Dịch tễ học HIV/AIDS
trên thế giới và tại Việt Nam
HAIVN
Chương trình AIDS trường
Đại học Y Harvard tại Việt Nam
1
Mục tiêu học tập
Sau bài giảng này, học viên có thể:
Giải thích tình hình dịch HIV trên thế
giới, ở châu Á và tại Việt Nam
Mô tả đặc điểm dịch HIV ở Việt Nam
Giải thích chiến lược quốc gia về
HIV/AIDS hiện nay và kế hoạch trong
tương lai
2
Dịch tễ học HIV/AIDS
toàn cầu
3
Tỷ lệ hiện nhiễm HIV toàn cầu
năm 2009
Việt Nam
Sahara
Không
dữ liệu
2.2
4
Người lớn và trẻ em nhiễm HIV
năm 2009
Tổng số: 33,2 triệu
Người lớn: 30,8 triệu
Trẻ em 2,5 triệu
Nguồn: WHO/UNAIDS 2010
Tóm tắt dịch AIDS toàn cầu
giai đoạn 2001-2009
2001
2009
Người lớn và trẻ em nhiễm
28,6
HIV còn sống
triệu người
33,3
triệu người
Người lớn và trẻ em
mới nhiễm HIV
3,1
triệu người
2,6
triệu người
0,8%
0,8%
2,0
triệu người
1,8
triệu người
% hiện mắc người lớn
(15-49 tuổi)
Tử vong liên quan đến
AIDS ở người lớn và trẻ
em
6
Nguồn: UNAIDS, cập nhật dịch AIDS, 2010
Dịch tễ học HIV/AIDS
ở châu Á
7
Dịch HIV ở châu Á
2001
2009
Người nhiễm HIV
còn sống
4,2 triệu
4,9 triệu
Người mới nhiễm
HIV
450 000
360 000
Trẻ nhiễm HIV còn
sống
100 000
160 000
Tử vong liên quan
AIDS
250 000
300 000
8
Nguồn: UNAIDS: AIDS Epidemic Update, 2010
Tỷ lệ hiện mắc HIV (%) ở người lớn (15–49)
tại châu Á năm 2009
Việt Nam
Thái Lan
Không dữ
liệu
UNAIDS: AIDS Epidemic Update, 2010
Dịch tễ học HIV/AIDS
tại Việt Nam
10
HIV và AIDS ở Việt Nam
Trường hợp HIV đầu tiên ở Việt Nam
được chẩn đoán năm 1990
100% các tỉnh và 97% các huyện
đều có trường hợp HIV (Cục PC AIDS,
2011)
Tỷ lệ hiện mắc ở người lớn trong cả
nước là 0,45% (Bộ Y Tế,2011)
HIV tập trung trong những quần thể
nguy cơ cao nhất định
11
Báo cáo số tích lũy các trường hợp HIV, AIDS
và tử vong ở Việt Nam, theo năm
Số trường hợp HIV theo tỉnh
Báo cáo công tác phòng, chống HIV/AIDS 6 tháng đầu năm và trọng tâm kế hoạch 6 tháng cuối năm 2012, BYT
i
Ph
òn
Q
g
uả
ng
N
in
h
V
iệ
t
N
am
H
ải
g
Cạ
n
Bằ
n
Bắ
c
Ca
o
BR
-V
T
Bá
yê
n
C
iN
gu
H
CM
Yê
n
Th
á
ên
La
Bi
Sơ
n
Đ
iệ
n
Tỷ lệ hiện mắc HIV theo tỉnh
tính trên 100.000 dân
VAAC – Bộ Y tế, 2010
Số liệu ước tính nhiễm HIV/AIDS
15
Phân bố nhiễm HIV theo độ tuổi ở
Việt Nam
(Source: VAAC – MoH, 2010)
Báo cáo công tác phòng, chống HIV/AIDS 6 tháng đầu năm và trọng tâm kế hoạch 6 tháng cuối năm 2012, BYT
Phân bố nhiễm HIV theo giới
BYT, 2012
Xếp loại người nhiễm HIV qua
đường lây
Báo cáo công tác phòng, chống HIV/AIDS 6 tháng đầu năm và trọng tâm kế hoạch 6 tháng cuối năm 2012, BYT
Xếp loại các trường hợp HIV theo
nhóm nguy cơ
Cục phòng chống AIDS - Bộ Y Tế, T6/2012)
Số ca mắc mới HIV
Ai sẽ là bệnh nhân trong tương lai?
Nhiễm mới HIV theo nhóm quần thể
KH nam
Thanh niên
TCMT
TCMT
NĐN
GMD
Nam nguy cơ
thấp
Nữ nguy cơ thấp
20
Đặc điểm dịch HIV ở
Việt Nam (1)
Số người nhiễm HIV còn sống ở Việt
Nam ngày càng tăng
Dịch bệnh tập trung ở các nhóm
nguy cơ cao
Hai hình thái dịch song hành:
• Lây truyền qua TCMT ở các khu vực
trọng điểm
• Lây truyền QHTD khác giới chiếm tỷ lệ
cao ở vùng đồng bằng sông Cửu Long
21
Đặc điểm dịch HIV ở
Việt Nam (2)
Dịch HIV đang chuyển dịch sang:
• Nhóm thanh niên dưới 29 tuổi
• Nữ giới
• Nhóm người không nghiện chích ma
túy
• Cộng đồng chung (lây truyền qua
QHTD khác giới)
• Lây truyền qua QHTD đồng giới nam
22
Chiến lược quốc gia về
phòng chống HIV/AIDS
Mục tiêu chung:
• Giảm tỉ lệ nhiễm HIV xuống 0,3%
• Giảm tác hại của HIV/AIDS đối với sự
phát triển kinh tế - xã hội
3 nhóm giải pháp chính:
• GP về xã hội
• GP về chuyên môn kỹ thuật
• GP về nguồn lực và hợp tác quốc tế
23
9 chương trình hành động QG (1)
1.
2.
3.
4.
Thông tin GD và truyền thông thay
đổi hành vi phòng lây nhiễm
HIV/AIDS
Can thiệp giảm thiểu tác hại dự
phòng lây nhiễm HIV/AIDS
Chăm sóc, hỗ trợ người nhiễm
HIV/AIDS
Giám sát HIV/AIDS, theo dõi, đánh
giá chương trình
24
9 chương trình hành động QG (2)
5.
6.
7.
8.
9.
Tiếp cận điều trị HIV/AIDS
Dự phòng lây nhiễm HIV/AIDS từ
mẹ sang con
Quản lý và điều trị các nhiễm khuẩn
lây truyền qua đường tình dục
An toàn truyền máu
Tăng cường năng lực và hợp tác
quốc tế trong phòng, chống
HIV/AIDS
25