Giáo án Hình học 12 _ Ban Cơ bản Năm học: 2008 - 2009
Ngy son : 25/08/2008
Tit : 1 , 2
Chng I: KHI A DIN
Đ1. KHI NIM V KHI A DIN
I. MC TIấU
- Kin thc: Hiu c th no l mt khi lng tr, khi chúp v khi chúp ct. T ú hỡnh
dung c th no l mt hỡnh a din, khi a din, im trong v im ngoi ca chỳng. Hiu
c th no l hai a din bng nhau.
- K nng: Nhn bit c th no l mt khi hp ch nht, khi lng tr, khi chúp, khi
chúp ct, hỡnh a din, khi a din, hai a din bng nhau. Bit cỏch phõn chia v lp ghộp cỏc
khi a din.
- Thỏi : Tớch cc xõy dng bi, ch ng chim lnh kin thc theo s hng dn ca Gv,
nng ng, sỏng to trong quỏ trỡnh tip cn tri thc mi, thy c li ớch ca toỏn hc trong i
sng, t ú hỡnh thnh nim say mờ khoa hc, v cú nhng úng gúp sau ny cho xó hi.
- T duy: Hỡnh thnh t duy logic, lp lun cht ch v linh hot trong quỏ trỡnh suy ngh.
II. CHUN B
1. GV: Son giỏo ỏn, sỏch GK, sỏch TK, phn mu, thc k,; bng ph, phiu hc tp.
2. HS : Sỏch GK, v ghi, bỳt giy nhỏp; Xem trc bi mi,
III. THI LNG
1. Tit 1 : T u cho ht phn II.
2. Tit 2 : T phn III cho n ht.
IV. NI DUNG V TIN TRèNH LấN LP
1. n nh lp : Kim tra s s lp v sỏch v dựng cu HS.
2. Kim tra bi c : Lng vo cỏc hot ng trong bi mi.
HOT NG CA GV HOT NG CA HS
Hot ng 1:
+) Em hóy nhc li nh ngha hỡnh lng tr v
hỡnh chúp.
I. KHI LNG TR V KHI CHểP
+) Gv gii thiu vi Hs khỏi nim v khi lng tr,
khi chúp, khi chúp ct, tờn gi, cỏc khỏi nim v
nh, cnh, mt, mt bờn, mt ỏy, cnh bờn, cnh
ỏy ca khi chúp, khi chúp ct, khi lng tr
cho Hs hiu cỏc khỏi nim ny.
+) Hs tho lun nhúm nhc li nh
ngha hỡnh lng tr v hỡnh chúp.
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu kin
thc, nhn kin thc mt cỏch ch ng.
Hoàng Đình Hợp _ GV:Trờng P.T.T.H Đô lơng 3 _ H.Đô lơng _ T.Nghệ an 1
A
F
E
B C
D
A
B C
D
EF
D
S
A
B
C
D
E
Giáo án Hình học 12 _ Ban Cơ bản Năm học: 2008 - 2009
HOT NG CA GV HOT NG CA HS
+) Gv gii thiu vi Hs vd (SGK, trang 5) Hs
cng c khỏi nim trờn).
II. KHI NIM V HèNH A DIN V KHI A
DIN.
1. Khỏi nim v hỡnh a din:
Hot ng 2:
+) Em hóy k tờn cỏc mt ca hỡnh lng tr
ABCDE.ABCDE. (Hỡnh 1.4, SGK, trang 5).
+) Qua hot ng trờn, Gv gii thiu cho Hs khỏi
nim sau:
Hỡnh a din l hỡnh c to bi mt s hu
hn cỏc a giỏc tho món hai tớnh cht sau:
a) Hai a giỏc phõn bit ch cú th hoc
khụng cú im chung, hoc ch cú mt nh
chunng, ch cú mt cnh chung.
b) Mi cnh ca a giỏc no cng l cnh
chung ca ỳng hai a giỏc.
Hỡnh 1.5
+) Gv ch cho Hs bit c cỏc nh, cnh, mt
ca hỡnh a din 1.5.
2. Khỏi nim v khi a din:
Khi a din l phn khụng gian c
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu vớ d,
tr li cỏc cõu hi Gv a ra.
+) Tho lun nhúm k tờn cỏc mt ca
hỡnh lng tr ABCDE.ABCDE. (Hỡnh
1.4, SGK, trang 5)
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu kin
thc, nhn nhn kin thc mt cỏch ch
ng.
+) Nhn kin thc trong SGK.
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu kin
thc, nhn kin thc mt cỏch ch ng.
Hoàng Đình Hợp _ GV:Trờng P.T.T.H Đô lơng 3 _ H.Đô lơng _ T.Nghệ an 2
B
A
Giáo án Hình học 12 _ Ban Cơ bản Năm học: 2008 - 2009
HOT NG CA GV HOT NG CA HS
gii hn bi mt hỡnh a din, k c hỡnh
a din ú.
+) Gv gii thiu cho Hs bit c cỏc khỏi nim:
im ngoi, im trong, min ngoi, min trong ca
khi a din thụng qua mụ hỡnh.
+) Gv gii thiu vi Hs vd (SGK, trang 7) Hs
hiu rừ khỏi nim trờn.
Hot ng 3:
Em hóy gii thớch ti sao hỡnh 1.8c (SGK, trang 8)
khụng phi l mt khi a din?
III. HAI A DIN BNG NHAU.
1. Phộp di hỡnh trong khụng gian:
a) Trong khụng gian, quy tc t tng
ng mi im M v im M xỏc nh duy
nht c gi l mt phộp bin hỡnh trong
khụng gian.
b) Phộp bin hỡnh trong khụng gian c
gi l phộp di hỡnh nu nú bo ton
khong cỏch gia hai im tu ý.
Gv gii thiu vi Hs vd (SGK, trang 8) Hs
hiu rừ khỏi nim va nờu.
+ Phộp tnh tin:
+ Phộp i xng qua mt phng:
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu vớ d,
tr li cỏc cõu hi Gv a ra.
+) Hs tho lun nhúm gii thớch ti sao
hỡnh 1.8c (SGK, trang 8) khụng phi l
mt khi a din?
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu vớ d,
tr li cỏc cõu hi Gv a ra.
Hoàng Đình Hợp _ GV:Trờng P.T.T.H Đô lơng 3 _ H.Đô lơng _ T.Nghệ an 3
v
r
M
M
M.
M.
M
1
.
M.
M.
.
O
Giáo án Hình học 12 _ Ban Cơ bản Năm học: 2008 - 2009
HOT NG CA GV HOT NG CA HS
+ Phộp i xng tõm O:
L phộp bin hỡnh bin im O thnh chớnh nú, bin
mi im M khỏc O thnh im M sao cho O l
trung im ca MM.
+ Phộp i xng qua ng thng d :
L phộp bin hỡnh bin bin mi im thuc d thnh
chớnh nú, bin mi im M khụng thuc d thnh
im M sao cho d l trung trc ca MM.
*Nhn xột:
+ Thc hin liờn tip cỏc phộp di hỡnh s c mt
phộp di hỡnh.
+ Phộp di hỡnh bin a din (H) thnh a din (H),
bin nh, cnh, mt ca (H) thnh nh, cnh, mt
tng ng ca (H)
2. Hai hỡnh bng nhau:
+ Hai hỡnh c gi l bng nhau nu cú
mt phộp di hỡnh bin hỡnh ny thnh
hỡnh kia.
+ Hai a din c gi l bng nhau nu
cú mt phộp di hỡnh bin a din ny
thnh a din kia.
Gv gii thiu vi Hs vd (SGK, trang 8) Hs
hiu rừ khỏi nim va nờu.
Hot ng 4:
Cho hỡnh hp ABCD.ABCD. Chng minh
rng hai lng tr ABD.ABD v BCD.BCD
bng nhau.
IV. PHN CHIA V LP GHẫP CC KHI A
DIN.
Gv gii thiu vi Hs vd (SGK, trang 11) Hs
bit cỏch phõn chia v lp ghộp cỏc khi a din.
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu kin
thc, nhn kin thc mt cỏch ch ng.
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu kin
thc, nhn kin thc mt cỏch ch ng.
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu vớ d,
tr li cỏc cõu hi Gv a ra.
+) Hs tho lun nhúm chng minh
rng hai lng tr ABD.ABD v
BCD.BCD bng nhau.
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu vớ d,
tr li cỏc cõu hi Gv a ra.
V. CNG C
+ Gv nhc li cỏc khỏi nim v quy tc trong bi Hs khc sõu kin thc.
+ Dn BTVN: 1..4, SGK, trang 12.
Hoàng Đình Hợp _ GV:Trờng P.T.T.H Đô lơng 3 _ H.Đô lơng _ T.Nghệ an 4
Giáo án Hình học 12 _ Ban Cơ bản Năm học: 2008 - 2009
Ngy son : 27/08/2008
Tit : 3 - 4. Tun : 2
Đ2. KHI A DIN LI V KHI A DIN U
I. MC TIấU
- Kin thc c bn: Khỏi nim v khi a din li v khi a din u, nhn bit nm loi
khi a din u.
- K nng: Nhn bit c khi a din li v khi a din u, bit cỏch nhn bit nm loi
khi a din u, chng minh c mt s tớnh cht ca khi a din u.
- Thỏi : Tớch cc xõy dng bi, ch ng chim lnh kin thc theo s hng dn ca Gv;
nng ng, sỏng to trong quỏ trỡnh tip cn tri thc mi, thy c li ớch ca toỏn hc trong i
sng; t ú hỡnh thnh nim say mờ khoa hc, v cú nhng úng gúp sau ny cho xó hi.
- T duy: hỡnh thnh t duy logic, lp lun cht ch, v linh hot trong quỏ trỡnh suy ngh.
II. CHUN B
- GV: Chun b cỏc hỡnh: 1.17, 1.18, 1.19, 1.20, 1.21; v mt s khi a din li v u.
- HS: ễn li khỏi nim hỡnh a din v khi a din; Xem trc bi mi.
III. THI LNG
- Tit 3: T u cho n nh ngha khi a din u.
- Tit 4: T nh lý khi a din u n ht bi.
IV. NI DUNG V TIN TRèNH LấN LP
1. n nh lp : Kim tra s s v bi tp v nh.
2. Kim tra bi c: Gi Hs lờn bng nờu nh ngha hỡnh a din, khi a din v cho vớ d.
Hoàng Đình Hợp _ GV:Trờng P.T.T.H Đô lơng 3 _ H.Đô lơng _ T.Nghệ an 5
Giáo án Hình học 12 _ Ban Cơ bản Năm học: 2008 - 2009
HOT NG CA GV HOT NG CA HS
I. KHI A DIN LI
Gv gii thiu vi Hs ni dung nh ngha sau:
nh ngha :
Khi a din (H) c gi l khi a din li
nu on thng ni hai im bt k ca (H)
luụn thuc (H). Khi ú a din (H) c gi
l khi a din li.
Vớ d: Cỏc khi lng tr tam giỏc, khi chúp, khi
t din, khi hp, khi lp phng l cỏc khi a
din li.
+) Ngi ta chng minh c rng mt khi a din
l khi a din li khi v ch khi min trong ca nú
luụn nm v mt phớa i vi mi mt phng cha
mt mt ca nú. (H1.18, SGK, trang 15)
Hot ng 1:
+) Em hóy tỡm vớ d v khi a din li v khi a
din khụng li trong thc t.
II. KHI A DIN U.
Gv gii thiu vi Hs ni dung nh ngha sau:
nh ngha:
Khi a din u l khi a din li cú tớnh
cht sau õy:
a) Mi mt ca nú l mt a giỏc u p
cnh.
b) Mi nh ca nú l nh chung ca ỳng
q mt.
Khi a din u nh vy c gi l khi
a din u loi {p; q}.
+) Qua nh ngha ta thy: cỏc mt ca khi a
din u l nhng a giỏc u bng nhau.
Ngi ta chng minh c nh lý sau:
nh lý :
Ch cú 5 loi khi a din u. ú l loi
{3;3}, loi {4;3}, loi {3;4}, loi {5;3}, loi
{3;5}.
+) Gv gii thiu vi Hs H1.20, SGK, trang 16.
Hot ng 2:
+) Em hóy m s nh, s cnh ca mt khi bỏt
din u.
+) Hs nhn kin thc trong SGK trang
14.
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu Vd
v cựng thc hin vi Gv.
+) Hs tho lun nhúm tỡm vớ d v
khi a din li v khi a din khụng
li trong thc t.
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu kin
thc, nhn kin thc mt cỏch ch ng.
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu kin
thc, nhn kin thc mt cỏch ch ng.
+) Thc hin:
S nh l: 6; s cnh l: 12.
+) Hs theo dừi, nhn kin thc.
Hoàng Đình Hợp _ GV:Trờng P.T.T.H Đô lơng 3 _ H.Đô lơng _ T.Nghệ an 6
B
C
D
E
A
F
Giáo án Hình học 12 _ Ban Cơ bản Năm học: 2008 - 2009
HOT NG CA GV HOT NG CA HS
I. KHI A DIN LI
Gv gii thiu vi Hs ni dung nh ngha sau:
nh ngha :
Khi a din (H) c gi l khi a din li
nu on thng ni hai im bt k ca (H)
luụn thuc (H). Khi ú a din (H) c gi
l khi a din li.
Vớ d: Cỏc khi lng tr tam giỏc, khi chúp, khi
t din, khi hp, khi lp phng l cỏc khi a
din li.
+) Ngi ta chng minh c rng mt khi a din
l khi a din li khi v ch khi min trong ca nú
luụn nm v mt phớa i vi mi mt phng cha
mt mt ca nú. (H1.18, SGK, trang 15)
Hot ng 1:
+) Em hóy tỡm vớ d v khi a din li v khi a
din khụng li trong thc t.
II. KHI A DIN U.
Gv gii thiu vi Hs ni dung nh ngha sau:
nh ngha:
Khi a din u l khi a din li cú tớnh
cht sau õy:
a) Mi mt ca nú l mt a giỏc u p
cnh.
b) Mi nh ca nú l nh chung ca ỳng
q mt.
Khi a din u nh vy c gi l khi
a din u loi {p; q}.
+) Qua nh ngha ta thy: cỏc mt ca khi a
din u l nhng a giỏc u bng nhau.
Ngi ta chng minh c nh lý sau:
nh lý :
Ch cú 5 loi khi a din u. ú l loi
{3;3}, loi {4;3}, loi {3;4}, loi {5;3}, loi
{3;5}.
+) Gv gii thiu vi Hs H1.20, SGK, trang 16.
Hot ng 2:
+) Em hóy m s nh, s cnh ca mt khi bỏt
din u.
+) Hs nhn kin thc trong SGK trang
14.
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu Vd
v cựng thc hin vi Gv.
+) Hs tho lun nhúm tỡm vớ d v
khi a din li v khi a din khụng
li trong thc t.
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu kin
thc, nhn kin thc mt cỏch ch ng.
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu kin
thc, nhn kin thc mt cỏch ch ng.
+) Thc hin:
S nh l: 6; s cnh l: 12.
+) Hs theo dừi, nhn kin thc.
Hoàng Đình Hợp _ GV:Trờng P.T.T.H Đô lơng 3 _ H.Đô lơng _ T.Nghệ an 7
B
C
D
E
A
F
Giáo án Hình học 12 _ Ban Cơ bản Năm học: 2008 - 2009
HOT NG CA GV HOT NG CA HS
I. KHI A DIN LI
Gv gii thiu vi Hs ni dung nh ngha sau:
nh ngha :
Khi a din (H) c gi l khi a din li
nu on thng ni hai im bt k ca (H)
luụn thuc (H). Khi ú a din (H) c gi
l khi a din li.
Vớ d: Cỏc khi lng tr tam giỏc, khi chúp, khi
t din, khi hp, khi lp phng l cỏc khi a
din li.
+) Ngi ta chng minh c rng mt khi a din
l khi a din li khi v ch khi min trong ca nú
luụn nm v mt phớa i vi mi mt phng cha
mt mt ca nú. (H1.18, SGK, trang 15)
Hot ng 1:
+) Em hóy tỡm vớ d v khi a din li v khi a
din khụng li trong thc t.
II. KHI A DIN U.
Gv gii thiu vi Hs ni dung nh ngha sau:
nh ngha:
Khi a din u l khi a din li cú tớnh
cht sau õy:
a) Mi mt ca nú l mt a giỏc u p
cnh.
b) Mi nh ca nú l nh chung ca ỳng
q mt.
Khi a din u nh vy c gi l khi
a din u loi {p; q}.
+) Qua nh ngha ta thy: cỏc mt ca khi a
din u l nhng a giỏc u bng nhau.
Ngi ta chng minh c nh lý sau:
nh lý :
Ch cú 5 loi khi a din u. ú l loi
{3;3}, loi {4;3}, loi {3;4}, loi {5;3}, loi
{3;5}.
+) Gv gii thiu vi Hs H1.20, SGK, trang 16.
Hot ng 2:
+) Em hóy m s nh, s cnh ca mt khi bỏt
din u.
+) Hs nhn kin thc trong SGK trang
14.
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu Vd
v cựng thc hin vi Gv.
+) Hs tho lun nhúm tỡm vớ d v
khi a din li v khi a din khụng
li trong thc t.
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu kin
thc, nhn kin thc mt cỏch ch ng.
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu kin
thc, nhn kin thc mt cỏch ch ng.
+) Thc hin:
S nh l: 6; s cnh l: 12.
+) Hs theo dừi, nhn kin thc.
Hoàng Đình Hợp _ GV:Trờng P.T.T.H Đô lơng 3 _ H.Đô lơng _ T.Nghệ an 8
B
C
D
E
A
F
A
B
C
D
M
N
E
F
I
J
A
A
B
B
C
C
D
D
N
M
F
E
J
I
Giáo án Hình học 12 _ Ban Cơ bản Năm học: 2008 - 2009
HOT NG CA GV HOT NG CA HS
I. KHI A DIN LI
Gv gii thiu vi Hs ni dung nh ngha sau:
nh ngha :
Khi a din (H) c gi l khi a din li
nu on thng ni hai im bt k ca (H)
luụn thuc (H). Khi ú a din (H) c gi
l khi a din li.
Vớ d: Cỏc khi lng tr tam giỏc, khi chúp, khi
t din, khi hp, khi lp phng l cỏc khi a
din li.
+) Ngi ta chng minh c rng mt khi a din
l khi a din li khi v ch khi min trong ca nú
luụn nm v mt phớa i vi mi mt phng cha
mt mt ca nú. (H1.18, SGK, trang 15)
Hot ng 1:
+) Em hóy tỡm vớ d v khi a din li v khi a
din khụng li trong thc t.
II. KHI A DIN U.
Gv gii thiu vi Hs ni dung nh ngha sau:
nh ngha:
Khi a din u l khi a din li cú tớnh
cht sau õy:
a) Mi mt ca nú l mt a giỏc u p
cnh.
b) Mi nh ca nú l nh chung ca ỳng
q mt.
Khi a din u nh vy c gi l khi
a din u loi {p; q}.
+) Qua nh ngha ta thy: cỏc mt ca khi a
din u l nhng a giỏc u bng nhau.
Ngi ta chng minh c nh lý sau:
nh lý :
Ch cú 5 loi khi a din u. ú l loi
{3;3}, loi {4;3}, loi {3;4}, loi {5;3}, loi
{3;5}.
+) Gv gii thiu vi Hs H1.20, SGK, trang 16.
Hot ng 2:
+) Em hóy m s nh, s cnh ca mt khi bỏt
din u.
+) Hs nhn kin thc trong SGK trang
14.
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu Vd
v cựng thc hin vi Gv.
+) Hs tho lun nhúm tỡm vớ d v
khi a din li v khi a din khụng
li trong thc t.
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu kin
thc, nhn kin thc mt cỏch ch ng.
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu kin
thc, nhn kin thc mt cỏch ch ng.
+) Thc hin:
S nh l: 6; s cnh l: 12.
+) Hs theo dừi, nhn kin thc.
Hoàng Đình Hợp _ GV:Trờng P.T.T.H Đô lơng 3 _ H.Đô lơng _ T.Nghệ an 9
B
C
D
E
A
F
Giáo án Hình học 12 _ Ban Cơ bản Năm học: 2008 - 2009
V. CNG C
+ Gv nhc li cỏc khỏi nim v quy tc trong bi Hs khc sõu kin thc.
+ Dn BTVN: 1..4, SGK, trang 18.
Hoàng Đình Hợp _ GV:Trờng P.T.T.H Đô lơng 3 _ H.Đô lơng _ T.Nghệ an 10
Giáo án Hình học 12 _ Ban Cơ bản Năm học: 2008 - 2009
Ngy son: 28/08/2008
Tit: 5 ; Tun: 3.
LUYN TP
(Khi a din li, khi a din u)
I. MC TIấU
1. K nng: Bit vn dng nh ngha t din u gii toỏn, tớnh c din tớch cỏc hỡnh a
din u, vn dng thnh tho tớnh cht hỡnh t din u.
2. T duy, thỏi : Bit bin l v quen, phỏt trin t duy logich, lp lun cht ch. Thỏi hc
tp nghiờm tỳc, cú tinh thn hc hi, ch ng trong vn dng kin thc.
II. CHUN B CA GIO VIấN V CA HC SINH:
1. Chun b ca giỏo viờn:
- Giỏo ỏn, SGK v sỏch tham kho.
- Bng ph.
2. Chun b ca hc sinh:
- Sỏch giỏo khoa, v nhỏp, v bi tp lp v dựng hc tp.
- Nm vng kin thc c bn trong bi hc.
III. TIN TRèNH LấN LP:
1. n nh lp: Kim tra s s v kim tra lý thuyt ca bi ó hc .
2. Kim tra bi c: (phi hp trong tit luyn tp).
TG
HOT NG CA GV HOT NG CA HS
+ Hot ng 1: ( Kim tra kin thc)
Nờu nh ngha a din li, a din u;
Cú bao nhiờu loi khi a din u ?
+) Nhn xột v cho im.
+) Tr li .
+) Ghi nhn.
+ Hot ng 2:
Bi tp 2. (H) l khi t din u cnh a;
(H) l khi bỏt din u cú nh l trung im
6 cnh ca (H). Lp t s din tớch ton phn
ca (H) v (H)?
+) HD:
Em hóy ỏp dng vớ d ó hc trong bi mi.
+) Gi Hs nhn xột bi gii ca bn.
+) Nhn xột v cho im.
+) Theo dừi.
+) Thc hin:
t a l di cnh hỡnh lp phng (H),
khi ú di cnh hỡnh bỏt din u (H)
bng
2
2
a
. Din tớch mi mt cu (H)
bng a
2
, din tớch ton phn ca (H) bng
6a
2
; Din tớch mi mt ca (H) bng
2
2
1 2 3 3
( )
2 2 2 8
a a
=
, din tớch to phn
ca (H) bng 8.
2
2
3
3
8
a
a=
.
Vy, t s din tớch ton phn ca (H) v
(H) l :
2
2
6 6
2 3
3 3
a
a
= =
.
+) Nhn xột ỳng hoc sai hoc b sung.
+) ghi nhn.
Hoàng Đình Hợp _ GV:Trờng P.T.T.H Đô lơng 3 _ H.Đô lơng _ T.Nghệ an 11
Giáo án Hình học 12 _ Ban Cơ bản Năm học: 2008 - 2009
TG
HOT NG CA GV HOT NG CA HS
Hot ng 3:
+) Ghi bi tp 3 lờn bng.
CMR tõm ca cỏc mt ca hỡnh t din u l
cỏc nh ca mt hỡnh t din u.
+) Gi Hs nhn xột bi gii ca bn.
+) NHn xột v cho im.
+) Theo dừi.
+) Thc hin:
Gi (H) l hỡnh t din u cnh a. Tõm
cỏc mt ca (H) to thnh mt hỡnh t
din (H) cú 6 cnh u bng
2
a
. Do ú
(H) l hỡnh t din u.
+) Nhn xột
+) Ghi nhn.
Hot ng 4:
+) Ghi bi tp 4 lờn bng.
Cho hỡnh bỏt din u ABCDEF. Chng
minh rng:
a) Cỏc don thng AF, BD, v CE ụi mt
vuụng gúc vi nhau v ct nhau ti trung im
ca mi ng.
b) ABFD, AEFC v BCDE l nhng hỡnh
vuụng.
+) Gi 2 Hs lờn bng lm.
+) Gi Hs nhn xột bi gii ca bn.
+) Nhn xột v cho im.
+) Theo dừi.
+) Thc hin:
a) Do B, C, D, E cỏch u A v F, nờn
chỳng thuc mt phng trung trc ca
AF. Tng t A, B, F, D cựng thuc mt
phng trung trc ca on CE, A, C, F, E
cng cựng thuc mt phng trung trc
ca on BD. T ú suy ra, AF, BD v
CE ụi mt vuụng gúc v ct nhau ti
trung im mi ng.
b) Do AB = AC = AD = AE v AI
(BCDE) nờn IB = IC = ID = IE.
T ú suy ra BCDE l hỡnh vuụng.
Tng t ABFD, AEFC l nhng hỡnh
vuụng.
+) Nhn xột ỳng hoc sai hoc b sung.
+) Ghi nhn.
IV. CNG C V DN Dề:
- Xem li cỏc kin thc ó hc, cỏc bi tp ó cha v lm cỏc bi tp cũn li v trong sỏch
bi tp.
- Xem trc bi hc Khỏi nim v th tớch ca khi a din.
Ngy son: 29/08/2008
Hoàng Đình Hợp _ GV:Trờng P.T.T.H Đô lơng 3 _ H.Đô lơng _ T.Nghệ an 12
Giáo án Hình học 12 _ Ban Cơ bản Năm học: 2008 - 2009
Tit : 5, 6. Tun : 3
Đ3. KHI NIM V TH TCH CA KHI A DIN
I. MC TIấU
- Kin thc c bn: khỏi nim v th tớch ca khi a din, th tớch ca khi hp ch nht,
th tớch ca khi lng tr, th tớch ca khi chúp.
- K nng: bit cỏch tớnh th tớch ca khi a din, th tớch ca khi hp ch nht, th tớch
ca khi lng tr, th tớch ca khi chúp.
- Thỏi : tớch cc xõy dng bi, ch ng chim lnh kin thc theo s hng dn ca Gv,
nng ng, sỏng to trong quỏ trỡnh tip cn tri thc mi, thy c li ớch ca toỏn hc trong i
sng, t ú hỡnh thnh nim say mờ khoa hc, v cú nhng úng gúp sau ny cho xó hi.
- T duy: hỡnh thnh t duy logic, lp lun cht ch, v linh hot trong quỏ trỡnh suy ngh.
II. CHUN B
- Cbgv: Son giỏo ỏn; v cỏc hỡnh 1.25, 1.26, 1.27, 1.28 vo giy ln; cỏc phiu hc tp.
- Cbhs : ễn li cỏc kin thc ó hc (phõn chia cỏc khi a din), xem trc bi mi,
III. THI LNG
1. Tit 5 : T u cho n ht phn II. th tớch khi lng tr.
2. Tit 6 : Phn III. Th tớch khi chúp cho n ht.
IV. NI DUNG V TIN TRèNH LấN LP
1. n nh lp: Kim tra s s, kim tra chun b bi mi.
2. Kim tra bi c: Lng vo bi hc.
HOT NG CA GV HOT NG CA HS
I. KHI NIM V TH TCH KHI A DIN
+) Gv gii thiu vi Hs ni dung khỏi nim
th tớch sau:
Ngi ta chng minh c rng, cú
th t tng ng cho mi khi a din
(H) mt s dng duy nht V
(H)
tho
món cỏc tớnh cht sau:
+ Nu (H) l khi lp phng cú cnh
bng 1 thỡ V
(H)
= 1
+ Nu hai khi a din (H
1
) v (H
2
)
bng nhau thỡ V
(H1)
= V
(H2)
+ Nu khi a din (H) c chia
thnh hai khi a din (H
1
), (H
2
) thỡ
V
(H)
= V
(H1)
+ V
(H2)
.
+) Gv gii thiu vi Hs vd (SGK, trang 21, 22)
Hs hiu rừ khỏi nim th tớch va nờu.
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu kin thc,
nhn kin thc mt cỏch ch ng.
+) Tp trung theo dừi Gv gii thiu vớ d, tr
li cỏc cõu hi Gv a ra.
Hoàng Đình Hợp _ GV:Trờng P.T.T.H Đô lơng 3 _ H.Đô lơng _ T.Nghệ an 13
Giáo án Hình học 12 _ Ban Cơ bản Năm học: 2008 - 2009
HOT NG CA GV HOT NG CA HS
Hot ng 1:
+) Da vo h 1. 25 em hóy cho bit cú th
chia khi (H
1
) thnh bao nhiờu khi lp phng
bng (H
0
)?
Hot ng 2:
+) Da vo h 1. 25 em hóy cho bit cú th
chia khi (H
2
) thnh bao nhiờu khi hp ch
nht bng (H
1
)?
Hot ng 3:
+) Da vo h 1. 25 em hóy cho bit cú th chia
khi (H) thnh bao nhiờu khi hp ch nht
bng (H
2
)?
+) T ú, ta cú nh lý sau:
nh lớ:
Th tớch ca khi hp ch nht bng
tớch ba kớch thc ca nú.
II. TH TCH KHI LNG TR.
+) Treo hỡnh v lờn bng.
nh lý:
Th tớch khi lng tr cú din tớch ỏy
B v chiu cao h l :
V = B.h
III. TH TCH KHI CHểP.
nh lý:
Th tớch khi chúp cú din tớch ỏy
B v chiu cao h l:
V =
3
1
B.h
+) Khi a din (H
1
) cú th cha thnh 5 khi
lp phng (H
0
).
Do ú ta cú: V
(H1)
= 5.V
(H0)
= 5.
+) Khi a din (H
2
) cú th chia thnh 4 khi
hp ch nht bng (H
1
).
Do ú ta cú: V
(H1)
= 4.V
(H1)
= 4.5 = 20.
+) Cú th chia khi (H) thnh 3 khi hp ch
nht bng (H
2
).
Do ú ta cú: V
(H)
= 3.V
(H2)
= 3.4.5 = 60.
+) Nhn kin thc giỏo khoa.
+) Theo dừi.
+) Nhn kin thc giỏo khoa.
+) Nhn kin thc giỏo khoa.
Hoàng Đình Hợp _ GV:Trờng P.T.T.H Đô lơng 3 _ H.Đô lơng _ T.Nghệ an 14
I
O'
O
F' E'
D'
C'
B'
A'
F
E
D
C
B
A
h
A
C
B
A
B
C
E
F
E
F
Giáo án Hình học 12 _ Ban Cơ bản Năm học: 2008 - 2009
HOT NG CA GV HOT NG CA HS
Hot ng 4:
+) Kim t thỏp Kờ - p Ai cp (h.1.27, SGK,
trang 24) c xõy dng vo khong 2500 nm
trc cụng nguyờn. Kim t thỏp ny l mt khi
chúp t giỏc u cú chiu cao 147m, cnh ỏy
di 230m. Hóy tớnh th tớch ca nú.
+) Gi mt Hs lờn lm.
+) Gv treo hỡnh 1.28 v ghi vớ d lờn bng:
Vd: Cho hỡnh lng tr tam giỏc
ABC.ABC. Gi E v F ln lt l trung im
cỏc cnh v BB. ng thng CE ct
ng thng CA ti E. ng thng CF c
ng thng CB ti F. Gi V l th tớch khi
lng tr ABC.ABC.
a) Tớnh th tớch khi chúp C.ABFE theo V.
b) Gi khi a din (H) l phn cũn li ca
khi lng tr ABC.ABC sau khi ct b i
khi chúp C.ABFE. Tớnh t s th tớch ca (H)
v ca khi chúp C.CEF.
+) Thc hin:
th tớch ca kim t thỏp Kờ-p bng:
V =
2 3
1
(230) .147 2592100( ).
3
m=
a) Hỡnh chúp C.ABC v hỡnh lng tr
ABC.ABC cú ng cao v ỏy bng nhau
nờn V
C.ABC
=
1
3
V
. T ú suy ra
V
C.ABBA
= V -
1
3
V =
2
3
V.
Do EF l ng trung bỡnh ca hỡnh bỡnh hnh
ABBA nờn din tớch ABFE bng na din
tớch ABBA.
Do ú : V
C.ABFE
=
1
2
V
C.ABBA
=
1
3
V.
b) p dng cõu a) ta cú:
V
(H)
= V
ABC.ABC
- V
C.ABFE
= V -
1
3
V =
2
3
V.
Vỡ EA song song v bng
1
2
CC nờn theo nh
lớ Ta-lột, A l trung im ca EC. Tng t,
B l trung im ca FC. Do ú din tớch tam
giỏc CEF gp 4 ln din tớch tam giỏc
ABC. T ú suy ra:
V
C.EFC
= 4V
C.ABC
=
4
3
V.
Do ú :
( )
. ' ' '
1
2
H
C E F C
V
V
=
.
V. CNG C
+ Gv nhc li cỏc khỏi nim v quy tc trong bi Hs khc sõu kin thc.
+ Dn BTVN: 1..6, SGK, trang 25, 26.
Hoàng Đình Hợp _ GV:Trờng P.T.T.H Đô lơng 3 _ H.Đô lơng _ T.Nghệ an 15
A
B
C
D
Giáo án Hình học 12 _ Ban Cơ bản Năm học: 2008 - 2009
Ngy son: 05/09/2008
Tit : 7 , 8
LUYN TP
(V th tớch khi a din)
I. MC TIấU
1. Kin thc v k nng: Nm vng cỏc cụng thc tớnh th tớch ca khi hp ch nht, khi lng
tr, khi chúp; Vn dng c cỏc cụng thc ú vo gii cỏc bi tp tớnh th tớch.
2. T duy : Phỏt trin t duy logich, t duy trỡu tng; bit bin l v quen.
II. CHUN B
1. CbGv : Son giỏo ỏn, v cỏc hỡnh ca cỏc bi tp, phiu hc tp, bng ph.
2. CbHs : Xem li bi hc, lm bi tp v nh.
III. NI DUNG V TIN TRèNH LấN LP
1. n nh lp: kim tra s s, kim tra v bi tp.
2. Kim tra bi c: Lng vo bi tp.
TT
HOT NG CA GV HOT NG CA HS
Hot ng 1(Cng c kin thc).
+) Yờu cu Hs nờu cỏc cụng thc tớnh th
tớch khi lng tr, khi chúp, khi hp.
+) Nhn xột v cho im.
+)
. ;
lt
V B h=
1
.
3
chop
V B h=
, Vi B l din tớch
ỏy, h l chiu cao.
+) Ghi nhn.
Hot ng 2
+) Ghi bi tp 1.
Cho t din u ABCD cnh a. tớnh th
tớch khi t din ABCD theo a.
+) Treo hỡnh v.
+) Gi Hs trỡnh by.
+) Goi Hs nhn xột bi gii.
+) Nhn xột v cho im.
+) Theo dừi
+) Thc hin:
H ng cao AH ca t din. Do cỏc
ng xiờn AB, AC, AD bng nhau nờn cỏc
hỡnh chiu ca chỳng: HB, HC, Hot ng bng
nhau. Do BCD l tam giỏc u nờn H l trong
tõm ca tam giỏc BCD.
Do ú BH =
2 3 3
3 2 3
a a=
.
T ú suy ra AH
2
= a
2
- BH
2
=
2
2
3
a
.
Vy V
ABCD
=
2 3
1 1 3 2 2
3 2 2 12
3
a a a=
.
+) Nhn xột, b sung.
+) Ghi nhn.
Hoàng Đình Hợp _ GV:Trờng P.T.T.H Đô lơng 3 _ H.Đô lơng _ T.Nghệ an 16
E
A
B
CD
F
H
D
C
BA
A
B
C
D
Giáo án Hình học 12 _ Ban Cơ bản Năm học: 2008 - 2009
TT
HOT NG CA GV HOT NG CA HS
Hot ng 3:
+) ghi bi tp 2:
Tớnh th tớch khi bỏt din u cnh a.
+) Gi 1 Hs trỡnh by.
+) Gi Hs ng dy nhn xột.
+) Nhn xột, b sung v cho im.
+) Theo dừi.
+) Thc hin:
Chia khi bỏt
din u cnh a
thnh 2 khi chúp
t giỏc u cnh a.
Gi h l chiờự cao ca
khi chúp thỡ d thy
h
2
= a
2
-
2 2
2 1
( )
2 2
a a=
. T ú suy ra th tớch
ca khi bỏt din u cnh a bng:
V =
2 3
1 2 2
2. . . .
3 2 3
a a a=
.
+) Nhn xột ỳng hoc sai, hoc b sung.
+) Ghi nhn.
Hot ng 4:
+) Ghi bi tp 3 lờn bng:
Cho hỡnh hp ABCD.ABCD. Tớnh t
s th tớch ca khi hp ú v th tớch
ca khi t din ACBD.
+) Gi 1 Hs lờn bng lm.
+) Treo hỡnh ó v sn cho Hs.
+) Theo dừi.
+) Thc hin
gi S l din tớch ỏy ABCD v h l chiu cao
ca khi hp. Chia khi hp thnh khi t din
ACBD v 4 khi chúp A.ABD, C.CBD,
B.BAC, D.DAC. Ta thy 4 khi chúp sau u
cú din tớch ỏy bng S/2 v chiu cao bng h,
nờn tng th tớch ca chỳng bng:
1 2
4. . .
3 2 3
S
h Sh=
. T ú suy ra V
ACBD
=
1
3
Sh
. Do ú V
ABCD.ABCD
Hoàng Đình Hợp _ GV:Trờng P.T.T.H Đô lơng 3 _ H.Đô lơng _ T.Nghệ an 17