CHUYÊN ĐỀ
NGÔN NGỮ VÀ VĂN PHONG
TRONG VĂN BẢN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC
Néi dung
( Gåm 2 phÇn)
I.Vai trò và yêu cầu
của ngôn ngữ,
văn phong
VBQLNN
II.Cách sử dụng
từ, câu, đoạn văn
trong văn bản
QLNN
I.VAI TRÒ VÀ YÊU CẦU
CỦA NGÔN NGỮ, VĂN PHONG
VBQLNN
1.Khái niệm và
vai trò của ngôn
ngữ, văn phong
VBQLNN
a. Khái niệm ngôn ngữ và văn phong
- Ngôn ngữ là hệ thống những âm, từ, ký hiệu được kết hợp với
nhau theo những nguyên tắc nhất định nhằm diễn đạt một nội
dung nào đó.
- Văn phong là khả năng sử dụng ngôn ngữ của mỗi chủ thể để
diễn đạt một nội dung nhất định, phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.
- Ngôn ngữ, văn phong VBQLNN là hệ thống những từ, ký hiệu và
quy tắc kết hợp giữa chúng, được Nhà nước quy định sử dụng để
xây dựng VBQLNN.
Đặc điểm của
ngôn ngữ,
văn phong
VBQLNN
Ngôn ngữ VB QLNN là ngôn ngữ viết, mang tính phổ thông
được Nhà nước chuẩn hóa, quy định và thống nhất
sử dụng, đó là tiếng Việt
Văn phong VB QLNN là văn phong
pháp luật hành chính
Vn phong khẩu ng: dùng ngôn ng nói, sử dụng trong sinh hoạt đời
thng gia các cá nhân với nhau. Có nhiều biến thể phát âm, về nghĩa, do
đó bị ảnh hng nhiều của đặc điểm vùng, miền, địa phng.
Vn phong vn chng: thng sử dụng từ đa nghĩa, cách hành vn theo lối
ẩn dụ, so sánh, nhân cách hoá, hỡnh tng hoá mang đậm tính tợng trng và
biểu cảm.
Vn phong chính luận: đợc sử dụng trong các bút ký, xã luận, tuyên bố, lời
hiệu triệu. Ngôn ng thực hiện 2 chức nng: thông báo và tác động.
Vn phong khoa học: mang đặc điểm thể hiện tính khái quát, khách quan,
chặt chẽ, logic để diễn đạt các ý tởng khoa học.
Vn phong PLHC: là vn phong kiểu chơng, điều, khoản, điểm; hoc vn
xuụi phỏp lut hnh chớnh cụng v.
b. Vai trò của ngôn ng, vn phong
trong VBQLNN
Ngôn ng là
đơn vị chính
để thiết lập nên
VB QLNN
Ngôn ng, vn phong
chun mc, chính xác
thỡ thông tin quản
lý sẽ đợc truyền đạt
đầy đủ, chính xác đến
đối tợng tiếp nhận
I.VAI TRÒ VÀ YÊU CẦU
CỦA NGÔN NGỮ,
VĂN PHONG
VB QLNN
Yêu cầu của
ngôn ngữ,
văn phong
VB QLNN
a.Bảo đảm tính khách quan
của nội dung văn bản
Nội dung
VB được
trình bày
trực tiếp,
không
thiên vị
Không đưa
quan điểm
cá nhân vào
văn bản
Cần tránh
sử dụng từ
ngữ và lối
hành văn
biểu cảm
Cần tránh
viết tắt,
dùng số thay
chữ số gây
sự hiểu lầm
I.VAI TRÒ VÀ YÊU CẦU
CỦA NGÔN NGỮ,
VĂN PHONG
VB QLNN
Yêu cầu của ngôn
ngữ, văn phong
VB QLNN
b.Bảo đảm ngắn gọn,
chính xác
Ngôn ngữ sử dụng
trong văn bản cần
hết sức ngắn ngọn,
tuy nhiên cần bảo
đảm thông tin
cần thiết
Ngôn ngữ sử dụng
trong VB phải thật
chính xác, thể hiện
rõ ý định, ý chí của
chủ thể ban hành
VB, đồng thời bảo
đảm cho mọi đối
tượng hiểu như nhau
I.VAI TRÒ VÀ YÊU CẦU
CỦA NGÔN NGỮ,
VĂN PHONG
VB QLNN
Yêu cầu của ngôn
ngữ, văn phong
VB QLNN
c.Bảo đảm tính khuôn mẫu
điển hình
Văn bản phải được
trình bày, sắp xếp
bố cục, nội dung
theo đúng thể thức
quy định
Sử dụng đúng
mẫu câu đa
được quy định
Yêu cầu của ngôn
ngữ, văn phong
VB QLNN
I.VAI TRÒ VÀ YÊU CẦU
CỦA NGÔN NGỮ,
VĂN PHONG
VB QLNN
d.B¶o ®¶m tÝnh phæ th«ng
®¹i chóng
Sử dụng từ phổ
thông
Cách diễn đạt phù
hợp với cách tư
duy thông thường
của người
Việt Nam
I.VAI TRÒ VÀ YÊU CẦU
CỦA NGÔN NGỮ,
VĂN PHONG
VB QLNN
Yêu cầu của ngôn
ngữ, văn phong
VB QLNN
e.Bảo đảm tình trang trọng,
lịch sự
Dùng từ, câu, đoạn
văn lịch sự, nha
nhặn, không dùng
từ thô lỗ, khách
sáo, khoa trương,
thông tục,
tiếng lóng
Cần cân nhắc kỹ
khi sử dụng các từ:
“phải”/ “cần”/
“nên”
II.CÁCH SỬ DỤNG
TỪ, CÂU, ĐOẠN VĂN
VB QLNN
1.Cách sử
dụng từ
a. Lựa chọn, sử dụng
từ đúng ngữ nghĩa
Dùng đúng nghĩa
của từ vựng
Không dùng từ đa
nghĩa, mập mờ,
không rõ nghĩa
Không dùng từ cổ,
hạn chế sử dụng từ
Hán - Việt, từ có
nguồn gốc nước ngoài
II.CÁCH SỬ DỤNG
TỪ, CÂU, ĐOẠN VĂN
TRONG VB QLNN
1.Cách sử
dụng từ
b.Sử dụng đúng ngữ
pháp tiếng Việt
Đúng từ loại, đúng
cách kết hợp các
từ, đúng vị trí
Sử dụng từ đúng
văn phong
VB QLNN
Sử dụng đúng chính t
ả tiếng Việt
II.CÁCH SỬ DỤNG
TỪ, CÂU. ĐOẠN VĂN
TRONG VBQLNN
Câu đúng quy tắc ngữ pháp
tiếng Việt
Câu phải rõ nghĩa
2.Cách sử
dụng câu
Sử dụng câu, dấu câu phải
phù hợp
Sự liên kết giữa các câu phải
logic, chặt chẽ trong chỉnh thể
thống nhất, không rời rạc
II.CÁCH SỬ DỤNG
TỪ, CÂU. ĐOẠN VĂN
TRONG VBQLNN
3.Cách sử
dụng đoạn
văn
Chủ đề: giới thiệu chủ đề, đối
tượng đề cập của đoạn văn
Phần triển khai: thuyết minh,
diễn giải cho chủ đề
Phần kết: khái quát lại những
những nội dung quan trong và
mở ra đoạn văn tiếp theo
CÂU HỎI ÔN LUYỆN
1. Đặc điểm, yêu cầu của ngôn ngữ, văn phong văn bản
QLNN?
2.Những yêu cầu về sử dụng từ trong văn bản
QLNN?
3.Phân tích cách sử dụng câu trong văn bản QLNN?