Skkn một số biện pháp giúp trẻ 4 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường mầm non sơn ca

SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở
trường Mầm Non Sơn Ca
I. Phần mở đầu:
1. Lý do chọn đề tài
Bậc học mầm non trong những năm qua có những chuyển biến về chất
lượng chăm sóc nuôi dưỡng và giáo dục trẻ không những ở các thành phố lớn,
thị xã, thị trấn mà còn được nhân dân ở các vùng ven, miền núi, đặc biệt là vùng
đồng bào dân tộc thiểu số cũng đang từng bước được củng cố. Để thực hiện
được vấn đề này một cách có hiệu quả, để trẻ học tốt môn làm quen văn học.
Qua hoạt động làm quen văn học này người giáo viên trước hết phải tạo ra cho
trẻ sự hứng thú, ham thích đi học và tạo cho trẻ hứng thú học môn làm quen văn
học, cần tạo được mọi cơ hội khuyến khích trẻ bộc lộ khả năng sáng tạo của cá
nhân mình. Cần có những bài thơ, câu chuyện, tranh minh họa, hình ảnh trình
chiếu qua các phương tiện như: Máy chiếu, vi tính, cát sét…,
Những truyện kể và những bài thơ hiện thực là một trong những hình thức
giúp trẻ nhận thức thế giới. Nó giúp trẻ củng cố những biểu tượng về cuộc sống
xã hội xung quanh, từng bước cung cấp khái niệm mới mở rộng vốn kinh
nghiệm sống cho trẻ, đem lại những kiến thức về lịch sử, địa lý, văn hóa, ngôn
ngữ, phong tục tập quán.
Qua việc phản ánh cuộc sống và mối quan hệ giữa con người văn học, bước
đầu giúp trẻ nhận thức được thế giới tình cảm và tâm lý của con người, bước đầu
thể hiện được tâm hồn bên trong con người.
Những tác phẩm viết về thiên nhiên thì dẫn các em đi vào làm quen với đời
sống của thế giới động vật và thực vật dạy các em quan sát tỉ mỉ những hiện
tượng thiên nhiên và biết bao điều kỳ diệu về chúng. Giúp các em nhìn rõ thế
giới xung quanh và giúp các em hình thành vũ trụ quan và nhân sinh quanh
chúng.

GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca

1


SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

Ví dụ: Những tác phẩm về thiên nhiên: Hoa kết trái (Thu Hà). Đàn gà con,
Nước, Rong và cá. (Phạm hổ). Mưa và bé (Mai Ngọc Yến). Gió (Xuân Quỳnh)
Mỗi con người chúng ta đều có ý thức thẩm mỹ riêng của mình, gắn với
tinh thần và tình yêu văn học của mình giúp cho học sinh cảm nhận được văn
học một cách khác nhau dựa trên một tác phẩm nghệ thuật.
Thông qua việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học chính là hình thành
ở trẻ những tình cảm đạo đức ban đầu tốt đẹp, kính yêu Bác Hồ, thật thà, ngoan
ngoãn, lễ phép với mọi người xung quanh và còn là phương tiện hình thành các
phẩm chất đạo đức trong sáng ở trẻ, những cảm xúc thẩm mỹ, phát triển trí
tưởng tượng phong phú, giáo dục trẻ lòng yêu đất nước, yêu thiên nhiên cỏ, cây,
hoa, lá, lòng kính trọng yêu thương gần gũi và giúp đỡ những người thân xung
quanh trẻ như ông bà, bố mẹ, cô giáo, anh chị em.
Qua hoạt động giúp trẻ tái tạo và sáng tạo thêm những tình tiết của tác
phẩm một cách hồn nhiên hay trẻ cũng có thể tự đặt tên khác cho câu chuyện mà
trẻ cho là hay, phù hợp với nội dung của tác phẩm. Thông qua sự hiểu biết, trí
tưởng tượng của trẻ. Đồng thời trẻ đọc thuộc thơ, kể lại được câu chuyện một
cách hồn nhiên ngây thơ. Chính vì thế để đạt được mục đích của môn học “Làm
quen với văn học” bản thân tôi đã nghiên cứu suy nghĩ, để tìm ra một số biện

pháp để giảng dạy tốt môn làm quen văn học.
Trong năm học vừa qua tôi đã trực tiếp đứng lớp vì thế nên tôi đã thấy
được điều mà trẻ đều cảm nhận được cái hay cái đẹp trong mỗi tác phẩm văn
học, bởi vì lứa tuổi này nhận thức của trẻ chưa cao. Do đó trong quá trình giảng
dạy cũng như việc truyền thụ những kiến thức kỹ năng cho trẻ làm quen với tác
phẩm văn học tôi nhận thấy khả năng cảm thụ văn học của lớp tôi còn nhiều hạn
chế, hình thức cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học đã chú trọng nhiều đến
việc đọc, kể diễn cảm và dạy trẻ kể lại chuyện, kể sáng tạo dưới nhiều hình thức
nhưng còn chưa đa dạng và phong phú, việc dạy trẻ đóng kịch còn có nhiều hạn
chế. Chưa có sáng tạo trong việc chuyển thể từ chuyện kể sang đóng kịch không
tạo ra được tính kịch, tính sự kiện, lời thoại còn dài dòng khó hiểu, giáo viên còn
GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca

2


SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

nặng nề trong việc dẫn dắt chuyện làm cho kịch bản câu chuyện trở nên rời rạc,
kém hấp dẫn. Đó là lý do mà tôi chọn đề tà : “ Một số biện pháp giúp trẻ 4-5
tuổi học tốt qua hoạt động làm quen văn học”.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
* Mục tiêu:
Đưa ra một số phương pháp giảng dạy Làm quen văn học đạt hiệu quả, trẻ
phát triển về mặt thẩm mỹ, thông qua những từ ngữ, hình ảnh đẹp trong tác
phẩm văn học giúp cho trẻ cảm nhận được cái hay, cái đẹp trong cuộc sống xung

quanh mình. Trẻ biết kể chuyện, đọc thơ một cách tự nhiên, kích thích sự hứng
thú và ham học của trẻ, hiện nay đòi hỏi trong tiết học trẻ phải được trải nghiệm
và hoạt động một cách tích cực sáng tạo của trẻ, lấy trẻ làm trung tâm hướng đến
giúp trẻ phát triển một cách toàn diện nhất. Giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng,
óc quan sát, khả năng tư duy độc lập trong suy nghĩ. Từ đó tìm ra biện pháp
nâng cao chất lượng làm quen văn học.
* Nhiệm vụ:
Quan sát hoạt động Làm quen văn học. Nhằm giúp trẻ nhận ra tính liên tục
của cốt truyện trong các mối liên quan đến nhân vật trung tâm của tác phẩm. Nói
năng lưu loát, diễn đạt gãy gọn biết sử dụng từ đúng lúc, đúng chỗ.
Khi cho trẻ làm quan với tác phẩm văn học góp phần mở rộng nhận thức,
phát triển trí tuệ, giáo dục đạo đức, giáo dục thẩm mỹ, phát triển ngôn ngữ, phát
triển ở trẻ hứng thú khi kể chuyện, đọc thơ.
Nhằm giúp trẻ nhận ra tính liên tục của cốt truyện trong các mối liên quan
đến nhân vật trung tâm của tác phẩm.
3. Đối tượng nghiên cứu.
Nghiên cứu Các phương pháp Làm quen văn học, đồ dùng trực quan hỗ trợ
dạy học môn Làm quen văn học cho trẻ Mầm non. Thông qua hoạt động Làm
quen văn học.
4. Giới hạn của đề tài.
GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca

3


SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

Lớp Chồi 1 Trường Mầm non Sơn Ca. – Thôn Dray Sáp - Xã Đray Sáp –
Huyện Krông Ana. Năm học 2016 - 2017
5. Phương pháp nghiên cứu.
a) Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
- Phương pháp phân tích - tổng hợp tài liệu;
b) Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp điều tra;
- Phương pháp quan sát
- Phương pháp dự giờ
- Phương pháp đàm thoại (phối hợp với gia đình trẻ)
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục;
- Phương pháp thực nghiệm khảo nghiệm
c) phương pháp thống kê toán học
II. Phần nội dung
1. Cơ sở lí luận
Văn học có tầm quan trọng rất lớn đối với con người nhất là tuổi mầm non
khi đến trường, đòi hỏi nhà giáo dục trẻ phải có đạo đức, mẫu mực, có trình độ,
yêu nghề, mến trẻ.
Muốn làm quen văn văn học là hoạt động vô cùng quan trọng với trẻ mầm
non. Bằng những con đường cảm thụ văn học, giúp trẻ mở rộng và củng cố
những hiểu biết về tự nhiên xã hội về mối quan hệ giữa người và người. Từ đó
hình thành những phẩm chất cao đẹp và những tình cảm thẩm mỹ cho trẻ.
Tạo môi trường là điều kiện để trẻ hoạt động tích cực và chủ động nhằm
tiếp nhận trọn vẹn tác phẩm: Giúp trẻ từ nhận biết đến nhận xét đánh giá và cao
hơn là nhận ra cái hay cái đẹp của tác phẩm văn học.
Tạo cơ hội để trẻ thể hiện được ý kiến và cảm xúc của mình đối với tác
phẩm, được nghe ý kiến của cô, của bạn để hiểu biết của trẻ phong phú hơn
giúp trẻ nhận thức về bản thân và thế giới xung quanh tốt hơn.
GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca

4


SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

Bằng sự nhập tâm tác phẩm văn học vừa tiếp nhận, giáo viên cần khuyến
khích sự sáng tạo của trẻ ở mọi lúc mọi nơi để những hiểu biết về cuộc sống ở
trẻ sẽ hòa quyện với việc cảm thụ tác phẩm văn học ở trẻ.
Làm quen với văn học cô giáo tổ chức để trẻ hứng thú bước vào hoạt động
văn học một cách tự nhiên như đọc thơ diễn cảm, kể lại chuyện sáng tạo, hóa
thân vào các nhân vật trong các vai diễn trò chơi đóng kịch… Từ đó trẻ chủ
động tham gia các hoạt động văn học tích cực sáng tạo. Dưới sự đổi mới như
hiện nay. Hoạt động làm quen văn học không phải là hoạt động độc lập, không
theo quy trình phân chia thành nhiều tiết như trước đây, không gò theo cấu trúc
trong khi tổ chức hoạt động.
Từ đó tôi nhận thấy rằng bộ môn làm quen văn học có tầm quan trọng trong
việc phát triển nhận thức, giáo dục đạo đức, giáo dục thẩm mỹ và qua đọc thơ kể
chuyện làm giàu vốn từ cho trẻ, rèn luyện khả năng phát âm và cách diễn đạt
mạch lạc. Các tác phẩm thơ chuyện chỉ có thể phát huy tác dụng của nó khi cô
biết chuyển tải được tư tưởng cảm xúc của tác giả và nội dung tác phẩm thông
qua các hình thức nghệ thuật hấp dẫn, phong phú, đa dạng. Qua đó giúp trẻ phát
huy được tính tích cực cá nhân - tự tin - độc lập - sáng tạo - hình thành tư duy khả năng ghi nhớ có chủ định, những tình cảm đạo đức tốt đẹp có khả năng hoạt
động nghệ thuật, sáng tạo.
Qua các tác phẩm văn học còn giúp trẻ phát triển về mặt thẩm mỹ, thông
qua những từ ngữ, hình ảnh đẹp trong tác phẩm văn học giúp cho trẻ cảm nhận

được cái hay, cái đẹp trong cuộc sống xung quanh mình.
2.Thực trạng vấn đề nghiên cứu.
*Ưu điểm:
Khi tiến hành các biện pháp nhằm giúp trẻ hứng thú hơn trong giờ học làm
quen với văn học đã giúp trẻ có khả năng cảm nhận cái hay, cái đẹp trong bài thơ
câu chuyện và biết thể hiện nó bằng chính năng lực sư phạm của mình với giọng
đọc thơ truyền cảm đầy sáng tạo, đã tạo ra những cảm xúc cho trẻ hứng thú khi
tiếp xúc với các tác phẩm thơ truyện Mầm non.
GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca

5


SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

Được sự quan tâm tạo điều kiện của lãnh đạo các cấp, của lãnh đạo nhà
trường, đầu tư về cơ sở vật chất tương đối đầy đủ. Đồ dùng đồ chơi sạch sẽ bảo
đảm an toàn cho trẻ.
Được sự hướng dẫn dìu dắt, giúp đỡ của các đồng nghiệp đi trước có kinh
nghiệm trong giảng dạy chuyên ngành mầm non. Cô có trình độ chuẩn về
chuyên môn, thường xuyên được lãnh đạo nhà trường tạo điều kiện cho đi tham
gia các lớp tập huấn về chuyên đề mầm non. Dự giờ các tiết mẫu về hoạt động
làm quen văn học cũng như các môn học khác trong chương trình do Phòng giáo
dục và đào tạo huyện tổ chức. Thường xuyên tìm tòi học hỏi sáng tạo thêm một
số đồ dùng đồ chơi đẹp mắt để thu hút trẻ tham gia vào hoạt động.
Bản thân tôi 4 năm liên tiếp đều phụ trách lớp chồi, tham gia các buổi thao

giảng, sinh hoạt chuyên môn do phòng giáo dục và nhà trường tổ chức, từ đó
bản thân tích lũy được một số kinh nghiệm. Một số phụ huynh nhận thức đúng
đắn về sự cần thiết phải rèn luyện kỹ năng đọc thơ, truyện làm nền tảng vững
chắc cho hoạt động nhận thức sau này.
* Hạn chế :
Trong quá trình dạy trẻ làm quen văn học tôi cảm thấy khả năng cảm thụ
văn học lớp tôi còn nhiều hạn chế, cứng nhắc. Mặt khác với việc tiếp cận
chương trình mầm non mới như hiện nay đòi hỏi trong tiết học trẻ phải được trải
nghiệm và hoạt động một cách tích cực sáng tạo của trẻ, lấy trẻ làm trung tâm
hướng đến giúp trẻ phát triển một cách toàn diện nhất.
Khả năng cảm nhận các tác phẩm văn thơ chuyện của trẻ còn hạn chế giọng
đọc và cách phối hợp ánh mắt, cử chỉ, điệu bộ, minh họa chưa bộc lộ cảm xúc,
phương pháp lồng ghép tích hợp chưa linh hoạt sáng tạo kết quả trên trẻ chưa
cao, trẻ chưa thực sự say mê, hào hứng.
Kỹ năng đọc diễn cảm còn hạn chế nhất là trẻ nam còn rụt rè ít tham gia.
Trẻ chưa thật sự mạnh dạn tự tin khi đọc diễn cảm …Bên cạnh đó nhận thức của

GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca

6


SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

một số phụ huynh về tầm quan trọng của việc rèn luyện các kỹ năng cần thiết để
rèn cho trẻ chưa cao.

Chưa chủ động linh hoạt trong việc tổ chức các hoạt động đóng kịch cho
trẻ, nếu có thì chủ yếu là trong tiết học. Còn trong các giờ chơi, các buổi sinh
hoạt thì hầu như chưa có.
Không đủ đồ dùng dụng cụ phục vụ cho tiết dạy kể chuyện hay đóng kịch.
Đồ dùng như tranh ảnh, rối còn đơn điệu, chưa được đẹp nên không cuốn hút
trẻ trong tiết học
Sử dụng đồ dùng dạy học chưa có khoa học, dẫn đến giờ học trẻ ít tập trung
chú ý hiệu quả trên tiết học chưa cao
Hầu hết các vở kịch còn thiếu các yếu tố phụ trợ như: Âm thanh, cảnh trí,
trang phục… làm cho hoạt động đóng kịch không thu hút đượ sự chú ý của trẻ.
Đứng trước thực trạng đó, tôi đã suy nghĩ, xây dựng và áp dụng. “Một số
biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt qua hoạt động làm quen văn học” ở trường
Mầm non Sơn Ca, để góp phần nhỏ bé vào sự phát triển toàn diện nhân cách
của trẻ và phát triển thêm khả năng đọc diễn cảm của trẻ
*Bảng khảo sát Thống kê
Vào đầu năm học, tôi đã chủ động kiểm tra, khảo sát, thống kê về hoạt
động làm quen văn học để nắm bắt khả năng nhận thức của từng cá nhân trẻ. Cụ
thể :
Nội dung

Tổng số cháu

Đọc diễn cảm
Thuộc nhiều, nhanh
Phát triển ngôn ngữ diễn đạt tốt

42
42
42

Khảo sát đầu năm
SL
Tỉ lệ %
15/42 35,7%
17/42 40,5%
19/42 45,2%

* Dự giờ :
Tôi luôn luôn học hỏi đồng nghiệp thông qua các buổi dự giờ, thao giảng,
dự giờ chuyên đề...tìm ra các biện pháp để áp dụng phù hợp với lớp mình.
*Nguyên nhân chủ quan
GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca

7


SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

Ngôn ngữ là công cụ giao tiếp quan trọng nhất của con người, không có
một phương tiện giao tiếp nào có thể sánh được với ngôn ngữ. Trong giao tiếp
nhờ có ngôn ngữ mà con người có khả năng hiểu biết lẫn nhau. Ở trẻ, nhu cầu
giao tiếp rất lớn, khi giao tiếp trẻ sử dụng ngôn ngữ của mình để trình bày ý
nghĩ, tình cảm, hiểu biết của mình với bạn bè và mọi người xung quanh.
Qua thời gian nghiên cứu tài liệu và áp dụng vào thực tế, tôi thấy việc
“Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt qua hoạt động làm quen văn học” là
một việc làm thiết thực và là một nhiệm vụ cực kỳ quan trọng mà giáo viên mầm

non trong thời đại công nghệ phát triển như hiện nay.
*Nguyên nhân khách quan
Trong sự phát triển của xã hội trẻ cũng bị các yếu tố xã hội tác động nhất là
sự phát triển của cộng nghệ thông tin trẻ dễ bị các trang mạng xã hội tác động
như internet, các trò chơi điện tử, các loại tranh ảnh khác làm cho trẻ không
thích các tác phẩm văn học.
Trong nền kinh tế thị trường cha mẹ trẻ mải lo công việc, lo cơm áo gạo tiền
không có thời gian dành cho trẻ, không có thời gian kể chuyện, tâm sự trao đổi
với trẻ về thơ văn.....Nhiều cha mẹ còn cho trẻ thoải mái chơi điện thoại để trẻ
không quấy vô tình đã để trẻ tiếp xúc với văn hóa không lành mạnh, trẻ lại có
thói quen chỉ thích dùng điện thoại để chơi gêm, để xem phim....
3. Nội dung và cách thức của giải pháp:
a. Mục tiêu của giải pháp
Thông qua hoạt động làm quen văn học sẽ giúp trẻ nâng cao khả năng cảm
thụ văn học, từ đó sẽ thúc đẩy khả năng phát triển ngôn ngữ của trẻ.
Để thu hút, lôi cuốn trẻ vào giờ học.
Giúp trẻ nắm bắt được nội dung tiết học một cách chủ động. Gây hứng thú
giúp trẻ nhanh chóng hiểu nội dung chuyện, nhớ chuyện, thuộc thơ và đọc kể
diễn cảm
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp
GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca

8


SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

* Biện pháp 1: Chuẩn bị đồ dùng đầy đủ, đẹp mắt:
Để hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học, dù thơ hay truyện
muốn đạt kết quả cao thì việc đầu tiên giáo viên phải làm là chuẩn bị chu đáo
các đồ dùng dạy học, đồ dùng đẹp hấp dẫn sẽ thu hút dược sự chú ý của trẻ.
Trước đây giáo viên thường sử dụng tranh minh họa làm đồ dùng chính trong
hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học. Song với hình thức đổi mới
hiện nay, giáo viên sử dụng tranh minh họa vào tiết học ít gây được sự chú ý, tò
mò cho trẻ. Vì vậy tôi đã sử dụng mô hình trong các tiết dạy.
* Biện pháp 2: Tạo môi trường cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học:
Để giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ văn học thì việc tạo cơ hội cho trẻ
làm quen với tác phẩm văn học, phải thường xuyên. Ngay từ đầu năm học tôi đã
sưu tầm các sách văn học, các họa báo, tạp chí, lịch cũ, nguyên liệu cho trẻ tự
làm sách để xây dưng một góc “ Góc thư viện ’’mang nội dung văn học , tại
“Góc thư viện ” trẻ được xem các tranh truyện, thơ... Vào các giờ hoạt động góc
tôi thường tham gia “Đọc sách cùng trẻ” tôi hướng dẫn trẻ cầm sách đúng
hướng, cách mở sách, lật trang xem sách. Hướng dẫn trẻ việc đọc của một trang
sách: Đọc từ trái sang phải, từ trên xuống dưới. Sau đó cô kể cho trẻ nghe về
nội dung những câu chuyện như “ Thỏ con không vâng lời”, “Chú dê đen...” thơ
“Mẹ và cô” “Bàn tay cô giáo...” hướng dẫn trẻ cách tri giác các tranh truyện,
thơ từ đó dần dần trẻ có thể khắc sâu nội dung câu chuyện bài thơ dễ dàng hơn.
* Biện pháp 3: Qúa trình cho trẻ làm quen với văn học : Dựa vào 2 hình
thức chính đó là: Trong tiết học, ngoài tiết học.
+ Trong tiết học :
- Cảm thụ tác phẩm nghệ thuật.
- Tái tạo lại tác phẩm nghệ thuật.
- Một phần của sự sáng tạo nghệ thuật trong ý nghĩa nhất định của nó.
Giáo viên cần tổ chức sao cho khả năng hoạt động nghệ thuật của trẻ được
bộc lộ người giáo viên phải biết duy trì hoạt động của trẻ bằng cách:
GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca

9


SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

- Dạy trẻ kĩ năng hoạt động với tác phẩm văn học trong tập thể bạn bè, lôi
cuốn trẻ vào sinh hoạt tập thể một cách tự nhiên. Tập cho trẻ tập trung vào việc
nghe tác phẩm. Thường xuyên tạo tình huống tạo ra sự truyền cảm tốt nhất
trong giọng đọc kể sử dụng có hiệu quả các phương tiện trực quan…Hướng sự
chú ý củ trẻ vào tư tưởng cảm xúc của tác giả trong tác phẩm giúp trẻ đồng cảm
với tác giả, giáo viên cố gắng biểu lộ thái độ của mình đối với nhân vật để trẻ
nhận ra và hiểu được đúng đắn điều tác giả muốn nói, cần thiết lập mối quan hệ
gia cảm chặt chẽ để tạo ra những phản ứng đáp lại từ trẻ. Để rồi từ chổi trẻ
chăm chú xem, lắng nghe cô giới thiệu dẫn đến trẻ nắm bắt được nội dung tiết
học một cách chủ động
Với từng bài dạy, thể loại tôi đưa ra hệ thống câu hỏi đã chuẩn bị có tính
logic, để đàm thoại cho trẻ một cách sôi nổi theo phương châm: “Lấy trẻ làm
trung tâm” để phát huy trí tưởng tượng, những cảm xúc của trẻ, tính liên hệ
thực tiển, sáng tạo phù hợp với từng nội dung mà trẻ không bị áp đặt một cách
gò bó.
Cùng với từng bài dạy, tôi dùng các thủ thuật khác nhau để dẫn dắt vào bài
chuyển hoạt động một cách linh hoạt; Ví dụ như trong một tiết kể chuyện: Ở
hoạt động này tôi thường cho trẻ ngồi tự do dưới sàn nhà nhưng ngồi sao cho
tất cả trẻ đều nhìn thấy tôi và đồ dùng của tôi. Khi bắt đầu dạy tôi thường phải
khơi gợi tạo sự chú ý cho trẻ khi nghe kể chuyện bằng một âm thanh, tình

huống hay một nhân vật phù hợp với câu chuyện mà tôi sẽ kể. Khi kể chuyện
thì tôi kết hợp với sử dụng đồ dùng minh họa sống động đẹp mắt và lạ mắt để
tạo sự lôi cuốn trẻ với câu chuyện của mình: Tranh, mô hình, rối các loại, băng
đĩa, điệu bộ minh họa…Mỗi câu chuyện tôi phải kể cho trẻ nghe nhiều lần để
giúp trẻ hiểu nội dung câu chuyện, nhớ được trình tự nội dung câu chuyện đó.
Kể xong tôi thường đàm thoại với trẻ những câu hỏi phù hợp với trẻ để kích
thích sự tư duy của trẻ và trẻ có thể sử dụng các từ ngữ văn học nghệ thuật
trong câu chuyện để trả lời cô. Ví dụ như truyện“ Chú dê đen” vào đầu tôi cho
trẻ chơi: “ Tạo dáng con vật: và đố trẻ con vật gì. Cô giới thiệu chuyện và kể
GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca 10


SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

cho trẻ nghe sau đó cô kể kết hợp cho trẻ tri giác bằng tranh, con rối, từ đố trẻ
dễ nhận thấy, phân tích tính cách nhân vật, biết đâu là thiện – ác, đâu là tốt đẹp
– Xấu để trẻ hướng tới cái đích mà trẻ cần làm đố là biết yêu thương, giúp đỡ
những trẻ yêu “ Chú dê đen dũng cảm, nhanh trí, ghét con chó sói hung ác…làn
những công việc nhỏ mà lễ giáo “ Như lấy tăm, bưng nước, mời ông bà, giúp cô
lau bàn, ghế…
Kể chuyện theo tranh: Những bức tranh cho trẻ trò chuyện có nội dung đơn
giản, rõ ràng gần gũi với trẻ, phản ánh được hoạt động của con người, con vật
trong cuộc sống hàng ngày mà trẻ được thấy: Tưới nước, bế em, đi chơi, cho gà
ăn…
Tôi kể mẫu cho trẻ nghe có đầy đủ các phần mở đầu, mô tả, kết thúc để trẻ
có thể hình dung và bắt chước theo cô.

Sau đó tôi cho trẻ tự kể với ý của trẻ, tôi thường khuyến khích, gợi ý cho
trẻ kể, khi trẻ kể được truyện chứng tỏ khả năng kể diễn cảm của trẻ đã phát
triển. Trẻ nghe và hiểu được nội dung của bức tranh mà cô vừa kể cho trẻ nghe
sau đó dùng chính ngôn ngữ và giọng điệu của mình để kể lại câu chuyện của
bức tranh đó.
Khi trẻ kể chuyện chính là lúc cảm xúc của trẻ được bộc lộ, đó là lúc tôi
cần phải chú ý để biết được khả năng kể diễn cảm của trẻ có phát triển được tốt
hay không để còn chỉnh sửa cho trẻ kịp thời.
Với tiết dạy thơ: “ Hoa mào gà” Đầu tiên cô cho trẻ chơi “Gieo hạt”
Bác nông dân vừa trồng vườn hoa rất đẹp mời lớp mình đến thăm quan,
nào chúng mình cùng đi. Các cháu vừa đi vừa làm bác nông dân cuốc đất. các
cháu thấy vườn hoa như thế nào? Khi cho trẻ tham quan vườn hoa giúp trẻ nhận
biết các loại hoa, cách chăm sóc hoa, ích lợi của hoa. Trẻ vừa được tham quan
vườn hoa được được nghe cô đọc thơ làm cho trẻ thích thú.
Cô giáo khi dạy trẻ đọc thơ, kể chuyện giọng của cô phải chuẩn xác, diễn
đạt trôi chảy phù hợp với từng bài, cô phát âm không ngọng. Khi dạy trẻ đọc
thơ cô chú ý nghe trẻ đọc và phát hiện ra trẻ nói ngọng, đọc sai để sửa cho trẻ
GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca 11


SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

như cô đọc lại để cho trẻ đọc theo nhiều lầ và động viên trẻ “Con đọc gần giỏi
rồi” Thi đua giữa các tổ với nhau để phát hện tổ nào đọc tốt hơn để dẫn đến
nhiều trẻ đọc tốt.
Dạy trẻ nói đủ câu, cô nói trước và cho trẻ nhắc lại nhiều lần hoặc cho trẻ

khác giúp đỡ các bạn. Khi đọc một bài thơ hay câu chuyện một câu chuyện để
chuẩn bị dạy cho trẻ giáo viên phải hiểu được nội dung, xác định được thể loại
thơ truyện, xác định nhịp đọc, xác định rõ mục đích yêu cầu của tác phẩm. Bên
cạnh đó tôi phải chú ý đến giọng kể của mình, kể diễn cảm, dùng ngữ điệu của
từng nhân vật trong truyện, thể hiện nét mặt cử chỉ, tư thế phù hợp với từng
diễn biến của câu truyện thì mới thu hút sự chú ý của trẻ. Giọng đọc, giọng kể
của cô nhịp nhàng, đúng nhịp điệu sẽ giúp trẻ hiểu sâu sắc hơn về nội dung bài
thơ, câu truyện và khả năng cảm thụ văn học của trẻ qua giọng đọc, giọng kể
của mình. Mặt khác, cần phải hiểu được tác giả sử dụng nghệ thuật gì?( So
sánh, nhân cách hóa…) biết được nội dung bài thơ nhắn gửi điều gì?
Để hỗ trợ trẻ vào vai, tôi cho trẻ xem lại tranh minh họa. Tôi làm mẫu cho
trẻ bắt trước hoặc trẻ khá lên thể hiện cho trẻ yếu hơn quan sát. Tôi động viên trẻ
tự nhận xét bạn và mình và khích lệ những cố gắng của trẻ. Tôi dạy trẻ phối hợp
trong vở diễn, sắp xếp đội hình, chuyển cảnh…Để vở kịch được tiếp nối liền
mạch. Tôi cho trẻ luyện tập trong các thời điểm thích hợp, cũng có thể cho trẻ
xem vở kịch để cũng cố và làm cho trẻ say mê thêm cách diễn.
Chú ý từng cá nhân phải được đọc thì giọng đọc cần thiết của trẻ qua đọc sẽ
được rèn luyện kiểm tra cụ thể. Việc dạy bất cứ một loại hình nghệ thuật nào
trong đó có cả việc đọc diễn cảm cũng đòi hỏi tôi phải thường xuyên chú ý đến
việc học tập của từng cá nhân. Mặc dù tất cả các em trong lớp đều đọc nhưng
nhận xét bạn và mình và luôn khích lệ những cố gắng của trẻ. Tôi dạy trẻ phồi
hợp trong vở diễn, sắp xếp đội hình, chỉ khi từng cá nhân đọc toàn bộ tác phẩm
hay một đoạn thì giọng nói, phong cách cần thiết của một người đọc diễn cảm
mới được rèn luyện và mới được kiểm tra một cách thật sự. Nếu nắm vững đặc
điểm cá nhân của các em, biết được trình độ đọc diễn cảm của các em thì có thể
GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca 12

SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

dựa vào chất lượng đọc của các em mà xác định được mức độ hiểu biết của trẻ
về tác phẩm đó. Sự thể hiện giọng điệu, ngữ điệu, dấu ngắt câu, điệu bộ và cử
chỉ của mỗi em có thể cho chúng ta đánh giá sự hiểu biết sâu sắc của em về tác
phẩm đó hơn là những câu trả lời.
Cần phát triển hứng thú, năng lực của mỗi cá nhân và đọc cá nhân là một
hình thức của giờ học đọc, trong đó có tính đến những đặc điểm khả năng của
từng em. Việc đọc của từng cá nhân đặc biệt quan trọng, nhờ đó tôi có thể tác
động đến từng cá nhân...Sau đó, tôi đọc lại bài thơ thật diễn cảm, nghệ thuật để
gợi cảm xúc thẩm mĩ, hướng trẻ vào ghi nhớ, học thuộc lòng và đọc lại diễn
cảm.
Tổ chức cho trẻ đọc thuộc bài thơ theo tổ, nhóm, từng cá nhân mà trẻ bắt
đầu thuộc một cách diễn cảm và tập cho trẻ nhận xét, đánh giá (về sự chính xác,
lưu loát, diễn cảm, nét mặt biểu cảm, điệu bộ…). Quá trình nghe bạn đọc, nhận
xét bạn đọc, chính là những lúc củng cố việc đọc của mình. Tôi khích lệ trẻ thi
đua đọc trước lớp một cách tự tin và ngày càng hay hơn: “Cháu thấy bạn đọc bài
thơ đã hay chưa? Vì sao? Cháu có thể đọc hay hơn bạn được không, cháu đọc
cho cả lớp cùng nghe nào? Cô thấy bạn đọc rất hay rồi đấy, lại sáng tạo nữa”…
(tôi thể hiện lại, nhấn vào biểu cảm, chỉ ra sự sáng tạo trong việc thể hiện nghệ
thuật của trẻ).
Thông qua việc tự học tự bồi dưỡng kiến thức văn học, giúp tôi hiểu rõ và
truyền thụ tác phẩm văn học đến trẻ có hiệu quả hơn. Hoặc cuối tiết học có bài
thơ nào đã phổ nhạc tôi sẽ hát cho trẻ nghe còn nếu chưa phổ nhạc tôi sẽ ngâm
thơ cho trẻ nghe để trẻ dễ cảm nhận được cái hay, cái đẹp trong bài thơ đó.
+ Ngoài tiết học :
Giáo viên cần chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi lên lớp phân tích kỹ nội dung tư
tưởng của tác phẩm, tính cách nhân vật, xác định đúng các nhiệm vụ giáo dục,

tìm tòi các hình thức tổ chức hoạt động thích hợp. Ví dụ : Truyện “Cáo, thỏ và
gà trống” tập cho trẻ thể hiện lời thoại theo vai...
GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca 13


SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

Việc cho trẻ làm quen văn học có thể tiến hành ở mọi lúc mọi nơi khi đi
dạo, khi thăm quan ...Chẳng hạn như :
Vào những giờ hoạt động ngoài trời tôi cho trẻ quan sát hoa hồng lồng vào
cho trẻ đọc bài thơ “Hoa dại” của Hà Thiên Sơn. Vào mùa hè cho trẻ quan sát
bầu trời. Cô có thể cho trẻ đọc bài thơ “ Ông mặt trời”, “ Nắng mùa hè”
Giờ hoạt động vui chơi tôi cho một số trẻ về góc xem tranh truyện, cho trẻ
đọc thơ kết hợp từ và hình ảnh...
Trong lúc chờ bàn ăn tôi có thể cho trẻ ôn lại hoặc làm quen một số bài thơ
đã học, tôi sưu tầm một số bài thơ ngoài chương trình đưa vào cho trẻ đọc nhằm
giáo dục về ăn uống để lồng vào cho trẻ.
Như vậy, bằng cách tổ chức các hoạt động một cách linh hoạt khéo léo tôi
đã giúp cho trẻ được sống trong môi trường văn học.
* Biện pháp 4: Cho trẻ làm quen văn học thông qua các môn học khác :
Ví dụ : Môn MTXQ : Tìm hiểu về “ một số loại rau” tôi lồng vào cho trẻ
đọc bài thơ “ Họ nhà rau”, “Cây cải nhỏ”
Tìm hiểu về một số động vật sống dưới nước lồng vào cho trẻ đọc bài thơ
“Rong và cá”
Tìm hiểu về một số con vật sống trong gia đình có hai chân, 2 cánh, có mỏ,
lồng vào cho trẻ đọc bài thơ “Con gà”

Nhân nhịp 8/3 tôi đưa vào cho trẻ đọc một số bài thơ, câu truyện có ý nghĩa
về bà, mẹ, cô giáo, chị như bài thơ “ Quà 8/3”, “ Cô và mẹ”...
+ Môn Giáo dục âm Nhạc
Trong giờ Giáo dục âm Nhạc giáo viên cho trẻ đọc thơ vào đầu hoạt động
để giáo viên dẫn dắt trẻ vào bài dạy hay giữa những lúc giáo viên chuyển tiết
dạy, trẻ vẫn cảm thụ được bài thơ thông qua việc cho trẻ đọc diễn cảm…để
truyền đạt tới trẻ những vẻ đẹp của tiếng nói dân tộc, sản phẩm trí tuệ và tình
cảm của bao thế hệ người việt nam.
Thông qua việc cho trẻ đọc bài thơ “ Em yêu nhà em” của Phan Thị Thanh
Nhàn giúp trẻ biết yêu mến về ngôi nhà của mình, hay là bài thơ “ Cô giáo em”
GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca 14


SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

sau khi cho trẻ đọc thơ xong cô kết hợp giới thiệu cho trẻ bài hát “Cô giáo” để
biết được tình cảm của các cháu nhỏ dành cho cô giáo.
Trẻ đọc bài thơ “bàn tay cô giáo” của Định Hải
Bàn tay cô giáo
Tết tóc cho em
Về nhà mẹ khen
Tay cô đến khéo
Bàn tay cô giáo
Vá áo cho em
Như tay chị cả
Như tay mẹ hiền

Qua được đọc bài thơ trẻ biết được công việc và tình cảm của cô giáo đối
với các cháu nhỏ. Thì dẫn dắt vào bài hát “Mẹ của em ở trường” hay khi cho trẻ
đọc bài thơ “Bác Hồ của em” dẫn dắt vào hát bài “Nhớ ơn Bác” của Phan
Huỳnh Điểu; Thơ “ Chú bộ đội hành quân trong mưa” dẫn dắt vào bài “cháu
thương chú bộ đội”
Đây là một king nghiệm làm cho các tiết Âm nhạc, hấp dẫn đồng thời giúp
trẻ cảm thụ nội dung của bài thơ đó.
Ví dụ : Môn thể dục : Khi chơi trò chơi tôi thường cho trẻ đọc các bài đồng
dao hoặc ca dao sao cho có nhịp điệu nhanh, dí dỏm giúp trẻ thực hiện tốt các
động tác của bài thể dục. Như vậy, việc cho trẻ làm quen với văn học thông qua
các môn học khác giúp trẻ cảm nhận được tác phẩm văn học một cách sâu sắc
hơn.
* Biện pháp 5: Hướng dẫn trẻ 4-5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học
ở góc Nghệ thuật.
Theo chương trình giáo dục Mầm non mới hiện nay, hoạt động góc đi đôi
với hoạt động học có chủ đích. Ở hoạt động học có chủ đích, mỗi tuần chỉ có
một giờ hoạt động, vì vậy việc hướng dẫn trẻ vào hoạt động thông qua các giờ
hoạt động cũng là biện pháp rất cần thiết. Phương pháp này nhằm phát triển ở trẻ
GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca 15


SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

cảm giác, nhịp điệu của bài thơ, qua đó giúp trẻ thể hiện bài thơ, câu chuyện
bằng chính khả năng của mình. Trẻ có thể cảm nhận và tự diễn xuất theo ý thích
của mình. Tôi hướng dẫn và khuyến khích trẻ đóng kịch dưới nhiều hình thức:

Việc cho trẻ đọc thơ, kể chuyện ở hoạt động góc chủ yếu giúp trẻ biết
hưởng ứng cảm xúc bằng chính những phản ứng của trẻ sao cho phù hợp với
nhịp điệu bài thơ, không nhất thiết yêu cầu trẻ phải đọc, kể giống như cô.
* Biện pháp 6: Giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học qua
hoạt động biểu diển văn nghệ vào lúc nêu gương cuối tuần
Ở Hoạt động biểu diễn văn nghệ nêu gương cuối tuần, mỗi tuần chỉ có một
giờ hoạt động, vì vậy việc hướng dẫn trẻ hoạt động biểu diễn thông qua giờ hoạt
động nêu gương cũng là biện pháp rất cần thiết. Phương pháp này nhằm phát
triển ở trẻ tính tự lập mạnh dạn biểu diễn trước đám đông, giáo viên lập kế
hoạch và tập duyệt nghiêm túc như sẽ biểu diễn thực sự trước khán giả. qua đó
giúp trẻ thể hiện nhịp điệu bài thơ bằng chính hoạt động của mình. Trẻ có thể
cảm nhận và tự diễn xuất theo ý thích của mình. Trẻ hứng thú khi tham gia hoạt
động vì được biểu diễn như là một diễn viên biểu diễn, trẻ thích thể hiện mình
cho mọi người xem.
Tôi hướng dẫn khuyến khích trẻ dưới nhiều hình thức:
Ví dụ : Cho trẻ biểu diễn theo nhóm, theo từng cá nhân trẻ, giúp trẻ mạnh
dạn hơn, tự tin hơn, ngôn ngữ của trẻ trở nên mạch. Trẻ làm MC người dẫn dắt
giới thiệu chương trình biểu diễn văn nghệ cuối tuần, trẻ được đọc thơ, kể
chuyện…
* Biện pháp 7: Phối kết hợp với phụ huynh :
Công tác phối kết hợp phụ huynh và nhà trường là một vấn đề rất quan
trọng, nó góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Ở bảng tuyên
truyền trước lớp tôi thường dán những nội dung mà trong tuần sẽ học để phụ
huynh tiện theo dõi để cùng phối hợp với cô trong việc giáo dục trẻ. Tôi

GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca 16

SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

thường dán nội dung các bài thơ, bài hát, câu chuyện để phụ huynh biết và về
nhà kể, đọc, hát cho trẻ nghe hoặc khi trẻ đọc, hát thì phụ huynh biết sai ở chỗ
nào mà sửa kịp thời cho trẻ.
Khi đón và trẻ tôi cũng trao đổi về tình hình sức khỏe, học tập của trẻ. Đặc
biệt là những trẻ khả năng ngôn ngữ còn yếu tôi nhắc nhở phụ huynh về nhà
chú ý sửa, thường xuyên trò chuyện để trẻ với trẻ, đọc thơ để ngôn ngữ của trẻ
được phát triển tốt hơn. Vì thế tôi thường xuyên trao đổi với phụ huynh giúp
phụ huynh hiểu được tầm quan trọng của bộ môn làm quen văn học từ đó để
đưa ra biện pháp cụ thể.
Trên các tiết học tôi đều theo dõi để tìm ra những cái sai của trẻ rồi tìm
cách gặp phụ huynh trao đổi, động viên phụ huynh giúp đỡ thêm cho trẻ ở nhà.
Đối với trẻ tiếp thu bài tốt, đọc thơ kể chuyện hay, diễn cảm tôi cũng gặp và trao
đổi với phụ huynh để về nhà bố mẹ động viên khen ngợi kịp thời.
Trên đây là một vài giải pháp thực hiện để mang lại chất lượng Một số giải
pháp giúp trẻ 4-5 tuổi học tốt qua hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm
non Sơn Ca, để thực hiện các giải pháp tôi cần có các điều kiện.
c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
Các giải pháp, biện pháp khi thực hiện đề tài có mối quan hệ mật thiết với
nhau, biện pháp này nó sẽ hỗ trợ cho biện pháp kia nhằm hòa quyện các nội
dung lại với nhau để đi đến một thể thống nhất là tìm ra các giải pháp tối ưu nhất
nhưng vẫn đảm bảo được tính chính xác, khoa học và lô gíc giữa các giải pháp
và biện pháp.
Để cho trẻ học tốt hoạt động làm quen văn học thì cần phối hợp nhiều giải
pháp, biện pháp với nhau. Song những giải pháp, biện pháp được nêu trong đề
tài có mối quan hệ khăng khít và hỗ trợ cho nhau. Biện pháp cho trẻ học tốt hoạt
động làm quen văn học ở mọi lúc, mọi nơi, trong các hoạt động hằng ngày của

trẻ và biện pháp phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội sẽ hỗ trợ cho các

GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca 17


SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

biện pháp khác. Từ các biện pháp trên đã hỗ trợ giúp cho biện pháp tổ chức tiết
học của trẻ đạt hiệu quả cao hơn.
Bởi lẽ khi làm quen với văn học mọi lúc, mọi nơi, trong các hoạt động hàng
ngày tốt, thông qua các hoạt động ngoài tiết học và trò chơi. Như vậy khi tham
gia vào tiết học trẻ sẽ mạnh dạn, tự tin và phát âm chuẩn hơn, đáng khả quan
hơn, trẻ tự tin hơn và trẻ sử dụng ngôn ngữ phong phú hơn, đầy sức diễn cảm
từ đó giúp trẻ cảm thụ được văn học tốt hơn.
d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu, phạm vi
và hiệu quả ứng dụng
Sau một thời gian thực hiện, là một giáo viên trực tiếp đứng lớp tôi rất phấn
khởi khi kết quả đạt được rất cao
* Đối với trẻ : Trẻ hứng thú tham gia vào các hoạt động, ngôn ngữ của trẻ
trở nên mạch hơn so với những năm trước đây. Trẻ biết cảm thụ được cái hay,
cái đẹp trong cuộc sống có thái độ đúng mực với cái thiện, cái ác, biết yêu quê
hương, đất nước, yêu ông bà cha mẹ, yêu quý thầy cô, bạn bè...Cụ thể :
* Thống kê
Vào giữa năm học, tôi đã kiểm tra, khảo sát, thống kê về hoạt động làm
quen văn học để nắm bắt khả năng nhận thức của từng cá nhân trẻ. Cụ thể :
Nội dung

Đọc diễn cảm
Thuộc nhiều, nhanh
Phát triển ngôn ngữ, diễn đạt tốt

Tổng số cháu
42
42
42

Khảo sát giữa năm
SL
%
25/42
59,5
30/42
71,4
34/42
80,9

Vào gần cuối năm học, tôi đã kiểm tra, khảo sát, thống kê về hoạt động làm
quen văn học để nắm bắt khả năng nhận thức của từng cá nhân trẻ. Cụ thể :

Nội dung

GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Tổng số cháu

Khảo sát giữa năm
SL

%

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca 18


SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

Đọc diễn cảm
Thuộc nhiều, nhanh
Phát triển ngôn ngữ, diễn đạt tốt

42
42
42

28/42
35/42
37/42

66,6
83,3
88,0

Qua quá trình thực hiện đề tài và áp dụng một số giải pháp, biện pháp cho
trẻ học tốt hoạt động làm quen văn học đã cho thấy :
+ Các cháu hứng thú khi học và nắm vững kiến thức hơn, cũng như nhớ
nội dung bài lâu hơn, sâu hơn, qua đó cô giáo đã nhận ra được sự nhanh nhẹn
thông minh của từng cá nhân trẻ và phát huy được thêm tính sáng tạo cho trẻ.

+ Trẻ lớp tôi thông minh sáng tạo hơn khi học các tiết văn học.
+ Trẻ thích được đóng kịch.
+ Trẻ thích được đọc thơ, kể chuyện.
+ Trẻ ghi nhớ thuộc thơ truyện lâu hơn.
+ Trẻ có khả năng tự sáng tạo và thể hiện tính cách, nhập vai một cách linh
hoạt.
+ Biết kể chuyện sáng tạo, kể theo trí tưởng tượng một cách phong phú và
đa dạng hơn.
* Đối với giáo viên :
+Dự giờ :
Tôi luôn luôn học hỏi đồng nghiệp thông qua các buổi dự giờ, thao giảng,
dự giờ chuyên đề… tìm ra các biện pháp để áp dụng phù hợp với lớp mình.
Tôi đã vững vàng hơn trong việc tổ chức hoạt động cho trẻ 4 - 5 tuổi làm
quen văn học, linh hoạt hơn trong các tiết dạy, đúc rút được nhiều kinh nghiệm
cho bản thân.
Qua bản SKKN này bản thân tôi ngày càng nắm vững kiến thức nội dung
các hoạt động, rút được nhiều kinh nghiệm, trau dồi thêm kiến thức, qua các giờ
hoạt động, các giờ vui chơi để rèn luyện cho trẻ.

GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca 19


SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

Mỗi khi tiến hành các hoạt động tôi cảm thấy tự tin, thoải mái, tiết học trở
nên sinh động và hấp dẫn hơn. Nhờ đó việc làm quen văn học cho trẻ cũng thuận

lợi hơn và không gò bó, rập khuôn.
Từ chỗ SKKN tôi đã thành công trong các hội thi, thao giảng ở trường
được Ban giám hiệu và đồng nghiệp đánh giá cao.
* Đối với phụ huynh : Phụ huynh ngày càng tin tưởng, chăm lo hơn đến
phương pháp giáo dục trẻ, có ý thức trong việc dạy trẻ làm quen với các tác
phẩm văn học thêm ở nhà ...Giữa phụ huynh và giáo viên đã có sự hợp tác tích
cực.
III. Phần kết luận kiến nghị
1. Kết luận
Bậc giáo dục mầm non là một bậc học đặc biệt quan trọng trong sự nghiệp
đào tạo con người mới, là cơ sở hình thành và phát triển con người. Chính vì vậy
là một giáo viên mầm non luôn cần có phẩm chất đạo đức, lối sống, tư tưởng,
lập trường vững vàng . Luôn bồi dưỡng trau dồi kiến thức, rèn luyện kỹ năng
nhận biết, phát âm chuẩn cho trẻ ngay từ những ngày đầu học đọc, vì kỹ năng
này đóng một vị trí rất quan trọng trong cuộc sống hàng ngày của trẻ giúp trẻ có
thêm nhiều vốn từ mới làm giàu cho kho tàng tiếng Việt.
Cho trẻ làm quen với một số lượng tác phẩm văn học đáng kể trẻ nhận biết
được sự khác nhau về nội dung và hình thức giữa các thể loại thơ, truyện, phân
biệt được hình tượng nghệ thuật với hiện thực, hình thành một số khái niệm văn
học như: Thơ, truyện, nhân vật, hình ảnh. Nhận biết các mối quan hệ biểu hiện
giữa hoàn cảnh, trạng thái tình huống và nhân vật. Giữa lời kể, lời thuật, lời bạch
chữ tình và ngôn ngữ nhân vật. Giữa không khí âm sắc giọng điệu của tác phẩm
văn học và hành động văn học. Qua tác phẩm văn học trẻ quen dần tính chất
nhiều nghĩa và tinh luyện của ngôn ngữ văn học dần dần tiến tới hiểu được
nghĩa thực đến nghĩa bóng, từ nghĩa văn cảnh đến ý tưởng nhà văn muốn truyền
đạt.
GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca 20

SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

Việc cho trẻ làm quen văn học ngay từ lứa tuổi mầm non là một cơ sở để
giúp trẻ hình thành và phát triển nhân cách con người.
Đối với trẻ thơ một trong những nhiệm vụ cơ bản của việc giáo dục nhân
cách cho trẻ là hình thành ở trẻ tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống con người,
qua đó trẻ biết kính yêu ông bà, cha mẹ, anh chị tình cảm thương yêu quan tâm
tới bạn bè em nhỏ, luôn có thái độ chăm sóc và bảo vệ vật nuôi cây trồng....
2. Kiến nghị
Theo tôi việc cho trẻ mầm non 4 – 5 học tốt hoạt động làm quen văn học số
hiện nay còn gặp rất nhiều hạn chế về mọi mặt. Do vậy bản thân tôi có một số
kiến nghị như sau:
Để trẻ tiếp thu văn học ngày càng tốt hơn, hứng thú hơn nữa. Rất mong
muốn lãnh đạo cấp trên quan tâm nhiều hơn nữa trong việc bổ sung thêm thiết
bị, đồ dùng cho môn văn học nói riêng để trẻ có thêm nhiều đồ dùng để phục vụ
cho tiết dạy.
Bản thân giáo viên chúng tôi sẽ luôn cố gắng và cố gắng hơn nữa làm thêm
đồ dùng đồ chơi, tạo mọi điều kiện để trẻ tiếp thu bài được tốt hơn.
Trên đây là một số biện pháp hữu ích nhằm giúp “ Trẻ 4 - 5 tuổi học tốt.
Qua hoạt động làm quen văn học”. Tôi rất mong được sự ủng hộ của các đồng
nghiệp và của các cấp lãnh đạo.
Dray sáp, ngày 10 tháng 01 năm 2017
Người viết sáng kiến

H’ Ruôi Niê Kdăm

GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca 21


SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN CẤP TRƯỜNG
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
( Ký tên, đóng dấu)

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN CẤP HUYỆN
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
( Ký tên, đóng dấu)

MỤC LỤC
TT
GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Nội dung

Trang
Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca 22


SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

I
1
2
3
4
5
II
1
2
3
a
b
c
d
III
1
2

PHẦN MỞ ĐẦU

Lý do chọn đề tài
Mục tiêu nhiệm vụ của đề tài
Đối tượng nghiên cứu
Giới hạn của đề tài
Phương pháp nghiên cứu
PHẦN NỘI DUNG
Cơ sở lí luận
Thực trạng
Nội dung và hình thức của giải pháp
Mục tiêu của giải pháp
Nội dung và cách thức của giải pháp
Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp
Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu.
PHẦN KẾT LUẬN KIẾN NGHỊ
Kết luận
Kiến nghị
Mục lục

1-2
3
3
3–4
4
4–5
5–8
8
8
9 – 17
17 – 18
18 – 20

20 – 21
21
23

Danh mục tài liệu tham khảo

24

TÀI LIỆU THAM KHẢO
STT
Tên tài liệu
1
Phương pháp tổ chức hoạt động làm quen với
2
3

tác phẩm văn học.
Phương pháp dạy trẻ học nói như thế nào
Chương trình chăm sóc giáo dục trẻ từ 4 - 5

Tác giả

Nhiều tác giả NXBGD

tuổi.
GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca 23

SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi học tốt hoạt động làm quen văn học ở trường Mầm

Non Sơn Ca

4
5
6

Phương pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ qua bộ
môn LQVH.
Dạy học tác phẩm văn học dành cho thiếu nhi

Hoàng Văn Cần ( NXBGD)

Tâm lý học trẻ em lứa tuổi mầm non

Nguyễn Thị Ánh Tuyết

Giáo dục học
Qua các trang mạng internet

Trần Thị Tuyết Oanh

7
8

GV: H’ Ruôi Niê Kdăm

Đơn Vị: Trường Mầm Non Sơn Ca 24