Máy công cụ 2 bài giảng dành cho sinh viên Đại học và cao đẳng

ĐH Ph m Văn Đ ng

BÀI GI NG MÁY CÔNG C

ThS.ăPh măV năTrung
ThS.ăTr năV năThùy

5/2016


TR

NGă IăH CăPH MăV Nă NG
KHOAăK ăTHU TăCỌNGăNGH
----------

ThS.ăPh măV năTrung
ThS.ăTr năV năThùy

BÀIăGI NG

MÁYăCỌNGăC
(Dùngăchoăb că H)

Qu ngăNgưi,ăthángă5/2016


M CăL C
ầ i nói đ u ................................................................................................ Trang 01
CH

NGă1:ă

1.1.ă

iăc

NGăH CăMÁYăCỌNGăC

ngăv ămáyăc tăkimălo i ....................................................................02

1.1.1. Kháiăni măv ămáy .................................................................................02
1.1.2.ăKháiăni măv ămáyăcôngăc ....................................................................02
1.1.3.ăKháiăni măv ămáyăc tăkimălo i .............................................................02
1.1.4.ăPhânălo iămáyăc tăkimălo i ....................................................................03
1.1.5. Kýăhi uămáyăc tăkimălo i ......................................................................04
1.2. Chuy năđ ngăt oăhìnhăc aămáyăc tăkimălo i..............................................04
1.2.1. Ph

ngăphápăhìnhăthànhăb ăm tăgiaăcông .............................................04

1.2.2. Chuy năđ ngăt oăhìnhăc aămáyăc tăkimălo i .........................................06
1.3.ăPh

ngăphápăt oăhình..................................................................................08

1.3.1.ăPh

ngăpháp chép hình .........................................................................08

1.3.2.ăPh

ngăphápătheoăv t ............................................................................08

1.3.3.ăPh

ngăphápăbaoăhình ...........................................................................09

1.4. S ăđ ăk tăc uăđ ngăh c ................................................................................09
1.4.1.ăKháiăni m ..............................................................................................09
1.4.2.ăXíchătruy năđ ng ...................................................................................09
1.4.3.ăT ăh păchuy năđ ng ..............................................................................13
1.5.ă i uăch nhăchuy năđ ng ...............................................................................13
1.5.1.ă i uăch nhăxíchăv năt c .........................................................................14
1.5.2.ă i uăch nhăxíchăc tărenvit .....................................................................14
CH

NGă2:ăCÁCăC ăC UăTRUY N

NGă

2.1.ăChuy năđ ngăc aămáyăcôngăc ....................................................................16
2.1.1.ăKháiăni măv ăchuy năđ ng ....................................................................16
2.1.2.ăCácăđ iăl

ngăđ cătr ngăc aăchuy năđ ng ............................................17

2.1.3ăT ăs ătruy n ............................................................................................17
2.2.ăCácăc ăc uătruy năđ ng ...............................................................................18
2.2.1.ăTruy năđ ngăphânăc p ..........................................................................18
i

2.2.2.ăTruy năđ ngăvôăc p ..............................................................................24
CH

NGă3:ăMÁYăTI N

3.1.ă

iăc

ngăv ămáyăti n ..................................................................................29

3.1.1.ăKháiăni m ..............................................................................................29
3.1.2.ăCôngăd ng .............................................................................................29
3.1.3.ăPhânălo i ................................................................................................30
3.1.4.ăCácăb ăph năchính .................................................................................31
3.2.ăMáyăti năRenvítăv năn ngăT620 ..................................................................32
3.2.1.ă

cătínhăk ăthu t ...................................................................................32

3.2.2.ăS ăđ ăk tăc uăđ ngăh c .........................................................................32
3.2.3.ăS ăđ ăđ ngăh c ......................................................................................32
3.3.ăC tărenvítă .....................................................................................................33
3.3.1.ăC tărenătiêuăchu n ...................................................................................38
3.3.2.ăC tărenăkhôngătiêuăchu n ........................................................................40
3.3.3.ăC tărenăchính xác ....................................................................................40
3.3.4.ăC tărenăm tăđ u ......................................................................................41
3.4.ăCácăc ăc uăđ căbi t .......................................................................................41

3.4.1. aiă căb ăđôi ..........................................................................................41
3.4.2. Lyăh păm tăchi u ...................................................................................41
3.4.3. Ch căđi uăch nh ......................................................................................43
3.4.4. C ăc uăanătoànăbàn xe dao .....................................................................44
3.5.ă i uăch nhămáyăti n......................................................................................44
3.5.1.ă i uăch nhăđ ăti năcôn ...........................................................................44
3.5.2. i uăch nhămáyăđ ăti năren ...................................................................45
3.6.ăM tăs ămáyăti năkhác ...................................................................................48
3.6.1ăMáyăti năc t ...........................................................................................48
3.6.2.ăMáyăti nărevolver .................................................................................48
3.6.3.ăMáyăti năđ ng ......................................................................................49
CH

NGă4: MÁY PHAY

4.1.ă

iăc

ngăv ămáyăphay ................................................................................51

ii


4.1.1.ăKháiăni m ..............................................................................................51
4.1.2.ăCôngăd ng .............................................................................................51
4.1.3.ăPhânălo i ................................................................................................51
4.1.4.ăCácăb ăph năchính .................................................................................51
4.2.ăMáyăphayăv năn ngăn măngangăP82 ..........................................................52
4.2.1.ă

cătínhăk ăthu t ...................................................................................52

4.2.2.ăS ăđ ăk tăc uăđ ngăh c .........................................................................52
4.2.3.ăS ăđ ăđ ngăh c ......................................................................................53
4.3.ă

uăphơnăđ ăv năn ng ................................................................................55

4.3.1.ă

uăphânăđ ăv năn ngăcóăđ aăphânăđ .................................................56

4.3.2.ă

uăphânăđ ăv năn ngăkhôngăcóăđ aăphânăđ ......................................60

4.4.ăCácăc ăc uăđ căbi t .......................................................................................62
4.5.ăCácălo iămáyăphayăkhác ...............................................................................65
CH

NGă5: MÁYăGIAăCỌNGăBÁNHăR NGăTR

5.1.ă

iăc

ngăv ămáyăgiaăcôngăbánhăr ng .......................................................68

5.1.1.ăKháiăni mă .............................................................................................68

5.1.2.ăCôngăd ng .............................................................................................70
5.1.3.ăPhânălo i ................................................................................................70
5.2.ăMáyăphayăr ngăE3-5 .....................................................................................70
5.2.1.ă

cătínhăk ăthu t ...................................................................................70

5.2.2.ăS ăđ ăk tăc uăđ ngăh c .........................................................................70
5.2.3.ăS ăđ ăđ ngăh c ......................................................................................71
5.3.ăMáyăl năr ngă5M324A .................................................................................72
5.3.1.ă

cătínhăk ăthu t ...................................................................................72

5.3.2.ăS ăđ ăk tăc uăđ ngăh c .........................................................................73
5.3.3.ăS ăđ ăđ ngăh c ......................................................................................73
5.4.ăMáyăx căr ngă514 .........................................................................................78
5.4.1.ă

cătínhăk ăthu t ...................................................................................79

5.4.2.ăS đ ăk tăc uăđ ngăh c .........................................................................79
5.4.3.ăS ăđ ăđ ngăh c ......................................................................................79
CH

NGă6:ăNH NGăV Nă

ăCHUNGăV ăTHI TăK ăMÁYăC TăKIMăLO I

iii

6.1. Ch ătiêuăkinhăt ăk ăthu t ..............................................................................84
6.1.1. Kh ăn ngăcôngăngh ăc aămáy ...............................................................84
6.1.2.ăN ngăsu tăc aămáy ................................................................................84
6.1.3.ă

ăchính xác vàăđ ătinăc yăc aămáy .....................................................85

6.1.4.ăM căđ ăt ăđ ngăhóaăc aămáy .................................................................86
6.1.5. Giá thành máy ........................................................................................87
6.2. Trìnhăt ăthi tăk ămáyăcôngăc .....................................................................87
6.2.1.ăNguyênăt căthi tăk ................................................................................87
6.2.2. Trìnhăt ăthi tăk ămáyăcôngăc ...............................................................88
6.2.3.ăCh ăt oăth .............................................................................................90
CH

NGă7: C ăS ăTHI TăK ăMÁYăCỌNGăC

7.1. Cácăđ cătínhăk ăthu tăc aămáy ................................................................... 91
7.1.1. V năt căc tăvàăl

ngăch yădaoăt iăh n ..................................................91

7.1.2. Chu iăs ăvòngăquay ...............................................................................94
7.2. Xácăđ nhăcácăthôngăs ăc ăb n .................................................................. 100
7.2.1. Nguyênăt căg pă10 .............................................................................. 100
7.2.2. Nguyênăt căg pă2 ................................................................................ 101
7.2.3. Xácăđ nhăs ăvòngăquayătiêuăchu n ..................................................... 103
7.2.4. L aăch năcácăthôngăs ăc ăb n ............................................................ 103

7.3. Xácăđ nhăch ăđ ălƠmăvi căt iăh n ............................................................. 105
7.3.1. Ch ăđ ăc tăc căđ i .............................................................................. 105
7.3.2. Ch ăđ ăc tăth ămáy............................................................................. 107
7.4. Xác đ nhăl cătácăd ngăkhiăgiaăcông .......................................................... 107
7.4.1. Xácăđ nhăl căc t.................................................................................. 107
7.4.2. Xácăđ nhăl căch yădao ........................................................................ 111
7.5. Xácăđ nhăcôngăsu tăđ ngăc ăđi n ............................................................. 112
7.5.1. Xácăđ nhăcôngăsu tăđ ngăc ătruy năđ ngăchính ................................. 112
7.5.2. Xácăđ nhăcôngăsu tăđ ngăc ăch yădao ................................................ 113
CH

NGă8: THI TăK ă

NGăH CăMÁY

8.1.ăCôngăd ngăvƠăyêuăc u ............................................................................... 115

iv


8.2. Xácăđ nhăt ăs ătruy năc aăh păt căđ ...................................................... 115
8.2.1. Xácăđ nhăt ăs ătruy năb ngăph

ngăphápăgi iătích ............................ 116

8.2.2. Xácăđ nhăt ăs ătruy năb ngăph

ngăphápăđ ăth ăgi i tích .................. 120

8.2.2.1. L

8.2.2.2.

iăk tăc u............................................................................... 120
ăth ăs ăvòngăquay .................................................................. 125

8.2.2.3. Nguyênăt căch năt ăs ătruy n .................................................... 127
8.2.2.4. S ăđ ătruy năl c ........................................................................ 128
8.2.3. Nh ngăc uătrúcăđ căbi t ..................................................................... 129
8.2.3.1. Trùngăt căđ .............................................................................. 130
8.2.3.2. Thêmătr căkhôngăgian ............................................................... 132
8.2.3.3. Truy năđ ngăph căt p ............................................................... 133
8.3. Nguyênăt căl păh ăth ngătruy năđ ng ...................................................... 139
8.3.1. Xíchătruy năđ ngăđ năgi n ................................................................. 139
8.3.2. B ătríăt ăs ătruy năthíchăh p ............................................................... 140
3.3.3. S ăbánhăr ngăítănh t ............................................................................ 141
8.4. Xácăđ nhăs ăr ngăc aăbánhăr ng .............................................................. 142
8.4.1. Modulănh ănhau ................................................................................. 143
8.4.2. Modul khác nhau ................................................................................ 149
CH

NGă9: THI TăK ăC ăC Uă I UăKHI NăVÀăANăTOÀN

9.1. Ch căn ngăvƠăyêuăc uăđ iăv iăc ăc uăđi uăkhi n ................................... 150
9.1.1. i uăkhi năđ

cănhanh ...................................................................... 150

9.1.2. i uăkhi năđ

cănh ănhàng................................................................ 150

9.1.3 B ătríăc ăc uăđi uăkhi năphùăh pătheoăc măgiác ................................. 153
9.1.4. i uăkhi năanătoàn.............................................................................. 153
9.1.5. i uăkhi năchínhăxác .......................................................................... 154
9.2. K tăc uăc ăc uăđi uăkhi n ......................................................................... 154
9.2.1. B ăph năđi uăkhi n ............................................................................. 154
9.2.2.ăB ăph nătruy năđ ng .......................................................................... 154
9.2.3.ăăB ăph năch păhành ............................................................................ 154
9.3. C ăc uăđi uăkhi năb ngăc ăkhí ................................................................. 155
9.3.1. C ăc uăđi uăkhi năriêngăr ................................................................. 156

v


9.3.2. C ăc uăđi uăkhi năm tătayăg t ............................................................ 158
9.3.3. C ăc uăđi uăkhi năb ngăcam .............................................................. 160
9.3.4. C ăc uăđi uăkhi năb ngăđ aăxuyênăl ................................................. 163
9.3.5. C ăc uăch nătr

căv năt c.................................................................. 164

9.3.6. C ăc uăđi uăkhi năb ngăkh pătùyăđ ng .............................................. 165
9.4. C ăc uăanătoƠn ........................................................................................... 166
9.4.1. C ăc uăkhóaăl n .................................................................................. 166
9.4.2. C ăc uăh năch ăhànhătrình .................................................................. 168
9.4.3.ăC ăc uăphòngăquáăt i .......................................................................... 169
TÀIăLI UăTHAMăKH O ............................................................................... 174

vi

ầ I NÓI

U

Máy công c c aă ngànhă ch ă t oă máyă ph nă l nă làă cácă máyă c tă kimă lo i.ă Máy
côngăc ălà lo iăthi tăb ăc ăb năđ ăt oănênăcácămáyă mócăvàă d ngăc ă c aănhi uăngànhă
khácănhau.ăDoăđó,ăm iăqu căgiaăđ uăcóăchínhăsáchănh măphátătri năv ăs ăl
l

ngăvàăch tă

ngăc aă máyă côngă c ă nóiă chungă vàă máyă c tă kimă lo iă nóiă riêngă vàă c ngă chínhă lo iă

trangă thi tă b ă k ă thu tă nàyă đ
trìnhăđ ăphátătri năc aăm iăn
Bàiăgi ngăMáy công c
doăTr

ngă

iăh căPh măV nă

că xemă làă m tă y uă t ă đ că tr ngă choă trìnhă đ ă s nă xu t,ă
c.
đ

căbiênăso nătheoăn iădungăphânăph iăch
ngăxâyăd ng.ăN iădungăđ

ngătrìnhă

căxâyăd ng theoătinhăth nă

ng năg n,ăd ăhi uăvàătrênăc ăs ăk ăth aănh ngăn iădungăđ

căgi ngăd yă ăcácătr

k tăh păv iănh ngăn iădungăm iănh măđápă ngăyêuăc uănângăcaoăch tăl

ng,ă

ngăđàoăt oă

ph căv ăs ănghi păcôngănghiêpăhóa,ăhi năđ iăhóa.
N iădungăc aăbàiăgi ng Máy công c baoăg mă9 ch

ng v iăth iăl

ng 45ăti t,

s ăgi iăthi uăchoăsinhăviênăcácăki năth căt ngăquátăv ăđ ngăh căc aămáyăc tăkimălo i,
nguyênălýălàmăvi căvàăc uăt oăc aăcácăc ăc uătruy năd năth

ngădùngătrongămáy. Bài

gi ng c ngăcungăc păchoăsinhăviênănh ngăki năth căc ăb năv ănguyênălýăho tăđ ng, ký
hi u, cácă chuy nă đ ngă trongă máy,ă cácă xíchă truy nă đ ng, s ăđ ă đ ngă h c,ă c uă t oă vàă
kh ăn ngăcôngăngh ăc aăcácălo iămáyăc tăkimălo i nh :ăMáyăti n,ămáyăphay….ă

ngă

th iăc ngărènăluy năchoăsinhăviênăcácăk ăn ngătínhătoán,ăthi tăk ătrongăk ăthu t.
Tuy nhóm tácăgi ăcóănhi uăc ăg ng khiăbiênăso n,ănh ngăbàiăgi ngăch căkhôngă
tránhăkh iănh ngăsaiăsót.ăNhóm tácăgi ămongănh năđ

cănhi uăýăki năđóngăgóp,ăxâyă

d ngăc aăb năđ căvàăđ ngănghi p đ ăn iădungăbàiăgi ngăđ

căhoànăthi năh n. Chúng

tôiăxinăchânăthànhăc mă n.
M iăýăki năđóngăgópăxin liênăh ăquaăemail:ă
Qu ng Ngãi, tháng 5/2016
Nhóm biênăso n

1


Ch

ngă1
NGăH CăMÁYăCỌNGăC

1.1ă

IăC

NGăV ăMÁYăCỌNGăC

1.1.1 Kháiăni măv ămáy
- Máyălàăt tăc ănh ngăkhíăc ăho tăđ ngătheoănguyênăt căc ăh cădùngăđ ăbi năđ iă
n ngăl

ngăho călàmăthayăđ iăm tăcáchăcóăýăth căv ăhìnhădángăho căv ătríăc aăv tăth
- C uătrúc,ăhìnhădángăvàăkíchăth

căc aămáyăr tăkhácănhau.ăTùyătheoăđ căđi mă

s ăd ngăc aănó,ătaăcóăth ăphânăthànhăhaiănhómăl n:
- Máyă dùngă đ ă bi nă đ iă n ngă l
thíchăh păh năđ

ngă t ă d ngă nàyă sangă d ngă khácă đ ă s ă d ngă

căg iălàămáy bi n đ i n ng l

ng

- Máyădùngăđ ăth căhi năm tăcôngăvi cănh tăđ nhăđ

căg iălàămáy công c

1.1.2 Kháiăni măv ămáyăcôngăc
Máyăcôngăc làălo iămáyădùngăđ ăthayăđ iăhìnhădángăvàăkíchăth

căc aăcácăv tă

th ă choă phùă h păv iănhuă c uă s ă d ng.ă Theoă tiêuă chu nă Vi tă Nam,ă máyă côngă c ă baoă

g măn mălo i:
-

Máyăc tăkimălo iă

-

Máyăgiaăcôngăg

-

Máyăgiaăcôngăápăl c

-

Máy hàn

-

Máyăđúc

1.1.3 Kháiăni măv ămáyăc tăkimălo i
Nh ngămáyăcôngăc ădùngăđ ăbi năđ iăhìnhădángăc aăcácăv tăth ăkimălo iăb ngă
cáchăl yăđiăm tăph năth ătíchătrênăv tăth ă yăv iănh ngăd ngăc ăvàăchuy năđ ngăkhácă
nhau,ăđ

căg iălàămáyăc tăkimălo i.ăV tăth ăc nălàmăbi năđ iăhìnhădángăg iălàăphôi hay

chi ti t gia công. L păkimălo iăb ăc tăb ăkh iăchiăti tăg iălàăphoiăc t. D ngăc ătr căti pă
c tăb ăl păl

ngăd ăgiaăcôngăraăkh iăchiăti tăg iălàădaoăc t.

Toànăb ăquáătrìnhălàmăthayăđ iăhìnhădángăc aăv tăth ăb ngăph

ngăphápăc tănh ă

trênăg iălàăquáătrìnhăgiaăcôngăc tăvàănh ngămáyăcôngăc th căhi năquáătrìnhăgiaăcôngă
c tăg iălàămáyăc tăkimălo i.

2


Ngoàiă ph

ngă phápă giaă côngă c t,ă ng

iă taă cònă dùngă nhi uă ph

ngă phápă giaă

côngăkhácănh :ăgiaăcôngăcánăngu i,ăcánănóng,ărèn,ăd p,ăhàn,…Th căhi năcácăph
phápăgiaăcôngănày,ătaăcóăcácălo iămáy c tăkimălo iăt
Mônăh cănàyăl yămáyăc tăkimălo iălàmăđ iăt

ngă

ngă ng.
ngănghiênăc uăvìăđâyălàălo iămáyă

cóăs ăph iăh pănhi uăchuy năđ ngăph căt pănh t,ăđ tătr ngănh t,ăcóăyêuăc uăr tăcaoăv ă
thi tăk ăvàăyêuăc uăkh tăkheătrongăch ăt o.
1.1.4 Phơnălo iămáyăc tăkimălo i
Phânălo iămáyăc tăkimălo iăcóăth ăđ
a. Phân lo i theo ph

căti năhànhătheoănhi uăph

ng pháp c t

- Máyăti n
- Máy phay
- Máy khoan
- Máyădoa…
b. Phân lo i theo trình đ v n n ng
- Máyăv năn ng
- Máy chuyên môn hóa
- Máy chuyên dùng
c. Phân lo i theo đ chính xác
- Máyăchínhăxácăth

ng

- Máy chính xác nâng cao
- Máy chính xác cao
- Máyăchínhăxácăđ căbi tăcao
d. Phân lo i theo m c đ t đ ng hóa
- Máyăt ăđ ng
- Máy bán t ăđ ng
- Máyăt ăh p

e. Phân lo i theo kh i l

ng

- Máyălo iănh ă( 1ăt n)
- Máyălo iătrungăbình ( 10ăt n)
- Máyălo iătrungăbìnhăn ngă(10ă30ăt n)
- Máyălo iăn ngă(30ă100ăt n)
- Máyălo iăđ căbi tăn ngă(>100ăt n)

3

ngăphápăsau:


1.1.5 KỦăhi uămáyăc tăkimălo i
-

ă xácă đ nhă cácă lo iă máyă theoă s ă phână lo iă trên,ă ng

b ngăcácăkýăhi u.ăCácăkýăhi uămáyă ăm iăn
-

ăn

căta,ăMáyăc tăkimălo iăđ

iă taă đ tă tênă choă máyă

căđ uăkhácănhau.

căkýăhi uănh ăsauă:ăDùngăch ăcáiăđ ăch ălo iă

máyănh ăch ăTăđ ăch ămáyăti n,ăBă(bào),ăPă(phay)…ăvàăcácăch ăs ăkhácăđ ăch ăm căđ ă
v năn ng,ăkíchăth

căchính.

Ví d 1 :

Máy T620
Tă:ămáyăti n
6ă:ălo iămáyăti năv năn ngăthôngăth
20ă:ăm tăph năm

Ví d 2 :

ng

iăc aăchi uăcaoăt ăb ngămáyăđ năđ

ngătâmămáy

Máy K135
K : máy khoan
1ă:ăLo iăkhoanăđ ng
35ă:ăđ

1.2 CHUY Nă
1.2.1 Ph

ngăkínhăm iăkhoanăl nănh tăgiaăcôngăđ

cătrênămáyă(mm)

NGăT OăHỊNHăC AăMÁYăC TăKIMăLO I

ngăphápăhìnhăthƠnhăb ăm tăgiaăcông

B ăm tăhìnhăh căc aănh ngăchiăti tămáyăr tăđaăd ngăvàăch ăt oăcácăb ăm tănàyă
cóăr tănhi uăph

ngăphápăkhácănhau.ăTuy nhiên, ta ch nghiênăc u ph

thành cácăd ngăb ăm tăth

ngăphápăhìnhă

ngăgiaăcôngătrênămáyăc tăkimălo i.ăCácăd ngăb ăm tăth

ngă

g pălà:
a. B m t tròn xoay
Cácă lo iă b ă m tă trònă xoayă đ
t

ngăđ iăv iăm tăđ

că t oă thànhă doă m tă đ

ngăchu n

Hình 1.1: Các d ng b m t tròn xoay
4

ngă sinhă chuy nă đ ngă


Hình 1.1a th ăhi năm tătr ăđ
quayăchungăquanhăđ

căhìnhăthànhădoăđ

ngăsinhălàăm tăđ

ngăth ngă

ngăchu nălàăvòngătròn.ă

N uăđ

ngăsinhăkhôngăsongăsongăv iătr căquayăs ăchoăraăm tăcôn (H.1.1b)

N uă đ

ngă sinhă làă đ

ngă congă hay đ

ngă g pă khúc,ă taă s ă cóă m tă trònă xoayă

(H.1.1c,d)
b. M t ph ng, m t cong và m t g p khúc
Cácă d ngă m tă ph ng,ă m tă cong,ă g pă khúc đ
đ

ngăth ng,ăđ

ngăcong,ăho căđ

că t oă thànhă b iă đ

ngăg păkhúcădiăđ ngătrênăđ

ngă sinhă làă

ngăchu nălàăđ

ngă

th ngă(H.1.2)

Hình 1.2: Các d ng m t ph ng
c. B m t đ c bi t
Cácăd ngăm tăđ căbi tăc ngăđ
t

ngăđ iăv iăm tăđ

ch ăcóătínhăch tăt

căhìnhăthànhăb iăm tăđ

ngăchu n.ăTuyănhiênăvi căphânăbi tăđ

ngăsinhăchuy năđ ngă

ngăsinhăvàăđ

ngăchu nă

ngăđ i.

Hình 1.3 trìnhăbàyăcácăd ngăm tătr ,ăm tănónăkhôngătrònăxoay.ăNgoàiăraăb ăm tă
đ căbi tăcònăcóăd ngăthânăkhaiă,ăarsimet,ăcánhăturbin,ămáiăchèo…

Hình 1.3: Các d ng b m t đ c bi t
Tómăl i,ăt ph

ngăphápăhìnhăthành cácăd ngăb ăm tănóiătrên,ăn uăxétătrongăl nhă

v căch ăt oămáyăthìăcó th chiaăđ
-

ngăsinhăraălàmăhaiănhóm:

ngăsinhădoăcácăchuy năđ ngăth ngăvàăquayătrònăđ uăc aămáyăt oănênănh :ă

ngăth ng,ăđ

ngătrònăhayăcungătròn,ăđ

ngăthânăkhai,ăđ
5

ngăxo nă c…


nênănh :ă

ngăsinhădoăcácăchuy năđ ngă th ngăvàă quayătrònăkhôngăđ uă c aă máyăt oă
ngăparabol,ăhyperbol,ăellip,ăxo nălogarit…ăK tăc uămáyăđ ăth căhi năcácă

chuy năđ ngănàyăr tăph căt p.
Nh ngăđ

ngăsinhănóiătrênăchuy năđ ngăt

ngăđ iăv iăm tăđ

ngăchu năs ăt oă

ra b ăm tăc aăcácăchiăti tăgiaăcông.ăDoăđó,ăm tămáyăc tăkimălo iămu năt oăđ
giaăcôngăph iătruy năchoăc ăc uăch păhànhăcácăchuy năđ ngăt
sinhăvàăđ

căb ăm tă

ngăđ iăđ ăt oăraăđ

ngă

ngăchu nă

Nh ngăchuy năđ ngăc năthi tăđ ăt oănênăđ

ngăsinhăvàăđ

ngăchu năđ

căg iă

là chuy n đ ng t o hình c aămáyăc tăkimălo i
1.2.2 Chuy năđ ngăt oăhìnhăc aămáyăc tăkimălo i
a. Ầhái ni m
- Chuy nă đ ngă t oă hìnhă làă baoă g mă m iă chuy nă đ ngă t

ngă đ iă gi aă daoă vàă

phôiăđ ăhìnhăthànhăb ăm tăgiaăcông.
- Chuy năđ ngăt oăhìnhăg măcóăchuy năđ ngăquayătrònăvàăchuy năđ ngăth ng.
Trongă đó,ă m iă chuy nă đ ngă quayă trònă hayă chuy nă đ ngă th ngă g iă làă chuy nă đ ngă
thànhăph năc aăchuy năđ ngăt oăhình.
- Chuy năđ ngăt oăhìnhăcóăth ădoădaoăth căhi năho cădoăphôiăth căhi n,ăho că
đ ngăth iăc ădaoăvàăphôi cùng th căhi n.
Ví d : Chuy năđ ngăt oăhìnhăđ ăt oănênăm tătr ăc aăchiăti tăgiaăcôngăg măcóă
haiăchuy năđ ngăthànhăph năIăvàăIIă(H.1.4)

Hình 1.4: Các chuy n đ ng t o hình b m t

b. Phân lo i
C nă c ă vào m iă quană h ă gi a cácă chuy nă đ ngă thànhă ph n,ă ng
chuy năđ ngăt oăhìnhăra làm hai lo iă:
- Chuy năđ ngăt oăhìnhăđ năgi n
- Chuy năđ ngăt oăhìnhăph căt p

6

iă taă chiaă


- Chuy n đ ng t o hình đ n gi n : làăchuy năđ ng t oăhìnhă do các chuy nă
đ ngă thànhă ph nă (chuy nă đ ngă th ngă hayă vòng) đ că l p th că hi n,ă khôngă ph ă thu că
vàoăchuy năđ ngăkhácătheoăb tăkìăquiălu tănào.
Ví d :
-

ăhìnhă1.5aăchuy năđ ngăt oăhìnhăđ ăc tăđ tăm tătr .ăPhôiăth căhi năchuy nă

đ ngăquay,ădaoăt nhăti nătheoăph
đ

ng h

ngăkính.ăHaiăchuy n đ ngăc aădaoăvàăphôiă

căth căhi năđ căl p.
-

hình 1.5b chuy nă đ ngă t oă hìnhă đ ă t oă nênă m tă tr ă cóă th ă ch ă doă chuy nă

đ ngăthànhăph năIăth căhi năho cădoăchuy năđ ngăthànhăph năIIăth căhi n.

Hình 1.5: Chuy n đ ng t o hình đ n gi n
- Chuy n đ ng t o hình ph c t p: làăchuy năđ ng t oăhình doăhaiăhayănhi uă
chuy năđ ngăthànhăph n ph iăh p t oănên. Cácăchuy năđ ngănàyăliênăh ăv iănhauătheoă
m tăquiălu tănh tăđ nh.
Ví d :
- Chuy nă đ ngă t oă hìnhă đ

ngă xo nă c.ă Phôiă chuy nă đ ngă quay,ă daoă chuy nă

đ ngăt nhăti n.ăHaiăchuy năđ ngănàyăb ăràngăbu cănhau: Khiăphôiăquayăm tăvòngăthìă
yêuăc uădaoăph i t nhăti năm tăb

cărenăt (H.1.6a)

- Chuy năđ ngăt oăhìnhăm tăcôn.ăChuy năđ ngăt nhăti năIIăc aădaoăsongăsongă
v iăđ

ngăsinhăc aăm tăcônălàăt ngăh păc aăhaiăchuy năđ ngăth ngă1ăvàă2ă(H.1.6b)

Hình 1.6: Chuy n đ ng t o hình ph c t p
7


Chuy năđ ngăt oăhìnhăcóăkhiăcònăg măbaăchuy n đ ngăthànhăph năho cănhi uă
h n,ănh ngătrongămáyăc tăkimălo iăhi măkhi dùngăs ăchuy năđ ngăthànhăph năl năh nă
4,ăvìăc ăc uănàyăr tăph căt p.
1.3 PH

NGăPHÁPăT OăHỊNH
ăhìnhăthànhăcácăd ngăb ăm tăc aăcácăchiăti tăb ngăkimălo i,ăng

nhi uăph

iătaădùngăr tă

ngăphápăch ăt oănh :ă úc,ăcán,ăép,ăc tăg t…ăMáyăc tăkimălo iăt oăhìnhăchiă

ti tăgiaăcôngăb ngăcáchăc tăphoiăv iăcácăph

ngăphápăsau:

Hình 1.7: Các ph

ng pháp t o hình

ngăphápăđ nh hình

1.3.1ăPh

nh hìnhălàăph

ngăphápăt oăhìnhăb ngăcáchăđ ăl

sinhăc aăb ăm tăgiaăcôngă(H1.7a).ă ăđâyăl

iădaoăc tătrùngăv iăđ

iădaoăm iăch ăhìnhăthànhăm tăđ

Mu nă hìnhă thànhă b ă m tă giaă công,ă taă ph iă choă đ

ngă

ngăsinh.ă

ngă sinhă chuy nă đ ngă theoă đ

ngă

chu n.
- N uăđ

ngăchu nălàăđ

ngăth ng,ătaăs ăcóăb ăm tăgiaăcôngălàăm tăđ nhăhình.ă

Máyăth căhi nălàămáyăbàoăđ nhăhìnhăho căphayăchépăhình.
- N uăđ

ngăchu nălàăđ

ngătròn,ătaăs ăcóăm tătrònăxoayăđ nhăhình.ăMáyăth că

hi nălàămáyăti năchépăhình.
- N uăđ
Cácăđ

ngăchu nălàăđ

ngăcong,ăb ăm tăgiaăcôngăs ăcóăd ngăcam.

ngăchu nănàyăcóăth ăđ

căhìnhăthànhăb ngăm uăchépăhình,ăb ngăcam,ă

ho căđi uăch nhăvàăph iăh păcácăxíchătruy năđ ngăc aămáy.
1.3.2ăPh
Ph

ngăphápătheoăv t
ngă phápă theoă v tă cònă g iă làă ph

ngă phápă qu ă tíchă làă ph

thànhă b ă m tă giaă côngă doă t ngă c ngă cácă v tă chuy nă đ ngă c aă l

ngă phápă hìnhă
iă daoă t oă nênă

(H.1.7b).ăNóiăm tăcáchăkhác:ăQu ătíchăcácăv tăchuy năđ ngăc aădaoăc tălàăđ
c aăb ăm tăgiaăcông.
8

ngăsinhă


Theo hình 1.7b,ă đ ă t oă nênă đ

ng

ngă sinhă làă t ngă c aă cácă v tă chuy nă đ ngă A,ă

iătaăcóăth ădùngăxíchăch yădaoă,ădùngăth

căchépăhình… âyălàăph

ngăphápăt oă

hìnhăc aămáyăti n,ăphayăđ nhăhình,ămài,ăkhoan.
1.3.3ăPh

ngăphápăbaoăhình

Ph

ngăphápă baoă hìnhă làă ph

ngăphápă t oă hìnhă doă l

iădaoă chuy nă đ ngă t oă

thànhănhi uăb ăm tăph ,ăti pătuy năliênăt căv iăb ăm tăgiaăcông.ăQu ătíchăc aănh ngă
đi măti pătuy nănàyăchínhălàăđ
c aă l

ngăsinhăc aăb ăm tăgiaăcôngă(hayăcònăg iălàăhìnhăbaoă

iă c t).ă Hìnhă 1.7că gi iă thi uă ph

ngă phápă baoă hìnhă trênă máyă x că r ng.ă ă đâyă

d ngăthânăkhaiăc aăr ngăchínhălàăhìnhăbaoăc aăcácăm tăc tădoăcácăl

iăc tăhìnhăthànhă ă

cácăđi mă1,ă2,ă3…
Trênă máyă c tă kimă lo i,ă m iă máyă khôngă ch ă th că hi nă m tă ph
hình,ămàăth

ngăđ

th ădùngăph

ngăphápăchépăhìnhăvàăph

1.4 S ă

cădùngăcácăph

ăK TăC Uă

ngă phápă t oă

ngăphápăph iăh păv iănhauănh ătrênămáyăti năcóă
ngăphápătheoăv t.

NGăH C

1.4.1ăKháiăni m
S ăđ ăk tăc uăđ ngăh călàăm tălo iăs ăđ ăquiă

c,ăbi uăth ăv năt tănh ngăk tăc uă

c ăb năth căhi năchuy năđ ng,ăbi uăth ănh ngăm iăliênăh ăv ăchuy năđ ngăvàăt ăh pă
cácăchuy năđ ngăc aămáy
Ví d :

ăbi uăth cácăk tăc uăc ăb năth căhi năchuy năđ ng,ăm iăliênăh ăvàăs ă

t ăh păchuy năđ ngăc aămáyăti n,ăng

iătaădùngăs ăđ ăk tăc uăđ ngăh că(H.1.8)

Hình 1.8: S đ k t c u đ ng h c c a máy ti n
1.4.2 Xíchătruy năđ ng
- Chu iăn iăli năngu năchuy năđ ngăv iăcácăc c uăch păhànhăhayăn iăli năgi aă
cácăc ăc uăch păhànhăv iănhauăg iălàăxíchătruy năđ ng

9


- Trongăxíchătruy năđ ngăcóăcácăc ăc uăđi uăch nhăhayăcácăc ăc uăch păhànhăg iă
làăcácăkhâuăc aăxíchătruy năđ ng
Ví d : Theo hình 1.8, ta có:
iv:ălàăb ăph năbi năđ iăv năt căc aătr căchính
is:ălàăb ăph năbi năđ iăl

ngăch yădao

=> iv , is làănh ngăkhâuăđi uăch nhăc aăxíchătruy năđ ng.ăTr ăs ăc aăi v , is g iălàă
ch că đi uă ch nhă c aă máy.ă Nóă bi uă th ă t ă s ă truy nă c nă đi uă ch nhă trongă xíchă truy nă
đ ng.
- Nhi uăxíchătruy năđ ngăh păl iăthànhăs ăđ ăk tăc uăđ ngăh căc aămáy
1.4.2.1 Xích chuy n đ ng t o hình
Tùyătheoătínhăch tăc aăchuy năđ ngăt oăhình,ăcácăxíchătruy năđ ngăđ ăth căhi nă
chuy năđ ngăt oăhìnhăcóăth ălàăđ năgi năho căph căt p.ăCóăbaălo iăs ăđ ăk tăc uăđ ngă
h căc ăb năth căhi năchuy năđ ngăt oăhìnhănh ăsau:
a. Xích t o hình đ n gi n
S ăđ ăk tăc uăđ ngăh căth căhi năchuy năđ ngăt oăhìnhăđ năgi năbaoăg măcácă
xíchătruy năđ ngăth căhi năcácăchuy năđ ngăthànhăph năđ căl pănh ă ăcácămáyăKhoan,ă
Phay,ă Mài…ă Ng

iă taă cóă th ă dùngă riêngă t ngă đ ngă c ă choă t ngă xíchă truy nă đ ng.ă

Hình 1.9 làăs ăđ ăk tăc uăđ ngăh căc aămáyăphay,ăđ cătr ngăchoălo iăxíchăt oăhìnhănày.

Hình 1.9: S đ k t c u đ ng h c máy phay
b. Xích t o hình ph c t p
S ăđ ăk tăc uăđ ngăh căth căhi năchuy năđ ngăt oăhìnhăph căt păbaoăg măvi că
t ăh păhaiăho căm tăs ăchuy năđ ngăthànhăph năv iănhi uăxíchătruy năđ ngăvàănhi uă
khâuătrungăgian.ăHìnhă1.10ălàăs ăđ ăk tăc uăđ ngăh căc aămáyăti năRenvit,ăđ cătr ngă
choălo iăxíchăt oăhìnhănày.

10


Hình 1.10: S đ k t c u đ ng h c máy ti n ren vit
c. Xích t o hình h n h p

Baoăg măxíchăt oăhìnhăv aăđ năgi n,ăv aăph căt p.ăHìnhă1.11 làăs ăđ ăk tăc uă
đ ngăh căc aămáyăphayăren vít,ăđ cătr ngăchoălo iăxíchăt oăhìnhănày.

Hình 1.11: S đ k t c u đ ng h c máy phay ren vít
1.4.2.2 Xích phân đ
Trongămáyăc tăkimălo i,ăngoàiăcácăxíchăth căhi năchuy năđ ngăt oăhình,ăcònăcóă
xíchăphânăđ .ăXíchăphânăđ ăkhôngăth căhi năchuy năđ ngăt oăhình,ănh ngăc năthi tăđ ă
hìnhăthànhăcácăb ăm tăgi ngănhauă,ăphânăb ăđ uănhauătrênăb ăm tăc a chiăti tăgiaăcông.ă
Víăd ăkhiăgiaăcôngăbánhăr ng,ăthenăhoa.
ăcóăth ă xétăđ nă m iăliênăh ăgi aăchuy nă đ ngăphână đ ăvàăchuy năđ ngăt oă
hình,ătaăđ ăc păm tăvàiăchuy năđ ngăphânăđ ăđ năgi nănh ăsauă(H.1.12)

11


Hình 1.12: S đ xích phân đ
a. Phân đ b ng tay; b. Phân đ b ng đ ng c
T ăh păchuy năđ ngăphânăđ ăvàăchuy năđ ngăt oăhìnhăcóăr tănhi uăph

ngăánă

ph ăthu căvàoăđ cătínhăc aăchuy năđ ngătrongăt ngămáy.ăHìnhă1.13 làăs ăđ ăk tăc uă
đ ngăh cămáyăphayăr ngă,ăđ cătr ngăchoăt ăh păchuy năđ ngăphânăđ ăvàăchuy năđ ngă
t oăhình.

Hình 1.13: S đ k t c u đ ng h c máy phay r ng
1.4.2.3 Xích vi sai
ăhìnhăthànhăm tăs ăb ăm tăgiaăcông,ătrênăm tăăs ămáyăc tăkimălo iăc nălo iă
xíchătruy năđ ngăt ngăh păđ ăbùătr ăm tăs ăchuy năđ ngătruy năđ năkhâuăch păhành.ă
Lo iăc ăc uăt ngăh păchuy năđ ngăth

ngădùngănh tălàăc ăc uăviăsaiăvàăxíchătruy nă

đ ngăth căhi năt ngăh păchuy năđ ngăg iălàăxíchăviăsai.
Thôngăth

ngăchuy năđ ngăviăsaiăđ

cădùngătrongătr

ngăh păc nătruy năđ nă

khâuăch păhànhăm tăchuy năđ ngăph ăcóăchuăk ă,ăkhiăkhôngăc năng ngăchuy năđ ngăă
c aă cácă khâuă ch pă hành.ă Cóă khiă ng

iă taă dùngă xíchă viă saiă đ ă th că hi nă m tă chuy nă

12


đ ngăkhôngăđ u.ăHìnhă1.14 làăs ăđ ăk tăc uăđ ngăh căc aămáyăti năh tăl ngădùngăxíchă
vi sai.

Hình 1.14: S đ k t c u đ ng h c dùng xích vi sai
1.4.3ăT ăh păchuy năđ ng
Mu nă t oă thànhă nh ngă chuy nă đ ngă t oă hìnhă trênă máy,ă t că làă mu nă xácă đ nhă
chuy nă đ ngă t

ngă đ iă gi aă daoă c tă vàă phôi,ă taă c nă bi tă cácă m iă liênă h ă v ă chuy nă

đ ngăvàăs ăt ăh păcácăchuy năđ ngăgi aănh ngăkhâuăch păhànhăv iăngu nătruy năđ ngă
vàăgi aănh ngăkhâuăch păhànhăv iănhau.
M iăliênăh ăv ăchuy năđ ngăvàăs ăt ăh păcácăchuy năđ ngăđ

căbi uăth ăb ngă

m tălo iăs ăđ ăg iălàăs ăđ ăk tăc uăđ ngăh c.
1.5 I UăCH NHăCHUY Nă

NG

Khiăchuy năvi căgiaăcôngăm tăchiăti tănàyăsangăm tăchiăti tăkhác,ăcácăthôngăs ă
trongă xíchă truy nă đ ngă s ă thayă đ iă m tă ph nă ho că toànă b .ă Doă đó,ă trongă m iă nhómă
truy năđ ngămáyăc năcóăm tăc ăc uăđi uăch nh.
i uăch nhăchuy năđ ngăc aămáy,ăv ăc năb nălàăv năđ ăxácăđ nhăcácăthôngăs ă
c aăc ăc uăđi uăch nh.ăCácăthôngăs ănàyăs ă d năđ năl
cu iăcùngăc aăxíchătruy năđ ng.ăL

ngăthayă đ iăc năthi tă ăkhâuă

ngăthayăđ iătrênăkhâuăcu iăcùngăg iălàăl

ngădiă

đ ngătínhătoán.
Mu năxácăđ nhăcácăthôngăs ăđi uăch nh,ătr
đ ngăđ ăl păph

ngătrìnhătruy năđ ng.ăT ăph

cătiênăph iăc năc ăvàoăxíchătruy nă

ngătrìnhătruy năđ ng,ătaătìmăraăquanăh ă

gi aăcácăthôngăs ăc aăc ăc uăđi uăch nhăg iălàăcôngăth căđi uăch nh.ăCôngăth căđi uă
ch nhănàyăph ăthu căvàoăl

ngădiăđ ngătínhătoánăvàăcácăh ăs ăc ăđ nhăc aăxíchătruy nă

đ ng.
13


D aăvàoăcôngăth căđi uăch nhăđ ăxácăđ nhănh ngătr ăs ăch aăbi tăc aăthôngăs ă
đi uă ch nh,ă sauă đóă ti nă hànhă đi uă ch nhă máy,ă t că làă đi uă ch nhă nh ngă khâuă bi nă đ iă
c aăc ăc uăđi uăch nh.ăB

căk ăti pălàăk păch tăphôi,ădao…ăđ ăgiaăcôngăth ăm tăchiă

ti tălàmăm u.ăKi mănghi măchiăti tăm u,ăn uăđúngăyêuăc uăs ăchoămáyălàmăvi căbìnhă
th

ng
Ví d : i uăch nhămáyăti nărenvitătheoăs ăđ ăk tăc uăđ ngăh că ăhìnhă1.15:

Hình 1.15: S đ k t c u đ ng h c c a máy ti n
Th căhi năcácăb

căđi uăch nhăsau:

1.5.1 i u ch nhăxíchăv năt c
Mu nă thayă đ iă v nă t că c aă chuy nă đ ngă vòngă Vă choă phùă h păv iă chiă ti tă giaă
công,ătaăph iăti năhànhăđi uăch nhăxíchăv năt c.ăTrongătr

ngăh pănày:

- Khâuăcu iăcùng:ăTr căđ ngăc ăđi năvàătr căchínhămangăphôi
-L

ngădiăđ ngătínhătoán:ănđ(v/f)ăc aăđ ngăc ăđi năt

ngă ngăv i: nf(v/f)ăc aă

phôi
- Ph

ngătrìnhătruy năđ ng:ă

nđcăx iv = nf

iv :ăT ăs ătruy năc aăh păt căđ ă(c ăc uăđi uăch nh)
- Côngăth căđi uăch nhă:ă
Haiăl

iV 

nf
nđc

ngădiăđ ngătínhătoánănf và nđc đưăbi t.ăTaăxácăđ nhăđ

ch nhă iv.ă (th că t ă khiă đi uă ch nhă ,ă làă đi uă ch nhă l
tr

căthôngăs ăđi uă

ngă diă đ ngă nđcx iv đưă đ

c)

1.5.2 i uăch nhăxíchăc tăren vit
- Khâuăcu iăcùngăc aăxíchăc tăren vít:ăTr căchínhămangăphôiăvàăbànădao

14

că tínhă


-L

ngădiăđ ngătínhătoán:ă1ăvòngăquayăc aătr căchínhămangăphôi  m tăb

că

renăt(mm)ăc aărenăvít
- Ph

ngătrìnhătruy năđ ng:

1v x isx tx =t

is:ăT ăs ătruy năch yădao (c ăc uăđi uăch nh)
tx:ăB

cărenăc aăvitme

- Côngăth căđi uăch nhă:

is 

t
tx

t và tx làănh ngătr ăs ăđưăbi t.ăTaăxácăđ nhăis vàăđi uăch nhăcácăbánhăr ngăthayă
th .

CỂUăH IăỌNăT PăCH

NGă1

1. Trìnhăbàyăchuy n đ ngăt oăhìnhăc aămáyăc tăkimălo i
2. Trình bày xíchătruy năđ ngătrongămáyăc tăkimălo i.
3. Kýăhi uămáyăc tăkimălo i
4. T ăh păchuy năđ ngătrongămáyăc tăkimălo i.
5. Trìnhăbàyăph

ngăphápăđi uăch nhăchuy năđ ngătrongămáyăc tăkimălo i.

15

Ch

ngă2
CÁCăC ăC UăTRUY N

2.1ăCHUY Nă

NGă

NGăC AăMÁYăC TăKIMăLO I

2.1.1ăKháiăni măv ăchuy năđ ng
ăth căhi nănhi măv ăgiaăcông,ăt călàăhìnhăthànhăcácăb ăm tăc năthi tătrênăchiă
ti tăgiaăcông,ămáyăc tăkimălo iăc năcóănh ngăchuy năđ ngăt
theoăm tăquiălu tănh tăđ nhăđ

căg iălàăchuy năđ ngăt oăhình.ă

ngăđ iăgi aădaoăvàăphôiă
ngăv ăm tăcôngăngh ,ă

chuy năđ ngăt oăhìnhăcóăhaiăd ngăc ăb n :ăChuy năđ ngăchínhăvàăchuy năđ ngăch yă
dao
- Chuy năđ ngăchính :
+ Chuy năđ ngăchínhălàăchuy năđ ngăt oăraăv năt căc tăđ ăth căhi năquáătrìnhă
c t.ăTrongăb tăk ăph

ngăphápăc tănào,ănóălàăv năt căl nănh t.ă

+ V năt căc tăc aăchuy năđ ngăchínhăkýăhi uălàăv
+ăChuy năđ ngăchínhăcóăth ălàăchuy năđ ngăvòngăhayăchuy năđ ngăth ng.
- Chuy năđ ngăch yădao :
+ăChuy năđ ngăch yădaoălàăchuy năđ ngăđ măb oăquáătrìnhăc tăđ

căth căhi nă

liênăt c.
+ăChuy năđ ngăch yădaoăkýăhi uălàăs
Chuy năđ ngăchínhăvàăchuy năđ ngăch yădaoăđ
c tăkimălo iăđ

căth căhi nătrênăm tăs ămáyă

cătrìnhăbày trên hình 2.1

Hình 2.1 : Chuy n đ ng chính và chuy n đ ng ch y dao
16


C ăhaiăchuy năđ ngăchínhăvàăchuy năđ ngăch yădaoăđ uăcóăth ădoădaoăhayădoă
phôiă th că hi n,ă vàă c ă haiă đ uă cóă th ă làă chuy nă đ ngă liênă t că ho că chuy nă đ ngă giánă
đo n.ăHaiăchuy năđ ngănàyăg iălàăchuy năđ ngăc ăb năc aămáy.
2.1.2ăCácăđ iăl

ngăđ cătr ngăc aăchuy năđ ng

a. V n t c c t
Làăl

ngăd chăchuy năt

ngăđ iăc aăm tăđi mătrênăl

iăc tăc aădaoăsoăv iăchiă

ti tăgiaăcôngătrongăm tăphútă(ăm/phút).
iăv iănhómămáyăcóăchuy năđ ngăchínhălàăchuy năđ ngăquayăvòngănh : Máy
ti n,ămáyăkhoan,ămáyăphay…thìătaăcó :
- V năt căc t :

v

dn

(m / phút)

1000

(2.1)

iăv iănhómămáyăcóăchuy năđ ngăchínhălàăchuy năđ ngăth ngănh :ăMáyăbào,ă
máyăx c,ămáyăchu t…thìătaăcó :
- V năt căc t :

v

2 Ln htk
1000

(m / phút)

(2.2)

Trongăđó :
d-đ

ngăkínhăc aăphôiăhayăc aădaoăc t,ămm

n - s ăvòngăquayăc aătr căchính,ăvòng/phút
L ậ đ ădàiăchuy năđ ngăc aădaoăhayăphôi,ămm
T - th iăgianăc năthi tăđ ăgiaăcôngăchiăti t,ăphút
b. L

ng ch y dao S

Làăl

ngăd ch chuy năd căho căngangăc aădaoăsoăv iăphôiăchoăm tăvòngăquayă

c aăphôiă(mm/vòng),ă
iăv iănhómămáyăcóăchuy năđ ngăchínhălàăchuy năđ ngăquayăvòngănh : Máy
ti n,ămáyăkhoan,ămáyăphay…thìătaăcó :
-L

ngăch yădao : s 

L
nT

(mm / vòng)

(2.3)

iăv iănhómămáyăcóăchuy năđ ngăchínhălàăchuy năđ ngăth ngănh :ăMáyăbào,ă
máyăx c,ămáyăchu t…thìătaăcó :
-L

ngăch yădao:

s

B
n htkT

Trongăđó :
17

(mm / htk )

(2.4)