Tác phẩm nhàn - mindmap - ngữ văn

TIẾT 40 + G - ĐỌC VĂN

NHÀN
Nguyễn Bỉnh Khiêm


I. KHÁI QUÁT VỀ TÁC GIẢ TÁC PHẨM
1. Tác giả Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491 - 1585)
a. Cuộc đời
- Xuất thân từ gia đình trí thức phong kiến, được hưởng một
quá trình giáo dục đầy đủ và bài bản
- Có cuộc đời từng trải, chứng kiến nhiều biến cố bão táp của
thời đại
b. Con người

- Học vấn uyên thâm
- Thanh cao, chính trực
- Nặng mối tiên ưu
c. Sự nghiệp văn học

-SGK
 Nguyễn Bỉnh Khiêm là nhà thơ lớn của dân tộc.


I. KHÁI QUÁT VỀ TÁC GIẢ TÁC PHẨM
1. Tác giả Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491 - 1585)
2. Tác phẩm
- Bài thơ tiêu biểu cho quan niệm sống và tâm hồn thơ của Nguyễn Bỉnh Khiêm

next

back



I. KHÁI QUÁT VỀ TÁC GIẢ TÁC PHẨM
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
1. Đọc – tìm hiểu bố cục bài thơ
NHÀN
---Nguyễn Bỉnh Khiêm—
Một mai, một cuốc, một cần câu
Thơ thẩn dầu ai vui thú nào.
Ta dại, ta tìm nơi vắng vẻ,
Người khôn, người đến chỗ lao xao.
Thu ăn măng trúc, đông ăn giá,
Xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao.
Rượu, đến cội cây, ta sẽ uống
Nhìn xem phú quí tựa chiêm bao.

1. Cuộc sống hằng ngày của
nhà thơ
2. Quan niệm sống và vẻ đẹp
nhân cách của nhà thơ


II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
1. Đọc – tìm hiểu bố cục bài thơ
2. Phân tích
a. Cuộc sống hằng ngày của nhà thơ

Một mai, một cuốc, một cần câu
Thơ thẩn dầu ai vui thú nào.
+ thủ pháp liệt kê: mai, cuốc, cần câu
+ Điệp từ: một
+ Nhịp thơ 2/2/3

- Từ láy: Thơ thẩn
- Cụm từ: Dầu ai vui thú nào

Hình ảnh cuộc sống lao động nơi thôn
dã → ngư - tiều – canh - mục

Một mình chọn sự “thơ thẩn” mặc ai có
thú vui khác

Gợi liên tưởng tới chân dung của một
lão nông tri điền giản dị

Lối sống nơi điền viên, an nhiên, tự tại


Một mai, một cuốc, một cần câu
Thơ thẩn dầu ai vui thú nào.


II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
1. Đọc – tìm hiểu bố cục bài thơ
2. Phân tích
a. Cuộc sống hằng ngày của nhà thơ

Ta dại ta tìm nơi vắng vẻ
Người khôn người đến chốn lao xao



II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
1. Đọc – tìm hiểu bố cục bài thơ
2. Phân tích
a. Cuộc sống hằng ngày của nhà thơ

Ta dại ta tìm nơi vắng vẻ
Người khôn người đến chốn lao xao

Nhận xét: Trong cuộc sống hàng ngày, với Nguyễn Bỉnh Khiêm, lối sống
Nhàn là hoà hợp với đời sống lao động bình dị, an nhiên vui vẻ tránh xa
vòng danh lợi, bon chen.


II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
1. Đọc – tìm hiểu bố cục bài thơ
2. Phân tích
a. Cuộc sống hằng ngày của nhà thơ
b. Quan niệm sống và vẻ đẹp nhân cách của nhà thơ

Thu ăn măng trúc, đông ăn giá
Xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao



II. TÌM HIỂU CHI TIẾT

1. Đọc – tìm hiểu bố cục bài thơ
2. Phân tích
a. Cuộc sống hằng ngày của nhà thơ
b. Quan niệm sống và vẻ đẹp nhân cách của nhà thơ

Rượu, đến cội cây, ta sẽ uống
Nhìn xem phú quý tựa chiêm bao



II. TÌM HIỂU CHI TIẾT

1. Đọc – tìm hiểu bố cục bài thơ
2. Phân tích
a. Cuộc sống hằng ngày của nhà thơ
b. Quan niệm sống và vẻ đẹp nhân cách của nhà thơ

Nguyễn Bỉnh Khiêm cảm thấy an nhiên, vui vẻ bởi thi sĩ được hoà hợp với tự
nhiên, nương theo tự nhiên để di dưỡng tinh thần, đồng thời giữ được cột cách
thanh cao, không bị cuốn vào vòng danh lợi tầm thường.



III. TỔNG KẾT

- Ghi nhớ SGK

Câu hỏi thảo luận:
Triết lí Nhàn của Nguyễn Bỉnh Khiêm là một phép ứng xử trước thời thế để giữ tròn thanh danh
của tầng lớp Nho sĩ thế kỉ XVI-XVII. Em có suy nghĩ như thế nào về triết lí Nhàn đặt trong hoàn

cảnh thời đại ngày nay?