Doanh nhân việt nam và vai trò quan trọng trong sự nghiệp phát triển kinh tế đất nước

BÀI TẬP CÁ NHÂN
MÔN QUẢN TRỊ MARKETING

Đề bài

Những đặc điểm của doanh nhân Việt Nam
+ Mức độ dám chấp nhận rủi ro
+ Tính đổi mới, sáng tạo (đối với SP, kênh PP, hoạt động khuếch
trương,…)
+ Tính tiên phong, đi trước đối thủ (trong các hoạt động KD)

Bài làm:
Được ví như “nguồn của cải vật chất khổng lồ” đóng
góp vào tiềm lực kinh tế, tạo công ăn việc làm cho xã
hội, góp phần xoá đói giảm nghèo, nâng cao vị thế của
dân tộc trên trường quốc tế, có thể khẳng định, doanh
nhân Việt Nam ngày càng có vai trò quan trọng trong
sự nghiệp phát triển kinh tế đất nước.
Một trong những thành tựu nổi bật nhất trong 20 năm đổi mới vừa
qua, đặc biệt trong khoảng năm năm trở lại đây, là sự trưởng thành nhanh
chóng của đội ngũ doanh nhân, doanh nghiệp Việt Nam với khoảng hơn
180.000 doanh nghiệp chính thức hoạt động trong cả nước. Để tôn vinh
những đóng góp của doanh nhân đối với sự phát triển đất nước, bắt đầu từ
năm 2004, ngày 13 tháng 10 hàng năm đã được lấy làm ngày Doanh nhân
Việt Nam.
Tuy nhiên, cho tới nay ở Việt nam vẫn chưa có tổ chức nào tiến hành điều tra
tổng thể và nghiên cứu một cách toàn diện, để có thể cung cấp cho xã hội một
bức tranh đầy đủ rõ nét về lớp doanh nhân mới của Việt nam, lớp người đang
được cho là: “đóng vai trò xung kích trong sự nghiệp xây dựng phát triển nền
kinh tế nước nhà”.
Đứng trước vận hội mới, điều cần có ở mỗi doanh nhân chính là tinh

thần cầu thị, cầu tiến, tỉnh táo đi đôi với tự tin, không tự mãn, chủ quan, tự ti
1


mà cần phải học hỏi. Song quan trọng hơn cả và không thể thiếu đối với
doanh nhân là phải có tinh thần dám mạo hiểm và sáng tạo, dám nghĩ dám
làm, đổi mới và tiên phong đi trước, càn phải biết chấp nhận rủi ro, chấp nhận
sự chìm nổi trong kinh doanh.
Động cơ kinh doanh và nhận thức của Doanh nghiệp?
Tỷ lệ lớn nhất trong các câu trả lời về động cơ kinh doanh là “ muốn làm gì có
ích cho xã hội” chiếm 41.4%. Trong khi 23,7% trả lời “tôi muốn tự quyết
định công việc của mình” và 13.5% trả lời “tôi muốn phát huy tối đa năng lực
của mình” trong khi chỉ có 16.4% trả lời “đó là tiếp tục công việc của gia đình
hiện nay”. Như vậy hai nhóm động cơ chính là trách nhiệm của doanh nhân
trước cộng đồng là (14.4% ) và phát huy năng lực cá nhân (37.2%) chứng tỏ
nhận thức đúng đắn của doanh nhân vượt trội hơn nhiều so với 9.7% xác định
động cơ là muốn kiếm nhiều tiền hơn, mặc đầu đấy cũng là một động cơ rất
chính đáng không có gì đáng phê phán hay 5.1% cho rằng công việc trước của
họ không thích hợp và chỉ có 1.3% là kinh doanh vì không có việc làm Điều
này cho thấy trách nhiệm và ý thức xã hội khá cao của các doanh nhân. Họ
kinh doanh trước hết không vì các động cơ cá nhân, mặc dầu động cơ này là
chính đáng. Xu hướng tự lập thân, tự suy nghĩ độc lập phát huy và khẳng định
năng lực và nhân cách cá nhân là mạnh trong các doanh nhân Việt Nam.
Chính cái mới ở đây là họ khẳng định cá nhân mình để đóng góp cho xã hội,
khác với triết lý thời trước đây đòi hỏi cá nhân phải xả thân mình, hy sinh cá
nhân mình để đóng góp cho xã hội. Đó cũng là nét mới rất đáng mừng của
doanh nhân trong thời kỳ đổi mới. Đây cũng là điều rất độc đáo của Doanh
nhân Việt Nam và đã được các chuyên gia Nhật ghi nhận .
Vậy thì doanh nhân Việt Nam có từ bao giờ? Và từ bao giờ doanh nhân
Việt Nam được xã hội tôn vinh đúng với vai trò của họ trong công cuộc phát

triển kinh tế xã hội Việt Nam? Vì mỗi thời kì lịch sử sẽ phản ánh đặc điểm
riêng của mỗi nền kinh tế, gắn với mỗi nền kinh tế thì đối tượng tạo ra sản
phẩm và sự lưu thông các loại hàng hoá có những đặc điểm khác nhau. Có thể
sự phân chia phát triển của doanh nhân qua các thời kỳ sơ khai, trung đại, cổ
đại và hiện đại đều có những đặc diểm khác nhau. Tuy nhiên ta thấy được
những đặc điểm cơ bản của doanh nhân Việt Nam thời hiện đại như sau:
Những đặc điểm cơ bản của lớp doanh nhân Viêt nam mới
2


Đất nước ta đang chuyển sang một giai đoạn phát triển mới : đẩy mạnh
công nghiệp hoá, hiện đại hoá tạo nên nền tảng để nước ta cơ bản trở thành
một nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Việc hội nhập kinh tế khu vực và
thế giới đặt ra những cơ hội cũng như thách thức gay gắt đối với doanh nhân
nước ta.
Năng lực của Doanh nhân có vai trò rất lớn đối với tình hình quản lý
sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Chính nhờ có họ mà các yếu tố được
sản xuất được tổ chức hợp lý và phát huy tác dụng trí tuệ và khả năng đựơc
phát huy triệt để, khoa học kỹ thuật đựơc ứng dụng đầy đủ từ đó mà thúc đẩy
sản xuất kinh doanh phát triển mạnh mẽ Doanh nhân là người quyết định hiệu
quả kinh doanh cũng như sự thành bại của doanh nghiệp trong cạnh tranh; họ
là lực lượng xung kích trong sự nghiệp đổi mới về kinh tế phát triển sản xuất
kinh doanh khắc phục nguy cơ nước ta tụt hậu xa hơn về kinh tế so với các
nước trong khu vực.
Doanh nhân nước ta có những mặt mạnh như có trình độ về văn hoá,
thông minh, nhạy bén, nhanh chóng tiếp cận và vận dụng những kiến thức
mới; nhưng có nhiều mặt yếu về trình độ nghề nghiệp, về năng lực quản lý, về
kiến thức pháp luật, về đạo đức kinh doanh và đáng chú ý là thiếu tính cộng
đồng, thiếu ý chí làm ăn lớn, chưa dám mạo hiểm và chịu rủi ro, chữ tín kém.
Chúng ta cần những doanh nhân kiên định tư duy đổi mới, năng động

và sang tạo, dám mạo hiểm và chịu rủi ro, luôn bức xúc, không chịu thúc thủ
trước hiện trạng, có “máu làm giàu” và có hoài bão xây dựng sự nghiệp.
Cần những doanh nhân có đủ trí tuệ, bản lĩnh và năng lực nâng cao hiệu
quả và sức cạnh tranh của hàng hoá cũng như của toàn doanh nghiệp.
Cần những doanh nhân đặt chữ “tín” lên hàng đầu, bảo đảm đạo đức
trong kinh doanh, tôn trọng khách hàng và bạn hàng , tôn trọng pháp luật.
Cần có những doanh nhân có ý thức cộng đồng, biết kết hợp hài hoà lợi
ích của doanh nghiệp và lợi ích của riêng mình trong tổng thể lợi ích của toàn
xã hội, vì sự phát triển bền vững của nền kinh tế. Việc hình thành và phát
triển doanh nhân gắn bó chặt chẽ với vịêc hình thành kinh tế thị trường.
Doanh nhân và kinh tế thị trường cùng ra đời, cùng trưởng thành; không có
doanh nhân thực thụ thì không có thị trường, việc xây dựng và vận hành nền
3


kinh tế thị trường phải dựa vào doanh nhân; đồng thời cũng trong quá trình
hình thành và phát triển của kinh tế thị trường mà hình thành và phát triển đội
ngũ doanh nhân ngày càng lớn mạnh. Vì vậy rất cần thiết tạo dựng môi
trường xã hội khuyến khích kinh doanh, khuyến khích làm giàu, tôn vinh
doanh nhân giỏi, phân biệt những doanh nhân kinh doanh đúng pháp luật với
những người kiếm tiền dựa vào lừa đảo, móc ngoặc, chà đạp đạo đức kinh
doanh.
Cần tạo ra sự nhìn nhận đúng đắn về doanh nhân, cần coi các hoạt động
kinh doanh, tạo nhiều của cải cho xã hội, tạo ra nhiều lợi nhuận không phải là
cái gì xấu xa, mà lợi nhuận chính là nguồn gốc của hạnh phúc của mỗi người
và sự giàu có của toàn xã hội,từ đó mà doanh nhân cần được xã hội quý trọng
hơn nữa, biết ơn và tôn vinh. Tôn vinh doanh nhân là tôn vinh những người đi
đầu khai phá thị trường, chấp nhận rủi ro, ngày đêm tâm huyết suy nghĩ nâng
cao hiệu quả kinh doanh, tăng thêm lợi nhuận, tạo việc làm và tăng thu nhập
cho người lao động, tăng thêm phần đóng góp cho Nhà nước nhằm mục tiêu

chấn hưng kinh tế đất nước.
Tuy nhiên những đặc điểm nổi bật của doanh nhân Việt Nam thời kỳ đổi
mới như sau:
-

Sự ra đời và phát triển gắn liền với công cuộc đổi mới và phát triển nền
kinh tế thị trường của đất nước.

-

Đa số tuổi đời khá trẻ, được đào tạo và rèn luyện trong quá trình đổi mới,
có tinh thần yêu nước và tự tôn dân tộc. Tuy nhiên, vẫn tồn tại một số
không ít doanh nhân có trình độ học vấn hạn chế, kỹ năng kinh doanh
thấp.

-

Có tinh thần doanh nghiệp ý chí lập nghiệp, làm giàu, dám chấp nhận rủi
ro, thách thức.

-

Làm việc rất cần cù, năng động chịu khó học và vươn tới cái mới, có tính
tiên phong trong một số lĩnh vực

-

Sống có nhân bản, có ý thức trách nhiệm cao với cộng đồng, có mong
muốn được gắn bó trong hội đoàn.

-

Sống có văn hoá, giữ gìn những truyền thống, giá trị tốt đẹp của gia đình,
xã hội và dân tộc. Tuy vậy tất nhiên vẫn còn những thiểu số doanh nhân
4


thiếu trách nhiệm, thiếu đạo đức, văn hoá trong kinh doanh và trong cuộc
sống, nên có những hành vi xấu làm phương hại đến lợi ích của Doanh
nghiệp, của xã hội của cộng đồng Doanh nghiệp
Trong khuôn khổ bài viết này tôi xin đi sâu vào ba đặc điểm của lớp doanh
nhân Việt mới:
 Mức độ dám chấp nhận rủi ro
 Tính đổi mới, sáng tạo (đối với sản phẩm, kênh phân phối, hoạt động
khuếch trương..)
 Tính tiên phong, đi trước đối thủ trong các hoạt động kinh doanh
Mức độ dám chấp nhận rủi ro
Theo kết quả điều tra thì trên 80% chủ doanh nghiệp là nam, tỷ lệ nữ giữ chức
vụ giám đốc trông công ty Trách nhiệm hữu hạn là 23.9% trong doanh nghiệp
nhà nước là 18.8%.Độ tuổi của giám đốc trung bình là 40, trong đó độ tuổi
40-49 là 42%, độ tuổi 50-59 là 32%, độ tuổi 30-39 là 20%.Về trình độ học
vấn là 77% là trình độ đại học nhưng đa số chưa được đào tạo về quản lý kinh
doanh.
Tại nhiều nước trên thế giới đã hình thành đã hình thành những tiêu
chuẩn lựa chọn người lãnh dạo doanh nghiệp. Nước Mỹ đưa ra 6 tiêu chuẩn:
hiệu quả cao, chủ động tiến thủ; có năng lực tư duy lô gíc, năng lực khái niệm
hoá, năng lực phán đoán; quan tâm giúp đỡ mọi người bằng những hành động
tích cực, khéo gây ảnh hưởng tới mọi người; lãnh đạo tập thể, sử dụng đúng
quyền lực; cá tính tâm lý chin muồi, biết tự kìm chế, khách quan, cố gắng, tự
chủ; có tri thức phong phú. Nhật Bản đưa ra 4 tiêu chuẩn: độ lượng, khoan

dung; hiểu rõ nghề nghiệp, quyết đoán; dám chịu trách nhiệm; công bằng.
Đối với nước ta hiện nay chúng ta còn thiếu những doanh nhân thực
thụ.Cần phải từng bước hình thành một tầng lớp doanh nhân có tri thức, đủ
tầm cỡ kinh doanh trong nước và vươn ra thế giới. Trong nền kinh tế hiện đại,
doanh nhân phải có tinh thần dám mạo hiểm và dám sáng tạo, coi đó là hai tố
chất cơ bản của nữ doanh nhân. Phải dám mạo hiểm và biết mạo hiểm mới đủ
sức vươn lên trong công cuộc cạnh tranh gay gắt trên thị trường; Dám mạo
hiểm mới thắng được rủi ro, biết mạo hiểm mới dành được thắng lợi. đồng
thời phải dám sáng tạo vì có dám mạo hiểm thì mới dám sáng tạo, sáng tạo
5


phải có tinh thần chịu rủi ro; chịu rủi ro là cái giá phải trả cho thành quả sáng
tạo. Nhiều nhà kinh tế học trên thế giới cho rằng: cái đặc biệt quan trọng đối
với các nước đang phát triển, thậm chí quan trọng hơn cả thiết bị máy móc, là
những doanh nhân có ý thức đổi mới và có tinh thần mạo hiểm, nhưng đây lại
chính là cái khó nhất trong việc rèn luyện và đào tạo đội ngũ doanh nhân.
Chủ tich công ty của chúng tôi đã nói rằng: “ cần phải có nghị lực, có ý trí, có
tư duy sáng tạo, dám mạo hiểm và dám chấp nhận rủi ro, luôn tiên phong đi
trước đón đầu, có định hướng và nắm bắt những cơ hội, chấp nhận đối mặt
với những khó khăn, thách thức ở phía trước”. Vì tất cả điều đó có thể quyết
định sự thành công hay thất bại của doanh nghiệp.
Tuy nhiên ở một góc nhìn khác, việc dám đối mặt với rủi ro trong quyết định
của một bộ phận doanh nghiệp Việt nam vẫn mang nặng tính “liều” và quyết
định mang tính thiếu nhận thức và hiểu biết. Có thể nhận thức những “rủi ro
trong những quyết định dám chấp nhận rủi ro” của doanh nghiệp Viêt nam
như sau:
-

Thiếu những qui tắc khôn ngoan trong việc chấp nhận rủi ro

-

Thiếu kỷ luật trong việc tuân thủ nguyên tắc này

-

Đơn giản hóa những qui trình kinh doanh

-

Chưa đo lường và lượng hóa được những rủi ro

Nói cách khác, bí quyết đầu tư là phải mạo hiểm với những rủi ro được tính
toán trước. Mỗi một cơ hội đầu tư luôn mang theo những rủi ro tiềm ẩn.
Trong một số thương vụ đầu tư, một loại rủi ro nhất định có thể chiếm ưu thế
hơn, và những rủi ro khác chỉ là thứ yếu. Hiểu đầy đủ về những loại rủi ro
chính yếu là cần thiết để mạo hiểm có tính toán và đưa ra những quyết định
đầu tư nhanh nhạy.
Có một câu nói rất hay là: “Không rủi ro có nghĩa là không lợi nhuận. Nơi rủi
ro cao thì cũng kỳ vọng lợi nhuận cao”, vấn đề chỉ là quản lý rủi ro đó như
thế nào? Các loại rủi ro khác nhau có mối liên hệ với nhau. Điều quan trọng là
phải đánh giá một cách cẩn trọng sự tồn tại của mỗi loại rủi ro, và mức độ của
nó trong mỗi cơ hội đầu tư.
Tính đổi mới sáng tạo
6


Có một thực tế cần phải nhìn nhận thẳng thắn là tính đổi mới và sáng tạo
trong một bộ phân không nhỏ doanh nhân Việt còn ở mức rất thấp. Chúng ta

hay tự nhận xét rằng người Việt thông minh, sáng tạo, nhưng nhiều khi các
sáng tạo đó mang nặng tính chất manh mún, đối phó, thiếu tầm tư duy dài
hạn, chủ động. .
Ngày nay chúng ta thường nghe quá nhiều đến những lý thuyết trong quản trị
doanh nghiệp: quản trị sản xuất, quản trị nhân sự, quản trị chiến lược, quản trị
marketing,… doanh nghiệp cần phải “nhắm vào thị trường, hướng tới khách
hàng”, phải đưa ra thị trường những sản phẩm tốt nhất, giá cạnh tranh nhất,
phải xây dựng một đội ngũ công nhân lành nghề, đầu tư trang thiết bị hiện
đại, công nghệ tiên tiến,vân vân và vân vân. Và giờ đây hình như đó đang là
đích trong tư duy chiến lược của các nhà doanh nhân Việt Nam.
Cần phải có cái nhìn toàn cục hơn, trong bối cảnh một “thế giới phẳng”, một
chiến lược “đại dương xanh” và một nền “kinh tế tri thức” thì ta “giật mình”
nhận thấy rằng: tập đoàn Nike, Reebook không có một nhà máy nào cả, Nokia
đa phần sản phẩm Made in China, … Cả một tòa nhà khổng lồ của Nike ở
giữa trung tâm New York chỉ quản lý 3 mảng chính: Hống thống nghiên cứu
và Phát triển (R&D); Hệ thống phân phối và Quản lý thương hiệu.
Bộ phận Nghiên cứu và Phát triển (R&D):
Đây là một khâu then chốt trong việc tạo ra một sản phẩm mới. Gần đây
người ta nói nhiều tới chiến lược “Tập chung để khác biệt” và coi đó như là
chìa khóa thành công của doanh nghiệp. Rất tiếc rằng điều đó ở doanh nghiệp
Việt nam chưa được coi trọng. Họ đa phần chỉ tập chung những sản phẩm mà
thị trường đã làm và chỉ lo để “copy”. Theo thống kê không chính thức, có tới
xấp xỉ 90% doanh nghiệp Việt không có bộ phận R&D.
Những chiến lược “hớt váng sữa” của Nokia trong việc tung sản phẩm điện
thoại di động hay Sony với sản phẩm thiết bị nghe nhìn,… cho doanh nghiệp
Việt những bài học quí báu khi tung ra thị trường sản phảm mới và để làm
điều đó thì cần đầu tư tối đa cho khâu R&D.
Hệ thống phân phối
7

Không phải đơn giản để chuyển đổi từ một nền kinh tế tập trung quan liêu bao
cấp sang kinh tế thị trường và cũng không dễ dàng chuyển từ khâu phân phối
theo kiểu “xin cho” sang kênh phân phối cạnh tranh hiện đại.
Thiết lập một hệ thống theo chuẩn mực, quản lý kênh phân phối và quản lý
lực lượng bán hàng hiệu quả là mấu chốt để cạnh tranh và giành thị phần. Đây
là mảnh đất mầu mỡ cho những ý tưởng sáng tạo trong việc: thiết lập kênh
phân phối theo dạng trực tiếp hay gián tiếp, đơn kênh hay đa kênh, độ dài của
kênh và các giải pháp khuyên khích bán hàng cũng như giảm thiểu các xung
đột lợi ích trong kênh.
Thương hiệu
Định vị được thương hiệu và xây dựng một thương hiệu mang tính nhất quán
và chuyên nghiệp là vấn đề không phải doanh nghiệp Việt nào cũng đã làm
được. Nhiều doanh nghiệp trong quá trình phát triển đã xa rời những giá trị
cốt lõi mà mình định ra rồi phát triển dần theo hướng “đa ngành, đa nghề” để
rồi đánh mất chính bản sắc của mình.
Đổi mới sáng tạo trong thời khủng hoảng kinh tế
Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu và cuộc khủng hoảng kinh tế của Việt
nam đang bước vào giai đoạn thử thách gay go nhất cho Chính phủ cũng như
giới doanh nghiệp.
Theo góc nhìn cá nhân thì khả năng dự báo, sự linh hoạt trong chiến lược
kinh doanh và khả năng tư duy không chuẩn mực là những nhân tố mang tính
sáng tạo cao của doanh nhân trong việc đưa doanh nghiệp của mình vượt khó
khăn.
Ở đây tôi muốn đi sâu vào phân tích tố chất mang tính đổi mới của doanh
nhân đó là khả năng tư duy không chuẩn mực. Cuộc khoảng hoảng tài chính
toàn cầu đang diễn ra kéo theo một loạt các định chế tài chính, các tập đoàn
khổng lồ sụp đổ hoặc trên bờ vực phá sản. Những lý thuyết kinh tế, tài chính,
những chuẩn mực kinh doanh tưởng chừng bền vững nhất, tiên tiến nhất thì
nay lung lay dữ dội và gây ra sự hoài nghi cho các nhà kinh tế. Và cùng lúc

đó, thành công của các doanh nghiệp khi thực thi công việc ngược lại với các
chuẩn mực lại đem lại những thành công bất ngờ. Cuối năm 2008 khi thị
8


trường tài chính Mỹ lung lay dữ dội thì theo logic chuẩn mực chung đồng
Dollar Mỹ nhất thiết phải mất giá, vậy mà thực tế cho thấy một điều kỳ lạ là
đồng Dollar Mỹ lại lên giá một cách mạnh mẽ và có tính bền vũng với tất cả
các đồng tiền khác. Nếu lý giải vấn đề theo hướng không chuẩn mực thì sự
việc này lại mang tính logic của nó và nếu doanh nghiệp cũng “hành xử “theo
một kiểu không chuẩn mực tương tự thì đây lại là cơ hội lớn với họ.
Tưởng chứng câu chuyện không xa của Warren Buffet về những nguyên tắc
thành công trên thị trường chứng khoán “hãy đầu tư khi thị trường run sợ …”
là những minh chứng. Rồi câu chuyện về thị trường Bât động sản của Việt
nam: khi bất động sản tăng thì đổ xô vào mua, khi thị trường càng xuống thì
càng ít người mua. Vậy ta sao không làm ngược lại !
Ở tầm vĩ mô cao hơn ta nhận thấy những thiệt hại khôn lường nếu người điều
hành nền kinh tế đất nước “thiếu” những tư duy không chuẩn mực thì hậu quả
như thế nào. Từ đầu năm 2008, khi kinh tế đất nước bước vào giai đoạn lạm
phát nghiêm trọng thì Nhà nước đã rất “đúng bài” khi tăng lãi suất cơ bản lên
và đã phần nào kìm hàm được lạm phát. Nhưng có điều là đáng tăng lãi suất
với mức vừa phải, vừa tăng vừa “lựa” thì họ lại tăng với một tốc độ chóng
mặt. Một hệ lụy xảy ra là chỉ vài tháng sau hàng loạt doanh nghiệp Việt nam
đứng trên bờ phá sản vì không chịu được “nhiệt” của lãi suất 21.5%/ năm.
Hàng hóa giá thành cao, không bán được, xuất khẩu suy giảm nghiêm trọng,
hàng trăm nghìn người mất việc làm. Tới lúc đó, Nhà nước cũng rất “đúng
bài” là lại đưa ra ngay một loạt chính sách hỗ trợ lãi suất ngắn hạn và lãi suất
cho hàng xuất khẩu để “kích cầu” và “kích cung”. Lúc này một hệ lụy mà
không biết Nhà nước có nghĩ tới không đó chính là việc làm này lại phạm luật
cạnh tranh của WTO ! Nói tới câu chuyện này để thấy các nhà điều hành đất

nước nếu vận hành chính sách “đúng bài” mà thiếu đi sự linh hoạt không nhất
thiết theo chuẩn mực thì cũng giống như người đau đầu mà trị bằng aspirin,
chỉ giảm đau chứ không chữa lành bệnh !
Tuy vậy, người viết cũng rất tâm đắc với ý kiến của Ts Nguyễn Thị Tuyết
Mai, giảng viên MBA về marketing, rằng khả năng tư duy không chuẩn mực
chỉ xuất hiện ở những nhà lãnh đạo rất am hiểu và nắm vững về những chuẩn
mực.
Tính tiên phong
9


Khi nói về sứ mệnh doanh nghiệp, chúng ta thường nhấn mạnh đến vai trò
đầu tàu trong tăng trưởng kinh tế, giải quyết việc làm, đáp ứng nhu cầu xã
hội… Về mặt bề nổi thì đúng là như vậy nhưng nhìn nhận ở góc độ sâu hơn,
thấm đẫm trong mỗi hoạt động của doanh nhân là tính tiên phong, mở đường
cho những ý tưởng mới, nhận thức mới và ở mức độ nào đó, tác động tích cực
đến tầm nhìn trong tổ chức đời sống xã hội.
Dưới đây người viết xin nêu một số tính tiên phong trong hoạt động doanh
nghiệp Việt nam:
- Tiên phong về sản phẩm mới, dịch vụ mới
- Tiên phong về công nghệ
- Tiên phong trong phương pháp quản trị doanh nghiệp
- Tiên phong về văn hóa và tri thức
Khi Việt Nam chuyển đổi sang nền kinh tế thị trường, chúng ta có cái nhìn
logic hơn về mối quan hệ cung – cầu, giá – cầu; nhưng chỉ khi các siêu thị
Nguyễn Kim, BigC, Metro, Vincom, Parkson… tung những “đòn” siêu
khuyến mãi, chúng ta mới nhận thức một cách trực quan, đầy đủ sự vận động
của giá lên cầu, cũng như quyền năng, giới hạn của người tiêu dùng trong 3
trụ cột quyết định đến nhịp độ phát triển đất nước, bao gồm: xuất khẩu – tiêu
dùng trong nước – đầu tư toàn xã hội.

Cùng với động lực mở rộng thị trường, doanh nhân có nhu cầu sử dụng những
biểu tượng văn hóa dân tộc. Họ là sứ giả đưa những tinh hoa Việt Nam ra thế
giới. Những Café Trung Nguyên, đôi dép Bitis, bánh kẹo Kinh Đô, tà áo dài
của nhà thiết kế thời trang Minh Hạnh, … xuất hiện ở nhiều châu lục, khiến
Việt Nam gần gũi hơn trong con mắt bạn bè thế giới.
Hoạt động của doanh nhân còn mở rộng ra thị trường nhân lực, buộc các
trường đại học, viện nghiên cứu phải đổi mới phương pháp giáo dục, nghiên
cứu khoa học theo hướng coi trọng thực hành hơn. Sỡ dĩ doanh nhân giữ vai
trò tiên phong trong sáng tạo, đổi mới nhận thức, cách nhìn như vậy là do họ
là đối tượng sử dụng tài nguyên (đất, mặt nước, rừng, dải tần số, nhân lực…)
nhiều nhất; họ cũng là đối tượng sử dụng công nghệ nhiều nhất.Tính tiên
phong cũng là nhân tố quan trọng bậc nhất trong chiến lược cạnh tranh vượt
lên đối thủ .
10


Trên đây là những phân tích về những tố chất chính mà giới doanh nhân Việt
cần có trong nền kinh tế thị trường và đặc biệt hữu ích trong thời kỳ khủng
hoảng kinh tế hiện nay.

*****
Bài luận này được viết trên cơ sở tham khảo:
- Tài liệu bài giảng Quản trị Marketing
- The Leader to Leader, tác giả Philip Kotler
- Tài liệu tham khảo tren internet: saga.vn, en.wikipedia.org, lanhdao.net,
ketnoisunghiep.vn
- Doanh nghiệp doanh nhân Việt Nam văn hoá và trí tuệ

11