KHẢO sát hệ THỐNG PHANH TRÊN XE KHÁCH COMTRANCO 50

Âäư ạn täút nghiãûp

KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE ÄTÄ KHẠCH

COMTRANCO 50
MỦC LỦC

STT
Låìi nọi âáưu
1 Mủc âêch nghéa âãư ti
2 Giåïi thiãûu täøng thãø ca ätä khạch COMTRANCO 50
2.1 Tuún hçnh
2.2 Giåïi thiãûu vãư âäüng cå
2.3 Hãû thäúng lại
2.4 Hãû thäúng treo
2.5 Hãû thäúng truưn lỉûc
2.6 Hãû thäúng phanh
3 Cå såí l thuút chung ca hãû thäúng phanh
3.1 Cäng dủng phán loải u cáưu
3.2 Cáúu tảo chung hãû thäúng phanh chênh
4 Hãû thäúng phanh chênh trãn xe ätä khạch COMTRANCO 50
4.1 Cå cáúu phanh
4.2 Dáùn âäüng phanh
5 Tênh toạn kiãøm nghiãûm hãû thäúng phanh
5.1 Xạc âënh mämen cáưn thiãút cọ thãø sinh ra trãn cå cáúu phanh
5.2 Xạc dënh mämen phanh m cå cáúu phanh cọ thãø sinh ra
5.3 Gin âäư v chè tiãu phanh thỉûc tãú
6 Bo dỉåỵng v sỉía chỉỵa hãû thäúng phanh
7 Kiãøm tra täøng håüp hãû thäúng phanh
8 Kãút lûn

Trang
2
3
4
5
7
8
8
9
10
11
11
13
37
38
42
53
53
56
64
69
73
74

LÅÌI NỌI ÂÁƯU
Trong nhỉỵng nàm gáưn âáy nghnh cäng nghiãûp chãú tảo ä tä âang trãn â phạt
triãøn mảnh m, âàût biãût cng våïi viãûc ỉïng dủng khoa hc k thût cäng nghãû vo
trong nghnh â âỉa nghnh cäng nghiãûp chãú tảo ä tä ho nháûp cng våïi täúc âäü phạt
triãøn ca sỉû nghiãûp cäng nghiãûp hoạ, hiãûn âải hoạ âáút nỉåïc.
Do âiãưu kiãûn âỉåìng xạ cng nhỉ âëa hçnh phỉïc tảp ca nỉåïc ta nãn xe

COMTRANCO 50 l loải xe lỉỵ hnh do Viãût Nam chãú tảo trãn cå såí sạt xi ätä ti
DHZ1113 KTD25 ca Trung Qúc âỉåüc âỉa vo nỉåïc ta. Vç váûy viãûc tçm hiãøu vãư
tênh nàng k thût ca xe âàût biãût l hãû thäúng phanh l hãút sỉïc cáưn thiãút âäúi våïi mäüt
sinh viãn thüc chun ngnh âäüng lỉûc. Do âọ em â chn âãư ti “Kho sạt hãû
Trang 1


Âäư ạn täút nghiãûp

KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE ÄTÄ KHẠCH

COMTRANCO 50
thäúng phanh trãn xe COMTRANCO 50 ”.
Do kiãún thỉïc cn nhiãưu hản chãú, kinh nghiãûm chỉa nhiãưu, ti liãûu tham kho
cn êt v âiãưu kiãûn thåìi gian khäng cho phẹp nãn âäư ạn täút nghiãûp ca em khäng
trạnh khi nhỉỵng thiãúu sọt, kênh mong cạc tháưy cä giạo trong bäü män chè bo âãø âäư
ạn ca em âỉåüc hon thiãûn hån.
Cúi cng em xin gỉíi låìi cm ån âãún tháưy giạo hỉåïng dáùn Lã Vàn Tu, cạc
tháưy cä giạo trong bäü män Âäüng lỉûc cng táút c cạc bản sinh viãn â giụp em hon
thnh âäư ạn ny.
 nàơng, ngy 9 thạng 2 nàm 2003.
Sinh viãn thỉûc hiãûn .

Nguùn Âçnh Nam.

Trang 2


Âäư ạn täút nghiãûp

KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE ÄTÄ KHẠCH

COMTRANCO 50
1.MỦC ÂÊCH, NGHÉA CA ÂÃƯ TI .
ÅÍ nỉåïc ta ,mäüt nỉåïc âang phạt triãøn thç nhu cáưu âi lải ca nhán dán ngy cng
cao .Vç váûy phỉång tiãûn váûn ti hnh khạch âỉåìng bäü ráút quan trng vç nọ mang
tênh phäø thäng, giạ cỉåïc r ,váûn chuøn hnh khạch âãún nhỉỵng vng dán cỉ m cạc
loải phỉång tiãûn khạc khäng tåïi âỉåüc .Do âọ mäüt säú xê nghiãûp v nh mạy trong
nỉåïc â thỉûc hiãûn viãûc âọng måïi xe khạch trãn cå såí cạc xe ti âãø bäø sung thãm vo
âäüi ng cạc xe khạch nháûp ngoải ,cäng ty cäø pháưn xe khạch v dëch vủ thỉång mải
 Nàơng thỉûc hiãûn cäng viãûc : Thiãút kãú âọng måïi ätä khạch COMTRANCO 50 tỉì
sạt xi khạch DHZ1113 KTD25 ca hng Âäng Phong - Hng Cháu-Trung Qúc.
Trong cạc hng nháûp ngoải ätä sạt xi khạch DHZ1113 KTD25 cọ ỉu âiãøm:
- Giạ mua chè bàòng 1/3 ca cạc cäng nghiãûp phạt triãøn.
- Cọ tênh nàng k thût, cạc thäng säú kêch thỉåïc v cháút lỉåüng ph håüp våïi
viãûc âọng måïi ätä khạch.
- L mäüt nỉåïc gáưn våïi nỉåïc ta nãn âiãưu kiãûn khê háûu tỉång âäúi ph håüp do
âọ trạnh âỉåüc tçnh trảng nọng mạy hay lm biãún âäøi cạc tênh cháút l tênh ca täøng
thnh.
- Nháûp kháøu thûn låüi, váûn chuøn theo tuún âỉåìng sàõt nãn giạ váûn
chuøn tháúp.
Näüi dung cäng viãûc âäúng måïi tỉì sạt xi DHZ113 KTD25 sang xe khạch
COMTRANCO 50 ch úu l : ci tảo hãû thäúng treo. Cạc hãû thäúng khạc nhỉ: hãû
thäúng truưn lỉûc, hãû thäúng lại, hãû thäúng phanh...váùn âỉåüc giỉỵ ngun.
Våïi näüi dung nhỉ váûy, thỉûc tãú v l thuút cho tháúy xe khạch âng måïi täưn tải
mäüt váún âãư khäng håüp l âäúi våïi hãû thäúng phanh l ti trng phán bäú lãn cáưu trỉåïc

Trang 3

ọử aùn tọỳt nghióỷp

KHAO SAẽT H THNG PHANH XE T KHAẽCH

COMTRANCO 50
vaỡ cỏửu sau thay õọứi.Muọỳn õaớm baớo an toaỡn cho ngổồỡi vaỡ taỡi saớn cho nón vióỷc khaớo
saùt hóỷ thọỳng trón ọtọ khaùch COMTRANCO 50 laỡ vióỷc khọng thóứ thióỳu õổồỹc.
2.GIẽI THIU TỉN G THỉ CUA XE T KHAẽC H COMTRANCO
50
Baớng 2.1: Thọng sọỳ kyợ thuỏỷt .
TT
Thọng sọỳ
ồn
tọ saùt xi khaùch
tọ
khaùch
vở
DHZ1113KTD25
COMTRANCO50
1
Kờch thổồùc bao
mm
9860x2360x2835
10100x2500x330
Daỡi x Rọỹng x Cao
2
Chióửu daỡi cồ sồớ
mm
5000
5000

3
Vóỳt baùnh trổồùc/sau
mm
1900/1800
1900/1800
4
Taới troỹng
Kg
3686
Sọỳ chọự ngọửi
01
50
5
Troỹng lổồỹng baớn thỏn Kg
4350
8196
- Truỷc trổồùc
Kg
1847
3170
- Truỷc sau
Kg
2503
5026
6
Troỹng lổồỹng toaỡn bọỹ
Kg
12500
12196
- Truỷc trổồùc

Kg
4300
4250
- Truỷc sau
Kg
8200
7496
7
ọỹng cồ
YC6108ZQ
YC6108ZQ
- Cọng suỏỳt lồùn nhỏỳt
KW/v/ph 132/2600
132/2600
- Mọmen xoừn lồùn Nm/v/ph 560/16001900
560/16001900
nhỏỳt
8
Tyớ sọỳ truyóửn họỹp sọỳ
6.515
6.515
- Sọỳ I
3.917
3.917
- Sọỳ II
2.346
2.346
- Sọỳ III
1.429
1.429

- Sọỳ IV
1.000
1.000
0.814
0.814
- Sọỳ V
9
10
11
12

- Sọỳ VI
Tyớ sọỳ truyóửn lổỷc chờnh
Baùn kờnh quay voỡng m
nhoớ nhỏỳt theo vóỷt
baùnh trổồùc phờa ngoaỡi
Vỏỷn tọỳc lồùn nhỏỳt
Km/h
Cồợ lọỳp
Inch

5.286
9.50

5.286
9.50

95
10.00-20-16PR

95
10.00-20-16PR

Trang 4


Âäư ạn täút nghiãûp

KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE ÄTÄ KHẠCH

COMTRANCO 50
2.1.TUÚN HÇNH.
Tuún hçnh ätä khạch COMTRANCO 50 âỉåüc thiãút kãú theo máùu ca ätä khạch
do nỉåïc ngoi chãú tảo, nhỉng cọ nhỉỵng nẹt âàûc th riãng ph håüp våïi âiãưu kiãûn khai
thạc ca Viãût Nam. Khi thiãút kãú cọ tham kho tiãu chøn xe khạch liãn tènh ca Bäü
Giao Thäng Váûn Ti ban hnh.
Ä tä khạch COMTRANCO 50 cọ :
- Kêch thỉåïc bao
: 10100 x 2500 x 3300 (mm).
- Chiãưu di cå såí
: 5000 (mm).
- Gọc thoạt trỉåïc/sau

: 14/13.

- Bỉåïc ghãú trung bçnh
: 700 (mm).
- Kêch thỉåïc ghãú 01 chäù ngäưi (di x räüng x cao) : 400 x 400 x 1160 (mm).
- Kêch thỉåïc ghãú 02 chäù ngäưi (di x räüng x cao) : 800 x 400 x 1160 (mm).
- Kêch thỉåïc ghãú 03 chäù ngäưi (di x räüng x cao) : 1200 x 400 x 1160 (mm).

- Täøng säú chäù ngäưi : 50 chäù ngäưi âỉåüc trang bë ghãú cọ tỉûa cäú âënh, bao gäưm :
+ 01 ghãú 01 chäù ngäưi (ghãú ngỉåìi lại).
+ 08 ghãú 02 chäù ngäưi.
+ 09 ghãú 03 chäù ngäưi.
+ 01 ghãú 06 chäù ngäưi.
- 10 cỉía säø kênh an ton âãø thäng giọ våïi kêch thỉåïc cỉía 1530 x 950 (mm),
nhỉỵng cỉía kênh ny cọ thãø sỉí dủng lm cỉía thoạt hiãøm khi xy ra sỉû cäú cọ thãø phạ
våỵ âỉåüc (trãn xe cọ treo dủng củ phạ cỉía sỉû cäú).
- Kênh phêa trỉåïc ngỉåìi lại v kênh háûu l nhỉỵng loải kênh an ton.
- 02 cỉía lãn xúng : 01 åí phêa trỉåïc cọ kêch thỉåïc 820 x 1950 (mm) v 01 åí phêa
sau cọ kêch thỉåïc 820 x 2000 (mm).
- Giạ âãø hng hoạ trãn nọc ätä âỉåüc thiãút kãú theo tiãu chøn ätä khạch liãn tènh.

Trang 5


ọử aùn tọỳt nghióỷp

KHAO SAẽT H THNG PHANH XE T KHAẽCH

COMTRANCO 50
- Giaù õóứ haỡnh lyù cuớa haỡnh khaùch trong khoang ọtọ õổồỹc thióỳt kóỳ theo tióu chuỏứn
ọtọ khaùch lión tốnh.
- Thang lón xuọỳng laỡ loaỷi thaùo lừp õổồỹc vaỡ õỷt ồớ bón phaới cuớa ọtọ.
- Thuỡng chổùa haỡnh lyù coù kờch thổồùc 3200 x 700 x 700 (mm) õổồỹc bọỳ trờ hai bón
sổồỡn phờa dổồùi saỡn xe.
- Chióửu cao tổỡ mỷt õỏỳt õóỳn bỏỷt lón xuọỳng cuớa cổớa haỡnh khaùch laỡ 500 (mm).
- Bỗnh cổùu hoaớ õổồỹc õỷt ồớ thaỡnh xe phờa sau ghóỳ ngổồỡi laùi

Hỗnh 2.1.Tọứng thóứ ọ tọ khaùch COMTRANCO 50.

2.2. GIẽI THIU Vệ ĩNG C :
- Kyù hióỷu vóử õọỹng cồ :YC6108ZQ
- ọỹng cồ Diezel , 4 kyỡ, 6 xi lanh
- Thổù tổỷ nọứ: 1-5-3-6-2-4
Trang 6


ọử aùn tọỳt nghióỷp

KHAO SAẽT H THNG PHANH XE T KHAẽCH

COMTRANCO 50

Trang 7


Âäư ạn täút nghiãûp

KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE ÄTÄ KHẠCH

COMTRANCO 50
Bng 2.2 Thäng säú k thût ca âäüng cå
TT Thäng säú k thût
1
2
3
4
5
6
7

8

Cäng sút cỉûc âải ca âäüng cå
Säú vng quay ỉïng våïi cäng sút cỉûc âải
Mämen xồõn cỉûc âải
Säú vng quay ỉïng våïi mämen xồõn cỉûc âải
T säú nẹn ca âäüng cå
Thãø têch cäng tạc
Âỉåìng kênh xi lanh
Hnh trçnh Piston

K
hiãûu
Nemax
nN
Memax
nM
ε
Vct
D
S

Giạ trë
132
2600
560
1600÷1900
17.5
6.871
108

125

Âån
vë
Kw
V/ph
Nm
V/ph
Mm³
Mm
Mm

2.3.HÃÛ THÄÚNG LẠI .
- Hãû thäúng lại thûn våïi cáưu trỉåïc dáùn hỉåïng. Cå cáúu hçnh thang lại åí phêa sau
trủc trỉåïc,trãn truưn âäüng chuøn hỉåïng cọ làõp 2 trủc cảc âàng kiãøu chỉỵ tháûp .
- T säú truưn ca hãû thäúng lại : 40.48
2.4 HÃÛ THÄÚNG TREO.
- L hãû thäúng treo phủ thüc våïi pháưn tỉí ân häưi l loải nhêp lạ nỉía elêp.
- Hãû thäúng treo trỉåïc : nhêp âån, âàût âäúi xỉïng trãn dáưm cáưu thüc loải nhêp nỉía
elêp v cọ hai gim cháún loải äúng.
+Khong cạch hai gäúi âåỵ
: 1600
(mm)
+Säú lạ nhêp
:9
+Bãư räüng lạ nhêp
: 80
(mm)
+Bãư dy lạ nhêp
: 10

(mm)
+Khong cạch hai quang nhêp
: 120
(mm)
+Trng lỉåüng täøng dáưm cáưu
: 345
(Kg)
- Hãû thäúng treo sau : nhêp âån, âàût
elêp v cọ hai gim cháún loải äúng.
+Khong cạch hai gäúi âåỵ
+Säú lạ nhêp
+Bãư räüng lạ nhêp
+Bãư dy lạ nhêp
+Khong cạch hai quang nhêp
+Trng lỉåüng täøng dáưm cáưu
2.5 HÃÛ THÄÚNG TRUƯN LỈÛC.

âäúi xỉïng trãn dáưm cáưu thüc loải nhêp nỉía
: 1600
: 14
: 90
: 11
: 140
: 500

Trang 8

(mm)
(mm)
(mm)

(mm)
(kg)


Âäư ạn täút nghiãûp

KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE ÄTÄ KHẠCH

COMTRANCO 50
Hãû thäúng truưn lỉûc lm nhiãûm vủ truưn mämen quay tỉì âäüng cå âãún bạnh xe
âm bo thàõng lỉûc cn täøng trng ca âỉåìng v lỉûc cn giọ, thỉûc hiãûn quạ trçnh
chuøn âäüng ca xe.
2.5.1. Ly håüp .
Ly håüp xe khạch COMTRANCO 50 l ly håüp ma sạt âéa khä âiãưu khiãøn bàòng
dáưu cọ tråü lỉûc håi, lm nhiãûm vủ truưn mämen tỉì âäüng cå âãún häüp säú hồûc chuøn
âäüng quay ny mäüt cạch nhanh chọng v ãm dëu lục sang säú.
Âỉåìng kênh ngoi âéa ma sạt : 350 (mm)
2.5.2. Häüp säú.
Häüp säú xe khạch COMTRANCO 50 l häüp säú cå khê 6 cáúp säú tiãún v mäüt cáúp
säú li
Tay säú I
II
III
IV
V
VI
R
Giạ trë 6.515
3.917
2.346

1.429
1.000
0.814
5.286
2.5.3. Truưn lûỉ ûc chênh.
Truưn lỉûc chênh kiãøu âån bạnh ràng Hypoid mäüt cáúp cọ t säú truưn l :
i0 = 5.286 .
Cọ tạc dủng thay âäøi mämen xồõn tỉì häüp säú âãún cạc bạnh xe.
Cáưu ch âäüng : Bäü gim täúc chênh gäưm bạnh ràng hai vng xồõn kiãøu gim täúc
âån. V cáưu âục bàòng gang cọ äúng bạn trủc.
2.5.4. Truưn âäün g cac âàng.
Truưn âäüng qua 3 trủc cac âàng cọ kh nàng trỉåüt dc, gäưm bäún khåïp näúi chỉỵ
tháûp cọ làõp giạ âåỵ âãûm ân häưi.
2.5.5. Cáưu ch âäün g.
Bäü gim täúc chênh gäưm bạnh ràng hai vng xồõn kiãøu gim täúc âån. V cáưu âục
bàòng gang cọ äúng bạn trủc.
2.6. HÃÛ THÄÚNG PHANH.
- Hãû thäúng phanh chênh : Loải phanh khê nẹn hai âỉåìng .Cå cáúu phanh kiãøu mạ
phanh tang träúng âàût trãn táút c bạnh xe, cọ làõp báưu tỉû hm åí cáưu sau lm nhiãûm vủ
phanh dỉìng .
- Phanh phủ tråü l cå cáúu van chàõn äúng thi ca âäüng cå .

Trang 9


Âäư ạn täút nghiãûp

KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE ÄTÄ KHẠCH

COMTRANCO 50

3. CÅ SÅÍ L THUÚT CHUNG CA HÃÛ THÄÚN G PHANH.
3.1. CÄNG DỦNG, U CÁƯU, PHÁN LOẢI.
3.1.1. Cäng dủn g.
Hãû thäúng phanh dng âãø :
- Gim täúc âäü ca ätä mạy kẹo cho âãún khi dỉìng hàón hồûc âãún mäüt täúc âäü cáưn
thiãút no âọ .
- Ngoi ra, hãû thäúng phanh cn cọ nhiãûm vủ giỉỵ cho ätä mạy kẹo âỉïng n tải
chäù trãn cạc màût däúc nghiãng hay trãn màût âỉåìng ngang.
- Våïi cạc mạy kẹo xêch,hãû thäúng phanh cn phäúi håüp våïi cạc bäü pháûn chuøn
hỉåïng, tham gia lm nhiãûm vủ âiãưu khiãøn v quay vng mạy kẹo.
Våïi cäng dủng nhỉ váûy, hãû thäúng phanh l mäüt hãû thäúng âàûc biãût quan trng :
- Nọ âm bo cho ätä-mạy kẹo chuøn âäüng an ton åí mi chãú âäü lm viãûc.
- Nhåì âọ måïi cọ thãø phạt huy hãút kh nàng âäüng lỉûc, náng cao täúc âäü v nàng
sút váûn chuøn ca xe.
3.1.2. u cáưu .
Hãû thäúng phanh chênh cáưn âm bo cạc u cáưu chênh sau :
- Lm viãûc bãưn vỉỵûng tin cáûy.
- Cọ hiãûu qu phanh cao khi phanh âäüt ngäüt, khäng quay lãûch khäng trỉåüt lãúch .
- Âiãưu khiãøn nhẻ nhng thûn tiãûn, lỉûc cáưn thiãút tạc dủng lãn bn âảp hay ân
âiãưu khiãøn nh.
- Phanh ãm dëu trong nhỉỵng trỉåìng håüp khạc, âãø an ton cho hnh khạch v
hng hoạ .

Trang 10


Âäư ạn täút nghiãûp

KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE ÄTÄ KHẠCH

COMTRANCO 50
- Âm bo tênh äøn âënh v âiãưu khiãøn ca ätä mạy kẹo khi phanh.
- Khäng cọ hiãûn tỉåüng tỉû phanh khi cạc bạnh xe dëch chuøn thàóng âỉïng v khi
quay vng.
- Hãû säú ma sạt giỉỵa mạ phanh v träúng phanh cao v äøn âënh trong mi âiãưu
kiãûn sỉí dủng.
- Cọ kh nàng thoạt nhiãût täút.
Âãø cọ âäü tin cáûy cao, âm bo an ton chuøn âäüng trong mi trỉåìng håüp, hãû
thäúng phanh ca ätä mạy kẹo bao giåì cng phi cọ täúi thiãøu ba loải phanh, l :
- Phanh lm viãûc : Phanh ny l phanh chênh, âỉåüc sỉí dủng thỉåìng xun åí táút
c mi chãú âäü chuøn âäüng, thỉåìng âỉåüc âiãưu khiãøn bàòng bn âảp nãn cn gi l
phanh chán.
- Phanh dỉû trỉỵ : Dng âãø phanh ätä mạy kẹo trong trỉåìng håüp phanh chênh
hng.
- Phanh dỉìng : Cn gi l phanh phủ. Dng âãø giỉỵ cho ätä mạy kẹo âỉïng n tải
chäù khi dỉìng xe hồûc xe khäng lm viãûc. Phanh ny thỉåìng âỉåüc âiãưu khiãøn bàòng
tay ân nãn cn gi l phanh tay.
- Phanh cháûm dáưn : Trãn cạc ätä mạy ko ti trng låïn (nhỉ : xe ti trng lỉåüng
ton bäü låïn hån 12 táún ; xe khạch låïn hån 5 táún) hồûc lm viãûc åí vng âäưi nụi,
thỉåìng xun phi chuøn âäüng xúng cạc däúc di, cn phi cọ loải phanh thỉï tỉ l
phanh cháûm dáưn lm mủc âêch cho phẹp:
+ Phanh liãn tủc, giỉỵ cho täúc âäü ätä mạy kẹo khäng tàng quạ giåïi hản cho
phẹp khi xúng däúc di.

Trang 11


Âäư ạn täút nghiãûp

KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE ÄTÄ KHẠCH

COMTRANCO 50
Âãø âạnh giạ hiãûu qu phanh ngỉåìi ta sỉí dủng hai chè tiãu chênh l : Gia täúc cháûm
dáưn v qung âỉåìng phanh. Ngoi ra cng cọ thãø dng cạc chè tiãu khạc nhỉ : Lỉûc
phanh hay thåìi gian phanh .
Âãø quạ trçnh phanh âỉåüc ãm dëu v âãø ngỉåìi lại cm giạc, âiãưu khiãøn âỉåüc âụng
cỉåìng âäü phanh, dáùn âäüng phanh phi cọ cå cáúu âm bo quan hãû t lãû thûn giỉỵa
lỉûc tạc dủng lãn bn âảp hồûc ân âiãưu khiãøn våïi lỉûc phanh tảo ra åí bạnh xe. Âäưng
thåìi khäng cọ hiãûn tỉåüng tỉû xiãút khi phanh.
3.1.3. Phán loải .
- Theo vë trê bäú trê cå cáúu phanh, phanh chia ra cạc loải : Phanh bạnh xe v
phanh truưn lỉûc.
- Theo dảng bäü pháûn tiãún hnh phanh (pháưn tỉí ma sạt), phanh chia ra : Phanh
gúc, phanh âéa v phanh di.
- Theo loải dáùn âäüng phanh chia ra : Phanh cå khê, phanh thu lỉûc, phanh khê
nẹn, phanh âiãûn tỉì v phanh liãn håüp (kãút håüp cạc loải khạc nhau).
3.2. CÁÚU TẢO CHUNG HÃÛ THÄÚNG PHANH CHÊNH.
Âãø thỉûc hiãûn nhiãûm vủ ca mçnh, hãû thäúng phanh phi cọ hai pháưn chênh sau :
- Cå cáúu phanh : L bäü pháûn trỉûc tiãúp tảo ra lỉûc cn. Trong quạ trçnh phanh âäüng
nàng ca ätä mạy kẹo âỉåüc biãún thnh nhiãût nàng åí cå cáúu phanh räưi tiãu tạn ra mäi
trỉåìng bãn ngoi.
- Dáùn âäüng phanh : Âãø âiãưu khiãøn cå cáúu phanh.
3.2.1. Cå cáúu phanh.

Trang 12


Âäư ạn täút nghiãûp

KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE ÄTÄ KHẠCH

COMTRANCO 50
Cå cáúu phanh l bäü pháûn trỉûc tiãúp tảo ra lỉûc cn v lm viãûc theo ngun l ma
sạt, kãút cáúu ca cå cáúu phanh bao giåì cng cọ hai pháưn chênh l : Cạc pháưn tỉí ma sạt
v cå cáúu ẹp.
Ngoi ra cå cáúu phanh cn cọ mäüt säú bäü pháûn khạc nhỉ : Bäü pháûn âiãưu chènh
khe håí giỉỵa cạc bãư màût ma sạt, bäü pháûn âãø x khê âäúi våïi dáùn âäüng thu lỉûc...
Pháưn tỉí ma sạt ca cå cáúu phanh cọ thãø cọ dảng : Träúng - gúc, âéa hay di. Mäùi
dảng cọ mäüt âàûc âiãøm riãng biãût.
3.2.1.1. Loải träún g - gúc .
- Thnh pháưn cáúu tảo.
Âáy l loải cå cáúu phanh âỉåüc sỉí dủng phäø biãún nháút. Cáúu tảo gäưm :
+ Träúng phanh : L mäüt träúng quay hçnh trủ gàõn våïi moa bạnh xe.
+ Cạc gúc phanh : Trãn bãư màût gàõn cạc táúm ma sạt ( cn gi l mạ phanh)
+ Mám phanh : L mäüt âéa cäú âënh, bàõt chàût våïi dáưm cáưu, l nåi làõp âàût v âënh
vë háưu hãút cạc bäü pháûn khạc ca cå cáúu phanh.
+ Cå cáúu ẹp : Khi phanh, cå cáúu ẹp do ngỉåìi lại âiãưu khiãøn thäng qua dáùn
âäüng, s ẹp cạc bãư màût ma sạt ca gúc phanh t chàût vo màût trong ca träúng
phanh, tảo ra lỉûc ma sạt phanh bạnh xe lải.
+ Bäü pháûn âiãưu chènh khe håí v x khê : (chè cọ âäúi våïi dáùn âäüng thu lỉûc)
- Cạc så âäư v chè tiãu âạnh giạ
Cọ ráút nhiãưu så âäư âãø kãút näúi cạc pháưn tỉí ca cå cáúu phanh (Hçnh 3.1). Cạc så
âäư ny khạc nhau åí chäù :
+ Dảng v säú lỉåüng cå cáúu ẹp
+ Säú báûc tỉû do ca cạc gúc phanh
+ Âàûc âiãøm tạc dủng tỉång häù giỉỵa gúc våïi träúng, giỉỵa gúc våïi cå cáúu ẹp v
do váûy khạc nhau åí :
+ Hiãûu qu lm viãûc
+ Âàûc âiãøm mi mn cạc bãư màût ma sạt ca gúc

+ Giạ trë lỉûc tạc dủng lãn củm äø trủc ca bạnh xe
+ Mỉïc âäü phỉïc tảp ca kãút cáúu

Trang 13


Âäư ạn täút nghiãûp

KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE ÄTÄ KHẠCH

COMTRANCO 50
Hiãûn nay, âäúi våïi hãû thäúng phanh lm viãûc, âỉåüc sỉí dủng thäng dủng nháút l cạc
så âäư trãn hçnh 3.2a v hçnh 3.2b. Tỉïc l så âäư våïi loải gúc phanh mäüt báûc tỉû do,
quay quanh hai âiãøm cäú âënh âàût cng phêa v mäüt cå cáúu ẹp. Sau âọ âãún cạc så âäư
trãn hçnh 3.2c v 3.2d.

fN1

c

a

fN2

b)

fN1

rb
N2

N1

a

rb
N2
e

B

P

a

fN1

P
c)

fN1

c

P

fN1

rb
N2

e

N1
B

a)

N1

P

a

fN1

a

rb
N2
B

N1
B

P

fN2

c

P2

P1

P
d)

Hçnh 3.1 : Cạc cå cáúu phanh thäng dủng v så âäư lỉûc tạc dủng
a - Ẹp bàòng cam ;
b - Ẹp bàòng xylanh thu lỉûc ;
c - Hai xi lanh ẹp, gúc phanh mäüt báûc tỉû do ;
d - Hai xi lanh ẹp, gúc phanh hai báûc tỉû do
Âãø âạnh giạ, so sạnh cạc så âäư khạc nhau, ngoi cạc chè tiãu chung, ngỉåìi ta
sỉí dủng ba chè tiãu riãng, âàûc trỉng cho cháút lỉåüng ca cå cáúu phanh, l : Tênh thûn
nghëch (âo chiãưu ), tênh cán bàòng v hãû säú hiãûu qu.

Trang 14


Âäư ạn täút nghiãûp

KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE ÄTÄ KHẠCH

COMTRANCO 50
Cå cáúu phanh cọ tênh thûn nghëch l cå cáúu phanh m giạ trë mämen phanh
do nọ tảo ra khäng phủ thüc vo chiãưu quay ca träúng, tỉïc l chiãưu chuøn âäüng
ca ätä mạy kẹo.
Cå cáúu phanh cọ tênh cán bàòng täút l cå cáúu phanh khi lm viãûc, cạc lỉûc tỉì
gúc phanh tạc dủng lãn träúng phanh tỉû cán bàòng, khäng gáy ti trng phủ tạc dủng
lãn củm äø trủc bạnh xe.

Hãû säú hiãûu qu l mäüt âải lỉåüng bàòng t säú giỉỵa mämen phanh tảo ra v têch
ca lỉûc dáùn âäüng nhán våïi bạn kênh träúng phanh (hay cn gi mäüt cạch quy ỉåïc l
mämen ca lỉûc dáùn âäüng )
Så âäư lỉûc tạc dủng lãn gúc phanh trãn hçnh 3.1 l så âäư biãøu diãøn â âỉåüc âån
gin hoạ nhåì cạc gi thiãút sau :
+ Cạc mạ phanh âỉåüc bäú trê âäúi xỉïng våïi âỉåìng kênh ngang ca cå cáúu
+ Håüp lỉûc ca cạc lỉûc phạp tuún (N) v ca cạc lỉûc ma sạt (fN) âàût åí giỉỵa
vng cung ca mạ phanh trãn bạn kênh rt.
Tỉì så âäư ta tháúy ràòng :
+ Lỉûc ma sạt tạc dủng lãn gúc trỉåïc ( tênh theo chiãưu chuøn âäüng ca xe) cọ
xu hỉåïng phủ thãm våïi lỉûc dáùn âäüng ẹp gúc phanh vo träúng phanh, nãn cạc gúc
ny gi l gúc tỉû siãút.
+ Âäúi våïi cạc gúc sau, lỉûc ma sạt cọ xu hỉåïng lm gim lỉûc ẹp, nãn cạc gúc
ny âỉåüc gi l gúc tỉû tạch. Hiãûn tỉåüng tỉû siãút tỉû tạch ny l mäüt âàûc âiãøm âàûc
trỉng ca cå cáúu phanh träúng - gúc.
- Kãút cáúu cạc chi tiãút v bäü pháûn chênh
+ Träúng phanh : l mäüt chi tiãút cáưn cọ âäü cỉïng vỉỵng cao, chëu mi mn v
nhiãût dung låïn, nãn âäúi våïi cạc ätä ti v khạch ti trng trung bçnh v låïn, träúng
phanh thỉåìng âỉåüc âục bàòng gang xạm hay gang håüp kim våïi cạc ngun täú nhỉ :
Niken, Mälipden, Âäưng v Titan. Màût ngoi ca träúng âục thỉåìng âỉåüc lm cạc gán
dy âãø tàng âäü cỉïng v tàng diãûn têch tn nhiãût.
2
1

Trang 15

a)

b)

c)


Âäư ạn täút nghiãûp

KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE ÄTÄ KHẠCH

COMTRANCO 50

Hçnh 3.3 : Cạc loải träúng phanh
a. Âục liãưn ;

b, c. Ghẹp

1. Âéa thẹp ;

2. Vnh gang

Âäúi våïi cạc ätä cå nh, âãø gim lỉåüng kim loải chãú tảo, ngỉåìi ta thỉåìng sỉí
dủng träúng phanh kãút cáúu ghẹp, gäưm màût bêch 1 âỉåüc dáûp tỉì thẹp lạ v vnh trủ 2
bàòng gang âục.
Âäúi våïi ätä du lëch cn sỉí dủng phäø biãún loải träúng âục bàòng håüp kim nhäm
hay nháûp tỉì thẹp lạ, phêa trong lọt mäüt vng bàòng gang.
Cạc träúng phanh âỉåüc âënh tám våïi moa khi làõp ghẹp theo bãư màût hçnh trủ
cọ âỉåìng kênh ddt. Bãư màût lm viãûc (trủ trong) ca träúng phanh, sau khi gia cäng cå
âỉåüc làõp våïi moa v cán bàòng âäüng. Âäü máút cán bàòng cho phẹp âäúi våïi ätä du
lëch l 15÷20 N.Cm, âäúi våïi ätä ti v khạch tỉì 30÷40 N.Cm.
+ Gúc phanh : Cọ thãø chãú tảo bàòng phỉång phạp âục hay hn dáûp. Gúc
phanh ca cạc ätä ti trng låïn thỉåìng âỉåüc âục bàòng gang xạm hay håüp kim nhäm.
Gúc phanh ca ätä du lëch v cạc ätä ti trng nh âỉåüc dáûp tỉìng pháưn bàòng thẹp

räưi hn näúi lải.
Cạc gúc loải hn dáûp cọ khäúi lỉåüng nh tênh cäng nghãû cao, ngoi ra cn cọ
âäü ân häưi låïn, tảo âiãưu kiãûn lm âäưng âãưu ạp sút trãn bãư màût cạc mạ phanh. Vç thãú
chụng âỉåüc dng khạ phäø biãún.
Màût ngoi ca gúc cọ gàõn vnh ma sạt cn gi l mạ phanh. Mạ phanh
thỉåìng âỉåüc gàõn lãn gúc phanh bàòng âinh tạn. Mäüt säú trỉåìng håüp mạ phanh cọ thãø
âỉåüc gàõn lãn gúc phanh bàòng phỉång phạp dạn.

Trang 16


Âäư ạn täút nghiãûp

KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE ÄTÄ KHẠCH

COMTRANCO 50
Gúc thỉåìng cọ mäüt hồûc hai gán tàng cỉïng, mäüt âáưu âỉåüc näúi våïi bn lãư våïi
mám phanh nhåì cạc chäút quay, âáưu kia t vo cå cáúu ẹp qua chäút t hay táúm thẹp
chëu mi mn.
Âinh tạn âỉåüc chãú tảo bàòng váût liãûu mãưm nhỉ : Âäưng â, âäưng thau hay nhäm.
Vnh ma sạt âỉåüc chãú tảo bàòng phỉång phạp ẹp âënh hçnh häùn håüp såüi ạtbẹt
cng våïi cạc cháút phủ gia nhỉ : äxit km, Minium sàõt v cạc cháút kãút dênh nhỉ : cao
su, dáưu thỉûc váût, dáưu khoạng hay dỉûa täøng håüp.
Cạc chäút quay thỉåìng chãú tảo bàòng thẹp 45 täi cao táưn.
+ Mám phanh : l mäüt chi tiãút dảng âéa, âỉåüc dáûp tỉì thẹp lạ hay âục bàòng gang
v bàõt chàût våïi dáưm cáưu nhåì buläng.
Âáy l mäüt chi tiãút âån gin nhỉng quan trng vç nọ l nåi làõp âàût v âënh vë táút
c cạc chi tiãút khạc ca cå cáúu phanh.
Cå cáúu ẹp : Cọ ba loải tu thüc vo kiãøu dáùn âäüng : Xylanh thu lỉûc, Cam v
chãm ẹp (Hçnh 3.3)

h2

F’

a)
α

F1
F’

lK

h1

dK/2

F2

dK/2

F1

h1
h2

F2

F2
b)ng gúc

F1
Hçnh 3.3: Cạc loải cå cáúu ẹp ca cå cáúu phanh träú
h
h1 a. Xilanh thu2lỉûc ;
b. Cam ẹp ;
c. Chãm ẹp.
Cå cáúu ẹp bàòng xylanh thu lỉûc (Hçnh 3.3 a) gi l xi lanh con hay xi lanh
c)
bạnh xe, cọ kãút cáúu âån gin, dãù bäú trê. Thán ca xi lanh âỉåüc chãú tảo bàòng gang
xạm, bãư màût lm viãûc âỉåüc mi bọng. Piston âỉåüc chãú tảo bàòng håüp kim nhäm, phêa
ngoi cọ ẹp cạc chäút thẹp lm chäù t cho gúc phanh. Xylanh âỉåüc lm kên bàòng
cạc vng hay nụt cao su.
Trang 17


Âäư ạn täút nghiãûp

KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE ÄTÄ KHẠCH

COMTRANCO 50
Cå cáúu ẹp bàòng cam (hçnh 3.3b) cng cọ kãút cáúu âån gin, lm viãûc tin cáûy
nhỉng hiãûu sút dáùn âäüng cam tháúp (ηc = 0,6 ÷ 0,8). Âãø tàng hiãûu sút, åí cạc âáưu t
ca gúc ngỉåìi ta làõp con làn bàòng thẹp 45 täi cao táưng âãø gim ma sạt v mi mn.
Cam âỉåüc chãú tảo bàòng thẹp 45 liãưn mäüt khäúi våïi trủc quay v sau khi gia cäng cå
âỉåüc täi cao táưng. Präfin cam âỉåüc l theo dảng thán khai hay xồõn äúc ạcximẹt âãø
tàng lỉûc tạc dủng tỉì phêa cam lãn gúc khäng phủ thüc gọc âàût cam, màûc d gọc
ny bë thay âäøi trong quạ trçnh mi mn mạ phanh.
Cå cáúu ẹp dảng chãm (hçnh 3.3c) cọ kãút cáúu phỉïc tảp v giạ thnh cao hån
dảng cam. Tuy nhiãn nọ cọ cạc ỉu âiãøm l : nh gn hån, hiãûu sút cao hån, thåìi
gian cháûm tạc dủng bẹ.

+ Bäü pháûn âiãưu chènh khe håí : Khi nh phanh, giỉỵa träúng phanh v mạ phanh
cáưn phi cọ mäüt khe håí täúi thiãøu no âọ, khong : 0,2÷0,4 mm âãø cho phanh nh
âỉåüc hon ton. Khe håí ny tàng lãn khi cạc mạ phanh bë mi mn, lm tàng hnh
trçnh ca cå cáúu ẹp, tàng lỉåüng cháút lng lm viãûc cáưn thiãút hay lỉåüng tiãu thủ
khäng khê nẹn, tàng thåìi gian cháûm tạc dủng... Âãø trạnh nhỉỵng háûu qu xáúu âọ, phi
cọ cå cáúu âãø âiãưu chènh khe håí giỉỵa mạ phanh v träúng phanh.
Cọ hai phỉång phạp âãø âiãưu chènh : Bçnh thỉåìng bàòng tay v tỉû âäüng
Âiãưu chènh bçnh thỉåìng bàòng tay l dng dủng củ tạc dủng lãn cå cáúu âiãưu
chènh âãø thay âäøi vë trê tỉång âäúi giỉỵa mạ phanh v träúng phanh, nhåì âọ thay âäøi
âỉåüc khe håí giỉỵa chụng. Cạc cå cáúu âiãưu chènh loải ny cọ mäüt säú dảng kãút cáúu
khạc nhau phủ thüc vo loải dáùn âäüng.
+ Âäúi våïi dáùn âäüng thu lỉûc :
• Dng cam lãûch tám dảng qu âo âãø âiãưu chènh khe håí trãn.
• Dng chäút våïi bảc lãûch tám âãø âiãưu chènh khe håí dỉåïi
• Dng mäúi ghẹp ren vêt thay âäøi chiãưu thanh näúi giỉỵa cạc gúc phanh
Trang 18


Âäư ạn täút nghiãûp

KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE ÄTÄ KHẠCH

COMTRANCO 50
• Dng cän âáøy
+ Âäúi våïi cå cáúu ẹp bàòng cam : Khe håí âỉåüc âiãưu chènh bàòng cạch thay âäøi
gọc giỉỵa cam v ân quay nhåì cå cáúu trủc vêt - bạnh vêt.
Khi dng phỉång phạp âiãưu chènh tỉû âäüng, váún âãư bo dỉåỵng sỉí dủng s âån
gin hån, cháút lỉåüng lm viãûc ca hãû thäúng phanh cng âỉåüc náng cao.

3.2.1.2. Loải âéa.

Cå cáúu phanh loải âéa thỉåìng âỉåüc sỉí dủng trãn ätä du lëch (ch úu åí cạc bạnh
trỉåïc) v mạy kẹo. Gáưn âáy loải phanh ny bàõt âáưu âỉåüc sỉí dủng trãn ätä váûn ti v
chåí khạch.
Phanh âéa cọ cạc loải : Kên, håí, mäüt âéa, nhiãưu âéa, loải v quay, âéa quay v
vng ma sạt quay.
Âéa cọ thãø l âéa âàûc, âéa cọ x cạc rnh thäng giọ, âéa mäüt låïp kim loải hay
ghẹp hai kim loải khạc nhau.
Trãn ätä sỉí dủng ch úu loải mäüt âéa quay dảng håí, êt khi dng loải v quay.
Trãn mạy kẹo cn dng loải v v âéa cäú âënh, vng ma sạt quay.
Cọ hai loải làõp mạ kẻp : Mạ kẻp cäú âënh v mạ kẻp tu âäüng
• Mạ kẻp cäú âënh cọ âäü cỉïng vỉỵng cao, cho phẹp sỉí dủng lỉûc dáùn âäüng låïn.
Tuy váûy âiãưu kiãûn lm mạt kẹm, nhiãût âäü lm viãûc ca cå cáúu phanh cao hån.
• Mạ kẻp tu âäüng cọ âäü cỉïng vỉỵng tháúp. Khi cạc chäút dáùn hỉåïng bë biãún
dảng, mn rè s lm cho cạc mạ phanh mn khäng âãưu, hiãûu qu phanh gim b bë
rung âäüng. Tuy váûy nọ chè cọ mäüt xylanh thu lỉûc våïi chiãưu di låïn gáúp âäi, nãn
âiãưu kiãûn lm mạt täút hån, dáưu phanh êt nọng hån, nhiãût âäü lm viãûc cọ thãø gim
âỉåüc 30÷50 oC. Noi ra nọ cn cho phẹp dëch sáu cå cáúu phanh vo bạnh xe. Nhåì

Trang 19


Âäư ạn täút nghiãûp

KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE ÄTÄ KHẠCH

COMTRANCO 50
âọ gim âỉåüc cạnh tay ân tạc dủng ca lỉûc cn làn âäúi våïi ân quay âỉïng ca cạc
bạnh xe dáùn hỉåïng.
- Âàûc âiãøm kãút cáúu cạc chi tiãút v bäü pháûn chênh
+ Âéa phanh : Thỉåìng âỉåüc chãú tảo bàòng gang. Âéa âàûc cọ chiãưu dy 8÷13mm.

Âéa x rnh thäng giọ dy 16÷25mm. Âéa ghẹp cọ thãø cọ låïp li bàòng nhäm hay
âäưng cn låïp màût ma sạt bàòng gang xạm.
+ Mạ kẻp : Âỉåüc âục bàòng gang
+ Cạc xylanh thu lỉûc : Âỉåüc âục bàòng håüp kim nhäm. Âãø tàng tênh chäúng
mn v gim ma sạt, bãư màût lm viãûc ca xi lanh âỉåüc mả mäüt låïp Cräm.
+ Cạc thán mạ phanh : Chäù m pistän ẹp lãn âỉåüc âỉåüc chãú tảo bàòng thẹp lạ.
+ Táúm ma sạt : ca mạ phanh loải âéa quay håí thỉåìng cọ diãûn têch bãư màût
khong 12÷16% diãûn têch bãư màût âéa, nãn âiãưu kiãûn lm mạt âéa ráút thûn låüi.
Ỉu, nhỉåüc âiãøm
Qua phán têch ngun l lm viãûc v âàûc âiãøm kãút cáúu, ta tháúy phanh âéa cọ
mäüt loảt cạc ỉu âiãøm so våïi cå cáúu phanh träúng gúc nhỉ sau :
+p sút phán bäú âãưu trãn bãư màût mạ phanh, do âọ mạ phanh mn âãưu v êt
phi âiãưu chènh.
+ Bo dỉåỵng âån gin do khäng phi âiãưu chènh khe håí
+ Cọ kh nàng lm viãûc våïi khe håí nh 0,05÷0,15 mm nãn ráút nhảy, gim
âỉåüc thåìi gian cháûm tạc dủng v cho phẹp tàng tè säú truưn dáùn âäüng.
+ Lỉûc ẹp tạc dủng theo chiãưu trủc v tỉû cán bàòng nãn cho phẹp tàng giạ trë ca
chụng âãø tàng hiãûu qu phanh cáưn thiãút m khäng bë giåïi hản båíi âiãưu kiãûn biãún
dảng ca kãút cáúu. Vç thãú phanh âéa cọ kãút cáúu nh gn v dãù bäú trê trong bạnh xe.
+ Hiãûu qu phanh khäng phủ thüc chiãưu quay v äøn âënh hån.
+ Âiãưu kiãûn lm mạt täút hån, nháút l âäúi våïi dảng âéa quay.

Trang 20


Âäư ạn täút nghiãûp

KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE ÄTÄ KHẠCH

COMTRANCO 50

Tuy váûy phanh âéa cn cọ mäüt säú nhỉåüc âiãøm hản chãú sỉû sỉí dủng ca nọ l :
+ Nhảy cm våïi bủi báøn v khọ lm kên
+ Cạc âéa phanh loải håí dãù bë oxy hoạ, bë báøn lm cạc mạ phanh mn nhanh
+ p sút lm viãûc cao nãn cạc mạ phanh dãù bë nỉït xỉåïc
Thỉåìng phi sỉí dủng cạc bäü tråü lỉûc chán khäng âãø tàng lỉûc dáùn âäüng, nãn khi
âäüng cå khäng lm viãûc, hiãûu qu phanh dáùn âäüng tháúp v khọ sỉí dủng chụng âãø
kãút håüp lm phanh dỉìng.
3.2.1.3. Loải di .
Loải phanh ny ch úu âỉåüc sỉí dủng trãn mạy kẹo xêch. Vç nọ dng phäúi håüp
våïi ly håüp chuøn hỉåïng tảo âỉåüc mäüt kãút näúi ráút âån gin v gn.
Phanh di cọ mäüt säú loải, khạc nhau åí phỉång phạp näúi âáưu di phanh v do âọ
khạc nhau åí hiãûu qu phanh.
Phanh di âån gin khäng tỉû siãút. Khi tạc dủng lỉûc, c hai âáưu di phanh âỉåüc
rụt lãn siãút vo träúng phanh. Ỉu âiãøm ca så âäư ny l khäng cọ hiãûn tỉåüng tỉû siãút,
nãn phanh ãm dëu, hiãûu qu phanh khäng phủ thüc chiãưu quay. Nhỉåüc âiãøm l :
hiãûu qu phanh khäng cao.
Phanh di âån gin tỉû siãút mäüt chiãưu. Nhåì cọ mäüt âỉåüc näúi cäú âënh nãn hiãûu qu
phanh theo chiãưu tỉû siãút cao hån chiãưu ngỉåüc lải tåïi gáưn 6 láưn. Tuy váûy khi phanh
thỉåìng dãù bë giáût, khäng ãm.
Phanh di loải kẹp. Kãút cáúu ca nọ giäúng nhỉ ghẹp hai âáưu phanh di loải âån
cọ chung mäüt âáưu cäú âënh. Báút k träúng phanh quay theo chiãưu no thç hiãûu qu
phanh ca nọ cng khäng âäøi v ln ln cọ mäüt nhạnh tỉû siãút.
Phanh di loải båi. Nọ lm viãûc nhỉ tỉång tỉû nhỉ phanh di âån gin tỉû siãút,
nhỉng hiãûu qu phanh khäng phủ thüc chiãưu quay.
Táút c cạc loải phanh di âãưu cọ chung nhỉåüc âiãøm l ạp trãn bãư màût ma sạt
phán bäú khäng âãưu. Nãn mạ phanh mn khäng âãưu v ti trng hỉåïng kênh tạc dủng
lãn trủc låïn.

3.2.2. Dáùn âäün g phanh.
Trang 21

Âäư ạn täút nghiãûp

KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE ÄTÄ KHẠCH

COMTRANCO 50
Âäúi våïi hãû thäúng phanh lm viãûc ca ä tä, ngỉåìi ta sỉí dủng ch úu hai loải dáùn
âäüng l : thu lỉûc v khê nẹn
Dáùn âäüng cå khê thỉåìng chè dng cho phanh dỉìng.
Vç : Hiãûu sút tháúp (η =0,40,6) v khọ âm bo phanh âäưng thåìi cạc bạnh xe.
Dáùn âäüng âiãûn chè dng cho xe kẹo moọc, nhỉng cng ráút hiãúm. Trãn cạc xe v
âon xe ti trng låïn v ráút låïn ( nhỉ :URAL-375, MAZ-7310,....) sỉí dủng nhiãưu
loải phanh liãn håüp thu khê.
3.2.2.1 Dáùn âäün g thu lỉûc .
- Ỉu, nhỉåüc âiãøm :
Dáùn âäüng phanh thu lỉûc cọ nhỉỵng ỉu âiãøm l :
+ Âäü nhảy låïn, thåìi gian cháûm tạc dủng nh ( dỉåïi 0,2 ÷ 0,45 s )
+ Ln ln âm bo phanh âäưng thåìi cạc bạnh xe vç ạp sút trong dng dáùn
âäüng chè bàõt âáưu tàng khi táút c mạ phanh â ẹp vo träúng phanh.
+ Hiãûu sút cao ( η = 0,8 ÷ 0,9 ).
+ Kãút cáúu âån gin, kêch thỉåïc nh, giạ thnh tháúp.
+ Cọ kh nàng sỉí dủng trãn nhiãưu loải xe khạc nhau m chè cáưn thay âäøi cå
cáúu phanh.
Nhỉåüc âiãøm ca dáùn âäüng thu lỉûc :
+ u cáưu âäü kên khêt cao. Khi cọ mäüt chäù no bë r rè thç c dng dáùn âäüng
khäng lm viãûc âỉåüc.
+ Lỉûc cáưn thiãút tạc dủng lãn bn âảp låïn nãn thỉåìng sỉí dủng cạc bäü pháûn tråü
lỉûc âãø gim lỉûc bn âảp, lm cho kãút cáúu thãm phỉïc tảp.
+ Sỉû dao âäüng ạp sút ca cháút lng cọ thãø lm cho cạc âỉåìng äúng bë rung

âäüng v momen phanh khäng äøn âënh
+ Hiãûu sút gim nhiãưu åí nhiãût âäü tháúp v âäü nhåït tàng.
Trang 22


Âäư ạn täút nghiãûp

KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE ÄTÄ KHẠCH

COMTRANCO 50
- u cáưu :
Âãø âm bo nhỉỵng u cáưu chung âàût ra âäúi våïi hãû thäúng phanh, dáùn âäüng
phanh phi âm bo cạc u cáưu sau :
+ Âm bo t lãû giỉỵa momen sinh ra våïi lỉûc tạc dủng lãn bn âảp v hnh
trçnh ca nọ.
+ Thåìi gian cháûm tạc dủng khi phanh khäng vỉåüt quạ 0,6 [ s ], khi nh phanh
khäng âỉåüc låïn hån 1,2 [ s ]
+ Phi cọ êt nháút hai dng dáùn âäüng âäüc láûp v khi mäüt dng hng thç hiãûu
qu phanh phi cn täúi thiãøu 50%.
+ Khi kẹo moọc, nãúu moọc bë tüt khi xe kẹo thç phi tỉû âäüng phanh lải.
- Phảm vi sỉí dủng :
Våïi cạc âàûc âiãøm phán têch trãn, dáùn âäüng phanh thu lỉûc âỉåüc sỉí dủng räüng ri
trãn ä tä du lëch, ä tä ti cåỵ nh hồûc ä tä ti cọ ti trng âàûc biãût låïn.
Dáùn âäüng phanh thu lỉûc háưu nhỉ khäng dng cho mạy kẹo nhỉng lải âỉåüc dng
cho moọc kẹo theo sau
- Cạc loải dáùn âäüng v så âäư dáùn âäüng :
Theo hçnh thỉïc dáùn âäüng phanh thu lỉûc cọ thãø chia lm hai loải :
+ Truưn âäüng phanh mäüt dng : Truưn âäüng phanh mäüt dng âỉåüc sỉí dủng
räüng ri trãn mäüt säú ä tä trỉåïc âáy vç kãút cáúu ca nọ âån gin.
+ Truưn âäüng phanh nhiãưu dng : Dáùn âäüng hãû thäúng phanh lm viãûc nhàòm

mủc âêch tàng âäü tin cáûy, cáưn phi cọ êt nháút hai dng dáùn âäüng âäüc láûp cọ cå cáúu
âiãưu khiãøn chung l bn âảp phanh. Trong trỉåìng håüp mäüt dng bë hng thç cạc
dng cn lải váùn phanh âỉåüc ä tä - mạy kẹo våïi mäüt hiãûu qu phanh no âọ. Hiãûn

Trang 23


Âäư ạn täút nghiãûp

KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE ÄTÄ KHẠCH

COMTRANCO 50
nay phäø biãún nháút l cạc dáùn âäüng hai dng våïi så âäư phán dng ( hçnh 3.4 ). Âãø
phán chia cạc dng cọ thãø sỉí dủng bäü pháûn âiãưu khiãøn kẹp nhỉ : van khê nẹn hai
khoang, xi lanh chênh kẹp hay bäü chia m kãút cáúu ca chụng s âỉåüc nghiãn cỉïu åí
pháưn sau.

a)

d)

b)

c)

e)

Hçnh 3.4: Cạc så âäư phán dng dáùn âäüng phanh thu lỉûc
Mäùi så âäư âãưu cọ cạc ỉu nhỉåüc âiãøm riãng. Vç váûy, khi chn så âäư phán dng
phi tênh toạn k dỉûa vo ba úu täú chênh :

+ Mỉïc âäü gim hiãûu qu phanh khi mäüt dng bë hng.
+ Mỉïc âäü báút âäúi xỉïng lỉûc phanh cho phẹp.
+Mỉïc âäü phỉïc tảp ca dng dáùn âäüng.
Theo loải nàng lỉåüng sỉí dủng, dáùn âäüng phanh thu lỉûc cọ thãø chia lm 3loải :
+ Dáùn âäüng tạc âäüng trỉûc tiãúp : Cå cáúu phanh âỉåüc âiãưu khiãøn trỉûc tiãúp chè
bàòng lỉûc tạc dủng ngỉåìi lại.

Trang 24


Âäư ạn täút nghiãûp

KHO SẠT HÃÛ THÄÚNG PHANH XE ÄTÄ KHẠCH

COMTRANCO 50
+ Dáùn âäüng tạc âäüng giạn tiãúp : Cå cáúu phanh âỉåüc dáùn âäüng mäüt pháưn nhåì
lỉûc ngỉåìi lại, mäüt pháưn nhåì cạc bäü tråü lỉûc làõp song song våïi bn âảp.
+ Dáùn âäüng dng båm v cạc bäü têch nàng : lỉûc tạc dủng lãn cå cáúu phanh l
ạp lỉûc ca cháút lng cung cáúp tỉì båm v cạc bäü têch nàng thu lỉûc. Ngỉåìi ta chè âiãưu
khiãøn cạc van, qua âọ âiãưu chènh ạp sút v lỉu lỉåüng cháút lng âi âãún cạc cå cáúu
phanh tu theo cỉåìng âäü phanh u cáưu.
- Kãút cáúu cạc chi tiãút v bäü pháûn chênh :
Dáùn âäüng thu lỉûc nọi chung bao gäưm mäüt säú pháưn tỉí khạc nhau, nhỉ : xi lanh
chênh, bäü chia, cạc bäü tråü lỉûc, xylanh bạnh xe, båm thu lỉûc v cạc bäü têch nàng, cạc
van âiãưu khiãøn, âiãưu chènh v an ton, cạc äúng dáùn... Tu thüc vo loải dáùn âäüng,
vo cäng dủng v chỉïc nàng m cạc pháưn tỉí liãût kã trãn cọ thãø cọ hồûc khäng, âỉåüc
làõp näúi tiãúp hồûc song song trong mảch dáùn âäüng.
+ Xylanh chênh :
Xylanh chênh l bäü pháûn quan trng nháút v khäng thãø thiãúu trong dáùn âäüng thu
lỉûc. Nọ cọ nhiãûm vủ : Tảo ạp sút lm viãûc hay ạp sút âiãưu khiãøn cáưn thiãút v âm

bo lỉåüng dáưu cung cáúp cho ton bäü hay mäüt pháưn ca hãû thäúng.
+ Bäü chia :
Cäng dủng :
• Bäü chia dáưu ca cå cáúu dáùn âäüng phanh l mäüt bäü pháûn nhàòm tàng tênh an
ton trong trỉåìng håüp cạc pháưn tỉí ca bạnh xe trỉåïc hồûc bạnh xe sau bë hỉ hng v
âãø tỉû âäüng ngàõt ( càõt ) bäü pháûn hỉ hng ca cå cáúu dáùn âäüng.
• Bäü chia dáưu cn dng âãø phán dáùn âäüng thnh cạc dng cä láûp m váùn
dng xi lanh chênh âån.
+ Bäü tråü lỉûc :

Trang 25