Một số biện pháp giúp nâng cao hiệu quả hoạt động của thư viện trường học

PHÒNG GD&ĐT CÁT TIÊN
TRƯỜNG TIỂU HỌC GIA VIỄN

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
Gia Viễn, ngày 05 tháng 5 năm 2016

BÁO CÁO
KẾT QUẢ THỰC HIỆN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ NGHỊ
TẶNG THƯỞNG DANH HIỆU: CHIẾN SĨ THI ĐUA CẤP TỈNH”
NĂM HỌC: 2015 – 2016
Phần I. Mở đầu:
1. Họ và tên: Nguyễn Thị Thùy Tâm
2. Chức vụ: Nhân viên Thư viện
3. Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Gia Viễn – huyện Cát Tiên – tỉnh
Lâm Đồng.
4. Lý do chọn đề tài:
Nói đến trường học là chúng ta nói đến thư viện, nhưng thư viện ở đây
không chỉ hiểu đơn thuần là “kho sách”, là nơi “chứa sách” mà chúng ta phải
hiểu “Thư viện” ở góc độ khác với ngữ nghĩa sống động hơn, linh hoạt hơn: Thư
viện là một tế bào sống, một thực thể sống của “cơ thể” nhà trường.
Chúng ta đến thư viện là đến với đam mê kiến thức, niềm khao khát tìm
hiểu tri thức và mở rộng kiến thức ở các lĩnh vực chứ không chỉ ở chuyên môn
của chính mình, tạo thú vui đọc sách để nâng cao tầm nhìn, sự suy nghĩ sáng tạo
của mỗi người. V.I.Lênin, người Thầy của cách mạng vô sản đã khẳng định
rằng: “Không có sách thì không có tri thức, không có tri thức thì không có
chủ nghĩa cộng sản”. Tầm quan trọng của sách và thư viện cũng được A.
Puskin chỉ rõ: “Đọc sách là cách học tốt nhất”, hay V. Naxốp từng nói: “Mỗi
ngày đọc vài trang sách, khi về già bạn đã có trong mình một thư viện khổng
lồ”.

1


Nhà văn vĩ đại của giai cấp vô sản, Macxim Gocrki đã nói: “Mây đen có
thể che được ánh sáng của mặt trời, nhưng không gì có thể che được ánh
sáng của sách” Mỗi cuốn sách đều mang tới cho người đọc rất nhiều ý nghĩa và
bài học quý giá trong cuộc sống. Cũng như E. Xuy nói rằng: “Sách là con
thuyền chở tri thức đến cho mọi người”.
Sách có tầm quan trọng đặc biệt trong việc nâng cao chất lượng dạy và
học. Do vậy nhiệm vụ thư viện trong nhà trường rất quan trọng, nặng nề nhưng
rất vẻ vang, cao cả: Bảo quản tốt vốn tài liệu, bằng mọi cách linh hoạt để hấp
dẫn bạn đọc, trao sách tận tay bạn đọc, tạo sự thu hút bạn đọc, phải luôn chủ
động tìm đến bạn đọc chứ không phải thụ động ngồi chờ bạn đọc tìm đến mình.
Thư viện trường học giúp học sinh tự bổ sung kiến thức. Cũng chính ở
thư viện trường học, các em tự rèn luyện tính độc lập, tư duy và thói quen tự
học. Qua các tác phẩm mà các em đã đọc, sẽ hình thành cho các em tình cảm
đúng đắn, giúp các em hiểu thêm về con người, về đất nước, về cuộc sống.
Được tiếp xúc với sách, các em học sinh được tiếp cận với trí tuệ, công
sức của các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu văn hóa, nghệ thuật, giáo dục.
Qua đó, hình thành ở các em đức tính khiêm tốn, thấy được ý nghĩa to lớn của
lao động trí óc, sự kiên nhẫn và cần cù của nhiều thế hệ trong và ngoài nước.
Chính điều này sẽ dần hình thành cho các em chí hướng phấn đấu để đạt được
ước mơ trong cuộc đời mình.
Đối với các thầy giáo, cô giáo thì thư viện trường học càng có vị trí quan
trọng. Đây là nơi lưu giữ, cung cấp, bổ sung, cập nhật kiến thức để cho những
bài giảng thêm phong phú và sinh động, giúp các thầy cô giáo tiếp cận với
những phương pháp giảng dạy tiên tiến, tích cực.
Các thầy cô giáo sử dụng những tri thức từ sách báo để hướng dẫn học
sinh bổ sung kiến thức mà mình chưa có điều kiện để trình bày trên lớp. Đây
chính là con đường tốt nhất để nâng cao hiệu quả dạy và học. Qua những buổi

2


sinh hoạt của thư viện, tình cảm giữa thầy và trò thêm gắn bó, không khí trường
học trở nên sôi nổi, sống động.
Những năm học vừa qua, song song với các văn bản chỉ đạo kế hoạch
nhiệm vụ hoạt động của ngành đều có đề cập đến vị trí vai trò cũng như tác dụng
của thư viện trường học. Phòng Giáo dục Cát Tiên cũng có những văn bản chỉ
đạo, hướng dẫn công tác nghiệp vụ và hoạt động cụ thể của thư viện cũng như
tổng kết hoạt động thư viện hàng năm. Thư viện trường học từng bước được
quan tâm, đầu tư để đáp ứng yêu cầu học tập và nghiên cứu ngày càng cao của
giáo viên và học sinh, đáp ứng với xu thế phát triển của ngành giáo dục hiện
nay. Vậy thư viện trường học phải làm thế nào để phát huy tối đa nhiệm vụ và
chức năng của mình?..
Xuất phát từ nhận thức trên, cũng như tìm hiểu tình hình thực trạng công
tác thư viện của trường, tôi mạnh dạn chọn đề tài giải pháp hữu ích: “Một số
biện pháp giúp nâng cao hiệu quả hoạt động của thư viện trường học” để
nghiên cứu và áp dụng vào thư viện của trường mình.
5. Giới hạn: (Phạm vi nghiên cứu của giải pháp):
Thư viện trường Tiểu học Gia Viễn, năm học 2012 – 2013, 2013 – 2014,
2014 – 2015, 2015 - 2016 và có thể áp dụng trong các trường Tiểu học có chung
đặc thù trong huyện.
6. Thời gian nghiên cứu:
Từ ngày 20 tháng 9 năm 2012 đến ngày 05 tháng 5 năm 2016
Phần II. Nội dung:
1. Thực trạng, những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân chủ quan và
khách quan:
1.1. Thực trạng:
Trường Tiểu học Gia Viễn được thành lập năm 1986, khi mới thành lập

trường có tên là: Trường cấp 1,2 Gia Viễn. Năm 1990 trường tách riêng thành 2
3


trường: trường THCS Gia Viễn và trường TH Gia Viễn. Đến nay trường đã trải
qua gần 30 năm xây dựng và trưởng thành. Ngay từ những ngày đầu thành lập
trường đã gặp không ít những khó khăn, số lượng học sinh đông, cơ sở vật chất
nhà trường chưa đầy đủ, đời sống kinh tế của người dân chưa cao nên đã phần
nào ảnh hưởng đến nhà trường, nên thư viện nhà trường lúc bấy giờ cũng chưa
được quan tâm và tạo điều kiện để phát triển.
Nhưng với sự giúp đỡ của cấp trên, của chính quyền địa phương và tinh
thần đoàn kết, lòng quyết tâm yêu nghề của đội ngũ cán bộ giáo viên nhân viên
nhà trường đã từng bước khắc phục khó khăn, nâng cao chất lượng dạy và học
của nhà trường. Thư viện nhà trường cũng đã được quan tâm và tạo điều kiện để
hoạt động và phát triển. Năm học 2012 – 2013, trường Tiểu học Gia Viễn được
công nhận là trường đạt chuẩn Quốc gia mức độ 1, thư viện nhà trường được
công nhận đạt thư viện chuẩn quốc gia.
Trường Tiểu học Gia Viễn nói riêng cũng như một số trường học khác
trên địa bàn huyện nói chung thì cơ sở vật chất để phục vụ hoạt động của công
tác tư viện mới chỉ đáp ứng được yêu cầu tối thiểu của một trường chuẩn. Chưa
có phòng đọc riêng đảm bảo tiêu chuẩn phục vụ công tác học tập và nghiên cứu
của giáo viên học sinh, phòng đọc và kho sách chung nhau. Hiện nay, trên địa
bàn huyện Cát Tiên chỉ có 06 trường là thư viện có kho sách riêng: Thư viện
trường TH Quảng Ngãi, thư viện trường TH Phù Mỹ, thư viện trường TH Tư
Nghĩa, thư viện trường THCS Nam Ninh, thư viện trường THCS Phước Cát 1 và
thư viện trường THCS Đức Phổ. Vậy những trường còn lại làm thế nào để đảm
bảo tốt hoạt động phục vụ bạn đọc.
1.2. Những tồn tại, hạn chế:
Diện tích thư viện không đủ, vốn tài liệu không đảm bảo số lượng và nhu
cầu phục vụ bạn đọc. Tuy có đầu tư kinh phí cho thư viện hàng năm để bổ sung

tài liệu nhưng số lượng sách báo tạp chí vẫn còn ít so với nhu cầu ngày càng cao
của thư viện, của các hoạt động học tập, tìm tòi nghiên cứu của giáo viên và học
sinh.
4


Về hoạt động công tác thư viện chỉ diễn ra một cách đơn thuần, hoạt
động chưa phong phú là đầu năm cho giáo viên mượn sách giảng dạy, học sinh
mượn sách giáo khoa, cuối năm thu về, vào sổ sách, làm báo cáo...Đây cũng là
một trong những nguyên nhân làm cho chất lượng hoạt động thư viện chưa cao
Thư viện hạn chế trong việc nghiên cứu nhu cầu hứng thú đọc, chưa đổi
mới các hình thức phục vụ bạn đọc nên sách chưa được luân chuyển nhiều làm
cho việc phục vụ bạn đọc chưa đạt hiệu quả cao.
Các em học sinh trong trường chưa có thói quen đến thư viện tìm tài liệu.
Trong các giờ ra chơi các em học sinh chỉ vui chơi, không hề quan tâm đến việc
giải trí bằng sách và khám phá kho tàng tri thức trong sách. Thư viện chưa phát
huy được chức năng phục vụ bạn đọc, các hoạt động khác của thư viện như:
Giới thiệu sách, triển lãm sách,.. còn hạn chế.
Số lượng giáo viên và học sinh đến thư viện chưa cao.
1.3. Nguyên nhân:
Cơ sở vật chất phục vụ thư viện còn thiếu thốn, tài liệu không đủ đảm
bảo cho nhu cầu của bạn đọc. Sách nghiệp vụ cho giáo viên còn ít, sách tham
khảo và sách thiếu nhi không đáp ứng đủ nhu cầu mượn của học sinh và lưu kho
sách. Trong khi phòng đọc không đảm bảo đủ diện tích và chỗ ngồi cho bạn đọc,
sách thì không đủ để mượn về nhà, điều này làm cho khâu phục vụ bạn đọc của
thư viện bị hạn chế rất lớn.
Số lượng vốn tài liệu còn ít, nội dung không phong phú kéo theo các
hoạt động nghiệp vụ của thư viện bị hạn chế. Không đủ sách để tổ chức các buổi
ngoại khoá, các buổi tuyên truyền triển lãm sách theo chủ đề để thu hút bạn đọc.
Bên cạnh đó hiện nay trường đang học hai buổi trên ngày nên ảnh hưởng

lớn đến phần nào thời gian học tập và nghiên cứu của học sinh và giáo viên, dẫn
đến hiệu quả hoạt động của công tác thư viện không được cao. Bạn đọc không
có nhiều thời gian để đến thư viện trường học tập và nghiên cứu.

5


Hiện nay, công nghệ thông tin phát triển rầm rộ, công nghệ thay đổi hàng
ngày hàng giờ. Các trò chơi điện tử, phim online cũng ra đời ngày càng đa dạng
phong phú và hấp dẫn hơn, thu hút rất nhiều người đặc biệt là lứa tuổi các em
học sinh. Vì vậy việc ham mê đọc sách báo của các em ngày càng hạn chế. Các
em sẽ quên dần phương thức học và đọc tài liệu truyền thống, và ít đến thư viện
hơn. Điều này sẽ ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động, quản lý của công tác thư
viện và hoạt động giáo dục nhà trường.
2. Những biện pháp để khắc phục: Trong quá trình triển khai, tôi đã
áp dụng một số biện pháp khắc phục và đã đạt được kết quả sau:
2.1. Đảm bảo cơ sở vật chất cho thư viện:
Đây là một trong những yếu tố rất quan trọng để thư viện hoạt động. Thư
viện trường TH Gia Viễn tuy không được xây dựng riêng và có kho sách đầy đủ
như những thư viện khác, nhưng thư viện trường vẫn đảm bảo đủ diện tích và
hiệu quả phục vụ bạn đọc.
Thư viện trường đã kết hợp với phòng tin học và phòng anh văn để phục
vụ nhu cầu bạn đọc (ba phòng này nằm sát nhau). Đặc thù thư viện trường học là
khi ra chơi, hoặc thời gian không ở trên lớp thì các em học sinh mới vào thư
viện đọc sách, thời gian này hai phòng Tin học và Anh văn trống, nên tổ cộng
viên thư viện đã phân công nhau trong giờ ra chơi sẽ trực ba phòng ( thư viện,
Anh văn và Tin học) để phục vụ giáo viên và học sinh trong trường. Phòng thư
viện sẽ phục vụ giáo viên và học sinh đến đọc và mượn sách, phòng Tin học sẽ
hướng dẫn và phục vụ bạn đọc tra cứu tin trực tuyến. Phòng Anh văn sẽ phục vụ
bạn đọc nghe nhìn, vì phòng Anh văn có trang bị sẵn màn máy tính và màn hình

lớn, phòng này chủ yếu phục vụ bạn đọc lớp 1 và lớp 2. Vì các em lớp 1 đầu
năm đọc chưa chuẩn nên để phục vụ các em ngoài những buổi kể chuyện hay
giới thiệu sách trực tiếp thì giờ ra chơi thư viện sẽ mở những câu chuyện cổ tích,
chuyện đạo đức để phục vụ các em.

6


Năm học 2014 – 2015, thư viện trường Tiểu học Gia Viễn được Ban
giám hiệu nhà trường trang bị một ti vi Sony 32 inch, một đầu DVD, một máy
đọc đĩa. Ngoài ra thư viện còn phối hợp với Tổng phụ trách Đội sử dụng hệ
thống âm thanh loa đài phong Đội để tuyên truyền giới thiệu sách vào giờ ra
chơi: “Đọc to nghe chung”.
- Không gian trường rộng, có nhiều cây xanh và ghế đá, thư viện có thể
tận dụng để tổ chức hoạt động: “Thư viện xanh”, và các hoạt động thi tìm hiểu
sách khác.
2.2. Bổ sung vốn tài liệu cho thư viện:
Tháng 9, năm học 2012 – 2013, tôi được nhận bàn giao thư viện với tổng
số tài liệu là 2336 quyển sách. Tôi đã mạnh dạn làm tờ trình đề nghị Ban giám
hiệu nhà trường bổ sung vốn tài liệu cho thư viện. Số lượng tài liệu bổ sung
hàng năm:
NĂM HỌC

THỂ LOẠI SÁCH (Quyển)
Sách
giáo khoa

Sách
giáo viên

Sách
tham khảo

Sách
thiếu nhi

2012 – 2013

148

177

1698

518

2013 – 2014

79

34

302

507

2014 – 2015

130

76

320

558

2015 – 2016

137

82

372

598

TỔNG CỘNG

494

369

2692

2181

Ngoài ra tôi còn phối hợp với các đoàn thể trong nhà trường như Đoàn
thanh niên, Đội thiếu niên tiền phong, tổ chức các hoạt động quyên góp sách để
làm tăng số lượng sách cho thư viện, như phát động phong trào: “Góp một cuốn
sách để đọc được một trăm cuốn sách”, nhằm làm phong phú đầu sách trong thư

7


viện. Tổ chức những đợt tặng sách cho thư viện với khẩu hiệu: “Mỗi quyển sách
là một viên gạch hồng xây lâu đài tri thức”.
Ngoài ra tôi còn làm đa dạng vốn tài liệu cho thư viện trường từ các tổ
chức cá nhân bên ngoài trường, như làm tờ trình xin thư viện Huyện Cát Tiên hỗ
trợ cho mượn và tặng sách cho thư viện trường. Hàng năm, thư viện Huyện Cát
Tiên sẽ hai lần hỗ trợ cho thư viện trường mượn một số sách tham khảo và sách
thiếu nhi để phục vụ nhu cầu giáo viên và học sinh trong trường, theo từng học
kỳ. Năm học 2013 – 2014, 2014 – 2015 thư viện Huyện Cát Tiên đã tặng thư
viện trường 22 quyển sách tham khảo.
2.3. Tổ chức tốt công tác phục vụ bạn đọc:
Đây là khâu trọng tâm trong toàn bộ công tác tổ chức của thư viện, quyết
định kết quả và chất lượng phục vụ của thư viện, tôi đã tiến hành các bước như
sau:
* Nghiên cứu nhu cầu hứng thú đọc của giáo viên và học sinh để xây
dựng vốn tài liệu và tổ chức phục vụ cho bạn đọc trong trường: Dựa vào phiếu
yêu cầu bạn đọc trong trường, tôi đã nắm bắt được nhu cầu đọc của giáo viên và
học sinh. Bên cạnh đó tôi còn phân công tổ cộng tác viên thư viện theo khối lớp,
để tiếp cận tìm hiểu nhu cầu, hứng thú đọc của giáo viên và học sinh của khối
mình, sau đó tổng hợp lại rồi phân loại tài liệu, lên danh mục bổ sung nếu thiếu,
đáp ứng kịp thời nhu cầu đọc cho bạn đọc.
* Xây dựng kế hoạch đọc sách cho giáo viên và học sinh: Dựa trên nhu
cầu đọc, và chương trình học tập của từng lớp tôi đã xây dựng kế hoạch đọc
sách cho giáo viên và học sinh.
- Chuẩn bị cho các kỳ thi học kỳ tôi tiến hành giới thiệu cho các em
mượn các loại sách: Bộ đề kiểm tra Toán – Tiếng việt, các bài tập Toán trắc
nghiệm, câu hỏi ôn tập,…
- Chuẩn bị cho cuộc thi kể chuyện về Bác Hồ, tôi giới thiệu với các em

những quyển sách: Kể chuyện Bác Hồ từ tập 1 đến tập 7, chuyện kể từ Làng
8


Sen, chuyện về Bác Hồ,… Các cuộc thi khác tôi cũng làm như vậy, như kể
chuyện về nhà giáo, kể chuyện đạo đức,..
- Việc đọc sách theo kế hoạch giúp các em mở rộng thêm kiến thức, từ
đó các em biết vận dụng vào việc học tập của mình và đạt được kết quả cao.
* Mở rộng các hình thức phục vụ bạn đọc:
- Bên cạnh những hình thức phục vụ truyền thống, thư viện còn áp dụng
nhiều hình thức phục vụ mới và thu được kết quả khả quan:
+ Tôi chia nhóm cộng tác viên phụ trách từng khối lớp, mỗi tuần các
nhóm sẽ lựa chọn sách trong thư viện và mang về phát từng lớp mà mình phụ
trách, tuần sau thu lại và phát sách mới. Hoạt động này giúp sách luân chuyển
trong bạn đọc nhiều hơn, các em sẽ có nhiều thời gian đọc sách hơn và đặc biệt
các nhóm cộng tác viên sẽ theo dõi, nhắc nhở các lớp bảo quản sách tránh hư
hỏng, mất mát.
+ Trường tôi có hai phân hiệu trường, nên tôi đã tham mưu với Ban giám
hiệu mua thêm ở mỗi phân hiệu trường một tủ sách, để phục vụ nhu cầu đọc
sách của giáo viên và học sinh ở trường phân hiệu. Mỗi tuần tôi sẽ mang sách từ
thư viện ra đổi với tủ sách ở trường phân hiệu, đảm bảo nội dung tài liệu luôn
mới, tạo hứng thú đọc cho giáo viên và học sinh ở trường phân hiệu.
+ Phát động phong trào mỗi tuần một câu đố thư viện, đầu tuần thư viện
kết hợp với Đội ra câu đố có nội dung về sách, phần thưởng chính là một quyển
sách trong thư viện. Nhân viên thư viện sẽ đọc câu đố trong buổi chào cờ và trao
phần thưởng cho bạn đã trả lời đúng và nhanh nhất của câu đố tuần trước. Hoạt
động này kích thích sự tò mò, khám phá những điều bí ẩn của các em học sinh
và sẽ thu hút các em đến thư viện nhiều hơn.
* Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giới thiệu sách:
- Trong công tác Thư viện, tuyên truyền giới thiệu sách báo là một trong

những khâu công tác nghiệp vụ hết sức quan trọng. Bởi đây chính là cầu nối
giữa vốn tài liệu của thư viện với bạn đọc. Thư viện có phát huy được vốn tài
9


liệu của mình hay không, phụ thuộc rất nhiều vào công tác tuyên truyền giới
thiệu sách.
- Thư viện trường Tiểu học Gia Viễn đã áp dụng các phương pháp tuyên
truyền giới thiệu sách báo vào hoạt động của mình như:
- Tuyên truyền trực quan: Với những hình ảnh về những cuốn sách mới,
sách cần đọc nhân dịp những ngày lễ lớn như ngày 26/3; ngày 20/11; kỷ niệm
ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (03/2), ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí
Minh (19/5), ngày giải phóng miền Nam thống nhất đất nước (30/4), …trưng
bày tại Thư viện và trưng bày ở bản tin nhà trường. Qua những đợt tuyên truyền
trực quan, số lượng bạn đọc tìm đến Thư viện tăng rõ rệt.
- Thông qua các buổi giới thiệu sách, hội thi kể chuyện theo sách,.. giúp
các học sinh rèn luyện kĩ năng, diễn đạt, qua sách báo làm giàu thêm vốn hiểu
biết của mình. Số lượng bạn đọc đến thư viện ngày càng đông.
2.4. Nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ cộng tác viên thư viện và
phối hợp các đoàn thể để nâng cao hiệu quả hoạt động của thư viện:
- Tổ cộng tác viên thư viện là cánh tay phải đắc lực giúp cho nhân viên
thư viện quản lý và tổ chức tốt các hoạt động thư viện.
- Ngay từ đầu năm học, việc đầu tiên là tôi lên danh sách đề nghị thành
lập tổ cộng tác viên thư viện. Đồng chí Hiệu trưởng làm tổ trưởng, Bí thư Chi
đoàn, Tổng phụ trách Đội, các tổ khối trưởng, giáo viên chủ nhiệm lớp và đại
diện các em học sinh ở từng lớp. Tổ gồm tất cả 18 thành viên.
- Bên cạnh sự nỗ lực của tổ cộng tác viên thư viện, tôi còn tranh thủ sự
đồng tình ủng hộ của các cấp lãnh đạo trong và ngoài nhà trường. Tôi đã lập tờ
trình xin đăng ký mượn sách ở Thư viện Huyện Cát Tiên, điều này giúp cho vốn
tài liệu của thư viện thêm phong phú, bên cạnh đó tôi có thể trao đổi, học tập

những kinh nghiệm thư viện từ cán bộ thư viện huyện.
- Kết hợp với công đoàn trường phát động phong trào: “Góp một cuốn
sách để đọc được một trăm cuốn sách”, nhằm làm phong phú đầu sách trong thư
10


viện. Tổ chức những đợt tặng sách cho thư viện với khẩu hiệu: “Mỗi quyển sách
là một viên gạch hồng xây lâu đài tri thức”.
- Kết hợp với tổ chuyên môn, giáo viên bộ môn lồng ghép vào giờ dạy,
môn dạy để giới thiệu các loại sách tham khảo cần tìm cho học sinh. Vào những
buổi chào cờ đầu tuần, thư viện kết hợp với Đội giới thiệu những cuốn sách hay
cho các em học sinh. Đoàn thanh niên, Ban phụ trách Đội luôn hỗ trợ giúp đỡ
tạo điều kiện cho thư viện phát huy tinh thần năng động sáng tạo và nhiều hình
thức phục vụ bạn đọc hấp dẫn.
2.5. Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của thư viện:
- Đầu tư trang thiết bị nghe nhìn: Công nghệ thông tin sử dụng trong
thư viện được thể hiện chủ yếu qua hệ thống trang thiết bị nghe nhìn. Đó là tivi,
máy đọc đĩa CD, máy vi tính và hệ thống máy chiếu… Trang thiết bị đảm bảo
thì việc ứng dụng công nghệ thông tin mới đạt hiệu quả cao. Hiện nay thư viện
trường đã một ti vi Sony 32 inch, một đầu DVD, một máy đọc đĩa CD đưa vào
sử dụng.
- Ứng dụng công nghệ thông tin để tuyên truyền giới thiệu sách đến
với bạn đọc: Bên cạnh những biện pháp giới thiệu sách truyền thống, thư viện
trường Tiểu học Gia Viễn đã áp dụng công nghệ thông tin vào hoạt động giới
thiệu sách báo như: Khi thực hiện bài giới thiệu sách tôi đa dùng máy chiếu để
thực hiện việc truyền tải hình ảnh đến với bạn đọc. Tôi nhận thấy rằng bạn đọc
rất hứng thú với những bài giới thiệu sách có sử dụng công nghệ thông tin, từ đó
thu hút được sự chú ý, kích thích hứng thú đọc của giáo viên và học sinh trong
trường. Bởi vì bạn đọc không những được nghe mà còn được nhìn thấy những
hình ảnh được giới thiệu một cách to, rõ ràng, sống động ( những con vật ngộ

nghĩnh đáng yêu đang vận động, những bông hoa đủ màu sắc đang từ từ nở ra,
những đồ vật biết chuyển động…).
Việc sử dụng máy chiếu để giới thiệu sách sẽ thể hiện được nội dung của
sách phong phú hơn, và việc dùng hình ảnh để giới thiệu đã giúp cho nhân viên
11


thư viện thoát khỏi khuôn khổ việc giới thiệu sách truyền thống là “đọc chay”
trước mọi người và sẽ giảm bớt sự nhàm chán cho bạn đọc khi lắng nghe.
- Ứng dụng công nghệ thông tin trong việc hướng dẫn bạn đọc sử
dụng thư viện: Nhà trường đã tạo điều kiện cho thư viện ba bộ máy vi tính để
phục vụ việc tra cứu tin và tìm tin của bạn đọc. Khi bạn đọc muốn biết quyển
sách mình cần có ở trong thư viện không thì chỉ cần một thao tác đơn giản là gõ
tên quyển sách cần tìm vào phần mềm thư viện đã cài sẵn trong máy, thì kết quả
sẽ hiện ra là quyển sách đó còn ở thư viện hay đã cho mượn hoặc đã thanh lý.
Đồng thời số đăng ký cá biết, ký hiệu xếp giá của quyển sách đó cũng hiện ra,
bạn đọc chỉ cần cầm quyển sách đến bàn nhân viên thư viện để quét mã vạch
quyển sách và mã vạch thẻ thư viện là xong thủ tục mượn sách.
Bên cạnh việc phục vụ tìm tài liệu của thư viện trường, thì việc ứng dụng
công nghệ thông tin còn có thể giúp bạn đọc tìm thêm thông tin những tài liệu
trên mạng phù hợp với nhu cầu mình.
Như vậy việc ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của thư
viện đã mang lại hiệu quả tích cực. Tiết kiệm thời gian công sức trong việc tìm
và sử dụng tài liệu, thu hút bạn đọc đến thư viện ngày càng đông và tăng hiệu
quả sử dụng thư viện.

 Tính mới của giải pháp hữu ích:
Kết hợp những phòng chức năng để tăng diện tích phòng đọc của thư viện
phục vụ nhu cầu nghiên cứu và sử dụng tài liệu của cán bộ, giáo viên, nhân viên
và học sinh trong trường học.

Huy động các tổ chức đoàn thể, các giáo viên và học sinh toàn trường
tham gia vào xây dựng bổ sung tài liệu tăng hiệu quả hoạt động của thư viện.
Sáng tạo và vận dụng linh hoạt nhiều hình thức trong công tác tuyên
truyền giới thiệu sách báo tài liệu thư viện. Giới thiệu trong các buổi sinh hoạt
chuyên môn, giới thiệu dưới cờ, thông qua chương trình phát thanh măng non

12


của nhà trường... Sử dụng máy chiếu hỗ trợ đắc lực cho hoạt động giới thiệu
sách và kể chuyện theo sách.
Kết hợp với nhà trường thi đua khen thưởng kịp thời những tập thể, cá
nhân tham gia tốt các hoạt động của thư viện
Sử dụng thiết bị nghe nhìn để phục vụ nhu cầu đọc tài liệu của các em học
sinh nhỏ tuổi.
Ứng dụng hiệu quả công nghệ thông tin trong hoạt động hướng dẫn bạn
đọc sử dụng thư viện. Sử dụng phần mềm thư viện, máy quét mã vạch và hệ
thống máy tính để thay thế việc hướng dẫn bạn đọc sử dụng thư viện theo
phương pháp thủ công trước đây, tiết kiệm thời gian tăng hiệu quả thực hiện.

 Tính hiệu quả:
Giải pháp này mang tính khả thi cao và đã áp dụng tốt, nó không những
giúp thư viện trường Tiểu học Gia Viễn thực hiện tốt nhiệm vụ của mình là được
công nhận thư viện xuất sắc, mà nó còn có khă năng áp dụng cho nhiều thư viện
trường học khác có chung đặc thù.
Tôi thiết nghĩ trên đây là những giải pháp tốt mà các đồng chí nhân viên
thư viện ở các trường trên địa bàn Huyện có thể tham khảo, áp dụng trong quá
trình công tác của thư viện mình.
Sở dĩ tôi khẳng định điều này là vì tôi đã áp dụng giải pháp để thực hiện
tại thư viện trường Tiểu học Gia Viễn và thu được kết quả khả quan hơn so với

những năm học trước.



Phạm vi áp dụng của giải pháp (Tính lan toả của giải pháp):

Phạm vi áp dụng trong nhà trường TH Gia Viễn từ năm học 2012 – 2013 đến
nay; đã triển khai trong phạm vị toàn huyện và được một số trường học áp dụng
thành công và có hiệu quả như:
Trường TH Tiên Hoàng thư viện đạt chuẩn quốc gia.
Trường TH Nam Ninh thư viện đạt chuẩn quốc gia.
13


Trường TH Lê Hồng Phong thư viện đạt chuẩn quốc gia.
Trường TH Đức Phổ thư viện đạt chuẩn quốc gia (năm học 2015 – 2016
đăng ký danh hiệu thư viện tiên tiến đã được PGD&ĐT Cát Tiên về kiểm tra và
đang chờ cấp trên về thẩm định lại).
Trường TH Phước Cát 1 thư viện tiên tiến.
Trường TH Phước Cát 2 thư viện đạt chuẩn quốc gia.
Trường TH Quảng Ngãi đạt thư viện tiên tiến.
Trường TH Tư Nghĩa thư viện đạt chuẩn quốc gia.
Trường TH Phù Mỹ đạt thư viện tiên tiến.
Trường THCS Gia Viễn thư viện đạt chuẩn quốc gia.
Trường THCS Quảng Ngãi thư viện đạt chuẩn quốc gia.
Trường THCS Phước Cát 1 đạt thư viện tiên tiến.
Trường THCS Đức Phổ đạt thư viện tiên tiến.
Trường THCS Nam Ninh thư viện đạt chuẩn quốc gia (năm học 2015 –
2016 đăng ký danh hiệu thư viện tiên tiến đã được PGD&ĐT Cát Tiên về kiểm
tra và đang chờ cấp trên về thẩm định lại).

Trường THCS Đồng Nai thư viện đạt chuẩn quốc gia (năm học 2015 –
2016 đăng ký danh hiệu thư viện tiên tiến đã được PGD&ĐT Cát Tiên về kiểm
tra và đang chờ cấp trên về thẩm định lại).
3. Kết quả thực hiện:
Trong một thời gian áp dụng những biện pháp trên thì thư viện trường
Tiểu học Gia Viễn đã có những chuyển biến tích cực:
- Số lượng bạn đọc đến thư viện ngày càng tăng
Năm học: 2012 – 2013 trường có 373 học sinh:

14


Thống kê bạn

Tháng

Tháng

Tháng

Tháng

Tháng

Tháng

Tháng

Tháng

đọc

9

10

11

12

01

02

03

04

305

312

322

326

327

336

341

392

81,8%

83,6 %

86,3 %

87,4 %

87,7 %

90,1 %

TB SLBĐ
trong tháng
Tỷ lệ %

91, 7
%

92,8 %

Năm học: 2013 – 2014 trường có 393 học sinh:
Thống kê

Tháng

Tháng

Tháng

Tháng

Tháng

Tháng

Tháng

Tháng

bạn đọc

9

10

11

12

01

02

03

04

346

350

365

367

370

371

372

373

88%

89 %

93 %

93 %

94 %

94 %

95 %

95 %

TB SLBĐ
trong tháng
Tỷ lệ %

Năm học: 2014 – 2015 trường có 403 học sinh:
Thống kê

Tháng

Tháng

Tháng

Tháng

Tháng

Tháng

Tháng

Tháng

bạn đọc

9

10

11

12

01

02

03

04

364

366

378

379

380

379

382

383

90,3%

90,8 %

93,8 %

94 %

94,2 %

94 %

94,8 %

95%

TB SLBĐ
trong tháng
Tỷ lệ %

Năm học: 2015 – 2016 trường có 409 học sinh:
Thống kê bạn

Tháng

Tháng

Tháng

Tháng

Tháng

Tháng

Tháng

Tháng

đọc

9

10

11

12

01

02

03

04

369

372

384

385

386

386

388

389

90,2%

90,9 %

93,9 %

94,1%

94,3 %

94,3 %

94,9 %

95,1 %

TB SLBĐ
trong tháng

Tỷ lệ %

- Lượng sách được tuyên truyền, luân chuyển trong bạn đọc nhiều hơn.
- Đẩy mạnh công tác bổ sung tài liệu mới.
15


BIỂU ĐỒ THEO DÕI TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN
KHO TÀI LIỆU TRONG THƯ VIỆN

Số lượng sách

Thể loại sách

- Phong trào đọc sách trở thành nề nếp và ngày càng phát triển.
- Chất lượng dạy và học của giáo viên và học sinh trong trường có sự
tiến bộ rõ rệt.
- Đặc biệt là tháng 5 năm 2013 thư viện trường Tiểu học Gia Viễn đã
được Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Lâm Đồng về kiểm tra và công nhận là: “Thư
viện tiên tiến” .
- Năm học 2013 – 2014, 2014 - 2015 tôi tiếp tục áp dụng những giải
pháp hữu ích trên vào hoạt động của thư viện trường và đạt được những kết quả
cao, trên hết là thư viện đã được Sở Giáo dục và Đào tạo Lâm Đồng về kiểm tra
kỹ thuật nghiệp vụ thư viện và công nhận: “Thư viện xuất sắc”.
- Đồng thời cũng trong năm học 2013 – 2014 nhân viên thư viện đã đạt
giải nhất cuộc thi “cán bộ giáo viên thư viện giỏi cấp huyện”, và giải nhì cuộc
thi “cán bộ giáo viên thư viện giỏi cấp tỉnh”.

4. Bài học kinh nghiệm rút ra khi áp dụng giải pháp:
16


Thông qua các giải pháp đã được áp dụng, bản thân tôi rút ra được
những bài học kinh nghiệm sau:
- Để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện một trong những yếu tố
quan trọng là nhà trường phải có thư viện, và được trang bị cơ sở vật chất đầy
đủ.
- Nhận thức đúng đắn tầm quan trọng của thư viện trường học, không
xem “thư viện” đơn thuần là kho sách nằm im, mà phải xem “thư viện” là một
thực thể sống động, thực thể hoạt động, năng động và sáng tạo không ngừng.
- Phải duy trì tốt nề nếp đọc sách của học sinh. Phát động các phong trào
của thư viện đến các em học sinh bằng hình thức dễ nhớ, dễ hiểu. Gắn với thi
đua của lớp và có thưởng, thưởng phạt rõ ràng.
- Để việc ứng dụng công nghệ thông tin đạt hiệu quả cao, nhân viên thư
viện phải có một số hiểu biết cơ bản về máy tính, cách xử dụng và xử lý tình
huống khi xảy ra sự cố dùng máy tính, máy chiếu, phần mềm,…
- Tuy công nghệ thông tin mang lại nhiều tiện dụng cho hoạt động thư
viện nhưng không nên quá lạm dụng. Bởi vì máy tính không thể thay thế hoàn
toàn cho các phương pháp trực quan khác.
- Nhân viên thư viện phải là người nhiệt tình, tâm huyết với nghề, phải
có trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Có tinh thần dám nghĩ dám làm, biết kết hợp
hoạt động thư viện với nội dung sinh hoạt của nhà trường. Tham mưu tốt với
cấp lãnh đạo.
5. Kết luận :
Kết quả đạt được như ở mục ( 03 ) của giải pháp đã chứng minh được
các giải pháp tôi đưa ra là sát với thực tế, phù hợp với thực trạng của thư viện
trường TH Gia Viễn. Nhờ áp dụng giải pháp ở mục ( 02 ) đã giúp tôi phát huy
những mặt mạnh và khắc phục những khó khăn, hạn chế trong công tác thư viện

của trường.
Một lần nữa tôi khẳng định rằng việc nghiên cứu, chọn lựa giải pháp
hữu ích về: “Một số biện pháp giúp nâng cao hiệu quả hoạt động của thư viện
trường học” đã góp phần vào hoạt động hiệu quả của trường Tiểu học Gia Viễn
trong thời gian qua.
• Đề xuất, kiến nghị:
Để công tác thư viện được phát huy và đạt kết quả cao hơn nữa tôi xin
có một vài ý kiến sau:
- Ban giám hiệu nhà trường nên gắn các hoạt động của thư viện vào
phong trào thi đua của giáo viên.

17


- Ban phụ trách Đội cần đưa hoạt động Đội gắn bó chặt chẽ với hoạt
động của thư viện, như đưa phong trào đọc sách của học sinh vào công tác thi
đua theo từng đợt do Đội phát động
- Đề nghị cấp trên và Ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện trang bị cơ
sở vật chất và trang thiết bị nghe nhìn đảm bảo cho thư viện. Tạo điều kiện cho
nhân viên thư viện đi tham quan học hỏi kinh nghiệm ở những thư viện khác để
nâng cao nghiệp vụ cho bản thân.
- Giáo viên và học sinh luôn luôn ủng hộ các phong trào của thư viện
phát động, như công tác tuyên truyền giới thiệu sách, đọc sách, các hội thi kể
chuyện theo sách,…



Trên đây là những kinh nghiệm mà trong quá trình làm cán bộ thư
viện ở trường học tôi đã đúc kết được. Tôi thiết nghĩ một số biện pháp mà tôi
thực hiện đã đạt được kết quả như mong đợi, tuy nhiên cũng không thể tránh

những thiếu sót. Tôi rất mong được sự đóng góp ý kiến của các cấp lãnh đạo và
các bạn đồng nghiệp để tôi có thể học hỏi thêm nhiều điều hơn nữa trong quá
trình công tác và để giải pháp của tôi được hoàn thiện hơn nữa.
"Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết, không sao chép nội
dung của người khác".

Ý kiến của lãnh đạo đơn vị

Gia Viễn, ngày 05 tháng 5 năm 2016

(phải đánh giá cụ thể, không chỉ ký tên)

NGƯỜI BÁO CÁO
(ký, ghi rõ họ tên)

Nguyễn Thị Thùy Tâm
Tổ tư vấn xét duyệt SKKN, GPHI ngành giáo dục và Đào tạo
huyện Cát Tiên đánh giá, nhận xét

Hội đồng xét duyệt sáng kiến huyện Cát Tiên đánh giá, nhận xét
18


MỤC LỤC
19


TT

MỤC

NỘI DUNG CÁC MỤC

01

Phần I

02

4

Lý do chọn đề tài

03

5

Giới hạn (Phạm vi nghiên cứu GPHI)

3

04

6

Thời gian nghiên cứu

3

05

Phần II

06

1

07

1.1

Thực trạng

3; 4

08

1.2

Những tồn tại, hạn chế

4; 5

09

1.3

Nguyên nhân

5; 6

10

2

11

2.1

Đảm bảo cơ sở vật chất cho thư viện

6; 7

12

2.2

Bổ sung vốn tài liệu cho thư viện

7; 8

13

2.3

Tổ chức tốt công tác phục vụ bạn đọc

14

2.4

15

2.5

16



Tính mới của GPHI

17



Tính hiệu quả

18



Phạm vi áp dụng (Tính lan toả của GPHI)

19

3

Kết quả thực hiện

20

4

Bài học kinh nghiệm rút ra khi áp dụng giải pháp

21

5

Kết luận

Mở đầu

TRANG
1; 2; 3

1; 2

Nội dung
Thực trạng, những tồn tại , hạn chế, nguyên nhân.

3;...; 6

Những giải pháp để khắc phục hạn chế

Nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ cộng tác viên
thư viện và phối hợp các đoàn thể để nâng cao ...
Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động
của thư viện.

8; 9; 10
10; 11
11; 12
12; 13
13
13; 14
14;...; 17
17
17; 18

20