Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại công ty cổ phần tư vấn xây dựng linh gia

LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình thực hiện đề tài tốt nghiệp của mình, ngoài sự nghiên cứu
của bản thân em còn nhận được nhiều sự quan tâm và giúp đỡ của các thầy cô bạn
bè trong ngoài trường.
Trước hết em xin bày tỏ lòng cảm ơn chân thành tới các thầy cô trong Khoa
Kế Toán và Quản Trị Kinh Doanh nói chung và bộ môn Quản Trị Kinh Doanh nói
riêng, Học Viện Nông nghiệp Việt Nam đã trang bị kiến thức và tạo điều kiện
thuận lợi giúp đỡ em trong suốt quá trình thực hiện đề tài tốt nghiệp.
Đặc biệt em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Giảng viên Lê Thị Thu
Hương, người đã dành nhiều thời gian, tâm huyết tận tình hướng dẫn, giúp đỡ em
vượt qua những khó khăn trong nghiên cứu và hoàn thiện đề tài khóa luận tốt
nghiệp này một cách tốt nhất.
Em xin gửi lời cảm ơn tới ban lãnh đạo, cán bộ công nhân viên của Công
Ty Cổ Phần tư vấn xây dựng Linh Gia đã tận tình giúp đỡ em, tạo điều kiện thuận
lợi cho em trong quá trình thực tập.
Cuối cùng em xin gửi lời cảm ơn tới gia đình , người thân, bạn bè đã luôn
bên cạnh giúp đỡ động viên em trong suốt quá trình thực hiện đề tài.
Mặc dù bản thân em đã cố gắng hết sức để hoàn thành đề tài một cách tốt
nhất nhưng vẫn không tránh khỏi được những thiếu sót, em rất mong nhận được sự
thông cảm cũng như những đóng góp ý kiến quý báu của thầy cô và các bạn .
Em xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội , ngày 30 tháng 5 năm 2015

Trương Thị Thơm
i


MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN..................................................................................................................................................i
MỤC LỤC.......................................................................................................................................................ii
DANH MỤC BẢNG, BIỂU...............................................................................................................................v

DANH MỤC HÌNH.........................................................................................................................................vi
DANH MỤC KÝ TỰ VIẾT TẮT........................................................................................................................viii
HĐKD : Hoạt động kinh doanh...................................................................................................................viii
TVGS : Tư vấn giám sát...............................................................................................................................viii
PGĐ : Phó giám đốc....................................................................................................................................viii
HĐQT : Hội đồng quản trị...........................................................................................................................viii
TC - HC : Tổ chức - Hành chính...................................................................................................................viii
ĐVT : Đơn vị tính........................................................................................................................................viii
VNĐ : Việt Nam đồng.................................................................................................................................viii
VLXD : Vật liệu xây dựng.............................................................................................................................viii
DN : Doanh nghiệp.....................................................................................................................................viii
VCĐ : Vốn cố định.......................................................................................................................................viii
VLĐ : Vốn lưu động....................................................................................................................................viii
BQ : Bình quân...........................................................................................................................................viii
LĐ : Lao động.............................................................................................................................................viii
VKD : Vốn kinh doanh.................................................................................................................................viii
DT : Doanh thu...........................................................................................................................................viii
PHẦN I..........................................................................................................................................................1
MỞ ĐẦU......................................................................................................................................................1

ii


1.1 Đặt vấn đề..............................................................................................................................................1
1.2 Mục tiêu nghiên cứu...............................................................................................................................2
1.2.1 Mục tiêu chung....................................................................................................................................2
1.2.2 Mục tiêu cụ thể....................................................................................................................................3
1.3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...........................................................................................................3
1.3.1 Đối tượng nghiên cứu..........................................................................................................................3
1.3.2 Phạm vi nghiên cứu.............................................................................................................................3

2.1.2 Cơ sở thực tiễn..................................................................................................................................19
2.2.1 Khung phân tích của đề tài................................................................................................................20
2.2.2 Thu thập số liệu.................................................................................................................................23
2.2.3 Phương pháp nghiên cứu..................................................................................................................23
PHẦN III......................................................................................................................................................27
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN.....................................................................................................27
3.1 Một số đặc điểm về công ty cổ phần tư vấn xây dựng Linh Gia............................................................27
3.1.1 Giới thiệu chung về công ty...............................................................................................................27
3.1.2. Tổ chức bộ máy của công ty..............................................................................................................29
3.1.3 Tình hình lao động của công ty qua 3 năm 2012-2014......................................................................32
3.1.4 Tình hình biến động về tài sản và nguồn vốn của công ty..................................................................35
3.2 Kết quả nghiên cứu...............................................................................................................................43
3.2.1 Phân tích kết quả hoạt động kinh doanh của công ty qua 3 năm 2012- 2014....................................43
3.2.2 Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của công ty qua 3 năm 2012- 2014.................................51
3.3 Đánh giá chung hiệu quả hoạt động kinh doanh của công ty qua 3 năm..............................................65
3.3.1 Thuận lợi............................................................................................................................................65
3.3.2 Khó khăn............................................................................................................................................66

iii


3.4 Một số giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh..................................................................................68
PHẦN IV......................................................................................................................................................76
KẾT LUẬN....................................................................................................................................................76
4.1 Kết luận.................................................................................................................................................76
4.2 Một số kiến nghị tới ban giám đốc công ty...........................................................................................76
TÀI LIỆU THAM KHẢO..................................................................................................................................78
PHỤ LỤC.....................................................................................................................................................78

iv

DANH MỤC BẢNG, BIỂU
Bảng 3.1: Tình hình lao động của công ty qua 3 năm 2012- 2014..............................................................34
Hình 3.2 : Biểu đồ tỷ trọng tài sản của công ty qua 3 năm..........................................................................38
Hình 3.3 : Biểu đồ tỷ trọng nguồn vốn của công ty qua 3 năm...................................................................40
Bảng 3.2: Tình hình biến động về tài sản,nguồn vốn của công ty qua 3 năm 2012 - 2014..........................41
Hình 3.4 : Biểu đồ tình hình doanh thu bán hàng của công ty....................................................................44
Hình 3.5 : Biểu đồ tình hình giá vốn hàng bán của công ty qua 3 năm.......................................................45
Hình 3.6 : Biểu đồ tình hình chi phí bán hàng của công ty qua 3 năm........................................................46
Hình 3.7 : Biểu đồ tình hình chi phí quản lý của công ty qua 3 năm...........................................................47
Hình 3.8 : Biểu đồ tình hình lợi nhuận của công ty qua 3 năm...................................................................48
Bảng 3.3 : Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty qua 3 năm 2012- 2014.............................49
Bảng 3.4: Hệ số doanh lợi cúa vốn kinh doanh của công ty (2012-2014)....................................................51
Bảng 3.5 : Phân tích hệ số doanh lợi của doanh thu trong công ty qua 3 năm...........................................52
Bảng 3.6 : Phân tích chỉ tiêu hiệu quả sử dụng chi phí qua 3 năm 2012- 2014...........................................53
Bảng 3.7 : Bảng phân tích chỉ tiêu hệ số doanh lợi của vốn cố định...........................................................54
ĐVT : VNĐ...................................................................................................................................................54
( Nguồn :Tổng hợp và phân tích)................................................................................................................55
Bảng 3.8 : Bảng phân tích chỉ tiêu hệ số doanh lợi của vốn lưu động.........................................................55
Bảng 3.9 : Bảng phân tích vòng quay của vốn kinh doanh..........................................................................57
Bảng 3.10 : Bảng phân tích vòng quay của vốn cố định..............................................................................58
Hình 3.9: Các nhân tố ảnh hưởng đến doanh thu bình quân một lao động...............................................62
Bảng 3.12 : phân tích doanh thu bình quân một lao động..........................................................................62
Bảng 3.13: phân tích chỉ tiêu mức sinh lời của một lao động.....................................................................63
Hình 3.10 : Biểu đồ lợi nhuận và vốn chủ sở hữu của công ty cổ phần tư vấn xây dựng Linh Gia (20122014)..........................................................................................................................................................64
v


Bảng 3.14 : Chỉ số ROE của công ty qua 3 năm (2012-2014).......................................................................65

DANH MỤC HÌNH

Hình 2.1: Khung phân tích của đề tài..........................................................................................................22
Hình 3.1. Sơ đồ cơ cấu tổ chức của công ty................................................................................................30
Bảng 3.1: Tình hình lao động của công ty qua 3 năm 2012- 2014..............................................................34
Hình 3.2 : Biểu đồ tỷ trọng tài sản của công ty qua 3 năm..........................................................................38
Hình 3.3 : Biểu đồ tỷ trọng nguồn vốn của công ty qua 3 năm...................................................................40
Bảng 3.2: Tình hình biến động về tài sản,nguồn vốn của công ty qua 3 năm 2012 - 2014..........................41
Hình 3.4 : Biểu đồ tình hình doanh thu bán hàng của công ty....................................................................44
Hình 3.5 : Biểu đồ tình hình giá vốn hàng bán của công ty qua 3 năm.......................................................45
Hình 3.6 : Biểu đồ tình hình chi phí bán hàng của công ty qua 3 năm........................................................46
Hình 3.7 : Biểu đồ tình hình chi phí quản lý của công ty qua 3 năm...........................................................47
Hình 3.8 : Biểu đồ tình hình lợi nhuận của công ty qua 3 năm...................................................................48
Bảng 3.3 : Kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty qua 3 năm 2012- 2014.............................49
Bảng 3.4: Hệ số doanh lợi cúa vốn kinh doanh của công ty (2012-2014)....................................................51

vi


Bảng 3.5 : Phân tích hệ số doanh lợi của doanh thu trong công ty qua 3 năm...........................................52
Bảng 3.6 : Phân tích chỉ tiêu hiệu quả sử dụng chi phí qua 3 năm 2012- 2014...........................................53
Bảng 3.7 : Bảng phân tích chỉ tiêu hệ số doanh lợi của vốn cố định...........................................................54
ĐVT : VNĐ...................................................................................................................................................54
( Nguồn :Tổng hợp và phân tích)................................................................................................................55
Bảng 3.8 : Bảng phân tích chỉ tiêu hệ số doanh lợi của vốn lưu động.........................................................55
Bảng 3.9 : Bảng phân tích vòng quay của vốn kinh doanh..........................................................................57
Bảng 3.10 : Bảng phân tích vòng quay của vốn cố định..............................................................................58
Hình 3.9: Các nhân tố ảnh hưởng đến doanh thu bình quân một lao động...............................................62
Bảng 3.12 : phân tích doanh thu bình quân một lao động..........................................................................62

Bảng 3.13: phân tích chỉ tiêu mức sinh lời của một lao động.....................................................................63
Hình 3.10 : Biểu đồ lợi nhuận và vốn chủ sở hữu của công ty cổ phần tư vấn xây dựng Linh Gia (20122014)..........................................................................................................................................................64
Bảng 3.14 : Chỉ số ROE của công ty qua 3 năm (2012-2014).......................................................................65

vii


DANH MỤC KÝ TỰ VIẾT TẮT

HĐKD

: Hoạt động kinh doanh

TVGS

: Tư vấn giám sát

PGĐ

: Phó giám đốc

HĐQT

: Hội đồng quản trị

TC - HC : Tổ chức - Hành chính
ĐVT

: Đơn vị tính

VNĐ

: Việt Nam đồng

VLXD

: Vật liệu xây dựng

DN

: Doanh nghiệp

VCĐ

: Vốn cố định

VLĐ

: Vốn lưu động

BQ

: Bình quân

LĐ

: Lao động

VKD

: Vốn kinh doanh

DT

: Doanh thu

viii


PHẦN I

MỞ ĐẦU

1.1 Đặt vấn đề
Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, cùng với sự đổi mới của đất nước,
kinh tế Việt Nam cũng đang có sự thay đổi tích cực để vươn lên hoà nhập vào xu
thế phát triển chung của nền kinh tế thế giới. Xu hướng này đòi hỏi các doanh
nghiệp thuộc các ngành kinh tế phải có những thay đổi cụ thể về chính sách kinh tế
tài chính mới đảm bảo được hoạt động và sự phát triển của đơn vị mình. Trong xu
thế hội nhập của nền kinh tế thế giới với sự cạnh tranh gay gắt và ngày càng khốc
liệt. Một doanh nghiệp muốn tồn tại, phát triển và đứng vững trên thị trường đòi
hỏi doanh nghiệp phải tìm cho mình những hướng đi riêng, những chính sách kinh
tế thích hợp.
Xét về mặt lý luận cũng như trên thực tế cho thấy vai trò của lợi nhuận rất
quan trọng đối với sự phát triển và tồn tại của các doanh nghiệp. Qua việc đánh giá
về lợi nhuận của doanh nghiệp mà chúng ta có thể biết được các hoạt động sản xuất
kinh doanh của doanh nghiệp. Từ đó đề ra các giải pháp và các quyết định chính
xác phù hợp với đơn vị để thúc đẩy đơn vị hoạt động đúng hướng, có hiệu quả, đem
lại lợi ích cho đơn vị và toàn xã hội. Do đó, công tác nghiên cứu kết quả hoạt động
kinh doanh lại ngày càng quan trọng, mỗi doanh nghiệp cần phải quan tâm đến

công tác quản lý, thường xuyên tổ chức việc phân tích, tổng hợp, đánh giá các chỉ
tiêu cũng như việc dự báo tình hình hiện tại cũng như trong tương lai của doanh
nghiệp và trong những khoảng thời gian nhất định để phát huy những mặt mạnh
1


trong công tác quản lý đồng thời phát hiện kịp thời những mặt yếu kém nhằm khắc
phục và hoàn thiện tình hình kinh doanh của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp phát
triển bền vững trong tương lai.
Công ty Cổ Phần tư vấn xây dựng Linh Gia hiện là một doanh nghiệp đang
dần khẳng định mình trên thị trường. Để có những bước tiến vượt bậc công ty cần
có những quyết định kinh doanh kịp thời và chính xác, công tác phân tích tình hình
kết quả hoạt động kinh doanh lúc này là vô cùng quan trọng, qua việc phân tích kết
quả kinh doanh công ty biết được thực trạng kinh doanh của doanh nghiệp, hiệu
quả sử dụng vốn của công ty có thực sự hiệu quả hay chưa, tìm ra được các thế
mạnh đồng thời phát hiện những yếu kém trong công tác quản lý mà công ty đang
gặp phải, từ đó để có hướng giải quyết trong tương lai, giảm bớt các rủi ro trong
kinh doanh giúp ban lãnh đạo của công ty có được những quyết định đầu tư kịp thời
mang lại hiệu quả cao cho doanh nghiệp, đưa doanh nghiệp ngày càng phát triển
vững mạnh trên thị trường.
Xuất phát từ vấn đề trên em tiến hành nghiên cứu đề tài: “Phân tích hiệu quả hoạt động
kinh doanh tại công ty cổ phần tư vấn xây dựng Linh Gia”
1.2 Mục tiêu nghiên cứu
1.2.1 Mục tiêu chung
Tìm hiểu, phân tích tình hình hiệu quả hoạt động tại Công ty cổ phần tư vấn xây
dựng Linh Gia trong thời gian vừa qua, trên cơ sở đó đưa ra một số giải pháp nhằm nâng
cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của công ty.

2

1.2.2 Mục tiêu cụ thể
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về hiệu quả kinh doanh tại công ty.
- Tìm hiểu, phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công ty cổ phần tư vấn xây
dựng Linh Gia.
- Đề xuất một số giải pháp quản lý nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của
công ty trong thời gian tới.
1.3 Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
1.3.1 Đối tượng nghiên cứu
Các vấn đề về tình hình hiệu quả hoạt động kinh doanh của Công ty cổ phần tư vấn
xây dựng Linh Gia.
1.3.2 Phạm vi nghiên cứu
• Phạm vi về không gian: Đề tài được tiến hành nghiên cứu tại Công ty cổ phần tư vấn
xây dựng Linh Gia, Văn phòng tại Hà Nội - E12A04 Tòa nhà The Manor - Mễ Trì - Từ
Liêm -Hà Nội .
• Phạm vi về thời gian:
- Số liệu thu thập tại Công ty cổ phần tư vấn xây dựng Linh Gia từ năm 2012 đến
2014.
- Đề tài được thực hiện từ ngày 15/01/2015 đến ngày 29/05/2015
• Phạm vi về nội dung: nghiên cứu tình hình hiệu quả hoạt động kinh doanh tại Công
ty cổ phần tư vấn xây dựng Linh Gia.
1.3 Kết quả nghiên cứu dự kiến
Đề tài nghiên cứu “Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh tại công ty cổ phần tư vấn
xây dựng Linh Gia” kết quả dự kiến đạt được là:
3


• Tìm hiểu các hoạt động, dịch vụ của công ty cố phần tư vấn xây dựng Linh Gia.
• Kết quả, hiệu quả của công ty cổ phần tư vấn xây dựng Linh Gia đã đạt được trong
thời gian qua.

• Một số định hướng giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của
công ty cổ phần tư vấn xây dựng Linh Gia.

4


PHẦN II
TỔNG QUAN TÀI LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1 Tổng quan tài liệu
2.1.1 Cơ sở lý luận
2.1.1.1Lý luận chung về hiệu quả hoạt động kinh doanh
Hiệu quả là một phạm trù khoa học về quản lý kinh tế, có vai trò và ý nghĩa
to lớn trong thực tiễn quản lý cũng như trong khoa học về quản lý kinh tế. Việc xác
định và nâng cao hiệu quả có quan hệ chặt chẽ tới mọi vấn đề trong quản lý kinh tế.
Vì vậy người ta quan tâm đến việc nâng cao hiệu quả kinh doanh. Lý do của vai trò
và tác dụng của phạm trù hiệu quả trong thực tiễn về mặt khoa học xuất phát từ
nhiều căn cứ khác nhau.
Không ngừng nâng cao hiệu quả kinh doanh không chỉ là mối quan tâm hàng
đầu của bất kỳ một xã hội nào mà còn là mối quan tâm của bất kỳ ai làm bất cứ
việc gì. Đó cũng là những vấn đề bao trùm và xuyên suốt thể hiện chất lượng của
toàn bộ công tác quản lý kinh tế, bởi vì suy cho cùng quản lý kinh tế là tạo ra kết
quả và hiệu quả cao nhất của mọi quá trình, mọi giai đoạn kinh doanh. Tất cả
những cải tiến, đổi mới về nội dung, phương pháp và biện pháp áp dụng trong quản
lý chỉ thực sự mang lại ý nghĩa khi và chỉ khi làm tăng được kết quả kinh doanh mà
qua đó làm tăng hiệu quả kinh doanh.
Đối với một doanh nghiệp, hiệu quả kinh doanh không những là thước đo
chất lượng phản ánh trình độ quản lý kinh doanh mà còn là vấn đề sống còn của

5

doanh nghiệp trong cơ chế thị trường, doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển
trước hết đòi hỏi kinh doanh phải có hiệu quả. Hiệu quả kinh doanh càng cao,
doanh nghiệp càng có điều kiện mở rộng và phát triển, đầu tư mua sắm thiết bị
phục vụ kinh doanh, áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật, quy trình công nghệ
mới, cải thiện và nâng cao đời sống người lao động, thực hiện tốt nghĩa vụ với nhà
nước.
Có thể nói hiệu quả kinh doanh là một phạm trù kinh tế, phản ánh trình độ sử
dụng các nguồn lực sẵn có của doanh nghiệp để đạt được kết quả cao nhất trong
kinh doanh với chi phí bỏ ra là nhỏ nhất.
Như vậy cần phân biệt sự khác nhau giữa “ kết quả “ và “ hiệu quả”. Kết quả kinh
doanh là phản ánh toàn bộ thành quả đầu ra của một quá trình hoạt động kinh
doanh của doanh nghiệp.
Bất kể hoạt động nào của con người đều mong muốn đạt được một kết quả
hữu ích nào đó. Kết quả đạt được trong kinh doanh mà cụ thể là trong lĩnh vực sản
xuất và phân phối lưu thông mới chỉ đáp ứng được một phần nào yêu cầu tiêu dùng
của cá nhân và xã hội. Tuy nhiên kết quả đó được tạo ra ở mức độ nào, với giá nào
là vấn đề cần được xem xét vì nó phản ánh chất lượng của hoạt động tạo ra kết quả.
Mặt khác nhu cầu của con người bao giờ cũng lớn hơn khả năng tạo ra sản phẩm
của họ, bởi vậy người ta quan tâm đến việc làm sao với khả năng hiện có của mình
lại làm ra nhiều sản phẩm nhất. Từ đó nảy sinh vấn đề phải xem xét, lựa chọn cách
nào để đạt được kết quả cao nhất.
Như vậy, trước hiệu quả kinh doanh phải có một đại lượng so sánh: so sánh
đầu ra với đầu vào, so sánh chi phí bỏ ra của quá trình sản xuất kinh doanh và kết
quả thu được của quá trình đó. Đứng trên góc độ xã hội, chi phí xem xét phải là chi
phí lao động xã hội, do có sự kết hợp của các yếu tố lao động, tư liệu lao động và
đối tượng lao động.
6

2.1.1.2 Các loại hiệu quả
- Hiệu quả xã hội, kinh tế, kinh tế - xã hội và kinh doanh
- Hiệu quả kinh doanh tổng hợp và lĩnh vực hoạt động
- Hiệu quả kinh doanh ngắn hạn và dài hạn
2.1.1.3 Sự cần thiết phải nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh
Nền kinh tế nước ta đang mở cửa hội nhập, do đó đã tạo ra những thời cơ và thách
thức cho các doanh nghiệp Việt Nam. Để tồn tại và phát triển, các doanh nghiệp phải biết
tận dụng thời cơ, vượt qua những khó khăn thách thức trước mắt, từng bước xác định vị thế
của mình trên thương trường. Và điều quan trọng đối với mỗi doanh nghiệp là không
ngừng nâng cao hiệu quả kinh doanh. Vì:
- Nâng cao hiệu quả kinh doanh là cơ sở đảm bảo sự tồn tại và phát triển của doanh
nghiệp cũng như toàn xã hội. Một doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển thì phải hoạt
động có hiệu quả mà hiệu quả kinh doanh phản ánh trình độ sử dụng các nguồn lực (nhân lực,
vật lực, tiền vốn, …) để đạt được mục tiêu xác định của doanh nghiệp. Mục tiêu sau cùng của
hầu hết các doanh nghiệp là lợi nhuận. Khi kinh doanh có lợi nhuận, doanh nghiệp có thể đảm
bảo cho quá trình tái đầu tư mở rộng sản xuất và cũng đảm bảo cho sự tồn tại, phát triển của
doanh nghiệp. Mỗi doanh nghiệp là một tế bào của xã hội, vì vậy khi doanh nghiệp phát triển
cũng góp phần thúc đẩy xã hội phát triển. Do đó nâng cao hiệu quả kinh doanh là cơ sở đảm
bảo sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp cũng như toàn xã hội.
- Nâng cao hiệu quả kinh doanh để tạo ra ưu thế trong cạnh tranh và mở rộng thị
trường. Trong nền kinh tế thị trường thì các doanh nghiệp phải cạnh tranh để tồn tại và phát
triển, điều này đòi hỏi mỗi doanh nghiệp phải tự tạo cho mình ưu thế để cạnh tranh. Ưu thế
đó có thể là chất lượng sản phẩm, giá bán, cơ cấu hoặc mẫu mã sản phẩm, …. Trong giới
hạn về khả năng các nguồn lực, doanh nghiệp chỉ có thể thực hiện điều này bằng cách tăng
khả năng khai thác các nguồn lực trong quá trình sản xuất kinh doanh. Ví dụ: Doanh
nghiệp có thể cải tiến công nghệ sản xuất, nâng cao trìình độ sử dụng máy móc thiết bị để
7

tạo ra sản phẩm có chất lượng cao, giá cả phù hợp nhằm thu hút khách hàng. Từ đó doanh
nghiệp có thể chủ động trong cạnh tranh và tạo điều kiện thuận lợi cho việc mở rộng thị
trường, góp phần nâng cao hiệu quả kinh doanh. Như vậy, nâng cao hiệu quả kinh doanh
giúp các doanh nghiệp có thể mở rộng thị trường, ngược lại, mở rộng thị trường góp phần
tăng khả năng tiêu thụ và khả năng sử dụng các nguồn lực sản xuất, tức là nâng cao hiệu
quả kinh doanh.
- Nâng cao hiệu quả kinh doanh để đảm bảo đời sống cho người lao động trong
doanh nghiệp. Đối với mỗi người lao động, tiền lương là phần thu nhập chủ yếu nhằm duy
trì cuộc sống của họ. Do đó, phấn đấu để tăng thêm thu nhập của người lao động trong
doanh nghiệp luôn là mục tiêu quan trọng của mỗi doanh nghiệp. Vì doanh nghiệp có thể
sử dụng tiền lương như một công cụ để nâng cao hiệu quả kinh doanh. Thu nhập ngày càng
cao, càng ổn định cùng với các khoản tiền thưởng sẽ tạo nên sự tin tưởng và tinh thần hăng
say lao động trong toàn doanh nghiệp, đồng thời việc áp dụng các biện pháp xử lý vi phạm
lao động bằng cách trừ vào lương sẽ góp phần nâng cao tinh thần trách nhiệm cho mọi
người. Từ đó nâng cao năng suất lao động trong doanh nghiệp, góp phần nâng cao hiệu quả
kinh doanh. Ngày nay, mục tiêu quan trọng nhất của mỗi doanh nghiệp là tối đa hóa lợi
nhuận. Các doanh nghiệp hoạt động phải có lợi nhuận và đạt lợi nhuận càng cao càng tốt,
đồng nghĩa với việc đạt hiệu quả kinh doanh và nâng cao hiệu quả kinh doanh. Đây là vấn
đề trọng tâm của mỗi doanh nghiệp và trở thành điều kiện sống còn để mỗi doanh nghiệp
tồn tại và phát triển trên thương trường.
2.1.1.4 Khái niệm và tầm quan trọng của việc phân tích hiệu quả hoạt động kinh
doanh
a. Khái niệm
Phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh là việc đi sâu nghiên cứu theo yêu cầu của
hoạt động quản lý kinh doanh căn cứ vào tài liệu hạch toán và các thông tin kinh tế bằng
phương pháp phân tích tích thích hợp, so sánh số liệu và phân giải các mối lien hệ nhằm
8


làm rõ chất lượng hoạt động kinh doanh và các nguồn tiềm năng cần được khai thác, trên

cơ sở đó đề ra phương án và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh.
b. Tầm quan trọng của việc phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh
-Là công cụ để phát hiện những khả năng tiềm tàng và hạn chế trong hoạt
động kinh doanh.
Trong hoạt động kinh doanh dù ở bất kỳ doanh nghiệp nào, hình thức hoạt động nào
cũng không thể sử dụng hết những tiềm năng sẵn có trong doanh nghiệp mình. Chỉ có phân
tích hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp mới giúp các nhà quản lý phát hiện và khai
thác những khả năng tiềm tàng này nhằm mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn. Thông qua đó,
các nhà quản lý còn tìm ra nguyên nhân và nguồn gốc các vấn đề phát sinh và từ đó có
những giải pháp, chiến lược kinh doanh thích hợp giúp nâng cao hiệu quả hoạt động của
doanh nghiệp.
- Là cơ sở đề ra các quyết định kinh doanh. Thông qua các chỉ tiêu trong tài liệu
phân tích mà cho phép các nhà quản trị doanh nghiệp nhận thức đúng đắn về khả năng và
mặt mạnh, hạn chế của doanh nghiệp mình. Trên cơ sở đó, doanh nghiệp ra những quyết
định đúng đắn cùng với các mục tiêu chiến lược kinh doanh. Vì vậy, người ta xem phân
tích hoạt động kinh doanh như là một hoạt động thực tiễn vì phân tích luôn đi trước quyết
định kinh doanh.
- Là biện pháp quan trọng để phòng ngừa rủi ro trong kinh doanh, dù trong bất cứ
lĩnh vực nào, môi trường kinh tế nào thì đều có rủi ro. Để kinh doanh đạt hiệu quả như
mong muốn thì mỗi doanh nghiệp phải thường xuyên phân tích hoạt động kinh doanh.
Thông qua phân tích, dựa trên những tài liệu đã thu thập được thì doanh nghiệp có thể dự
đoán các điều kiện kinh doanh trong thời gian tới để đề ra chiến lược kinh doanh cho phù
hợp. Phân tích hoạt động kinh doanh là phân tích các điều kiện bên trong doanh nghiệp như
phân tích về: tài chính, lao động, vật tư, trang thiết bị, …. có trong doanh nghiệp. Bên cạnh
đó, doanh nghiệp phải phân tích các điều kiện tác động từ bên ngoài như khách hàng, thị
9


trường, đối thủ cạnh tranh, … Trên cơ sở phân tích các yếu tố bên trong, bên ngoài doanh
nghiệp thì doanh nghiệp có thể dự đoán được rủi ro trong kinh doanh có thể xảy ra và đề ra

phương án phòng ngừa.
2.1.1.5 Hệ thống chỉ tiêu phân tích hiệu quả kinh doanh
Hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp là một phạm trù kinh tế, phản ánh trình độ
sử dụng nguồn nhân tài vật lực của doanh nghiệp. Đây là một vấn đề phức tạp và có liên
quan đến nhiều yếu tố, nhiều mặt của quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh
nghiệp, như: lao động, tư liệu lao động, đối tượng lao động, . v.v… Bởi vậy khi phân tích
phải kết hợp nhiều chỉ tiêu như: kết quả sản xuất kinh doanh, hiệu quả sử dụng vốn, khả
năng sinh lợi của vốn, ….
a. Yêu cầu sử dụng hệ thống chỉ tiêu
Đánh giá hiệu quả kinh doanh là một vấn đề phức tạp, đòi hỏi phải có một hệ
thống các chỉ tiêu để phản ánh đúng đắn chất lượng sản xuất kinh doanh. Hệ thống
chỉ tiêu đánh giá chất lượng sản xuất kinh doanh phải đảm bảo yêu cầu sau:
- Đảm bảo tính thống nhất với hệ thống chỉ tiêu của nền kinh tế quốc dân.
- Đảm bảo tính khoa học, tức là đánh giá đúng đắn vấn đề nghiên cứu, dễ hiểu,
dễ áp dụng.
- Đảm bảo tính toàn diện: tức là phải có cả chỉ tiêu tổng quát và chỉ tiêu bộ
phận, chỉ tiêu chủ yếu và chỉ tiêu bổ sung.
- Chỉ tiêu phải phù hợp với những đặc điểm về trình độ phát triển của nền kinh
tế xã hội.
- Chỉ tiêu phải phù hợp với các chỉ tiêu đánh giá quốc tế khi sử dụng trong
quan hệ đối ngoại.
Để phân tích và đánh giá được HQKD của một doanh nghiệp thì chúng ta
phải dựa vào các chỉ tiêu cụ thể. Hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp là hoạt
động hết sức phức tạp, vì vậy không thể chỉ dựa vào một hay một vài chỉ tiêu để có
thể đánh giá hết được mà cần phải sử dụng một hệ thống chỉ tiêu nhằm đánh giá và
10


đo lường chính xác. Các chỉ tiêu chủ yếu dùng trong phân tích là các chỉ tiêu về kết
quả kinh doanh: chi phí đầu vào, số lượng sản xuất và bán ra, doanh thu và lợi

nhuận, khả năng thanh toán và các khoản phải thu phải trả, tình hình số lượng lao
động từ đó xem xét các yếu ảnh hưởng đến kết quả và hiệu quả sản xuất kinh
doanh.
b. Hệ thống chỉ tiêu phản ánh hiệu quả hoạt động kinh doanh
Chỉ tiêu doanh lợi
Xét trên phương diện lý thuyết và thực tiễn của các hoạt động kinh doanh các nhà kinh
tế cũng như các nhà quản trị kinh doanh thực tế ở các doanh nghiệp thì họ xem xét hiệu quả
kinh doanh của các doanh nghiệp đều quan tâm tới việc đánh giá và tính toán các chỉ tiêu
phản ánh doanh lợi của toàn bộ doanh nghiệp.
Chỉ tiêu doanh lợi vốn kinh doanh
Hệ số doanh lợi vốn kinh doanh =
Ý nghĩa : Chỉ tiêu này cho biết một đồng vốn kinh doanh mang lại bao nhiêu đồng
lợi nhuận.
Tác dụng : hệ số doanh lợi vốn kinh doanh phản ánh hiệu quả sử dụng vốn, hệ số này
càng lớn thì chứng tỏ công ty sử dụng hiệu quả nguồn vốn của mình.
Chỉ tiêu doanh lợi doanh thu:
Hệ số doanh lợi doanh thu =
Ý nghĩa : chỉ tiêu này cho biết một đồng doanh thu bỏ ra thu được bao nhiêu đồng lợi
nhuận.

11


Tác dụng : hệ số này phản ánh lợi nhuận chiếm bao nhiêu phần trăm trong doanh thu.
Tỷ số này mang giá trị dương nghĩa là công ty kinh doanh có lãi, tỷ số càng lớn nghĩa là lãi
càng lớn. Tỷ số này mang giá trị âm nghĩa là công ty kinh doanh thua lỗ.
Chỉ tiêu sử dụng hiệu quả chi phí
Hiệu quả sử dụng chi phí =
Ý nghĩa: chỉ tiêu này cho biết với một đồng chi phí bỏ ra thì thu được bao nhiêu đồng
doanh thu.

Nhóm chỉ tiêu phản ánh hiệu quả kinh doanh bộ phận
+ hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh:
Số vòng quay của toàn bộ vốn =
Ý nghĩa: chỉ tiêu này cho biết mỗi đơn vị vốn kinh doanh bỏ ra sẽ đem lại bao nhiêu
đồng doanh thu, hay phản ánh tốc độ quay của vốn kinh doanh.
Tác dụng: Qua chỉ tiêu này đánh giá được khả năng sử dụng hiệu quả nguồn vốn của
doanh nghiệp. Chỉ số này càng lớn tức là trong một chu kỳ sản xuất kinh doanh vốn của
doanh nghiệp đã chu chuyển được nhiều lần, tạo ra được nhiều doanh thu.
+ Hiệu quả sử dụng vốn cố định:
Hiệu quả sự dụng tài sản cố định =

(1)

Hay:
Suất hao phí tài sản cố định =

(2)

12


Công thức (1) cho ta biết số tiền lãi trên một đồng vốn cố định. Công thức (2) cho
biết để tạo ra một đồng lãi thì cần bao nhiêu đồng tài sản cố định.
+ Hiệu quả sử dụng vốn lưu động:
Hiệu quả sử dụng tài sản cố định =

(1)

Hệ số này cho biết một đồng vốn lưu động tạo ra bao nhiêu đồng lợi nhuận, hay phản
ánh mức độ sinh lời của của vốn lưu động.

- Số vòng luân chuyển của vốn lưu động :
Số vòng luân chuyển của vốn lưu động =
Chỉ tiêu này cho biết vốn lưu động sẽ quay được bao nhiêu vòng trong một năm.
+ Hiệu quả sử dụng lao động
- Mức sinh lời của một lao động :
Mức sinh lời của một lao động =
Chỉ tiêu này cho biết một lao động sử dụng trong doanh nghiệp sẽ tạo ra bao nhiêu
đồng lợi nhuận trong thời kỳ phân tích.
Chỉ tiêu này càng cao tức là doanh nghiệp đã sử dụng hiệu quá lao động của mình.
- Chỉ tiêu doanh thu bình quân của một lao động
Doanh thu
Doanh thu bình quân của một lao động =
Tổng số lao động
Chỉ tiêu này phản ánh một lao động có thể tạo ra bao nhiêu đồng doanh thu trong
một thời kỳ phân tích.
- Chỉ tiêu khả năng sinh lời trên vốn sử hữu ROE
13


Công thức tính :
ROE =
Chỉ tiêu này cho biết mỗi đồng vốn chủ sở hữu tạo ra được bao nhiêu đồng lợi
nhuận.
Tỷ lệ ROE cao chứng tỏ công ty sử dụng vốn của mình hiệu quả và biết cân đối giữa
vốn của mình và vốn đi vay.
2.1.1.6 Tiêu chuẩn đánh giá hiệu quả kinh doanh
Cùng với sự phát triển của xã hội, các chỉ tiêu hiệu quả cũng có thể tăng thêm hoặc
giảm đi, tùy theo tính chất của từng loại chỉ tiêu. Khi nó giảm cũng chưa chắc là không có
hiệu quả. Chính vì vậy, phải nghiên cứu phạm trù tiêu chuẩn hiệu quả.
Tiêu chuẩn hiệu quả là giới hạn, là “ mốc ” xác định ranh giới có hay không có hiệu

quả. Như thế, trước hết cần xác định được tiêu chuẩn hiệu quả cho mỗi chỉ tiêu để phân biệt
mức có hay không có hiệu quả.
Việc xác định mốc làm cơ sở kết luận tính hiệu quả là không có công thức chung.
Mối loại chỉ tiêu hiệu quả sẽ có cách xác định tiêu chuẩn riêng. Nếu theo phương pháp so
sánh toán ngành có thể lấy giá trị bình quân đạt được của ngành làm tiêu chuẩn hiệu quả.
Điều này có nghĩa là doanh nghiệp chỉ đat được hiệu quả nếu giá trị đạt được ứng với một
chỉ tiêu cụ thể xác định không thấp hơn giá trị bình quân của ngành.
Nếu trong ngành có sự khác biệt lớn về trình độ phát triển, thị trường hoặc đặc điểm
hoạt động kinh doanh giữa các doanh nghiệp hoặc các nhóm doanh nghiệp thì tiêu chuẩn
hiệu quả được xác định riêng cho từng nhóm đối thủ cạnh tranh đối đầu có cùng đặc điểm
sẽ phù hợp hơn. Lúc này tiêu chuẩn hiệu quả có thể là mức của đối thủ cạnh tranh trực tiếp
hoặc đối thủ cạnh tranh cùng tiềm lực. cũng có thể lấy mức bình quân của ngành, quốc gia,

14


khu vực, thế giới làm tiêu chuẩn hoặc mức thiết kế, phương án sản xuất kinh doanh trong
các luận chứng kinh tế kỹ thuật làm tiêu chuẩn so sánh.
2.1.1.7 Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh
a. Nhân tố bên trong
- Lực lượng lao động
Trong sản xuất kinh doanh, lực lượng lao động của doanh nghiệp có thể sang tạo ra
công nghệ mới và đưa chúng vào sử dụng, tác động trực tiếp tới năng suất lao động, trình
độ sử dụng các nguồn lực khác (máy móc, thiết bị, nguyên vật liệu ) tạo ra tiềm năng lớn
cho việc nâng cao hiệu quả kinh doanh. Cũng chính lực lượng lao động sáng tạo ra sản
phẩm mới với kiểu dáng mới phù hợp với nhu cầu của người tiêu dung, làm cho sản phẩm
(dịch vụ) của doanh nghiệp có thể bán được tạo cơ sở để nâng cao hiệu quả kinh doanh.
Ngày nay sự phát triển của khoa học kỹ thuật đòi hỏi lực lượng lao động phải là lực lượng
rất tinh nhuệ, có trình độ cao, khẳng định vai trò ngày càng quan trọng đối với việc nâng
cao hiệu quả kinh doanh.

- Cơ sở vật chất kỹ thuật và ứng dụng tiến bộ kỹ thuật
Cơ sở vật chất kỹ thuật là nhân tố hết sức quan trọng tạo ra tiềm năng tăng năng
suất, chất lượng, hiệu quả kinh doanh. Chất lượng hoạt động của các doanh nghiệp chịu tác
động mạnh mẽ của trình độ, cơ cấu, tính đồng bộ của máy móc thiết bị, chất lượng công tác
bảo dưỡng, sửa chữa máy móc thiết bị,…Thực tế cho thấy, doanh nghiệp nào chuyển giao
công nghệ sản xuất và hệ thống thiết bị hiện đại, làm chủ được yếu tố kỹ thuật thì đạt được
kết quả và hiệu quả kinh doanh cao, tạo lợi thế cạnh tranh so với các doanh nghiệp cùng
ngành. Như vậy cơ sở vật chất kỹ thuật và các tiến bộ kỹ thuât đóng vai trò ngày càng to
lớn, mang tính chất quyết định đối với việc nâng cao chất lượng, hiệu quả kinh doanh.
- Nhân tố quản trị doanh nghiệp
Quản trị doanh nghiệp chú trọng đến việc xác định hướng đi đúng đắn cho doanh
nghiệp. Chất lượng của chiến lược kinh doanh là nhân tố đầu tiên và quan trọng nhất quyết
15


định sự thành công, hiệu quả kinh doanh cao hay thất bại, kinh doanh phi hiệu quả của một
doanh nghiệp. Kết quả và hiệu quả hoạt động kinh doanh phụ thuộc rất lớn vào trình độ
chuyên môn của đội ngũ các nhà quản trị cũng như cơ cấu tổ chức bộ máy quản trị doanh
nghiệp.
- Hệ thống trao đổi và xử lý thông tin
Để doanh nghiệp đạt được thành công trong điều kiện cạnh tranh quốc tế ngày càng
quyết liệt, các doanh nghiệp cần nhiều thông tin chính xác về cung cầu thị trường hàng hóa,
công nghệ kỹ thuật, đối thủ cạnh tranh,…Tổ chức khoa học hệ thống thông tin vừa đáp ứng
như cầu thông tin kinh doanh lại vừa đảm bảo giảm thiểu chi phí kinh doanh cho doanh
nghiệp.
- Nhân tố tính toán kinh tế
Hiệu quả kinh doanh được xác định bởi tỷ số giữa kết quả đạt được và hao phí các
nguồn lực để đạt được kết quả đó. Hiện nay, chi phí tính toán được sử dụng có thể là chi phí tài
chính và chi phí kinh doanh. Chỉ khi nào triển khai quản trị chi phí kinh doanh, khi đó doanh
nghiệp mới có thể tính được hiệu quả kinh doanh tiếp cận tới độ chính xác cần thiết.

b. Nhân tố bên ngoài
- Môi trường pháp lý
Mọi quy định pháp luật về kinh doanh đều tác động trực tiếp đến kết quả và hiệu
quả kinh doanh của doanh nghiệp. Một môi trường pháp lý lành mạnh sẽ tạo điều kiện
thuận lợi cho các doanh nghiệp kinh doanh hiệu quả, nếu ngược lại, nhiều doanh nghiệp sẽ
lao vào con đường làm ăn bất chính, trốn thuế, sản xuất hàng giả cũng như gian lận thương
mại…
- Môi trường kinh tế
Môi trường kinh tế bao gồm các chính sách đầu tư, chính sách phát triển kinh tế,
chính sách cơ cấu… Các chính sách kinh tế vĩ mô này tạo ra sự ưu tiên hay kìm hãm sự

16


phát triển của từng ngành do đó tác động trực tiếp tới hiệu quả kinh doanh của doanh
nghiệp.
- Các yếu tố thuộc cơ sở hạ tầng
Các yếu tố thuộc cơ sở hạ tầng như hệ thống đường giao thông, hệ thống thông tin
liên lạc, điện, nước,.. đều là những nhân tố tác động mạnh mẽ đến hiệu quả kinh doanh của
doanh nghiệp. Doanh nghiệp kinh doanh ở khu vực có hệ thống giao thông thuận lợi, điện
nước đầy đủ, dân cư đông đúc, trình độ dân trí cao sẽ tạo điều kiện thuận lợi để phát triển
sản xuất, tăng doanh thu giảm chi phí,…do đó nâng cao hiệu quả kinh doanh. Ngược lại, ở
những vùng nông thôn, miền núi, hải đảo,… nơi có cơ sở hạ tầng yếu kém thì hiệu quả
kinh doanh sẽ thấp.
2.1.1.8 Các biện pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh
 Tăng cường quản trị chiến lược kinh doanh
Nền kinh tế thị trường ngày càng mở cửa và hội nhập, để chống đỡ với sự thay đổi
không lường của môi trường, doanh nghiệp cần có một chiến lược kinh doanh mang tính
chất động và tấn công . Chất lượng của hoạch định và quản trị chiến lược tác động trực tiếp
đến sự tồn tại và phát triển, vị thế cạnh tranh cũng như hiệu quả kinh doanh của doanh

nghiệp.
Chiến lược kinh doanh phải xây dựng theo quy trình khoa học, thể hiện tính linh
hoạt cao, có các mục tiêu cụ thể nhằm tận dụng cơ hội và tấn công làm hạn chế sự đe dọa
của thị trường. Doanh nghiệp cần chú ý tới chất lượng khâu triển khai thực hiện chiến lược,
biến chiến lược kinh doanh thành các chương trình, kế hoạch và chính sách kinh doanh phù
hợp.
 Lựa chọn quyết định sản xuất kinh doanh có hiệu quả
- Quyết định mức sản xuất và sự tham gia của các yếu tố đầu vào
Mọi doanh nghiệp kinh doanh đều có mục tiêu bao trùm, lâu dài là tối đa hóa lợi nhuận.
Doanh nghiệp phải triển khai quản trị chi phí, việc tính toán chi phí kinh doanh và từ đó là
17