Chứng năng điều tiết vận động của hệ thần kinh trung ương

Bài 2

chức năng
điều tiết vận động
của hệ tk trung ơng



1- tuỷ sống

1.1- Cấu tạo
- TS nằm trong ống sống
(có 3 màng và dịch não
tuỷ), dài # 40 cm.
- TS cấu tạo fân đốt (30-31
đốt). Từ mỗi đốt xuất fát
cặp rễ: trớc và sau tạo
dây TK tuỷ chui qua lỗ
gian đốt sống.


Mçi rÔ sau liªn hÖ víi 3 ®èt kÕ tiÕp...

*


1.2- Chức năng của tuỷ sống

Các CN: Trung khu fản xạ, đ/hoà
trơng lực cơ, fối hợp động tác và
d/truyền.

1.2.1- Thực hiện fx vận động: có 2
loại.
* FX gân- xơng:
- FX cơ nhị đầu: C5 -6
- FX cơ tam đầu: C6-7-8
- FX trâm quay: C5-6


* Các FX da:

- FX da bụng (trên, giữa, dới):

D8-12
- FX da bừu: L1-2
- FX gan bàn chân (Babinsky):
S1-2
Bình thờng các FX này bị kìm
chế bởi các trung khu fía trên (cả
vỏ não) nếu t/thơng T.Khu fía
trên FX TS tăng.


1.2.2- §iÒu hoµ tr¬ng lùc c¬ cña TS.
Cã sù tham gia: Neuron vËn ®éng
sõng tríc, TCT thoi c¬ vµ TCT ë g©n
(Golgi).
Cã NR α vµ NR γ
NR γ

NR α

§iÒu hoµ tr¬ng lùc c¬ cña TS


1.2.3- Phối hợp động tác cấp thấp.

Vận động các chi và đi lại... nhờ cơ
chế fân bố TK đối lập
thông qua TB
ức chế Rhenshaw


¦C c¬ ®èi bªn qua nh¸nh quÆt ngîc


2.4- C¸c ®êng dÉn truyÒn qua TS.

+ C¸c ®êng ®i lªn
theo cét sau:
- Bã Goll
- Bã Burdach.
+ C¸c ®êng ®i lªn
theo cét bªn:
- Bã Gower.
- Bã Flechsig.
- Bã cung sau
- Bã cung tríc

+ C¸c ®êng ®i xuèng:
- Bã th¸p th¼ng (cét tr¾ng
- C¸c bã ngo¹i th¸p:
tríc) vµ th¸p chÐo (cét
. Bã nh©n ®á-tuû sèng:
tr¾ng bªn).
Cét tr. bªn
. Bã tiÒn ®×nh- tuû
sèng: Cét tr. tíc bªn
. Bã m¸i- gai: Cét tr. tr
íc bªn
. Bã líi - gai: Cét tr. tr
íc bªn


2.5- Hiện tợng choáng tuỷ

TN: cắt ngang TS dới đốt cổ V
con vật sống, nhng hiện tợng
choáng tuỷ:
Con vật mất hết cg, v/đ, thực
vật fía dới chỗ cắt.
Sau 1 thời gian CN trên fục hồi,
thời gian dài, ngắn tuỳ đ/v.
Đ/v càng tiến hoá, fục hồi càng
chậm.


2-chức năng Hành - cầu nã o

Có 2 CN:
phản xạ và
dẫn truyền.


2.1- Các nhân của các dây TK sọ não

- Dây V: dây fa (v/đ cơ nhai, cg da
mặt, mũi , miệng, mắt, lỡi...).
- Dây VI: v/đ cơ thẳng ngoài.
- Dây VII: dây fa (v/đ các cơ mặt,
cơ bàn đạp, cơ móng lỡi, cơ hầu;
cg vị giác, tiết nớc bọt dới hàm, d
ới lỡi...)


- Dây VIII: thính giác và thăng
bằng.
- Dây IX: dây fa (v/đ cơ móng-lỡi,
cơ cổ họng...tuyến nớc bọt mang
tai. Cg từ TCT xoang cảnh, vị
giác...).
- Dây X: dây fa (phó giao cảm,
VĐ cơ phát âm, CG nội tạng)
- Dây XI: v/đ cơ ức đòn chũm,
cơ hình thang.


2.2- Các P.Xạ thực vật của hành nã o

Điều hoà CN thực vật quan trọng:
- T.khu hô hấp.
- T.khu điều tiết tim (ức chế
tim)
- T.khu vận mạch
- T.khu dinh dỡng: VII, IX tiết
nớc bọt; VII, XII: gây fx mút đ
ờng hớng tâm theo dây V; X tiết
dịch dạ dày-ruột;
V, VII, XII: gây fx nhai (h/t theo


- Trung khu nôn.
KT cơ học vào họng, d/dày,
ruột, tử cung, CQ nội tạng...
nôn. Nôn là fx fức tạp...Tăng cờng
hô hấp có thể ƯC nôn.
- Trung khu bài tiết mồ hôi
(thông qua TK ở TS).
- Trung khu ho, hắt hơi.


2.3- Các đờng d/t qua hành nã o:

Gồm các đờng từ TS đi lên, từ các
cấu trúc phía trên của não đi xuống
TS.

*Các đờng d/t từ hành não đi gồm:
- Bó tiền đình- TS: Từ nhân Tiền

đình TS theo cột trắng trớc và bên
phía trớc: tăng TL cơ.


Trong nhân T.đình có các nhân
Q/trọng: Bechterev, Deitrers và
nhân trám .
Nhân Deiters và Bechterev còn
liên hệ với nhân đỏ, tiểu não.
- Bó Nhân trám TS: Từ nhân
trám TS cổ.
Nhân trám liên hệ với TS và
nhân dây VI đáp ứng với âm
thanh.


4- N·o gi÷a (trung n·o)

Gåm cñ n·o sinh t, nh©n ®á,
chÊt ®en nh©n d©y III, IV, vµ thÓ l
íi quanh èng Sylvius.
CN: thùc hiÖn fx ®Þnh híng,
®iÒu hoµ v/® vµ tr¬ng lùc c¬.


4-1- Phản xạ định hớng:
- Củ não sinh t trớc là TK thị giác sơ
cấp: thực hiện fx khi có KT ánh sáng.
- Củ não sinh t sau là TK thính giác sơ
cấp: thực hiện fx khi có KT âm thanh.

4.2- CN cña chÊt ®en vµ nh©n ®á

* ChÊt ®en: ®iÒu fèi c¸c v/®éng
føc t¹p nh nuèt, nhai...
Nã cßn tham gia ®/hoµ tr¬ng
lùc c¬ vµ v/® ngãn tay chÝnh x¸c,
tinh vi.
TiÕt Dopamin ho¹t ho¸ cùu thÓ
v©n...


* Nhân đỏ: cùng thể lới (RF) đ/hoà
trơng lực cơ theo hớng giảm trơng
lực.
- Thí nghiệm duỗi cứng mất não...


4.3- Các hạch nền nã o (Thể vân).

- Nhân đuôi, nhân bèo sẫm gọi là tân thể vân.
- Nhân cầu nhạt gọi là cựu thể vân

Nhạt