SKKN Tìm hiểu về các ngày lễ giáo cho trẻ mầm non

I. TÊN SÁNG KIẾN:
“Một số kinh nghiệm giáo dục trẻ mẫu giáo các hành vi văn minh, lễ phép
trong giao tiếp ứng xử”
II. MÔ TẢ NỘI DUNG SÁNG KIẾN
1.Ý tưởng
Giáo dục mầm non là mắt xích đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, chịu
trách nhiệm chăm sóc - giáo dục trẻ từ 0 - 6 tuổi. Đây là giai đoạn đặt nền móng đầu
tiên quan trọng của nhân cách con người. Nếu không làm tốt việc chăm sóc - giáo
dục trẻ trong những năm này thì việc giáo dục lại hết sức khó khăn, phức tạp. Vì vậy,
Nghị quyết TW2, khoá VIII của Đảng cộng sản Việt Nam về "Định hướng chiến
lược giáo dục - đào tạo trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá và đề ra mục tiêu
giáo dục Mầm non phải trang bị cho trẻ những gì tốt nhất kể cả về mặt vật chất và
tinh thần một cách toàn diện.
Như các bạn đã biết, trong điều kiện kinh tế phát triển, đang trên con đường hội
nhập, đất nước chúng ta phải giao lưu với nhiều nền văn hoá khác nhau. Làm thế nào
để cho thế hệ trẻ của chúng ta "Hoà nhập mà không hoà tan" - trong mỗi chúng ta
vẫn giữ được những gì gọi là "Vốn văn hoá của dân tộc Việt trong thời đại mới thì
việc giáo dục cho trẻ phát triển về trí tuệ thôi không đủ mà phải giáo dục trẻ biết giữ
được truyền thống văn hoá vốn có của cha ông ta từ ngàn xưa là nhiệm vụ cần và cập
nhật nhất trong các mục tiêu phát triển con người toàn diện hiện nay.
Từ ngàn xưa kinh nghiệm của cha ông ta đã đúc kết nhiệm vụ học đầu tiên của
mỗi con người phải là "Tiên học lễ, hậu học văn" lễ phép là nét đẹp văn hoá được đặt
lên hàng đầu khi nhìn nhận và đánh giá về một ai đó mà chúng ta thường bàn luận.
Trong thời đại hiện nay tiếp thu nhiều nền văn hoá khác nhau nên đâu đó vẫn còn
nhiều câu chuyện, hình ảnh không hay, không đẹp về cách ứng xử giữa con người
với nhau, mà tôi và các bạn đã nghe và thấy trên thông tin đại chúng, trong cuộc
sống hằng ngày.
Trăn trở với mục tiêu chung của giáo dục là người giáo viên Mầm non tôi
nguyện góp sức một phần nhỏ bé của mình vào việc giáo dục các hành vi văn minh
lễ phép trong giao tiếp ứng xử cho trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo nhằm góp phần hình thành
nhân cách ban đầu cho trẻ. Năm nay tôi được phân công vào lớp mẫu giáo nhỡ có

nhiều cháu chưa đến trường, lớp. Phần lớn bố mẹ của các cháu làm nông,buôn
bán,làm nghề thủ công nên việc quan tâm đến con em còn hạn chế.
Bên cạnh đó vì mục tiêu của giảm tỷ lệ sinh con nên số con trong mỗi gia đình
ít đi, thì trẻ ngày càng được nuông chiều thái quá. Một số phụ huynh chưa hiểu tầm
quan trọng của giáo dục cách ứng xử cho con em mình vì nghĩ trẻ chưa hiểu ,chưa
biết, sau này lớn thì dạy nhanh hơn. Thời gian đầu trẻ đến lớp với thói quen tự do,
hay nói lêu, trả lời có những câu cụt, câu què, ra vào lớp tự nhiên...
1


Đứng trước tình hình như vậy, tôi rất lo lắng phải dạy trẻ như thế nào và bằng
những biện pháp gì để tất cả trẻ lớp tôi có những thói quen và hành vi đạo đức và
phù hợp với chuẩn mực xã hội.
2.Nội dung thể hiện
Trong năm học này tôi quyết tâm thực hiện phong trào mà nghành phát động
“xây dựng trường học thân thiện ,học sinh tích cực” luôn lấy mục tiêu giáo dục hành
vi ứng xử cho trẻ là nhiệm vụ đầu tiên trong việc chăm sóc giáo dục trẻ, để góp một
phần nhỏ bé của mình vào quá trình hình thành cho trẻ một nhân cách theo mục tiêu
của ngành, của toàn xã hội. Để tạo cho trẻ nền móng đầu tiên của nhân cách cần giáo
dục cho trẻ những nội dung cơ bản sau:
Giáo dục trẻ biết tạo lập mối quan hệ thân thiết với nhau, biết nhường nhịn đoàn
kết với nhau trong khi chơi, biết giao tếp với nhau văn minh, lịch sự: xưng hô là bạnmình; tớ - bạn…biết cảm ơn, xin lỗi trong tình huống phù hợp.
Giáo dục trẻ ứng xử với cô giáo, nhân viên, cán bộ trong trường; biết xưng hô
phù hợp, biết chào hỏi lễ phép.
Giáo dục trẻ có cách ứng xử đúng mực với những người thân trong gia đình.
Giáo dục trẻ cách giao tiếp ứng xử với người lạ, người lớn tuổi,em nhỏ hơn
mình.
Giáo dục trẻ cách thể hiện hành vi văn minh lịch sự với Môi trường xung
quanh.
3. Các điểm cần lưu ý về việc tổ chức thực hiện

Do đặc điểm tâm sinh lý trẻ lứa tuổi mầm non: Trẻ nhanh nhớ mau quên, trẻ
học mà chơi, chơi mà học.Vì vậy, khi tổ chức thực hiện giáo dục hành vi ứng xử cho
trẻ cần lưu ý những điểm sau:
a. Giáo dục thông qua tiết học:
Lồng nội dung giáo dục hành vi ứng xử vào các môn học có nhiều ưu thế nhằm
hình thành cho trẻ những thói quen, hành vi có văn hoá.
Ví dụ:
+ Đối với giờ học phát triển thể chất:
Cô giáo dục trẻ siêng năng thể dục, tập đều đặn giúp cơ thể khoẻ mạnh, trong
lúc tập các con không chen lấn, không xô đẩy nhau.
+ Đối với giờ học tạo hình: "Vẽ người thân trong gia đình".
Cô có thể đàm thoại.
Gia đình cháu gồm có những ai?
Gia đình cháu thuộc gia đình nhỏ hay gia đình lớn?
Mọi người sống trong gia đình phải như thế nào với nhau?
2


Giáo dục trẻ biết yêu thương, kính trọng đối với ông bà, cha mẹ, anh chị, biết
nhường nhịn em bé.
+ Giờ làm quen văn học: Qua chuyện "Tấm Cám".
Cô đàm thoại cùng trẻ:
Tấm là người như thế nào?
Mẹ con Cám là người như thế nào?
Con thích nhân vật nào nhất? vì sao?
Cô giáo dục cháu lòng thật thà, chăm lo lao động, dạy cháu yêu cái thiện, ghét cái
ác, hình thành cho trẻ lòng nhân ái đối với mọi người xung quanh.
+ Giờ học âm nhạc: Bài "Bông hoa Mừng Cô".
Đàm thoại:
Đối với cô giáo các con phải như thế nào?

Khi tặng hoa cho cô, các con tặng bằng mấy tay?
Thông qua đó giáo dục trẻ khi nhận hoặc trao vật gì với người lớn nên trao hoặc
nhận phải bằng hai tay, khi nhận các con nói lời cảm ơn.
Sau một thời gian thực hiện những thói quen về lễ giáo chất lượng lớp tôi tăng
lên rõ rệt, trẻ biết chào hỏi, thưa trình, biết nói lời cảm ơn, xin lỗi, yêu mến cô giáo,
đoàn kết với bạn bè, tôi thấy vui mừng và tiếp tục áp dụng.
b. Giáo dục trẻ thông qua hoạt động vui chơi:
Đối với trẻ lứa tuổi này trẻ học mà chơi, chơi mà học, trong giờ vui chơi trẻ được
thực hành trải nghiệm nhiều vai chơi khác nhau trong cuộc sống của người lớn, tôi tiến
hành lồng lễ giáo vào vui chơi, qua đó trẻ được đối thoại những câu chào hỏi lễ phép,
câu cảm ơn, xin lỗi, trao nhận bằng hai tay, tôi theo dõi, quan sát, lắng nghe để kịp thời
uốn nắn trẻ khi có biểu hiện chưa chuẩn mực. Qua đó giúp trẻ hình thành thói quen
hành vi văn minh trong giao tiếp.
Ví dụ: Qua trò chơi phân vai - y tá - bác sĩ.
Bác sĩ biết thăm hỏi bệnh nhân ân cần, biết xưng hô: cô, chú, bác, cháu đau chỗ
nào? Đau ra sao?
Y tá phát thuốc dặn bệnh nhân uống thuốc ngày mấy lần, bệnh nhân nhận thuốc,
nhận đơn thuốc bằng hai tay và nói lời cảm ơn đối với cô y tá, bác sĩ.
+ Trẻ chơi bán hàng:
Người bán hàng: Cô, chú mua gì ạ?
Người mua: Bao nhiêu một cân cá vậy cô?
Qua hoạt động vui chơi cháu mạnh dạn dần, thành thạo dần trong giao tiếp,
trong ứng xử, chào hỏi đối với mọi người xung quanh mình.
Từ đây trẻ lớp tôi đã hết nói trống, câu cụt, câu què. Trẻ biết nói và trả lời đầy
3


đủ câu, biết xưng hô đúng chuẩn mực .
c. Giáo dục cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi:
Giờ đón trẻ hoặc trả trẻ tôi rất ân cần và chuẩn mực trong xưng hô với bố mẹ trẻ,

tôi tập trẻ đến lớp chào cô, sau đó chào tạm biệt bố mẹ để vào lớp học.
Trong giờ chơi tự do, hay giờ lao động, sinh hoạt ngoài trời nếu cháu làm việc
gì sai đối với bạn, với cô thì phải biết xin lỗi cô, xin lỗi bạn, ai cho gì thì nhận bằng
hai tay và nói lời cảm ơn.
Giờ chơi cháu đoàn kết với bạn bè, không tranh giành đồ chơi.
Giờ dạo chơi sinh hoạt ngoài trời.
Ví dụ: Tham quan vườn cây ăn quả.
Đàm thoại: Muốn có nhiều quả ngon ta phải làm gì?
Khi ăn quả các con nhớ đến ai?
Giáo dục cháu kính trọng, yêu những người lao động, khi ăn phải từ tốn, chậm
rãi không vứt vỏ và hạt bừa bãi. Giáo dục cháu giữ gìn vệ sinh môi trường, vệ sinh
lớp, biết đoàn kết, giúp đỡ bạn bè, mọi người xung quanh, qua nhiều lần như vậy,
cháu lớp tôi có những thói quen đó khoảng 70%, tôi tiếp tục áp dụng.
d. Xây dựng góc tuyên truyền:
Góc lễ giáo của lớp không thể thiếu đây là biện pháp rất hữu hiệu đối với
chuyên đề lễ giáo bởi lẽ trẻ có đặc điểm dễ nhớ nhưng lại mau quên. Song, trẻ được
trực quan bằng hình ảnh những gương tốt hoặc qua thơ, chuyện thì trẻ dễ tiếp thu, dễ
phân biệt việc làm nào tốt, việc làm nào xấu.
Từng tháng tôi lên kế hoạch có yêu cầu nội dung cao hơn, góc lễ giáo thường để
ngoài cửa sổ để phụ huynh dễ nhìn, biết được kế hoạch chăm sóc của nhà trường để
có hướng nhắc nhở con cái.
Ở góc này tôi sưu tầm những tranh ảnh có nội dung giáo dục hành vi ứng xử
đẹp dán vào cho trẻ xem, kèm theo một bài thơ hay nội dung phù hợp với hình ảnh,
thời gian rảnh tôi cho trẻ đến xem và trò chuyện, đàm thoại với trẻ những hành vi
văn minh.
Hằng tháng tôi lên kế hoạch chủ điểm lễ giáo và thay tranh ảnh bài thơ có nội
dung phù hợp với chủ điểm từng tháng.
Ngoài ra, tôi còn sưu tầm tranh truyện, sách báo nhi đồng có hình ảnh và nội
dung về lễ giáo làm một album có nội dung và hình ảnh phù hợp với trẻ, để đến giờ
hoạt động góc trẻ về góc học tập có thể mở ra xem.

Đối với góc tuyên truyền tôi cũng dành một góc để tuyên truyền giáo dục lễ
giáo cho phụ huynh biết, để phụ huynh sẽ chú trọng đến việc giáo dục lễ giáo cho trẻ
lúc ở nhà.
Từ đó việc áp dụng với biện pháp này trẻ lớp tôi trở nên ngoan hơn và thực hiện
4


một cách tự nhiên.
Có thể tự mình chăm sóc cây xanh, giáo dục trẻ biết yêu cái đẹp. Qua hoạt động
này kích thích trẻ yêu lao động, tạo tình cảm của trẻ với thế giới tự nhiên, gần gũi và
thân mật, đã trở thành thói quen ở trẻ.
Để tạo cảnh quan sân trường, trước giờ học tôi thường cho trẻ nhặt rác, lá cây
để tạo môi trường sạch đẹp. Còn đối với kệ góc đồ chơi đầu tuần tôi thường tổ chức
cho trẻ thi đua lau dọn, sắp xếp đồ chơi gọn gàng. Nhờ vậy, qua mỗi lần tổ chức hoạt
động vui chơi trẻ chơi xong thu dọn đồ chơi gọn gàng và ngăn nắp.
e. Phối hợp với các bậc phụ huynh:
Cùng với mục tiêu xã hội hoá giáo dục thì vai trò của phụ huynh có vai trò
không nhỏ trong việc giáo dục trẻ. Trong buổi họp mặt đầu năm tôi mạnh dạn trao
đổi với phụ huynh về tầm quan trọng của giáo dục các hành vi ứng xử có văn hoá đối
với trẻ mẫu giáo, nhất là trong thời kỳ hội nhập của nước ta tiếp nhận nhiều nền văn
hoá và trò chơi giải trí đã ảnh hưởng một phần không nhỏ về hành vi văn minh của
trẻ. Trẻ có thể đối xử thô bạo với bạn sau một đoạn phim hành động, hay trẻ có
những lời không nên đối với bố mẹ, khi không đồng ý cho trẻ chơi điện tử. Để phụ
huynh nhận thức ý nghĩa của vấn đề để cùng nhà trường giáo dục trẻ.
Phụ huynh lớp tôi phần đông làm nghề nông, buôn bán nên họ ít quan tâm đến
con cái mình, qua các cuộc họp phụ huynh hoặc những buổi truyền thông tôi luôn
phổ biến và tuyên truyền cách nuôi dạy con theo khoa học và cách giáo dục hành vi
ứng xử phù hợp với trẻ lúc ở nhà. Phụ huynh giành thời gian chăm sóc con cái như
vệ sinh thân thể, chải răng đúng cách, phụ huynh phải luôn mẫu mực trong giao tiếp
ở nhà để trẻ noi theo. Đồng thời chú ý sửa sai trẻ kịp thời những thiếu sót trong giao

tiếp đối với bạn bè, đối với người lớn.
Tôi luôn trao đổi với phụ huynh hằng tháng thông qua sổ liên lạc về sự tiến bộ
của mỗi cháu để phụ huynh kịp thời nắm bắt. Qua thời gian trẻ ở lớp tôi tiến bộ rõ rệt
như xưng hô lễ phép, lịch sự trong giao tiếp nhờ sự giáo dục bằng phương châm
"Trường học là nhà, nhà là trường học".
g. Cô gương mẫu chuẩn mực:
Ở lứa tuổi của trẻ luôn thích được cô yêu thương, gần gũi, mọi hành vi của cô
được trẻ lưu tâm nhất. Vì vậy cô luôn luôn chuẩn mực trong lúc giao tiếp với người
lớn, với trẻ không to tiếng quát tháo, xưng hô dịu dàng bằng cô và cháu, giờ đón trả
trẻ tôi luôn ân cần dịu dàng thương yêu trẻ, khiêm tốn lịch sự trong giao tiếp với phụ
huynh, cháu hỏi gì tôi trả lời rõ ràng, gọn gàng tôn trọng lời nói của trẻ, lắng nghe ý
kiến của trẻ.
Tôi hứa điều gì với trẻ là thực hiện đúng lời hứa, nếu trẻ có hành vi hoặc lời nói
không hay tôi nhẹ nhàng góp ý và khuyến khích trẻ tránh sai phạm lần sau. Tuyệt đối
không chạm tự ái của trẻ hoặc làm trẻ phải sợ hãi lo lắng. Tác phong quần áo tôi luôn
chú ý ăn mặc đẹp, lịch sự. Cô thực sự là tấm gương sáng cho học sinh noi theo hay
5


cô giáo là mẹ hiền, mẹ và cô là hai cô giáo, trẻ có hai mẹ hiền nhất định trẻ sẽ là con
ngoan trò giỏi.
h. Khích lệ nêu gương:
Tâm lý của con người thích được khen hơn là chê. Nhất là đối với trẻ lúc nào
cũng muốn được khen và khen nhiều. Hằng ngày vào giờ nêu gương cuối ngày trước
khi cắm cờ, tôi cho trẻ tự nhận xét về mình trong ngày đó có bạn nào có hành vi lời
nói hay tôi nêu gương ra cho cả lớp và tặng trẻ một bông hoa. Tôi làm mỗi màu hoa
là một nội dung yêu cầu.
- Hoa màu xanh: Bé gọn gàng, sạch sẽ.
- Hoa màu hồng: Bé lễ phép.
- Hoa màu đỏ: Bé học ngoan.

Khi nào trẻ nhận được bông hoa màu gì, tôi hỏi cả lớp vì sao bạn nhận được
bông hoa màu đó?
Ngoài ra, vào mỗi sáng tôi thường đưa ra những tiêu chuẩn bé ngoan về lễ giáo
để trẻ thực hiện.
Cuối tuần bao giờ cũng có tiết mục kể chuyện về gương tốt, tuần nào cũng vậy
tôi không bao giờ bỏ qua.
Ví dụ: Tuần 1 tháng 10 tôi kể chuyện "Tích Chu" cho trẻ nghe.
Tuần khác tôi kể cho trẻ nghe "Sự tích cây vú sửa"... hoặc những câu chuyện về
ăn uống có văn hoá do tôi đặt ra hoặc sưu tầm, những giờ như vậy trẻ rất thích lắng
nghe, nhằm kích thích trẻ học ngoan, muốn được cắm cờ, trẻ sẽ nỗ lực như ý muốn.
Vì trẻ ở lứa tuổi này thích động viên khen ngợi, được khen trẻ thêm tự tin và hào
hứng thực hiện tốt yêu cầu của cô.
III. KHẢ NĂNG TIẾP TỤC PHÁT HUY CỦA SÁNG KIẾN:
1.Kết quả bước đầu đạt được
Sau khi áp dụng lớp tôi đạt được kết quả như sau:
- Trẻ biết chào hỏi lễ phép: 95%.
- Trẻ biết xưng hô lễ phép: 95%.
- Biết cảm ơn, xin lỗi: 100%.
- Biết nhường nhịn giúp đỡ bạn: 95%.
- Trẻ mạnh dạn trong giao tiếp: 90%.
Trẻ ngoan hơn, lễ phép hơn, trẻ được hình thành những thói quen vệ sinh văn
minh, biết chào hỏi khi có khách đến, biết trao nhận bằng hai tay, biết quan tâm giúp
đỡ bạn bè, cô giáo, ba mẹ, không nói tục, đánh bạn, kính trọng cô giáo và người lớn.
Các bậc phụ huynh có những chuyển biến rõ rệt về lời ăn tiếng nói, về phong
cách và quan tâm đến con em mình nhiều hơn.
6


Bn thõn tụi c trao i kin thc v kinh nghim dy tr qua cỏc mụn hc,
cỏc hot ng, c ph huynh v cỏc ng nghip quý mn v tin yờu hn.

2. Kh nng m rng trờn a bn tnh, ton quc:
Sau khi ỏp dng tụi thy nhng kinh nghim trờn khụng ch phự hp vi thc
t ca lp, ca trng m cú th ỏp dng rng rói trờn ton tnh.
3. xut, kin ngh:
to iu kin cho tr cú iu kin tt hn hỡnh thnh nhõn cỏch tụi mnh
a ra nhng xut sau :
- Nh trng trang b gúc th vin nhiu cõu chuyn v hnh vi ng x p
cho la tui cú hỡnh nh minh ho.
- Đề nghị các cấp lãnh đạo quan tâm hơn nữa đến ngành học mầm non,chú trọng
đầu t xây dựng cơ sở vật chất,bổ sung trang thiết bị đồ dùng ,đồ chơi
- Tạo điều kiên thuận lợi cho cán bộ giáo viên đi học nâng cao trình độ chuyên
môn nghiệp vụ. Đi tham quan học tập trờng bạn
- Quan tâm hơn nữa đến chế độ, chính sách đối với giáo viên mầm non để họ yên
tâm công tác
Trờn õy l mt s kinh nghim giỏo dc cỏc hnh vi ng x cho tr trong
trng Mu giỏo ca tụi ó ỏp dng thnh cụng, rt mong nhn c cỏc ý kin úng
gúp.
Tụi chõn thnh cm n!
Dnh K, ngy 16 thỏng 5 nm 2011
Ngi vit bỏo cỏo

Nguyn Th Tut

7