Slide bài giảng môn Kinh tế vĩ mô: Chương 7: Tổng cầu và chính sách tài khoá

Chương 7
Tổng cầu và chính
sách tài khóa


Mục tiêu của chương


Xây dựng mô hình tổng chi tiêu – mô hình giao điểm Keynes.



Phân tích tác động của chính sách tài khóa đến tổng chi tiêu và sản lượng cân bằng của
nền kinh tế.



Tìm hiểu mối quan hệ giữa đường tổng chi tiêu trong mô hình giao điểm Keynes và đường
tổng cầu trong mô hình AD-AS


Mô hình tổng chi tiêu


Giả định của mô hình: xét nền kinh tế trong ngắn hạn

-

Giá cả cứng nhắc.

-

Đường tổng cung nằm ngang

-

Tổng cầu quyết định mức sản lượng của nền kinh tế


Mô hình tổng chi tiêu
P

E0

E1

P0
AD0

Y0

AS0

AD1

Y1

Y


Mô hình tổng chi tiêu

1. Tổng chi tiêu và các thành tố



Tổng chi tiêu (AE) đề cập đến chi tiêu dự kiến (hay theo kế hoạch) cho tiêu dùng, đầu tư,
hàng hóa dịch vụ công và xuất khẩu ròng.
AE = C + I + G + X - IM


Đường tổng chi tiêu dự kiến
AE

AE = α + βY

β

0

Y


Đường tổng chi tiêu dự kiến


Đường tổng chi tiêu: thể hiện mối quan hệ giữa tổng chi tiêu và thu nhập quốc
dân.





Là đường dốc lên phản ánh thu nhập tăng thì tổng chi tiêu tăng
Khi thu nhập tăng 1 đơn vị thì tổng chi tiêu tăng nhưng tăng ít hơn 1 đơn vị.
Ngay cả khi thu nhập quốc dân bằng 0 thì tổng chi tiêu vẫn mang giá trị
dương.


Mô hình tổng chi tiêu
1. Tổng chi tiêu và các thành tố
1.1 Tiêu dùng của hộ gia đình


-

Tiêu dùng của hộ gia đình phụ thuộc vào:
Thu nhập (GDP thực tế)
Thuế thu nhập
Kì vọng về thu nhập trong tương lai
Giá cả (trong mô hình này giá cả được giả định là cố định)
Sở thích
........


Tiêu dùng của hộ gia đình


Hàm tiêu dùng:
C = C0+ MPCxYd

Trong đó:

-

C0: tiêu dùng tự định (không phụ thuộc vào thu nhập).
Yd: thu nhập khả dụng
Yd = Y- T, với T là thuế thu nhập, độc lập với Y

- MPC: xu hướng tiêu dùng biên (0 < MPC < 1)


Tiêu dùng của hộ gia đình


Xu hướng tiêu dùng biên (MPC): cho biết lượng tiêu dùng tăng lên khi thu nhập tăng lên 1
đơn vị.



Xu hướng tiết kiệm biên (MPS): cho biết mức tiết kiệm bổ sung từ 1 đơn vị thu nhập khả
dụng tăng thêm.


Tiêu dùng của hộ gia đình
Yd= C+S
S= Yd – C = Yd – C0- MPCxYd
= -C0 + (1-MPc)Yd
= -C0 +MPSxYd



MPS+MPC=1



0

Mô hình tổng chi tiêu
1. Tổng chi tiêu và các thành tố
1.2 Đầu tư



Đầu tư dự kiến: mô hình xét lãi suất cho trước và đầu tư không phụ thuộc vào thu nhập
quốc dân.

I = I0


Mô hình tổng chi tiêu
1. Tổng chi tiêu và các thành tố
1.3 Chi tiêu chính phủ



Keynes giả định khoản chi tiêu dự kiến này sẽ được xác định từ đầu
G = G0


Mô hình tổng chi tiêu

1. Tổng chi tiêu và các thành tố
1.4 Xuất khẩu và nhập khẩu



Xuất khẩu dự kiến

-

Giả định xuất khẩu dự kiến được cho trước
X = X0


Mô hình tổng chi tiêu


Nhập khẩu dự kiến:

-

Nhập khẩu tỉ lệ thuận với thu nhập quốc dân.
Hàm nhập khẩu giản đơn:
IM = MPMxY
MPM: xu hướng nhập khẩu biên, cho biết lượng nhập khẩu tăng lên khi thu nhập tăng lên 1
đơn vị.
0

Mô hình tổng chi tiêu
2. Xác định điểm cân bằng trong mô hình

-

Điểm cân bằng là điểm tại đó có mức chi tiêu dự kiến bằng với sản lượng/thu nhập.
AE0 = Y0
=C0 +MPCxYd +I0+G0+X0-MPMxY


Điều kiện cân bằng của mô hình
0

g
n
ờ
ư
Đ

AE

45

AE

AE0

=

α

+

βY

E0

Sản lượng, thu nhập cân bằng

0

Y0

Y


Mô hình tổng chi tiêu
2.1 Trường hợp thuế độc lập với thu nhập
Yd = Y- T
AE = C + I + G + X – IM
= C0 +MPCx(Y-T) +I0+G0+X0-MPMxY
=(C0+I0+G0+X0-MPCxT)+(MPC-MPM)xY
=

α + βY


Điều kiện cân bằng của mô hình


Mức sản lượng cân bằng:

1
MPC
Yo = ( Co + I o + Go + X o ) ×
−
×T
1 − MPC + MPM 1 − MPC + MPM


Mô hình tổng chi tiêu
2.2 Trường hợp thuế là thuế suất, phụ thuộc thu nhập



T=txYYd=Y-T=(1-t)Y

AE = C + I + G + X – IM
= C0 +MPCx(1-t)xY+I0+G0+X0-MPMxY
=(C0+I0+G0+X0)+(MPC(1-t)-MPM)xY
=

α + βY




Mức sản lượng cân bằng:

1
Yo = ( Co + I o + Go + X o ) ×
1 − MPC (1 − t ) + MPM

Cơ chế điều chỉnh về sản lượng cân
bằng


Nếu Y > Yo:

 Tổng

chi tiêu dự kiến AE (Y) sẽ thấp hơn GDP thực tế

 Lượng
 Các

hàng tồn kho ngoài dự kiến tăng

doanh nghiệp có xu hướng giảm sản lượng về

mức Yo


Đường 45

o

Tổng chi tiêu dự kiến

Hàng tồn
kho ngoài

dự kiến tăng

AE

8.0
6.0

b
β

a

AE = 8
DN cắt giảm
sản lượng

α

0

6

GDP thực tế

10

Y = 10


Cơ chế điều chỉnh về sản lượng cân

bằng


Nếu Y < Yo:

 Tổng

chi tiêu dự kiến AE (Y) sẽ lớn hơn GDP thực tế

 Lượng
 Các

hàng tồn kho sẽ giảm

doanh nghiệp có xu hướng tăng sản lượng về

mức Yo


Đường 45

o

Tổng chi tiêu dự kiến

AE = α + βY
Lượng hàng
tồn kho giảm

6.0

4.0

β

b

a
DN tăng
sản lượng
AE = 4

α

Y=2

0

2

6

GDP thực tế