Giám Sát Của Hội Đồng Nhân Dân Và Vai Trò Của Các Vị Đại Biểu

GIÁM SÁT
CỦA HỘI ĐỒNG NHÂN DÂN
và Vai trò của các vị đại biểu

TS. Nguyễn Sĩ Dũng


NỘI DUNG CHÍNH
Các khái niệm cơ bản về giám sát của
HĐND
 Xác định ưu tiên
 Một số ưu tiên cụ thể
 Các chủ thể của quyền giám sát
 Phương thức giám sát
 Hình thức giám sát
 Thông tin phục vụ giám sát
 Kết luận



Các khái niệm cơ bản về
giám sát của HĐND


Giám sát của HĐND là gì?
 Quan

sát, nhận xét, đánh giá (khen ngợi,
phê phán);

 Giám

sát ít có nghĩa là hành động ngoại trừ
một số việc làm rất đặc trưng, gồm :
 Bỏ

phiếu tín nhiệm (về bản chất là bỏ phiếu
bất tín nhiệm)

 Thông

quan nghị quyết (cắt giảm kinh phí;
sửa đổi các quy định; khen ngợi/phê phán)


Các khái niệm cơ bản (tiếp)…




Giám sát ai?


Giám sát UBND



Theo cách hiểu ở ta thì có thêm nhiều đối
tượng khác bị giám sát

Giám sát để làm gì?



Bảo đảm công bằng



Bảo đảm việc thực hiện mục tiêu đã đề ra



Bảo đảm hiệu quả, chống gian dối, lãng phí


Các khái niệm cơ bản (tiếp)…
 Giám

sát cái gì?

 Một

quyết định cụ thể;

 Một

chính sách cụ thể;

 Một

lĩnh vực chính sách.

Xác định ưu tiên
Không xác định được ưu tiên khó có thể
giám sát
 Công cụ để xác định các ưu tiên:
 Những vấn đề liên quan đến thể chế


Những vấn đề liên quan đến môi trường
cạnh tranh
 Những khiếu kiện của dân




Ví dụ, tình hình quản lý đất đai


Xác định ưu tiên


Công cụ xác định ưu tiên:


Các ưu tiên quốc gia, các vấn đề có tầm quan
trọng đặc biệt đối với địa phương
 Ví



dụ, chương trình phòng, chống tham nhũng

HĐND nên giám sát theo ưu tiên, các ban của
HĐND nên giám sát theo lĩnh vực được phân
công


Một số ưu tiên cụ thể


Một số nội dung quan trọng:


Việc phân cấp, phân quyền



Ngân sách



Cải cách hành chính



Việc quản lý đất đai



Phòng chống tham nhũng v.v.

Các chủ thể thực thi quyền giám sát


Hội đồng nhân dân




Các ban của Hội đồng nhân dân




Giám sát mang tính chính trị

Giám sát mang tính chuyên môn kỹ thuật &
pháp lý

Các vị đại biểu hội đồng nhân dân


Tham gia giám sát trong HĐND và trong các
ban


Phương thức giám sát


Vấn đề phương pháp luận:
 Hội

đồng nhân dân là cơ quan hoạt động
theo chế độ hội nghị, nên chỉ có các
phương thức phản ánh tính chất hội nghị
mới có thể áp dụng được

 HĐND

thiết chế chính trị của địa phương
nên chế độ trách nhiệm mà HĐND có thể
áp đặt là chế độ trách nhiệm chính trị
 Ví

dụ, khen ngợi, phê phán, bất tín nhiệm


Phương thức giám sát
 Vấn

đề phương pháp luận:

 HĐND

bao gồm 3 chủ thể chính: là
toàn bộ HĐND ở phiên họp toàn thể;
các ban của HĐND và các vị đại biểu
HĐND. Mỗi chủ thể có các công cụ
giám sát khách nhau và có khả năng

giám sát những khía cạnh khác nhau


Phương thức giám sát
 Các

hình thức (công cụ) giám sát
của các chủ thể
 Của

HĐND:

 Nghe,

thảo luận báo cáo;

 Chất

vấn;

 Thảo

luận về sự tín nhiệm;

 Bỏ

phiếu tín nhiệm


Phương thức giám sát

 Các

hình thức (công cụ) giám sát
của các chủ thể
 Của

các ban của HĐND:

 Nghe

báo cáo;
 Thảo luận ở ban
 Điều trần, điều tra
 Của

các vị đại biểu HĐND:

 Thảo

luận, tranh luận
 Chất vấn,
 Kiến nghị


Một vài hình thức giám sát cụ thể
 Nghe

và thảo luận báo cáo:

 Phải

chọn đúng vấn đề

 Phải

nêu rõ yêu cầu với UBND

 Thời

hạn gửi báo cáo

 Việc

thẩm tra của các ban

 Việc

nghiên cứu và chuẩn bị của các vị
đại biểu HĐND


Một vài hình thức giám sát cụ thể
 Hình

thức chất vấn

 Thời

gian dành cho chất vấn;

 Chuẩn
 Tranh
 Việc

bị các câu hỏi chất vấn;

luận sau khi trả lời

truyền hình trực tiếp


Một vài hình thức giám sát cụ thể
 Điều

tra, tổ chức đoàn giám sát?

 Nghe
 Tranh

báo cáo, điều trần?

luận và kiến nghị của đại biểu
HĐND


Thông tin đối với hoạt động giám sát
 Giám

sát của HĐND chính là việc
HĐND thu thập và đánh giá thông tin

 Về việc thu thập thông tin :
 Đề

nghị UBND báo cáo;
 Quyền tiếp cận thông tin & tài liệu của
các vị đại biểu;
 Thu thập thông tin qua cử tri, qua báo
chí


Thông tin đối với hoạt động giám sát
 Về

thu thập thông tin

 Tổ

 Về

chức hệ thống thông tin

đánh giá thông tin

 Nâng

cao năng lực phân tích của các
vị đại biểu;
 Tổ chức hệ thống phân tích, nghiên
cứu của HĐND
 Thuê chuyên gia tư vấn.

Kết luận


Giám sát là một chức năng quan trọng
của HĐND, là một trong những nhiệm
vụ trọng tâm của các vị đại biểu



Thời gian của HĐND rất ít nên phải
xác định được ưu tiên trong hoạt động
giám sát


Kết luận


Nghe, thảo luận về báo cáo chuyên đề
và chất vấn là những hình thức giám
sát quan trọng hơn cả



Tổ chức tốt công tác thông tin về hoạt
động của UBND có thể giám sát có
hiệu quả.

XIN TRÂN TRỌNG CẢM ƠN !