TIẾT 95 96 tôi yêu EM

Ngày soạn : …/…/2017
Ngày dạy : …/…/2017
Tiết
: 95, 96

TÔI YÊU EM (A Pu-skin)
Đọc thêm: BÀI THƠ SỐ 28 (R. Tago)
A. MỤC TIÊU BÀI HỌC
I. Mức độ cần đạt
- Cảm nhận được vẻ đẹp trong sáng của một tâm hồn Nga, một tâm hồn thơ;
- Nắm bắt được những đặc sắc nghệ thuật thơ cổ điển Pu-skin: giản dị, tinh tế, hàm
súc.)
II. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng
1. Kiến thức
- Một tình yêu đơn phương nhưng nồng nàn, chân thành và cao thượng.
- Đặc sắc của thiên tài nghệ thuật Pu-skin.
2. Kĩ năng
- Đọc – hiểu văn bản theo đặc trưng thể loại.
- Phân tích theo những đặc trưng cơ bản của thơ: cảm hứng nghệ thuật, hình ảnh,
ngôn từ.
B. PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN VÀ CÁCH THỨC TIẾN HÀNH
I. Phương tiện thực hiện
- Giáo viên: SGK, SGV, Chuẩn kiến thức kĩ năng ngữ văn 11, giáo án
- Học sinh: SGK, vở ghi, vở soạn
II. Cách thức tiến hành Đọc hiểu, gợi mở, vấn đáp, phân tích, quy nạp.
C. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
I. Ổn định lớp Kiểm tra sỉ số
II. Kiểm tra bài cũ Hãy nêu và phân tích ví dụ về đặc điểm loại hình của tiếng Việt?
(Kết hợp kiểm tra bài tập về nhà của HS).
III. Bài mới
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

HOẠT ĐỘNG 1: HƯỚNG DẪN HS TÌM
HIỂU CHUNG
TT1: Hướng dẫn tìm hiểu tác giả.
GV: Yêu cầu học sinh đọc phần tiểu dẫn trong
SGK/ Tr.59.
HS: Đọc.
GV: Dựa vào phần tiểu dẫn, hãy nêu những điểm
đáng chú ý về cuộc đời của Puskin?
HS: Trả lời; GV: nhận xét, bổ sung.

Giáo án Ngữ văn 11

1

NỘI DUNG CẦN ĐẠT
I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả
a. Cuộc đời
- A – lếch – xan – đrơ – Xéc – ghê – ê
- vích Puskin (1799 – 1837), xuất thân
trong một gia đình dòng dõi quý tộc
lâu đời và có truyền thống văn chương
ở Mát – xcơ - va
- Từ nhỏ ông đã là người nhạy cảm
với vẻ đẹp và tâm hồn nhân dân.
- Là người có tư tưởng tiến bộ, cả
cuộc đời gắn bó với đất nước và nhân
dân Nga.
- Được mệnh danh là Mặt trời của thi
ca Nga, là nhà thơ vĩ đại của văn học

Nga.


GV: Sự nghiệp sáng tác của Puskin có gì nổi b. Sự nghiệp
bật?
- Sáng tác thành công trên nhiều thể
HS: Trả lời; GV: nhận xét, bổ sung.
loại: tiểu thuyết (Ép – ghê – nhi Ô –
nhê – ghin), trường ca (Ru – xlan và
Li – út – mi – la, Người tù Cáp – ca –
dơ), truyện ngắn (Cô tiểu thư nông
dân, Con đầm pích), ngụ ngôn,…nổi
bật nhất là thơ trữ tình (hơn 800 bài).
- Nội dung: Các sáng tác phong phú
của Puskin đã thể hiện tuyệt đẹp thiên
nhiên Nga và tâm hồn nhân dân Nga
khao khát tự do, khao khát tình yêu.
- Các sáng tác của Puskin có đặc điểm
giản dị, ngôn từ trong sáng, biểu đạt
có tính hàm súc.
- Ông là người đặt nền móng cho nền
văn học hiện thực Nga ở thế kỷ XIX.
TT2: Hướng dẫn tìm hiểu tác phẩm
2. Tác phẩm
GV: Hãy cho biết, bài thơ được khơi nguồn từ a. Hoàn cảnh sáng tác
hoàn cảnh nào?
Bài thơ ra đời năm 1829, được lấy
HS: Trả lời; GV: nhận xét, bổ sung.
cảm hứng từ mối tình đơn phương có
thật của tác giả với nàng Ô-lê-nhi-na

(con gái của Chủ tịch viện Hàn lâm
GV: Hướng dẫn học sinh đọc diễn cảm bài thơ:
nghệ thuật Nga).
Câu 1 – 2: đọc chậm, ngập ngừng; câu 3 – 4:
mạnh mẽ, dứt khoát; câu 5 – 6: day dứt, buồn
đau; câu 7 – 8: thiết tha.
HS: đọc diễn cảm. GV: nhận xét.
GV: Trong bản dịch, có những chỗ người dịch b. So sánh nguyên tác với dịch thơ
vẫn chưa dịch thật sát với nguyên tác. Theo em, - Nguyên tác: không đề. Nhan đề bài
điều đó thể hiện ở những câu từ nào?
thơ do người dịch đặt dựa theo điệp
HS: Trả lời; GV: nhận xét, bổ sung.
ngữ tôi yêu em lặp lại 3 lần trong tác
Bản dịch nghĩa:
phẩm.
Tôi đã yêu em, tình yêu vẫn, có lẽ
- Tôi đã yêu em (thời quá khứ, thể
Chưa tắt hẳn trong lòng tôi;
hiện tình yêu đã qua, đã trở thành kỷ
Nhưng thôi, hãy để nó chẳng quấy rầy em thêm niệm; đại từ em được dùng với cách
nữa
nói trang trọng, xa cách) => Tôi yêu
Tôi không muốn làm em buồn vì bất cứ điều gì.
em (không thể hiện được thì quá khứ).
- chưa tắt, không muốn làm em buồn
Tôi đã yêu em lặng thầm, không hy vọng
vì bất cứ điều gì (cách nói giản dị) =>
Bị giày vò khi thì bởi sự rụt rè, khi thì bởi nỗi Ngọn lửa tình, hồn em phải gợn bóng
hờn ghen,
u hoài (dịch thoát: cách nói bóng

Tôi đã yêu em chân thành như thế, dịu dàng như bẩy).
thế
- như thế… như thế (cấu trúc so sánh)
Cầu Trời cho em được người khác (cũng) yêu => bản dịch không có cấu trúc so
(chân thành, dịu dàng) như thế.
sánh, nhưng vẫn đảm bảo ý.
Giáo án Ngữ văn 11

2


GV: Theo em, bài thơ này nên chia bố cục như
thế nào?
HS: Trả lời; GV: nhận xét, bổ sung.
HOẠT ĐỘNG 2: HƯỚNG DẪN HS ĐỌC –
HIỂU
TT1: Tìm hiểu khổ thơ đầu
GV: Em hãy cho biết, cách mở đầu bài thơ có gì
đặc biệt?
HS: Trả lời; GV: nhận xét, bổ sung.
GV: Các từ ngữ vẫn, có lẽ, chưa tắt thể hiện điều
gì?
HS: Trả lời; GV: nhận xét, bổ sung.
GV: em có nhận xét gì về giọng điệu của hai câu
thơ này?
HS: Trả lời; GV: nhận xét, bổ sung.
GV: Qua 2 câu thơ đầu của bài thơ, nhân vật trữ
tình muốn thể hiện điều gì?
HS: Trả lời; GV: nhận xét, bổ sung.
GV: Ở hai câu này, mạch thơ có gì thay đổi? Sự

thay đổi đó nói lên điều gì?
HS: Trả lời; GV: nhận xét, bổ sung.

GV: Qua khổ thơ này, em có nhận xét gì về cách
thể hiện tình yêu của tác giả?
HS: Trả lời; GV: nhận xét, bổ sung.
TT2: Tìm hiểu khổ thơ cuối
GV: Điệp khúc tôi yêu em lặp lại ở hai câu này
có ý nghĩa như thế nào?
HS: Trả lời; GV: nhận xét, bổ sung.
GV: Những cung bậc tình cảm nào của nhân vật
trữ tình được bộc lộ ở hai câu thơ này? Những
cung bậc cảm xúc đó nói lên điều gì?
Giáo án Ngữ văn 11

3

=> Nhìn chung, bản dịch hay và khá
sát với nguyên tác.
c. Bố cục: 2 phần:
+ 4 câu đầu: lời giãi bày và lời giã từ
về một mối tình đơn phương.
+ 4 câu cuối: lời giãi bày tiếp và lời
cầu nguyện cho người yêu.
II. ĐỌC – HIỂU
1. Khổ thơ đầu
a. Hai câu đầu
- Tôi yêu em: + bộc lộ tình cảm trực
tiếp, ngắn gọn, giản dị.
+ thú nhận chân thành.

+ tinh tế trong cách xưng hô.
- vẫn, có lẽ, chưa tắt + giọng điệu
chậm rãi, ngập ngừng: suy tư, trăn
trở, do dự.
- chưa tắt: khẳng định tình yêu vẫn
nồng cháy.
=> âm thầm, dai dẳng, âm ỉ nhưng
vẫn nồng nàn, mãnh liệt.
=> Lời bày tỏ chân thành, say đắm
của một trái yêu chung thủy.
b. Hai câu sau
- Mạch thơ đột ngột chuyển hướng:
+ Nhưng: mâu thuẫn trong nội tâm, có
sự chế ngự của lý trí.
+ không để em phải bận lòng, u hoài:
• quyết tâm dừng bước trong tình
yêu.
• muốn em được sống thanh
thản.
=> Lời từ giã đầy say mê, có sự can
thiệp của lý trí, thể hiện sự trân trọng
dịu dàng đối với người mình yêu.
=> Cách nói giản đơn nhưng đã khẳng
định được tình yêu mãnh liệt. Lời giã
từ tình yêu cũng là lời giãi bày tình
cảm.
2. Khổ thơ cuối
a. Hai câu đầu
- Tôi yêu em:
+ nối liền mạch cảm xúc.

+ khẳng định tình cảm vẫn rất da diết.
- âm thầm, không hy vọng: âm ỉ, mãnh
liệt nhưng bế tắc.


HS: Trả lời; GV: nhận xét, bổ sung.

GV: Ở hai câu thơ cuối, điệp khúc Tôi yêu em lại
một lần nữa vang lên. Cùng với đó là các tính từ
chân thành, đằm thắm. Theo em, tác giả muốn
thể hiện điều gì thông qua sự kết hợp này?
HS: Trả lời; GV: nhận xét, bổ sung.
GV: Chàng trai đã gửi lời chúc gì đến người
mình yêu? Em suy nghĩ như thế nào về lời cầu
chúc đó?
HS: Trả lời; GV: nhận xét, bổ sung.
GV: Giọng thơ ở đây có gì đặc biệt?
HS: Trả lời; GV: nhận xét, bổ sung.

GV: Qua sự phân tích trên, em có nhận xét gì về
tình yêu của nhà thơ?
HS: Trả lời; GV: nhận xét, bổ sung.
HOẠT ĐỘNG 3: HƯỚNG DẪN HS TỔNG
KẾT
GV: Em hãy đánh giá thành công về mặt nghệ
thuật của tác phẩm?
HS: Trả lời; GV: nhận xét, bổ sung.

GV: Qua việc phân tích toàn bộ tác phẩm, theo
em, nội dung mà bài thơ này muốn hướng tới là

gì?
HS: Trả lời; GV: nhận xét, bổ sung.

Giáo án Ngữ văn 11

4

- Rụt rè, hậm hực lòng ghen: vừa đáng
yêu, đáng thương, lại vừa ích kỷ, vừa
giày vò đau đớn.
=> tình yêu với nhiều cảm xúc đa
chiều, phức hợp, nhiều sắc thái đối
ngược nhau.
=> Nhân vật trữ tình có đầy đủ những
cảm xúc chân thành của một tình yêu
đúng nghĩa.
b. Hai câu sau
- Tôi yêu em: điệp khúc => tạo nên
mạch cảm xúc chủ đạo cho bài thơ.
- Chân thành , đằm thắm: phẩm chất
của tình yêu.
=> một lần nữa khẳng định tình yêu
cao đẹp của mình.
- Cầu em được người tình như tôi đã
yêu em:
+ lời chúc, mong muốn người yêu
được hạnh phúc.
+ cấu trúc so sánh => khẳng định tình
yêu của mình là bất diệt, không ai
sánh bằng.

- Giọng điệu: thiết tha mà chân thành,
ẩn chút nuối tiếc nhưng cũng đầy tự
tin, kiêu hãnh
=> Tình yêu chân thành và nhân cách
cao thượng.
=> Nhân vật trữ tình đã vượt qua
những nhỏ nhen, ích kỷ để vươn đến
sự cao thượng, bao dung, tôn trọng sự
lựa chọn của người mình yêu => nhân
cách cao đẹp.
III. TỔNG KẾT
1. Nghệ thuật
- Ngôn ngữ: giản dị, trong sáng, hàm
súc, tinh tế.
- Phép điệp tạo nên mạch cảm xúc chủ
đạo cho bài thơ.
- Giọng thơ: biến hóa linh hoạt.
- Cảm xúc chân thành, thiết tha.
2. Nội dung
- Bài thơ thấm đượm nỗi buồn trong
sáng của một tình yêu đơn phương
nhưng chân thành, mãnh liệt, cao
thượng và đậm chất nhân văn.


IV. Củng cố HS đọc lại bài thơ và phần ghi nhớ.
- GV: Nếu đứng vào vị trí, hoàn cảnh của Puskin, em có lựa chọn cách hành động như
nhà thơ không? Tại sao? Liên hệ với cách ứng xử trong tình yêu của giới trẻ ngày nay.
- HS:
+ Vẫn có cách ứng xử cao thượng, nhân văn như chủ thể trữ tình trong bài thơ.

+ Không ít người không chiến thắng được sự ích kỷ, nhỏ nhen khi yêu.
=> Tình yêu đẹp hay không phụ thuộc vào cách ứng xử của những người trong cuộc.
V. Hướng dẫn học bài
- Học thuộc lòng bài thơ, nắm được những nét chính về nội dung và nghệ thuật.
- Soạn bài: đọc thêm: Bài thơ số 28 (R. tago)
D. RÚT KINH NGHIỆM
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
Đọc thêm :

BÀI THƠ SỐ 28
(Trong tập “Người làm vườn”)
(R. Ta-go)

A. Mục tiêu cần đạt
I. Mức độ cần đạt
- Cảm nhận được quan niệm của nhân vật trữ tình về tình yêu: tình yêu là sự hiểu
biết, hòa điệu giữa 2 con người, là sự hiến dâng và tự nguyện.
- Thấy được kiểu cấu trúc của câu thơ sóng đôi.
II. Trọng tâm kiến thức kĩ năng
1. Kiến thức
- Tình yêu là sự hiểu biết, hòa điệu giữa 2 con người, là sự hiến dâng tự nguyện.
- Cấu trúc của câu thơ sóng đôi và sử dụng hình ảnh.
2. Kĩ năng
Đọc - hiểu văn bản theo đặc trưng thể loại.
B. Phương tiện, phương pháp
- Phương tiện: SGK, giáo án, sách TK, Sách BT ... và bài soạn của học sinh

- Phương pháp: Nêu vấn đề gợi tìm, thảo luận, kết hợp với diễn giảng
C. Tiến trình giờ dạy
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ
- Đọc thuộc bài thơ Tôi yêu em? Phân tích diến biến tâm trạng của chủ thể trữ
tình? Rút ra giá trị nội dung?
3. Bài mới
Hoạt động của GV và HS
Nội dung cần đạt
Hoạt động 1: hướng dẫn hs tìm I. Tiểu dẫn
hiểu tiểu dẫn
1. Tác giả
- Vị trí: Ta-go là nhà văn, nhà văn hóa của Ấn
Giáo án Ngữ văn 11

5


- Gợi ý hs trình bày kién thức SGK

Hoạt động 2: Hướng dẫn đọc thêm
* trình bày xuất xứ
* Tìm hiểu và phân tích mạch cảm
xúc của bài thơ?
* Theo em, quan niệm về tình yêu
của nhà thơ mới mẻ, độc đáo ở chỗ
nào?

* Nêu những nét đặc sắc về nghệ
thuật của bài thơ?

Độ, có những cống hiến quan trong cho sự nghiệp
phục hưng văn hóa Ấn, giải phóng Ấn khỏi ách
thực dân, góp vào sự nghiệp đấu tranh cho nhân
loại vì hòa bình, tiến bộ
g Giải thưởng Nô-ben
- Tác phẩm: SGk
- Người làm vườn
2. Về văn bản Bài thơ số 28
- Xuất xứ và vị trí SGK
II. Hướng dẫn đọc - hiểu
1. Về nội dung
* Mạch cảm xúc của nhà thơ:
- Khẳng định bản chất của tình yêu: là sự đồng
điệu, hòa hợp, dâng hiến trong râm hồn, tin yêu,
hiểu biết, chia sẻ
- Nhưng tình yêu lại vô biên, trài tim, tâm hồn
mãi vẫn là một cõi bí mật lớn lao
- Vì vậy mà niềm khao khát tìm tòi, khám phá
muôn đời trong tình yêu
- Khao khát là như vậy nhưng đâu phải ai cũng
đến chỗ sâu thẳm của tình yêu
+ Vì trái cuộc đời không chỉ là viên ngọc, đóa
hoa
+ Trái tim không chỉ là lạc thú, khổ đau
- Vì vậy mà việc tìm đến sự đồng điệu, chan hào
trong tình yêu luôn là khao khát không bao giờ
vươn đến nổi g Tạo nên sự hấp dẫn muôn đời
của tình yêu
Ê Cảm xúc trong tình yêu được nâng lên thành

triết lí tình yêu mới mẻ, độc đáo của nhà thơ
3. Nghệ thuật
- Giọng điệu bài thơ giàu triết lí, kết hợp với cấu
trúc giả định được vận dụng trùng điệp trong bài
thơ
- Hình tượng thơ mới mẻ, độc đáo, giàu tính gợi
hình, gợi cảm
- Cách nói nghich lí xuất hiện nhiều lần khắc sâu
điều bí ẩn, đầy bất ngờ của tình yêu

Hoạt động 3: Hướng dẫn củng cố
III. Tổng kết
- Học sinh về nhà hoàn thiện kiến
thức và rút ra giá trị nội dung và
nghệ thuật
* Hướng dẫn học bài
- Bài cũ: Học thuộc một vài đoạn hay, nắm vững nội dung và nghệ thuật
- Bài mới: Trả bài viết số 6
Giáo án Ngữ văn 11

6


D. RÚT KINH NGHIỆM
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................

Giáo án Ngữ văn 11

7