Kinh nghiệm soạn, giảng chương trình bồi dưỡng chuyên viên sau 3 năm thực hiện ở trường ĐTCB Lê Hồng Phong

Báo cáo đề dẫn hội thảo khoa học

Kinh nghiệm soạn, giảng chơng trình bồi dỡng chuyên viên (mới)
sau 3 năm thực hiện ở trờng ĐTCB Lê Hồng Phong TP Hà Nội
TS. ng Th Bớch Liu
Phú Hiu trng - Phú Ch tch HKH Trng
Tha toàn thể các đ/c!
Ngy 22/01/2013, B Ni v ó ban hnh Chng trỡnh v Ti liu
hng dn thc hin chng trỡnh bi dng kin thc qun lý hnh chớnh
nh nc ngch chuyờn viờn (Q s 51/Q-BNV ngy 22/01/2013). Chng
trỡnh gm 16 chuyờn ging dy, 02 chuyờn bỏo cỏo vi tng thi gian
bi dng l 8 tun (40 ngy lm vic, 8 tit/ ngy), tng thi lng l 320
tit (k c tho lun, thc hnh, ụn tp, kim tra, vit tiu lun tỡnh hung v
i thc t). C th:
Phn 1: Kin thc chung, gm 8 chuyờn ging dy v 01 chuyờn
bỏo cỏo, ụn tp, kim tra vi tng thi gian l 116 tit
Phn 2: Kin thc QLNN úi vi ngnh v lónh th, gm 01 chuyờn
ging dy, 01 chuyờn bỏo cỏo, ụn tp, kim tra vi tng thi gian l 32 tit
Phn 3: Cỏc k nng gm 7 chuyờn vi tng thi gian l 112 tit
Thc t t chc thc hin ni dung chng trỡnh 3 nm qua ti
Trng TCB Lờ hng Phong:
- V phõn chia cỏc phn v s lng cỏc chuyờn Nh trng tuõn th
chng trỡnh khung Theo Q s 51/Q-BNV ngy 22/1/2013 ca B Ni v
- V thc hin phõn b thi gian lờn lp v lý thuyt v thi gian thc
hnh. Qỳa trỡnh thc hin nh sau:
+ Thi gian u cỏc gi tho lun ca cỏc chuyờn phn 1 (phn kin
thc chung) chuyờn bỏo cỏo ca phn II (Kin thc qun lý nh nc theo
ngnh v lónh th) chỳng ta b trớ Hc viờn t nghiờn cu. Tuy nhiờn, sau
mt thi gian t thc t thc hin v m bo nõng cao cht lng, theo
ngh ca S Ni v, Nh trng ó thay i: Ton b thi gian tho lun cỏc
chuyờn thuc phn 1 cú b trớ ging viờn hng dn tho lun (thc hin t

7/9/2015)
+ V ni dung chng trỡnh phn III (Cỏc k nng) Nh trng cng ó
thc hin iu tit thay i so vi chng trỡnh khung ban u ca B Ni v, c
1


th tng s gi lờn lp v ging dy lý thuyt v gim s gi tho lun thc hnh
(VD nh: Chuyờn K nng giao tip Phõn b ging dy lý thuyt theo
chng trỡnh khung ca B Ni v l 4 tit, tho lun thc hnh l 12 tit, Nh
trng ó cú iu tit tng s gi ging dy lý thuyt lờn 8 tit, cỏc chuyờn
khỏc trong phn ny v c bn cng ó c iu chnh tng t nh vy.
+ V tiu lun cui khoỏ Nh trng thc hin theo ỳng yờu cu ca
chng trỡnh khung l vit tiu lun tỡnh hung.
+ V i thc t: Hin Trng chỳng ta cha thc hin c theo chng
trỡnh khung.
V phng phỏp ging dy:
Trong giảng dạy chơng trình về cơ bản các giảng viên đã có nhiều cố
gắng trong kết hợp áp dụng phơng pháp giảng dạy truyền thng với các phơng
pháp giảng dạy tích cực; tích cực trong sử dụng công nghệ, phơng tiện hiện
đại vào giảng dạy.
Tuy nhiên, qua qun lý, theo dừi thời gian qua cho thy việc giảng dạy
chơng trình vần có một số hạn chế sau:
+ Một số giảng viên giảng dạy còn quá thiên về lý luận, cha có phơng
thức hiệu quả để giúp ngời học chủ động hơn trong tiếp nhận kiến thức và vận
dụng những kiến thức đó vào thực tiễn công tác, vào lý giải những vấn đề cuộc
sống đang đặt ra hiện nay, nhất là ở cơ sở.
+ Một số giảng viên còn thiếu kiến thức thực tiễn, thiếu lôi cuốn, thiếu
cập nhật, bổ sung kiến thức mới.
+ Một số giảng viên chuẩn bị bài giảng một cách cứng nhắc theo khuôn
khổ giáo trình, ít cú tài liệu tham khảo,...

Về tài liệu phục vụ giảng dạy và học tập của giảng viên: Thời gian đầu
khi cha có tài liệu chi tiết của Bộ Nội vụ, Nhà trờng đã tổ chức cho giảng viên
biên soạn tài liệu, giáo án; sau khi có tài liệu chính thc của Bộ Nội vụ Nh
trng đã thực hiện theo tài liệu chính thức ca B Ni v. Tuy nhiên, theo tôi
việc triển khai cho giảng viên biên soạn tài liệu, giáo án cho phù hợp với đối tợng học viên của Hà Nội là rất có tác dụng, giúp giảng viên chủ động hơn
trong giảng dạy và học viên cũng tiếp thu bài tốt hơn.
Tha các đ/c!
Ngh quyt i hi i biu ln th XV ng b Thnh ph H Ni ó
nờu rừ: Mt trong nhng gii phỏp quan trng nhm nõng cao cht lng hiu
qu cụng tỏc o to, bi dng CBCC l i mi phng phỏp t chc,
qun lý cỏc hot ng giỏo dc, o to; i mi phng phỏp ging dy
2


v hc tp, cao vai trũ ch ng v tớnh sỏng to ca hc viờn,chỳ ý bi
dng phng phỏp t duy, phng phỏp t tng, phng phỏp cụng
tỏc; bỏm sỏt thc tin, hng vo thc hnh k nng gii quyt tỡnh hung
c th xut phỏt t thc t.
Trong nhiu nm gn õy, Trng TCB Lờ Hng Phong ó khụng
ngng tớch cc tỡm kim cỏc gii phỏp nhm nõng cao cht lng dy v hc
trong phm vi Nh trng, cn c theo chc nng, nhim v v o to, bi
dng cỏn b, cụng chc m Thnh ph giao. Để hoàn thành nhiệm vụ đợc
giao, ũi hi s nng ng, tớch cc i mi, nõng cao cht lng hot ng
dy v hc ca c i ng cỏn b qun lý, ngi dy v ngi hc, cú nh
vy mi ỏp ng c nhu cu nõng cao nng lc, xõy dng i ng cỏn b,
cụng chc ca Thnh ph, ỏp ng yờu cu ca s nghip CNH, HH v hi
nhp quc t ca Th ụ trong giai on hin nay.
Nhm to bc chuyn tớch cc trong cht lng dy v hc ỏp ng
yờu cu cụng tỏc o to, bi dng cỏn b, cụng chc cho Thnh ph trong
giai on hin nay, c s ng ý ca Hiu trng Nh trng, Thng trc

HKH t chc Hi tho v Kinh nghiệm soạn, giảng chơng trình bồi dỡng
chuyên viên (mới) sau 3 năm thực hiện ở trờng ĐTCB Lê Hồng Phong TP
Hà Nội.
Ban t chc ó nhn c 29 bi vit tham gia Hi tho (cú danh sỏch
kốm theo), c th:
Khoa NN-PL:
14 bi
Khoa Dõn vn:
03 bi
Khoa KT:
02 bi
Khoa LLCS:
6 bi
Khoa Cụng tỏc ng:
04 bi
Ni dung cỏc tham lun tp trung vo cỏc nhúm vn ch yu sau:
1- xut gii phỏp nõng cao hiu qu cụng tỏc dy v hc, gn lý lun
vi thc tin
2- xut gii phỏp nõng cao cht lng ging dy v nhng kinh
nghim cho mt s chuyờn c th
3- Lm rừ mt s bt cp, hn ch trong cỏc chng trỡnh o to, bi
dng hin ang thc hin.
4- xut gii phỏp i mi cỏch thc ỏnh giỏ kt qu hc tp ca hc viờn.
3


5- Làm rõ những bất cập, hạn chế trong công tác dạy và học chương
trình Bồi dưỡng kiến thức QLNN ngạch chuyên viên (mới).
6- Kinh nghiệm về đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập nhằm
nâng cao chất lượng thực hiện chương trình Bồi dưỡng kiến thức QLNN

ngạch chuyên viên (mới).
Về phương thức tiến hành Hội thảo:
- Mời các đ/c đã có bài chuẩn bị trước tham luận
- Mời các thành viên tham dự Hội thảo trao đổi, phản biện, chia sẻ ý
tưởng, kinh nghiệm về những vấn đề mà các bài tham luận đã nêu ra hoặc đề xuất.
Thời gian tiến hành Hội thảo: 01 buổi chiều (Từ 13h30 đến 17h00,
nghỉ giải lao: 15h đến 15h15).
Để đảm bảo thời gian và nội dung trọng tâm nhằm đạt được mục tiêu của
Hội thảo, đề nghị các ý kiến tham gia tham luận, trao đổi, phản biện cần ngắn
gọn, bám sát nội dung yêu cầu của Hội thảo (mỗi ý kiến dài không quá 10 phút)
Kết thúc Hội thảo: Chủ trì Hội thảo tóm tắt và kết luận.
Thay mặt Thường trực Hội đồng Khoa học Trường, tôi kính chúc các đồng
chí tham dự Hội thảo sức khỏe, hạnh phúc, chúc Hội thảo thành công tốt đẹp!
Xin trân trọng cảm ơn !

MỘT SỐ KINH NGHIỆM GIẢNG DẠY CHƯƠNG TRÌNH
4


BỒI DƯỠNG NGẠCH CHUYÊN VIÊN MỚI
Cung Thúy Quỳnh
Khoa Nhà nước - Pháp luật
Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức được xác định là một
nhiệm vụ thường xuyên, có ý nghĩa quan trọng, góp phần tích cực trong việc
nâng cao trình độ chuyên môn, năng lực công tác, chất lượng và hiệu quả làm
việc của cán bộ, công chức, viên chức; hướng tới mục tiêu là tạo được sự thay
đổi về chất trong thực thi nhiệm vụ chuyên môn. Nghị định số 18/2010/NĐ-CP
ngày 05/03/2010 của Chính phủ về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức nhấn
mạnh: "Đào tạo, bồi dưỡng theo vị trí việc làm nhằm trang bị, cập nhật kiến
thức, kỹ năng, phương pháp cần thiết để làm tốt công việc được giao".

Hiện nay, việc tổ chức các lớp quản lý nhà nước dành cho đối tượng cán
bộ, công chức là yêu cầu rất cấp bách đối với công tác cải cách hành chính.
Những khóa học này sẽ trang bị, cập nhật những kiến thức cần thiết về quản lý
nhà nước và các kỹ năng thực thi công việc, đồng thời tăng cường ý thức phục
vụ nhân dân, nâng cao năng lực công tác cho các cán bộ, công chức, viên chức
trong việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm được giao.
Đầu năm 2013, Bộ Nội vụ đã ban hành Chương trình và Tài liệu hướng
dẫn thực hiện chương trình bồi dưỡng kiến thức quản lý hành chính nhà
nước ngạch chuyên viên theo QĐ số 51/QĐ-BNV ngày 22/01/2013. Chương
trình gồm 16 chuyên đề giảng dạy, 02 chuyên đề báo cáo với tổng thời gian bồi
dưỡng là 8 tuần (40 ngày làm việc), tổng thời lượng là 320 tiết (kể cả thảo luận,
thực hành, ôn tập, kiểm tra, viết tiểu luận tình huống và đi thực tế). Trên cơ sở
chương trình và tài liệu hướng dẫn này, Bộ Nội vụ cũng đã biên soạn Tài liệu
bồi dưỡng kiến thức quản lý nhà nước chương trình chuyên viên.
Theo chương trình các học viên sẽ được nghiên cứu các chuyên đề về
quản lý nhà nước trong các phần: Nền hành chính nhà nước; Quản lý nhà
nước theo ngành và lãnh thổ, những kỹ năng cơ bản. Cuối khoá học học viên
sẽ nghiên cứu thực tế, viết bài thu hoạch và tiểu luận. Mục tiêu của chương
trình bồi dưỡng nhằm: Củng cố, bổ sung và nâng cao kiến thức cơ bản cho
các học viên trong thực thi công vụ, cung cấp những nội dung cần thiết để tổ
5


chức thực hiện việc rèn luyện các kỹ năng cơ bản giúp công chức, viên chức
tiến hành các hoạt động công vụ; tạo một bước chuyển biến lớn về tinh thần,
thái độ phục vụ nhân dân của công chức.
Thực hiện Chương trình bồi dưỡng ngạch chuyên viên mới được ban
hành kèm theo Quyết định 900/QĐ-BNV ngày 06 tháng 8 năm 2013 của Bộ
trưởng Bộ Nội vụ, Trường đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong đã tổ chức thực
hiện từ đầu năm 2013.

Sau 03 năm thực hiện Chương trình, về cơ bản chương trình đã trang bị
cho học viên những kiến thức chung về Nhà nước và Quản lý hành chính nhà
nước. Thêm vào đó, lượng thời gian dành cho rèn luyện những kỹ năng cơ
bản trong thực thi công vụ cho đối tượng là cán bộ, công chức, viên chức
cũng tăng lên và thời gian bồi dưỡng được rút ngắn còn 2 tháng (so với 3
tháng như Chương trình trước đây) đã tạo điều kiện thuân lợi cho học viên khi
tham gia học tập, bồi dưỡng trong điều kiện vừa học vừa phải giải quyết
những công việc thường xuyên ở cơ quan, đơn vị mình.
Tuy nhiên, với yêu cầu, mục tiêu trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cần
tập trung trang bị những kiến thức, kỹ năng, thái độ thực hiện công việc cho
cán bộ, công chức, viên chức; trong đó, cung cấp những kiến thức lý luận cơ
bản; trang bị kỹ năng, cách thức hoạt động thực thi công việc; thái độ thực
hiện công việc thể hiện sự nhiệt tình, tinh thần trách nhiệm của người cán bộ,
công chức, viên chức. Do vậy, để đánh giá hiệu quả mục tiêu đề ra sau một
thời gian triển khai chương trình bồi dưỡng ngạch chuyên viên mới bên cạnh
việc trao đổi, thu nhận phản hồi từ người học tôi nhận thấy có một số điểm
cần xem xét như sau:
- Hiện nay, việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức còn
thiên về lý thuyết, thiếu tính ứng dụng, chưa chú trọng tính đặc thù riêng biệt
của từng vị trí việc làm của cán bộ, công chức, viên chức. Trong thời gian
qua, nội dung và thời lượng khung cho các chương trình đào tạo, bồi dưỡng
liên tục thay đổi và cải cách nhưng hiệu quả vẫn chưa cao, chưa phù hợp với
yêu cầu thực tiễn của từng ngành, từng địa phương với tính chất và trình độ
6


phát triển rất khác nhau, chưa đáp ứng yêu cầu từng vị trí việc làm của cán bộ,
công chức, viên chức. Chính vì vậy, cần đổi mới nội dung chương trình, giáo
trình và tài liệu giảng dạy cho phù hợp theo vị trí việc làm; trong đó chú trọng
kỹ năng thực tiễn áp dụng cho từng đối tượng người học; cần có sự liên thông

trong nội dung chương trình, giảm bớt những nội dung trùng lắp. Đối với
chương trình bồi dưỡng ngạch chuyên viên mới, được đánh giá là chưa đáp
ứng được yêu cầu trang bị những kiến thức cơ bản cho cán bộ, công chức,
viên chức như: kiến thức cơ bản về pháp luật, pháp chế; kiến thức về khoa
học hành chính, công nghệ hành chính và những kiến thức cơ bản về quản lý
nhà nước đối với ngành và lĩnh vực. Thời gian học 2 tháng với nội dung kiến
thức và kỹ năng của Chương trình mới vẫn chưa thể đáp ứng sự mong đợi từ
phía người học. Vì vậy, đề nghị Bộ Nội vụ xem xét, nghiên cứu và chỉnh sửa
lại kết cấu cũng như nội dung chương trình theo hướng bổ sung thêm kiến
thức chung về pháp luật, pháp chế, về quản lý hành chính nhà nước và công
nghệ hành chính, về quản lý nhà nước trên các lĩnh vực cơ bản…Mặt khác,
giảm số tiết thảo luận, thực hành 7 chuyên đề kỹ năng (mỗi chuyên đề kỹ
năng giảm 4 tiết), giảm thời gian đi thực tế (8 tiết). Như vậy, vừa bảo đảm cân
đối những kiến thức cơ bản và kỹ năng, đồng thời vẫn bảo đảm quỹ thời gian
trong khung chương trình 2 tháng. Điều quan trọng hơn là đáp ứng được yêu
cầu của người học hiện nay.
Xây dựng Chương trình và nội dung kiến thức, kỹ năng bồi dưỡng ngạch
chuyên viên tốt sẽ bảo đảm góp phần xây dựng nền hành chính chuyên
nghiệp, hiện đại, đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính, xây dựng Nhà nước
pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế.
- Tiếp tục đổi mới và áp dụng tốt các phương pháp truyền đạt kiến thức
theo từng đối tượng đào tạo, bồi dưỡng như: thuyết trình, làm việc theo nhóm,
nghiên cứu tình huống, thảo luận, đóng vai...
- Giảng viên mời tham gia giảng dạy, truyền đạt kiến thức cần mời
những người có kiến thức sâu, rộng, có nhiều kinh nghiệm trong thực tế; cung
cấp cho người học những thông tin, kiến thức thiết thực; mời lãnh đạo các cơ
quan, đơn vị công tác trong ngành, trong địa phương có kinh nghiệm thực tiễn
7

về quản lý nhà nước để truyền đạt kiến thức, hướng dẫn kỹ năng theo từng vị
trí việc làm.

KINH NGHIỆM SAU BA NĂM SOẠN GIẢNG
CHƯƠNG TRÌNH CHUYÊN VIÊN MỚI
Vũ Đình Lãm
Khoa Nhà nước - Pháp luật
Chương trình Bồi Dưỡng ngạch chuyên viên mới đã được đưa vào giảng
dạy một thời gian, kết cấu của tài liệu chia làm ba phần: Phần 1, Kiến thức
chung; phần 2, Kiến thức quản lý nhà nước theo ngành và lãnh thổ; phần 3,
Kỹ năng, với phân chia như vậy thì khi phần 3 giới thiệu được nửa số chuyên
đề học viên đã được hướng dẫn viết tiểu luận tốt nghiệp cuối khóa. Thực tế
lên lớp cho thấy khi học viên bắt đầu bắt tay vào viết tiểu luận cuối khóa thì
họ thường không tập trung vào các chuyên đề còn lại và các chuyên đề Kỹ
năng là một trong những chuyên đề được giới thiệu trong hoàn cảnh như vậy.
Với kinh nghiêm trực tiếp tham gia giảng dạy tôi thấy để đạt được hiệu quả
cao hơn nữa thì soạn giáo án chi tiết góp phần không nhỏ trong thành công
8


của bài giảng. Như chúng ta đều biết, soạn giáo án là một khâu chuẩn bị bài
để giảng viên lên lớp. Đây là một khâu quan trọng trong quy trình thực hiện
các bước lên lớp. Trên thực tế, dạy học đã cho thấy:
- 60% chất lượng bài giảng phụ thuộc vào khâu soạn giáo án.
- 40% chất lượng còn lại dựa vào kinh nghiệm và năng lực sư phạm của
người thầy.
Soạn giáo án là một khâu chuẩn bị lên lớp, nhưng đòi hỏi giáo viên phải
cần đầu tư rất nhiều thời gian và công sức. Giảng viên phải tư duy khoa học,
khả năng ước lượng để lựa chọn kiến thức chính xác, đủ về khối lượng và phù
hợp về thời lượng. Cho nên để tạo được sự hứng thú và thu hút được người

học đối với các chuyên đề kỹ năng, tôi nghĩ người giáo viên cần làm tốt một
số vấn đề dưới đây:
1. Xác định mục đích, yêu cầu.
Đây là căn cứ để đánh giá chất lượng, hiệu quả của quá trình giảng dạy.
Cho nên, cần xác định diễn đạt mục đích, yêu cầu ngắn gọn, xác định và định
hướng được các vấn đề nhận thức cho người học. Khi xác định mục đích, yêu
cầu, giảng viên cần đảm bảo những nội dung sau:
- Cần xác định nội dung cơ bản của bài học.
- Xác định một cách hợp lý mục đích bài giảng và yêu cầu cần thiết đối với
người học.
- Mục tiêu về kiến thức cũng như thái độ của người học, yêu cầu vận
dụng kiến thức đó trong công tác và cuộc sống.
Chuyên đề Kỹ năng soạn thảo văn bản, chuyê đề kỹ năng viết báo cáo…
là những chuyên đề thường được học viên quan tâm vì tính thiết thực, cho
nên yêu cầu học viên sau khi được giảng viên giới thiệu chuyên đề phải soạn
thành thạo một số văn bản thông dụng.
2. Xác định nội dung và cấu trúc bài giảng.
Nội dung bài giảng, cấu trúc bài giảng phụ thuộc phần lớn vào giáo trình,
cho nên, người soạn cần bám sát vào giáo trình nhưng cũng cần có sự "gia
công" của bản thân người thầy để nội dung bài giảng cũng như cấu trúc bài
giảng phù hợp với mục đích, yêu cầu và phù hợp với đối tượng người học.
a. Khi soạn bài, nội dung cần đáp ứng một số vấn đề sau:
Phải làm rõ, hay nói cách khác là phải trả lời được một số câu hỏi sau:
- Khái niệm nào cần hình thành và giảng kỹ trong bài giảng.
- Những nội dung nào khó? (khó giảng và khó tiếp thu)
9


- Cơ sở lý luận của vấn đề đang truyền đạt trong bài?
- Những kiến thức đã biết hoặc những kiến thức học viên chưa biết có

liên quan đến bài học?
- Xác định nội dung cơ bản trong toàn bài?
- Xác định khai thác tính ứng dụng và tính thực tiễn?
b. Xác định cấu trúc của bài giảng
Có thể soạn theo cấu trúc của tài liệu hoặc theo cơ sở tài liệu nhưng có
sự "gia công" của bản thân để bài giảng phù hợp đối tượng. Vì vậy, giảng
viên cần đặt ra và trả lời các câu hỏi sau:
- Bài này gồm mấy phần?
- Việc phân chia và sắp xếp theo trình tự các phần như giáo trình đã hợp
lý chưa? (cần quan tâm đến sự hợp lý về nội dung và logic về nhận thức)
- Nếu cần sắp xếp lại cấu trúc thì sắp xếp như thế nào cho hợp lý về nội
dung và logic về nhận thức.
3. Xác định nguồn thông tin, tư liệu cần thiết cho bài giảng.
- Căn cứ vào các nội dung bài giảng, giảng viên tự tìm kiếm tài liệu tham
khảo, thông tin, tư liệu để soạn bài nhằm mở rộng kiến thức, lấy ví dụ thực
tiễn cho phù hợp.
- Với chuyên đề kỹ năng soạn thảo văn bản thì có rất nhiều ví phụ thực tế
có thể lấy để trao đổi, rút kinh nghiêm trong quá trình soạn thảo của học viên.
4. Cần lựa chọn phương pháp truyền đạt cho phù hợp với nội dung
bài giảng và đối tượng người học.
Ở kỹ năng này, đòi hỏi giảng viên phải lựa chọn phương pháp dạy học
đạt sự tối ưu trong từng chuyên đề, từng phần để học viên lĩnh hội kiến thức
một cách hiệu quả nhất. Trong cùng một bài soạn, có thể sử dụng nhiều
phương pháp dạy học,ví dụ: Ở phần này, có thể sử dụng phương pháp "giảng
giải", nhưng ở phần khác có thể sử dụng phương pháp "nêu vấn đề", hoặc ở
phần kia có thể sử dụng phương pháp "tình huống"… Tuy nhiên, sử dụng
phương pháp này, hay phương pháp khác thì khi thể hiện trong giáo án phải
được thống nhất giữa hoạt động giảng dạy của người thầy và sự lĩnh hội kiến
thức của người học. Song, dù phương pháp nào cũng cần phải phát huy cao
nhất tính tích cực, chủ động và tư duy tiềm ẩn của học sinh.

5. Cách trình bày giáo án
Tùy theo môn học, đặc điểm của từng bài giảng mà hình thức thể hiện giáo
án có thể khác nhau. Giảng viên cần lưu ý khi trình bày giáo án phải đảm bảo tính
10


thẩm mỹ, tính rõ ràng từng phần, từng mục, từng tiểu mục… Đồng thời, đảm bảo
tính hệ thống trong bài, trong chương trình, tránh sai sót, trình bày tùy tiện.
Tóm lại, có thể khẳng định một cách chắc chắn rằng, thành công hay thất
bại của một hoạt động giảng dạy phụ thuộc rất nhiều vào kỹ năng soạn giáo
án. Rèn luyện kỹ năng soạn giáo án là một phương pháp nâng cao chất lượng
bài giảng đối với từng giảng viên.
“KINH NGHIỆM SAU BA NĂM SOẠN, GIẢNG
CHƯƠNG TRÌNH CHUYÊN VIÊN MỚI”
Nguyễn Thùy Dương
GV Khoa Nhà nước - Pháp luật
Ngày 22/01/2013, Bộ trưởng Bộ Nội vụ đã ban hành Chương trình và tài
liệu hướng dẫn thực hiện chương trình Bồi dưỡng ngạch chuyên viên (Quyết
định số 51/QĐ-BNV) để trang bị, cập nhật những kiến thức cần thiết về quản
lý nhà nước và kỹ năng thực thi công việc, đồng thời tăng cường ý thức phục vụ
nhân dân nhằm nâng cao năng lực công tác của công chức ngạch chuyên viên
trong thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm được giao; góp phần xây
dựng nền hành chính chuyên nghiệp, hiện đại, đáp ứng yêu cầu cải cách hành
chính, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.
Theo đó, chương trình kết cấu gồm 16 chuyên đề giảng dạy và 02
chuyên đề báo cáo, chia thành 3 phần chính:
- Phần 1: Kiến thức chung, gồm 08 chuyên đề giảng dạy và 01 chuyên đề
báo cáo, ôn tập, kiểm tra, với tổng thời lượng là 116 tiết;
- Phần 2: Kiến thức quản lý nhà nước đối với ngành và lãnh thổ, gồm 01
chuyên đề giảng dạy, 01 chuyên đề báo cáo, ôn tập, kiểm tra, với tổng thời

lượng là 32 tiết.
- Phần 3: Các kỹ năng, gồm 07 chuyên đề giảng dạy với tổng thời lượng là 112 tiết.
Tổng thời gian bồi dưỡng là 8 tuần (40 ngày làm việc) với tổng thời
lượng là 320 tiết (kể cả thảo luận, thực hành, ôn tập, kiểm tra, viết tiểu luận
tình huống và đi thực tế). Trên cơ sở tài liệu và chương trình hướng dẫn này,
Bộ Nội vụ cũng đã biên soạn Tài liệu chương trình bồi dưỡng ngạch chuyên
viên theo Quyết định số 900/QĐ-BNV ngày 06/8/2013).
Qua ba năm thực hiện Chương trình, bước đầu tôi có những cảm nhận sau:
11


Thứ nhất: Về nội dung, Chương trình bồi dưỡng cơ bản đã trang bị cho học
viên những kiến thức chung về quản lý nhà nước và kỹ năng thực thi công việc.
Thứ hai: Tăng thời gian thảo luận, thực hành và thời gian rèn luyện những kỹ
năng cơ bản trong thực thi công vụ cho đối tượng là cán bộ, công chức, viên chức.
Thứ ba: Thời gian bồi dưỡng được rút ngắn còn 2 tháng (so với 3 tháng
như Chương trình trước đây) đã tạo điều kiện thuân lợi cho đối tượng tham
gia học tập trong điều kiện vừa học vừa phải giải quyết những công việc
thường xuyên ở cơ quan, đơn vị mình.
Tuy nhiên, qua thực tế soạn giảng và trao đổi với các đồng nghiệp, tôi
đúc kết được một số kinh nghiệm như sau:
- Thứ nhất, đối với tài liệu chương trình bồi dưỡng ngạch chuyên viên:
Về cơ bản, nội dung tài liệu đã cập nhật thêm nhiều kiến thức mới cho học
viên, trang bị cho học viên thêm nhiều kỹ năng, nghiệp vụ trên các lĩnh vực.
Qua đó, học viên có thể vận dụng nhanh chóng những kiến thức đã học để áp
dụng vào thực tiễn công tác. Tuy nhiên, vẫn còn những nội dung trong
chương trình học viên đã học trong các chương trình đào tạo, bồi dưỡng
trước. Vì vậy, nếu giảng viên quá chú trọng chuyển tải những kiến thức lý
luận cũng như cách dạy mang tính một chiều theo hướng “độc thoại” (thuyết
trình) sẽ dẫn đến cách học thụ động của học viên. Phương pháp dạy học tích

cực sẽ làm cho học viên từ thế “thụ động” chuyển sang “chủ động” trong quá
trình dạy và học; hướng tới sự tư duy sáng tạo của người học, giúp họ học tốt
hơn. Lúc này giảng viên không còn đóng vai trò “trung tâm”, vai trò “trung
tâm” được chuyển giao cho người học; giảng viên sẽ hướng dẫn, gợi mở và
kết luận vấn đề trên những tri thức mà học viên khám phá, trao đổi và giải
quyết. Chính sự tương tác giữa học viên và giảng viên khi sử dụng phương
pháp dạy học tích cực đã làm cho việc dạy và học dân chủ hơn; mọi tri thức
của người thầy không chỉ là sự áp đặt một chiều, qua đó giáo viên có thể thu
nhận những thông tin ngược được cung cấp từ phía người học cũng như tìm ra
nhiều cách tiếp cận và giải quyết vấn đề khác nhau.
- Thứ hai, có thể nói, chương trình Bồi dưỡng ngạch chuyên viên mới có
sự thay đổi căn bản so với chương Bồi dưỡng tiêu chuẩn ngạch chuyên viên
12


trước đây (thời gian học tập rút ngắn, tổng số chuyên đề giảm tải). Đòi hỏi
học viên phải tích cực nghiên cứu, thảo luận và rèn luyện kỹ năng xử lý tình
huống trong công tác thực thi công vụ, luôn đảm bảo tính thiết thực gắn lý
luận với thực tiễn nhiều hơn. Riêng giảng viên đòi hỏi phải tự nghiên cứu, cập
nhật thông tin mới, tự trang bị kiến thức và sự hiểu biết của mình. Tuy nhiên,
các nội dung của chuyên đề vẫn dàn trải với dung lượng kiến thức lớn khiến
cho giảng viên gặp khó khăn khi giảng dạy, buộc giảng viên phải lựa chọn
những kiến thức trọng tâm để đảm bảo thời gian trên lớp. Vì vậy, cần thiết
phải sửa đổi giáo trình theo hướng rút gọn để đảm bảo thời lượng giảng dạy.
- Thứ ba, đối tượng dự học các lớp Bồi dưỡng là các cán bộ, công chức,
viên chức hầu hết chưa được học các loại hình lớp bồi dưỡng kiến thức quản
lý nhà nước (số lượng các lớp tiền công vụ cho các cán bộ, công chức, viên
chức không nhiều). Vì thế Chương trình mới chưa đáp ứng được yêu cầu
trang bị những kiến thức cơ bản cho cán bộ, công chức, viên chức như: kiến
thức cơ bản về pháp luật, pháp chế; kiến thức về khoa học hành chính, công

nghệ hành chính và những kiến thức cơ bản về quản lý nhà nước đối với
ngành và lĩnh vực. Từ những lý do đó, học viên học xong lớp bồi dưỡng
ngạch chuyên viên vẫn còn quá nhiều băn khoăn và qua 2 tháng học tập nội
dung kiến thức và kỹ năng của Chương trình mới vẫn chưa thể đáp ứng sự
mong đợi từ phía người học.
Xuất phát từ thực tế đã nêu trên, đề nghị Bộ Nội vụ xem xét, nghiên cứu
và chỉnh sửa lại kết cấu cũng như nội dung chương trình theo hướng bổ sung
thêm kiến thức chung về pháp luật, pháp chế (12 tiết), về quản lý hành chính
nhà nước và công nghệ hành chính (12 tiết), về quản lý nhà nước trên các lĩnh
vực cơ bản (12 tiết). Mặt khác, giảm số tiết thảo luận, thực hành 7 chuyên đề
kỹ năng (mỗi chuyên đề kỹ năng giảm 4 tiết), giảm thời gian đi thực tế (8
tiết). Như vậy, vừa bảo đảm cân đối những kiến thức cơ bản và kỹ năng, đồng
thời vẫn bảo đảm quỹ thời gian trong khung chương trình 2 tháng. Điều quan
trọng hơn là đáp ứng được yêu cầu của người học hiện nay.

13


CHỦ ĐỀ: “KINH NGHIỆM SAU 3 NĂM SOẠN, GIẢNG
CHƯƠNG TRÌNH BD TIÊU CHUẨN NGẠCH CHUYÊN VIÊN”
Bùi Thị Phương Liên
Khoa Nhà nước – Pháp luật
Chương trình bồi dưỡng tiêu chuẩn ngạch chuyên viên được ban hành
kèm theo Quyết định số 51/QĐ-BNV ngày 22/1/2013 của Bộ trưởng Bộ Nội
vụ hiện nay được thiết kế gồm 3 phần chính:
- Phần 1 - kiến thức chung: có 8 chuyên đề giảng dạy, gồm: những
vấn đề cơ bản về hệ thống chính trị, nhà nước, bộ máy hành chính, công vụ,
công chức, cải cách hành chính….
- Phần 2 - kiến thức quản lý nhà nước đối với ngành và lãnh thổ:
gồm 1 chuyên đề giảng dạy, 1 chuyên đề báo cáo và ôn tập.

- Phần 3 – các kỹ năng: gồm 7 chuyên đề kỹ năng như: kỹ năng giao
tiếp, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng viết báo cáo, kỹ năng quản lý thời gian…
Không chỉ thay đổi về nội dung, kết cấu của chương trình học, về
phương thức đánh giá kết quả học tập của học viên cũng có sự thay đổi so với
chương trình cũ, trong đó, học viên chỉ có 02 bài kiểm tra của phần 1 và phần
2, kết thúc khóa học viết tiểu luận tình huống và kết quả khóa học được đánh
giá dựa trên kết quả chấm điểm tiểu luận chứ không phải trên kết quả tổng
hợp điểm kiểm tra và điểm tiểu luận như trước đây. Các điểm kiểm tra hết
phần chỉ có giá trị là điều kiện để được viết tiểu luận.
Với nội dung chương trình và cách đánh giá kết quả học tập của học viên
như quy định hiện nay, qua hơn ba năm thực hiện đang bộc lộ một số hạn chế,
bất cập sau:
Một là, vì kết quả kiểm tra hết phần chỉ có giá trị là điều kiện để học viên
được viết tiểu luận mà không tính vào kết quả xếp loại học tập cuối khóa nên
không tạo được động lực cho học viên phấn đấu học tập để đạt kết quả cao
trong suốt quá trình học. Trong chương trình bồi dưỡng tiêu chuẩn ngạch
chuyên viên hiện hành, phần 1 và phần 2 là những phần trang bị các kiến thức
lý luận và thực tiễn cơ bản về quản lý hành chính nhà nước nên nếu học viên
không có động lực học tập các phần này thì quá trình học sẽ không tích cực,
các giờ học trên lớp sẽ không đạt hiệu quả cao. Từ đó sẽ ảnh hưởng tới tâm lý
14


của giảng viên lên lớp, làm ảnh hưởng đến chất lượng khóa học bồi dưỡng
chuyên viên nói riêng và chất lượng dạy - học của nhà trường nói chung.
Hai là, mặc dù mục tiêu, nội dung và cách phân bổ thời gian các phần
của chương trình đều hướng tập trung vào bồi dưỡng các kỹ năng phục vụ cho
hoạt động quản lý nhà nước của chuyên viên trong bộ máy nhà nước nhưng phần
03 lại không có thi, kiểm tra nên trên thực tế, phần lớn học viên coi nhẹ, không
chú tâm học tập phần này, tỷ lệ học viên nghỉ học nhiều, do đó, kết quả kiến thức

học viên thu được rất hạn chế và công tác quản lý lớp gặp nhiều khó khăn.
Để khắc phục một phần bất cập này, trong thời gian qua, nhà trường đã
bố trí bài kiểm tra kết thúc phần 2 vào thời gian học cuối của phần 03 nhưng
trên thực tế chưa giải quyết được triệt để vấn đề nêu trên. Hơn nữa, việc bố trí
kiểm tra sau thời gian học quá lâu dẫn đến học viên không còn nhớ các kiến
thức phần 2 đã học, từ đó chất lượng bài kiểm tra cũng bị hạn chế.
Ba là, trong chương trình bồi dưỡng tiêu chuẩn ngạch chuyên viên hiện
nay, viết tiểu luận tình huống cuối khóa học là yêu cầu bắt buộc đối với tất cả
học viên và nội dung tình huống được lựa chọn phải gắn với lĩnh vực công tác
của học viên. Yêu cầu này dẫn đến tình trạng học viên thường sao chép tiểu
luận của nhau khi họ cùng công tác trong một lĩnh vực, nhất là ở những lớp
bồi dưỡng công chức sau tuyển dụng theo từng chức danh công chức ở cơ sở.
Nếu giảng viên chấm phát hiện ra và yêu cầu làm lại tiểu luận thì họ gặp rất
nhiều khó khăn để có thể lựa chọn tình huống khác vì trong một ngành, lĩnh
vực thường chỉ có một số tình huống có vấn đề điển hình, phù hợp với tiểu
luận. Nếu chọn tình huống quá phức tạp hay quá đơn giản sẽ không đáp ứng
được yêu cầu của tiểu luận. Do vậy, đa số học viên rất “ngại”, thậm chí “sợ”
làm tiểu luận tình huống. Việc sao chép tiểu luận của nhau và sao chép tiểu
luận của khóa trước xảy ra không ít.
Bốn là, yêu cầu khi dạy kỹ năng đòi hỏi giảng viên vừa phải am hiểu lĩnh
vực, vấn đề mình truyền đạt, vừa phải có khả năng thực hành ở trình độ cao
mới có thể giảng dạy tốt được nên nhiều giảng viên của nhà trường còn chưa
đáp ứng được yêu cầu này. Do vậy, quá trình giảng kỹ năng phần lớn là giảng
lý thuyết mà chưa hướng dẫn được cho học viên cách thức thực hành để hình
15


thành kỹ năng sau khóa học. Những hạn chế đó từ phía giảng viên cũng làm
giảm hứng thú học tập của học viên, khó thu hút học viên đến lớp.
Để khắc phục những bất cập, hạn chế nêu trên của chương trình bồi dưỡng

tiêu chuẩn ngạch chuyên viên hiện hành, qua hơn 03 năm trực tiếp tham gia
giảng dạy chương trình này, tôi xin đề xuất một số kiến nghị sau đây:
Thứ nhất, đề nghị Ban giám hiệu nhà trường quan tâm tổ chức cho đội
ngũ giảng viên của trường hoặc cử giảng viên đi học các khóa học về kỹ năng
mềm để bổ khuyết những kỹ năng mà giảng viên còn thiếu nhưng lại đang
được phân công giảng dạy. Ví dụ: kỹ năng giao tiếp hành chính, kỹ năng quản
lý thời gian, kỹ năng làm việc nhóm…Làm được như vậy sẽ giúp các giảng
viên nâng cao trình độ, nâng cao chất lượng giảng dạy đáp ứng yêu cầu của
học viên và mục tiêu đào tạo, từ đó sẽ thu hút được học viên tự giác đến lớp,
tích cực học tập.
Thứ hai, vì tiểu luận tình huống nhằm mục đích kiểm tra khả năng vận
dụng lý luận vào thực tiễn, vận dụng các kỹ năng được học để giải quyết một
sự việc cụ thể trong công tác quản lý nhà nước nên cần có sự điều chỉnh linh
hoạt về yêu cầu lựa chọn tình huống cho phù hợp với đối tượng học viên. Cụ
thể là, đối với các lớp chuyên viên mà học viên là những người đang công tác
trong nhiều ngành, lĩnh vực, ở nhiều cấp chính quyền khác nhau thì vẫn giữ
nguyên yêu cầu hiện nay là học viên phải lựa chọn tình huống liên quan đến
lĩnh vực mình công tác. Còn đối với các lớp chuyên viên mà học viên là công
chức mới tuyển dụng trong cùng một ngành, lĩnh vực, cùng cấp chính quyền
thì nên yêu cầu học viên lựa chọn một hoặc một số kỹ năng cụ thể trong
chương trình học để vận dụng vào giải quyết tình huống quản lý nhà nước
(tình huống có thể liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến công tác của học
viên). Ví dụ: các học viên lớp bồi dưỡng tiêu chuẩn ngạch chuyên viên dành
cho công chức tư pháp – hộ tịch ở cơ sở có thể chọn các kỹ năng khác nhau
như: kỹ năng viết báo cáo, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng
quản lý thời gian, kỹ năng soạn thảo văn bản…để giải quyết các tình huống
trong lĩnh vực tư pháp – hộ tịch hoặc các hoạt động công tác khác của mình.
Ngoài ra, cần yêu cầu tình huống và cách giải quyết tình huống phải có tính thời
16

sự, cập nhật văn bản hiện hành của nhà nước. Làm như vậy sẽ khắc phục được
tình trạng sao chép tiểu luận và đánh giá được khả năng thực hành kỹ năng của
học viên, phù hợp với các đối tượng học viên, đạt được mục tiêu của khóa học.
Thứ ba, đề nghị nhà trường kiến nghị với Bộ Nội vụ để điều chỉnh cách
đánh giá, xếp loại học tập của học viên cần dựa trên cả điểm kiểm tra hết phần
học và điểm tiểu luận cuối khóa. Đánh giá như vậy sẽ chính xác, toàn diện
hơn và tạo động lực cho học viên phấn đấu trong suốt quá trình học.
Trên đây là một số ý kiến của cá nhân với mong muốn góp phần khắc
phục một phần những bất cập của chương trình bồi dưỡng tiêu chuẩn ngạch
chuyên viên hiện hành và đóng góp vào hoạt động giảng dạy chung của nhà
trường. Các ý kiến chắc chắn không tránh khỏi còn những thiếu sót, hạn chế
nên tôi rất mong muốn nhận được ý kiến góp ý, trao đổi của các đồng chí,
đồng nghiệp trong hội thảo. Xin trân trọng cảm ơn các đồng chí đã lắng nghe.
Chúc hội thảo thành công tốt đẹp.

MỘT VÀI SUY NGHĨ VỀ CHƯƠNG TRÌNH HỌC TẬP BỒI
DƯỠNG NGẠCH CHUYÊN VIÊN
Nguyễn Huy Kiểm
Khoa lý luận cơ sở
Trước hết có thể khẳng định việc bồi dưỡng kiến thức cho ngạch chuyên
viên là rất cần thiết cho mọi đối tượng ở tất cả các ngành nghề. Vì hầu hết đội
ngũ cán bộ, công chức đã làm từ trước kia, cũng như cán bộ, công chức mới
thi đỗ biên chế mới vào nghề, hầu hết học ở các trường chuyên nghiệp các cấp
chỉ được trang bị chủ yếu kiến thức chuyên môn của ngành nghề mình theo
học mà các kỹ năng, kiến thức khác chưa được trang bị, nên đặc biệt là cán
bộ, công chức mới vào nghề hầu như thiếu hụt kiến thức khác ngoài ngành
17

nghề mình được đào tạo, thậm chí bản thân được trang bị kiến thức chuyên
môn tốt rồi, nhưng kỹ năng sử dụng kiến thức đó một cách linh hoạt, hiệu quả
lại thực sự thiếu, làm cho kiến thức mình có không phát huy được tác dụng.
Một trong những thiếu hụt lớn đó là cán bộ, công chức thiếu kiến thức
hiểu biết về bộ máy tổ chức nhà nước, chức năng của bộ máy nhà nước, kỹ
năng trong quản lý bộ máy nhà nước. Thực tế những kiến thức này lại gắn bó,
va chạm hàng ngày trong suốt quá trình cán bộ, công chức làm việc. Do đó
việc bồi dưỡng những kiến thức về quản lý nhà nước, kỹ năng quản lý nhà
nước cho đội ngũ cán bộ, công chức ngay sau khi tuyển dụng là rất cần thiết.
Thực hiện kế hoạch bồi dưỡng kiến thức quản lý nhà nước nhằm chuẩn
hóa đội ngũ cán bộ, công chức, vừa qua Bộ nội vụ và Học viện hành chính
quốc gia đã tổ chức biên soạn: “Tài liệu bồi dưỡng ngạch chuyên viên” (Được
kèm theo Quyết định số 900/ QĐ – BNV, ngày 06 tháng 8 năm 2013 của Bộ
trưởng bộ nội vụ).
Tài liệu này được biên soạn mới, gồm hai quyển:
+ Quyển I: Kiến thức chung
+ Quyển II: Các kỹ năng cơ bản
Ngoài mục đích giảng dạy, nghiên cứu khoa học hành chính, tài liệu còn
được sử dụng cho các kỳ thi nâng ngạch chuyên viên.
Tuy bản thân chưa từng tham gia giảng dạy phần học này, nhưng qua
quan sát, tìm hiểu từ thực tiễn cũng như quá trình tự học tập, theo tôi để góp
phần nâng cao hiệu quả giảng dạy cũng như học tập chương trình bồi dưỡng
kiến thức cho ngạch chuyên viên cần làm tốt một số điều cơ bản sau.
Thứ nhất, chúng ta phải chuẩn bị giáo án, kiến thức lên lớp thật tốt. Vì
trong giảng dạy nói chung việc chuẩn bị giáo án và kiến thức tốt trước khi lên
lớp là chìa khóa thành công của bất cứ buổi học nào. Đặc biệt khi giảng dạy ở
các trường chính trị tỉnh, thành phố với đối tượng học viên có tính đặc thù
riêng thì việc chuẩn bị giáo án, kiến thức lên lớp lại cần thiết hơn bao giờ hết
và luôn đòi hỏi kiến thức phải mang tính cập nhật thời sự.
Thứ hai, qua quan sát, tìm hiểu giáo trình tôi thấy hai cuốn giáo trình

của chương trình bồi dưỡng ngạch chuyên viên đề cập đến rất nhiều vấn đề
rất hay và bổ ích đối với bất cứ người nào ở tất cả các ngành nghề. Tuy nhiên
do đề cập đến nhiều vấn đề mà thời gian học lại rất ngắn, như thế phải chăng
18


chúng ta nên thêm thời gian học tập hay biện soạn lại giáo trình sao cho trọng
tâm, trọng điểm hơn, để cả người giảng và người học có thời gian tìm hiểu và
thực hành tốt các vấn đề đã học.
Thứ ba, Với một nội dung kiến thức nhiều vấn đề như vậy, đòi hỏi
người giảng trong quá trình soạn giáo án nên chắt lọc các vấn đề cơ bản, trọng
tâm để truyền đạt, tránh giới thiệu chung chung; Cần phải nhẫn mạnh các vấn
đề mà ở cơ sở hay sử dụng, tiếp xúc, va chạm để học viên nắm được; Tăng
thêm thời lượng để thực hành các tình huống cho học viên. Từ đó giúp cho
học viên có thêm kinh nghiệm, kỹ năng xử lý các tình huống khi về cơ quan,
đơn vị mình công tác. Ví dụ như cần tập trung vào các chuyên đề sau: Chuyên
đề 4: Đạo đức công vụ; Chuyên đề 5: Thủ tục hành chính nhà nước; Chuyên
đề 6: Quản lý tài chính trong các cơ quan hành chính nhà nước; Chuyên đề 8:
Cải cách hành chính nhà nước; Chuyên đề 11: Kỹ năng giao tiếp; Chuyên đề
14: Kỹ năng soạn thảo văn bản; Chuyên đề 15: Kỹ năng viết báo cáo. Bởi các
chuyên đề trên nó thường xuyên sử dụng, tiếp xúc va chạm khi giải quyết các
tình huống của cán bộ, công chức khi làm việc tại cơ quan, đơn vị.
Thứ tư, cùng với việc thực hiện tốt các vấn đề chuyên môn kể trên, thì
đồng thời chúng ta phải thực hiện tốt vấn đề quản lý thời gian của học viên
trên lớp, cũng như việc thi, kiểm tra kiến thức của học viên cần phải thực hiện
nghiêm túc đúng quy chế. Phải có đầy đủ các bài kiểm tra điều kiện, tiểu luận xử
lý tình huống trước khi kết thúc chuyên đề, kết thúc môn và khóa học. Nếu các
bài đó không đạt yêu cầu làm lại, bởi chưa đạt nghĩa là học viên chưa hiểu tình
huống và vấn đề đặt ra, như thế nếu dễ dãi cho qua, khi kết thúc khóa học, học
viên về cơ quan, đơn vị thực hành công việc sẽ không hoàn thành nhiệm vụ.

Trên đây là một vài suy nghĩ của bản thân đưa ra nhằm góp phần nâng
cao hiệu quả trong công tác giảng dạy cũng như học tập chương trình bồi
dưỡng kiến thức ngạch chuyên viên. Suy nghĩ của bản thân còn mang tính chủ
quan, còn nhiều thiếu sót. Vì vậy tôi rất mong nhận được sự đóng góp, bổ
sung ý kiến của các đồng chí để vấn đề nêu ra được toàn diện, từ đó góp phần
vào sự thành công của buổi hội thảo. Tôi xin chân thành cảm ơn!

19


MT VI SUY NGH V SON, GING CHNG TRèNH
BI DNG CHUYấN VIấN MI
Nguyn Trn Lc
Khoa lý lun c s
Kinh tha ng chớ:
Trờng ĐTCB Lê Hồng Phong luôn hớng tới mục đích là nâng cao chất lợng o to, bi dng cỏn b cụng chc là một trong những nhiệm vụ hàng
đầu vậy làm thế nào để nâng cao chất lợng o to, bi dng cỏn b cụng
chc? Trong các nhiệm vụ của công tác đào tạo, bồi dỡng ngoài công tác
giảng dạy, công tác Chủ nhiệm và quản lý học viên, nghiên cứu thực tế,
nghiên cứu khoa học, dự giờ thao giảng u rất quan trong. Nhng trong ú
khõu chun b giỏo ỏn ca ging viờn cng cn c chỳ trng. Bi vỡ,
chun b c mt giỏo ỏn ngi ging viờn cn rt nhiu thi gian va
nghiờn cu giỏo trỡnh nhng ng thi phi tham kho nhiu ti liu tham
kho khỏc. Vỡ vy, vic nõng cao cht lng son bi l vic chun b quan
trng nht ca giỏo viờn cho gi lờn lp. Vic chun b k giỏo ỏn s giỳp cho
ging viờn tớch ly thờm nhng kin thc c v mt lý lun v thc tin. iu
ny phự hp vi mc tiờu ca Nh trng ra.
Vi trng o to cỏn b Lờ Hng Phong H Ni l ni o to, bi
dng cỏn b, cụng chc cho thnh ph H Ni, vic nõng cao cht lng o
to l mt trong nhng yờu cu thc tin cp bỏch i vi hin nay. Nõng cao

cht lng o to, bi dng liờn quan cht ch vi nhau. Tuy nhiờn cht
lng o to, bi dng ph thuc vo nhiu yu t nh: mc ớch, k
20


hoạch, nội dung, phương pháp, phương tiện, cơ sở vật chất… các yếu tố này
quan hệ biện chứng với nhau và ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo của Nhà
trường. Trong đó, chất lượng soạn và giảng giữ một vai trò quan trọng. Cho nên
nâng cao chất lượng đào tạo là nhiệm vụ thường xuyên và cực kỳ quan trọng của
các trường, nó không chỉ là trách nhiệm của các trường mà còn là uy tín, danh
dự và sự tồn tại của một nhà trường, nhất là trong điều kiện hiện nay, nâng cao
chất lượng đào tạo cũng chính là khẳng định “thương hiệu” của từng trường.
Vì vậy để góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công
chức trong thời gian tới, cần tìm ra những giải pháp nào để nâng cao chất
lượng soạn, giảng các chương trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức
trong thời gian tới là vấn đề cấp bách hiện nay. Thực hiện kế hoạch nghiên cứu
khoa học của Nhà trường, trong lần Hội thảo khoa học lần 2 năm 2015 với chủ
đề kinh nghiệm soạn, giảng chương trình chuyên viên mới sau 3 năm thực hiện.
Với kinh nghiệm của bản thân vừa tham gia chủ nhiệm lớp và là học viên của
lớp bồi dương chuyên viên, bản thân tôi nhận thấy một số vấn đề sau:
Thứ nhất: với tổng thời gian 320 tiết trong đó có…. Giảng và …. Thảo
luận. về cơ bản là đã có những sự thay đổi so với chương trình bồi dưỡng
chuyên viên trước kia.
Bởi vì, ngoài thời gian giảng viên giảng trên lớp thì thời gian thảo luận
chính là quá trình trao đổi giữa giảng viên và học viên, đây là thời gian rất
quan trọng không những giúp cho học viên nắm vững những kiến thức đã học sau
này vận dụng vào lĩnh vực minh công tác, mà còn giúp cho giảng viên có thêm
được nhiều kiến thức thực tiễn từ học viên. Qua đó giúp cho giảng viên sẽ có
nhiều ví dụ thực tiễn hơn cho mình, làm tư liệu để phục vụ các chuyên đề khác.
Ngoài ra, trong các lớp bồi dưỡng chuyên viên đối tượng rất phong phú

có những lớp chuyên cho một lĩnh vực như : địa chính - xây dựng, tài chính
kế toán, tư pháp - hộ tịch… có những lớp cho nhiều đối trượng khác nhau.
Chính vì vậy, trong đối tượng học viên có những người thời gian công tác trên
các lĩnh vực rất lâu như địa chính - xây dựng, tài chính kế toán, tư pháp - hộ
tịch… họ có rất nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực mình đã tham gia, thông

21


qua cỏc bui ging trờn lp, cng nh cỏc bui tho lun ú s giỳp cho c
hc viờn v ging viờn s lm rừ thờm nhiờu vn hn na.
Th hai: i vi phn k nng õy l phn ging rt quan trong, khụng
nhng giỳp cho c ngi hc m ngay c i vi cỏc ging viờn. Bi vỡ, i
vi cỏc ging viờn cú th nm rt chc phn lý lun cng nh cỏc vn bn quy
nh ca ng v Nh nc v cỏc lnh vc, nhng hc viờn ti cỏc c quan,
n v trờn lnh vc cụng tỏc ca mỡnh h li l ngi thng xuyờn vn dng
vo quỏ trỡnh gii quyt cụng vic ca mỡnh.
Cho nờn, khi ging n phn ny chớnh l quỏ trỡnh trao i gia ngi
ging viờn v hc viờn. iu ny ũi hi ging viờn khụng nhng nm chc
phn lý lun m ũi hi cn phi nm vng c phn thc tin. Chớnh vỡ vy, khi
cp phn trờn phn tho lun chớnh l quỏ trỡnh giỳp cho ging viờn s cú
nhiu vớ d thc tin hn cho mỡnh, lm t liu phc v cỏc chuyờn khỏc.
Th ba: v thi gian hc 3 ngy trong tun l phự hp vi i tng hoc
viờn, giỳp cho ngi hc sp xp c cụng vic qua ú m bo c thi
gian lờn lp.
Tuy nhiờn trong quỏ trỡnh tham gia ch nhim lp bi dng chuyờn viờn
cng nh l hc viờn tham gia hc tp, tụi vn thy cũn cú mt s vn sau:
Mt l: i vi hc viờn thỡ phn ni dung chng trỡnh: cơ bản đáp
ứng đợc yêu cầu của học viên, nội dung đã bao quát toàn diện đến các lĩnh vực
quản lý nhà nớc, giúp học viên hiểu sâu hơn về lý luận cũng nh thực tiễn. Đặc

biệt, nội dung đã đề cập đến các kỹ năng cần thiết thực thi công vụ giúp học
viên vận dụng giải quyết công việc hiệu quả hơn.
Hai l: Phn tho lun tng lờn so vi chng trỡnh bi dng chuyờn
trc kia, iu ny rt cn thit i vi c ging viờn v hc viờn, qua ú giỳp
cho ngi ging viờn v hc viờn cú nhiu thi gian trao i vi nhau.
Ba l: Riờng i vi phn k nng thỡ õy thc s l phn s gp nhiu
khú khn. Bi vỡ, i vi cỏc lp cú s s nh hin nay thỡ s rt khú cho cỏc
ging viờn cú th t chc lp hc viờn cựng tham gia, cú nhng chuyờn
cn phi s dng cỏc phng phỏp ging dy tớch cc hc viờn cựng tham
gia s khụng iu kin thc hin c.

22


Kớnh tha cỏc ng chớ: Trên đây là một vài ý kiến cá nhân của tôi, mong
nhận đợc sự đóng góp của các đồng chí để tôi có thể thực hiện tốt hơn công
tác trong thời gian.
Chúc Hội thảo thành công tốt đẹp./.
MT VI SUY NGH KHI SON, GING CHNG TRèNH
BI DNG CHUYấN VIấN MI, SAU 3 NM THC HIN
TRNG TCB Lấ HNG PHONG
GVC. Nguyn Xuõn Thỏi
Khoa NN-PL
Quyt nh s 900/Q-BNV ngy 06 thỏng 8 nm 2013 ca B trng
B Ni v, ban hnh v ti liu bi dng ngch chuyờn viờn. Theo chng
trỡnh ny cỏc hc viờn s c nghiờn cu cỏc chuyờn , ni dung v qun lý
nh nc bao gm: Kin thc chung qun lý hnh chớnh nh nc; Qun lý
nh nc theo ngnh v lónh th v nhng k nng c bn. Cui khoỏ hc
hc viờn s nghiờn cu thc t, vit bi thu hoch v vit tiu lun. Mc tiờu
ca chng trỡnh bi dng nhm: Cng c, b sung v nõng cao kin thc c

bn cho cỏc hc viờn trong thc thi cụng v, cung cp nhng ni dung cn
thit t chc thc hin, rốn luyn cỏc k nng c bn giỳp cụng chc, viờn
chc tin hnh cỏc hot ng cụng v; to mt bc chuyn bin ln v tinh
thn, thỏi phc v nhõn dõn ca cụng chc.
Qua 3 nm thc hin chng trỡnh bi dng chuyờn viờn, l ging viờn
thuc khoa Nh nc Phỏp lut tụi thy bc u chng trỡnh ó trang b
c cho hc viờn nhng kin thc c bn v Qun lý hnh chớnh nh nc,
ng thi tng thi gian thc hnh, rốn luyn phn k nng, khỏ sỏt vi
cụng vic m hc viờn ó, ang v s m ng khi tr v c s.
Thi gian hc tp theo chng trỡnh chuyờn viờn mi c rỳt ngn cũn
2 thỏng (so vi 3 thỏng nh Chng trỡnh trc õy) ó to iu kin thuõn
li cho i tng tham gia hc tp trong iu kin va hc va phi gii
quyt nhng cụng vic thng xuyờn c quan, n v mỡnh.
Tuy nhiờn, qua thc t ging dy vn tn ti mt s hn ch sau nh
hng nhiu n bi ging v son ging:
23


- Thứ nhất, về phía đối tượng học: với đối tượng học viên là công chức,
viên chức đang làm việc trong các cơ quan nhà nước, khi đi học sẵn có nền
tảng quản lý Nhà nước từ trước nên tiếp thu kiến thức khá dễ dàng, thuận lợi.
Nhưng đối với học viên các lớp là đối tượng sau tuyển dụng (mới tốt nghiệp
xong đại học), lẽ ra trước kia phải học chương trình Tiền công vụ, thì nay học
lên thẳng chương trình chuyên viên dẫn đến việc khá khó khăn khi tiếp cận
các kiến thức như: Các khái niệm chung về nhà nước, Pháp luật, pháp chế,
Khoa học hành chính, các kiến thức cơ bản về quản lý ngành và lĩnh vực...vv
Vì vậy chương trình mới với thời lượng ngắn qua 2 tháng học tập, về
lượng kiến thức vẫn chưa thể đáp ứng sự mong đợi từ phía người học.
Một số bộ phận học viên ở hệ vừa làm vừa học thường không có thời
gian nghiên cứu nên khi thảo luận, các học viên này ít khi chuẩn bị bài. Mặt

khác, tâm lý của học viên đều ngại học chính trị, điều mong muốn của họ là
sau khi thi, kiểm tra cần qua là được. ..đây là một số bất cập từ học viên.
- Thứ hai, lớp học tại trường thường khá đông, trung bình khoảng
70hv/lớp (Chỉ hiệu quả khi 30 hv trở xuống), nên việc kết hợp phương pháp
giảng dạy tích cực khá mất nhiều thời gian, mất trật tự (phương pháp thảo
luận nhóm) dễ dẫn đến thất bại.
- Thứ ba, về phía giảng viên: với phương châm lấy học viên làm trung
tâm, thì nắm được đối tượng học trên lớp là rất quan trọng, điều này quyết
định đến phương pháp giảng và cách thức đưa ra các bài tập tình huống sát
hơn với đối tượng học, giúp đối tượng học hiểu nhanh hơn, mang lại thành
công lớn cho một bài giảng.
Xuất phát từ khó khăn thực tế đã nêu trên, khi soạn giảng chúng ta cần
lưu ý một số vấn đề sau:
- Xác định loại bài giảng:
Giáo viên cần xác định rõ bài dạy của mình thuộc loại nào. Theo
chương trình chuyên viên về cơ bản có 2 loại:
+ Bài giảng lý thuyết: cung cấp thông tin mới, lý luận mới, nhận thức
mới, quan điểm mới, chính sách, pháp luật mới;

24


Giảng viên phải cập nhật, bổ sung kịp thời các chủ trương, chính sách
của Đảng, pháp luật, các văn bản qui phạm PL của Nhà nước mới ban hành
vào bài giảng.
+ Bài giảng kỹ năng: Hướng dẫn cho người học những kỹ năng thực
hành cụ thể như: Kỹ năng lãnh đạo,quản lý; kỹ năng soạn thảo văn bản, kỹ
năng xử lý tình huống, kỹ năng xử lý thông tin...vv.
Giáo viên phải đầu tư thêm các bài tập, các tình huống, các thao tác cho
thuần thục để hướng dẫn người học thực hành tốt nhất.

- Xác định mục tiêu bài giảng:
Để xác định mục tiêu bài giảng lý thuyết, giảng viên cần biết các mức độ
nhận thức của người học. Giảng viên cần xác định đối tượng học sau khi nghe
giảng cần đạt trình độ hiểu biết nào: Biết, thông hiểu, vận dụng, phân tích,
tổng hợp, đánh giá. Từ đó cung cấp lượng kiến thức cần thiết để đạt mục tiêu,
không quá tham lam cung cấp quá nhiều kiến thức trong một khoảng thời gian
ngắn trên lớp.
- Xác định mục tiêu bài dạy kỹ năng
Giảng viên cần nắm vững những mức độ khác nhau của việc hình thành
kĩ năng. Có 5 mức độ hình thành kĩ năng: Bắt chước, làm được, chính xác,
phối hợp, thuần thục. Những bài dạy thực hành luôn mang tính chuyên môn,
nghiệp vụ sâu. Do vậy, giảng viên cần xác định rõ mục tiêu để hướng cho
người học đạt được các yêu cầu đề ra. Sau khi học xong người học phải có
trình độ thực hành ở mức độ nào, từ đó mới có để đánh giá hiệu quả giảng dạy
mà chúng ta mang đến cho người học.
- Bám sát nội dung chương trình theo quyết định 900/QĐ-BNV của Bộ
Nội vụ, trên cơ sở điều chỉnh cho sát với thực tế và đối tượng học. Giảng viên
phải hướng dẫn, chỉ rõ cho người học Giáo trình, văn kiện, nghị quyết, văn
bản quy phạm pháp luật, tài liệu khác có liên quan bài học. Phân biệt cho
người học về nguồn thông tin chính thống và nguồn thông tin tham khảo
- Chủ thể dạy học là giảng viên phải không ngừng nâng cao năng lực
chuyên môn; phải thường xuyên cập nhật, trang bị hệ thống tri thức về lý luận
25