Mã Giám Sinh mua Kiều

Mã Giám Sinh mua Kiều
(Trích: Truyện Kiều - Nguyễn Du )
A- Mục tiêu cần đạt.
1. Kiến thức: Khắc hoạ chân dung tên dắt gái lu manh Mã Giám Sinh, t thế và tâm
trạng của Kiều - nạn nhân của sự biến và đồng tiền.
2. Đoạn thơ kể chuyện tỉ mỉ, giọng điệu khách quan nhng màu sắc châm biếm vẫn rõ.
3. Củng cố và rèn kỹ năng đọc thơ lục bát kể chuyện, phân tích nhân vật qua hình
dáng, cử chỉ, ngôn ngữ và hành động.
B. Chuẩn bị:
Giáo viên nghiên cứu tài liệu thiết kế bài giảng.
Học sinh: Học & soạn bài theo hớng dẫn.
C. Tiến trình lên lớp.
1.ổn định tổ chức.
2. Kiểm tra bài cũ:
? Cảm nhận của em về vẻ đẹp của bức tranh mùa xuân trong đoạn trích Cảnh
ngày xuân. Em học tập đợc gì về NT miêu tả cảnh của ND?
Tóm tắt đoạn truyện từ Cảnh ngày xuân đến Mã Giám Sinh mua Kiều.
3. Bài mới: GV giới thiệu vào bài.
* Cuộc mua bán ngời dới hình thức lễ vấn danh (xem mặt dâu, rể tơng lai) sẽ giới
thiệu với ngời đọc thêm một chân dung nhân vật đặc sắc: Mã Giám Sinh.
Hoạt động của Thày - trò Nội dung ghi bảng
* Giáo viên lu ý học sinh về cách đọc: chú ý
phân biệt hai giọng ngời kể chuyện và lời
nhân vật. Lời Mã Giám Sinh nói hai lần với
hai ngữ điệu khác nhau.
* Giải thích từ khó: Giáo viên chọn kiểm tra
4 trong 11 chú thích các từ khó. Học sinh
hiểu, trả lời.
? Tóm tắt phần trớc, nêu vị trí đoạn trích?
? ND của đoạn trích là gì?
*GV định hớng phân tích (dẫn dắt phần

đầu).
? MGS xuất hiện ở nhà Kiều với t cách là gì?
(HS dựa vào chú giải hiểu nghĩa hai câu
thơ). Mã Giám Sinh đợc giới thiệu là học trò
trờng Quốc tử giám ở kinh đô từ xa đến hỏi
Kiều làm vợ, xin lễ vấn danh. Vậy mà ngay
câu trả lời đã khiến ngời ta phải ngờ ngợ.
? Tên họ, quê quán đợc giới thiệu ntn?
? Dựa vào chú giải em hiểu tên gọi MGS
I. Tìm hiểu chung
- Vị trí đoạn trích: Thuộc đầu phần II:
Gia biến & lu lạc (mở đầu kiếp đoạn trờng
của TK) - Từ câu 619-652.
- Nội dung:
+ Chân dung kẻ buôn thịt bán ngời.
+ Tâm trạng đau dớn, tủi cực của TK.
II. Phân tích.
1. Nhân vật Mã Giám Sinh.
* MGS đến nhà Kiều.
- Xuất hiện: viễn khách, vấn danh...
Khách phơng xa đến hỏi Kiều về làm
vợ.
- Tên quê quán: rằng MGS; rằng huyện
ntn?
? Nhận xét gì về cách ngắt nhịp 2 lời thơ
này?
? Điều đó gợi tả giọng nói của MGS ntn?
Trong lời nói đầu tiên đã tỏ ra cấc lấc, cụt
lủn, thiếu hẳn sự lễ độ, lịch sự tối thiểu.
? Qua đó MGS bộc lộ bản chất gì?

? Tìm chi tiết miêu tả diện mạo của MGS?
? Dựa vào chú giải nêu ý hiểu về hai câu thơ
này?
? Các từ láy trong câu có giá trị ntn? (Gợi sự
vênh váo, dng dng tự đắc)
? Qua cách m.tả, NDu bộc lộ thái độ với y
ntn?
*Bình chuyển đoạn: Kể ra ngoài 40 tuổi, cái
điều khiến ta lại nghi hơn vì cái mày râu
nhẵn nhụi, áo quần bảnh bao của anh ta. Có
cái gì đó làm dáng, làm đỏm quá đáng, kệch
cỡm, khoe khoang lộ liễu, không hợp với lứa
tuổi. Từ nhẵn nhụi, bảnh bao đi với nhau
trong một câu thơ tạo ra sự đối xứng cân đối
giữa hai vế, hé lộ cái ý chê cời của ngời kể
chuyện.
? Tìm chi tiết miêu tả hành động của MGS?
? Nhận xét ntn về hành động của nhóm, tổ
chức này?
Đặt từ chỉ vị trí lên trên danh từ là có dụng
ý làm bật lên cái vẻ lộn xộn, láo nháo, thiếu
đứng đắn, lịch sự. Từ láy lao xao rất gợi. Nó
gợi lên cái dáng bộ thầy trò vừa đi vừa tiếng
to tiếng nhỏ không ngớt.
? Hành động ngồi của MGS đợc miêu tả ntn?
Gợi tả điều gì?
*GV phân tích so sánh với mụ mối


Tài lột tả cái thần của nhân vật bằng một từ

của NDu Tót là hành động rất nhanh nhẹn.
Khác với tót vời là tuyệt vời. Ngồi tót là
hành động hết sức bất nhã của Mã Giám
Sinh. Theo dõi Mã từ đầu, biết nguồn gốc
của Mã; chúng ta dễ đoán rằng đây là hành
động theo thói quen của y, thói quen của kẻ
hạ lu, vô học, cậy mình có tiền chẳng coi ai
ra gì. Vai kịch trong lễ vấn danh cũng chẳng
cần diễn cho đạt lắm!
? ấn tợng ban đầu đối với MGS khi đến nhà
Kiều là gì? - Bảnh bao, kệch kỡm, vô văn
hóa.
Lâm Thanh cũng gần...
Tên họ không rõ ràng, quê quán mập
mờ.
Nhịp: 2/1/3; 2/1/3/2 Giọng nói cộc
cằn khó nghe.
Nhân cách phi văn hóa, bản chất vô
duyên.
- Diện mạo:
+ Quá niên trạc ngoại tứ tuần, mày râu
nhẵn nhụi, áo quần bảnh bao.
Ngoài 40 tuổi, ăn diện tỉa tót thái quá.
cách dùng từ, nhịp thơ nh lời nói kéo
dài kèm theo cái bĩu môi khinh bỉ mỉa mai
của tác giả.
- Hành động:
+ Trớc thày, sau tớ lao xao...
ồn ào, nhốn nháo.
+ Ghế trên ngồi tót sỗ sàng.

Hành động thô lỗ, trịch thợng, hợm
hĩnh của kẻ vô học.
? Tìm chi tiết miêu tả hành động mua Kiều
của MGS?
? Hành động đó cho thấy điều gì?
? Nhận xét về nhịp thơ, từ ngữ sử dụng trong
câu? Điều đó gợi mở bản chất của MGS là gì?
? Nhận xét ntn về lời nói của MGS?
? Em hiểu gì về điển tích ngọc Lam Kiều?
? Qua lời nói của MGS em hiểu gì về tính
cách con ngời này?
? Những chi tiết về hành động mặc cả của
MGS?
? Hành động đó bộc lộ bản chất gì của
MGS?
*GV bình về việc MGS lợi dụng hoàn
cảnh... - Mã đúng là một tên mua ngời nhiều
kinh nghiệm, lọc lõi, không sợ bị hớ. Y rất
cẩn thận so đi tính lại, nhìn ngợc, ngắm
xuôi. Mã cân, đong, đo, đếm bằng mắt, bằng
tai, bằng tay... Y thử bắt Kiều làm bài thơ
trên quạt, ép Kiều đánh đàn, bắt khoan, bắt
nhặt đủ điều... mỗi lúc một a, một vừa ý mới
tuỳ cơ lựa lời nói rất khách sáo, văn hoa.
- Từ láy cò kè tởng chừng nh không thể nào
sát đúng hơn, hay hơn khi Nguyễn Du muốn
lột tả chân dung và bản chất con buôn keo
kiệt, dìm giá, đầy mánh lới của Mã.
? Nhận xét về cảnh này?
? Nh vậy, thực chất của màn kịch lễ vấn danh

là gì?
? Đánh giá khái quát về nhân vật MGS?
Mã Giám Sinh lần đầu tiên xuất hiện trong
lễ vấn danh là vỏ ngoài, mua ngời về lầu
xanh là ruột. Hình dáng, cử chỉ lố bịch, kệch
cỡm, hợm của và vô học. Cử chỉ nhảy tót lên
ngồi ghế trên, câu trả lời lấc cấc, ép đàn, thử
thơ, cò kè mặc cả... là rất thật. Câu hỏi giá
lễ phép là giả dối. Mã chỉ là một tên mua ng-
ời cho chủ nhà chứa, tên lu manh thô bỉ.
Trong Truyện Kiều, ta còn gặp gã, còn phải
chứng kiến nhiều hành động ti tiện, đểu giả,
hèn mạt khác của tên bợm đội lốt sinh viên
già ấy.
? Mở đầu trích đoạn, Kiều đợc giới thiệu
ntn? Nàng quyết định điều gì?
? Nhận xét về giọng thơ và cách sử dụng từ
* MGS mua Kiều.
- Đắn đo, cân sắc cân tài, ép cung, thử
bài quạt thơ...
Lạnh lùng vô cảm trớc nỗi đau của
ngời khác.
+ nhịp 2/2/2; 4/4 + động từ tâm trạng đắn
đo... Bản chất tay buôn sành sỏi.
- Nói: Rằng mua ngọc... bao nhiêu cho t-
ờng...
Ngôn ngữ có vẻ văn hoa, song không
che đậy đợc vỏ thực dụng bỉ ổi.
- Mặc cả: cò kè, thêm bớt, giờ lâu ngã
giá...

Mặc cả trắng trợn
Bản chất keo kiệt ti tiện.
Một cảnh mua bán thật sự, bản chất
con buôn của MGS bộc lộ một cách bỉ ổi.
Thực chất của màn kịch lễ vấn danh là
một cảnh buôn thịt, bán ngời một cách
trắng trợn. MGS là điển hình cho loại con
buôn lu manh, vừa giả dối, bất nhân, vừa ti
tiện.
2. Thúy Kiều.
- Hạt ma sá nghĩ phận hèn... ba xuân
ngữ?
? Nàng mang trong lòng tâm trạng, nỗi niềm
gì?
? Hình ảnh Kièu hiện lên qua những chi tiết
nào?
? Cảm nhận của em về hình ảnh Kiều qua
đoạn thơ?
? Em hiểu gì về tâm trạng của Kiều?
? Theo em, liệu nàng Kiều có nhận ra sự lừa
bịp của Mã Giám Sinh? Nếu nhận ra sao nàng
vẫn nhận lời? Nếu không nhận ra, thì sao
nàng lại đợc gọi là thông minh vốn sẵn tính
trời?
- Nàng Kiều có thể không nhận ra không
phải vì nàng thiếu thông minh, nhạy bén mà
vì cái nhục, xấu hổ, ê chề vì mình bị coi nh
một món hàng, một đồ vật đã khiếu nàng
không còn để ý đến sự đáng ngờ của Mã,
mặc dù khá lộ liễu.

- Nàng Kiều cũng đã nhận ra phần nào,
nghi ngờ phần nào sự giả dối của thầy trò
Mã Giám Sinh, nhng hoàn cảnh, tình thế bắt
buộc, không còn cách giải quyết nào khác,
đành phải nhắm mắt đa chân, mà xem con
tạo xoay vần đến đâu mà thôi!
? Tấm lòng nhân đạo của TG thể hiện trên
những phơng diện nào? Trên từng phơng diện,
tám lòng ấy đợc thể hiện ra sao?
+ Giọng thơ phảng phất hơng vị ca dao
+ Từ ngữ chỉ ý khẳng định.
ý nghĩ đau đớn và tấm lòng hiếu thảo
của nàng.
- Nỗi mình, nỗi nhà...
- Thềm hoa... mấy hàng.
- Ngại ngùng...thẹn...
ẩn dụ Nàng theo MGS nh cành hoa
đa ra ngoài sơng gió. Sự xấu hổ, thẹn
thùng, lo âu sợ hãi, uất ức, bất lực.

Hình ảnh tội nghiệp với nỗi đau te tái,
vì:
+ Hoàn cảnh phức tạp, tâm trạng éo le.
+ Xót xa vì Gđình bị tai bay vạ gió mà
nàng phảI bán mình, dứt bỏ mối tình đầu
với KTrọng hổ thẹn, coi mình là ngời
bội ớc.
+ Đau đớn, tái tê rơi vào tay MGS, bỗng
chốc bị biến thành món hàng.

Tâm trạng đau đớn hổ thẹn và câm
lặng: Chủ động chịu đựng, chấp nhận tất
cả.
1. Tấm lòng nhân đạo của NDu
- Khinh bỉ, căm phãn sâu sắc bọn buôn
ngời. Tố cáo thế lực đồng tiền chà đạp
lên con ngời.
- Miêu tả MGS với cái nhìn mỉa mai,
châm biếm.
- Nhiều cảm thông sâu sắc trớc thực trạng
nhân phẩm con ngời bị hạ thấp, bị chà
đạp.
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật: XD NV phả diện theo lối
tả thực, dùng từ ngữ đắt giá, tả ngoại
hình, hành động bộc lộ bản chất.
2. Nội dung:
- Hiện thực: Lên án thế lực đồng tiền,
bọn buôn thịt bán ngời.
- Nhân đạo: Cảm thông, thơng xót thân
phận ngời PN trong XHPK.
4. Củng cố: GV giúp HS hệ thống kiến thức bài.
5. Hớng dẫn HS: Học thuộc lòng đoạn trích, làm BT 1,2 SBT/42.