Quản lý chuyên môn ở các trường Trung học cơ sở huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (332.23 KB, 27 trang )
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM
--------------------------
TRỊNH THÀNH YÊN
QUẢN LÝ CHUYÊN MÔN Ở CÁC TRƢỜNG
THCS CỦA HUYỆN ĐỒNG VĂN, TỈNH HÀ GIANG
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
THÁI NGUYÊN - 2010
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM
--------------------------
TRỊNH THÀNH YÊN
QUẢN LÝ CHUYÊN MÔN Ở CÁC TRƢỜNG
THCS CỦA HUYỆN ĐỒNG VĂN, TỈNH HÀ GIANG
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60 14 05
LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học:
TS. Phan Hữu Tham
THÁI NGUYÊN
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành sâu sắc đến TS. Phan Hữu
Tham, người đã nhiệt tình giúp đỡ, chỉ bảo hướng dẫn tôi trong quá trình thực
hiện và hoàn thành luận văn này.
Trong quá trình học tập và nghiên cứu, tôi nhận được sự quan tâm và
giúp đỡ nhiệt tình của Khoa Tâm lý giáo dục , Khoa Sau đại học và Ban giám
hiệu Trường Đ ại học Sư phạm Thái Nguyên, Phòng Giáo dục và Đào tạo
huyện Đồng Văn, Hiệu trưởng các trường THCS, giáo viên các trường THCS
đóng chân trên địa bàn huyện Đồng Văn đã giúp đỡ cho tôi hoàn thành luận
văn này.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng nhưng luận văn không tránh khỏi những
thiếu sót. Rất mong nhận được sự chỉ bảo, đóng góp ý kiến của các thầy cô
giáo để luận văn được hoàn chỉnh hơn.
Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 08 năm 2010
TÁC GIẢ
Trịnh Thành Yên
MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU ...................................................................................................... 0
1. Lý do chọn đề tài .........................................................................................1
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài ...................................................................2
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu .............................................................2
4. Giả thuyết khoa học .....................................................................................2
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ..................................................................................2
6. Phạm vi nghiên cứu .....................................................................................3
7. Phương pháp nghiên cứu. ............................................................................3
8. Cấu trúc luận văn.........................................................................................4
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CHUYÊN MÔN CỦA
HIỆU TRƢỞNG TRƢỜNG THCS ............................................................. 5
1.1. LỊCH SỬ CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU .............................................5
1.2. LÝ LUẬN CHUNG VỀ QUẢN LÝ .......................................................6
1.2.1. Ý nghĩa của công tác quản lý .................................................................6
1.2.2. Định nghĩa về quản lý ............................................................................7
1.2.3. Các yếu tố của quản lý ...........................................................................9
1.2.4. Các chức năng của quản lý .................................................................. 11
1.2.4.1 Chức năng kế hoạch hoá .................................................................... 11
1.2.4.2. Chức năng tổ chức (phối hợp)........................................................... 13
1.2.4.3. Chức năng điều khiển (lãnh đạo, chỉ huy) ......................................... 14
1.2.4.4. Chức năng kiểm tra, đánh giá ........................................................... 15
1.2.5. Các phương pháp quản lý .................................................................... 17
1.2.5.1. Phương pháp thuyết phục ................................................................. 18
1.2.5.2. Phương pháp kinh tế ......................................................................... 18
1.2.5.3. Phương pháp tổ chức – hành chính ................................................... 19
1.2.5.4. Phương pháp tâm lý – giáo dục ......................................................... 21
1.3. LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ GIÁO DỤC, QUẢN LÝ NHÀ
TRƢỜNG VÀ QUẢN LÝ CHUYÊN MÔN ............................................... 22
1.3.1. Quản lý giáo dục.................................................................................. 23
1.3.2. Quản lý nhà trường .............................................................................. 25
1.3.2.1. Khái niệm ......................................................................................... 25
1.3.2.2.Nội dung quản lý nhà trường ............................................................. 26
1.3.3. Quản lý chuyên môn ............................................................................ 28
1.3.3.1. Khái niệm ......................................................................................... 28
1.3.3.2. Nội dung quản lý chuyên môn của HT trường THCS ....................... 28
1.3.4. Biện pháp quản lý chuyên môn của HT trường THCS ......................... 32
1.3.4.1. Định nghĩa ........................................................................................ 32
1.3.4.2. Các biện pháp quản lý chuyên môn của HT trường THCS ................ 33
1.3.5. Các văn bản quy phạm quy định về quản lý đối với trường THCS ...... 36
1.3.5.1. Luật giáo dục .................................................................................... 36
1.3.5.2. Điều lệ trường trung học ................................................................... 36
Kết luận chƣơng 1 ...................................................................................... 38
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ CHUYÊN
MÔN Ở CÁC TRƢỜNG THCS CỦA HUYỆN ĐỒNG VĂN, TỈNH
HÀ GIANG HIỆN NAY .............................................................................. 39
2.1. KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH KINH TẾ - XÃ HỘI VÀ SỰ
NGHIỆP GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO CỦA HUYỆN ĐỒNG VĂN,
TỈNH HÀ GIANG ....................................................................................... 39
2.1.1. Tình hình kinh tế - xã hội ở huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang hiện nay...... 39
2.1.2. Khái quát chung về giáo dục và đào tạo huyện Đồng Văn ................... 41
2.1.3. Tình hình giáo dục bậc THCS ............................................................. 45
2.1.4. Tình hình đội ngũ Hiệu trưởng các trường THCS ở huyện Đồng
Văn, tỉnh Hà Giang hiện nay ......................................................................... 48
2.1.5. Những thuận lợi và khó khăn của đội ngũ Hiệu trưởng các trường
THCS hiện nay .............................................................................................. 50
2.1.5.1. Thuận lợi .......................................................................................... 50
2.1.5.2. Khó khăn .......................................................................................... 51
2.2. THỰC TRẠNG VỀ CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CHUYÊN
MÔN CỦA HIỆU TRƢỞNG CÁC TRƢỜNG THCS HUYỆN
ĐỒNG VĂN, TỈNH HÀ GIANG ................................................................ 52
2.2.1 Các lĩnh vực quản lý của Hiệu trưởng................................................... 52
2.2.1.1. Quản lý hành chính ........................................................................... 52
2.2.1.2. Quản lý nhân sự ................................................................................ 53
2.2.1.3. Quản lý cơ sở vật chất và tài chính ................................................... 53
2.2.1.4. Quản lý chuyên môn ......................................................................... 54
2.2.2. Thực trạng về các biện pháp quản lý chuyên môn của Hiệu trưởng
các trường THCS trên địa bàn huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang .................... 60
2.2.2.1. Phân công công việc giảng dạy cho đội ngũ giáo viên THCS ........... 61
2.2.2.2. Tổ chức công tác kiểm tra, đánh giá xếp loại giáo viên. .................... 65
2.2.2.3. Tổ chức công tác bồi dưỡng chuyên môn cho GV THCS. ................ 70
2.2.2.4. Tổ chức công tác thi đua khen thưởng trong hoạt động chuyên môn .... 76
2.2.2.5. Xây dựng cơ sở vật chất trang thiết bị dạy học, chăm lo đời sống
vật chất tinh thần cho đội ngũ giáo viên THCS ............................................. 80
2.2.2.6. Quản lý công việc của giáo viên chủ nhiệm lớp ................................ 83
2.2.2.7. Đánh giá của cán bộ Phòng Giáo dục và Đào tạo .............................. 85
Kết luận chƣơng 2 ...................................................................................... 88
Chƣơng 3: ĐỀ XUẤT MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CHUYÊN
MÔN CỦA HIỆU TRƢỞNG CÁC TRƢỜNG THCS HUYỆN
ĐỒNG VĂN, TỈNH HÀ GIANG ................................................................ 89
3.1. MỘT SỐ NGUYÊN TẮC ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP ............................ 89
3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa……………………………………..89
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống ....................................................... 89
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn ...................................................... 89
3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi ......................................................... 90
3.2. CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CHUYÊN MÔN CỦA HIỆU
TRƢỞNG CÁC TRƢỜNG THCS TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN
ĐỒNG VĂN. ............................................................................................... 90
3.2.1. Xây dựng kế hoạch năm học của nhà trường ....................................... 90
3.2.2. Xây dựng kế hoạch chuyên môn của cá nhân ...................................... 94
3.2.3. Xây dựng thời khóa biểu chi tiết .......................................................... 95
3.2.4. Tăng cường quản lý hoạt động dạy của thầy và quản lý việc học của trò ....... 96
3.2.5. Tăng cường quản lý việc dự giờ, thăm lớp của các tổ bộ môn và
của BGH ....................................................................................................... 97
3.2.6. Sinh hoạt bộ môn định kỳ hàng tháng .................................................. 99
3.2.7. Kiểm tra, đánh giá và quản lý hoạt động giảng dạy của GV............... 100
3.2.8. kiểm tra, đánh giá , quản lý hoạt động học tập của học sinh ............... 100
3.2.9. Tăng cường sử dụng thiết bị dạy học và ứng dụng CNTT trong nhà
trường THCS ở huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang ........................................ 103
Kết luận chƣơng 3 .................................................................................... 106
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ........................................................... 107
1. KẾT LUẬN ............................................................................................ 107
2. KHUYẾN NGHỊ .................................................................................... 108
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ VÀ BẢNG BIỂU
Sơ đồ 1.1: Mô hình quản lý tổng quát ........................................................... 10
Sơ đồ 1.2: Mối quan hệ quản lý .................................................................... 30
Sơ đồ 1.3: Hoạt động quản lý của Hiệu trưởng ............................................. 32
Bảng 2.1: Quy mô trường lớp năm học 2006 – 2009 .................................... 46
Bảng 2.2: Đội ngũ giáo viên các trường THCS ............................................ 47
Bảng 2.3: Thống kê về tình hình đội ngũ Hiệu trưởng các trường THCS
ở huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang hiện nay ................................ 49
Bảng 2.4: Ý kiến của Hiệu trưởng về các biện pháp quản lý việc thực
hiện chương trình giảng dạy ........................................................ 57
Bảng 2.5: Ý kiến của giáo viên về các biện pháp quản lý của Hiệu trưởng
thực hiện chương trình giảng dạy ................................................ 58
Bảng 2.6: Thống kê chất lượng học sinh ...................................................... 59
Bảng 2.7: Đánh giá của Hiệu trưởng, giáo viên (các khách thể) về việc phân
công giảng dạy cho đội ngũ giáo viên của HT trường THCS. .......... 62
Bảng 2.8: Đánh giá của HT, GV về công tác KT, đánh giá GV THCS thực
hiện chương trình dạy học và giáo dục của HT trường THCS .......... 65
Bảng 2.9: Số giờ dạy HT 9 trường THCS đã dự và kết quả xếp loại. ............ 69
Bảng 2.10: Đánh giá của Hiệu trưởng về công tác bồi dưỡng chuyên môn
cho giáo viên THCS .................................................................... 71
Bảng 2.11: Ý kiến giáo viên về việc Hiệu trưởng quan tâm bồi dưỡng
chuyên môn, nghiệp vụ nâng cao trình độ cho giáo viên ............. 74
Bảng 2.12: Kết quả xếp loại công tác bồi dưỡng ở 09 trường THCS ............ 75
Bảng 2.13: Đánh giá của các khách thể về công tác thi đua khen thưởng. .... 78
Bảng 2.14: Đánh giá của HT và GV về công tác xây dựng cơ sở vật chất
trang thiết bị dạy học, chăm lo đời sống vật chất và tinh thần
cho đội ngũ giáo viên THCS. ...................................................... 82
Bảng 2.15: Đánh giá của các khách thể về công tác quản lý công việc của
giáo viên chủ nhiệm lớp. ............................................................. 84
Bảng 2.16: Đánh giá của cán bộ Phòng Giáo dục và Đào tạo về các biện
pháp quản lý của Hiệu trưởng. .................................................... 86
TỪ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN
STT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
Từ viết tắt
BGH
BGD&ĐT
BDTX
CBQL
CNTT
CSVC
CLDH
CLGD
ĐDDH
GD
GD – ĐT
GV
HT
HĐDH
KHCN
KT
KT-XH
NXB
PGD
PGD&ĐT
PCGD TH
PCGD THCS
PTDTNT
PPDH
QL
QLCM
QLHĐDH
QLGD
SKKN
TKB
THCS
THPT
TTGDTX
UBND
XHHGD
Nội dung
Ban giám hiệu
Bộ Giáo dục và Đào tạo
Bồi dưỡng thường xuyên
Cán bộ quản lý
Công nghệ thông tin
Cơ sở vật chất
Chất lượng dạy học
Chất lượng giáo dục
Đồ dùng dạy học
Giáo dục
Giáo dục – đào tạo
Giáo viên
Hiệu trưởng
Hoạt động dạy học
Kế hoạch cá nhân
Kiểm tra
Kinh tế - xã hội
Nhà xuất bản
Phòng Giáo dục
Phòng Giáo dục và Đào tạo
Phổ cập giáo dục tiểu học
Phổ cập giáo dục trung học cơ sở
Phổ thông dân tộc nội trú
Phương pháp dạy học
Quản lý
Quản lý chuyên môn
Quản lý hoạt động dạy học
Quản lý giáo dục
Sáng kiến kinh nghiệm
Thời khóa biểu
Trung học cơ sở
Trung học phổ thông
Trung tâm Giáo dục thường xuyên
Ủy ban nhân dân
Xã hội hóa giáo dục
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Nhân loại bước vào thế kỷ XXI với sự phát triển nhanh chóng vượt
bậc về khoa học và công nghệ đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến sự phát triển của
xã hội nói chung và giáo dục nói riêng. Đảng và Nhà nước ta đã khẳng định
giáo dục là quốc sách hàng đầu và đầu tư cho giáo dục là đầu tư về con người.
Nếu một quốc gia mà không có nền giáo dục vững mạnh thì sẽ dẫn đến tụt
hậu và bị đẩy lùi về mọi mặt. Chính vì vậy, trong bối cảnh hiện nay, vấn đề
xây dựng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý là những vấn đề cấp bách và rất
cần thiết. Xuất phát từ những đặc điểm đó mà đề tài nghiên cứu và đề cập đến
đổi mới phương pháp quản lý. Đây là điều kiện tiên quyết để nâng cao chất
lượng giáo dục và là động lực để thúc đẩy giáo dục phát triển lên một tầm cao
mới. Quản lý chuyên môn giữ một vị thế vai trò đặc biệt trong việc “Đổi mới
công tác quản lý và nâng cao chất lượng giáo dục”. Bởi đây là một vấn đề
cần quan tâm, cần đổi mới để mang lại diện mạo cho giáo dục và đào tạo.
Vấn đề quản lý có những cách thức, con đường khác nhau; quản lý
theo địa bàn, theo lãnh thổ và theo đặc trưng của từng địa phương, từng vùng.
Vì vậy, vấn đề đổi mới quản lý còn gặp nhiều khó khăn và chưa thu được
những thành tựu đáng kể, bởi trong quản lý còn rất nhiều nguyên nhân và trở
ngại. Cụ thể như: chênh lệch về trình độ, chuyên môn chưa qua đào tạo và bồi
dưỡng, tổ chức…Thực tiễn vấn đề này đã và đang diễn ra trên địa bàn một
huyện nằm ở khu vực phía Bắc đỉnh đầu của Tổ quốc đó là huyện Đồng Văn,
tỉnh Hà Giang. Một minh chứng cụ thể là công tác quản lý giáo dục của Hiệu
trưởng ở các trường THCS của một huyện miền núi với địa hình phức tạp,
điều kiện còn đang gặp nhiều khó khăn và trở ngại. Chính vì vậy, việc nghiên
cứu để đổi mới là việc làm cần thiết, vừa có ý nghĩa khoa học, vừa có ý nghĩa
thực tiễn và bổ ích cho công tác phát triển đội ngũ cán bộ quản lý ở huyện
Đồng Văn. Mặt khác nghiên cứu vấn đề này sẽ góp phần làm rõ quá trình phát
triển ngành giáo dục ở một huyện vùng cao.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
