Sở giáo dục và đào tạo Đề thi chọn học sinh giỏi lớp 9 THCS
Tỉnh ninh bình năm học 2007 - 2008
Môn: Địa lí
Thời gian làm bài: 150 phút (không kể thời gian giao đề)
Đề thi gồm 01 trang
Câu 1: (5,5 điểm) Dựa vào Atlat Địa lí Việt nam và kiến thức đã học, hãy trình bày và giải
thích đặc điểm chế độ nhiệt, chế độ ma của thành phố Hồ Chí Minh.
Câu2: (5,5 điểm) Cho bảng số liệu sau:
dân số việt nam phân theo thành thị và nông thôn
( đơn vị: nghìn ngời )
Năm Tổng số Chia ra
Thành thị Nông thôn
1979 52 462 10 094 42 368
1989 64 412 12 919 51 493
1999 76 597 18 082 58 515
2005 83 120 22 419 60 701
a/ Vẽ biểu đồ thích hợp nhất thể hiện cơ cấu dân số nớc ta phân theo thành thị và nông
thôn trong thời kỳ 1979-2005.
b/ Qua biểu đồ hãy nhận xét, giải thích sự thay đổi cơ cấu dân số thành thị và nông
thôn nớc ta trong thời kỳ trên.
Câu 3: (3 điểm) Dựa vào Atlat Địa lí Việt nam và kiến thức đã học, hãy so sánh hai trung
tâm công nghiệp Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.
Câu 4: (4 điểm) Dựa vào bảng số liệu sau:
Sản lợng lơng thực có hạt của các vùng ở nớc ta năm 2004
Các vùng Sản lợng ( nghìn tấn )
Trung du miền núi phía Bắc 4 051,1
Đồng bằng sông Hồng 7 053,6
Bắc Trung Bộ 3 895,6
Duyên hải Nam Trung Bộ 2 027,7
Tây Nguyên 1 531,2
Đông Nam Bộ 2 282,3
Đồng bằng sông Cửu Long 18 739,5
a/ Nhận xét về cơ cấu sản lợng lơng thực phân theo các vùng ở nớc ta năm 2004.
b/ Giải thích nguyên nhân vì sao đồng bằng sông Hồng và đồng bằng sông Cửu Long
trở thành hai vùng trọng điểm sản xuất lơng thực lớn của cả nớc.
Câu 5: (2 điểm) Dựa vào Atlat Địa lí Việt nam và kiến thức đã học, cho biết các nhà máy
thuỷ điện : Hoà Bình, Thác Bà, Yaly, Đrây Hlinh đợc xây dựng ở đâu? Vì sao các nhà máy
thuỷ điện đợc xây dựng ở những vùng này?
( Thí sinh đợc mang Atlat Địa lí Việt Nam vào phòng thi )
------------- Hết-------------
Họ và tên thí sinh :..........................................................Số báo danh .....................................
Chữ kí giám thị 1 ..Chữ kí giám thị 2 ...........................................
đề thi chính thức
hớng dẫn chấm thi học sinh giỏi lớp 9 thcs
năm học 2007 2008
Môn : Địa Lí
Câu Nội dung Điểm
Câu 1
5,5đ
a/ Chế độ nhiệt:
+ Nóng quanh năm ( không có tháng nào nhiệt độ dới 25
0
C )
+Tháng có nhiệt độ cao nhất là tháng 4 ( gần 29
0
C ) Tháng có nhiệt độ
thấp nhất là tháng 12 ( gần 26
0
C )
+ Biên độ nhiệt năm nhỏ (khoảng 3
0
C), nhiệt độ TB năm khá cao.
* Giải thích : Do thành phố Hồ Chí Minh nằm ở vĩ độ thấp, nên nhận đợc
lợng bức xạ MT lớn.
0,5
0,5
0,5
0,5
b/ Chế độ m a :
+ Lợng ma trung bình năm khá lớn trên 1900
mm
+ Có sự phân hoá rõ rệt giữa 2 mùa ma và mùa khô
+ Mùa ma từ tháng 5 - 10, mùa khô từ tháng 11 - 4
+ Tháng ma nhiều nhất là tháng 9 trên 300
mm
, tháng thấp nhất là tháng
2 ( lợng ma không đáng kể )
* Giải thích:
+ Lợng ma lớn, có sự phân hoá rõ rệt giữa 2 mùa ma và mùa khô là do
ảnh hởng của gió mùa.
+ Mùa hạ từ tháng 5-10 ma nhiều do gió tây nam thổi từ biển vào mang
theo nhiều hơi nớc...
+ Mùa khô từ tháng 11- 4 ma ít do sự thống trị của khối khí tín phong h-
ớng đông bắc (trong điều kiện ổn định)
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
Câu 2
5,5 đ
a/ Vẽ biểu đồ :
* Xử lý số liệu : đơn vị %
* Vẽ biểu đồ : miền, yêu cầu:
+ Vẽ đẹp
+Tơng đối chính xác về khoảng cách năm và khoảng cách % ...
+ Có tên biểu đồ và chú giải ...
0,5
2,5
b/ Nhận xét :
+ Trong thời kì 1979-2005 cơ cấu dân số nớc ta thay đổi theo hớng:
giảm tỷ lệ dân thành thị, tăng tỷ lệ dân nông thôn ( DC )
+ Sự thay đổi trên diễn ra còn chậm (7,3% trong 26 năm ), đại bộ phận
dân c nớc ta sống ở nông thôn
* Giải thích :
+ Sự thay đổi trên là kết quả của quá trình phát triển CNH-HĐH và
chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển đô thị làm tăng dân TT, giảm dân NT.
+ Tuy nhiên quá trình CNH-ĐTH diễn ra còn chậm ảnh hởng tới tốc độ
tăng dân số thành thị.
+ Gần đây nhờ đẩy mạnh PT CN-DV nên dân c thành thị tăng khá
nhanh.
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
Câu 3
3 đ
a/ Giống nhau :
+ Đều là 2 trung tâm CN có quy mô lớn nhất cả nớc, dẫn đầu về nhiều chỉ
tiêu phát triển CN
+ Cơ cấu ngành đa dạng, có nhiều ngành CMH phát triển từ lâu đời, đặc
biệt ngành kỹ thuật cao ...
+ Có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển CN: Vị trí địa lí, cơ sở vật
chất kĩ thuật, kết cấu hạ tầng và lao động có chuyên môn kỹ thuật ...
0,5
0,5
0,5
b/ Khác nhau:
+ Quy mô : TP HCM là trung tâm CN có quy mô lớn nhất, Hà Nội là
trung tâm lớn thứ 2 ...
+ Cơ cấu ngành: TPHCM có cơ cấu ngành CN đa dạng hơn và khá hoàn
chỉnh so với HN ( DC một số ngành CNHNội không có )
+ ĐKPT : TPHCM có nhiều u thế hơn, đặc biệt kết cấu hạ tầng với cảng
Sài Gòn có năng lực bốc dỡ khá lớn nằm trong địa bàn kinh tế trọng điểm
phía nam, còn H/Nội là thủ đô nằm trong địa bàn kinh tế trọng điểm phía
bắc ...
0,5
0,5
0,5
Câu 4
4 đ
a/ Nhận xét
*Xử lý số liệu: sản lợng LT các vùng so với cả nớc ( đơn vị % )
* Nhận xét :
+ Nhìn chung sản lợng LT của các vùng nớc ta không đều nhau:
+ ĐBSCL có sản lợng LT cao nhất (chiếm 47,3 % ), thứ 2 là ĐBSH
(chiếm17,8% )
+ Các vùng còn lại có SLLT thấp, đặc biệt Tây Nguyên thấp nhất (DC)
b/ Giải thích :
+ ĐBSH và ĐBSCL có sản lợng lơng thực lớn vì đây là hai vùng ĐB lớn
nhất cả nứớc có đất phù sa màu mỡ, khí hậu thuận lợi, nguồn nớc tới dồi
dào...
+ Lao động đông, nhiều kinh nghiệm trồng và thâm canh lúa nớc
+ Cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ cho sản xuất lúa khá tốt :( DC )
+ Chính sách đầu t của nhà nớc ....
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
0,5
Câu 5
2 đ
a/ Xây dựng:
* Thuỷ điện Hoà Bình trên sông Đà, Thác Bà trên sông Chảy ở vùng
TDMNPB
* Thuỷ điện Yaly trên sông Xê san ( Krông pơ kô), Đrây Hlinh trên sông
Srê pốc ( Đak Krông ) ở vùng Tây Nguyên
0,5
0,5
b/ Giải thích :
* XD ở TDMNPB :
+ Vì đây là vùng núi cao, địa hình dốc..
+ Có hệ thống sông lớn chảy qua ( SH-TB ), nhiều thác ghềnh tạo tiềm
năng thuỷ điện lớn nhất cả nớc (37%)
* XD ở Tây Nguyên :
+ Không có nhiều sông lớn, nhng sông ngòi chảy qua các cao nguyên
xếp tầng có độ cao khác nhau, nên có nhiều thác tạo tiềm năng thuỷ điện khá
lớn ( khoảng 21 % )
0,5
0,5