Bai giảng ADN

C«ng NghÖ AND T¸i tæ hîp ë
C«ng NghÖ AND T¸i tæ hîp ë
thùc vËt
thùc vËt
Plant Recombinant DNA
Plant Recombinant DNA
Technology
Technology


Kh¸i niÖm chung
Kh¸i niÖm chung
ADN t¸i tæ hîp lµ c¸c ADN ®­îc t¹o ra b»ng
ADN t¸i tæ hîp lµ c¸c ADN ®­îc t¹o ra b»ng
c¸ch ch¾p hay ghÐp hai hay nhiÒu c¸c ®o¹n
c¸ch ch¾p hay ghÐp hai hay nhiÒu c¸c ®o¹n
ADN cã nguån gèc kh¸c nhau th«ng qua vi thao
ADN cã nguån gèc kh¸c nhau th«ng qua vi thao
t¸c cña con ng­êi
t¸c cña con ng­êi


C¸c b­íc chÝnh cña c«ng nghÖ DNA t¸i
C¸c b­íc chÝnh cña c«ng nghÖ DNA t¸i
tæ hîp
tæ hîp
T¸ch DNA cña c¬ thÓ nghiªn cøu

T¸ch DNA cña c¬ thÓ nghiªn cøu
T¹o c¸c ®o¹n DNA t¸i tæ hîp
T¹o c¸c ®o¹n DNA t¸i tæ hîp
Nèi, g¾n DNA t¸i tæ hîp víi c¸c vector
Nèi, g¾n DNA t¸i tæ hîp víi c¸c vector
ChuyÓn n¹p DNA t¸i tæ hîp vµo tÕ bµo chñ,
ChuyÓn n¹p DNA t¸i tæ hîp vµo tÕ bµo chñ,
ho¹t ®éng trong tÕ bµo chñ vµ t¹o ra c¸c s
ho¹t ®éng trong tÕ bµo chñ vµ t¹o ra c¸c s
ả
ả
n
n
phÈm trong tÕ bµo chñ ®ã
phÈm trong tÕ bµo chñ ®ã


Kh n
Kh n


ng ứng dụng
ng ứng dụng
Phát hiện, theo dõi các gen có kh n
Phát hiện, theo dõi các gen có kh n


ng c i
ng c i
tiến cây trồng qua các thế hệ

tiến cây trồng qua các thế hệ
Nghiên cứu cấu trúc và chức n
Nghiên cứu cấu trúc và chức n


ng của gen
ng của gen
Dùng để tạo ra giống cây mới có định hướng rõ
Dùng để tạo ra giống cây mới có định hướng rõ
ràng trong thời gian ngắn
ràng trong thời gian ngắn
Cho phép phân loại ở mức phân tử
Cho phép phân loại ở mức phân tử
Chuẩn đoán ở mức phân tử có độ chính xác
Chuẩn đoán ở mức phân tử có độ chính xác
tuyệt đối
tuyệt đối


Th«ng sè vÒ hµm l­îng vµ kÝch th­íc
Th«ng sè vÒ hµm l­îng vµ kÝch th­íc
cña ph©n tö DNA trong tÕ bµo thùc vËt
cña ph©n tö DNA trong tÕ bµo thùc vËt


P
P
h©n tö DNA
h©n tö DNA

C«ng thøc ho¸ häc cña 4 nucleotide
C«ng thøc ho¸ häc cña 4 nucleotide


Deoxyribose
Deoxyribose
and
and
Ribose
Ribose


®
®
¬n vÞ ®o
¬n vÞ ®o
®¬n vÞ ®o khèi l­îng tuyÖt ®èi: picogram
®¬n vÞ ®o khèi l­îng tuyÖt ®èi: picogram
®¬n vÞ ®o th«ng dông: cÆp base: bp, kbp,
®¬n vÞ ®o th«ng dông: cÆp base: bp, kbp,
mbp…
mbp…

1picogram=10
1picogram=10
-12
-12
g
g


1 pg DNA = 965 Mbp (Bennett and Smith 1976)
1 pg DNA = 965 Mbp (Bennett and Smith 1976)


đ
đ
ặc điểm
ặc điểm


Là đại phân tử lớn hơn bất kỳ phân tử chất h u cơ nào
Là đại phân tử lớn hơn bất kỳ phân tử chất h u cơ nào
khác có trong tế bào
khác có trong tế bào
DNA của thực vật có chủ yếu trong nhân (dạng thẳng,
DNA của thực vật có chủ yếu trong nhân (dạng thẳng,
phức tạp), lục lạp, ty thể (dạng vòng, đơn gi n)
phức tạp), lục lạp, ty thể (dạng vòng, đơn gi n)
S
S
ố lượng gen là khác nhau ở sinh vật khác nhau (VSV:
ố lượng gen là khác nhau ở sinh vật khác nhau (VSV:
vài ngh
vài ngh
ỡ
ỡ
n, Tv/đv/người: vài chục ngh
n, Tv/đv/người: vài chục ngh
ỡ

ỡ
n)
n)
Người: 30,000-39,000; Lúa indica: 45,000-56,000 gen;
Người: 30,000-39,000; Lúa indica: 45,000-56,000 gen;
Lúa Japonica: 32,000-50,000 gen)
Lúa Japonica: 32,000-50,000 gen)
1 phân tử protein thường chứa 400 aa, 1 aa mã hoá bởi
1 phân tử protein thường chứa 400 aa, 1 aa mã hoá bởi
3 nucleotide, 1 gen ít nhất có 1200 bp
3 nucleotide, 1 gen ít nhất có 1200 bp
Trong DNA, Gen, vùng không mã hoá,đoạn lặp lại
Trong DNA, Gen, vùng không mã hoá,đoạn lặp lại
không có ý nghĩa chiếm 80-85 % nên 1 gen (đoạn
không có ý nghĩa chiếm 80-85 % nên 1 gen (đoạn
DNA) thường có 4-5kbp
DNA) thường có 4-5kbp


C¬ së cña c«ng nghÖ DNA t¸i tæ hîp
C¬ së cña c«ng nghÖ DNA t¸i tæ hîp
Enzyme c¾t gi i h¹n (restriction enzymes-RE)ớ
Enzyme c¾t gi i h¹n (restriction enzymes-RE)ớ
C¸c vector cloning (cloning vector)
C¸c vector cloning (cloning vector)


EcoRI
EcoRI

5 GAATTC 3
5 GAATTC 3


3 CTTAAG 5
3 CTTAAG 5
Hind III
Hind III


5 AAGCTT 3
5 AAGCTT 3


3 TTCGAA 5
3 TTCGAA 5
Enzyme cắt gi i hạn
Enzyme cắt gi i hạn
(restriction enzymes-RE)
(restriction enzymes-RE)
Các enzim cắt gii hn là các enzyme có kh n ng
cắt AND ở nh ng vị trí đặc hiệu nhất định thành
nh ng đoạn ngắn.


–
EcoRI
EcoRI
E = Escherichia

E = Escherichia
Tên genus
Tên genus
co = coli
co = coli
Tên species
Tên species
R = strain RY12
R = strain RY12
Tên strain or
Tên strain or
serotype
serotype
I = chữ số la mã = Thứ tự tìm ra enzyme
I = chữ số la mã = Thứ tự tìm ra enzyme
–
HinDIII
HinDIII
Haemophilus influenza serotype d 3rd
Haemophilus influenza serotype d 3rd
enzyme
enzyme
Cách đặt tên
Cách đặt tên