nhung bai thuoc tri benh bang trai ca
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (971.87 KB, 147 trang )
Nhû
ng
ba
i
thuö
c
trõ
bï
nh
bù
ng
tra
i
cêy
1
MU
C
LU
C
PHÊ
N
1
ÀÙ
C
TÑNH
VA
CA
CH
SÛ
DUNG
TRA
I
CÊY
CHÛ
A
BÏ
NH
.......................................
8
Qua
lï
-
chuyïn
x
û
a
va
nay
.................................................
8
Ca
c
ba
i
thuö
c
d
u
ng
qua
lï
....................................................
9
Ba
i
thuö
c
hay
chû
a
bï
nh
bù
ng
chuö
i
tiïu
...........................
9
Mö
t
sö
ba
i
thuö
c
du
ng
chuö
i
tiïu.......................................
10
Quy
t:
Tû
qua
àï
n
la
àï
u
la
võ
thuö
c
hay
...........................
11
Ca
c
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
quy
t
..................................
12
Bñ
mê
t
chû
a
bï
nh
cu
a
qua
dû
a
..........................................
13
Mö
t
sö
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
d
û
a
...............................
13
Dûa
hê
u
-
chu
a
tï
cu
a
ca
c
loa
i
dûa
t
r
ong
m
u
a
he
............
14
Nhû
ng
b
a
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
d
û
a
hê
u
.......................
15
Qua
va
i
................................................................................
15
Ca
c
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
qua
va
i:
.............................
16
Qua
tra
m
chua
...................................................................
16
Nhiï
u
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
tra
m:
.............................
17
Ta
c
du
ng
chû
a
bï
nh
cu
a
a
nh
àa
o
......................................
17
Ca
c
phûúng
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
anh
àa
o:
....................
18
Tha
o
mai:
ñch
t
h
o
kiï
n
võ
...................................................
18
Ca
c
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
tha
o
mai:
..........................
19
Qua
dû
a
bö
tim,
lú
i
tiï
u
.....................................................
20
Ca
c
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
dû
a:
...................................
20
Qua
quê
t:
La
m
dï
tiïu,
tan
àú
m
.......................................
21
Mö
t
sö
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
quê
t:
............................
21
Mña:
Tha
n
g
thuö
c
phu
c
ma
ch
tro
n
g
thiïn
nhiïn
..............
22
Ca
c
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
mña:
...................................
22
me
d
ia.com
Ha
Duyï
t
Phi
-
Vûúng
Lú
i
Kiï
t
2
Qu
a
àa
o
trûú
ng
tho
............................................................
23
Mö
t
sö
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
à
a
o:
..............................
24
Qua
ngên
ha
nh
chû
a
ho
hen,
àa
i
so
n
................................
25
Mö
t
sö
ba
i
thuö
c
du
ng
ngê
n
ha
nh:
....................................
26
Qu
a
dêu
dûú
ng
huyï
t
an
thê
n
...........................................
26
Mö
t
sö
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
dêu:
..............................
27
Cu
ê
u
thanh
nhiï
t,
kiï
n
ty
................................................
28
Mö
t
sö
ba
i
thuö
c
du
ng
cu
ê
u:
.............................................
29
Long
nha
n
bö
huy
ï
t,
ñch
trñ
...............................................
29
Mö
t
sö
ba
i
thuö
c
du
ng
long
nha
n
......................................
30
Àu
à
u
chû
a
àau
da
da
y
......................................................
31
Mö
t
sö
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
à
u
àu
:
...........................
32
Qua
nho
-
viïn
ngo
c
trong
suö
t
..........................................
33
Mö
t
sö
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
nho
...............................
33
Gia
trõ
chû
a
bï
nh
cu
a
bûú
i
.................................................
34
Mö
t
sö
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
bûú
i
..............................
34
Ta
o
ta
u
bö
huyït,
kiï
n
ty
...................................................
35
Mö
t
sö
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
à
a
i
ta
o
..........................
36
Qua
hö
ng
bö
hû,
cê
m
ma
u
.................................................
36
Ca
c
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
hö
ng
..................................
37
Chanh
-
tra
i
cêy
la
m
àe
p
...................................................
38
Mö
t
sö
ba
i
thuö
c
du
ng
cha
nh
.............................................
39
Qua
ca
u
gia
ng
khñ,
trõ
giun
................................................
39
Ca
c
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
cau
....................................
40
Sung,
va
:
Lú
i
hê
u
ho
ng,
bö
da
da
y,
chû
a
kiï
t
ly
...............
41
Mö
t
sö
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
s
ung,
va
:
......................
41
Ma
thê
y
gia
i
nhiï
t,
lú
i
tiïu
ho
a
.........................................
42
Mö
t
sö
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
m
a
thê
y
.......................
42
Ha
nh
nhên
trõ
ho
hen,
nhuê
n
tra
ng,
thöng
àa
i
tiï
n
........
43
me
d
ia.com
Nhû
ng
ba
i
thuö
c
trõ
bï
nh
bù
ng
tra
i
cêy
3
Mö
t
sö
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
ha
nh
nhê
n
...................
44
Qua
phê
t
th
u
-
võ
t
huö
c
nhiï
u
ta
c
du
ng
............................
44
Mö
t
sö
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
p
h
ê
t
thu
.......................
45
Qua
mú
sinh
tên
dõch,
gia
i
kha
t
........................................
46
Ca
c
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
mú
.....................................
47
Qua
mê
n
sinh
tên
dõch,
tiïu
thû
c
ù
n
................................
48
Ca
c
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
mê
n...................................
49
CHÛ
A
B
Ï
NH
NÖ
I
KHOA
...........................................................................................................
50
Chû
a
ho
...............................................................................
50
Cao
huyï
t
a
p
.......................................................................
52
Bï
nh
viïm
gan
virus,
viï
m
gan
va
ng
da
(hoa
ng
àa
n),
xú
gan
................................................................................................
53
Àau
bu
ng
............................................................................
56
Tiïu
cha
y
............................................................................
57
Nön
mû
a
.............................................................................
58
Nê
c
......................................................................................
59
Sö
t
re
t
.................................................................................
60
Kiï
t
ly
.................................................................................
62
Bï
nh
sú
i
..............................................................................
63
Viïm
na
o
N
h
ê
t
Ba
n
B
........................................................
65
Àau
dêy
thê
n
kinh,
àau
ng
û
c
............................................
65
Bï
nh
tim
ma
ch
...................................................................
66
Ho
kha
c
ra
ma
u
..................................................................
68
Viïm
phö
i
............................................................................
69
Lao
phö
i
..............................................................................
70
Viïm
phï
qua
n
...................................................................
72
Hen
......................................................................................
74
Chû
a
ca
m
ma
o,
ca
m
cu
m
...................................................
75
Chû
a
ca
m
nù
ng,
ca
m
no
ng
.................................................
76
Àê
y
bu
ng,
kho
tiïu
.............................................................
76
me
d
ia.com
Ha
Duyï
t
Phi
-
Vûúng
Lú
i
Kiï
t
4
Viïm
da
da
y,
ruö
t
cê
p
tñnh
................................................
78
Viïm
loe
t
àûú
ng
ruö
t,
nön
ra
ma
u.....................................
79
Ta
o
bo
n
...............................................................................
80
Va
ng
àê
u
cho
ng
mù
t
..........................................................
81
Phong
thê
p,
viïm
khúp,
da
ng
pho
n
g
thê
p
........................
81
Nhû
c
àê
u,
àau
nû
a
àê
u
......................................................
82
Tru
ng
phong
.......................................................................
83
Tru
ng
phong
.......................................................................
84
Ra
mö
höi
trö
m,
nhiï
u
mö
höi
...........................................
85
Bï
nh
à
û
ú
ng
tiï
t
niï
u
..........................................................
86
Thiï
u
m
a
u
...........................................................................
88
Bï
nh
àa
i
tha
o
àûú
ng
..........................................................
89
Tuyï
n
gia
p
tra
ng
sûng
to
...................................................
90
Ngö
àö
c
thû
c
ùn
..................................................................
90
Bï
nh
ky
sinh
tru
ng
............................................................
91
BÏ
NH
NHI
KHOA
.......................................................................................................................
93
Viïm
rö
n
.............................................................................
93
Va
ng
da
...............................................................................
93
Viïm
niï
m
ma
c
m
i
ï
ng
lûú
i
................................................
93
Cam
tñch
..............................................................................
93
Nön......................................................................................
94
Co
i
xûú
n
g
............................................................................
94
Sö
t
pha
t
ban
.......................................................................
95
Ba
i
liï
t
................................................................................
95
BÏ
NH
PHU
KHOA
......................................................................................................................
98
Kinh
ng
uyï
t
khöng
àï
u,
àau
bu
ng
kinh
...........................
98
Buö
n
nön
khi
co
thai
..........................................................
99
Sê
y
thai
nhiï
u
lê
n
va
mö
t
sö
bï
nh
liïn
quan.
................
100
Vö
sinh
..............................................................................
102
me
d
ia.com
Nhû
ng
ba
i
thuö
c
trõ
bï
nh
bù
ng
tra
i
cêy
5
Viïm
tuyï
n
sû
a
cê
p
tñnh
..................................................
103
Viïm
êm
àa
o
.....................................................................
103
Khñ
hû
...............................................................................
104
Viïm
cö
tû
cung
................................................................
104
Bùng
huyï
t
.......................................................................
104
Sa
da
con
...........................................................................
105
La
nh
êm
hö
.......................................................................
105
BÏ
NH
DA
L
I
Ï
U
.........................................................................................................................
106
Ghe
lú
,
lï
n
àinh,
mu
n
nho
t
..............................................
106
U
cu
c
dûú
i
da
....................................................................
107
Ra
nhiï
u
mö
höi
...............................................................
108
Mê
n
da
da
ng
thê
p
............................................................
108
Viïm
da
do
thê
n
kinh
.......................................................
109
Viïm
da
do
dõ
û
ng:............................................................
109
Ne
da
do
la
nh
...................................................................
110
Chên
tay
nû
t
ne
................................................................
110
Nê
m,
hù
c
la
o
.....................................................................
111
Nö
i
mï
àay
........................................................................
112
Mu
n
nûú
c
tha
nh
ma
ng
.....................................................
112
Trû
ng
ca
............................................................................
112
Ta
n
nha
n
g
.........................................................................
113
BÏ
NH
VÏ
RÙNG
MIÏ
NG
.........................................................................................................
114
Àau
rù
ng
...........................................................................
114
Viïm
loe
t
xoang
miï
ng
.....................................................
114
Lú
me
p
..............................................................................
115
Höi
miï
ng
.........................................................................
115
Cha
y
ma
u
chên
rùng
........................................................
115
Lo
ng
chê
n
rùng
.................................................................
115
me
d
ia.com
Ha
Duyï
t
Phi
-
Vûúng
Lú
i
Kiï
t
6
BÏ
NH
MÙ
T
................................................................................................................................
117
Àau
mù
t
hö
t
viïm
tê
y
......................................................
117
Viïm
mñ
mù
t
.....................................................................
117
Ma
ng
mö
ng
mù
t
...............................................................
117
Cha
y
nûú
c
mù
t
..................................................................
118
Viïm
kït
m
a
c
cê
p
tñnh
.....................................................
118
Qua
ng
ga
...........................................................................
118
Nha
n
a
p
tùng
....................................................................
118
BÏ
NH
TAI
MU
I
HO
NG
.............................................................................................................
119
Viïm
tai
giû
a
cê
p
tñnh
......................................................
119
Viïm
mu
i
..........................................................................
119
Cha
y
ma
u
cam
..................................................................
120
Viïm
amiàan
....................................................................
120
Viïm
ho
ng
.........................................................................
121
Kha
n
t
i
ï
ng
........................................................................
123
BÏ
NH
UNG
THÛ
.......................................................................................................................
124
Ba
i
thuö
c
chû
a
khöi
u
thö
n
g
du
ng
..................................
124
Ba
i
thuö
c
bö
trú
khi
chû
a
tr
õ
kh
ö
i
u
bù
ng
ho
a
chê
t
h
o
ù
c
chiï
u
tia
cö
ban
..........................................................................
124
Khö
i
u
d
a
da
y
...................................................................
125
Ung
thû
vu
........................................................................
125
Ung
thû
thû
c
qua
n
...........................................................
126
Ung
thû
da
........................................................................
126
Ung
thû
gan
......................................................................
126
Ung
thû
phö
i
.....................................................................
127
Ung
thû
ba
ng
qua
n
g
........................................................
127
Ung
thû
vo
m
ho
ng
............................................................
127
Viïm
tu
i
mê
t,
so
i
mê
t,
so
i
àûú
ng
tiï
t
niï
u
......................
127
me
d
ia.com
Nhû
ng
ba
i
thuö
c
trõ
bï
nh
bù
ng
tra
i
cêy
7
Ha
ch
cö
lim-pha
................................................................
128
Sa
nang
.............................................................................
128
Trô
nö
i,
t
r
ô
ngoai
...............................................................
129
Bo
ng
..................................................................................
130
Chê
n
thûúng
.....................................................................
130
Àau
lûng
va
tû
chi
............................................................
132
Dûú
ng
da
...........................................................................
134
La
m
àe
p
to
c
......................................................................
135
me
d
ia.com
Ha
Duyï
t
Phi
-
Vûúng
Lú
i
Kiï
t
8
PHÊ
N
1
ÀÙ
C
TÑ
NH
VA
CA
CH
SÛ
DUNG
TRA
I
CÊY
CHÛ
A
BÏ
NH
Qua
lï
-
chuyï
n
xûa
va
nay
Chuyïn
xûa
kï
la
i
rù
ng:
Vua
Àûú
ng
Huyï
n
Töng
t
û
ng
bõ
ho
nhiï
u
àúm,
kho
chõu
trong
lö
ng
ng
û
c,
ho
ng
k
h
ö,
miï
ng
kha
t,
gio
ng
khan
àù
c,
thê
y
thuö
c
trong
cung
chû
a
ma
i
khöng
k
h
o
i.
Nha
vua
giê
n
lù
m,
r
a
l
ï
nh
cho
ngû
y
trong
ba
y
nga
y
ph
a
i
chû
a
kho
i,
nï
u
khöng
se
nghiïm
t
r
õ.
Ca
c
thê
y
thuö
c
trong
cung
ùn
ng
u
khöng
yïn,
thê
p
tho
m
chú
nga
y
mê
t
àê
u.
Mö
t
ngû
y
gia
lo
sú
sinh
ö
m,
nù
m
liï
t
giûú
ng.
Ho
c
t
r
o
àem
lï
àï
n
thùm
thê
y.
Khi
biï
t
ly
do
thê
y
nga
bï
nh,
anh
ho
c
tro
phê
n
uê
t
àõnh
àê
u
àö
c
Àûú
ng
H
u
y
ï
n
Töng,
be
n
ba
o
vú
thê
y
tha
i
v
un
lï,
nê
u
ky
th
a
nh
cao,
co
n
mònh
ài
mua
t
huö
c
àö
c
àõnh
àem
vï
trö
n
va
o
àï
ha
i
v
u
a.
Khi
mua
àûú
c
thuö
c
à
öc
trú
vï
thò
khöng
thê
y
vú
thê
y
va
mo
n
cao
lï
àêu.
Thò
ra
ba
vú
àúi
lêu
sö
t
ruö
t,
sai
con
à
e
m
luön
va
o
cung.
Na
o
ngú
nha
vua
ùn
mo
n
na
y
xong,
bï
nh
la
i
khoi
ngay.
Vua
vui
mû
ng
t
r
o
ng
t
hûúng
cho
hai
thê
y
tro
ngû
y
gi
a
.
Ta
c
du
ng
trõ
ho,
tiïu
àú
m
cu
a
lï
xûa
nay
àa
àûú
c
thûa
nhê
n.
Viï
c
ùn
lï
giup
nhuê
n
phöi,
gia
ng
ho
a,
sinh
tên
dõch,
d
û
ú
ng
huy
ï
t,
chû
a
khan
tiï
ng,
nhuê
n
t
r
a
ng,
chû
a
nho
t,
gia
rûú
u
vú
i
hiï
u
qua
kha
cao.
Theo
phên
tñch
khoa
ho
c,
qua
lï
chû
a
protein,
lip
id,
cenlulose
,
canxi,
p
h
ö
t
pho,
sù
t,
caroten,
vitamin
B1,
B2,
C,
àûú
ng
gluco,
axñt
acetic...
Viï
c
ùn
lï
thûú
ng
xuyïn
co
ta
c
du
ng
tö
t
tr
ong
àiï
u
trõ
bï
nh
cao
huyï
t
a
p,
tim
ma
ch
(dê
n
tú
i
va
ng
àê
u
hoa
mù
t,
tim
àê
p
loa
n
nhõp
,
u
tai),
lao
phöi,
viïm
phï
qua
n
cê
p
tñnh.
H
a
m
lûú
ng
v
i
tamin,
à
û
ú
ng
k
h
a
phong
phu
trong
qua
lï
co
ta
c
du
ng
ba
o
vï
gan,
dûú
ng
ga
n
va
lú
i
tiïu
ho
a
kha
tö
t.
Do
lï
co
tñnh
ha
n
nïn
ngûú
i
bõ
bï
nh
àau
la
nh
bu
ng,
ài
lo
ng
khöng
nï
n
du
ng;
khöng
ùn
lï
bõ
dê
p
na
t
àï
tra
nh
mù
c
bï
nh
à
û
ú
ng
ruö
t.
me
d
ia.com
Nhû
ng
ba
i
th
c
trõ
bï
nh
bù
ng
tra
i
cêy
9
Ca
c
ba
i
th
c
du
ng
qua
lï:
-
Ho
khan
do
phïë
nhiïåt:
Lï
vâi
quẫ
bỗ
hẩt,
giậ
nhỗ,
cho
àûúâng
phên
vâo
trong,
hêëp
cấch
thy
àïën
khi
tan
àûúâng
thò
ùn; thëc
co
ta
c
du
ng
thanh
nhiï
t,
gia
m
ho.
-
Ho
nhiï
u
àú
m
lê
n
ma
u:
Lê
y
1,5
kg
lï
bo
ha
t,
ninh
tha
nh
cao,
cho
mê
t
ong
vú
i
lûú
ng
vû
a
pha
i
va
o
trư
n
àï
u.
Mư
i
lê
n
lê
y
ra
2-
3
thòa
con
ho
a
nûú
c
sưi
ng.
Th
c
co
ta
c
du
ng
nh
n
phưi,
sin
h
tên
dõch,
tan
àúm.
-
Ú
húi:
Lï
1
qua
,
àinh
hûúng
15
ha
t,
àem
bo
ha
t
lï,
cho
àinh
hûúng
va
o
trong,
bo
c
4-5
lê
n
giê
y
ûú
t,
om
nhû
àï
ùn.
-
Viïm
k
hđ
qua
n:
Lï
2
qua
,
bư
t
xun
bư
i
10
gam,
àûú
ng
phe
n
30
gam.
Bo
ha
t
lï,
cho
bư
t
xun
bư
i
va
àûú
ng
phe
n
va
o
trong
qua
lï,
hê
p
ùn
nga
y
2
lê
n
va
o
sa
ng
sú
m
va
tư
i.
-
Àau
mù
t
sûng
ào
:
Ngêm
hoa
ng
liïn
va
o
nûú
c
lï
e
p,
nho
va
o
mù
t
nga
y
va
i
lê
n.
-
Tiïu
àúm,
thưng
àa
i
tiï
n:
Du
ng
nûú
c
lï,
nûú
c
cu
ê
u,
nûú
c
rï
co
tranh,
nûú
c
ha
t
ma
ch,
nûú
c
ngo
sen
kh
y
àï
u,
ng
ng
i
hó
c
àun
no
ng.
-
Chû
a
hưi
miï
ng:
Trûú
c
khi
ngu
ùn
2
qua
lï.
-
Tre
em
bõ
phong
nhiï
t,
cha
n
ùn:
Lï
3
qua
rû
a
s
a
ch,
tha
i
miï
ng,
àư
3
lđt
nûú
c,
àun
àï
n
khi
ca
n
co
n
1
lđt,
bo
ba
,
àư
ga
o
va
o
nê
u
cha
o
cho
tre
ùn.
Ba
i
th
c
hay
chû
a
bï
nh
bù
ng
ch
i
tiïu
Ch
i
tiïu
tû
ng
àûú
c
mï
nh
danh
la
"qua
trđ
tụ
".
Theo
tru
n
thu
t,
tïn
go
i
na
y
bù
t
ng
n
tû
viï
c
Phê
t
tư
Thđch
ca
Mê
u
ni
sau
k
h
i
ùn
ch
i
tiï
u
chú
t
bû
ng
sa
ng
trđ
tụ
.
Theo
mư
t
tru
n
thu
t
kha
c,
ch
i
tiïu
co
ng
n
g
ưc
tû
Ê
n
Àư
,
ca
c
ho
c
gia
Ê
n
Àư
thûú
ng
b
a
n
ln
ca
c
vê
n
àï
triï
t
ho
c,
y
ho
c...
dûú
i
gư
c
ch
i
tiïu,
àư
ng
thú
i
lê
y
loa
i
qua
na
y
la
m
thû
c
ùn
duy
nhê
t.
Vò
vê
y,
ngûú
i
ta
go
i
ch
i
tiïu
la
:
"Ng
n
t
r
đ
tụ
".
Ca
c
nha
y
ho
c
tro
n
g
lõch
s
û
Trung
Q
c
cho
rù
ng:
Ch
i
tiïu
tđnh
ha
n,
võ
ngo
t,
khưng
àư
c,
co
ta
c
du
ng
gia
m
phiï
n
kha
t,
nh
n
phưi,
nh
n
t
r
a
ng,
thưng
hu
t
ma
ch,
bư
ti
nh
tu
y,
du
ng
àï
chû
a
ca
c
chû
ng
bï
nh
ta
o
bo
n,
khư
kha
t,
s
a
y
r
û
ú
u,
sư
t,
viïm
gan
va
ng
me
d
ia.com
Ha
Duyï
t
Phi
-
Vûúng
Lú
i
Kiï
t
10
da,
sûng
tê
y...
Qua
tûúi,
dê
u
chuö
i,
hoa
chuö
i,
la
chuö
i,
cu
chuö
i
...
àï
u
co
thï
du
ng
la
m
thuö
c.
Y
ho
c
hiï
n
àa
i
qua
nghiï
n
cû
u
àa
chû
ng
minh
rù
ng:
Chuö
i
tiïu
gia
u
chê
t
dinh
dûú
ng,
chû
a
nhiï
u
protein,
lip
id,
à
û
ú
ng,
cenlulose
,
kali,
canxi,
sù
t,
phö
t
pho,
ca
c
vitamin
A,
B,
C,
E...
Chuö
i
tiïu
ñt
natri,
khöng
co
cholesterol,
nhiï
t
lûú
ng
thê
p
hún
ca
c
loa
i
hoa
qua
no
i
chung,
ùn
thûú
ng
xuyïn
cu
ng
khöng
gêy
be
o
phò.
Mö
t
nha
dinh
dûú
ng
ho
c
ngûú
i
Àû
c
co
n
pha
t
hiï
n,
chuö
i
tiïu
co
ta
c
du
ng
àiï
u
t
r
õ
nhê
t
àõnh
àöi
v
ú
i
ca
c
bï
nh
vï
têm
thê
n
nhû
dï
kñch
àöng,
trê
m
u
ê
t...,
gêy
têm
ly
vui
ve
,
yïn
têm,
thê
m
chñ
gia
m
nhe
nö
i
à
a
u
khö
,
àiï
u
tiï
t
tra
ng
tha
i
tinh
thê
n.
Ú
My
,
qua
ng
hiï
n
cû
u
thû
c
nghiï
m,
ca
c
nha
khoa
ho
c
nhê
n
thê
y,
nï
u
mö
i
ng
a
y
ùn
1-2
qua
chuö
i
tiïu
àï
u
àù
n,
co
thï
gia
m
bú
t
ca
c
t
r
iï
u
chû
ng
tai
biï
n
ma
ch
ma
u
na
o
(tru
ng
pho
n
g),
cao
huy
ï
t
a
p...
do
chuö
i
co
ha
m
lûú
ng
ka
li
cao.
Ngûú
i
Anh
co
n
pha
t
hiï
n
chuö
i
tiï
u
xanh
co
ta
c
du
ng
pho
ng
va
chû
a
bï
nh
loe
t
da
da
y
ro
rï
t.
Vo
chuö
i
tiïu
co
ta
c
du
ng
trõ
nê
m,
vi
kh
uê
n;
àem
sù
c
vo
chuö
i
lê
y
nûú
c
rû
a
co
thï
trõ
hù
c
la
o,
viïm
ngû
a
da.
Hoa
chuö
i
tiïu
àem
àö
t
lê
y
tro
toa
n
tñnh,
ta
n
bö
t,
ho
a
nûú
c
muö
i
co
thï
trõ
àûú
c
bï
nh
àau
da
da
y.
La
chuö
i
tiïu
gia
,
trö
n
nûú
c
gûng
àù
p
va
o
chö
sûng
d
o
nhiï
m
tru
ng,
co
cöng
hiï
u
tiïu
viïm,
gia
m
àau.
Dê
u
chuö
i
co
ta
c
du
ng
chû
a
p
h
ong
nhiï
t,
phiï
n
kha
t,
böi
chû
a
vï
t
bo
ng
da.
Viï
c
cha
i
àê
u
bù
ng
dê
u
chuö
i
g
i
u
p
chû
a
chû
ng
to
c
k
h
ö
v
a
ng,
la
m
àen
to
c.
Viï
c
ùn
chuö
i
q
u
a
thûú
ng
x
u
yïn
co
ta
c
du
ng
ha
huyï
t
a
p,
rê
t
hú
p
vú
i
ngûú
i
bõ
m
ù
c
bï
nh
cao
huyï
t
a
p,
trô
cha
y
mau,
ta
o
bo
n.
Cu
chuö
i
chû
a
chê
t
phenol.
Nûú
c
cu
chuö
i
co
ta
c
du
ng
nhanh
cho
ng
ha
sö
t
àöi
v
ú
i
ng
ûú
i
mù
c
bï
nh
"viï
m
na
o
B"
bõ
sö
t
cao,
chû
a
mu
n
nho
t.
Chuö
i
tiï
u
tñnh
ha
n
cho
nï
n
ngûú
i
bõ
bï
nh
t
y
võ
hû
ha
n,
tiïu
cha
y
k
h
ö
n
g
nï
n
ùn
nhiï
u.
Mö
t
sö
ba
i
thuö
c
du
ng
chuö
i
tiïu:
-
Cao
huyï
t
a
p:
Nga
y
ùn
3
lê
n,
mö
i
lê
n
1-2
qua
,
liï
n
trong
2
tha
ng.
me
d
ia.com
Nhû
ng
ba
i
thuö
c
trõ
bï
nh
bù
ng
tra
i
cêy
11
-
Loe
t
da
da
y:
Chuö
i
xanh
sê
y
khö,
ta
n
tha
nh
bö
t,
nga
y
uö
ng
3
lê
n,
mö
i
lê
n
6
ga
m.
-
Ngû
a
da:
Sù
c
vo
chuö
i
lê
y
nûú
c
rû
a.
-
Bo
ng
da:
Du
ng
dê
u
chuö
i
böi,
nga
y
1-3
lê
n.
-
Ta
o
bo
n:
Qua
chuö
i
250
gam,
ùn
trûú
c
khi
ngu
.
-
Mu
n
nho
t:
La
chuö
i
tiïu
tûúi
gia
na
t,
vù
t
lê
y
nûú
c
böi.
-
Nû
t
ne
d
a
c
h
ê
n
t
a
y
:
C
hu
ö
i
tiïu
1
qua
,
chuö
i
nhû
ca
ng
tö
t,
sê
y
no
ng
.
Mö
i
buö
i
tö
i
rû
a
tay
c
h
ên
bù
ng
nûú
c
ê
m,
xoa
chuö
i
va
o
chö
àau,
du
ng
liïn
tu
c
se
kh
o
i.
Quy
t:
Tû
qua
àï
n
la
àï
u
la
võ
thuö
c
hay
Qua
quy
t
tröng
rê
t
àe
p
mù
t,
vû
a
la
loa
i
qua
ngon
v
û
a
la
võ
thuö
c
q
u
y
.
Mu
i
q
u
y
t
ùn
ngo
t
thúm,
gia
u
chê
t
bö
.
Cö
nhê
n
tû
ng
go
i quy
t
la
"ngo
c
ma
u
va
ng",
tû
ng
co
nhiï
u
b
a
i
thú,
ba
i
vùn
no
i
vï
quy
t.
Theo
tiï
ng
Ha
n,
quy
t
àö
ng
êm
vú
i
"ca
t"
co
nghôa
la
may
mù
n
va
àoa
n
tu
.
Ú
nhiï
u
àõa
phûúng
Trung
Quö
c,
trong
àïm
tên
hön,
cö
dêu
chu
rï
tu
c
ùn
quy
t
vú
i
y
ng
hôa
mong
sú
m
sinh
ra
quy
tû
.
Vï
y
ho
c,
tû
mu
i
q
u
y
t
àï
n
vo
quy
t,
ha
t
quy
t,
xú,
mu
i,
la
quy
t
àï
u
la
nhû
ng
võ
thuö
c
nö
i
t
i
ï
ng.
Vo
quy
t
trong
àöng
y
go
i
la
trê
n
bò,
tû
c
vo
cu,
do
khi
du
ng
la
m
thuö
c
thò
tö
t
nhê
t
la
du
ng
ú
da
ng
k
h
ö
cu,
ca
ng
à
ï
lêu
ca
ng
tö
t.
Trê
n
bò
t
ñ
nh
ê
m,
co
ta
c
du
ng
k
i
ï
n
võ
(k
ho
e
da
da
y),
long
àúm,
tr
õ
ho,
trõ
p
h
ong,
lú
i
tiï
u,
chû
a
ú
húi,
àau
thûú
ng
võ.
Qua
ng
hiïn
cû
u,
y
ho
c
hiï
n
àa
i
àa
chû
ng
minh
t
r
ong
vo
quy
t
co
tinh
dê
u
thú
m
gluccoxit
orange,
aldehit
lemon,
axit
be
o...,
co
ta
c
du
ng
hûng
phê
n
tim,
û
c
chï
vê
n
àö
ng
cu
a
da
da
y,
ruö
t
va
tû
cung...
Glucoxit
orange
co
ta
c
du
ng
giö
ng
vitamin
P,
la
m
gia
m
àö
gio
n
cu
a
mao
ma
ch
mau,
pho
ng
x
u
ê
t
huyït.
Vo
quy
t
co
n
la
võ
thuö
c
tö
t
àiï
u
trõ
cao
huyï
t
a
p,
nhö
i
ma
u
cú
tim,
àù
c
biï
t
la
co
cöng
hiï
u
àöi
vú
i
ca
c
chû
ng
bï
nh
ty
võ
k
hñ
trï
,
chûú
ng
bu
ng,
röi
loa
n
tiïu
ho
a,
ke
m
ùn,
buö
n
nön,
ho
nhiï
u
àúm,
kh
o
chõu
trong
lö
ng
ng
û
c...
Mu
i
quy
t
co
ca
c
tha
nh
p
h
ê
n
dinh
dûú
ng
khöng
thï
thiï
u
àûú
c
àöi
vú
i
sû
c
k
h
o
e,
bao
gö
m
àûú
ng,
protein,
lipid,
vitamin,
axit
hûu
cú,
chê
t
khoa
ng...
Ngûú
i
bõ
ca
o
huyï
t
a
p,
bï
nh
ma
ch
v
a
nh,
me
d
ia.com
Ha
Duyï
t
Phi
-
Vûúng
Lú
i
Kiï
t
12
àau
da
da
y,
suy
dinh
dûú
ng,
cú
thï
suy
nhûú
c
sau
khi
ö
m...
ùn
quy
t
rê
t
co
lú
i.
Xú
quy
t
võ
àù
ng,
tñnh
bònh,
co
vit
a
min
P,
giup
ph
o
ng
chû
a
cao
huyï
t
a
p,
rê
t
co
ñch
àöi
vú
i
ngûú
i
cao
tuö
i.
No
cu
ng
co
ta
c
d
u
ng
àiï
u
ho
a
khñ,
tan
àúm,
thöng
la
c,
thöng
kinh,
thûú
ng
du
ng
trõ
ca
c
chû
ng
khñ
trï
kinh
la
c,
ho
tû
c
ng
û
c,
ho
ra
ma
u...
Ha
t
quy
t
v
õ
àù
ng,
tñnh
bònh,
co
cö
ng
hiï
u
àiï
u
ho
a
k
hñ,
gia
m
àau,
tan
u
cu
c,
thûú
ng
du
ng
chû
a
sa
nang,
sûng
àau
tinh
hoa
n,
àau
lûng,
viïm
tuy
ï
n
sûa,
ung
thû
vu
giai
ào
a
n
àê
u...
La
quy
t
võ
àù
ng,
tñnh
b
ò
nh,
co
ta
c
du
ng
trú
gan,
ha
nh
k
h
ñ,
tiïu
thu
ng,
tan
u
cu
c,
du
ng
chû
a
ca
c
chû
ng
àau
ma
ng
sûú
n,
sa
nang,
àa
u
vu
,
u
cu
c
ú
vu
.
Vo
quy
t
xanh
tñnh
ê
m,
võ
àù
ng,
cay,
co
ta
c
du
ng
trú
can,
pha
khñ,
tan
u
cu
c,
tiïu
tñch
trï
,
du
ng
chû
a
ca
c
chû
ng
àau
chûú
ng
ma
ng
s
û
ú
n,
sa
nang,
cûúng
vu
,
u
cu
c
vu
,
àa
u
da
da
y,
ùn
kho
ti
ïu
,
sö
t
re
t
lêu
nga
y
t
h
a
nh
ba
ng
bu
ng.
Quy
t
chù
ng
nhû
ng
àe
p
mù
t,
mu
i
thúm,
co
thï
du
ng
la
m
cêy
ca
nh
ma
ùn
qua
la
i
ngo
n
,
bö
.
Mo
i
b
ö
phê
n
cu
a
cêy
quy
t
àï
u
co
thï
du
ng
la
m
thuö
c
chû
a
bï
nh,
bö
i
bö
sû
c
k
h
o
e;
qua
ào
ng
hö
p,
la
m
mû
t,
vo
sê
y
khö
chûng
cê
t
tha
nh
tinh
dê
u...
àï
u
àûú
c.
Ca
c
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
quy
t:
-
Chû
a
ca
m
ma
o:
Vo
quy
t
tûúi
30
gam,
pho
ng
phong
15
gam,
àö
3
cöc
nûú
c,
sù
c
lê
y
2
cö
c,
ho
a
àûú
ng
trù
ng
uö
ng
lu
c
no
ng
1
cö
c,
sau
nû
a
giú
hêm
no
ng
uö
ng
tiï
p
1
cöc
co
n
la
i.
-
Chû
a
nön
mû
a:
Vo
quy
t
10
gam,
la
ty
ba
15
gam,
bo
c
va
i,
sù
c
nûú
c
uö
ng.
-
Viïm
tuyï
n
sû
a:
H
a
t
quy
t
tûúi
30
gam,
cho
ñt
rûú
u,
ra
ng
khö,
àö
nûú
c
sù
c
uö
ng.
-
Ho
nhiï
u
àú
m:
Ca
t
hö
ng
(mö
t
loa
i
vo
quy
t
chï
)
10
gam,
bö
t
xuyïn
bö
i
3
gam,
la
ty
ba
chï
15
gam,
sù
c
uö
ng.
-
Sa
nang,
sûng
t
i
nh
hoa
n:
Ha
t
quy
t,
tiï
u
hö
i
hûúng
lûú
ng
bù
ng
nhau,
rang
va
ng,
ta
n
bö
t,
mö
i
nga
y
uö
ng
3-6
gam
vú
i
rûú
u
ê
m.
-
Àau
la
nh
bu
ng:
Trê
n
bò
6
gam,
ö
dûú
c
3
g
a
m,
gûng
3
gam,
sù
c
uö
ng.
me
d
ia.com
Nhû
ng
ba
i
thuö
c
trõ
bï
nh
bù
ng
tra
i
cêy
13
-
Ke
m
ù
n
:
Trê
n
bò
6
gam,
tiïu
tam
tiïn
6
gam,
kï
nö
i
kim
(mang
m
ï
ga
)
6
g
a
m,
sù
c
uö
ng.
-
Àau
chûú
ng
ma
ng
sûú
n:
Xú
quy
t
(ca
t
la
c)
10
gam,
vo
quy
t
xanh
10
gam,
hûúng
phu
10
gam,
sù
c
uö
ng.
Bñ
mê
t
chû
a
bï
nh
cu
a
qua
dû
a
Qua
dû
a
co
nhiï
u
nûú
c,
v
õ
ngo
t
pha
chua
rê
t
ngon,
mu
i
thúm
àù
c
biï
t,
la
mö
t
trong
ca
c
thû
hoa
qua
tûúi
àûú
c
nhiï
u
ng
ûú
i
ûa
chuö
ng.
Àöng
y
p
h
ên
loa
i
dû
a
thuö
c
võ
ngo
t
cha
t,
tñnh
bònh,
co
ta
c
du
ng
gia
i
k
h
a
t
no
ng,
lú
i
tiïu
ho
a,
ngû
ng
ta
.
Men
dû
a
g
i
u
p
da
da
y
phên
gia
i
protein,
la
m
thû
c
ùn
dï
tiïu.
Sau
khi
ùn
nhiï
u
t
hõt,
mú
,
ùn
dû
a
rê
t
co
lú
i.
Ngoa
i
ra,
chê
t
àûú
ng,
m
u
ö
i
va
men
t
r
ong
d
û
a
co
n
co
ta
c
du
ng
lú
i
tiï
u,
chû
a
viïm
thê
n,
cao
huyï
t
a
p,
phu
thu
ng.
Àö
i
vú
i
bï
nh
viïm
phï
qua
n,
ho,
no
cu
ng
co
ta
c
du
ng
àiï
u
t
r
õ
hö
trú
.
Tuy
nhiï
n,
co
mö
t
sö
ngûú
i
sau
khi
ùn
dû
a
xuê
t
hiï
n
dõ
û
ng
"ngö
àö
c
dû
a":
Thûú
ng
sau
15
phu
t
hoù
c
1
giú
,
bï
nh
nhên
thê
y
àau
bu
ng,
b
u
ö
n
nön,
ài
lo
ng,
àö
ng
thú
i
co
ca
c
b
i
ï
u
hiï
n
mê
n
ca
m
nhû
àau
àê
u,
cho
ng
mù
t,
mê
n
ào
da,
ngû
a
toa
n
thên,
tay
chên
va
lûú
i
cû
ng
àú
,
n
g
hi
ïm
tr
o
ng
hún
co
thï
ngê
t
àö
t
ngö
t.
Do
ào
,
nhû
ng
ngûú
i
bõ
dõ
û
ng
dû
a
khöng
àûú
c
ùn.
Trûú
c
khi
ùn,
co
thï
la
m
cho
mö
t
phê
n
axñt
hûu
cú
bõ
phên
gia
i
trong
nûú
c
muöi,
la
m
gia
m
nguy
cú
ngö
àö
c
dû
a.
Dû
a
sau
khi
xa
t
muö
i
ùn
àê
m
àa
,
ngo
t
nga
o
hún.
Mö
t
sö
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
dû
a:
-
Viïm
ruö
t,
tiïu
cha
y:
La
dû
a
30
gam
sù
c
uö
ng.
-
Ca
m
no
ng
phiï
n
kha
t:
1
qua
dû
a
gia
na
t
lê
y
nûú
c,
ho
a
nûú
c
söi
àï
nguö
i
uö
ng.
-
Viïm
thê
n:
Dû
a
qua
60
gam,
rï
co
tranh
tûúi
30
gam,
sù
c
uö
ng
tha
y
nûú
c
che
.
-
Rö
i
loa
n
tiïu
ho
a:
Dû
a
1
qua
,
quy
t
2
qua
,
e
p
lê
y
nûú
c
uö
ng.
-
Viïm
phï
qua
n:
Dû
a
qua
120
gam,
mê
t
o
n
g
30
gam,
la
ty
ba
30
gam,
sù
c
uö
ng.
me
d
ia.com
Ha
Duyï
t
Phi
-
Vûúng
Lú
i
Kiï
t
14
Dûa
hê
u
-
chu
a
tï
cu
a
ca
c
loa
i
dûa
trong
mu
a
he
Dûa
hê
u
vö
n
co
quï
hûúng
ú
chê
u
Phi.
Do
giö
ng
dûa
na
y
àûú
c
àûa
sang
Trung
Quö
c
tû
phña
Têy
Vû
c
nïn
ng
ûú
i
Trung
Quö
c
go
i
la
"dûa
Têy".
Dûa
hê
u
ngo
t,
nhiï
u
nûú
c,
ma
t
bö
,
àûú
c
coi
la
thû
qua
gia
i
kha
t
quy
gia
.
Tû
thõt
qua
àï
n
cu
i
v
o
àï
u
co
ta
c
d
u
ng
pho
ng
bï
nh
chû
a
bï
nh.
Dên
g
i
an
àa
co
cêu
"Nga
y
he
ùn
3
miï
ng
dûa
hê
u, thuö
c
thang
ca
c
loa
i
khö
n
g
cê
n
tú
i".
Mö
t
nha
y
h
oc
nö
i
tiï
ng
àúi
Thanh
t
û
ng
v
i
ï
t
trong
cuö
c
"Tu
y
tû
c
cû
ê
m
thû
c
p
h
ö
"
(thû
c
àún
ùn
uö
ng
t
h
eo
tônh
d
û
ú
ng
ng
hó
ngúi):
"Dûa
hê
u
ngo
t
la
nh,
g
i
a
rûú
u,
chû
a
viïm
hê
u
ho
ng,
lú
miï
ng,
t
r
õ
àö
c
nhiï
t...".
Co
thï
thê
y
ta
c
du
ng
chû
a
bï
nh
nhê
t
à
õ
nh
cu
a
dûa
hê
u
àöi
vú
i
ca
c
chû
ng
phï
nhiï
t,
võ
nhiï
t,
ca
m
no
ng
,
sö
t
cao,
têm
phiï
n
miï
ng
kha
t,
sûng
hê
u
ho
ng,
viïm
niïm
ma
c
m
i
ï
ng,
ài
tiï
u
nûú
c
ào
,
viïm
thê
n
phu
thu
ng,
say
rûú
u...
Y
ho
c
hiï
n
àa
i
qua
nghiï
n
cû
u
à
a
chû
ng
minh
rù
ng
chê
t
àûú
ng,
m
u
ö
i,
axit
hûu
cú
trong
dûa
hê
u
co
ta
c
du
ng
chû
a
trõ
viïm
thê
n
va
la
m
ha
huyï
t
a
p;
vò
lûú
ng
àûú
ng
t
h
ñch
hú
p
la
m
lú
i
tiï
u,
lûú
ng
muö
i
kali
la
m
tiïu
viïm
ú
th
ê
n,
chê
t
men
t
r
ong
d
û
a
hê
u
co
kha
nùng
chuyïn
ho
a
protein
khö
n
g
ho
a
tan
tha
nh
protein
ho
a
tan,
tùng
cûú
ng
dinh
dûú
ng
cho
bï
nh
nhên
viïm
thê
n;
loa
i
àûú
ng töng
hú
p
trong
dûa
hê
u
co
n
co
ta
c
du
ng
ha
huyï
t
a
p.
Vo
dûa
hê
u
võ
ng
o
t
tñnh
ha
n,
co
ta
c
du
ng
thanh
nhiï
t,
gia
i àö
c,
gia
ng
ho
a,
trû
phiï
n,
chû
a
thê
p,
lú
i
tiï
u
tiï
n.
Va
o
mu
a
thu,
khñ
hê
u
hanh
k
h
ö,
dï
viïm
ho
ng
v
a
lú
miï
ng
lûú
i,
viï
c
ùn
dûa
hê
u
cu
ng
co
cöng
hiï
u
nhê
t
àõnh.
Viï
c
p
h
a
chï
dû
a
h
ê
u
tha
nh
da
ng
k
e
m
du
ng
ngoai
da
co
thï
chû
a
viïm
sûng
ho
ng,
lú
me
p
rê
t
tö
t.
Ngoa
i
ra,
ha
t
dûa
hê
u
co
cöng
hiï
u
la
m
ma
t
phöi,
tan
àúm,
nhuê
n
t
r
a
ng,
lú
i
tiïu
ho
a.
Rï
va
la
dûa
hê
u
va
o
mu
a
he
chû
a
àûú
c
bï
nh
tiïu
cha
y,
kiï
t
ly
.
Tuy
dûa
hê
u
la
thû
gi
a
i
k
h
a
t
tö
t
nhûng
k
h
öng
nïn
ùn
qua
nhiï
u
tro
n
g
mö
t
lê
n,
nhê
t
la
àöi
vú
i
nhû
ng
ngûú
i
tò
v
õ
hû
ha
n.
me
d
ia.com
Nhû
ng
ba
i
thuö
c
trõ
bï
nh
bù
ng
tra
i
cêy
15
Nhû
ng
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
dûa
hê
u:
uö
ng.
-
Viïm
thê
n:
Vo
dûa
hê
u,
rï
co
tranh
mö
i
thû
60
gam,
sù
c
-
Phu
thu
ng:
Vo
dûa
hê
u,
vo
bñ
àao,
àê
u
ào
,
phu
c
linh,
mö
i
loa
i
30
gam,
sù
c
uö
ng.
-
Cao
huyï
t
a
p:
Vo
dûa
hê
u
30
gam,
vo
bñ
àao
30
gam
,
ngûu
tê
t
15
gam,
sù
c
uö
ng.
-
Ca
m
no
ng:
Nûú
c
e
p
dûa
hê
u
mö
t
cöc
to,
uö
ng
va
i
lê
n.
-
Àau
ho
ng:
Xõt
k
e
m
dûa
hê
u
va
o
chö
ho
ng
àau.
-
Gia
i
rûú
u:
Nûú
c
e
p
dûa
hê
u
mö
t
cöc
to,
uö
ng
va
i
lê
n.
-
Àa
i
tha
o
àûú
ng
:
Vo
dûa
hê
u
60
gam,
cê
u
ky
tû
15
g
a
m
,
thiïn
hoa
phiï
n
12
gam,
ö
mai
10
gam,
sù
c
uö
ng.
-
Kiï
t
ly
ra
ma
u:
Nûú
c
e
p
dûa
hê
u
1
cö
c,
ho
a
àûú
ng
ào
,
nga
y
uö
ng
3
lê
n.
-
Lú
loe
t
miï
ng:
Du
ng
kem
dûa
hê
u
böi.
-
Chû
a
bo
ng:
Vo
dûa
hê
u
sê
y
khö,
ta
n
t
h
a
nh
bö
t,
trö
n
dê
u
vûng
böi.
Qua
va
i
Dûúng
Quy
Phi
la
mö
t
tuyï
t
thï
my
nhên
trong
lõch
sû
Trung
Quö
c.
S
û
nö
i
tiï
ng
vï
sù
c
àe
p
co
mö
i
liïn
quan
nhê
t
àõnh
àï
n
sú
thñch
ùn
va
i
cu
a
na
ng.
Qua
va
i
vo
ào
hö
ng,
cu
i
trù
ng
ma
u
sû
a
no
n
na
,
mo
ng
nûú
c,
àûa
va
o
miï
ng
à
a
tan,
ngo
t
nga
o
thúm tho,
la
m
sao
ma
Dûúng
Quy
Phi
k
h
öng
thñch.
Àûú
ng
Minh
Hoa
ng
muö
n
la
m
vui
lo
ng
na
ng,
àa
bù
t
àûa
va
i
tû
phûúng
Nam
x
a
xöi
mê
y
nga
n
dù
m
tú
i
Tra
ng
An.
Ngû
a
chú
va
i
pha
i
thay
nhau
phi
nhanh
s
u
ö
t
nga
y
àïm,
c
h
ï
t
khöng
biï
t
bao
nhiï
u
con.
Nhiï
u
nha
thú
àûúng
thú
i
nhû
Àö
Phu
,
Àö
Mu
c
àa
sa
ng
ta
c
nhû
ng
vê
n
t
h
ú
àa
kñch
viï
c
la
m
trïn
cu
a
Àûú
ng
Minh
Hoang.
Song
sû
kiï
n
trïn
cu
ng
chû
ng
to
gia
trõ
cao
quy
cu
a
qu
a
va
i.
Danh
y
àúi
Minh
la
Ly
Thú
i
Trên
àa
viï
t
trong
"Ba
n
tha
o
cûúng
m
u
c":
"Viï
c
thûú
ng
x
u
yïn
ùn
va
i
se
giup
bö
na
o,
kho
e
ngûúi,
chû
a
àûú
c
bï
nh
t
r
a
ng
nha
c,
ung
ngo
t
,
k
h
a
i
v
õ
l
ú
i
tò.
Cu
i
va
i
k
h
ö
bö
nguyïn
k
hñ,
la
loa
i
thuö
c
bö
cho
phu
nû
va
ng
ûú
i
gia
yï
u".
me
d
ia.com
Ha
Duyï
t
Phi
-
Vûúng
Lú
i
Kiï
t
16
Danh
y
Vûúng
Thï
Hu
ng
àúi
Thanh
thò
no
i:
"Va
i
tñnh
ê
m,
võ
ngo
t,
mu
i
thúm,
thöng
thê
n
ñch
trñ,
tùng
tinh
tu
y,
thï
m
huyï
t
dõch,
chû
a
höi
miï
ng,
g
i
a
m
àau,
bö
têm,
dûú
ng
ca
n
huyït,
qua
àe
p,
ùn
tûúi
ca
ng
tö
t".
Qua
ào
,
co
thï
thê
y
va
i
la
thû
qua
co
gia
trõ
bö
hû,
la
m
àe
p,
nhuê
n
d
a
,
ke
o
da
i
tuö
i
tho
.
Y
ho
c
hiï
n
àa
i
à
a
p
h
ê
n
t
ñ
c
h
t
h
ê
y
va
i
co
tha
nh
phê
n
dinh
dûú
ng
g
ö
m
protein,
lip
id,
ca
c
vita
min
B1,
B2,
C,
axñt
hûu
cú,
àûú
ng
gluco,
xarcaro,
canx
i,
phö
t
pho,
sù
t...
Cu
i,
ha
t,
v
o
qua
va
i
àï
u
la
v
õ
thuö
c.
Va
i
co
ta
c
du
ng
à
i
ï
u
trõ
à
ö
i
vú
i
ca
c
bï
nh
t
hiï
u
mau,
tim
àê
p
loa
n
nhõp
,
mê
t
ngu
,
miï
ng
khö
kha
t,
hen,
tra
ng
nha
c,
tre
con
lïn
àê
u...
Ha
t
va
i
co
th
ï
chû
a
sa
nang,
can
khñ
t
ñ
ch
tu
,
àau
da
da
y...
Vo
qua
va
i
chû
a
bùng
huyï
t
ú
phu
nû
.
Qua
va
i
ùn
tûúi,
ùn
khö,
du
ng
la
m
thuö
c
àï
u
tö
t.
Tuy
nhiïn,
khöng
nï
n
ùn
nhiï
u
trong
mö
t
lê
n.
Ùn
nhiï
u
va
i
mö
t
lu
c
co
th
ï
gêy
no
ng
,
la
m
röi
loa
n
chuyïn
ho
a
à
û
ú
ng
tr
on
g
cú
th
ï
,
ta
o
tha
nh
"dõ
û
ng
ùn
va
i"
(tû
c
ha
huyï
t
àûú
ng).
Ngûú
i
bõ
nhe
th
ò
th
ê
y
b
u
ö
n
nön,
ra
mö
höi,
miï
ng
k
h
ö
kha
t,
mï
t
mo
i;
bõ
nù
ng
thò
nhû
c
àê
u,
mï
man.
Ca
c
cha
u
nho
ca
ng
khöng
nïn
ùn
nhiï
u
va
i
mö
t
lu
c.
Ca
c
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
qua
va
i:
-
Thiï
u
ma
u:
Cu
i
va
i
khö,
ta
o
ta
u
mö
i
loa
i
10
qua
,
sù
c
uö
ng.
-
Tra
ng
nha
c:
C
u
i
va
i
khö
10
qua
,
rau
cêu
30
gam,
sù
c
vú
i
nûú
c,
p
h
a
rûú
u
uö
ng.
-
Sa
nang:
Ha
t
va
i,
ha
t
quy
t,
tiï
u
hö
i
hûú
ng,
diï
n
hö
sa
ch
mö
i
loa
i
9
gam,
sù
c
uö
ng.
-
Tre
em
àa
i
so
n:
Mö
i
nga
y
cho
ùn
12
qua
va
i
khö.
-
Sú
i
k
h
öng
mo
c:
Cu
i
va
i
10
qua
sù
c
uö
ng.
-
Tiïu
cha
y:
Vo
qua
va
i,
ö
mai,
ö
i
m
ö
i
loa
i
10
gam,
sù
c
uö
ng.
-
Di
tinh:
Vo
qua
va
i,
ng
u
võ
tû
,
kim
anh
tû
mö
i
loa
i
10
gam,
sù
c
uö
ng.
Qua
tra
m
chua
Tra
m
chua
co
cu
i
cû
ng,
mú
i
ùn
va
o
co
võ
chua
cha
t,
nhai
lê
u
mú
i
thê
y
thúm
miï
ng,
ùn
röi
co
n
dû
võ.
me
d
ia.com
Nhỷ
ng
ba
i
thuử
c
trừ
bù
nh
bự
ng
tra
i
cờy
17
Cu
i
va
nhờn
ha
t
tra
m
ù
u
co
thù
du
ng
la
m
thuử
c.
Cu
i
co
nhỷ
ng
chờ
t
dinh
dỷỳ
ng
nhỷ
prot
ein,
lip
id,
ỷỳ
ng
,
vitamin
C,
canx
i,
phử
t
pho,
s
ự
t...
Nhờn
ha
t
chỷ
a
nhiù
u
lipid,
co
thù
e
p
tha
nh
dờ
u.
Tra
m
vừ
chua,
ngo
t,
tủnh
ờ
m,
co
cửng
hiù
u
t
h
anh
nhiù
t,
gia
i ử
c,
lỳ
i
hờ
u,
tan
ỳm,
sinh
tờn
dừch,
chỷ
a
khử
kha
t,
khai
vừ,
gia
ng
khủ,
trỷ
phiù
n,
túnh
rỷỳ
u.
Trong
cuử
n
"Ba
n
tha
o
cỷỳng
mu
c"
co
ghi:
Tra
m
la
thỷ
qua
"sinh
tờn
dừch,
gia
m
phiù
n
kha
t,
trừ
au
ờ
u,
au
ho
ng;
nhai
nuử
t
lờ
y
nỷỳ
c
co
thù
gia
m
ngử
ử
c,
dừ
ỷ
ng
do
ựn
cua
ca
.
Nhiù
u
ba
i
thuử
c
chỷ
a
bù
nh
bự
ng
tra
m:
-
Viùm
ho
ng:
Cu
i
tra
m
xa
nh
60
gam,
ninh
ky
tha
nh
nỷỳ
c
sa
nh
ự
c,
thùm
30
gam
phe
n
chua,
nờ
u
tha
nh
da
ng
cao.
Nga
y
du
ng
9
g
a
m,
chia
3
lờ
n.
-
Bù
nh
hoa
i
huyù
t:
Tra
m
tỷỳi
30
qua
sự
c
uử
ng
nga
y
1
thang,
du
ng
liù
n
trong
va
i
tuờ
n.
-
Ne
da
do
la
nh:
H
a
t
tra
m
ử
t
tha
nh
tro,
trử
n
mỳ
i
mỳ
lỳ
n
bửi.
-
Kiù
t
ly
ra
ma
u:
Tra
m
va
ử
mai
lỷỳ
ng
bự
ng
nhau
ử
t
tha
nh
tro,
mử
i
nga
y
9
gam,
uử
ng
bự
ng
nỷỳ
c
cỳm.
-
Nỷ
t
mửi,
lỳ
me
p:
Tra
m
x
a
nh
sao,
ta
n
bử
t,
trử
n
mỳ
lỳ
n
ù
bửi.
-
Ho
c
xỷỳ
n
g
ca
:
Ha
t
tra
m
non
ng
hiù
n
na
t,
ngờ
m
nuử
t
dờ
n.
-
Ngử
ử
c
do
ựn
ca
:
Tra
m
xa
nh
30
gam
sự
c
uử
ng.
-
Tre
em
bừ
sỳ
i:
Cu
i
tra
m
xa
nh
30
gam
sự
c
uử
ng.
Ta
c
du
ng
chỷ
a
bù
nh
cu
a
anh
a
o
Anh
a
o
qua
tro
n
va
o
nhỷ
viù
n
ng
o
c,
trong
suử
t,
long
lanh,
vừ
ngo
t.
Cờy
anh
a
o
thuử
c
ho
tỷỳ
ng
vi,
hoa
nỳ
va
o
tha
ng
3,
4,
sang
tha
ng
5
qua
chủn.
Qua
anh
a
o
vừ
ngo
t,
tủnh
ờ
m,
ỷỳ
c
ca
c
nha
y
ho
c
t
ỷ
xỷa
co
i
tro
ng.
Cuử
n
iù
n
Nam
baón
thaóo
viùởt
"Anh
aõo
chỷọa
moồi
chỷỏng
bùồnh
hỷ,
coỏ
taỏc
duồng
bửớ
nguyùn
khủ,
nhuờồn
da
toỏc,
ngờm
rỷỳồu
uử
ng
chỷ
a
bù
nh
liù
t
nỷ
a
ngỷỳi,
au
lỷng
,
au
chờn,
t
ỷ
chi
k
h
o
cỷ
ử
ng
d
o
phong
thờ
p"...
Ha
t
anh
a
o
tủnh
ờ
m,
co
cửng
hiù
u
gia
i
ử
c,
mo
c
sỳ
i,
ra
m
ử
hửi,
tiùu
ỳm,
tan
nho
t.
me
d
ia.com
Ha
Duyï
t
Phi
-
Vûúng
Lú
i
Kiï
t
18
La
anh
à
a
o
võ
ngo
t
tñnh
ê
m,
co
ta
c
du
ng
ö
n
võ,
kiï
n
ty
,
cê
m
mau,
gia
i
àö
c.
La
anh
àa
o
gia
na
t
chû
a
àûú
c
ghe
lú
.
Rï
cêy
a
nh
àa
o
tñnh
b
ò
nh,
võ
ngo
t,
co
ta
c
d
u
ng
àiï
u
ho
a
khñ
huyït,
chû
a
àûú
c
bï
nh
àau
bu
ng
kinh,
tù
c
k
i
nh
do
khñ
huyï
t
khöng
àiï
u
ho
a
ú
phu
nû
.
No
co
n
co
ta
c
d
u
ng
tê
y
giun
àu
a,
sa
t
tru
ng.
Trong
tha
nh
phê
n
qua
anh
àa
o
co
nhiï
u
chê
t
sù
t,
cû
500
gam
qua
co
300
gam
sù
t,
cao
gê
p
20
lê
n
so
vú
i
quy
t,
ta
o
têy,
lï.
Àêy
la
thû
qua
chû
a
nhiï
u
sù
t
nhê
t.
Ngoa
i
ra,
anh
àa
o
co
n
chû
a
vitamin
A,
B,
C,
rê
t
co
lú
i
cho
bï
nh
nhê
n
thiï
u
ma
u
do
thiï
u
sù
t.
Anh
àa
o
tñnh
ê
m,
no
ng
nïn
ngûú
i
bï
nh
tñnh
nhiï
t
kiïng
du
ng.
Ca
c
phûúng
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
anh
àa
o:
-
Bo
ng:
Qua
anh
à
a
o
tûúi
e
p
lê
y
nûú
c,
böi
va
o
vï
t
bo
ng
.
-
Sa
nang:
Ha
t
anh
àa
o
60
gam
rang
vú
i
g
i
ê
m,
ta
n
bö
t,
mö
i
nga
y
uö
ng
15
gam
bù
ng
nûú
c
àun
sö
i.
-
Rù
n
va
cön
tru
ng
cù
n:
La
anh
à
a
o
gia
lê
y
nûú
c,
mö
i
nga
y
uö
ng
nû
a
c
h
e
n
vú
i
rûú
u,
àù
p
ba
va
o
vï
t
thûúng.
-
Giun
àu
a:
Rï
anh
àa
o
10
-
20
gam,
sù
c
uö
ng.
-
Phong
sú
i:
Ha
t
anh
àa
o
30
ha
t,
gia
na
t,
ha
nh
ca
rï
10
cu,
sù
c
uö
ng
.
Khi
uö
ng
co
thï
tra
thïm
ñt
àûú
ng
v
û
a
àu
.
Mö
i
nga
y
2
lê
n.
-
Mu
n
nho
t:
Ha
t
anh
àa
o
nghiï
n
vú
i
giê
m,
böi.
-
Àau
la
nh
bu
ng:
Ca
nh
anh
àa
o
àö
t
tha
nh
than,
ta
n
bö
t,
uö
ng
vú
i
rûú
u
hê
m
no
ng.
Tha
o
mai:
ñch
tho
kiï
n
võ
Tha
o
mai
hònh
da
ng
g
i
ö
ng
qua
tim
ga
,
ma
u
ào
,
cu
i
mï
m,
nhiï
u
nûú
c,
chua
ngo
t,
khöng
co
vo
cu
ng
k
h
öng
co
ha
t
,
mang
mu
i
võ
thúm
ngon
àù
c
biï
t.
Àêy
la
loa
i
qua
tûúi
gia
u
chê
t
dinh
dûú
ng,
àûú
c
nhiï
u
ng
ûú
i
ûa
chuö
ng.
Theo
phên
tñch
khoa
ho
c,
trong
100
gam
tha
o
mai
co
1
gam
protein,
0,6
gam
lipid,
5,7
gam
hú
p
chê
t
carbon,
1,1
mg
sù
t,
0,01 mg
carot
e
n,
1,4
gam
cenlulose,
0,6
gam
chê
t
vöi,
32
mg
canxi,
41
me
d
ia.com
Nhû
ng
ba
i
thuö
c
trõ
bï
nh
bù
ng
tra
i
cêy
19
mg
phö
t
pho,
0,3
mg
axit
hûu
cú,
35
gam
vitam
in
C,
ca
c
loa
i
àûú
ng...
Ha
m
lûú
ng
v
i
tamin
C
t
r
ong
tha
o
mai
cao
hún
10
lê
n
so
vú
i
ta
o
têy,
nho.
Vitamin
C
dï
bõ
phên
gia
i
khi
àun
no
ng;
vò
vê
y,
ùn tûúi
tha
o
mai
se
tê
n
du
ng
àûú
c
nhiï
u
vitam
in
C.
Chê
t
khoa
ng
t
r
ong
tha
o
mai
kha
phong
phu
,
co
ta
c
d
u
ng
àiï
u
chónh
sû
cê
n
bù
ng
ax
it
va
kiï
m
trong
cú
thï
,
co
y
nghôa
quan
tro
ng
àöi
vú
i
sû
sinh
trûú
ng,
pha
t
du
c.
Tha
o
mai
võ
ngo
t,
chua
,
co
cöng
d
u
ng
ma
t
phöi,
tan
àúm,
bö
hû
bö
huyït,
bö
da
da
y,
gia
m
tñnh
mú
,
nhuê
n
tra
ng
t
h
öng
tiï
n...
Axit
hûu
cú
trong
tha
o
mai
co
ta
c
d
u
ng
phê
n
g
i
a
i
lipid
tron
g
thû
c
phê
m,
kñch
tñch
tiïu
ho
a,
ùn
ngon
miï
ng.
Chê
t
keo
qua
co
kha
nhiï
u
trong
t
h
a
o
mai
khöng
àûú
c
hê
p
thu
va
o
cú
thï
.
Nhûng
no
co
ta
c
du
ng
giû
nûú
c,
k
ñ
ch
thñch
ra
nhiï
u
dõch
võ
v
a
tùng
cûú
ng
sû
co
bo
p
cu
a
ruö
t,
trú
giup
cho
àa
i
t
i
ï
n
dï
da
ng,
loa
i
trû
cholestriron
va
kim
loa
i
nù
ng
dû
t
hû
a,
co
ta
c
du
ng
nhê
t
àõnh
àöi
vú
i
viï
c
àiï
u
trõ
bï
nh
ma
ch
va
nh,
cao
huy
ï
t
a
p,
xú
cû
ng
àö
ng
ma
ch,
ta
o
bo
n,
suy
nhûú
c
cú
thï
,
thiï
u
ma
u...
Ca
c
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
tha
o
mai:
-
Ho
do
phï
nhiï
t:
Nûú
c
tha
o
mai
tûúi,
nûú
c
chanh,
nûú
c
e
p
lï
tûúi
m
ö
i
loa
i
50
gam,
mê
t
ong
15
gam,
trö
n
àï
u
uö
ng.
-
Thiï
u
ma
u
do
khñ
hû:
Tha
o
mai
100
gam,
hö
ng
ta
o
50
gam,
va
i
khö
30
gam,
ga
o
nï
p
150
gam,
nê
u
tha
nh
cha
o
ùn.
-
Rö
i
loa
n
tiïu
ho
a:
Tha
o
mai
100
gam,
sún
tra
30
gam,
sù
c
uö
ng.
-
Mú
ma
u:
Tha
o
mai
100
gam,
sún
tra
30
g
a
m,
la
sen
15
gam,
vo
va
ha
t
bñ
àao
mö
i
thû
15
gam,
sù
c
uö
ng.
-
Bï
nh
nhiï
t
phiï
n
k
h
a
t:
Tha
o
mai
e
p
lê
y
nûú
c,
cho
ñt
àûú
ng
va
muö
i
àï
uö
ng.
-
Ta
o
bo
n:
Tha
o
mai
50
gam,
dê
u
vûng
vû
a
à
u
,
gia
na
t,
trö
n
àï
u,
uö
ng
va
o
lu
c
ào
i.
me
d
ia.com
Ha
Duyï
t
Phi
-
Vûúng
Lú
i
Kiï
t
20
Qua
dû
a
bö
tim,
lú
i
tiï
u
Dû
a
co
nhiï
u
nûú
c,
võ
ngo
t,
cu
i
ùn
g
i
o
n
thúm
,
gia
u
chê
t
dinh
dûú
ng.
N
û
úc
dû
a,
cu
i
dû
a,
dê
u
dû
a,
vo
dû
a,
rï
dû
a
àï
u
la
võ
t
huö
c
tö
t
du
ng
chû
a
bï
nh.
Chê
t
dinh
dûú
ng
trong
nûú
c
dû
a
kha
phong
phu
,
b
a
o
gö
m
vitamin
C,
sù
t,
phö
t
pho,
canx
i,
ka
li,
mag
i
ï,
natri,
ca
c
chê
t
khoa
ng
kha
c,
lip
id,
protein,
àûú
ng...
Nûú
c
d
û
a
la
loa
i
nûú
c
g
i
a
i
k
h
a
t
co
gia
trõ.
Cu
i
dû
a
trù
ng
nhû
ngo
c,
ùn
gio
n
va
thúm,
hûúng
võ
nhû
sûa.
Qu
a
ca
ng
gia
,
lûú
ng
lip
id,
protein
ca
ng
nhiï
u,
ca
c
thû
qua
kha
c
kho
sa
nh
àûú
c.
Theo
Àöng
y,
nûú
c
dû
a
co
võ
ngo
t,
tñnh
hú
i
no
ng.
Viï
c
uö
ng nûú
c
d
û
a
thûú
ng
xuyïn
co
ta
c
du
ng
kho
e
tim,
lú
i
tiï
u,
trû
giu
n
,
ngû
ng
tiïu
cha
y.
Cu
i
dû
a
v
õ
n
g
o
t,
tñnh
bònh,
khöng
àö
c,
co
ta
c
du
ng
ñch
khñ,
t
r
û
phong,
nhuê
n
da.
Dê
u
dû
a
d
u
ng
ng
oa
i
da
co
thï
chû
a
lú
ngû
a,
dõ
û
ng
mê
n
ngû
a
do
la
nh,
viï
m
da
do
thê
n
k
i
nh,
hù
c
la
o...
Ga
o
dû
a
tñnh
bònh,
v
õ
ngo
t,
khöng
àö
c,
co
thï
chû
a
àau
tû
c
ngû
c,
àa
u
gên
cö
t.
Rï
cêy
dû
a
thûú
ng
du
ng
chû
a
cha
y
ma
u
cam,
nön
m
û
a,
bï
nh
ta
,
xuê
t
huyï
t...
Nhû
vê
y,
ca
cêy
d
û
a
àï
u
la
nhû
ng
võ
thuö
c
hay
chû
a
bï
nh.
Dê
u
dû
a,
nûú
c
d
û
a
co
n
du
ng
la
m
nûú
c
g
i
a
i
kha
t,
ba
nh
ke
o.
Ga
o
dû
a
co
th
ï
du
ng
la
m
ba
t,
la
m
ga
o,
la
m
muöi
.
L
a
dû
a
co
thï
àan
qua
t,
lú
p
nha
...
Ca
c
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
dû
a:
-
Têm
ty
hû:
Cu
i
d
û
a
100
gam,
cu
i
nha
n
50
gam,
ga
o
nï
p
150
gam,
nê
u
cha
o
ùn.
-
Viïm
thê
n
phu
nï
:
Nûú
c
dû
a,
nûú
c
dû
a,
nûú
c
rï
co
tranh,
nûú
c
rï
co
lau
mö
i
loa
i
30
gam,
trö
n
àï
u
uö
ng
.
-
Nön
mû
a:
Nûú
c
d
û
a
2
che
n
nho
,
rûú
u
nho
1
che
n
nho
,
thïm
10
gio
t
nûú
c
g
û
ng,
trö
n
àï
u
uö
ng.
-
Tê
y
giun
à
u
a:
Nûú
c
d
û
a,
cu
i
d
û
a
mö
i
loa
i
50
gam,
ö
mai
15
gam,
vo
lûu,
rï
lû
u
10
gam,
sù
c
uö
ng.
-
Àau
gên
cö
t:
Vo
dû
a,
cu
i
vo
quy
t,
hûúng
phu
,
rï
àa
o
mö
i
thû
20
gam,
sù
c
uö
ng.
me
d
ia.com
Nhû
ng
ba
i
thuö
c
trõ
bï
nh
bù
ng
tra
i
cêy
21
-
Ne
da
do
la
nh:
Dê
u
d
û
a
vû
a
àu
,
vo
qu
a
hö
ng
50
gam,
àö
t
toa
n
tñnh,
nghiï
n
tha
nh
bö
t,
trö
n
àï
u
àï
böi.
-
Viïm
da
lú
ngû
a:
Dê
u
dû
a
vû
a
àu
,
ha
nh
nhên
vû
a
àu
gia
na
t,
trö
n
àï
u
àï
böi.
-
Hù
c
la
o,
nê
m
tö
àóa
chê
n
:
La
àa
o
tûúi
gia
na
t
vù
t
lê
y
nûú
c,
dê
u
dû
a
vû
a
àu
,
trö
n
àï
u
à
ï
böi.
Qua
quê
t:
La
m
dï
tiïu,
tan
àú
m
Quê
t
tû
lêu
àa
àûú
c
ngûú
i
Trung
Quö
c
d
u
ng
ùn
tûúi,
la
m
mû
t,
co
ta
c
du
ng
àiï
u
ho
a
khñ,
tan
àúm,
tiïu
ho
a
thû
c
ùn,
lú
i
da da
y.
Cêy
quê
t
la
xanh
da
y,
qu
a
va
ng
o
ng
s
a
i
chi
chñt,
co
n
la
loa
i
cêy
ca
nh
àe
p
trong
nha
.
Qua
quê
t
ùn
co
mu
i
thú
m
,
võ
chua
ngo
t,
vo
co
chê
t
dê
u
ca
y
thúm.
Qua
phên
tñch,
quê
t
gia
u
chê
t
vitamin
C,
ca
c
loa
i
à
û
ú
ng
,
dê
u
bay
húi.
Theo
Àöng
y,
quê
t
võ
cay
ngo
t,
húi
chua,
tñnh
ê
m,
la
m
tan
àúm,
gia
m
h
o
,
ài
ï
u
ho
a
khñ,
kiï
n
ty
.
Ùn
quê
t
vú
i
lûú
ng
àûú
ng
phe
n
hú
p
l
y
co
thï
chû
a
ho
hen
do
phong
ha
n
ú
ng
ûú
i
gia
;
ùn
qua
tûúi
chû
a
röi
loa
n
tiïu
ho
a,
àau
da
da
y.
Du
ng
quê
t,
thiïn
tru
c
hoa
ng,
g
û
ng
t
û
úi
sù
c
uö
ng
liï
n
3
nga
y
chû
a
à
û
úc
bï
nh
ho
ga
tre
em.
Quê
t
ûú
p
àûú
ng
ùn
co
ta
c
du
ng
khai
võ,
àiï
u
ho
a
khñ...
Mö
t
sö
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
quê
t:
-
Ca
m
ma
o:
La
quê
t
30
gam,
àö
3
ba
t
nûú
c
sù
c
co
n
1
ba
t,
ho
a
àûú
ng
v
û
a
àu
,
uö
ng
lu
c
no
ng.
-
Nön
mû
a:
Vo
quê
t,
gûng
tûúi,
àö
t
nung
m
ö
i
thû
9
gam,
sù
c
uö
ng.
no
ng.
-
Nghe
n:
Vo
quê
t
20
gam,
sê
y
khö,
ta
n
tha
nh
bö
t,
sù
c
uö
ng
-
Sa
nang
sûng
àau:
Rï
quê
t
15-16
gam,
sù
c
uö
ng.
-
Ho
nhiï
u
àú
m:
Quê
t
5
qua
,
àûú
ng
phe
n
vû
a
àu
,
hê
p
ca
ch
thu
y,
nga
y
ùn
2
lê
n,
liï
n
t
r
ong
3
ng
a
y.
-
Àau
chûú
ng
bu
ng:
Quê
t
tûúi
ùn
liï
n
10
qua
lu
c
ào
i.
-
Ho
ga
tre
em:
Quê
t
10
gam,
gûng
tûú
i
6
gam,
thiïn
tr
u
c
hoa
ng
6
gam,
sù
c
uö
ng,
mö
i
nga
y
1
lê
n.
me
d
ia.com
Ha
Duyï
t
Phi
-
Vûúng
Lú
i
Kiï
t
22
Mña:
Thang
thuö
c
phu
c
ma
ch
trong
thiïn
nhiïn
Nha
thú
àúi
Àûú
ng
la
Vûúng
Duy
tû
ng
viï
t:
"Ba
o
thû
c
bê
t
tu
sê
u
nö
i
nhiï
t,
àa
i
quan
ha
m
hûu
gia
tûúng
ha
n"
(Ùn
no
xin
chú
lo
nö
i
nhiï
t,
quan
lú
n
ha
y
co
n
nûú
c
m
ñ
a
ha
n).
Qua
ào
,
co
thï
thê
y
ta
c
du
ng
tha
nh
nhiï
t
ti
ïu
cú
m
,
g
i
a
i
àö
c
cu
a
mña,
àa
àûú
c
ngûú
i
xûa
biï
t
àï
n
tû
lêu.
Truyï
n
t
huyï
t
kï
rù
ng:
Ng
u
y
Vùn
à
ï
Ta
o
Phi
thú
i
Tam
Quö
c
thñch
ù
n
mña.
Mö
i
khi
öng
ta
ba
n
v
i
ï
c
quö
c
g
i
a
àa
i
s
û
vú
i
ca
c
àa
i
thê
n
àï
u
sai
thuö
c
ha
àï
sù
n
mña
àa
rû
a
sa
ch,
vû
a
ùn
v
û
a
ba
n
cöng
viï
c.
Ba
n
v
i
ï
c
nûú
c
xong,
khi
b
a
i
triï
u
ö
n
g
ta
la
i
cê
m
cêy
mña
la
m
gê
y
chö
ng
àï
ài.
Trong
dên
gian
Trung
Quö
c
co
n
lûu
truyï
n
tê
p
tu
c
nga
y
tï
t
àï
n,
ho
ha
ng
ba
con
tù
ng
mña
vú
i
y
ng
hôa
t
û
ng
àö
t
tû
ng
àö
t
c
a
o
lïn,
nùm
nay
tö
t
hún
nùm
trûú
c.
Danh
y
Vûúng
Thï
Hu
ng
àúi
nha
Thanh
à
a
viï
t
trong
cuö
n
"Tu
y
t
û
c
cû
ê
m
t
hû
c
p
h
ö
"
rù
ng:
"Mña
ngo
t
ma
t,
thanh
nhiï
t,
àiï
u
ho
a
chû
c
nùng
da
da
y,
nhuê
n
t
r
a
ng,
gia
rûú
u,
ha
n
chï
giun
àu
a,
tan
àúm,
tùng
chê
t
dõch,
du
ng
chû
a
sö
t
cao,
kiï
t
ly
do
no
ng
trong
,
trõ
ho
do
nhiï
t,
ú
húi,
lú
i
cho
hê
u
ho
ng,
ma
nh
gên
cö
t,
trû
phong, dûú
ng
huyït,
àa
i
bö
êm
ty
".
Trïn
lêm
sa
ng
,
àöng
y
thûú
ng
d
u
ng
mña
àï
àiï
u
trõ
ca
c
chû
ng
khö
miï
ng
lûú
i,
tê
n
dõch
thiï
u,
ta
o
bo
n,
röi
loa
n
tiïu
ho
a,
nön
m
û
a
ú
húi,
k
h
o
tiï
u
tiï
n,
sö
t
cao.
Vò
vê
y
mña
àûú
c
mï
nh
danh
la
"phu
c
ma
ch
t
h
ang"
tû
nhiïn.
Y
ho
c
hiï
n
àa
i
qua
nghiï
n
cû
u
cho
biï
t
trong
mña
gia
u
protein,
lipit,
ca
nxi,
phö
t
pho,
sù
t,
vitamin,
àù
c
biï
t
ha
m
lûú
ng
àûú
ng
k
h
oa
ng
18%.
Tha
nh
phê
n
àûú
ng
trong
mña
gö
m
3
loa
i:
xacarö,
glucö
va
glucöza
dï
àûú
c
cú
thï
hê
p
thu
,
co
ta
c
du
ng
pho
ng
bï
nh
àa
i
tha
o
àûú
ng,
bï
nh
vï
rùng
v
a
pho
ng
ngû
a
li
p
i
t
m
a
u
tù
ng.
Loa
i
gó
m
ê
t
co
n
co
ta
c
du
ng
ha
n
chï
tï
ba
o
ung
thû.
Ca
c
ba
i
thuö
c
chû
a
bï
nh
bù
ng
mña:
Viïm
da
da
y
ma
n
tñnh:
Nûú
c
mña
1
cö
c,
nûú
c
g
û
ng
mö
t
ñt,
trö
n
àï
u,
nga
y
uö
ng
2
lê
n.
Sö
t
phiï
n
kha
t:
Mña,
cu
nùn
vû
a
àu
du
ng:
rû
a
sa
ch,
tha
i
vu
n,
sù
c
uö
ng
thay
nûú
c
che
.
me
d
ia.com
Nhû
ng
ba
i
thuö
c
trõ
bï
nh
bù
ng
tra
i
cêy
23
Ho
do
hû
nhiï
t:
Mña
vû
a
àu
du
ng
cù
t
vu
n,
àö
ga
o
dñnh
va
o
nê
u
che
ùn
mö
i
nga
y
2
lê
n
va
o
buö
i
sa
ng
-
chiï
u,
mö
i
lê
n
1
ba
t.
Ta
o
bo
n:
Nûú
c
mña,
mê
t
ong
mö
i
thû
1
cöc
nho
,
trö
n
àï
u
uö
ng
lu
c
ào
i,
nga
y
2
l
ê
n
va
o
buö
i
sa
ng,
buö
i
chiï
u.
Buö
n
nö
n
do
thai
ng
he
n:
Nûú
c
mña
1
cö
c,
nûú
c
gûng
tûúi
1
thòa,
nga
y
uö
ng
v
a
i
lê
n.
Tre
em
ra
mö
höi
trö
m:
Ùn
mña
ho
ù
c
uö
ng
nûú
c
mña
va
i
lê
n
trong
nga
y.
Kho
tiï
u
tiï
n:
Mña
rû
a
sa
ch,
tha
i
v
u
n,
rê
u
ngö,
sa
tiï
n
tha
o,
sù
c
uö
ng
nga
y
2
lê
n
(sa
ng
-
chiï
u).
Qu
a
àa
o
trû
ú
ng
tho
No
i
àï
n
àa
o,
ngûú
i
ta
dï
liïn
tûú
ng
àï
n
cêu
chuyïn
Tön
Ngö
Khöng
à
a
i
na
o
thiïn
cung
ùn
trö
m
àa
o
tiïn
trong
"Têy
du
ky
".
Thû
àa
o
tiïn
3000
nùm
nú
hoa,
3000
nùm
kït
qu
a
khiï
n
cho
M
y
Hê
u
Vûúng
ùn
khöng
biï
t
cha
n.
Àa
o
thûú
ng
nù
ng
250
gam,
co
qu
a
to
nù
ng
hún
500
gam.
Qu
a
àa
o
co
hònh
da
ng
va
ma
u
sù
c
àe
p,
ùn
ngo
t
thúm,
nûú
c
qu
a
rê
t
nhiï
u.
Khöng
pha
i
ngê
u
nhiï
n
m
a
ngûú
i
t
a
ghep
"àa
o"
vú
i
"tiïn"
vú
i
"trûú
ng
tho
"
tha
nh
"àa
o
tiïn",
"àa
o
trûú
ng
t
h
o
".
Hoa
àa
o
rû
c
rú
,
qu
a
àa
o
da
ng
àe
p,
ùn
ngon,
chû
a
nhiï
u
tha
nh
phê
n
d
i
nh
dûú
ng,
co
gia
trõ
chû
a
bï
nh
ba
o
vï
sû
c
k
h
o
e
rê
t
cao.
T
r
ong
100
gam
cu
i
thõt
cu
a
qu
a
àa
o
chû
a
0,8
gam
prötïin,
0,1
gam
lipit,
7
gam
gluxit,
8 mg
vitamin
B1,
2
mg
vit
a
min
B2,
6
mg
vitamin
C,
cu
ng
m
ö
t
sö
loa
i
axit
hûu
cú,
àûú
ng
glucö,
glucöza.
Co
thï
thê
y
qu
a
àa
o
àu
ng
la
thû
qu
a
thûú
ng
ha
ng,
ke
o
da
i
tuö
i
tho
.
Nhên
ha
t
àa
o,
hoa
àa
o,
la
,
ca
nh,
rï
àa
o,
nhû
a
àa
o
àï
u
la
nhû
ng
võ
thuö
c
qu
y.
Nhên
ha
t
àa
o
(àa
o
nhên)
võ
àù
ng
ngo
t,
tñnh
bònh,
co
cö
ng
hiïu
p
h
a
huyï
t
tan
û
,
nhê
n
ta
o
trún
ruö
t,
co
ta
c
du
ng
hoa
t
huyï
t
ha
nh
huyït,
la
m
tan
huyï
t
tû
û
,
la
m
tan
àúm,
nhuê
n
tra
ng,
àiï
u
ho
a
chû
c
nùng
cú
quan
hö
hê
p,
gia
m
ho.
Trong
àiï
u
trõ
lêm
s
a
ng
,
àa
o
nhên
co
n
thûú
ng
d
u
ng
chû
a
trõ
bï
kinh,
àau
bu
ng
kinh,
cao
huyï
t
a
p,
v
i
ïm
ruö
t
thû
a,
tu
huyï
t
sûng
àau
do
chê
n
thûúng.
Àö
i
vú
i
chû
ng
liï
t
nû
a
ngûú
i
do
tù
c
ng
he
n
ma
ch
mau,
à
a
o
nhên
cu
ng
co
ta
c
du
ng
àiï
u
t
r
õ
nhê
t
àõnh.
me
d
ia.com
