Một số giải pháp nhằm đầy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng khu công nghiệp, đô thị thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (441.91 KB, 27 trang )
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH
NGUYỄN AN HUỆ
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM ĐẨY NHANH TIẾN ĐỘ
GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG KHU CÔNG NGHIỆP – ĐÔ THỊ
THỊ XÃ TỪ SƠN, TỈNH BẮC NINH
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60 34 01
LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ
Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thanh Minh
Thái Nguyên-2012
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của chính bản thân tôi với sự
hướng dẫn của TS. Nguyễn Thanh Minh. Các số liệu và kết quả nghiên cứu trong
luận văn là trung thực và chưa hề được sử dụng để bảo vệ một học vị nào.
Tôi xin cam đoan mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã được
cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc.
Thái Nguyên, ngày 14 tháng 8 năm 2012
Tác giả
Nguyễn An Huệ
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
ii
LỜI CẢM ƠN
Trước hết, tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới thầy giáo TS.Nguyễn
Thanh Minh-Ủy viên Ban thường vụ Đảng ủy, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học
Kinh tế và Quản trị kinh doanh, người đã định hướng, trực tiếp hướng dẫn và đóng
góp ý kiến để tôi hoàn thành luận văn này.
Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy, cô giáo Phòng Quản lý đào tạo Sau đại
học và các thầy cô trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh Thái Nguyên,
cùng các thầy cô trực tiếp giảng dạy, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và
nghiên cứu.
Tôi xin chân thành cảm ơn tập thể cán bộ các phòng ban thuộc UBND tỉnh
Bắc Ninh, Ban quản lý các dự án tỉnh Bắc Ninh, UBND thị xã Từ Sơn, Ban quản lý
các dự án thị xã Từ Sơn, Trung tâm Phát triển quỹ đất thị xã Từ Sơn và toàn thể các
hộ gia đình đã tạo điều kiện thuận lợi nhất giúp tôi hoàn thành luận văn này.
Xin cảm ơn sự giúp đỡ, động viên của tất cả bạn bè, đồng nghiệp, gia đình và
những người thân đã là điểm tựa tinh thần và vật chất cho tôi suốt thời gian học tập
nghiên cứu và hoàn thành luận văn.
Thái Nguyên, ngày 14 tháng 8 năm 2012
Tác giả
Nguyễn An Huệ
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
iii
Mục lục
Lời cam đoan
i
Lời cảm ơn
ii
Mục lục
iii
Danh mục các chữ viết tắt
v
Danh mục các bảng
vi
MỞ ĐẦU
1
1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài………………………………
1
2. Mục tiêu nghiên cứu…………………………………………………
2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu……………………………………
3
4. Đóng góp mới của đề tài………………………………………………
4
5. Kết cấu của luận văn………… ………………………………………
4
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG
5
1.1. Cơ sở lý luận…………………………………………………………
5
1.1.1. Các khái niệm……………………………………………………………….......
5
1.1.2. Sự cần thiết của công tác GPMB…………………………………………
9
1.1.3. Những căn cứ pháp lý, các cơ quan thẩm quyền, các quy định và chính
sách hỗ trợ trong công tác giải phóng mặt bằng………………………
12
1.2. Cơ sở thực tiễn……………………………………………………
27
1.2.1. Thực tiễn công tác giải phóng mặt bằng ở một số quốc gia trên thế giới..
27
1.2.2. Thực tiễn công tác GPMB ở một số địa phương trong nước……………
31
Chƣơng 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
34
2.1. Câu hỏi nghiên cứu………………………………………………
34
2.2. Phương pháp nghiên cứu…………………………………………….
34
2.2.1. Chọn điểm nghiên cứu…………………………………………………
34
2.2.2. Phương pháp thu thập số liệu …………………………………………
35
2.2.3. Phương pháp phân tích, xử lý số liệu…………………………………...
36
2.3. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu…………………………………
37
2.3.1. Các chỉ tiêu kinh tế………………………………………………………
37
2.3.2. Các chỉ tiêu xã hội………………………………………………………
40
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
iv
Chƣơng 3: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG TẠI
KHU CÔNG NGHIỆP – ĐÔ THỊ THỊ XÃ TỪ SƠN, TỈNH BẮC NINH
41
3.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu……………………………………
41
3.1.1. Điều kiện tự nhiên…………………………………………………………
41
3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội…………………………………………………
43
3.2. Thực trạng công tác GPMB tại các khu công nghiệp trên địa bàn thị xã
Từ Sơn–Bắc Ninh
3.2.1. Khái quát tình hình các hộ được điều tra……………………………
3.2.2. Thực trạng công tác GPMB tại các khu công nghiệp trên địa bàn thị xã
Từ Sơn…………………………………………………………
3.2.3. Những khó khăn tồn tại và nguyên nhân……………………………
Chƣơng 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM ĐẨY NHANH TIẾN ĐỘ GPMB
KHU CÔNG NGHIỆP – ĐÔ THỊ TỪ SƠN, BẮC NINH
52
52
60
78
82
4.1. Các quan điểm trong công tác GPMB khu CN-ĐT Từ Sơn……
82
4.2. Phương hướng, mục tiêu của công tác GPMB ……….
84
4.3. Các giải pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ GPMB ………
84
4.3.1. Giải pháp về chính sách………………………………………………
84
4.3.2. Giải pháp về công tác tuyên truyền, giáo dục………………………
85
4.3.3. Giải pháp về việc làm……………………………………………………
86
4.3.4. Giải pháp nâng cao năng lực của cán bộ GPMB…………………
86
4.3.5. Giải pháp thay đổi cơ chế tập trung và tái quy hoạch đất đai……
88
4.4. Kiến nghị
89
4.4.1. Đối với Nhà nước
89
4.4.2. Đối với chính quyền địa phương
89
4.4.3. Đối với những người quản lý ở các khu công nghiệp
89
4.4.4. Đối với các hộ có đất bị thu hồi
89
KẾT LUẬN
90
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
92
PHỤ LỤC
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
v
Danh mục các chữ viết tắt
STT
Nguyên văn chữ viết tắt
Chữ viết tắt
1
CC
Cơ cấu
2
CN-TTCN
Công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp
3
CP
Chính phủ
4
GDP
Tổng sản phẩm quốc nội
5
GPMB
Giải phóng mặt bằng
6
KCN
Khu công nghiệp
7
KT-XH
Kinh tế - xã hội
8
LĐ
Lao động
9
NĐ-CP
Nghị định Chính phủ
10
PRA
Pariciptory Rapid Appraisals (đánh giá nhanh sự tham gia)
11
QĐ
Quyết định
12
QĐ-UBND
Quyết định của Ủy ban nhân dân
13
TB-TNMT
Thông báo – Tài nguyên môi trường
14
TĐC
Tái định cư
15
TM
Thương mại
16
SL
Số lượng
17
SXKD
Sản xuất kinh doanh
18
UBND
Ủy ban nhân dân
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
vi
Danh mục các bảng
Số
hiệu
Tên bảng
Trang
bảng
3.1
Tình hình sử dụng đất đai tại thị xã Từ Sơn
44
3.2
Tình hình dân số lao động của thị xã Từ Sơn
46
3.3
Một số thông tin chung về nhóm hộ điều tra
53
3.4
Tình hình số lượng và chất lượng lao động ở các nhóm hộ điều tra 57
3.5
Giá đất ở trung bình các phường trên địa bàn thị xã Từ Sơn năm 2011
3.6
Giá đất ở ven trục quốc lộ, tỉnh lộ, huyện lộ ngoài đô thị theo khu
vực và vị trí
61
62
3.7
So sánh giá đất ở ven trục quốc lộ, tỉnh lộ, huyện lộ ngoài đô thị trong tỉnh
63
3.8
Bảng giá đất nông nghiệp
65
3.9
Giá đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp ngoài các khu công
nghiệp, cụm công nghiệp
3.10
Giá đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp trong các khu công
nghiệp, cụm công nghiệp
3.11
Nguồn thu nhập của các hộ dân cư
3.12
Biến động về thu nhập của các hộ dân cư trước và sau khi bị thu
66
67
68
hồi đất sản xuất
71
3.13
Đánh giá của các hộ dân cư đối với đơn giá đền bù so với giá thị trường
73
3.14
Ý kiến của các hộ dân cư đối với việc bồi thường, hỗ trợ của Nhà nước
75
3.15
Đánh giá của các hộ dân cư đối với các chính sách hỗ trợ khác
75
3.16
Thái độ của các hộ trong việc giao đất đúng tiến độ
76
3.17
Những khó khăn của các hộ sau khi bị thu hồi đất
77
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài
Từ Sơn đã nổi tiếng với nhiều làng nghề truyền thống như: nghề mộc ở Phù
Khê, Hương Mạc, nghề rèn ở Đa Hội, Châu Khê, nhiều chợ nổi tiếng, sầm uất, hàng
hóa rất đa dạng, phong phú, người mua, người bán đông đúc. Trong hệ thống chợ
truyền thống của Từ Sơn xưa, nổi tiếng là chợ Giàu, chợ Đồng Kỵ và chợ Đình
Bảng… Là địa phương có nhiều làng nghề truyền thống, sau tái lập, lãnh đạo thị xã
Từ Sơn đã có chủ trương: tạo mọi điều kiện thuận lợi khuyến khích các làng nghề
phát triển nhanh chóng, vững chắc và ngày càng đóng góp lớn vào giá trị sản xuất
công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp (CN-TTCN) của địa phương.
Trong những năm qua, công tác xây dựng và quản lý đô thị đã có nhiều tiến
bộ: nhiều công trình, cụm công nghiệp được cải tạo, xây dựng theo hướng đồng bộ,
hiện đại, nhiều chủ trương, chính sách của thị xã và tỉnh đã được ban hành kịp thời,
đúng hướng; nhiều dự án đầu tư xây dựng đã được triển khai đúng tiến độ và hiệu
quả; đã tích cực động viên cộng đồng dân cư, các thành phần kinh tế tham gia xây
dựng tỉnh Bắc Ninh nói chung và thị xã Từ Sơn nói riêng. Tuy vậy, do nhiều
nguyên nhân khác nhau, công tác xây dựng và quản lý đô thị chưa đáp ứng yêu cầu
xây dựng và phát triển thị xã Từ Sơn cũng như tỉnh Bắc Ninh. Một trong những vấn
đề còn nhiều vướng mắc đó là công tác giải phóng mặt bằng.
Công tác bồi thường giải phóng mặt bằng khi Nhà nước thu hồi đất là vấn
đề phức tạp mang tính chất kinh tế, xã hội tổng hợp, được sự quan tâm của nhiều
ngành, nhiều cấp, tổ chức và cá nhân. Bồi thường thiệt hại về đất không chỉ thể hiện
bản chất kinh tế các mối quan hệ về đất đai mà còn thể hiện các mối quan hệ về
chính sách, xã hội.
Trong giai đoạn tới, thị xã sẽ tiếp tục đầu tư xây dựng các khu công nghiệp-đô
thị (KCN – ĐT) vừa và lớn, tạo điều kiện thuận lợi về mặt bằng, vốn, thị trường tiêu
thụ giúp các doanh nghiệp mở rộng sản xuất, kinh doanh, đưa công nghiệp của thị xã
Từ Sơn phát triển mạnh mẽ, bền vững. Trong nhiệm kỳ 2010-2015, thị xã đề ra
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
2
phương hướng mục tiêu chủ yếu là: Tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế cao,
đẩy mạnh phát triển sản xuất CN-TTCN và làng nghề theo hướng hiện đại, bền
vững… nhằm phát triển kinh tế theo hướng công nghiệp hoá hiện đại hoá và phấn
đấu đạt mục tiêu năm 2015 Bắc Ninh cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp và là yếu tố
tiên quyết như Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh lần thứ XVIII đã đề ra.
Mục tiêu đó có thể thực hiện được hay không phụ thuộc khá lớn vào công tác giải
phóng mặt bằng, bởi trong điều kiện hiện nay ở các địa phương nói chung, Từ Sơn
nói riêng, công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) được xác định là một trong những
nhiệm vụ quan trọng để góp phần đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại đất nước.
Tuy nhiên, công tác GPMB của Thị xã còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc,
chưa đáp ứng yêu cầu đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá Từ Sơn. Thậm chí
có lúc, có nơi xảy ra vụ việc phức tạp, kéo dài, làm chậm tiến độ thực hiện dự án,
gây tổn hại về kinh tế và ảnh hưởng trật tự trị an xã hội, mất nhiều thời gian và công
sức giải quyết.
Một trong những vấn đề quan trọng là người dân trong diện di dời phải thay
đổi nghề nghiệp, điều kiện sống, học tập, thay đổi tập quán và các vấn đề tâm lý, xã
hội khác. Cho nên bên cạnh đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng phục vụ đầu tư
xây dựng, thì tái tạo việc làm cho người dân trong diện di dời, tạo lập sự cân bằng
mới cho họ có được cuộc sống ổn định, cũng là yêu cầu hết sức cấp thiết hiện nay.
Chính vì những lý do đó, tôi chọn: “Một số giải pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ
giải phóng mặt bằng khu công nghiệp-đô thị thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh” làm
đề tài nghiên cứu.
2. Mục tiêu nghiên cứu
2.1.
Mục tiêu chung
Tìm ra nguyên nhân làm chậm tiến độ công tác GPMB, từ đó đưa ra các biện
pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng trong dự án xây dựng khu công
nghiệp Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh nhằm tạo lập và ổn định đời sống người dân trong
diện di dời, góp phần xây dựng thị xã Từ Sơn văn minh, giàu đẹp theo định hướng
và quy hoạch phát triển.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
3
2.2.
Mục tiêu cụ thể
- Góp phần hệ thống hoá cơ sở lý luận và thực tiễn về công tác giải phóng
mặt bằng trong thực hiện các dự án đầu tư.
- Đánh giá thực trạng công tác giải phóng mặt bằng trong quá trình thực
hiện một số dự án đầu tư trên địa bàn thị xã Từ Sơn.
- Tìm ra nguyên nhân trì trệ trong công tác GPMB
- Từ đó đề xuất định hướng và một số giải pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ giải
phóng mặt bằng khu công nghiệp Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh nhằm thực hiện định
hướng và phát triển kinh tế của thị xã và của tỉnh.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
3.1.
Đối tượng nghiên cứu
- Đất đai nằm trong các dự án và các hộ phải di dời để giải phóng mặt bằng
trong dự án khu công nghiệp-đô thị Từ Sơn.
- Cuộc sống của các hộ dân cư trước và sau khi nhận tiền đền bù.
- Những vấn đề kinh tế kỹ thuật liên quan đến giải phóng mặt bằng.
3.2. Phạm vi nghiên cứu của đề tài
* Về nội dung: Đề tài tập trung chủ yếu vào những vấn đề sau:
- Đặc điểm địa bàn nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở lý luận về chính sách đền bù thiệt hại khi thu hồi đất và
giải phóng mặt bằng trong thực hiện các dự án đầu tư xây dựng.
- Phân tích những yếu tố ảnh hưởng đến giải phóng mặt bằng
- Trên cơ sở nghiên cứu, đánh giá thực trạng công tác GPMB, đề ra định
hướng và các giải pháp chủ yếu để đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng và ổn
định đời sống người dân trong diện di dời trên địa bàn KCN – ĐT Từ Sơn.
* Về không gian và thời gian nghiên cứu
- Về không gian: Một số dự án nằm trong khu công nghiệp – đô thị
- Về thời gian: số liệu thứ cấp được thu thập từ năm 2009 – 2011, số liệu sơ cấp
được thu thập từ cuối năm 2011 đến đầu năm 2012
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
data error !!! can't not
read....
