Tải bản đầy đủ (.doc) (231 trang)

gióo án Tiếng Việt 5 - HKI

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1017.88 KB, 231 trang )

Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
TUẦN 1
TẬP ĐỌC
THƯ GỬI CÁC HỌC SINH
I-MỤC ĐÍCH , YÊU CẦU
1. Đọc trôi chảy, lưu loát bức thư của Bác Hồ.
- Đọc đúng các từ ngữ, câu trong bài.
- Thể hiện được tình cảm thân ái, trìu mến, thiết tha, tin tưởng của Bác đối với
thiếu nhi Việt Nam.
2. Hiểu bài :
- Hiểu các từ ngữ trong bài.
- Hiểu nội dung bức thư : Bác Hồ khuyên học sinh chăm học, nghe thầy, yêu
bạn và tin tưởng rằng học sinh sẽ kế tục xứng đáng sự nghiệp của cha ông, xây dựng
thành công nước Việt Nam mới.
3. Thuộc lòng một đoạn thơ .
II-ĐỒ DÙNG DẠY - HỌC
- Tranh minh họa bài đọc trong SGK .
- Bảng phụ viết đoạn thư HS cần học thuộc lòng.
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
A-MỞ ĐẦU
Nêu một số điểm lưu ý về yêu cầu của giờ tập
đọc lớp 5, chuẩn bò cho giờ học, nhằm củng cố
nề nếp học tập của học sinh .
B-DẠY BÀI MỚI
1-Giới thiệu bài :
Giới thiệu : Thư gởi các học sinh: Là bức thư
Bác Hồ gửi học sinh cả nước nhân ngày khai
giảng đầu tiên, sau khi nước ta giành được độc
lập, chấm dứt ách thống trò của thực dân Pháp,
phát xít Nhật và vua quan phong kiến. Thư nói


về trách nhiệm của học sinh Việt Nam đối với
đất nước, thể hiện niềm hi vọng của Bác vào
những chủ nhân tương lai của đất nước.
- Hs nhắc lại, ghi vở.
2-Tìm hiểu bài
a)Luyện đọc
Có thể chia lá thư làm 2 đoạn như sau :
Đọan 1: Từ đầu đến Vậy các em nghó sao ?
Đoạn 2 : Phần còn lại .
Khi hs đọc, GV kết hợp :
-1HS khá giỏi đọc (hoặc 2 HS đọc nối
tiếp nhau) đọc một lượt toàn bài.
-HS nối tiếp nhau đọc từng đoạn của
bài.
1
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
+ Khen những em đọc đúng, xem đó như là mẫu
cho cả lớp noi theo; kết hợp sửa lỗi cho hs nếu
có em phát âm sai, ngắt nghỉ hơi chưa đúng,
hoặc giọng đọc không phù hợp .
+ Sau lượt đọc vỡ, đến lượt đọc thứ hai, giúp HS
kiểu các từ ngữ mới và khó.
Cách làm :HS đọc thầm phần chú giải các từ
mới ở cuối bài đọc ( 80 năm giời nô lệ, hoàn
cầu, kiến thiết, các cường quốc năm châu ... ),
giải nghóa các từ ngữ đó, có thể đặt câu với các
từ cơ đồ, hoàn cầu để hiểu đúng hơn nghóa của
từ.
Nói thêm : Những cuộc chuyển biến khác
thường mà Bác Hồ nói trong thư là Cách mạng

tháng Tám năm 1945 của nhân dân ta dưới sự
lãnh đạo của Chủ tòch Hồ Chí Minh và Đảng
Cộng sản Việt Nam đánh Pháp, đuổi Nhật, lật
đổ chế độ thực dân, phong kiến giành độc lập
cho dân tộc, tự do cho nhân dân .
-Đọc diễn cảm toàn bài (giọng thân ái, thiết tha,
đầy thân ái, hi vọng, tin tưởng).
-HS luyện đọc theo cặp.
-1 HS đọc cả bài.
b) Tìm hiểu bài
Cách tổ chức hoạt động lớp học :
+ Chia lớp thành các nhóm để HS cùng nhau
đọc (chủ yếu đọc thầm, đọc lướt) và trả lời các
câu hỏi. Sau đó đại diện các nhóm trả lời câu
hỏi trước lớp. GV điều khiển lớp đối thoại, nêu
nhận xét, thảo luận, tổng kết.
+ Chỉ đònh 1,2 HS điều khiển lớp, trao đổi về bài
đọc dựa theo các câu hỏi SGK. HS điều khiển
lớp có thể bổ sung câu hỏi. GV chỉ nói những lời
cần thiết để điều chỉnh, khắc sâu, gây ấn tượng
về những gì HS đã trao đổi, thu lượm được.
- Yêu cầu đọc thầm phải gắn với những nhiệm
vụ cụ thể.
Các hoạt động cụ thể :
- Ngày khai trường tháng 9-1945 có gì đặc biệt
so với những ngày khai trường khác ?
+Đọc thầm đoạn 1 (Từ đầu đến Vậy
các em nghó sao?)
-Đó là ngày khai trường đầu tiên ở nước
Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, ngày

2
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
- Sau Cách mạng tháng Tám, nhiệm vụ của toàn
dân là gì?
- HS có trách nhiệm như thế nào trong công
cuộc kiến thiết đất nước ?
khai trường đầu tiên sau khi nước ta
giành được độc lập sau 80 năm bò thực
dân Pháp đô hộ.
-Từ ngày khai trường này, các em HS
bắt đầu được hưởng một nền giáo dục
hoàn toàn Việt Nam.
+ Đọc thầm đoạn 2 :
- Xây dựng lại cơ đồ mà tổ tiên đã để
lại, làm cho nước ta theo kòp các nước
khác trên hoàn cầu.
-HS phải cố gắng học tập, ngoan ngoãn,
nghe thầy, yêu bạn để lớn lên xây dựng
đất nước làm cho dân tộc Việt Nam
bước tới đài vinh quang, sánh vai các
cường quốc năm châu.
c) Hướng dẫn hs đọc diễn cảm
- Đọc diễn cảm một đoạn để làm mẫu cho HS.
- GV theo dõi, uốn nắn.
* Chú ý :
- Giọng đọc cần thể hiện tình cảm thân ái, trìu
mến và niềm tin của Bác vào HS– những người
sẽ kế tục sự nghiệp cha ông.
- Hướng dẫn HS đọc thuộc lòng.
-HS luyện đọc diễn cảm đoạn thư theo

cặp
-Một vài HS thi đọc diễn cảm trước lớp.
-Nhẩm học thuộc những câu văn đã chỉ
đònh HTL trong SGK (từ sau 80 năm
giời làm nô lệ đến nhờ một phần lớn ở
công học tập của các em).
-HS thi đọc thuộc lòng.
3-Củng cố , dặn dò :
- Nhận xét tiết học .
- Về nhà học thuộc lòng những câu đã chỉ đònh;
đọc trước bài “Quang cảnh làng mạc ngày mùa”
chính tả (Nghe – viết) VIỆT NAM THÂN YÊU
I-MỤC ĐÍCH , YÊU CẦU
1. Nghe viết đúng, trình bày đúng chính tả “Việt Nam thân yêu”
2. Làm bài tập để củng cố qui tắc viết chính tả với g/gh ; ng/ngh ; c/k .
II-ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC
- Vở BT Tiếng Việt 5 tập một.
3
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
- Bút dạ và 3, 4 tờ phiếu khổ to viết từ ngữ, cụm từ hoặc câu có tiếng cần điền
vào ô trống ở VBT ; 3- 4 tờ phiếu kẻ bảng nội dung BT3 .
- Bài sửa của hs :
Âm đầu Đứng trước i, e,ê Đứng trước các âm còn lại
Âm “ cờ” Viết là k Viết là c
Âm “ gờ” Viết là gh Viết là g
Âm “ngờ” Viết là ngh Viết là ng
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
A-MỞ ĐẦU: Gv nêu một số điểm cần lưu ý về yêu
cầu của giờ chính tả ở lớp 5, việc chuẩn bò đồ dùng

cho giờ học, nhắm củng cố nề nếp học tập của hs.
B-DẠY BÀI MỚI
1-Giới thiệu bài :
Trong tiết học hôm nay, các em sẽ nghe thầy (cô)
đọc viết đúng bài chính tả “Việt Nam thân yêu”. Sau
đó sẽ làm các BT phân biệt những tiếng có âm đầu
g/gh ; ng/ngh ; c/k .
2-Hướng dẫn hs nghe, viết:
- Gv đọc bài chính tả một lượt.
Đọc thong thả, rõ ràng, phát âm chính xác các tiếng
có âm, vần, thanh hs dễ viết sai.
- Nhắc hs quan sát hình thức trình bày thơ lục bát,
chú ý những từ ngữ dễ viết sai: mênh mông, biển
lúa, dập dờn ...
-Đọc từng dòng thơ cho hs viết. Mỗi dòng thơ đọc 12
lượt ( không cần đọc 3 lượt).
* Lưu ý hs : Ngồi viết đúng tư thế. Ghi tên bài vào
giữa dòng. Sau khi chấm xuống dòng, chữa đầu viết
hoa lùi vào 1 ô li.
- Đọc lại toàn bài chính tả 1 lượt.
- Gv chấm chữa 7-10 bài.
-Nêu nhận xét chung.
- Hs theo dõi SGK.
- Đọc thầm bài chính tả.
- Gấp SGK.
- Hs viết.
-Hs soát lại bài, tự phát hiện lỗi và
sửa lỗi.
-Từng cặp hs đổi vở soát lỗi cho
nhau hoặc tự đối chiếu SGK để chữa

những chữ viết sai.
3-Hướng dẫn hs làm BT chính tả:
Bài tập 2 :
- Nhắc các em nhớ ô trống có số 1 là tiếng bắt đầu -1 hs nêu yêu cầu của BT .
4
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
bằng ng hoặc ngh; ô số 2 là tiếng bắt đầu bằng g
hoặc gh; ô số 3 là tiếng bắt đầu bằng c hoặc k.
- Dán 3 tờ phiếu khổ to ghi từ ngữ, cụm từ có tiếng
cần điền, mời 3 hs lên bảng thi trình bày đúng, nhanh
kết quả làm bài. Có thể tổ chức cho các nhóm hs làm
bài dưới hình thức thi tiếp sức.
- Mỗi hs làm vào VBT.
- Một vài hs nối tiếp nhau đọc lại
bài văn đã hoàn chỉnh.
- Cả lớp sửa bài theo lời giải đúng:
ngày, ghi, ngát, ngữ, nghỉ, gái, có,
ngày, của kết, của, kiên, kỉ.
Bài tập 3 :
- Gv dán 3 tờ phiếu lên bảng, mời 3 hs lên bảng thi
làm bài nhanh. Sau đó từng em đọc kết quả.
- Cất bảng, mời 2,3 hs nhắc lại.
- Một hs đọc yêu cầu BT.
- Hs làm bài cá nhân vào VBT.
- Cả lớp nhận xét, chốt lại lời giải
đúng.
- 2,3 hs nhìn bảng, nhắc lại qui tắc
viết g/gh ; ng/ngh ; c/k.
- Nhẩm, học thuộc các qui tắc.
- Sửa bài theo lời giải đúng (đã nêu

ở phần chuẩn bò bài)
4-Củng cố , dặn dò
- Nhận xét tiết học, biểu dương những hs học tốt.
- Yêu cầu những hs viết sai chính tả về nhà viết lại
nhiều lần cho đúng những từ đã viết sai, ghi nhớ qui
tắc viết chính tả với g/gh ; ng/ngh ; c/k.
5
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
LUYỆN TỪ VÀ CÂU TỪ ĐỒNG NGHĨA
I-MỤC ĐÍCH , YÊU CẦU
1. Hiểu thế nào là từ đồng nghóa, từ đồng nghóa hoàn toàn và không hoàn toàn .
2. Vận dụng những hiểu biết đã có, làm đúng các BT thực hành tìm từ đồng nghóa, đặt
câu phân biệt từ đồng nghóa.
II-ĐỒ DÙNG DẠY - HỌC
- VBT Tiếng Việt 5, tập một.
- Bảng viết sẵn các từ in đậm ở BT1a và 1b (phần nhận xét): xây dựng – kiến
thiết; vàng xuộm – vàng hoe – vàng lòm.
- Một sồ tờ giấy khổ A4 để một vài hs làm BT 23 (phần Luyện tập).
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC
HOẠT ĐỘNG THẦY HOẠT ĐỘNG TRÒ
1-Giới thiệu bài :
Nêu mục đích, yêu cầu của giờ học :
-Giúp hs hiểu thế nào là từ đồng nghóa, từ
đồng nghóa hoàn toàn và không hoàn toàn.
-Biết vận dụng những hiểu biết đã có để
làm các BT thực hành về từ đồng nghóa.
2-Phần nhận xét :
Bài tập 1: So sánh nghóa các từ in đậm
trong đoạn văn a, sau đó trong đoạn văn b
(xem chúng giống nhau hay khác nhau).

Chốt lại : Những từ có nghóa giống nhau
như vậy là các từ đồng nghóa.
Bài tập 2 :
- Hs nhắc lại tựa bài, ghi vở.
-Hs đọc trước lớp yêu cầu BT 1 (đọc toàn bộ nội
dung). Cả lớp theo dõi SGK.
-1 hs đọc các từ in đậm đã được thầy (cô) viết
sẵn trên bảng lớp.
a)xây dựng – kiến thiết
b)Vàng xuộm – vàng hoe – vàng lòm.
-Nghóa của các từ này giống nhau (cùng chỉ 1
hoạt động , 1 màu)
-Chốt lại :
+Xây dựng và kiến thiết có thể thay thế
được cho nhau vì nghóa của các từ ấy giống
nhau hoàn toàn ( làm nên một công trình
kiến trúc , hình thành một tổ chức hay một
chế độ chính trò , xã hội , kinh tế )
+Vàng xuộm , vàng hoe , vàng lòm không
-Đọc yêu cầu BT.
-Làm việc cá nhân.
-Phát biểu ý kiến.
-Cả lớp nhận xét
6
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
thể thay thế cho nhau vì nghóa của chúng
không giống nhau hoàn toàn . Vàng xuộm
chỉ màu vàng đậm của lúa đã chín . Vàng
hoe chỉ màu vàng nhạt , tươi , ánh lên .
Vàng lòm chỉ màu vàng của quả chín , gợi

cảm giác rất ngọt .
3-Phần ghi nhớ :
-Yêu cầu hs đọc thuôc ghi nhớ.
-2,3 hs đọc nội dung cần ghi nhớ trong SGK. Cả
lớp đọc thầm lại.
4-Luyện tập :
Bài tập 1 :
-Nhận xét, chốt lại :
+nước nhà – nước – non sông.
+hoàn cầu – năm châu
Bài tập 2 :
-Phát giấy A4 cho 3, 4 hs, khuyến khích hs
tìm được nhiều từ đồng nghóa với mỗi từ đã
cho.
-Giữ lại bài làm tìm được nhiều từ đồng
nghóa nhất, bổ sung ý kiến của hs, làm
phong phú thêm từ đồng nghóa đã tìm được.
VD:
+Đẹp: đẹp đẽ, đèm đẹp, xinh, xinh xắn,
xinh đẹp, xinh tươi, mó lệ ...
+To lớn: to, lớn, to đùng, to tướng, to kềnh,
vó đại, khổng lồ ...
+Học tập: học, học hành, học hỏi ...
Bài tập 3:
Chú ý: mỗi em phải đặït 2 câu, mỗi câu
chứa 1 từ trong cặp từ đồng nghóa. Nếu em
nào đặt 1 câu có chứa đồng thời cả 2 từ
đồng nghóa thì càng đáng khen. VD: Cô bé
ấy rất xinh, ôm trong tay một con búp bê
rất đẹp.

-1 hs đọc yêu cầu của bài
-Đọc những từ in đậm có trong đoạn văn: nước
nhà – nước – hoàn cầu – non sông – năm châu.
-Cả lớp phát biểu ý kiến.
-Đọc yêu cầu BT.
-Làm việc cá nhân.
-Làm vào VBT.
-Đọc kết quả bài làm
-Những hs làm bài trên phiêú dán bài trên bảng
lớp, đọc kết quả.
-Nêu yêu cầu của BT .
-Làm bài cá nhân .
Hs nối tiếp nhau những câu văn các em đã đặt .
Cả lớp nhâïn xét.
-Viết vào vở 2 câu văn đã đặt đúng với 1 cặp từ
đồng nghóa.
VD :
+Quang cảnh nơi đây thật mó lệ, tươi đẹp : Dòng
sông chảy hiền hòa, thơ mộng giữa hai bên bờ
cây cối xanh tươi.
+Em bắt được một chú cua càng to kềnh. Còm
Nam bắt được một chú ếch to sụ.
7
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
+Chúng em rất chăm học hành. Ai cũng thích
học hỏi những điều hay từ bạn bè.
5-Củng cố , dặn dò
-Nhận xét tiết học, biểu dương những hs
tốt.
-Yêu cầu hs về nhà học thuộc phần ghi

nhớ.
KỂ CHUYỆN
LÝ TỰ TRỌNG
I-MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU
1. Rèn kó năng nói:
- Dựa vào lời kể của gv và tranh minh họa, hs biết thuyết minh cho nội dung
mỗi tranh bằng 1,2 câu ; kể được từng đoạn và toàn bộ câu chuyện ; biết kết hợp lời
kể với điệu bộ, cử chỉ, nét mặt một cách tự nhiên.
- Hiểu ý nghóa câu chuyện: ca ngọi anh Lý Tự Trọng giàu lòng yêu nước, dũng
cảm bảo vệ đồng chí, hiên ngang, bất khuất trước kẻ thù.
2. Rèn kó năng nghe :
- Tập trung nghe thầy (cô) kể chuyện, nhớ chuyện.
- Chăm chú theo dõi bạn kể chuyện ; nhận xét, đánh giá đúng lời kể của bạn, kể tiếp
được lời bạn.
II-ĐỒ DÙNG DẠY - HỌC
- Tranh minh họa trong SGK.
- Bảng phụ viết sẵn lời thuyết minh cho 6 tranh (chỉ treo bảng để chốt lại lời thuyết
minh đúng khi hs đã làm BT 1).
- Nội dung truyện : LÝ TỰ TRỌNG
Lý Tự Trọng sinh ra trong một gia đình yêu nước ở Hà Tónh. Năm 1928 , anh tham
gia cách mạng và được cử đi học ở nước ngoài. Anh học rất sáng dạ, tiếng Trung Quốc và
tiếng Anh đều nói thạo.
Mùa thu năm 1929, anh về nước được giao nhiệm vụ làm liên lạc , chuyển và nhận
thư từ, tài liệu trao đổi với các đảng bạn qua đường tàu biển. Để tiện cho công việc, anh
đóng vai người nhặt than ở bến Sài Gòn.
Có lần, anh Trọng mang một bọc truyền đơn, gói vào chiếc màn buộc sau xe. Đi qua
phố, một tên Đội Tây gọi lại đòi khám, anh nhảy xuống vờ cởi bọc ra, kì thật buộc lại cho
chặt hơn . Tên đội sốt ruột, quăng xe bên vệ đường, lúi húi tự mở bọc. Nhanh trí, anh vồ lấy
8
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn

xe của nó, nhảy lên, phóng mất. Lần khác, anh chuyển tài liệu từ tàu biển lên, lính giữ lại
chực khám. Anh nhanh chân ôm tài liệu nhảy xuống nước, lặn qua gầm tàu trốn thoát.
Đầu 1931, trong một cuộc mít tinh, một cán bộ ta đang nói chuyện trước đông đảo
đồng bào. Tên thanh tra mật thán Lơ-grăng ập tới, đònh bắt anh cán bộ, Lý Tự Trọng rút
súng lục bắn chết tên mật thám. Không trốn kòp, anh bò giặc bắt.
Giặc tra tấn anh rất dã man khiến anh chết đi sống lại nhưng chúng không moi gì
được bí mật ở anh.
Trong nhà giam, anh được những người coi ngục rất khâm phục và kiêng nể. Họ gọi
anh là “ông nhỏ.
Trước toà án, anh dõng dạc vạch mặt bọn đế quốc và tuyên truyền cách mạng. Luật
sư bào chữa cho anh nói là anh chưa đến tuổi thành niên nên hành động thiếu suy nghó. Anh
lập tức đứng dậy nói :
Tôi chưa đến tuổi thành niên thật, nhưng tôi đủ trí khôn để hiểu rằng thanh niên Việt
Nam chỉ có một con đường duy nhất là làm cách mạng, không thể có con đường nào khác ...
Thực dân Pháp bất chấp dư luận và luật Pháp xử tử anh vào một ngày cuối năm
1931.
Trước khi chết, anh hát vang bài “ Quốc tế ca” . Năm ấy, anh mới 17 tuổi.
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC
HOẠT ĐỘNG THẦY HOẠT ĐỘNG TRÒ
1-Giới thiệu bài :
Trong tiết kể chuyện mở đầu chủ điểm
nói về Tổ quốc của chúng ta, các em sẽ
được nghe thầy (cô) kể về một chiến công
của một thanh niên yêu nước mà tên tuổi
đã đi vào lòch sử dân tộc Việt Nam: anh
Lý Tự Trọng. Anh Trọng tham gia cách
mạng khi mới 13 tuổi. Để bảo vệ đồng chí
của mình, anh đã dám bắn chết một tên
mật thám Pháp. Anh hi sinh khi mới 17
tuổi.

-Hs nhắc lại, ghi tựa.
2-Gv kể chuyện
Giọng kể cần truyền cảm:
-Kể lần 1.
-Viết lên bảng các nhân vật trong truyện :
Lý Tự Trọng, tên đội Tây, mật thám Lơ-
grăng, luật sư.
-Giải nghóa một số từ chú giải khó hiểu
SGV /48
-Kể lần 2, vừa kể vừa chỉ vào tranh minh
họa.
-Hs nghe.
9
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
-Kể lần 3 ( nếu cần).
3-Hướng dẫn kể chuyện, trao đổi ý nghóa
câu chuyện:
a)Yêu cầu 1 :
-Dựa vào tranh minh họa và trí nhớ , các
em hãy tìm cho mỗi tranh 1,2 câu thuyết
minh.
+1: Lý Tự Trọng rất sáng dạ, được cử ra
nước ngoài học tập.
+2: Về nước, anh được giao nhiệm vụ
chuyển và nhận thư từ, tài liệu.
+3: Trong công việc, anh Trọng rất bình
tónh và nhanh trí.
+4: Trong một buổi mít tinh, anh bắn chết
một tên mật thám và bò bắt.
+5: Trước toà án của giặc, anh hiên ngang

khẳng đònh lí tưởng của mình.
+6: Ra pháp trường, Lý Tự Trọng hát vang
bài “ Quốc tế ca”.
b)Yêu cầu 2-3
-Nhắc hs :
+Chỉ cần kể đúng cốt truyện, không cần
lập lại nguyên văn từng lời của thầy (cô)
+Kể xong cần trao đổi với các bạn về nội
dung , ý nghóa của câu chuyện.
-Vì sao những người coi ngục gọi anh là “
ông nhỏ” ?
-Câu chuyện giúp em hiểu biết điều gì ?
-1 hs đọc yêu cầu của bài.
-Phát biểu lời thuyết minh cho 6 tranh.
-1 hs đọc yêu cầu của BT 2,3
-Kể chuyện theo nhóm .
-Thi kể trước lớp
-Trao đổi ý nghóa của câu chuyện .
-Khâm phục anh nhỏ tuổi nhưng dũng cảm.
-Người cách mạng là người yêu nước, dám
hi sinh vì đất nước.
+Nhận xét ai là người kể chuyện hay nhất.
4-Củng cố , dặn dò
-Nhận xét tiết học
-Chuẩn bò bài sau: Tìm một câu chuyện
em đã nghe (hoặc được đọc) ca ngợi
những danh nhân hoặc anh hùng của nước
ta.
TẬP ĐỌC
QUANH CẢNH LÀNG MẠC NGÀY MÙA

I-MỤC ĐÍCH , YÊU CẦU
1. Đọc lưu loát toàn bài .
10
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
- Đọc đúng các từ ngữ khó .
- Biết đọc diễn cảm bài văn miêu tả quang cảnh làng mạc ngày mùa với giọng
tả chậm rãi , dàn trải , dòu dàng ; nhấn giọng những từ ngữ tả mà vàng rất khác nhau
của cảnh vật .
2. Hiểu bài văn :
- Hiểu các từ ngữ : phân biệt được sắc thái của các từ đồng nghóa chỉ màu sắc dùng
trong bài .
- Nắm được nội dung chính : Bài văn miêu tả quang cảnh làng mạc giữa ngày mùa
làm hiện lên bức tranh làng quê thật đẹp , sinh động và trù phú , qua đó thể hiện tình
yêu tha thiết của tác giả đối với quê hương .
II-ĐỒ DÙNG DẠY - HỌC
- Tranh minh họa bài đọc SGK .
- Sưu tầm thêm những bức ảnh có màu sắc về quang cảnh và sinh hoạt ở làng quê vào
ngày mùa .
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC
HOẠT ĐỘNG THẦY HOẠT ĐỘNG TRÒ
A-KIỂM TRA BÀI CŨ -2,3 hs đọc đoạn văn bài trước
-Hỏi đáp về nội dung lá thư .
B-DẠY BÀI MỚI :
1-Giới thiệu bài : Giới thiệu với các em
về vẻ đẹp của làng quê Việt Nam ngày
mùa . Đây là một bức tranh quê đïc vẽ
bằng lời tả rất đặc sắc của nhà văn Tô
Hoài .
2-Hướng dẫn hs tìm hiểu bài
a)Luyện đọc

Tạm chia bài thành các phần như sau :
-Phần 1 : câu mở đâù (giới thiệu màu sắc
bao trùm làng quê ngày mùa là màu
vàng).
-Phần 2 : tiết theo , đến như những chuỗi
hạt tràng treo lơ lửng .
-Phần 3 : tiếp theo , đến Qua khe giậu , ló
ra mấy quả ớt đỏ chói .
-Phần 4 : những câu còn lại .
Khi hs đọc , gv kết hợp :
+Khen những em đọc đúng , kết hợp sửa
lỗi nếu có em phát âm sai , ngắt nghỉ hơi
chưa đúng , hoặc giọng đọc không phù
-1 hs khá giỏi đọc toàn bài
-Quan sát tranh minh họa bài văn .
-Nhiều hs đọc nối tiếp nhau .
11
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
hợp .
+Sau lượt đọc vỡ , đến lượt đọc thứ hai ,
giúp hs hiểu các từ ngữ mới và khó trong
bài .
-Đọc diễn cảm toàn bài giọng chậm rãi ,
dàn trải , dòu dàng .
-Hs luyện đọc theo cặp .
-1,2,hs đọc toàn bài
b)Tìm hiểu bài
Gv hướng dẫn hs đọc .
Câu 1 : Kể tên những sự vật trong bài có
màu vàng và từ chỉ màu vàng .

Câu 2 : Mỗi hs chọn 1 từ chỉ màu vàng
trong bài và cho biết từ đó gợi cho em
cảm giác gì ?
Câu 3 : Những chi tiết nào nói về thời tiết
làm cho bức tranh quê thêm đẹp và sinh
động ?
-Những chi tiết nào về con người làm cho
bức tranh quê thêm đẹp và sinh động ?
-Bài văn thể hiện tình cảm gì của tác giả
đối với quê hương ?
Chốt lại : Bằng nghệ thuật quan sát rất
tinh tế , cách dùng từ gợi cảm , chính xác ,
đầy sáng tạo , tác giả đã vẽ lên bằng lời
-Thảo luận .
-Luá – vàng xuộm ; nắng – vàng hoe ;
Xoan – vàng lòm ; tàu lá chuối – vàng ối
Bụi mía – vàng xọng ; rơm , thóc – vàng
giòn ; lá mía – vàng ối ; tàu đu đủ , lá sắn
héo – vàng tươi ; quả chuối – chín vàng ;
gà , chó – vàng mượt ; mái nhà rơm –
vàng mới ; tất cả – một màu vàng trù phú,
đầm ấm .
-Gợi ý phần tham khảo .
-Quanh cảnh không có cảm giác héo tàn ,
hanh hao lúc sắp bước vào mùa đông . Hơi
thở của đất trời , mặt nước thơm tho nhè
nhẹ . Ngày không nắng , không mưa .
Thời tiết của một ngày được miêu tả rất
đẹp .
-Không ai tưởng đến ngày hay đêm mà chỉ

mải miết đi gặt , kéo đá , chia thóc hợp tác
xã . Ai cũng vậy , cứ buông bát đóa là đi
ngay , cứ trở dậy là ra đồng ngay .
Con người chăm chỉ , mải miết , say mê
với công ciệc . Hoạt động của con người
làm bức tranh quê không phải là bức tranh
tónh mà là một bức tranh động .
-Phải rất yêu quê hương mới viết được bài
văn tả cảnh ngày mùa trên quê hương hay
như thế . Cảnh ngày mùa được tả rất đẹp
thể hiện tình yêu của người viết đi vơi
cảnh tượng đó , đối với quê hương .
12
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
bức tranh làng quê vào ngày mùa toàn
màu vàng với vẻ đẹp đặc sác và sống
động . Bài văn thể hiện tình yêu tha thiết
của tác giả đối với con người , với quê
hương .
c)Đọc diễn cảm
-Đọc diễn cảm .
-4 hs đọc nối tiếp nhau .
-Hs luyện đọc diễn cảm .
-Một vài hs thi đọc diễn cảm trươc lớp .
3-Củng cố , dặn dò
-Nhận xét tiết học . Khen những hs học
tốt.
-Yêu cầu hs về nhà tiếp tục luyện đọc ;
chuẩn bò bài sau .
THAM KHẢO

- Lúa : vàng xuộm -> vàng xuộm : màu vàng đậm ; lúa vàng xuộm là lúa đã chín
- Nắng : vàng hoe -> vàng hoe : màu vàng nhạt , tươi , ánh lên ; nắng vàng hoe giữa
mùa đông là nắng đẹp , không gay gắt , nóng bức .
- Xoan : vàng lòm -> vàng lòm : màu vàng của quả chín , gợi cảm giác rất ngọt .
- Lá mít , lá chuối : vàng ối -> vàng rất đậm , đều khắp trên mặt lá .
- Tàu đu đủ , lá sắn héo -> vàng tươi : màu vàng sáng .
- Quả chuối : chín vàng -> màu vàng đẹp tự nhiên của quả chín .
- B mía : vàng xọng -> màu vàng gợi cảm giác mọng nước .
- Rơm , thóc : vàng giòn -> màu vàng của vật được phơi già nắng , tạo cảm giác giòn
đến có thể gãy ra .
- Gà , chó : vàng mượt -> màu vàng gợi tả những con vật béo tốt , có bộ lông óng ả ,
mượt mà .
- Mái nhà rơm : vàng mới -> vàng và mới .
- Tất cả : vàng trù phú , đầm ấm -> màu vàng của giàu có , ấm no .
TẬP LÀM VĂN
CẤU TẠO CỦA BÀI VĂN TẢ CẢNH
I-MỤC ĐÍCH , YÊU CẦU
13
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
1. Nắm được nết đặc biệt trong cấu tạo ba phần ( mở bài , thân bài , kết luận ) của một
bài văn tả cảnh .
2. Từ đó biết phân tích cấu tạo của một bài văn tả cảnh cụ thể .
II-ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC
- VBT Tiếng Việt 5 , tập một ( nếu có )
- Bảng phụ ghi sẵn :
+Nội dung cần ghi nhớ .
+Tờ giấy khổ to trình bày cấu tạo của bài Nắng trưa
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC
1-Giới thiệu bài
Bài học hôm nay giúp các em nắm được cấu tạo của một bài văn tả cảnh , so với các

dạng bài TLV tả những đối tượng cụ thể ( như tả đồ vật , cây cối , con vật ) tả cảnh là một
dạng bài khó hơn vì đối tượng tả là một quang cảnh nằm trong một không gian rộng . Trong
quang cảnh đó , có thể thấy không chỉ thiên nhiên mà cả con người , loài vật . Vì vậy , để
viết đïc một bài văn tả cảnh , người viết phải biết quan sát đối tượng một cách bao quát
toàn diện .
2-Phần nhận xét
Bài tập 1 :
- Một hs đọc yêu cầu BT1 và đọc một lượt bài Hoàng hôn trên sông Hương , đọc thầm
phần giải nghóa từ ngữ : màu ngọc lam , nhạy cảm , ảo giác .
- Gv giải nghóa từ hoàng hôn ( thời gian vào cuối buổi chiều , mặt trời mới lặn , ánh
sáng yếu ớt và tắt dần ) ; Sông Hương : một dòng sông rất nên thơ của Huế mà các
em đã biết khi học bài Sông Hương ( SGK lớp 2 , tập 2 ) .
- Cả lớp đọc thầm đọan văn , xác đònh nội dung từng đoạn .
- Hs phát biểu ý kiến .
- Cả lớp nhận xét , chốt lại lời giải đúng :
- Bài văn có 3 phần :
a)Mở bài ( từ đầu đến trong thành phố vốn
đã rất yên tónh này .)
b)Thân bài ( từ Muà thu đến khoảnh khắc
yên tónh của buổi chiều cũng chấm dứt )
Lúc hoàng hôn , Huế đặc biệt yên tónh .
Sự thay đổi sắc màu của sông Hương và
hoạt động của con người bên sông từ lúc
hoàng hôn đến lúc thành phố lên đèn .
Thân bài có 2 đọan :
-Đoạn 1 ( từ Mùa thu đến hai hàng cây ):
sự đổi sắc của sông Hương từ lúc bắt đầu
hoàng hôn đến lúc tối hẳn .
-Đoạn 2 ( còn lại ) : hoạt động của con
người bên bờ sông , trên mặt sông từ lúc

hoàng hông đến lúc thành phố lên đèn .
14
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
c)Kết bài ( câu cuối )
Sự thức dậy của Huế sau hoàng hôn .
Bài tập 2
- Hs trao đổi theo nhóm .
- Gv chốt lại lời giải đúng .
Bài Quang cảnh làng mạc ngày mùa tả từng bộ phận của cảnh theo thứ tự :
+Giới thiệu màu sắc bao trùm làng quê vào ngày mùa là màu vàng .
+Tả các màu vàng rất khác nhau của cảnh vật .
+Tả thời tiết , con người .
Bài Hoàng hôn trên sông Hương tả sự thay đổi của cảnh theo thời gian theo thứ tự :
+Nêu hận xét chung về sự yên tónh của Huế lúc hoàng hôn .
+Tả sự thay đổi sắc màu của sông Hương từ lúc bắt đầu hoàng hôn đến lúc tối hẳn .
+Tả hoạt động của con người bên bờ sông , trên mặt sông lúc bắt đầu hoàng hôn đến
lúc thành phố lên đèn .
+Tả sự thức dậy của Huế sau hoàng hôn .
3-Phần ghi nhớ
- Hs đọc phần ghi nhớ .
4-Phần luyện tập
-Cả lớp đọc thầm yêu cầu bài tập và bài Nắng trưa
Mở bài ( câu văn đầu ) : Nhận xét chung về nắng trưa .
Thân bài : Cảnh vật trong nắng trưa .
Thân bài gồm 4 đoạn sau
-Đoạn 1 : Từ Buổi trưa từ trong nhà đến
bốc lên mãi .
Hơi đất trong nắng trưa dữ đội .
-Đoạn 2 : từ Tiếng gì xa vắng đến hai mí
mắt khép lại .

Tiếng võng đưa và câu hát ru em trong
nắng trưa .
-Đoạn 3 : từ Con gà nào đến bóng duối
cũng lặng im .
Cây côí và con vật trong nắng trưa .
-Đoạn 4 : từ Ấy thế mà đến cấy nốtt thửa
ruộng chưa xong
Hình ảnh người mẹ trong nắng trưa .
5-Củng cố , dặn dò
- Hs nhắc lại ghi nhớ trong SGK .
- Dặn Hs ghi nhớ kiến thức cấu tạo bài văn tả cảnh .
LUYỆN TỪ VÀ CÂU
LUYỆN TẬP VỀ TỪ ĐỒNG NGHĨA
I-MỤC ĐÍCH , YÊU CẦU
1. Tìm được nhiều từ đồng nghóa với những từ đã cho .
2. Cảm nhận được sự khác nhau giữa những từ đồng nghóa không hoàn toàn , từ đó biết
cân nhắc , lựa chọn từ thích hợp với hoàn cảnh cụ thể .
15
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
II-ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC
- VBT Tiếng Việt 5 , tập một.
- Bút dạ và 2,3 tờ phiếu khổ to pho to nội dung BT3 .
- Một vài trang từ điển pho to nội dung liên quan đến BT1 ( nếu có điều kiện )
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC
HOẠT ĐỘNG THẦY HOẠT ĐỘNG TRÒ
A-KIỂM TRA BÀI CŨ :
Trả lời các câu hỏi :
-Thế nào là từ đồng nghóa ? Thế nào là từ
đồng nghóa hoàn toàn ? Thế nào là từ
đồng nghóa không hoàn toàn ? Cho VD .

-Làm lại BT1 hoặc BT3 .
-Hỏi đáp .
B-DẠY BÀI MỚI
1-Giới thiệu bài : Nêu mục đích , yêu cầu
của tiết học .
2-Hướng dẫn hs làm BT
Bài tập 1 :
-Phát phiếu , bút dạ và một vài trang từ
điển cho các nhóm làm việc .
-Đọc yêu cầu .
-Các nhóm tra từ điển, tao đổi, thực hành.
-Đại diện các nhóm trình bày kết quả làm
việc .
-Cả lớp nhận xét .
-Viết vào VBT .
Bài tập 2 :
-Mỗi em đặt ít nhất 1 câu , nói với bạn
ngồi cạnh câu văn mình đã đặt .
-Mỗi em đặt 1 câu với những từ cùng
nghóa vừa tìm được .
+Vườn cải nhà em mới lên xanh mướt .
+Em gái tôi từ trong bếp đi ra , hai má đỏ
lựng vì nóng .
+Búp hoa lan trắng ngần .
+Cậu bé da đen trũi vì phơi nắng gió
ngoài đồng .
-Đọc yêu cầu BT .
-Thi tiếp sức .
-Cả lớp nhận xét .
Bài tập 3

Suốt đêm thác réo điên cuồng . Mặt trời
vừa nhô lên . Dòng thác óng ánh sáng rực
dưới nắng . Tiếng nước xối gầm vang .
Đậu “ chân” bên kia ngọn thác , chúng
chưa kòp chờ cho cơn choáng đi qua , lại
-Đọc yêu cầu .
-Cả lớp làm bài .
-Sửa bài .
16
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
hối hả lên đường .
3.Củng cố , dặn dò
-Nhận xét tiết học .
-Đọc lại đọan văn Cá hồi vượt thác .
TƯ LIỆU CHO GV THAM KHẢO
1. Các từ đồng nghóa chỉ màu xanh : xanh biếc , xanh lè , xanh mét , xanh tươi , xanh
sẫm , xanh thẫm , xanh lơ , xanh nhạt , xanh lơ , xanh lục , xanh non , xanh ngắt ,
xanh ngát , xanh rì , xanh ngút ngàn , xanh mướt , xanh rớt , xanh xao , xanh rờn ,
xanh mượt , xanh bóng , xanh đen , xanh xanh . . .
2. Các từ đồng nghóa chỉ màu đỏ : đỏ au , đỏ bừng , đỏ cạch , đỏ chóe , đỏ chói , đỏ
chót , đỏ đọc , đỏ gay , đỏ hoe , đỏ loét , đỏ hoét , đỏ hỏn , đỏ lòm , đỏ lừ , đỏ lựng ,
đỏ ngầu , đỏ nhừ , đỏ ối đỏ quạch , đỏ rực , đỏ ửng , đỏ hồng , đỏ thắm , đỏ thẫm , đỏ
sẫm , đỏ rực , đỏ tía , đo đỏ . . .
3. Các từ đồng nghóa chỉ màu trắng : trắng tinh , trắng toát , trắng muốt , trắng phau ,
trắng nõn , trắng nuột , trắng bốc , trắng ngà , trắng ngần , trắng nhởn , trắng ởn ,
trắng bong , trắng bốp , trắng lóa , trắng xóa , trắng lốp , trắng phốp , trắng bạch ,
trắng bệch , trắng hếu , trắng mờ , trắng dã , trắng trẻo, trăng trắng.
4. Các từ đồng nghóa chỉ màu đen : đen sì , đen kòt , đen sòt , đen thui , đen thủi , đen
trũi , đen nghòt , đen ngòm , đen nhẻm , đen nhức , đen giòn , đen lánh , đen láy , đen
đen . . . .

TẬP LÀM VĂN
LUYỆN TẬP TẢ CẢNH
I-MỤC ĐÍCH , YÊU CẦU
1. Từ việc phân tích quan sát tinh tế của tác giả trong đọan văn Buổi sớm trên cánh
đồng , hs hiểu thế nào là nghệ thuật quan sát và miêu tả trong bài văn tả cảnh .
2. Biết lập dàn ý tả cảnh một buổi trong ngày và trình bày theo dàn ý những điều đã
quan sát .
II-ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC
- Tranh , ảnh một số quang cảnh vườn cây , công viên , đường phố , cánh đồng ,
nương rẫy ( nếu có )
- Những ghi chép kết quả quan sát cảnh một buổi trong ngày ( theo lời dặn của
thầy , cô trong tiết trước ) .
- VBT Tiếng Việt 5 , tập một ( nếu có )
- Bút dạ , 2,3 tờ giấy khổ to để một số hs viết dàn ý bài văn .
II-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC
A-KIỂM TRA BÀI CŨ
17
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
- Nhắc lại kiến thức cần ghi nhớ trong tiết trươc .
- Nhắc lại cấu tạo của bài Nắng trưa
B-DẠY BÀI MỚI
1-Giới thiệu bài : Nêu mục đích , yêu cầu của tiết học .
2-Hướng dẫn hs làm BT .
Bài tập 1 :
- Đọc nội dung BT1 .
- Làm bài cá nhân
- Một số hs nối tiếp nhau thi trình bày các ý kiến . Cả lớp nhận xét .
- Gv nhấn mạnh nghệ thuật quan sát và chọn lọc chi tiết tả cảnh của tác giả bài văn .
a)Tác giả tả những sự vật gì
trong buổi sớm mùa thu ?

Tả cánh đồng buổi sớm : vòm trời ; những giọt mưa ;
những sợi cỏ ; những gánh rau , những bó huệ của
người bán hàng ; bầy sáo liệng trên cánh đồng lúa
đang kết đòng ; mặt trời mọc .
b)Tác giả quan sát sự vật bằng
những giác quan nào ?
-Bằng cảm giác của làn da ( xúc giác ) : thấy sớm
đầu thu mát lạnh ; một vài giọt mưa loáng thoáng rơi
trên khăn và tóc ; những sợi cỏ đẫm nướt làm ướt
lạnh bàn chân .
-Bằng mắt ( thò giác ) : thấy mây xám đục , vòm trời
xanh vòi vọi ; vài giọt mưa loáng thoáng rơi ; người
gánh rau và những bó huệ trắng muốt ; bầy sáo liệng
trên cánh đồng lúa đang kết đòng ; mặt trời mọc trên
những gọn cây xanh tươi .
c)Tìm một chi tiết thể hiện sự
quan sát tinh tế của tác giả ?
VD : giữa những đám mây xám đục , vòm trời hiện
ra như những khoảng vực xanh vòi vọi ; một vài giọt
mưa loáng thoáng rơi . . .
Bài tập 2
- Hs đọc yêu cầu
- Gv vài tranh , ảnh minh họa vườn cây , công viên , đường phố , nương rẫy . . .
- Hs tự lập dàn ý . Gv phát giấy khổ to và bút dạ cho hs khá , giỏi .
- Hs trình bày theo dàn ý hợp lí . Gv chấm điểm . Sau đó mời 1 hs làm bài tốt nhất dán
tờ giấy khổ to lên bảng lớp , xem như một bài làm mẫu để cả lớp quan sát .
- VD về dàn ý sơ lược tả một buổi sáng trong công viên :
Mở bài : giới thiệu bao quát cảnh công viên yên tónh vào buổi sớm tinh mơ .
Thân bài ( tả các bộ phận cảnh vật )
- Những làn gió mát thổi lên từ mặt hồ .

- Câu cối tươi tắn , chim chóc hót ca , những con đượng sạch sẽ , vắng vẻ .
- Những chiếc thuyền đạp nước đậu ven hồ , bóng cầu in trên mặt hồ .
18
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
- Công viên lác đác vài bóng người đi tập thể dục , càng nhộn hòp hơn khi trời
sáng rõ .
Kết bài : Em rất thích đến công viên vào những buổi sáng mai .
3-Củng cố , dặn dò
- Gv nhận xét tiết học .
- Hs về nhà tiếp tục hoàn chỉnh dàn ý đã viết , viết lại vào vở , chuẩn bò bài sau .
TUẦN 2
TẬP ĐỌC
NGHÌN NĂM VĂN HIẾN
I-MỤC ĐÍCH , YÊU CẦU
1. Biết đọc đúng một văn bản khoa học thường thức có bảng thống kê .
2. Hiểu nội dung bài : Việt Nam có truyền thống khoa cử lâu đời . Đó là một bằng
chứng về nền văn hiến lâu đời của nước ta .
II-ĐỒ DÙNG DẠY - HỌC
- Tranh minh họa bài đọc trong SGK .
- Bảng phụ viết sẵn một đoạn của bảng thống kê để hướng dẫn hs luyện đọc .
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
A-KIỂM TRA BÀI CŨ -2 hs đọc bài và trả lời những câu hỏi của
bài đọc .
B-DẠY BÀI MỚI
1-Giới thiệu bài :
Đất nước ta có một nền văn hiến lâu đời .
bài đọc Nghìn năm văn hiến sẽ đưa các em
đến với Văn Miếu – Quốc Tử Giám là
một đòa danh nổi tiếng ở thủ đô Hà Nội .

đòa danh này là một chứng tích về nền văn
hiến lâu đời của dân tộc ta .
2-Hướng dẫn hs luyện đọc và tìm hiểu bài
a)Luyện đọc
-Gv đọc mẫu bài văn .
Có thể chia bài làm 3 đoạn như sau :
Đọan 1 : Từ đầu đến lấy đỗ gần 3000 tiến
só cụ thể như sau .
Đoạn 2 : bảng thống kê
Đoạn 3 : Phần còn lại .
Khi hs đọc , gv kết hợp :
Chú ý : Khi hs đọc , gv kết hợp sửa lỗi cho
-Hs quan sát ảnh Văn Miếu – Quốc Tử
Giám .
-Hs nối tiếp nhau đọc từng đoạn của bài .
19
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
hs nếu có em phát âm sai , ngắt nghỉ hơi
khi đọc bảng thống kê chưa đúng .
-Hs luyện đọc theo cặp .
-1 hs đọc cả bài .
b)Tìm hiểu bài
Câu hỏi 1 : Đến thăm Văn Miếu , khách
nước ngoài ngạc nhiên điều gì ?
Câu hỏi 2 :Hs đọc thầm bảng số liệu thống
kê , từng em làm việc cá nhân , phân tích
bảng số liệu này theo yêu cầu đã nêu .
Câu hỏi 3 : Bài văn giúp em hiểu điều gì
về truyền thống văn hóa Việt Nam ?
-Trao đổi , thảo luận .

-Khách nước ngoài ngạc nhiên khi biết
rằng từ năm 1075 , nươc ta đã mở khoa thi
tiến só . Ngót 10 thế kỉ , tính từ khoa thi
năm 1075 đến khoa thi cuối cùng vào năm
1919 , các triều vua Việt Nam đã tổ chức
được 185 khoa thi, lấy đỗ gần 3000 tiến só.
+Triều đại tổ chức nhiều khoa thi nhất :
triều Lê : 104 khoa thi .
+Triều đại có nhiều tiến só nhất: triều Lê:
1780 tiến só .
-Người Việt Nam ta có truyền thống coi
trọng đạo học . Việt Nam là một đất nước
có nền văn hiến lâu đời . Dân tộc ta rất
đáng tự hào vì có nền văn hiến lâu đời .
c)Luyện đọc lại
-Gv theo dõi , uốn nắn .
-3 hs đọc nối tiếp nhau
3-Củng cố , dặn dò :
-Nhận xét tiết học .
-Về nhà tiếp tục luyện đọc ; đọc trước bài
học sau .
CHÍNH TẢ (Nghe – viết)
LƯƠNG NGỌC QUYẾN
I-MỤC ĐÍCH , YÊU CẦU
1. Nghe viết đúng , trình bày đúng chính tả “Lương Ngọc Quyến ”
2. Nắm được mô hình cấu tạo vần . Chép đúng tiếng , vần vào mô hình .
II-ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC
- Vở BT Tiếng Việt 5 tập một ( nếu có )
- Bảng lớp kẻ sẵn mô hình cấu tạo vần trong BT3 .
- Kết quả của mô hình

TIẾNG
VẦN
ÂM ĐỆM ÂM CHÍNH ÂM CUỐI
trạng a ng
nguyên u yê n
Nguyễn u yê n
20
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
Hiền iê n
khoa o a
thi i
làng a ng
Mộ ô
Trạch a ch
huyện u yê n
Cẩm â m
Bình i nh
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
A-KIỂM TRA BÀI CŨ -Hs nhắc lại qui tắc chính tả g/gh; ng/ngh ;
c/k
B-DẠY BÀI MỚI
1-Giới thiệu bài :
Trong tiết học hôm nay , các em sẽ nghe
thầy (cô) đọc viết đúng bài chính tả
“Lương Ngọc Quyến” .
2-Hướng dẫn hs nghe , viết
-Gv đọc bài chính tả một lượt trong SGK .
Đọc thong thả , rõ ràng , phát âm chính
xác các tiếng có âm , vần , thanh hs dễ

viết sai .
-Nói về nhà yêu nước Lương Ngọc Quyến:
giới thiệu chân dung , năm sinh , năm mất
của Lương Ngọc Quyến ; tên ông được đặt
cho nhiều đường phố , nhiều trường học ở
các tỉnh , thành phố .
Lưu ý hs : Ngồi viết đúng tư thế . Ghi tên
bài vào giữa dòng . Sau khi chấm xuống
dòng , chữa đầu viết hoa lùi vào 1 ô li .
-Đọc lại toàn bài chính tả 1 lượt .
-Gv chấm chữa 7-10 bài .
-Nêu nhận xét chung .
-Hs theo dõi SGK .
-Đọc thầm bài chính tả
-Gấp SGK .
-Hs viết .
-Hs soát lại bài , tự phát hiện lỗi và sửa lỗi
-Từng cặp hs đổi vở soát lỗi cho nhau hoặc
tự đối chiếu SGK để chữa những chữ viết
sai .
3-Hướng dẫn hs làm BT chính tả
Bài tập 2 :
-Viết ra nháp phần vần của từng tiếng in
đậm hoặc gạch dưới bộ phận vần của các
-1 hs đọc yêu cầu của bài . cả lớp đọc
thầm .
-Trạng ( vần ang ), nguyên ( vần uyên) ,
21
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
tiếng đó . Nguyễn , Hiền , khoa , thi , làng , Mộ

Trạch , huyện , Cẩm , Bình .
Bài tập 3 :
Chốt lại :
+Phần vần của tất cả các tiếng đều có âm
chính .
+Ngoài âm chính , một số vần còn có
thêm âm cuối ( trạng , làng . . . ) , âm đệm
( nguyên , Nguyễn , khoa , huyện ) . Các
âm đệm đïc ghi bằng 2 chữ cái o và u .
+có những vần có đủ cả âm đệm , âm
chính và âm cuối ( nguyên , Nguyễn ,
huyện )
Nói thêm : Bộ phận quan trọng không thể
thiếu trong tiếng là âm chính và thanh .
Có tiếng chỉ có âm chính và thanh . VD :
A, mẹ đã về ! U về rồi. Ê, lại đây chú bé !
-Một hs đọc yêu cầu , đọc cả mô hình
-Hs làm vào VBT hoặc kẻ mô hình cấu
tạo tiếng vào vở , chép các tiếng có vần
vừa tìm được vào mô hình .
-Hs trình bày kết quả vào mô hình đã kẻ
sẵn ( Phần chuẩn bò bài )
-Cả lớp nhìn , nhận xét .
-Cả lớp sửa bài .
4-Củng cố , dặn dò
-Nhận xét tiết học, biểu dương những hs
tốt .
-Yêu cầu hs ghi nhớ mô hình cấu tạo vần.
Chuẩn bò bài sau .
LUYỆN TỪ VÀ CÂU

Mở rộng vốn từ : TỔ QUỐC
I-MỤC ĐÍCH , YÊU CẦU
1. Mở rộng , hệ thống hoá vốn từ về Tổ quốc .
2. Biết đặt câu với những từ ngữ nói về Tổ quốc , quê hương .
II-ĐỒ DÙNG DẠY - HỌC
- Bút dạ , 1 vài tờ phiếu khổ to để hs làm BT2,3,4 .
- Từ điển đồng nghóa tiếng Việt ( hoặc một vài trang pho to gắn vơi bài học ),
Sổ tay từ ngữ tiếng Viết tiểu học , nếu có điều kiện .
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC
HOẠT ĐỘNG THẦY HOẠT ĐỘNG TRÒ
A-KIỂM TRA BÀI CŨ
B-DẠY BÀI MỚI
1-Giới thiệu bài :
Trong tiết LTVC gắn với chủ điểm Việt
-Hs làm BTcủa tiết trước .
22
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
Nam – Tổ quốc em , các em sẽ đươc làm
giàu vốn từ về Tổ quốc .
2-Hướng dẫn hs làm bài tập
Bài tập 1 :
-Nửa lớp đọc thầm bài Thư gửi các học
sinh , nửa lớp còn lại đọc thầm bài Việt
Nam thân yêu , tìm các từ đồng nghóa với
Tổ quốc trong mỗi bài .
Bài tập 2 :
-Nêu yêu cầu BT2 .
-Nhận xét, kết luận nhóm thắng cuộc là
nhóm tìm nhiều từ đồng nghóa vớ Tổ quốc;
bổ sung từ để làm phong phú hơn kết quả

bài làm
-Hs đọc trước lớp yêu cầu BT
-Làm việc cá nhân hoặc trao đổi cùng bạn.
-Phát biểu ý kiến
-Cả lớp nhận xét , loại bỏ những từ không
thích hợp .
Lời giải đúng :
+Bài Thư gởi các học sinh : nước , nước
nhà , non sông .
+Bài Việt Nam thân yêu : đất nước , quê
hương .
-Trao đổi theo nhóm .
-Thi tiếp sức .Hs cuối cùng thay nhóm đọc
kết quả .
-Lời giải đúng :đất nước , quốc gia , giang
sơn , quê hương .
Bài tập 3 :
-Phát giấy A4 cho hs làm bài .
Bài tập 4 :
Giải thích : các từ ngữ quê hương, quê mẹ,
quê cha đất tổ , nơi chôn nhau cắt rốn
cùng chỉ một vùng đất , trên đ1o có những
dòng họ sinh sống lâu đời , gắn bó với
nhau , vi đất đai rất sâu sắc . So với từ Tổ
quốc thì những từ này chỉ diện tích hẹp
hơn nhiều . Tuy nhiên , trong một số
trường hợp , người ta có thể dùng các từ
ngữ nói trên với nghóa tương tự nghóa của
tử Tổ quốc . VD , một người Việt Nam có
thể giới thiệu về mình với những người

bạn nước ngoài mới quen như sau : Việt
Nam là quê hương của tôi . Quê mẹ của
tôi là Việt Nam . Việt Nam là quê cha đất
tổ của tôi . Việt Nam là nơi chôn nhau cắt
rốn của tôi .
-1 hs đọc yêu cầu của bài hoặc phát cho
mỗi nhóm 1 vài trang từ điển nhắc hs tìm
từ đồng nghóa ở mục có từ quốc .
-Viết vài vở khoảng 5,7 từ có tiếng quốc .
-Đọc yêu cầu .
-Làm vào VBT .
-Nối tiếp nhau phát biểu ý kiến .
Gợi ý :
+Quê hương tôi ở Cà Mau – mỏm đấtcuối
cùng của Tổ quốc .
+Nam Đònh là quê mẹ của tôi .
+Bác chỉ mong được về sống nơi chôn
nhau cắt rốn của mình .
3-Củng cố , dặn dò
23
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
-Nhận xét tiết học , biểu dương những hs
tốt .
KỂ CHUYỆN
KỂ CHUYỆN ĐÃ NGHE , ĐÃ ĐỌC
I-MỤC ĐÍCH , YÊU CẦU
1. Rèn kó năng nói :
- Biết kể tự nhiên bằng lời kể của mình một câu chuyện đã được nghe , đã đọc
nói về các anh hùng , danh nhân của đất nước .
- Hiểu ý nghóa câu chuyện : biết đặt câu hỏi cho bạn hoặc trả lời câu hỏi của

bạn về câu chuyện .
2. Rèn kó năng nghe : chăm chú theo dõi bạn kể chuyện ; nhận xét , đánh giá đúng lời
kể của bạn , kể tiếp được lời bạn .
II-ĐỒ DÙNG DẠY - HỌC
- Một số sách, truyện, bài báo viết về các anh hùng, danh nhân của đất nước (gv và hs
sưu tầm được); truyện cổ tích , truyện danh nhân , truyện cười , truyện thiếu nhi ,
truyện đọc lớp 5 , báo Thiếu niên Tiền phong .
- Bảng lớp viết đề bài
- Giấy khổ to ( hoặc bảng phụ ) viết gợi ý 3 trong SGK
- Chú ý : Giờ KC đã nghe , đã đọc cần được tổ chức vui như một giờ giao lưu tập thể ,
tạo sân chơi cho mọi hs được thể hiện mình và thành công . Để đạt được điều đó , hs
phải chuẩn bò trước . nếu có em chuẩn bò tốt , thuộc truyện , có thể vừa kể vừa diễn
bằng cử chỉ , động tác thì càng đáng khen . Để những hs yếu kém cũng thành công
trong giờ học, gv nên giúp các em tìm truyện .
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC
HOẠT ĐỘNG THẦY HOẠT ĐỘNG TRÒ
A-KIỂM TRA BÀI CŨ
B-DẠY BÀI MỚI
1-Giới thiệu bài :
Các Em đã biết về cuộc đời và khí phách
của anh hùng Lý Tự Trọng. Trong tiết KC
hôm nay , các em sẽ kể những chuyện
mình tự sưu tầm được về các anh hùng ,
anh nhân khác của đất nước .
-2 hs tiếp nối nhau kể lại chuyện Lý Tự
Trọng .
2-Hướng dẫn hs kể chuyện
a)Hướng dẫn hs tìm hiểu yêu cầu đề bài
Gạch dưới những từ cần chú ý : Hãy kể lại
1 câu chuyện đã được nghe ( nghe ông bà ,

-Hs đọc đề bài .
24
Thiết kế bài giảng môn TIẾNG VIỆT – 5 ---------------- Giáo viên : Nguyễn Hờn
cha mẹ hoặc ai đó kể lại ) hoặc được đọc (
tự e tìm đọc ) về các anh hùng , danh nhân
của nước ta .
Giải nghóa : danh nhân : người có danh
tiếng , có công trạng với đất nước , tên
tuổi đưc người đời ghi nhớ .
Nhắc hs : một số truyện viết về các anh
hùng , danh nhân được nêu trong gợi ý 1
là những truyện các em đã học .
VD : Trưng Trắc , Trưng Nhò ( truyện Hai
Bà Trưng) , Phạm Ngũ Lão ( truyện
Chàng trai làng Phù Ủng ) , Tô Hiến
Thành ( truyện Một người chính trực ) . . .
-Kiểm tra hs đã chuẩn bò ở nhà cho tiết
học này như thế nào .
b)Hs thực hành kể chuyện , trao đổi ý
nghóa câu chuyện
-Nhắc hs : Với những truyện khá dài mà
các em không có khả năng kể gọn lại ,
các em có thể kể 1,2 đoạn truyện .
-4 hs nối tiếp nhau đọc các gợi ý 1,2,3,4
trong SGK .
-Đọc nối tiếp nhau trước lớp câu chuyện
mà các em kể . Nói rõ đó là truyện về anh
hùng , danh nhân nào .
VD : Tôi muốn kể với các bạn nghe câu
chuyện Ông Phùng Khắc Hoan và năm hạt

giống . Câu chuyện kể về ông Phùng Khắc
Hoan đã có công đem hạt giống ngô từ
Trung Quốc về trồng ở nước ta . Tôi đọc
truyện này trong sách Đối đáp giỏi của
NXB Kim Đồng . Tôi muốn kể chuyện về
Đôi Bàn Tay Vàng của bác só Tôn Thất
Tùng . Bác só Tôn Thất Tùng là là một bác
só mổ gan nổi tiếng , đã cứu sống được
nhiều bệnh nhân và có những phát minh
khoa học quý giá . Tôi đọc truyện này
trong sách truyện đọc lớp 5 .
-Kể chuyện theo cặp , trao đổi về ý nghóa
câu chuyện .
-Thi kể trước lớp
-Mỗi hs kể xong đều nói ý nghóa câu
chuyện của mình hoặc trao đổi , giao lưu
cùng các bạn trong lớp .VD :
+Bạn thích nhất hành động naò của người
anh hùng trong câu chuyện ?
+Bạn thích nhất chi tiết nào trong câu
chuyện ?
+Qua câu chuyện bạn hiểu điều gì ?
-Cả lớp nhận xét , tính điểm thi đua .
3-Củng cố , dặn dò
-Nhận xét tiết học
-Dặn hs : Đọc trước đề bài và gợi ý trong
SGK để tìm được câu chuyện em sẽ kể
25

×