Những vấn đề xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa tiểu luận cao học

MỞ ĐẦU
1. Lý do và tính cấp thiết nghiên cứu đề tài.
Trong tình hình thế giới và khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, luôn
tiềm ẩn những vấn đề khó lường như hiện nay, các thế lực thù địch luôn tìm
mọi cách nhằm xoá bỏ CNXH. Đặc biệt là từ khi Liên Xô và các nước XHCN
Đông Âu sụp đổ thì nhựng nguyên lý của CNXHKH là một trong những mục
tiêu không thể bỏ qua của các thế lực thù địch.
Nội dung xây dựng con người mới XHCN là nội dung quan trọng,
trong chủ nghĩa Mác- Lênin, đã được các đảng cộng sản và phong trào công
nhân thế giới tiếp thu và học tập. Trong đó có chủ tịch Hồ Chí Minh, người
nói “muốn xây dựng được CNXH thì trước hết phải có những con người
XHCN”. Bác truyền bá, vận dụng, sáng tạo, thành công những nguyên lý của
chủ nghĩa Mác- Lênin vào Việt Nam, tiến tới thành lập Đảng cộng sản Việt
Nam, dưới sự lãnh đạo của Đảng đứng đầu là chủ tịch Hồ Chí Minh, đưa cách
mạng nước ta đi hết thắng lợi, này đến thắng lợi khác, thực hiện lý tưởng của
CNXH và CNCS.
Nhận thức được tầm quan trọng của việc xây dựng con người mới
XHCN, nhất là đối với nước ta có điểm xuất phát thấp từ một nước nông
nghiệp lạc hậu, chịu hàng ngàn năm dưới ách thống trị của phong kiến và gần
một trăm năm dưới ách nô dịch của đề quốc, thực dân. Đảng và Nhà nước ta
đã có nhận thức đúng đắn vấn đề này, nên trong quá trình lãnh đạo sự nghiệp
cách mạng đã đề ra được những chủ trương, đường lối cách mạng đúng đắn
phù hợp với hoàn cảnh cụ thể đất nước, giữa vững độc lập dân tộc, từng bước
xây dựng CNXH, thực hiện mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, xã hội công
bằng, dân chủ và văn minh”.
Đối với một sinh viên theo học chuyên ngành CNXH khoa học, nghiên
cứu nội dung xây dựng con người mới XHCN là một dung quan trọng trong


chương trình học tập và nghiên cứu những vấn đề thực tiễn của cách mạng.
Do vậy đây là nội dung hoàn toàn phù hợp với năng lực của tác giả.

2. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu của đề tài.
2.1.Trong bài tiểu luận này tác giả chỉ trình bày những vấn đề xây dựng
con người mới XHCN.
2.2. Trình bày các nội dung cụ thể, biểu hiện, bổ sung trong từng giai
đoạn cách mạng.
Trình bày các khái niệm liên quan, và những nội dung trong của quá
trình xây dựng con người mới XHCN.
Trình bày những điều kiện để thực hiện quá trình xây dựng con người
mới XHCN.
2.3. Trên cơ sở đó xem xét sự vận dụng mối quan hệ đó của Đảng và Nhà
nước ta trong các giai đoạn lịch sử nhất là trong giai đoạn đổi mới hiện nay.
3. Tình hình nghiên cứu có liên quan.
3.1. Sự quan tâm của các nhà nghiên cứu.
Vấn đề xây dựng con người mới XHCN, là nội dung quan trọng trong
quá trình tiến hành công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước. Nó là nội dung
quan trọng để Đảng và Nhà nước đề ra đường lối, chủ trương, biện pháp đúng
đắn với từng giai đoạn cách mạng phù hợp với hoàn cách lịch sử…thực hiện
thắng lợi những mục tiêu của CNXH. Nên nó đã thu hút rất nhiều nhà lý luận,
chính trị, nhà khoa học, nhà sử học…đang và tiếp tục quan tâm nghiên cứu.
Sự quan tâm này thể hiện qua một số đề tài, tác phẩm sau:
C.Mác và Ph.Ăngghen, Toàn tập, NXB CTQG, HN, 1995, Tập 23 tr. 21.
Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
X, NXB CTQG, HN, 2006 tr.70.
Đảng cộng sản Việt Nam, Văn kiện đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX,
NXB CTQG, HN, 2001 tr.84.
Đào Duy Quát: “Giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa” (Tạp chí cộng
sản 06/2007).


V.I. Lênin “Nhà nước và cách mạng”, (NXB Tiến Bộ Matxcơva, 1976,

t.33, tr.1-148)
V.I. Lênin “Những nhiệm vụ tr ước mắt của chính quyền Xôviết”
(NXB Tiến Bộ Matxcơva, 1978, t.36, tr.201-25
Lời chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX Đảng cộng sản
Việt Nam, NXB CTQG, HN, 2001, tr.53.
3.2. Tóm tắt giá trị tác phẩm.
Mỗi một đề tài đi vào lý giải, phân tích một vấn đề khác nhau, các đề
tài nghiên cứu phạm vi rộng và xuyên suốt chiều dài lịch sử.
Song ở góc độ này hay ở góc độ khác mỗi một đề tài đều thể niện
những nội dung tư tưởng, trí tuệ của nhân loại và thể hiện sự tâm huyết, nỗ
lực của tác giả.
3.3. Sự khác biệt nghiên cứu của bài tiểu luận này với những đề tài khác.
Bài tiểu luận này cũng xuất phát từ những nội dung xây dựng con
người mới XHCN, song đi sâu vào phân tích quá trình xây dựng con người
mới XHCN ở Việt Nam trong giai đoạn hiện nay, đồng thời qua đó thấy được
sự vận dụng và phát triển lý luận của Đảng và nhà nước ta và ý nghĩa của nó
trong giai đoạn hiện nay.
4. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu.
“Mục tiêu nghiên cứu của đề tài này làm rõ một số vấn đề lý luận và
thực tiễn về xây dựng con người mới XHCN trong thời kỳ quá độ lên CNXH
ở Việt Nam, để có thể đạt được mục tiêu ấy, tác giả xác định cần phải thực
hiện những nhiệm vụ nghiên cứu chủ yếu dưới đây.
Trình bày hệ thống khái niệm liên quan và các quan điểm về con người.
Đồng thời trình bày tính tất yếu của quá trình xây dựng con người mới
XHCN và những nôịo dung và giải pháp xây dựng con người mới XHCN.
Đánh giá quá trình vận dụng của Đảng và Nhà nước ta trong các giai
đọan cách mạng và ý nghĩa của nó trong giai đoạn hiện nay.


5. Phương pháp nghiên cứu của đề tài.

“Trong quá trình nghiên cứu đề tài, tác giả luôn đứng vững trên lập
trường quan điểm của chủ nghĩa duy vật lịch sử và chủ nghĩa duy vật biện
chứng của chủ nghĩa Mác- Lênin, kết hợp phương pháp lôgíc- lịch sử là chủ
yếu, bên cạnh đó là phân tích- tổng hợp, phân tích- lôgíc, phân tích- so
sánh…”
6. Kết cấu nội dung của đề tài.
“Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, danh mục
viết tắt, đề tài này dự kiến được triển khai theo kết cấu dưới đây”.
Chương 1. Lý luận chung về con người.
1.1. Một số khái niệm liên quan.
1.2. Tính tất yếu phải xây dựng con người mới XHCN.
1.2.1. Cơ sở lý luận.
1.2.2. Cơ sở thực tiễn.
Chương 2. Quá trính xây dựng con người mới.
2.1. Tính tất yếu phải xây dựng con người mới.
2.1.1. CNXH được xây dựng bởi những con người lịch sự.
2.1.2. Chế độ XHCN với nền kinh tế XHCN đồi hỏi phải có
những con người mới.
2.1.3. Con người mới được hình thànhtrong quá trình xây dựng
chế độ mới.
2.2. Nội dung con người mới XHCN.
2.2.1. Có tinh thần tập thể.
2.2.2. Có năng lực làm chủ
2.2.3. Có ý thức tổ chức kỷ luật cao.
2.2.4. Con người phat striển toàn diện.
2.2.5. Kết hợp chủ nghĩa yêu nước với chủ nghĩa quốc tế vô sản.


Chương 3. Phương hướng và giải pháp xây dựng con người mới XHCN.
3.1. Quan điểm của Đảng ta về nhân tố con người:

3.2. Đảng ta khẳng định xây dựng con người là động lực của sự
phát triển xã hội
3.3. Đảng ta khẳng định con người là mục đích của sự phát triển xã hội:
3.4. Xây dựng con người mới XHCN Hoàn thiện và củng cố quan
hệ sản xuất XHCN
3.5. Đẩy mạnh cong nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước
3.6. Đẩy mạnh giáo dục, văn hoá- tư tưởng.


NỘI DUNG
Chương 1.
Một số vấn đề chung về con người mới xã hội chủ nghĩa.
1.1. Một số khái niệm.
1.1.1. Khái niệm con người.
Sinh vật thuộc giống người, đánh dấu trình độ phát triển cao của cơ thể
sống trên Trái Đất. Tư tưởng cổ đại coi CN là sự kết hợp giữa thể xác và linh
hồn. Quan niệm duy tâm cho bản chất của CN là tinh thần, là lí tính. Quan
niệm siêu hình chỉ nhìn thấy CN riêng rẽ, mặt sinh học hay mặt tâm lí trong
CN. Quan niệm duy vật định nghĩa CN là thực thể sinh học - tâm lí - xã hội và
nhấn mạnh: "bản chất của con người... là tổng hoà các quan hệ xã hội" (Mac).
Trong lịch sử, CN hình thành từ lao động mang tính xã hội. Trong lao động,
CN thường xuyên làm biến đổi những điều kiện tồn tại của mình, tạo ra thế
giới văn hoá vật chất và tinh thần. CN cũng hình thành từ nền văn hoá do
chính mình tạo ra. Do vậy, CN vừa là sản phẩm của sự phát triển xã hội, vừa
là chủ thể của sự phát triển ấy.
1.1.2. Khái niệm chủ nghĩa xã hội.
Chủ nghĩa xã hội là những ước mơ, nguyện vọng, lý tưởng của đại đa
số nhân dân lao động về một chế độ xã hội trong đó nhân dân làm chủ và có
quyền lực để cùng nhau xây dựng cuộc sốngnngày càng bình đẳng, hạnh phúc
cho mọi người.

1.1.3. Khái niệm thời kỳ qúa độ.
Thời kỳ quá độ lên CNXH là thời kỳ cải biến cách mạng sâu sắc , toàn
diện và lâu dài trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, tạo ra những tiền
đề vật chất, tinh thần cần thiết cho xã hội mới trong đó những nguyên tắc căn
bản của xã hội XHCN được thực hiện.


1.1.4. Khái niệm phát huy nguồn lực con người.
Phát huy nguổn lực con người có nghĩa là quá trình phát hiện, bồi
dưỡng, kế thừa, bổ sung và phát triển cũng như sử dụng hiệu quả những tiềm
năng, năng lực của mỗi cá nhân và cộng đồng vào quá trình phát triển. Đồng
thời khắc phục, điều chỉnh những xu hướng vận động lệch lạc có ảnh hưởng
sấu đến chất lượng và tiến trình phát triển của nó thông qua cơ chế và hệ
thống chính sách hợp lý của các chủ thể quản lý nguồn nhân lực.
1.1.5. Xã hội xã hội chủ nghĩa.
1.2. Tính tất yếu phải xây dựng con người mới XHCN.
1.2.1. Cơ sở lý luận.
1.2.1.1. Quan niện CMác- Ph.ăngghen về con người mới XHCN.
Trong nhiều tác phẩm CMác- Ph.Ănghen đã luận chứng về con người
một cách sâu sắc theo nhiều góc độ khoa học khác nhau.
Thứ nhất theo hai ông con người là một thực thể xã hôi mạng bản chất
xã hội, đồng thời là một thực thể tư nhiên, một cấu trúc sinh học. Theo các
ông mặt tư nhiên và mặt xã hội trong con người không tách rời nhau, đối lập
nhau, ngược nhau, thống nhất biện chứng và tác động lần nhau. Chịu sự tác
động mặt xã hội, mặt tự nhiên con người được nâng lên trên trình độ các vật
khác. Do vậy các ông cho rằng con người là một thực thể tự nhiên loài đặc
biệt, một thực thể tư nhiên đã nhân loại hoá.
Lịch sử phát triển của xã hội loài người, từ khi thoát khỏi động vật, về
thực chất là một quá trình không ngừng nghỉ về phía trước, hướng tới những
tầm cao văn minh mới, trong quá trình ấy con người càng ngày càng trở thành

con người xứng đáng với bản chất và danh hiệu của chính mình.
Sự khủng khoảng của CNTB trên lĩnh vực con người xuất phát từ bản
chất của nó là chế độ nô dịch và bóc lột con người, do vậy nó không thể giải
quyết triệt đề vấn đề con người
C.Mác- Ăngghen rất quan tâm đến mối quan hệ giữa cá nhân với xã
hội, với bản chất xã hội, con người gắn bó chặt chẽvới đồng loại, đến mức


không thể tách rời, đồng thời với những cá nhân với ý nghĩa ngày càng đầy
đủ. Xã hộ càng phát triển thì mối quan hệ giữa con người với con người ngày
càng trở nên bền vững.
1.2.1.2. Quan điểm của Lênin.
V.I.Lênin là người kế thừa những tư tưởng vĩ đại của C.Mác- Ănghen
trong đó có tư tưởng về con người và xây dựng con người mới XHCN
Trong tác phẩm Nhà nước và cách mạng ông viêt “...Giữa xã hội
TBCN và xã hội CSCN là một thời kỳ chuyển hoá cách mạng xã hội nọ thành
xã hội kia. Thích ứng với thời kỳ ấy, là một thời kỳ quá độ chính trị, trong đố,
Nhà nước không thể là cái gì khác hơn là chuyên chính cách mạng của
GCVS...”. Như vậy theo Lênin thì muốn xây dựng được con người mới thì trước
hết giành được chính quyền, phải thiết lập được nền chuyên chính của GCVS.
Muốn xây dựng con người mới thì chúng ta phải có những chủ trương,
chính sách phù hợp với các tầng lớp nhân và đặc biệt là những nội dung xây
dựng con người mới phải đáp ứng nhu cầu của toàn thể nhân dân lao động
trong xã hội.
Lêin khẳng định “Lực lượng sản xuất hàng đầu của toàn thể nhân loại
là công nhân, là người lao động”
Những đặc điểm của con người mới XHCN mà Lênin xây dựng đó là
con người: Con người có ý thức làm chủ, ý thức trách nhiệm công dân, con
ngưới lao động mới, con người sống có văn hoá, con ngưới có lòng yêu nước
và chủ nghĩa quốc tế chân chính...

Chúng ta phải tiến hành cuộc cách mạng XHCN trên mọi lĩnh vực, biếu
hiện tập chung vào bốn mục tiêu là xây dựng chế độ mới, nền kinh tế mới,
nền văn hoá mới và con người mới, trong đó quan trọng nhất là xây dựng con
người mới, để đảm bao cho quá trình xây dựng CNXH vững chắc. Mục tiêu
xây dựng con người mới XHCN là mục tiêu trung tâm, bở vì mục tiêu cao
nhất của CNXH là giải phong con người, đem lại cuộc sống ấm no, tư do,
hạnh phúc cho con người.


1.2.1.3. Quan niệm của Hồ Chỉ Minh
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: "Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội
(CNXH) trước hết phải có con người XHCN". Chúng ta sẽ tiến lên, sẽ chiến
thắng trong cuộc thách thức mới của thời đại, chủ yếu là bằng sức mạnh sáng
tạo của con người Việt Nam XHCN.
Bởi vì, đối tượng của sự thách thức chính là con người Việt Nam, dân
tộc Việt Nam, và người đứng ra gánh vác nhiệm vụ phải giành thắng lợi trong
cuộc thách thức ấy cũng không phải là ai khác, mà chính là con người Việt
Nam, dân tộc Việt Nam. Con người luôn đứng ở trung tâm của mọi quá trình
lịch sử, trên đất nước ta đã như vậy, ở các nước khác trên thế giới và trong
toàn bộ lịch sử loài người cũng như vậy.Con người Việt Nam, nhân dân Việt
Nam đã sáng tạo ra lịch sử của dân tộc, làm nên những sự tích phi thường,
xây dựng nên truyền thống vẻ vang trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước.
Con người ấy sớm có tinh thần độc lập tự chủ, lòng yêu nước nồng nàn, chí
khí đấu tranh bất khuất, dũng cảm và thông minh trong chiến đấu, cần cù và
sáng tạo trong lao động.
Tư tưởng Hồ Chí Minh là một hệ thống những luận điểm khoa học
rộng lớn, sâu sắc và phong phú trên nhiều lĩnh vực. Di sản tư tưởng Hồ Chí
Minh là một kho tàng đầy ắp những giá trị nhân văn cao cả, mà một trong
những biểu hiện lớn lao, đó là tư tưởng về con người và chiến lược xây dựng
con người.

Hồ Chí Minh đã chỉ rõ cho chúng ta một định nghĩa về “con người”:
“Chữ người nghĩa là gia đình, anh em, họ hàng, bầu bạn. Nghĩa là đồng bào
cả nước. Rộng nữa là cả loài người". Trong tư tưởng Hồ Chí Minh không có
con người trừu tượng. Con người ở bất cứ đâu và bao giờ cũng vậy, không tồn
tại ở một bình diện, một chiều, mà ở nhiều bình diện nhiều chiều, bởi vì nó
được đặt vào những mối quan hệ khác nhau:
- Về quan hệ: Đó là quan hệ vũ trụ - tự nhiên, với tộc loại, cộng đồng,
với nhóm xã hội và với chính bản thân mình.


- Về vị trí: Đó là vị trí chủ động hay thụ động, quản lí hay bị quản lí,
chủ thể hay khách thể...
Ngoài ra còn có những quan hệ vô cùng quan trọng khác như: Giữ được
mình hay đánh mất mình (độc lập tự chủ hay tha hóa?)... Bản thân mỗi con
người cũng từ mối quan hệ riêng và từ vị trí riêng của mình mà có những cách
nhìn nhận và cảm nhận khác nhau.
Suốt quá trình hoạt động cách mạng của Hồ Chí Minh, vấn đề giải
phóng dân tộc, đem lại tự do hạnh phúc cho con người và xây dựng, rèn luyện
con người bao giờ cũng là trung tâm của tư duy, mục tiêu của mọi hoạt động
yêu nước và cách mạng của Hồ Chí Minh. Con người, tự do và hạnh phúc của
con người, đó là mục tiêu cao nhất và thường xuyên.
Hồ Chí Minh đã cống hiến toàn bộ cuộc đời của Người. Hồ Chí Minh
luôn tin tưởng vững chắc vào khả năng và phẩm giá tốt đẹp của con người,
luôn quan tâm tạo mọi điều kiện để con người phát huy mặt tốt, sửa chữa mặt
xấu. Người không tán thành việc hạ nhục con người, mà rất trân trọng và
nâng niu. Hồ Chí Minh chỉ rõ: "Mỗi con người đều có thiện và ác trong lòng,
ta phải biết làm cho phần tốt ở trong mỗi con người nảy nở như hoa mùa xuân
và phần xấu bị mất dần đi, đó là thái độ của người cách mạng.
Tóm lại: Xem xét con người trong các mối quan hệ xã hội - lịch sử cụ
thể nhân ái, tin tưởng vững chắc, khoan dung rộng lớn đối với con người; tất

cả vì con người và do con người; thực hiện giải phóng con người bắt đầu từ giải
phóng dân tộc; con người vừa là mục tiêu phục vụ, vừa là động lực cách mạng...
đó là bản chất và cũng là đặc trưng của tư tưởng Hồ Chí Minh về con người.
Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, xây dựng con người mới là một sự
nghiệp có tính chiến lược, người nói và khẳng định “Một dân tộc dốt là một
dân tộc yếu”. Hồ Chí Minh nhấn mạnh, đề cao, nêu cao việc giáo dục, xây
dựng con người mới XHCN vì coi đó là một chiến lược lâu dài. Với câu nói
nổi tiếng: Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây. Vì lợi ích trăm năm thì phải
trồng người". Theo Hồ Chí Minh "óc những người tuổi trẻ trong sạch như một


tấm lụa trắng. Nhuộm xanh thì nó sẽ xanh, nhuộm đỏ thì nó sẽ đỏ. Vì vậy, sự
học tập ở nhà trường, ảnh hưởng rất lớn cho tương lai của thanh niên và tương
lai của thanh niên tức là tương lai của nước nhà". Hồ Chí Minh luôn luôn
nhắc nhở mọi người phải : “Học để làm việc, làm người, làm cán bộ. Học để
phụng sự đoàn thể, giai cấp và nhân dân, Tổ quốc và nhân loại" . Đặc biệt,
Người coi việc đào tạo, bồi dưỡng thế hệ trẻ, thanh niên, thiếu niên, nhi đồng
là vấn đề có ý nghĩa chiến lược to lớn và lâu dài. Người coi thanh niên là lực
lượng có ý chí và nghị lực vượt mọi khó khăn, luôn xung phong đi đầu trong
sự nghiệp chiến đấu và xây dựng CNXH; coi thiếu niên nhi đồng là người chủ
tương lai của nước nhà.
Tư tưởng "trồng người" của Hồ Chí Minh rất khoa học và toàn diện, cả
về nội dung và phương pháp. Người chỉ rõ: "Việc xây dựng con người cũng
phải có ý định rõ ràng như nhà kiến trúc".
Trong việc xây dựng con người mới, Hồ Chí Minh bắt đầu từ xây dựng
nền tảng đạo đức. Người thường xuyên bồi đắp cái nền tảng ấy cho con
người. Người khẳng định: “Cũng như sông thì có nguồn mới có nước, không
có nguồn thì sông cạn. Cây phải có gốc, không có gốc thì cây héo. Người
cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng không
lãnh đạo được nhân dân”. Vì vậy, Người đòi hỏi tất cả mọi người không trừ

một ai, không trừ một cấp nào đều phải thường xuyên trau đồi đạo đức cách
mạng cho bền vững. Hồ Chí Minh hết sức coi trọng đạo đức. Song cũng rất
mực coi trọng tài năng. Người trân trọng đón mời, ưu đãi và trao thực chức,
thực quyền cho những người có tài năng. Mặt khác, Hồ Chí Minh đòi hỏi mọi
người phải tinh thông nghiệp vụ của mình, ai cũng đều phải có khả năng hoàn
thành tốt nhiệm vụ được giao. Làm bất cứ việc gì, làm bất cứ ở đâu mà không
thành thạo sẽ gây ra tác hại. Đặc biệt là trong bộ máy Nhà nước, hoạt động
của nó liên quan đến toàn bộ đời sống xã hội, sự không thành thạo công việc
sẽ dẫn đến tác hại khôn lường.


Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, về xây dựng con người mới XHCN. Đó
là tư tưởng và sự quan tâm của Người đến vấn đề “người tốt, việc tốt”. Một
vấn đề thật đơn giản, dễ nhớ, dễ làm, nhưng thật sâu sắc, sáng tạo bởi tính
quần chúng và chiều sâu triết học, tầm cao của lòng yêu thương, trân trọng,
khoan dung, đại lượng đối với con người và sự nghiệp "trồng người", đó là
"người tốt", mẫu người mà ai cũng có thể trở thành. Nhưng để trở thành
"người tốt", tuy dễ nhớ, dễ làm phải tự đòi hỏi mình, tự chế ngự và tự nâng
mình lên mới có thể vượt qua được thói quen làm những "việc tốt" bình
thường nhất, để từ triệu người tốt, việc tốt sẽ ươm mầm, chở che, nâng niu cái
thiện, đẩy lùi cái ác mở mọi nơi, mọi lúc.
Tư tưởng Hồ Chí Minh về con người và chiến lược xây dựng con người
mới, chính là sự kết tinh những tinh hoa cao đẹp của truyền thống dân tộc,
nhân loại và tư tưởng của thời đại: Tư tưởng nhân đạo cộng sản. Ngày nay,
trong sự nghiệp đổi mới của đất nước, cùng với những mặt tích cực của cơ
chế thị trường, những tác động tiêu cực đang xói mòn đạo đức, đời sống văn
hóa của nhân dân ta. Song, Đảng ta nhất quán cho rằng: Chăm sóc, bồi dưỡng,
phát huy nhân tố con người vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công
bằng, dân chủ, văn minh và "phát triển con người với tư cách vừa là động lực,
vừa là mục đích của cách mạng, của sự nghiệp đổi mới đất nước... Con người

là vốn quý nhất, chăm lo cho hạnh phúc của con người là mục tiêu phấn đấu
của chế độ ta.
1.2.2. Cơ sở thực tiễn.
1.2.2.1. Xuất phát từ nhu cầu của con người.
Con người là là tổng hoà các mối quan hệ trong xã hôi, nên trong quá
trình phát triển con người luôn luôn muốn hoàn thiện mình. Muốn thoát khỏi
sự áp bức và nô dịch của đế quốc thực dân
Ðổi mới con người không phải là việc làm một lần là xong, nhưng là cả
một tiến trình kéo dài suốt cuộc đời: "nhất nhật tân, hưu nhật tân" (mỗi ngày
mỗi mới, càng ngày càng mới). Lý do là con người không bao giờ là một thực


thể đã hoàn thành, mà luôn luôn trên đường phát triển, tiến tới thành toàn, thể
hiện Chân Thiện Mỹ theo giòng thời gian. Ðó là qui luật phát triển của sự sống.
1.2.2.2. Xuất phát từ quá trình tiến hành cải tạo xã hội cũ xây dựng xã
hội mới.
Trong quá trình cải tạo xã hội cũ và tiền hành xây dựng xã hội mới
chúng ta phải tiền cải tạo và xây dựng trên tất cả các mặt:kinh tế- chính trivăn hoá.. trong dố có con người. Vì con người giữa vai trò trung tâm và có vai
tró quyết định thắng lợi.
Trong quá trình tiến hành cải tạo xã hội cũ xây dựng xã hội mới, thì
trong xã hội mới, mà chúng ta xây dựng bên cạnh những yếu tố mới tích cực
còn phù hợp tiếp tục được phát huy thì cũng có những yếu tố không phù hợp
với xã hội mới đòi hỏi phải cải tạo.
Con người là chủ thể của quá trình cải tạo, nếu con người có ý thức, có
chuyên môn, năng lực... thì giúp cho quá trính cải tạo và xây dựng nhanh xã
hội mới và ngược lại. Do vậy trong tiến trình cách mạng chúng ta phải tiến
hành xây dựng nhưngc con người mới XHCN để rút ngắn quá trình cải tạo và
xây dựng xã hội mới.

Chương 2.
Quá trính xây dựng con người mới
2.1. Tính tất yếu phải xây dựng con người mới.
2.1.1. Đi lên CNXH là một quá trình trải qua nhiều giai đoạn.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: "Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội
(CNXH) trước hết phải có con người XHCN". Chúng ta sẽ tiến lên, sẽ chiến
thắng trong cuộc thách thức mới của thời đại, chủ yếu là bằng sức mạnh sáng
tạo của con người Việt Nam XHCN.
Bởi vì, đối tượng của sự thách thức chính là con người Việt Nam, dân
tộc Việt Nam, và người đứng ra gánh vác nhiệm vụ phải giành thắng lợi trong
cuộc thách thức ấy cũng không phải là ai khác, mà chính là con người Việt
Nam, dân tộc Việt Nam. Con người luôn đứng ở trung tâm của mọi quá trình
lịch sử, trên đất nước ta đã như vậy, ở các nước khác trên thế giới và trong
toàn bộ lịch sử loài người cũng như vậy.
Con người Việt Nam, nhân dân Việt Nam đã sáng tạo ra lịch sử của dân
tộc, làm nên những sự tích phi thường, xây dựng nên truyền thống vẻ vang
trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước.
Thời đại ngày nay đòi hỏi con người Việt Nam mới phải là con người
vừa cách mạng vừa khoa học, vừa có tinh thần làm chủ, vừa có năng lực làm
chủ. Con người ấy kế thừa và không ngừng nâng cao những truyền thống tốt
đẹp của dân tộc và của Đảng, phải thường xuyên đổi mới kiến thức văn hoá,
nâng cao trình độ kỹ thuật và công nghệ, có thể lực mạnh khoẻ, tâm hồn trong
sáng, trí tuệ và tài năng ngày càng được phát huy, có tầm hiểu biết rộng lớn
về chính trị, tư tưởng, về kinh tế và xã hội.
Song ở đây cần phải nhìn thẳng vào sự thật. Bên cạnh bản chất tốt đẹp
và những tiến bộ lớn về nhiều mặt, con người Việt Nam hiện nay vẫn còn có
những hạn chế và thói quen do nền sản xuất nhỏ lâu đời để lại, những ảnh


hưởng của cách làm ăn tản mạn, bảo thủ trì trệ, thiếu đầu óc tổ chức. Trong

những năm gần đây, các nhân tố tiêu cực trong xã hội đang làm xói mòn
phẩm chất cao đẹp của con người Việt Nam mà Đảng đã dầy công vun đắp.
Trong một bộ phận thế hệ thanh niên ngày nay, đang xuất hiện những hiện
tượng thoái hoá về tinh thần và thể lực rất đáng lo ngại.
Để mà xây dựng thành công CNXH thì chúng ta phải trải qua nhiều
bước với nhiều biện pháp... để từng bước hoàn thiện xã hội mới trên tất cá các
lĩnh vực trong đó quan trọng nhất là xây dựng con người mới XHCN, để mà
xây dựng được con người mới thì chúng ta không thể thực hiện ngày một
ngày hai song mà chúng ta phải trải qua nhiều giai đoạn mới thực hiện được.
2.1.2. Chế độ XHCN với nền kinh tế XHCN đồi hỏi phải có những
con người mới.
Nước ta đi lên CNXH bỏ qua chế độ TBCN, từ một nền kinh tế nông
nghiệp lạc hậu, kém phát triển với cơ cấu xã hội chủ yếu là nông dân, trải qua
hàng ngàn năm dưới chế độ phong kiến và gần một trăm năm dưới ách áp bức
bóc lột của đế quốc thực dân. Do vậy đi lên xây dựng CNXH tất yếu chung ta
phái xây dựng con người mới.
Hiện nay nước ta là một nước đang phát triển, đang trong quá trình
thực hiện CNH- HĐH đất nước, do vậy chúng ta càng phải đặt lên hàng đầu là
vấn đề ứng dụng thành tựu khoa học và tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất và đời
sống; bao gồm cả những thành tựu khoa học và tiến bộ kỹ thuật đã được kết
luận ở nước ta cũng như ở các nước trên thế giới. Nghiên cứu cơ bản cần phải
được định hướng vào đối tượng cụ thể là con người Việt Nam, điều kiện thiên
nhiên nhiệt đới của nước ta và yêu cầu tạo nên cơ sở để làm chủ các kỹ thuật
và công nghệ mới.
Song ở đây cần phải nhìn thẳng vào sự thật. Bên cạnh bản chất tốt đẹp
và những tiến bộ lớn về nhiều mặt, con người Việt Nam hiện nay vẫn còn có
những hạn chế và thói quen do nền sản xuất nhỏ lâu đời để lại, những ảnh
hưởng của cách làm ăn tản mạn, bảo thủ trì trệ, thiếu đầu óc tổ chức. Trong

những năm gần đây, các nhân tố tiêu cực trong xã hội đang làm xói mòn
phẩm chất cao đẹp của con người Việt Nam mà Đảng đã dầy công vun đắp.
Trong một bộ phận thế hệ thanh niên ngày nay, đang xuất hiện những hiện
tượng thoái hoá về tinh thần và thể lực rất đáng lo ngại.
Con người mới XHCN ở nước ta phải được rèn luyện và đào tạo trong
quá trình tổng hợp của ba cuộc cách mạng, trong đó cách mạng khoa học - kỹ
thuật là then chốt. Với những bước phát triển mới của cách mạng khoa học kỹ thuật, cuộc cách mạng giáo dục phải được coi là một bộ phận hữu cơ
không thể thiếu, phải mở rộng cửa của giáo dục cho khoa học và kỹ thuật.
Bởi vậy, việc tiếp tục xây dựng và phát triển lực lượng khoa học và kỹ
thuật một cách cân đối, đồng bộ, có chất lượng và cơ cấu phù hợp với chiến
lược phát triển chung, với các hướng khoa học, kỹ thuật và kinh tế ưu tiên
trong từng giai đoạn là một nhiệm vụ có tầm quan trọng lớn. Một mặt, phải
tiếp tục đào tạo tốt đội ngũ cán bộ chuyên môn và nghiên cứu khoa học, cán
bộ đầu ngành và liên ngành (cả khoa học xã hội, khoa học tự nhiên và khoa
học kỹ thuật); đặc biệt chú trọng đào tạo các kỹ sư thực hành, kỹ sư thiết kế,
kỹ sư công nghệ có trình độ cũng như các cán bộ quản lý kinh tế, quản lý xã
hội, quản lý khoa học và kỹ thuật có tài năng. Mặt khác phải đẩy mạnh hơn
nữa việc đào tạo đội ngũ công nhân kỹ thuật, công nhân lành nghề, đội ngũ
nông dân lao động tiên tiến và có kỹ thuật; có chính sách để sử dụng tốt hơn,
chăm lo đầy đủ hơn đến đời sống vật chất và tinh thần.
Trong quá trình xây dựng xã hội mới XHCN xây dựng nền kinh tế mới,
đồng thời chúng ta phải xây dựng con người mới phù hợp với thời đại để tiếp
thu những thành tựu của nhân loại đẩy nhanh quá trình phát triển, rút ngắn
quá trình phát triển của đất nước
2.1.3. Trong quá trình xây dựng chế độ mới, tất yếu phải xây dựng
con người mới.
Trong quá trình tiến hành cải tạo xã hội cũ, xây dựng xã hội mới với
những yêu cầu nhiệm vụ mới của cách mạng, để mà thích ứng với nhiệm vụ

của cách mạng trong tình hình chúng ta phải xây dựng những con người mới
xã XHCN.
Với tinh thần chủ động và sức mạnh sáng tạo của quần chúng, tiềm lực
tinh thần và trí tuệ, trình độ làm chủ kỹ thuật và công nghệ, năng lực tổ chức
và kỹ năng thực hành của hàng triệu người - từ những người lãnh đạo và quản
lý cấp cao của Đảng và Nhà nước đến mỗi đảng viên, cán bộ, công nhân,
nông dân và trí thức XHCN là nền tảng, là động lực và là nguồn dự trữ chủ
yếu để thực hiện chiến lược ổn định và đẩy nhanh sự phát triển kinh tế và xã
hội, thực hiện công nghiệp hoá XHCN và xây dựng thành công CNXH ở
nước ta.
Sự nghiệp xây dựng CNXH ở nước ta ngày càng phát triển. Sự nghiệp
ấy đặt ra những đòi hỏi ngày càng cao đối với nhân dân lao động, đối với mỗi
con người Việt Nam. Vì vậy, con người Việt Nam mới phải tích cực và chủ động
vươn lên, cải tiến và phát triển không ngừng lối suy nghĩ cũng như cách làm việc:
Đổi mới tư duy, đôÃi mới phong cách công tác, xây dựng nếp sống mới.
2.2. Một số nội dung để tiến hành xây dựng con người mới XHCN.
2.2.1. Có tinh thần tập thể.
Bởi vì, đối tượng của sự thách thức chính là con người Việt Nam, dân
tộc Việt Nam, và người đứng ra gánh vác nhiệm vụ phải giành thắng lợi trong
cuộc thách thức ấy cũng không phải là ai khác, mà chính là con người Việt
Nam, dân tộc Việt Nam. Con người luôn đứng ở trung tâm của mọi quá trình
lịch sử, trên đất nước ta đã như vậy, ở các nước khác trên thế giới và trong
toàn bộ lịch sử loài người cũng như vậy.
Con người Việt Nam, nhân dân Việt Nam đã sáng tạo ra lịch sử của dân
tộc, làm nên những sự tích phi thường, xây dựng nên truyền thống vẻ vang
trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước. Con người ấy sớm có tinh thần độc
lập tự chủ, lòng yêu nước nồng nàn, chí khí đấu tranh bất khuất, dũng cảm và
thông minh trong chiến đấu, cần cù và sáng tạo trong lao động.

2.2.2. Con người XHCN là con người có ý thức làm chủ và trách
nhiệm công dân.
Dưới CNXH lợi ích của mỗi người gắn với lợi ích của tập thể và xã hội,
con người có ý thức trách nhiệm đối với vận mệnh chung của xã hội, quan
tâm đến công việc của tập thể.
Xã hội coi trọng con người, lấy việc phục vụ cho con người làm mục
đích quan trọng nhất, phẩm chất tài năng của con người được coi trọng. Đó là
những điều kiện để con người phát huy năng lực và hành động theo mục tiêu
và định hướng xã hội, biết sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luật, làm
tròn nghĩa vụ của mọtt công dan, ý thức được quyền và nghĩa vụ công dân.
Có ý thức đấu tranh chống lại các hiện tượng tiêu cực của của xã hội, bảo vệ
chế độ XHCN, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, lợi ích chính đáng của tập thể
cũng như lợi ích của bản thân
2.2.3. Con người mới XHCN là con người có ý thức tổ chức kỷ luật
cao, kế thừa những tinh hoa tốt đẹp.
Trong quá trình tiến hành xây dựng xã hội mới XHCN, trên tất cả các
lĩnh vực. Muốn xây dựng thành công chúng ta phải xây dựng được những con
người mới XHCN, không những có kiến thức, năng lực,trình độ...mà chúng ta
phải xây dựng những con người có ý thức tổ chức ky lậut cao.
Để đảm bảo tiến hành xây dựng xã hội mới vững chắc thì chúng ta phải
có những con người có ý thức kỷ luật cao, chính con người có ky luật cao góp
phần quan trọng vào quá trình ổn định xã hội, tạo điều kiện quá trrình CNHHĐH đất nước thành công.
Thời đại ngày nay đòi hỏi con người Việt Nam mới phải là con người
vừa cách mạng vừa khoa học, vừa có tinh thần làm chủ, vừa có năng lực làm
chủ. Con người ấy kế thừa và không ngừng nâng cao những truyền thống tốt
đẹp của dân tộc và của Đảng, phải thường xuyên đổi mới kiến thức văn hoá,
nâng cao trình độ kỹ thuật và công nghệ, có thể lực mạnh khoẻ, tâm hồn trong


sáng, trí tuệ và tài năng ngày càng được phát huy, có tầm hiểu biết rộng lớn

về chính trị, tư tưởng, về kinh tế và xã hội.
2.2.4. Con người phát triển toàn diện.
Một nhiệm vụ cực kỳ to lớn và nặng nề của Đảng và Nhà nước là phải
chăm lo giáo dục và đào tạo con người Việt Nam, làm cho mỗi người đều trở
nên những con người mới XHCN có đầy đủ phẩm chất và tài năng để đảm
nhận công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước. Bởi vì, chất lượng toàn diện
của con người Việt Nam XHCN là nhân tố quyết định vận mệnh của đất
nước, tương lai của dân tộc. Bằng chính sách xã hội và bằng công tác giáo
dục và đào tạo, chúng ta phải ra sức phấn đấu để không ngừng nâng cao chất
lượng của con người mới Việt Nam trên hai phương diện: Với tư cách là
người làm chủ tập thể XHCN, đồng thời với tư cách là lực lượng sản xuất chủ
yếu của xã hội nước ta, là "lực lượng sản xuất vĩ đại nhất" như Mác đã từng
khẳng định.
Làm cho con người mới Việt Nam, từ giai cấp công nhân, nông dân lao
động, trí thức XHCN, mọi công dân thuộc các tầng lớp, các dân tộc đều trở
thành những con người mới, vừa cách mạng, vừa khoa học. Với trình độ khác
nhau và ngày càng được nâng cao, mọi người đều tiếp cận với những kiến
thức về văn hoá và khoa học, những tri thức về kỹ thuật và công nghệ mà xã
hội cần đến trong những năm trước mắt, đồng thời có được những dự trữ về
kiến thức văn hoá và khoa học cao hơn, trình độ kỹ thuật và công nghệ hiện
đại hơn, đáp ứng yêu cầu sau này của sự nghiệp công nghiệp hoá nước nhà.
2.2.5. Con người mới XHCN là con người kết hợp chủ nghĩa yêu
nước với chủ nghĩa quốc tế vô sản.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhận định về tinh thần quốc tế “Bốn phương
vô sản đều là anh em”. Tinh thần này bao gồm tinh thần đoàn kết của nhân
dân Việt Nam với các dân tộc bị áp bức, với nhân dân lao động các nước, với
những người tiến bộ trên thế giới vì hòa bình, công lý và tiến bộ xã hội. chủ
nghĩa quốc tế vô sản gắn liền với chủ nghĩa yêu nước. Nếu tinh thần yêu nước

không chân chính và tinh thần quốc tế không trong sáng thì có thể dẫn đến
chủ nghĩa dân tộc hẹp hòi, chủ nghĩa sôvanh, biệt lập, kỳ thị chủng tộc, hoặc
chủ nghĩa bành trướng, bá quyền.
Tinh thần quốc tế trong sáng là phẩm chất, là yêu cầu đạo đức nhằm
vào mối quan hệ rộng lớn. Không phải đối với bất cứ ai, vào bất cứ lúc nào
cũng thấy được tinh thần quốc tế có hay không, trong sáng hay không trong
sáng. Nhưng việc giáo dục của Đảng và việc rèn luyện của cá nhân mỗi người
về tinh thần quốc tế lại không thể coi nhẹ.
Đường lối lãnh đạo của Đảng và những chủ trương, chính sách cụ thể
của Nhà nước có ý nghĩa định hướng đúng đắn cho việc bồi dưỡng tinh thần
quốc tế ở mỗi người. chủ nghĩa quốc tế vô sản gắn liền với chủ nghĩa yêu
nước là thiết thực góp phần đưa Việt Nam chủ động hội nhập kinh tế quốc tế.
Chủ nghĩa yêu nước là dòng sữa tinh thần nuôi sống dân tộc Việt Nam
từ thời lập quốc xa xưa cho đến ngày nay và mãi mãi mai sau. Dân tộc Việt
Nam còn thì còn chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa yêu nước như là động lực
tinh thần chủ yếu của dân tộc trong công cuộc dựng nước và giữ nước.


Chương 3:
Phương hướng và giải pháp xây dựng con người mới XHCN
3.1. Quan điểm của Đảng ta về nhân tố con người:
Ngay từ những ngày đầu xây dựng CNXH, Đảng ta đã khẳng định
“Con người là vốn quý nhất” và “Muốn xây dựng thành công CNXH thì phải
có con người XHCN”.
Đảng ta đã đặt con người vào vị trí trung tâm của chiến lược phát triển
kinh tế-xã hội, nhằm giải quyết hài hoà mối quan hệ giữa lợi ích cá nhân và
lợi ích tập thể, lợi ích cá nhân và lợi ích xã hội, lợi ích riêng và lợi ích chung.
ĐH VII: “Mục tiêu và động lực chính của sự phát triển là vì con người,
do con người, trước hết là người lao động”.
ĐH VIII: “Lấy việc phát huy con người là yếu tố cơ bản cho sự phát

triển nhanh và bền vững”.
ĐH IX: “Nguồn lực con người-yếu tố cơ bản để phát triển xã hội, tăng
trưởng kinh tế nhanh và bền vững”. Đại hội Đảng X vẫn quán triệt tư tưởng
của Đại hội IX.
Phát triển nền văn hoá tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc nhằm xây dựng
và phát huy nguồn lực con người. ĐH IX: “Mọi hoạt động văn hoá nhằm xây
dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện về chính trị, tư tưởng, trí tuệ,
đạo đức, thể chất, năng lực sáng tạo, có tinh thần yêu nước và yêu chủ nghĩa
xã hội, có ý thức tự cường dân tộc, trách nhiệm cao trong lao động, có lương
tâm nghề nghiệp, có tác phong công nghiệp, có ý thức cộng đồng, tôn trọng
nghĩa tình, có lối sống văn hoá, quan hệ hài hoà trong gia đình, cộng đồng và
xã hội”.
Đảng ta đã phát huy sức mạnh nhân tố con người trên cả hai phương
diện: con người vừa là mục tiêu vừa là động lực của công cuộc đổi mới
đất nước.


3.2. Đảng ta khẳng định xây dựng con người là động lực của sự
phát triển xã hội:
Đảng ta đã thực hiện nền kinh tế nhiều thành phần, đổi mới cơ chế
quản lý từ hành chính, quan liêu, bao cấp sang cơ chế thị trường nên đã phát
huy được tính năng động, sáng tạo của mỗi con người. Nền kinh tế thị trường
đang thúc đẩy sự phát triển của sản xuất, nâng cao năng suất lao động, tạo ra
cơ sở vật chất và văn hoá tinh thần ngày càng đa dạng và phong phú. Lợi ích
cá nhân ngày càng được chú ý, tạo ra cơ hội mới để phát triển cá nhân. Lợi
ích là cái thúc đẩy con người hoạt động. Lợi ích chung của sự phát triển xã
hội được thể hiện và thực hiện một phần quan trọng qua lợi ích chính đáng
của mỗi cá nhân. Kết hợp hài hoà lợi ích cá nhân với lợi ích chung trong đó
lợi ích thiết thân của con người là động lực trực tiếp và mạnh mẽ nhất.
ĐH X: “Động lực chủ yếu để phát triển đất nước là đại đoàn kết toàn

dân trên cơ sở liên minh giữa công nhân, nông dân và trí thức do Đảng lãnh
đạo, kết hợp hài hoà các lợi ích cá nhân, tập thể và xã hội, phát huy mọi tiềm
năng và nguồn lực của các thành phần kinh tế, của toàn xã hội” để xây dựng
một xã hội “dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ và văn minh”.
3.3. Đảng ta khẳng định con người là mục đích của sự phát triển xã hội:
Đảng ta đã quán triệt bài học "lấy dân làm gốc"- bài học đầu tiên trong
sáu bài học rút ra từ ĐH VI; phát huy quyền làm chủ của nhân dân, thực hiện
cơ chế Đảng lãnh đạo, nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ, xây dựng nhà
nước pháp quyền XHCN thực sự là của dân, do dân, vì dân; hoạt động theo
phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”;…
Đảng ta đã quan tâm đến đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân;
thực hiện phân phối sản phẩm đảm bảo hài hoà giữa lợi ích cá nhân và xã hội;
đẩy mạnh và đổi mới công tác giáo dục-đào tạo nhằm nâng cao dân trí, đào
tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, coi “giáo dục là quốc sách”; mở cửa hội
nhập.


Tại Đại hội Đảng X khẳng định phát huy dân chủ vừa là mục tiêu vừa là
động lực của công cuộc đổi mới đất nước. Dân chủ hoá đời sống xã hội sẽ
làm cho tiềm năng sáng tạo của con người được phát huy, tính tích cực của
nhân dân được tăng lên, kích thích sự tham gia hăng hái của nhân dân vào các
công việc giám sát, kiểm tra, tổng kết quá trình đổi mới.
3.4. Xây dựng con người mới XHCN Hoàn thiện và củng cố quan
hệ sản xuất XHCN.
Xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN nâng cao hiệu
quả quản lý của Nhà nước, thực hiện dân chủ hoá đời sống xã hội, đây là giải
pháp then chốt để phát huy nguồn lực con người, giúp cho con người được
sống trong môi trường lành mạnh, có điều kiện phát huy năng lực sáng tao
cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước.
Một nhiệm vụ cực kỳ to lớn và nặng nề của Đảng và Nhà nước là phải

chăm lo giáo dục và đào tạo con người Việt Nam, làm cho mỗi người đều trở
nên những con người mới XHCN có đầy đủ phẩm chất và tài năng để đảm
nhận công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước. Bởi vì, chất lượng toàn diện
của con người Việt Nam XHCN là nhân tố quyết định vận mệnh của đất
nước, tương lai của dân tộc. Bằng chính sách xã hội và bằng công tác giáo
dục và đào tạo, chúng ta phải ra sức phấn đấu để không ngừng nâng cao chất
lượng của con người mới Việt Nam trên hai phương diện: Với tư cách là
người làm chủ tập thể XHCN, đồng thời với tư cách là lực lượng sản xuất chủ
yếu của xã hội nước ta, là "lực lượng sản xuất vĩ đại nhất" như Mác đã từng
khẳng định.
Con người mới XHCN ở nước ta phải được rèn luyện và đào tạo trong
quá trình tổng hợp của ba cuộc cách mạng, trong đó cách mạng khoa học - kỹ
thuật là then chốt. Với những bước phát triển mới của cách mạng khoa học kỹ thuật, cuộc cách mạng giáo dục phải được coi là một bộ phận hữu cơ
không thể thiếu, phải mở rộng cửa của giáo dục cho khoa học và kỹ thuật.


"Giáo dục toàn diện", "giáo dục thường xuyên", "giáo dục liên tục". Giáo dục
trong nhà trường, trong gia đình, trong xã hội, trong các cơ sở sản xuất, trong
lực lượng vũ trang, trong các đoàn thể quần chúng. Nội dung của cuộc cách
mạng giáo dục phải kết hợp chặt chẽ khoa học - kỹ thuật với lao động sản
xuất; "kết hợp lao động sản xuất của tất cả mọi người với việc giáo dục cho
tất cả mọi người"1 . Làm cho con người mới Việt Nam, từ giai cấp công nhân,
nông dân lao động, trí thức XHCN, mọi công dân thuộc các tầng lớp, các dân
tộc đều trở thành những con người mới, vừa cách mạng, vừa khoa học. Với
trình độ khác nhau và ngày càng được nâng cao, mọi người đều tiếp cận với
những kiến thức về văn hoá và khoa học, những tri thức về kỹ thuật và công
nghệ mà xã hội cần đến trong những năm trước mắt, đồng thời có được những
dự trữ về kiến thức văn hoá và khoa học cao hơn, trình độ kỹ thuật và công
nghệ hiện đại hơn, đáp ứng yêu cầu sau này của sự nghiệp công nghiệp hoá
nước nhà.

3.5. Đẩy mạnh công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước
Đẩy mạnh sự nghiệp CNH- HĐH đất nước là cơ sở để thực hiện bước
chuyển biến của con người, từ lối suy nghĩ của người sản xuất nhỏ sang lối
suy nghĩ, cách làm của người sản xuất lớn, công nghiệp hiện đại. Quá trình
CNH- HĐH ở nước ta hướng vào công nghiệp hoá nông nghiệp và nông thôn.
Đó là giải pháp đúng đắn, hợp lý để phát huy nhấn týô con người ở nước tamột nước có tới 80% dân số ở nông thôn. CNH- HĐH còn tạo ra nhiều cơ hội
để giải quyết việc làm, thăng thu nhập cho người lao động, tạo điều kiện củng
cố khối liên minh công nông trí trong thới ký quá độ đi lên CNXH ở nước ta
hiện nay.
Bởi vậy, việc tiếp tục xây dựng và phát triển lực lượng khoa học và kỹ
thuật một cách cân đối, đồng bộ, có chất lượng và cơ cấu phù hợp với chiến
lược phát triển chung, với các hướng khoa học, kỹ thuật và kinh tế ưu tiên
trong từng giai đoạn là một nhiệm vụ có tầm quan trọng lớn. Một mặt, phải
tiếp tục đào tạo tốt đội ngũ cán bộ chuyên môn và nghiên cứu khoa học, cán


bộ đầu ngành và liên ngành (cả khoa học xã hội, khoa học tự nhiên và khoa
học kỹ thuật); đặc biệt chú trọng đào tạo các kỹ sư thực hành, kỹ sư thiết kế,
kỹ sư công nghệ có trình độ cũng như các cán bộ quản lý kinh tế, quản lý xã
hội, quản lý khoa học và kỹ thuật có tài năng. Mặt khác phải đẩy mạnh hơn
nữa việc đào tạo đội ngũ công nhân kỹ thuật, công nhân lành nghề, đội ngũ
nông dân lao động tiên tiến và có kỹ thuật; có chính sách để sử dụng tốt hơn,
chăm lo đầy đủ hơn đến đời sống vật chất và tinh thần của đội ngũ này.
Sự nghiệp xây dựng CNXH ở nước ta ngày càng phát triển. Sự nghiệp
ấy đặt ra những đòi hỏi ngày càng cao đối với nhân dân lao động, đối với mỗi
con người Việt Nam. Vì vậy, con người Việt Nam mới phải tích cực và chủ
động vươn lên, cải tiến và phát triển không ngừng lối suy nghĩ cũng như cách
làm việc: Đổi mới tư duy, đổi mới phong cách công tác, xây dựng nếp sống
mới.
3.6. Đẩy mạnh giáo dục, văn hoá- tư tưởng.

Cách mạng văn hoá tư tưởng là bộ phận của cách mạng XHCN do
GCCN và nhân dân lao động tiến hành. Phát huy nhân tố con người là động
lực của cuộc cách mạng trên lĩnh vực văn hoá tư tưởng, cuộc cách mạng có
tác dụng phát huy nhân tố con người thông qua đó mà xây dựng nên con
người mời, cuộc cách mạng trên lĩnh vực văn hoá tư tưởng nó từng bước hình
thành thế giới quan, nhân sinh quan cộng sản cho công dân, giáo dục đạo đức,
tình cảm lối sống mới, tính tích cực xã hội cho mỗi công dân
Một nhiệm vụ cực kỳ to lớn và nặng nề của Đảng và Nhà nước là phải
chăm lo giáo dục và đào tạo con người Việt Nam, làm cho mỗi người đều trở
nên những con người mới XHCN có đầy đủ phẩm chất và tài năng để đảm
nhận công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước. Bởi vì, chất lượng toàn diện
của con người Việt Nam XHCN là nhân tố quyết định vận mệnh của đất
nước, tương lai của dân tộc. Bằng chính sách xã hội và bằng công tác giáo
dục và đào tạo, chúng ta phải ra sức phấn đấu để không ngừng nâng cao chất
lượng của con người mới Việt Nam trên hai phương diện: Với tư cách là