tháng 8 – 1975, ....Định ước Henxinki khẳng định những nguyên tắc trong quan hệ...
nhằm bảo đảm an ninh châu Âu...đánh dấu sự chấm dứt tình trạng đối đầu giữa hai khối...
- Trong những năm 70, 80 của thế kỉ XX, diễn ra nhiều cuộc gặp gỡ giữa...Tháng 12 –
1989, hai nhà lãnh đạo...chính thức tuyên bố chấm dứt Chiến tranh lạnh...
0,5đ
0,5đ
0,5đ
0,5đ
Sự thay đổi trong quan hệ giữa...
Quan hệ giữa các nước Đông Dương và ASEAN bước đầu được cải thiện :
+ Hai nhóm nước đã thiết lập quan hệ ngoại giao và bắt đầu có chuyến đi thăm lẫn 0,25đ
nhau...
+ Đến giữa những năm 80 trở đi....ASEAN có điều kiện mở rộng tổ chức, kết nạp 0,25đ
thành viên mới....
----------------HẾT------------------
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI
TRƯỜNG THPT CHU VĂN AN
ĐỀ XUẤT ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI
KHU VỰC DUYÊN HẢI – ĐBBB 2015
Môn: Lịch sử – Lớp 11
Câu 3 (3,0 điểm)
Cách mạng tháng Mười Nga nổ ra năm 1917 có phải là một tất yếu lịch sử
không?Vì sao?
Câu 2 (2,5 điểm)
Nêuvai trò quốc tế của Liên Xô từ năm 1945 đến năm 1991.
Câu 3 (2,5 điểm)
Trình bày hoàn cảnh, nội dung của Hội nghi Ianta (2 - 1945).Phân tích
những tác động của Hội nghị đối với thế giới?
Câu 4 (3,0 điểm)
Trình bày những nét chính về phong trào công nhân Việt Nam từ năm 1926
đến đầu năm 1930.Phân tích ý nghĩa của phong trào công nhân đối với sự thành lập
Đảng Cộng sản Việt Nam.
Câu 5 (3,0 điểm)
Phong trào yêu nước theo khuynh hướng dân chủ tư sản ở Việt Nam ra đời
trong hoàn cảnh lịch sử như thế nào? Những đóng góp mới của khuynh hướng dân
chủ tư sản đối với sự phát triển của lịch sử dân tộc.
Câu 6 (3,0điểm)
Vì sao Nguyễn Thiện Thuật chọn Khu Bãi Sậy (Hưng Yên) làm căn cứ
chống Pháp? Hãy nêu những nét độc đáo trong cách đánh giặc của nghĩa quân Bãi
Sậy?
Câu 7 (3,0điểm)
Trên cơ sở kiến thức lịch sử về phong trào yêu nước và cách mạng Việt Nam
đầu thế kỷ XX, hãy:
So sánh sự khác nhau trong chủ trương và biện pháp cứu nước của Phan Bội Châu,
Phan Châu Trinh theo yêu cầu sau:
Nội dung
Phan Bội Châu
Chủ trương cứu nước
Mục tiêu trước mắt
Hình thức đấu tranh
Phương pháp hoạt động
Những hoạt động tiêu
biểu
------------HẾT--------------
Phan Châu Trinh
ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM
ĐỀ XUẤT ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI KHU VỰC DUYÊN HẢI - ĐBBB 2015
Môn: Lịch sử – Lớp 11
Câu 1
3,0 điểm
Cách mạng tháng Mười Nga nổ ra năm 1917 có phải là một tất
yếu lịch sử không? Vì sao?
*Tiền đề khách quan:
- Về kinh tế: Sau cải cách Nông nô, nước Nga đẩy mạnh phát
triển kinh tế theo con đường tư bản chủ nghĩa và tiến lên một
0,5đ
giai đoạn đế quốc chủ nghĩa, nhưng nước Nga vẫn chỉ là một
nước tư bản trung bình, kém hơn các nước đế quốc phát triển
khác (Mĩ, Đức, Anh, Pháp, Nhật Bản…).
- Về mặt xã hội: Trong thập niên đầu của thế kỉ XX, nước
Nga được biết đến là nơi tập trung của nhiều loại mâu thuẫn
hết sức gay gắt: mâu thuẫn giữa địa chủ với nông dân, mâu
0,5đ
thuẫn giữa giai cấp vô sản với giai cấp tư sản, mâu thuẫn giữa
đế quốc với các dân tộc bị áp bức và mâu thuẫn giữa đế quốc
Nga với các đế quốc phát triển khác…
→ Với tình trạng kinh tế và mâu thuẫn xã hội như vậy, nước
Nga trở thành khâu yếu nhất trong dây chuyền chủ nghĩa đế
quốc thế giới. Rõ ràng, tình hình kinh tế và xã hội trên đã dẫn 0,5đ
tới những tiền đề khách quan cho cuộc cách mạng xã hội chủ
nghĩa ở Nga.
* Tiền đề chủ quan:
- Giai cấp vô sản Nga tuy số lượng không đông (chỉ chiếm
khoảng 10% dân số, năm 1913 nước Nga có 12 triệu công
nhân), nhưng họ có tinh thần cách mạng rất cao, có khả năng
đấu tranh cách mạng, có mối quan hệ chặt chẽ với nông dân,
binh lính và các dân tộc bị áp bức trong đế quốc Nga. Giai
cấp công nhân Nga lại có chính đảng vô sản – Đảng Bôn-sêvích Nga vững mạnh, do Lê- nin lãnh đạo, được vũ trang
0,5đ
bằng chủ nghĩa Mác – lênin.
0,5đ
- Những tiền đề kinh tế, xã hội khách quan và những điều
kiện chủ quan đã dẫn tới sự bùng nổ của cuộc cách mạng khi
có thời cơ và cách mạng sẽ thắng lợi.
0,5đ
- Năm 1914, Nga hoàng Ni – cô – lai II đưa nước Nga vào
cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất, hi vọng được phân chia thị
trường và thuộc địa sau khi chiến tranh kết thúc. Để tham gia
cuộc chiến tranh đế quốc, Nga hoàng đã vơ vét sức người, sức
của đổ ra vào cuộc chiến tranh, nhưng nước Nga liên tiếp thất
bại trên chiến trường. Bây giờ nước Nga lâm vào tình trạng
khủng hoảng trầm trọng về kinh tế,chính trị, xã hội→Như
vây, cuộc cách mạng nổ ra ở nước Nga bấy giờ là không thể
tránh khỏi
Câu 2
Nêu vai trò quốc tế của Liên Xô năm 1945 đến năm 1991
2,5 điểm - Liên Xô đã giúp đỡ tích cực về vật chất và tinh thần cho các
nước XHCN trong công cuộc xây dựng CNXH.
0,25đ
- Liên Xô đi đầu trong việc ủng hộ sự nghiệp đấu tranh vì độc
lập, dân chủ và tiến bộ xã hội của các dân tộc.
0,25đ
- Liên Xô đã đấu tranh không mệt mỏi cho nền hòa bình và
an ninh thế giới, kiên quyết chống chính sách gây chiến của
các nước đế quốc và thế lực phản động.
0,5đ
- Với tư cách là một trong những nước sáng lập Liên hợp
quốc, Liên Xô đã đề ra nhiều sáng kiến quan trọng nhằm giữ
vững và đề cao vai trò của Liên hợp quốc, nhằm củng cố hòa
bình, tôn trọng độc lập, chủ quyền của các dân tộc và hợp tác
0,5đ
quốc tế.
+ Từ diễn đàn này, Liên Xô lên án chính sách thực dân xâm
lược, phản đối chính sách chạy đua vũ trang, căng thẳng của
các nước quốc tế, ủng hộ cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc,
0,5đ
bảo vệ hòa bình thế giới.
+ Liên Xô đưa ra nhiều sáng kiến, sau trở thành những văn
kiện quan trọng của Liên hợp quốc, như Tuyên ngôn thủ tiêu
0,5đ
hoàn toàn chủ nghĩa thực dân (1960), Tuyên ngôn cấm thử vũ
khí hạt nhân (1961), Tuyên ngôn về thủ tiêu tất cả các hình
thức của chế độ phân biệt chủng tộc (1963).
Câu 3
Trình bày hoàn cảnh, nội dung của Hội nghi Ianta (2 - 1945). Phân
2,5 điểm tích những tác động của Hội nghị đối với thế giới?
1.Hoàn cảnh:
- Năm 1945, CTTG thứ hai bước vào giai đoạn kết thúc, trong
nội bộ các cường quốc Đồng minh chống phát xít nổi lên
nhiều vấn đề quan trọng và cấp bách giải quyết đó là:
0,5đ
+ Nhanh chóng đánh bại hoàn toàn các nước phát xít
+ Tổ chức lại thế giới sau chiến tranh
+ Phân chia thành quả chiến tranh giữa các nước thắng trận
- Trong bối cảnh đó từ ngày 4 đến ngày 11 – 2- 1945 một Hội
nghị quốc tế được triệu tập tại Ianta (Liên Xô) với sự tham gia 0,25đ
của nguyên thủ 3 quốc gia đó là: Liên Xô, Mĩ, Anh
2.Nội dung:
- Hội nghị đã đi đến những quyết định quan trọng:
+ Thống nhất mục tiêu chung là tiêu diệt tận gốc CNPX Đức
và chủ nghĩa quân phiệt Nhật Bản. Để nhan chóng kết thúc
0,25đ
chiến tranh chống Nhật ở châu Á.
+ Thành lập tổ chức Liên hợp quốc nhằm duy trì nền hòa bình
0,25đ
an ninh thế giới
+ Thỏa thuận về việc đóng quân tại các nước nhằm giải giáp
quân đội phát xít, phân chia phạm vi ảnh hưởng ở châu Âu và 0,25đ
châu Á…
3.Tác động:
- Những quyết định của Hội nghị Ianta đã trở thành khuôn
khổ của trật tự thế giới mới từng bước được thiết lập sau
0,5đ
chiến tranh thế giới thứ hai, thường được gọi là trật tự 2 cực
Ianta
- Những quyết định của Hội nghị Ianta đã dẫn tới tình trạng
đối đầu căng thẳng giữa hai cực Xô – Viết, giữa hai hệ thống
0,5đ
TBCN và XHCN.
Câu 4
Trình bày những nét chính về phong trào công nhân Việt Nam từ
3,0 điểm năm 1926 đến đầu năm 1930. Phân tích ý nghĩa của phong trào
công nhân đối với sự thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.
a.Phong trào công nhân Việt Nam trong những năm 1926 – 1930:
- Trong hai năm 1926 – 1927, ở nước ta nổ ra 27 cuộc đấu
tranh của công nhân …
- Năm 1928, sau khi có chủ trương “vô sản hóa”, nhiều cán bộ
0,5đ
của Hội VNCMTN đã đi vào các nhà máy, hầm mỏ, đồn
điềm…nâng cao ý thức chính trị cho giai cấp công nhân.
- Trong những năm 1928 – 1929, phong trào công nhân lớn
mạnh cả về số lượng và chất lượng, có khoảng 40 cuộc đấu
tranh của công nhân nổ ra từ Bắc chí Nam, tiêu biểu như bãi
công của công nhân Mỏ than Mạo Khê, nhà máy cưa Bến Thủy
0,5đ
Các cuộc bãi công của công nhân không chỉ giới hạn trong
phạm vi một nhà máy, một địa phương mà đã bắt đầu có sự liên
kết thành phong trào chung…
- Phong trào công nhân ngày lên cao đòi hỏi tổ chức lãnh đạo
cũng phải cao hơn mới đáp ứng được yêu cầu của cách
0,5đ
mạng…Việt Đảng CSVN ra đời đầu năm 1930 chứng tỏ rằng
giai cấp công nhân Việt Nam đã trưởng thành và đủ sức lãnh
đạo cách mạng…
b.Ý nghĩa của phong trào công nhân đối với sự thành lập Đảng
CSVN:
- Phong trào công nhân là cơ sở để thu tiếp sự truyền ba chủ
nghĩa Mác – lênin, lý luận cách mạng giải phong dân tộc của
0,5đ
Nguyễn Ái Quốc. Qua đấu tranh, tinh thần đoàn kết, ý nghĩa tổ
chức kỷ luật của giai cấp công nhân được nâng lên…
- Đến cuối năm 1929, phong trào công nhân có ảnh hưởng rộng
lớn trong tuần quốc và giai cấp công nhân thực sự trở thành
0,5đ
một lực lượng chính trị độc lập, có sức hút các lực lượng chính
trị khác..
- Phong trào công nhân phát triển mạnh…cùng với phong trào
yêu nước đòi hỏi phải có sự lãnh đạo của Đảng tiên phong…
Đảng cộng sản Việt Nam là sản phẩm của sự kết hợp giữa chủ
0,5đ
nghĩa Mác – lê nin với phong trào công nhân là một trong
những nhân tố để hình thành Đảng Cộng sản Việt Nam.
Câu 5
Phong trào yêu nước theo khuynh hướng dân chủ tư sản ở Việt
3,0 điểm Nam ra đời trong hoàn cảnh lịch sử như thế nào? Những đóng góp
mới của khuynh hướng dân chủ tư sản đối với sự phát triển của lịch
sử dân tộc.
*Hoàn cảnh lịch sử:
- Trong nước:
+ Phong trào Cần Vương thất bại chứng tỏ ngọn cờ phong
kiến không đủ sức lãnh đạo nhân dân giành độc lập, yêu cầu
0,5đ
đặt ra là cần có con đường mới, hình thức đấu tranh mới
+ Pháp tiến hành khai thác thuộc địa lần thứ 1 làm cơ cấu
kinh tế Việt Nam bước đầu có sự biến đổi, tác động đến sự
biến động của xã hội..
- Bên ngoài:
+ Ảnh hưởng từ Trung Quốc
0,5đ
+ Ảnh hưởng từ Nhật Bản
*Đóng góp mới:
- Tạo ra sự chuyển biến về chất trong nội dung tư tương cho
phong trào yêu nước, mở ra một khuynh hướng mới: khuynh
hướng dân chủ tư sản. Phong trào ngoài yếu tố yêu nước còn
0,5đ
mang yếu tố cách mạng, hòa chung vào với xu hướng dân chủ
tư sản của các nước châu Á lúc bấy giờ.
- Đem lại cho phong trào giải phóng dân tộc đầu thế kỉ XX
nhiều hình thức biểu hiện phong phú: vừa vũ trang bạo động
vừa canh tân đất nước, cải cách đổi với nền kinh tế, chính trị,
0,5đ
văn hóa xã hội sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân.
- Tạo ra sự thay đổi trong tư duy kinh tế, cải biến nền kinh tế
xã hội theo mô hình thức mới, tư duy mới – kinh tế công
0,5đ
thương TBCN.
- Tạo ra sự thay đổi trong tư duy văn hóa, lối sống xã hội,
thay cho nền Hán học cũ là hô hào truyền bá những hiểu biết
0,5đ
về một nền học thuật mới, một nếp sống mới, văn minh tiến
bộ.
Câu 6
Vì sao Nguyễn Thiên Thuật chọn Khu Bãi Sậy (Hưng Yên) làm căn
3,0 điểm cứ chống Pháp? Hãy nêu những nét độc đáo trong cách đánh giặc
của nghĩa quân Bãi Sậy?
+Mô tả căn cứ Bãi Sậy và giải thích.
-Bãi Sậy là một vùng sình lầy hoang vu, lau sậy mọc um tùm
0,25đ
thuộc tỉnh Hưng Yên.
-Bãi sậy có vị trí rất trọng yếu, án ngữ những tuyến đường
0,25đ
giao thông thủy bộ quan trọng ở tả ngạn sông Hồng.
-Địa thế rất hiểm trở bởi những cánh đồng lau sậy rộng lớn,
sình lầy. Thêm vào đó là những hệ thống hầm chuông, cạm
0,25đ
bẫy của nghĩa quân làm cho vùng này trở nên bí hiểm đối với
quân giặc.
-Bãi Sậy là một vị trí cơ động, có điều kiện tự nhiên thuận lợi
cho nghĩa quân ẩn náu và chiến đấu, đặc biệt là chống giặc
0,25đ
càn quét.
-Do những yếu tố trên Nguyễn Thiện Thuật đã chọn Bãi Sậy
0,25đ
làm căn cứ chống Pháp.
+Những nét độc đáo trong cách đánh giặc.
-Nghĩa quân lấy lối đánh du kích làm chiến lược cơ bản.
0,25đ
-Căn cứ chỉ là nơi chú quân khi cần thiết. Nghĩa quân thường
xuyên phân tán khắp vùng tả ngạn sông Hồng, vừa sản xuất,
0,5đ
vừa chiến đấu.
-Nghĩa quân thường phân tán thành các nhóm nhỏ trong thôn
xóm, tổ chức chiến trận tập kính chớp nhoáng, đánh úp những
đồn lẻ, chặn đường giao thông tiếp tế của giặc, phục kích
0,5đ
những toán giặc đi lẻ tẻ rồi nhanh chóng phân tán vào trong
dân.
- Vì thế quân Pháp ko thể biết được lực lượng chính của
nghĩa quân ở đâu để đàn áp.lực lượng chính của nghĩa quân ở
đâu để đàn áp.
0,5đ
Câu 7
Trên cơ sở kiến thức lịch sử về phong trào yêu nước và cách mạng
3,0 điểm Việt Nam đầu thế kỷ XX, hãy:
So sánh sự khác nhau trong chủ trương và biện pháp cứu nước của
Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh theo yêu cầu sau:
Nội dung
Phan Bội
Phan Châu
Châu
Trinh
Chủ trương cứu nước
Mục tiêu trước mắt
Hình thức đấu tranh
Phương pháp hoạt
động
Những hoạt động tiêu
biểu
So sánh sự khác nhau trong chủ trương và biện pháp cứu nước của
Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh theo yêu cầu sau:
Nội dung Phan Bội Châu
Phan Châu Trinh
Chống đế quốc, giành Chống chế độ phong
độc lập dân tộc bằng
kiến, giành tự do dân
Chủ
bạo động, bằng đấu
chủ bằng phương pháp
trương
tranh vũ trang, bằng
ôn hòa không bạo
Cứu
dựa vào dân trong
động, bằng cuộc vận
nước
nước, dựa vào cả
động cải cách duy tân
Nhật, cầu viện Nhật
đất nước, bằng cả việc
chống Pháp
dựa vào Pháp chống
0,5đ
phong kiến.
Mục tiêu
Giải phóng dân tộc
Cải cách dân chủ (Cứu
Trước
(Cứu nước để cứu
dân để cứu nước)
mắt
dân)
0,5đ
Hình
0,5đ
thức đấu
Bạo động vũ trang
Cải cách, bất bạo động
Bí mật, bất hợp tác,
Công khai, hợp pháp,
tranh
Phương
pháp hoạt có tổ chức(Duy tân
không xây dựng các tổ
động
hội, Việt Nam Quang
chức chính trị mà chỉ
phục hội)
đứng ra kêu gọi, hô
0,5đ
hào.
-Năm 1904, lập Duy
-Khởi xướng và tham
tân hội. Tổ chức
gia nhiều hoạt động
phong trào Đông Du,
truyền bá tư tưởng
Những
đưa sinh viên Việt
mới, và vận động lập
hoạt
Nam sang Nhật.
trường học, hội buôn,
động tiêu
-Năm 1912, thành lập tham gia giảng dậy và
biểu
Việt Nam Quang
các diễn thuyết ở
phục hội teo tư tưởng
Đông Kinh nghĩa thục.
cộng hòa, tổ chức các -Cùng Trần Quý Cáp,
hoạt động bạo
Huỳnh Thúc
động…
Kháng…..khởi xướng
cuộc vận động Duy
Tân ở Trung kỳ những
năm 1906-1908.
1,0đ
SỞ GD&ĐT ĐIỆN BIÊN
TRƯỜNG THPT CHUYÊNLÊ QUÝ ĐÔN
Đề thi đề nghị
KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI
KHU VỰC DUYÊN HẢI VÀ ĐỒNG BẰNG BẮC BỘ
NĂM HỌC 2014 – 2015
Môn: Lịch sử - lớp 11
Thời gian: 180 phút, không kể thời gian giao đề
Câu 1 (3.0 điểm)
Khái quát diễn biến của chiến tranh thế giới thứ hai ở Mặt trận châu Á –
Thái Bình Dương. Đánh giá vai trò của Liên Xô trong việc tiêu diệt phát xít
Nhật.
Câu 2 (3.0 điểm)
Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược của quân dân ta ở Bắc
Kì đã diễn ra như thế nào trong những năm 1873-1883? Tại sao cuộc kháng
chiến chống thực dân Pháp xâm lược của quân dân ta cuối thế kỉ XIX chưa
giành được thắng lợi?
Câu 3 (3.0 điểm)
Những đóng góp của Phan Bội Châu và Phan Châu Trinh trong phong
trào yêu nước đầu thế kỉ XX? Tại sao cuộc vận động cứu nước của hai ông
không thành công?
Câu 4 (3.0 điểm)
Sự kiện lịch sử nào đánh dấu sự thất bại hoàn toàn của phong trào yêu
nước theo khuynh hướng dân chủ tư sản ở Việt Nam trong thập niên 30 của thế
kỉ XX? Nguyên nhân thất bại và ý nghĩa lịch sử của sự kiện đó.
Câu 5 (3.0 điểm)
Trình bày hoàn cảnh Hội nghị thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam đầu
năm 1930. Nêu vai trò của Nguyễn Ái Quốc trong Hội nghị trên.
Câu 6 (2.5 điểm)
Phân tích những biểu hiện của xu thế hòa hoãn Đông – Tây từ đầu thập kỉ
70 đến cuối thập kỉ 80 của thế kỉ XX. Cuộc Chiến tranh lạnh kết thúc đã mở ra
những cơ hội nào cho sự phát triển của thế giới?
Câu 7 (2.5 điểm)
Nêu các sự kiện chính ở các nước Đông Nam Á trong những năm 1945,
1967, 1976. Hiện nay Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á cần làm gì để bảo vệ
hòa bình và an ninh khu vực?
…………………………Hết…………………………