Kinh nghiệm dạy Toán 7

Sáng kiến kinh nghiệm giảng dạy
I
II phần I: Mở đầu
I. lý do chọn đề tài.
Tri thức khoa học của nhân loại càng ngày càng đòi hỏi cao. Chính vì
vậy, việc giảng dạy trong nhà trờng phổ thông ngày càng đòi hỏi nâng cao
chất lợng toàn diện, đào tạo thế hệ trẻ cho đất nớc có tri thức cơ bản, một
phẩm chất nhân cách có khả năng t duy, sáng tạo, t duy độc lập, tính tích
cực nắm bắt nhanh tri thức khoa học. Chỉ có thể t duy sáng tạo khi học sinh
đã có t duy tích cực và độc lập. Rèn luyện kỹ năng t duy độc lập cho học
sinh tự chiếm lĩnh kiến thức là cách hiệu quả nhất.
Môn Toán là môn học góp phần tạo ra những yêu cầu đó. Đặc trng
của Toán học là trừu tợng hoá cao độ, có tính lôgíc phải chú trọng nguyên
tắc trực quan quy nạp, trực quan Toán học. Dạy học phải cân đối các quan
hệ giữa trực quan, trừu tợng giữa suy luận có lí, có căn cứ. Vì vậy việc hình
thành năng lực giải Toán cho học sinh trung học cơ sở là việc làm chính
của ngời thầy không thể thiếu đợc, rèn luyện cho các em có khả năng t duy
sáng tạo, nắm chắc kiến thức cơ bản, gây đợc hứng thú cho các em yêu
thích môn Toán.
Thế mà trong quá trình giảng dạy đôi khi chúng ta cũng quên mất
điều đó. Thực tế khi giảng dạy một cách áp đặt, dập khuôn những vấn đề có
sẵn, thiếu tính sáng tạo, học sinh tiếp thu một cách bị động. Vì thế khi giải
Toán gặp bài toán khó hoặc kiến thức lớp trên trong chơng trình Toán
THCS thờng là các em không làm đợc.
Để góp phần nâng cao chất lợng, giúp học sinh hình thành năng lực
giải bài toán trong trờng THCS. Bản thân tôi đã nghiên cứu phần Tỷ lệ
thức chơng trình lớp 7 nhằm hình thành năng lực giải Toán cho học sinh
THCS.
Giáo viên: Vũ Tuấn Hoàng .
Trờng : THCS Tân an - văn bàn - Lào Cai.
1

Sáng kiến kinh nghiệm giảng dạy
II. Mục đích nghiên cứu.
Nhằm nâng cao chất lợng giờ dạy, học sinh nắm vững kiến thức, biết
vận dụng vào giải bài tập, vận dụng trong hình học 8 phần Định Lí Ta-let
và tam giác đồng dạng.
Nhằm nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho bản thân, thông
qua đó giới thiệu cho bạn bè đồng nghiệp tham khảo vận dụng vào quá
trình giảng dạy môn Toán ở trờng THCS đạt hiệu quả cao.
Học sinh tự giác chủ động tìm tòi, phát hiện giải quyết nhiệm vụ
nhận thức và có ý thức vận dụng linh hoạt sáng tạo các kiến thức kỹ năng
đã thu nhận đợc.
iii. Đối tợng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu.
1) Đối tợng :
Giáo viên và học sinh giảng dạy theo hớng tích cực hoá hoạt động
học tập của học sinh theo chơng trình cải cách.
2) Phạm vi nghiên cứu:
Nghiên cứu soạn giảng một số tiết lý thuyết và tiết luyện tập về Tỷ
lệ thức chơng trình Toán 7 THCS, các hoạt động của học sinh qua các bài
dạy.
iv. Nhiệm vụ nghiên cứu.
Tìm hiểu những vấn đề lí luận và thực tiễn có liên quan tới việc đổi
mới phơng pháp dạy học Toán THCS hiện nay.
Giáo viên: Vũ Tuấn Hoàng .
Trờng : THCS Tân an - văn bàn - Lào Cai.
2
Sáng kiến kinh nghiệm giảng dạy
Giới thiệu một số bài soạn và bài tập có liên quan về tỷ lệ thức trong
chơng trình THCS.
Thông qua đó đa ra các phơng pháp và biện pháp.
v. Tài liệu tham khảo.

- Đổi mới phơng pháp dạy học ở trờng THCS.
- Các phơng pháp dạy học.
- Sách giáo khoa và bài tập Toán 7.
- Tài liệu ôn luyện Toán 7 và sách phát triển nâng cao Toán 7.
Giáo viên: Vũ Tuấn Hoàng .
Trờng : THCS Tân an - văn bàn - Lào Cai.
3
Sáng kiến kinh nghiệm giảng dạy
III Phần ii: nội dung
Chơng i
Cơ sở lí luận
Dạy học môn Toán là dạy hoạt động Toán học gồm một hệ thống tác
động liên tục của giáo viên nhằm tổ chức các hoạt động nhận thức, thực
hành của học sinh để học sinh nắm vững kiến thức có niềm tin vào khả
năng Toán học của mình nhằm đạt đợc mục tiêu đã định.
Trong dạy học Toán thì ngời thầy giữ vai trò chủ đạo hớng dẫn học
sinh, còn học sinh giữ vai trò chủ động tích cực lĩnh hội tri thức chính là
phát huy tính tích cực của học sinh trong học tập nhằm hình thành cho học
sinh t duy tích cực, độc lập sáng tạo.
Việc hình thành năng lực giải Toán ở trờng phổ thông càng thể hiện
rõ mục đích dạy Toán là:
- Truyền thụ kiến thức cơ bản.
- Rèn luyện năng lực giải Toán.
- Rèn luyện t duy.
- Bồi dỡng phẩm chất nhân cách.
Muốn đạt đợc mục đích đó cần phải chú trọng tới phơng pháp dạy
khái niệm, định lí (tính chất), kiến thức mới, phơng pháp dạy tiết luyện tập.
Trong phạm vi nghiên cứu về Tỷ lệ thức ta phải chú trọng việc dạy học
cho học sinh khả năng giải Toán. Do đó cần phải nắm đợc phơng pháp dạy
tiết luyện tập đó là:

Giáo viên: Vũ Tuấn Hoàng .
Trờng : THCS Tân an - văn bàn - Lào Cai.
4
Sáng kiến kinh nghiệm giảng dạy
a) Mục tiêu chung của tiết luyện tập:
1. Hoàn thiện, khắc sâu hoặc nâng cao (ở mức độ của chơng trình cho
phép) phần lí thuyết qua hệ thống bài tập.
2. Rèn luyện kỹ năng, thuật toán, nguyên tắc giải Toán (tuỳ theo yêu cầu
của từng bài cụ thể).
3. Rèn luyện nề nếp học tập có tính khoa học, rèn luyện các thao tác t duy,
phơng pháp học tập chủ động, tích cực, sáng tạo.
b) Phơng pháp dạy học tiết luyện tập:
* Phơng án 1:
Bớc 1: Nhắc lại một cách có hệ thống các nội dung lý thuyết đã học, sau đó
mới mở rộng ở mức độ cho phép khắc sâu lí thuyết thông qua kiểm tra
miệng hoặc bài tập trắc nghiệm đúng sai với một hệ thống từ đơn giản đến
yêu cầu cao hơn.
Bớc 2: Cho học sinh trình bày bài tập ở nhà để kiểm tra học sinh về kỹ năng
vận dụng lí thuyết giải bài tập, kỹ năng tính toán, cách diễn đạt bằng lời,
cách trình bày lời giải bài toán. Phải chốt lại các vấn đề có tính giáo dục
(phân tích cách giải đúng sai ở từng bài rồi đa ra cách giải thông minh, hợp
lí, ngắn gọn hơn ...)
Bớc 3: Cho học sinh trình bày làm một vài bài tập mới theo chủ định của
giáo viên nhằm kiểm tra ngay sự hiểu biết của học sinh, khắc phục những
sai xót học sinh thờng mắc phải. Rèn luyện một kỹ năng hoặc một thuật
toán nào đó rất cơ bản cho học sinh mà giáo viên cho là cần thiết trong thời
điểm này.
Giáo viên: Vũ Tuấn Hoàng .
Trờng : THCS Tân an - văn bàn - Lào Cai.
5

Sáng kiến kinh nghiệm giảng dạy
* Phơng án 2:
Bớc 1: Cho học sinh trình bày một vài bài tập cũ đã cho học sinh làm ở nhà
nhằm kiểm tra học sinh hiểu lí thuyết đến đâu, kỹ năng vận dụng lí thuyết
trong giải toán thế nào? Học sinh thờng mắc sai xót gì? ....
Bớc 2: Sau khi nắm đợc thông tin qua bớc 1 giáo viên phải chốt lại những
vấn đề có tính chất trọng tâm:
- Nhắc lại một số vấn đề lí thuyết mà học sinh cha hiểu sâu nên
không giải đợc bài tập. Có thể đa bài tập trắc nghiệm hoặc ví dụ phản lại lí
thuyết.
- Chỉ ra sai xót của học sinh mắc phải, chỉ ra phơng án khắc phục sai
xót đó.
- Hớng dẫn cho học sinh cách trình bày bằng lời, bằng kí hiệu, cách
diễn đạt bằng lời ...
Bớc 3: (Giống nh phơng án 1)
Nh vậy việc chọn phơng án 1 hay phơng án n phải tuỳ thuộc vào tính
chất mục tiêu, yêu cầu cụ thể của từng tiết luyện tập mà ngời thầy đề ra.
Giáo viên: Vũ Tuấn Hoàng .
Trờng : THCS Tân an - văn bàn - Lào Cai.
6