Vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường giao thông nông thôn ở thành phố hà nội (tt)

1
MỞ ĐẦU
1. Giới thiệu khái quát về luận án
Luận án “Vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường giao
thông nông thôn ở thành phố Hà Nội” là kết quả nghiên cứu độc lập
của tác giả dưới sự chỉ đạo, định hướng và giúp đỡ của thầy hướng
dẫn, khoa chuyên ngành và các nhà khoa học. Đây là vấn đề đã được
nghiên cứu sinh (NCS) chuyên tâm nghiên cứu trong quá trình học tập
tại trường đại học, làm luận văn thạc sĩ và trong suốt quá trình công
tác, giảng dạy của mình. Luận án gồm: Phần mở đầu, tổng quan các
vấn đề nghiên cứu, 3 chương (7 tiết), danh mục các công trình nghiên
cứu của tác giả, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục.
2. Lý do lựa chọn đề tài luận án
Phát huy vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường GTNT
đang là một vấn đề nổi cộm hiện nay, nhất là trong bối cảnh chúng ta
đang quyết tâm thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 26-NQ/TW ngày
05/8/2008 của Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) về
nông nghiệp, nông dân và nông thôn. Với thành phố Hà Nội, để thực
hiện nhiệm vụ này, Hội đồng nhân dân (HĐND) thành phố đã ban
hành Nghị quyết số 03/2010/NQ-HĐND ngày 21/4/2010 về xây dựng
nông thôn mới thành phố Hà Nội giai đoạn 2010 – 2020, định hướng
2030. Nghị quyết khẳng định rằng, Hà Nội có hơn 17.000 km đường
GTNT phục vụ cho hơn 75% dân số hiện tại và khoảng gần 60% dân
số ở vùng nông thôn trong những năm 2020.
Hiện nay ở Hà Nội, phát triển đường GTNT được coi là khó
thực hiện nhất do liên quan đến nguồn lực và càng khó hơn khi toàn bộ
tỉnh Hà Tây, huyện Mê Linh của tỉnh Vĩnh Phúc và bốn xã thuộc
huyện Lương Sơn tỉnh Hoà Bình được sáp nhập về Hà Nội; đặc biệt là
đối với các xã vùng núi, tỷ lệ đường GTNT cần phải đầu tư xây dựng,
nâng cấp rất lớn, đòi hỏi phải huy động đóng góp rất lớn của người dân
và sự hỗ trợ không nhỏ của Nhà nước, chính quyền thành phố và các

địa phương. Còn đối với các huyện ven đô, phải đầu tư hệ thống đường


2
kết nối giữa đô thị với khu dân cư, quốc lộ, tỉnh lộ... để vừa phục vụ
phát triển kinh tế, dân sinh, vừa giảm ùn tắc giao thông... Mặt khác, tỷ
lệ đường giao thông nội đồng ở thành phố Hà Nội được cứng hóa ở
mức thấp khoảng 40%, mặt cắt đường còn hẹp, xe ô tô vận tải không
đi vào được, phải trung chuyển, làm tăng chi phí sản xuất và giá thành
sản phẩm. Chính vì vậy, đầu tư xây dựng đường GTNT cần có quy
hoạch bài bản, đồng bộ, quan trọng nhất là cần số vốn đầu tư lớn để Hà
Nội có hệ thống đường GTNT đáp ứng đa mục tiêu.
Trong thời gian qua, việc huy động vốn xây dựng đường GTNT
ở Hà Nội còn hạn chế, chưa khơi dậy đa dạng các nguồn vốn trong xã
hội cho đầu tư xây dựng, vốn dành cho bảo trì khai thác đường GTNT
chưa đầy đủ, việc quản lý, sử dụng vốn chưa hợp lý… Điều đó đòi hỏi
phải tăng cường hơn nữa vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường
GTNT. Mặt khác, hoạt động nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn xây
dựng đường GTNT ở thành phố Hà Nội và bảo đảm các nguồn lực cho
xây dựng đang còn khoảng cách khá lớn, chưa cung cấp được cơ sở
khoa học thật sự cho Nhà nước xây dựng và hoàn thiện cơ chế, chính
sách, kế hoạch xây dựng đường GTNT, trực tiếp ảnh hưởng đến phát
huy vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng GTNT hiện nay.
Từ sự phân tích trên đây cho thấy, nghiên cứu về vai trò nhà
nước đối với vốn xây dựng đường GTNT là thực sự cần thiết.Chính vì
vậy, tác giả lựa chọn đề tài “Vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng
đường giao thông nông thôn ở thành phố Hà Nội”để nghiên cứu.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
* Mục đích nghiên cứu:
Làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về vai trò nhà nước đối với

vốn xây dựng đường GTNT ở thành phố Hà Nội, trên cơ sở đó đánh
giá đúng thực trạng, đề xuất quan điểm và giải pháp phát huy vai trò
nhà nước đối với vấn đề này trong thời gian tới.
* Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Khái quát lý luận chung về đường GTNT, vốn xây dựng


3
đường GTNT, vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường GTNT;
xây dựng khái niệm trung tâm và các nội dung vai trò nhà nước đối với
vốn xây dựng đường GTNT ở thành phố Hà Nội.
- Nghiên cứu kinh nghiệm phát huy vai trò nhà nước đối với
vốn xây dựng đường GTNT ở một số địa phương trong nước và bài
học cho thành phố Hà Nội.
- Khảo sát thực trạng, đánh giá ưu điểm và hạn chế trong thực
hiện vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường GTNT ở thành phố
Hà Nội thời gian qua. Chỉ ra nguyên nhân và những vấn đề đặt ra trong
thực hiện vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường GTNT ở thành
phố Hà Nội.
- Đề xuất các quan điểm và giải pháp phát huy vai trò nhà nước
đối với vốn xây dựng đường GTNT ở thành phố Hà Nội thời gian tới.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
* Đối tượng nghiên cứu: Vai trò nhà nước đối với vốn xây
dựng đường GTNT dưới góc nhìn của khoa học Kinh tế chính trị.
* Phạm vi nghiên cứu:
- Phạm vi về nội dung: Chủ yếu nghiên cứu vai trò nhà nước
đối với huy động vốn xây dựng đường GTNT ở thành phố Hà Nội.
“Nhà nước” trong luận án này là một chủ thể thống nhất từ Trung ương
đến địa phương, có sự phân cấp quản lý và có sự phân định về vị trí,
chức năng, nhiệm vụ cụ thể giữa Trung ương và địa phương về xây

dựng GTNT ở thành phố Hà Nội. Vốn cho xây dựng đường GTNT
trong luận án chủ yếu là vốn tài chính, tiền tệ. Đường GTNT được
nghiên cứu trong luận án là đường bộ.
- Phạm vi về không gian: Địa bàn nông thôn được lựa chọn
khảo sát là một số huyện ngoại thành của thành phố Hà Nội như: Đan
Phượng, Ba Vì, Thanh Trì, Phú Xuyên, Thạch Thất, Sóc Sơn, Mỹ Đức,
Ứng Hoà.
- Phạm vi về thời gian: Các số liệu, tư liệu nghiên cứu chủ yếu
từ năm 2011 đến nay.


4
5. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu
* Cơ sở lý luận: Luận án dựa trên cơ sở lý luận của Chủ nghĩa
Mác – Lênin; tư tưởng Hồ Chí Minh; đường lối, quan điểm của Đảng
về vai trò nhà nước trong phát triển kinh tế - xã hội (KT- XH). Đồng
thời kế thừa và phát triển kết quả nghiên cứu liên quan đến nội dung
luận án của các nhà khoa học.
* Cơ sở thực tiễn: Kinh nghiệm của một số địa phương trong
nước về thực hiện vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường GTNT,
thực tiễn xây dựng đường GTNT ở Hà Nội và các báo cáo, các số liệu
thống kê của thành phố Hà Nội về những nội dung liên quan đến đề tài.
* Phương pháp nghiên cứu: Luận án sử dụng tổng hợp
cácphương pháp nghiên cứu như: phương pháp duy vật biện chứng và
duy vật lịch sử; phương pháp trừu tượng hóa khoa học; phương pháp
kết hợp lô gíc và lịch sử; phương pháp nghiên cứu các văn bản pháp
quy, tổng hợp các tài liệu, các báo cáo và số liệu nghiên cứu thực tế;
phương pháp phân tích, tổng hợp, thống kê và so sánh; phương pháp
điều tra, tổng kết thực tiễn và phương pháp chuyên gia…
6. Những đóng góp mới của luận án

- Đưa ra quan niệm về vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng
đường GTNT ở thành phố Hà Nội.
- Làm rõ nội dung vai trò của nhà nước đối với vốn xây dựng
đường GTNT.
- Đề xuất các quan điểm cơ bản và giải pháp chủ yếu phát huy vai
trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường GTNT ở thành phố Hà Nội.
7. Ý nghĩa lý luận, thực tiễn của luận án
* Ý nghĩa lý luận
Góp phần cung cấp các luận cứ khoa học cho các nhà quản lý
và hoạt động thực tiễn của Hà Nội cũng như của các địa phương khác
trong cả nước về phát huy vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng
đường GTNT nói riêng và trong phát triển kinh tế nói chung ở từng
giai đoạn.
* Ý nghĩa thực tiễn
Kết quả nghiên cứu của luận án có thể được dùng làm tài liệu
tham khảo, giảng dạy, học tập một số nội dung liên quan đến kinh tế


5
chính trị, kinh tế phát triển, quản lý kinh tế…, làm tài liệu tham khảo
cho các địa phương và các độc giả quan tâm nghiên cứu vấn đề vai trò
nhà nước đối với vốn xây dựng đường GTNT.
8. Kết cấu của luận án
Luận án gồm có phần mở đầu, nội dung 3 chương với 7 tiết,
kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục.
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI
1. Các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài
1.1. Những công trình nghiên cứu nước ngoài liên quan
đến đề tài

Nghiên cứu sinh đã tổng quan được 04 công trình. Trong đó,
các tác giả đã đi sâu nghiên cứu về vay nợ cho phát triển kết cấu hạ
tầng (KCHT) KT – XH; giải pháp tài chính cho cơ sở hạ tầng giao
thông nông thôn (GTNT); vai trò của Chính phủ trong đầu tư công;
đầu tư cơ sở hạ tầng nông thôn.
1.2. Những công trình nghiên cứu trong nước liên quan
đến đề tài
Bên cạnh các nghiên cứu ngoài nước, NCS đã tổng quan được
28 công trình nghiên cứu trong nước liên quan đến đề tài. Các công
trình này đã tập trung nghiên cứu những vấn đề về: Phát triển KCHT,
KCHT giao thông; Vấn đề vốn cho phát triển KCHT, công nghiệp hóa,
hiện đại hóa (CNH, HĐH) và phát triển KT – XH; Vai trò nhà nước
đối với phát triển KT - XH và phát triển giao thông, GTNT.
2. Khái quát kết quả nghiên cứu của các công trình khoa
học đã công bố và những vấn đề luận án tập trung giải quyết
2.1. Khái quát kết quả nghiên cứu của các công trình khoa
học đã công bố liên quan đến đề tài luận án
Các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài cho thấy, các tác
giả đã dành nhiều công sức, với dung lượng đáng kể đề cập đến vai trò
nhà nước đối với phát triển KT - XH nói chung và ở một số lĩnh vực cụ
thể. Tuy nhiên, chưa thấy công trình nào trực tiếp nghiên cứu về “Vai trò
nhà nước đối với vốn xây dựng đường GTNT ở thành phố Hà Nội”.


6
2.2. Những vấn đề đặt ra luận án cần tập trung giải quyết
Thứ nhất: Đưa ra quan niệm về đường GTNT? Xây dựng
đường GTNT có những đặc điểm gì liên quan mật thiết đến vai trò nhà
nước đối với vốn xây dựng đường GTNT đó?. Xây dựng đường GTNT
có vai trò như thế nào đối với phát triển KT - XH ở nông thôn nước ta

hiện nay, từ đó cần làm gì để nâng cao vai trò của các chủ thể, nhất là
vai trò nhà nước trong bảo đảm các nguồn lực, trước tiên là vốn cho
xây dựng đường GTNT?.
Thứ hai: Làm rõ các nội dung liên quan đến vốn cho xây dựng
đường GTNT như: quan niệm, đặc điểm, các loại vốn.
Thứ ba: Đưa ra quan niệm về vai trò nhà nước đối với vốn xây
dựng đường GTNT ở thành phố Hà Nội; Làm rõ nội dung và các nhân
tố ảnh hưởng đến vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường GTNT
ở thành phố Hà Nội.
Thứ tư: Đánh giá đúng thực trạng, chỉ ra nguyên nhân và
những vấn đề cần tập trung giải quyết từ thực trạng vai trò của nhà
nước đối với vốn xây dựng đường GTNT ở thành phố Hà Nội.
Thứ năm: Đề xuất các quan điểm cơ bản và giải pháp chủ yếu
phát huy vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường GTNT ở thành
phố Hà Nội thời gian tới.
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VAI TRÒ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI
VỐN XÂY DỰNG ĐƯỜNG GIAO THÔNG NÔNG THÔN
Ở THÀNH PHỐ HÀ NỘI VÀ KINH NGHIỆM CỦA MỘT
SỐ ĐỊA PHƯƠNG
1.1. Đường giao thông nông thôn, xây dựng đường giao
thông nông thôn và vốn xây dựng đường giao thông nông thôn
1.1.1. Đường giao thông nông thôn, xây dựng đường giao
thông nông thôn
1.1.1.1. Quan niệm về đường giao thông nông thôn
Đường GTNT trong luận án được hiểu là một bộ phận của hệ


7
thống KCHT GTNT, là hệ thống đường trên địa bàn nông thôn tạo sự

gắn kết và liên hoàn thông suốt với đường quốc lộ, tỉnh lộ, kết nối các
khu dân cư, thôn xóm, phục vụ phát triển kinh tế, đời sống dân sinh và
kết hợp chặt chẽ phát triển kinh tế với tăng cường quốc phòng, an ninh
tại các vùng nông thôn.
1.1.1.2. Đặc điểm xây dựng đường giao thông nông
thôn ở nước ta
Một là, vị trí xây dựng phù hợp với điều kiện kinh tế, xã hội,
tự nhiên của từng huyện, xã và bảo đảm sự kết nối thông suốt từ trung
tâm huyện, xã đến khu cụm dân cư, hộ gia đình, đồng ruộng, khu vực
sản xuất, trang trại, chợ nông thôn; Hai là, xây dựng các loại đường
GTNT với quy mô không lớn, tiêu chuẩn thiết kế thường thấp hơn tỉnh
lộ và quốc lộ; Ba là, quản lý xây dựng đường GTNT có sự phân công,
phân cấp trách nhiệm rõ ràng và tuân thủ kế hoạch xây dựng đã được
cấp có thẩm quyền phê duyệt.
1.1.1.3. Vai trò của xây dựng đường giao thông nông thôn
trong phát triển kinh tế - xã hội ở nông thôn nước ta
Một là, xây dựng đường GTNT tạo tiền đề cho phát triển kinh
tế nông thôn và gia tăng lợi ích xã hội cho người dân ở khu vực nông
thôn; Hai là, xây dựng đường GTNT góp phần đẩy mạnh CNH, HĐH
nông nghiệp, nông thôn; Ba là, xây dựng đường GTNT tác động đến
phân bố lại dân cư nông thôn; Bốn là, xây dựng đường GTNT là điều
kiện quan trọng trong khu vực phòng thủ, bảo đảm an ninh và giữ gìn
trật tự an toàn trên địa bàn nông thôn.
1.1.2. Vốn xây dựng đường giao thông nông thôn
1.1.2.1. Quan niệm về vốn xây dựng đường giao
thông nông thôn
Vốn xây dựng đường GTNT được quan niệm là tổng giá trị
của những tài sản (tài sản hữu hình, tài sản vô hình, tài sản tài chính)
được huy động từ nhiều nguồn, sử dụng trực tiếp hoặc gián tiếp vào
quá trình đầu tư xây mới, nâng cấp, cải tạo,... các tuyến đường GTNT.

1.1.2.2. Đặc điểm của vốn xây dựng đường giao


8
thông nông thôn
Một là, sự đa dạng quan hệ sở hữu về vốn xây dựng đường
GTNT; Hai là,sự đa dạngvề hình thức vốn xây dựng đường GTNT; Ba
là, vốn cho xây dựng đường GTNT thường lớn và phải được đảm bảo
thường xuyên, kịp thời; Bốn là, vốn xây dựng đường GTNT ở nước ta
hiện nay là một dạng đầu tư không thu hồi vốn.
1.2. Quan niệm, nội dung, nhân tố ảnh hưởng đến vai tro
nhà nước đối với vốn xây dựng đường giao thông nông thôn ở
thành phố Hà Nội
1.2.1. Vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường giao
thông nông thôn
1.2.1.1. Vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng
đường giao thông nông thôn bắt nguồn từ vai trò nhà nước
đối với phát triển kinh tế nông thôn
Một số biểu hiện Nhà nước can thiệp vào phát triển kinh tế
nông thôn: 1) Nhà nước đầu tư phát triển KCHT ở nông thôn, nhất là
thủy lợi; 2) Nhà nước đầu tư phát triển KCHT phục vụ tiếp thị; 3) Nhà
nước đề ra chính sách đất đai nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất,
phát triển trang trại; 4) Nhà nước tổ chức nông dân sản xuất dưới các
hình thức tập thể; 5) Nhà nước thành lập các hội đồng tiếp thị.
1.2.1.2. Vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường giao
thông nông thôn - quan niệm chung
Vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường GTNT là tập
hợp những nhiệm vụ được thực hiện theo chức năng của Nhà nước
trong huy động, quản lý và sử dụng vốn xây dựng đường GTNT nhằm
phát triển GTNT một cách bền vững tạo tiền đề cho phát triển kinh tế

xã hội khu vực nông thôn, bảo đảm quốc phòng, an ninh và phục vụ sự
nghiệp CNH, HĐH nông nghiệp, nông thôn.
1.2.2. Quan niệm về vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng
đường giao thông nông thôn ở thành phố Hà Nội
Vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường GTNT ở thành
phố Hà Nội là tập hợp những nhiệm vụ được thực hiện theo chức năng


9
của chính quyền nhà nước các cấp của thành phố Hà Nội trong huy
động, quản lý và sử dụng vốn xây dựng đường GTNT nhằm phát triển
GTNT một cách bền vững tạo tiền đề cho phát triển KT-XH khu vực
nông thôn, bảo đảm quốc phòng, an ninh và phục vụ sự nghiệp CNH,
HĐH nông nghiệp nông thôn ở thành phố Hà Nội.
Nội hàm quan niệm chỉ rõ các vấn đề sau: Một là, chính quyền
các cấp của thành phố Hà Nội thực hiện nhiệm vụ theo chức năng quản
lý nhà nước về vốn xây dựng đường GTNT của thành phố; Hai là, nội
dung vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng GTNT ở thành phố Hà
Nội có 3 nội dung chủ yếu: Thiết lập khung khổ pháp lý cho việc huy
động, quản lý và sử dụng vốn xây dựng đường GTNT; kế hoạch bảo
đảm các nguồn vốn và tổ chức huy động vốn cho xây dựng đường
GTNT; kiểm tra, giám sát về vốn xây dựng đường GTNT theo quy
định của pháp luật; Ba là, thực hiện vai trò nhà nước đối với vốn xây
dựng đường giao thông nông thôn ở thành phố Hà Nội theo phương
thức kết hợp kế hoạch với thị trường; Bốn là, thực hiện vai trò nhà
nước đối với vốn xây dựng đường GTNT nhằm phát triển GTNT một
cách bền vững, tạo sự gắn kết, liên hoàn thông suốt từ mạng lưới giao
thông quốc gia đến đường huyện, đường thôn xã, giữa các vùng
chuyên canh sản xuất hàng hoá lớn, vùng nguyên liệu với các tụ điểm
công nghiệp chế biến, giữa sản xuất – chế biến và tiêu thụ, kết hợp

giữa kinh tế với an ninh, quốc phòng, nhằm đáp ứng ngày càng tốt hơn
nhu cầu phát triển kinh tế Thủ đô và nhu cầu đi lại của nhân dân.
1.2.3. Nội dung vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng
đường giao thông nông thôn ở thành phố Hà Nội
1.2.3.1. Nhà nước thiết lập khuôn khổ pháp lý cho việc huy
động, quản lý, sử dụng vốn xây dựng đường giao thông nông thôn
Với nội dung này, vai trò nhà nước thực hiện các mặt công tác
sau: Thứ nhất, Nhà nước ban hành cơ chế huy động các nguồn vốn
trong xã hội để xây dựng đường GTNT đúng mục đích, nguyên tắc, tổ


10
chức chặt chẽ, bảo đảm đúng định mức theo quy định; Thứ hai, Nhà
nước ban hành cơ chế quản lý và sử dụng vốn xây dựng đường GTNT
đúng mục đích, đúng đối tượng và đạt hiệu quả cao; Thứ ba, Nhà nước
tạo những điều kiện cần thiết để cơ chế chính sách về vốn xây dựng
đường GTNT đi vào thực tiễn.
1.2.3.2. Nhà nước có kế hoạch bảo đảm các nguồn vốn và tổ
chức huy động vốn xây dựng đường giao thông nông thôn.
Nhà nước thực hiện những công tác sau: Thứ nhất, lập kế
hoạch bảo đảm các nguồn vốn cho xây dựng đường GTNT; Thứ hai, tổ
chức huy động vốn cho xây dựng đường GTNT.
1.2.3.3. Nhà nước tổ chức kiểm tra, giám sát về vốn xây dựng
đường giao thông nông thôn
Thứ nhất, kiểm tra việc chấp hành các quy định về huy động,
quản lý vốn cho các dự án xây dựng đường GTNT; Thứ hai, kiểm tra,
đánh giá hiệu quả sử dụng vốn và tình hình thực hiện các dự án xây
dựng đường GTNT.
1.2.4. Những nhân tố ảnh hưởng đến vai trò nhà nước đối
với vốn xây dựng đường giao thông nông thôn ở thành phố Hà Nội

1.2.4.1. Sự sáp nhập, mở rộng địa giới thành phố Hà Nội đòi
hỏi phải tăng cường vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường
giao thông nông thôn
1.2.4.2. Các công cụ quản lý vốn xây dựng đường giao thông
nông thôn ở thành phố Hà Nội
1.2.4.3. Tình hình kinh tế - xã hội ở nông thôn
thành phố Hà Nội
1.2.4.4. Hợp tác quốc tế của thành phố Hà Nội
về giao thông tác động đến vai trò nhà nước đối với
vốn xây dựng đường giao thông nông thôn
1.3. Kinh nghiệm phát huy vai tro nhà nước đối với vốn
xây dựng đường giao thông nông thôn của một số địa phương
trong nước và bài học cho thành phố Hà Nội


11
1.3.1. Kinh nghiệm phát huy vai trò nhà nước đối với vốn
xây dựng đường giao thông nông thôn của một số địa phương
1.3.1.1. Kinh nghiệm của tỉnh Hà Tĩnh
Thứ nhất, chính quyền địa phương tập trung làm tốt công tác
xây dựng quy hoạch giao thông nói chung và GTNT nói riêng; Thứ
hai, công tác tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật xây dựng GTNT của các
cấp chính quyền địa phương được chú trọng; Thứ ba, chính quyền chú
trọng phát huy nội lực trong dân và phân công trách nhiệm cho các tổ
chức chính trị - xã hội, đoàn thể, các hội trong huy động vốn xây dựng
đường GTNT; Thứ tư, quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo bảo đảm vốn cho
duy tu, bảo dưỡng đường GTNT.
1.3.1.2. Kinh nghiệm của thành phố Cần Thơ
Thứ nhất, phân cấp, phân công cụ thể trách nhiệm của các tổ
chức trong quản lý vốn xây dựng, khai thác, bảo trì đường GTNT;

Thứ hai, chính quyền các cấp thực hiện tốt nguyên tắc công khai dân
chủ trong huy động, sử dụng vốn xây dựng GTNT.
1.3.1.3. Kinh nghiệm của thành phố Hải Phòng
Thứ nhất, chính quyền coi trọng phát triển sản xuất, tăng thu
nhập cho người dân, đồng thời tăng mức đóng góp các nguồn lực cho
xây dựng đường GTNT; Thứ hai, chính quyền thành phố đã kịp thời
ban hành cơ chế chính sách để thu hút các nguồn lực trong nhân dân
vào xây dựng đường GTNT.
1.3.2. Bài học cho thành phố Hà Nội từ kinh nghiệm phát
huy vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường giao thông nông
thôn của các địa phương
1.3.2.1. Vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường giao
thông nông thôn ở thành phố Hà Nội sẽ thật sự được phát huy khi
đảng bộ và chính quyền địa phương đề ra chủ trương, kế hoạch đúng
đắn
1.3.2.2. Chính quyền các cấp của thành phố Hà Nội tăng
cường mối quan hệ bền chặt giữa cấp uỷ Đảng, chính quyền địa


12
phương với doanh nghiệp, nhân dân
1.3.2.3. Người đứng đầu của Đảng bộ và chính quyền các cấp
của thành phố Hà Nội phải sâu sát và tổ chức thực hiện có hiệu quả
các chương trình, dự án xây dựng đường giao thông nông thôn
1.3.2.4. Chính quyền các cấp của thành phố Hà Nội phải coi
trọng sơ tổng kết công tác xây dựng, quản lý giao thông nông thôn và
nhân rộng các mô hình hiệu quả
Kết luận chương 1
Trong chương 1, NCS đã xây dựng được khung lý luận và
nghiên cứu kinh nghiệm về vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng

đường GTNT, đây là căn cứ quan trọng để NCS tiếp tục nghiên cứu
thực trạng, đề xuất các quan điểm và giải pháp phát huy vai trò nhà
nước đối với vốn xây dựng đường GTNT ở thành phố Hà Nội trong
thời gian tới.
Chương 2
THỰC TRẠNG VAI TRÒ NHÀ NƯỚC
ĐỐI VỚI VỐN XÂY DỰNG ĐƯỜNG GIAO THÔNG NÔNG
THÔN Ở THÀNH PHỐ HÀ NỘI THỜI GIAN QUA
2.1. Ưu điểm, hạn chế trong thực hiện vai tro nhà nước đối
với vốn xây dựng đường giao thông nông thôn ở thành phố Hà Nội
thời gian qua
2.1.1. Ưu điểm trong thực hiện vai trò nhà nước đối với vốn
xây dựng đường giao thông nông thôn ở thành phố Hà Nội
2.1.1.1. Nhà nước và chính quyền thành phố Hà
Nội đã thiết lập được khuôn khổ pháp lý một cách cơ bản
cho việc huy động, quản lý và sử dụng vốn xây dựng
đường giao thông nông thôn ở thành phố Hà Nội
Trên cơ sở các Nghị quyết, Nghị định của Chính phủ và các
văn bản hướng dẫn của các cơ quan Trung ương về các vấn đề liên
quan đến huy động, quản lý và sử dụng vốn xây dựng đường GTNT,
chính quyền thành phố Hà Nội đã triển khai hệ thống các văn bản chỉ
đạo, hướng dẫn tổ chức thực hiện. Đồng thời, Thành uỷ xây dựng các


13
Chương trình, chính quyền thành phố ra các Nghị quyết, Quyết định...
kịp thời theo hướng phù hợp với điều kiện của địa phương tạo sự thuận
lợi cho cơ sở tổ chức thực hiện như:
Chương trình số 02-CTr/TU, ngày 29/8/2011 của Thành uỷ
Hà Nội về Phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới, từng

bước nâng cao đời sống nông dân giai đoạn 2011 – 2015.
Nghị quyết số 03/2010/NQ-HĐND ngày 21/4/2010 của
HĐND thành phố Hà Nội về xây dựng nông thôn mới thành phố Hà
Nội giai đoạn 2010 – 2020, định hướng 2030.
Nghị quyết số 04/2012/NQ-HĐND ngày 05/4/2012 của
HĐND thành phố Hà Nội về Thí điểm một số chính sách khuyến
khích phát triển sản xuất nông nghiệp, xây dựng hạ tầng nông thôn
thành phố Hà Nội giai đoạn 2012 – 2016.
Quyết định số 16/2012/QĐ-UBND ngày 06/7/2012 của
UBND thành phố Hà Nội về ban hành Quy định thí điểm một số
chính sách khuyến khích phát triển sản xuất nông nghiệp, xây dựng
hạ tầng nông thôn thành phố Hà Nội giai đoạn 2012 – 2016.
Quyết định số 10/2013/QĐ-UBND ngày 11/3/2013 của
UBND thành phố Hà Nội về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của
Quy định thí điểm một số chính sách khuyến khích phát triển sản
xuất nông nghiệp, xây dựng hạ tầng nông thôn thành phố Hà Nội giai
đoạn 2012 – 2016 ban hành kèm theo Quyết định số 16/2012/QĐUBND ngày 6/7/2012 của UBND thành phố.
Hướng dẫn số 4791/STC-NSQH ngày 12/10/2012 của Sở Tài
chính thành phố Hà Nội về thực hiện chính sách khuyến khích dồn
điền đổi thửa, xây dựng kiên cố đường thôn, xóm đạt chuẩn nông
thôn mới.
Quyết định số 09/2012/QĐ-UBND ngày 21/5/2012 về ban
hành Quy định một số nội dung về quản lý đầu tư và xây dựng đối với
các dự án đầu tư trên địa bàn thành phố Hà Nội.
Đảng bộ, chính quyền cấp huyện cũng ban hành các Nghị
quyết riêng về phát triển GTNT 18/18 huyện, thị ban hành Nghị quyết


14
cụ thể về phát triển GTNT ở địa phương mình.

Trên toàn địa bàn thành phố, UBND các xã đều lập Kế hoạch
phát triển đường thôn, xóm để trình UBND các huyện thông qua làm
cơ sở cho huy động vốn xây dựng đường GTNT của xã.
Chính quyền thành phố đảm bảo bố trí đội ngũ cán bộ có đủ
năng lực trình độ đảm nhận công tác có liên quan đến đảm bảo vốn cho
xây dựng đường GTNT tại thành phố Hà Nội.
Vai trò nhà nước trong thiết lập khuôn khổ pháp lý cho việc
huy động, quản lý và sử dụng vốn xây dựng đường GTNT ở thành
phố Hà Nội đã được phát huy. Trên cơ sở hệ thống văn bản của cấp
Trung ương, chính quyền thành phố Hà Nội đã ban hành cơ chế,
chính sách phù hợp với khả năng ngân sách của thành phố và điều
kiện KT - XH của từng địa phương của thành phố Hà Nội, hệ thống
các văn bản này đã tạo ra một hành lang pháp lý cho chính quyền các
cấp của thành phố Hà Nội huy động, quản lý và sử dụng vốn xây
dựng đường GTNT trên địa bàn.
2.1.1.2. Chính quyền các cấp của thành phố Hà
Nội tổ chức huy động các nguồn vốn xây dựng đường
giao thông nông thôn đạt kết quả khá
Trong những năm qua chính quyền các cấp của thành phố Hà
Nội đã tập trung điều tiết nguồn vốn ngân sách nhà nước, thu hút
nguồn vốn ngoài ngân sách để phát triển đường GTNT cân đối, hợp lý
giữa các địa phương trong toàn thành phố. Cơ chế huy động linh hoạt
và theo hướng đa dạng hóa các nguồn vốn đã tạo sự chủ động cho
thành phố Hà Nội trong huy động các nguồn lực. Có được kết quả này
chính là nhờ có sự vào cuộc đồng bộ của các cấp ủy Đảng, chính
quyền, các ngành đoàn thể từ thành phố, huyện đến xã trong công tác
tuyên truyền vận động nhân dân đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, trong
đó có hạ tầng giao thông.
Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội lập kế hoạch vốn cho xây
dựng GTNT trong từng giai đoạn cụ thể cho các huyện, trong đó phân

15
chia cụ thể số lượng dự kiến huy động từng nguồn vốn để từ đó có
những biện pháp nhằm huy động được các nguồn lực. Kế hoạch về vốn
cho xây dựng đường GTNT của thành phố Hà Nội được đánh giá là
tương đối hợp lý, khả thi biểu hiện ở chỗ đã đảm bảo được mức vốn
cần thiết cho xây dựng đường GTNT qua các năm trong điều kiện huy
động nguồn vốn từ ngân sách nhà nước và xã hội còn khó khăn.
Tổng số vốn huy động được để xây dựng đường GTNT ở
thành phố Hà Nội trong giai đoạn 2011 – 2015 đạt 9.523.981 triệu
đồng, đạt 109,12% so với kế hoạch đề ra, trong đó vốn ngân sách nhà
nước là 7.672.922 triệu đồng, đạt 107,23% so với kế hoạch đề ra và
thu hút vốn ngoài ngân sách là 1.851.059, đạt 117,72% so với kế hoạch
đề ra. Những kết quả đạt được kể trên đã nói lên sự đúng đắn, linh hoạt
trong lãnh đạo, điều hành của chính quyền thành phố Hà Nội đối với
vốn xây dựng đường GTNT.
Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội ban hành Quyết định số
16/2012/QĐ-UBND ngày 06/7/2012 có quy định Ngân sách cấp thành
phố và cấp huyện thực hiện hỗ trợ sau khi công trình đã quyết toán hoàn
thành, bàn giao đưa vào sử dụng, quy định này đã khuyến khích các địa
phương tích cực xây dựng phương án và cam kết huy động đủ nguồn lực
(ngân sách xã và ngoài ngân sách) để tranh thủ tối đa những hỗ trợ từ ngân
sách thành phố và ngân sách huyện như đã kể trên. Trong giai đoạn từ
năm 2011 – 2015, ngân sách thành phố, ngân sách huyện đã hỗ trợ
2.004.320 triệu đồng cho xây dựng đường GTNT theo quy định tại Quyết
định số 16/2012/QĐ-UBND. Để tranh thủ được nguồn hỗ trợ kể trên của
ngân sách thành phố và ngân sách huyện, UBND các xã của thành phố Hà
Nội đã huy động được 2.576.251 triệu đồng.
2.1.1.3. Chính quyền các cấp của thành phố Hà Nội đã tổ

chức kiểm tra, giám sát về vốn xây dựng đường giao thông nông thôn
nhìn chung được thường xuyên, liên tục
Công tác huy động, quản lý và sử dụng vốn ngân sách nhà
nước và ngoài ngân sách cho xây dựng đường GTNT ở thành phố Hà
Nội được thực hiện nghiêm túc dựa trên cơ sở các quy định hiện hành


16
của Trung ương và thành phố.
Chính quyền thành phố Hà Nội đã sử dụng chính bộ máy hoạt
động trong lĩnh vực quản lý nhà nước nói chung, quản lý vốn nói riêng
và Ban giám sát cộng đồng (gồm đại diện của HĐND, Mặt trận Tổ
quốc xã, các tổ chức xã hội và đại diện của cộng đồng dân cư hưởng
lợi công trình do dân bầu thực hiện giám sát các công trình cơ sở hạ
tầng xã theo quy định hiện hành về giám sát đầu tư của cộng đồng) để
thực hiện vai trò kiểm tra, giám sát của mình đối với vốn xây dựng
đường GTNT.
Công tác kiểm tra, giám sát của chính quyền thành phố Hà Nội
giai đoạn 2011 – 2015 đối với vốn xây dựng đường GTNT ở thành phố
Hà Nội được đánh giá như sau:
Chính quyền các cấp của thành phố Hà Nộiđã hướng dẫn chỉ
đạo các địa phương, các đơn vị lập kế hoạch vốn cho xây dựng GTNT
hàng năm của thành phố, các huyện, các xã đúng tiến độ, dựa trên nhu
cầu của từng địa phương và khả năng bố trí ngân sách của thành phố,
của các huyện, các xã.
Nội dung các công tác huy động, quản lý và sử dụng vốn cho xây
dựng đường GTNT của thành phố Hà Nội cơ bản được thực hiện theo
đúng các quy định hiện hành của Trung ương và thành phố đã đề ra.
Trong giai đoạn 2011 - 2015, trên địa bàn thành phố không có
vi phạm nào nghiêm trọng trong công tác tổ chức huy động, quản lý và

sử dụng vốn, nhất là các khoản đóng góp tự nguyện của nhân dân để
xây dựng đường GTNT.
2.1.2. Hạn chế trong thực hiện vai trò nhà nước đối với vốn
xây dựng đường giao thông nông thôn ở thành phố Hà Nội
2.1.2.1. Nhà nước và chính quyền thành phố Hà Nội tạo
khuôn khổ pháp lý cho việc huy động, quản lý và sử dụng vốn xây
dựng đường giao thông nông thôn còn những khiếm khuyết nhất định.
Theo quy định hiện hành, hệ thống GTNT do UBND tỉnh quản
lý. Tuy nhiên, trên thực tế, có 4 cấp tham gia quản lý hệ thống GTNT
là: cấp Trung ương: Bộ Giao thông Vận tải (Tổng Cục đường bộ Việt


17
Nam, Cục Đường thủy nội địa); cấp tỉnh: UBND tỉnh (Sở Giao thông
Vận tải); cấp huyện: UBND huyện (Phòng Quản lý đô thị); cấp xã:
UBND xã. Khuôn khổ pháp lý như trên dẫn đến sự chồng chéo và
không phát huy được tính tự chủ của chính quyền các cấp của thành
phố Hà Nội trong hỗ trợ và huy động vốn xây dựng GTNT và bảo trì,
bảo dưỡng đường GTNT.
Chính quyền thành phố Hà Nội chưa có được những chủ
trương kịp thời, biện pháp tích cực để tận dụng nguồn hỗ trợ theo
Quyết định số 800/QĐ-TTg ngày 04/06/2010 của Thủ tướng Chính
phủ Phê duyệt Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn
mới giai đoạn 2010 - 2020
Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố ban hành nhiều nghị quyết
lãnh đạo, song có những vấn đề chưa thật sát với tình hình thực tế của
một số huyện.
2.1.2.2.Nhà nước và chính quyền thành phố Hà Nội bảo đảm
nguồn và tổ chức huy động các nguồn vốn xây dựng đường giao thông
nông thôn còn hạn chế

Vốn huy động cho xây dựng đường GTNT đạt 9.523.981 triệu
đồng, trong đó, vốn ngân sách là 7.672.922 (chiếm 80,56%), vốn ngoài
ngân sách là 1.851.059 (chiếm 19,44%). Tỷ lệ vốn ngân sách cao, chính
quyền thành phố Hà Nội chưa đề ra được các biện pháp hiệu quả để thu
hút vốn ngoài ngân sách nhằm giảm bớt gánh nặng cho ngân sách.
Nguồn ngân sách thành phố bố trí cho kiên cố hóa đường thôn,
xóm đạt chuẩn nông thôn mới thời gian qua còn chưa đảm bảo tiến độ
theo cam kết.
Trong huy động vốn xây dựng đường GTNT, các huyện mới
bước đầu làm tốt công tác vận động, thuyết phục để huy động nguồn lực
chứ chưa có nhiều huyện tìm tòi tạo cơ chế thu hút riêng của huyện mình.
Về quy mô huy động nguồn lực giữa các năm: Quy mô huy
động giữa các năm không ổn định.
Công tác tuyên truyền tuy sớm được triển khai nhưng chưa
thực sự có chiều sâu và điểm nhấn.


18
2.1.2.3.Chính quyền các cấp của thành phố Hà Nội tổ chức
kiểm tra, giám sát về vốn xây dựng đường giao thông nông thôn chưa
nhiều, còn ngại đụng chạm, chưa kịp thời bổ khuyết rút kinh nghiệm
Một là: Công tác kiểm tra, giám sát còn ngại đụng chạm, vì
đây là lĩnh vực nhạy cảm, dễ xảy ra sai phạm do có liên quan đến tài
chính ngân sách.
Hai là: Tổng số cuộc kiểm tra, giám sát vừa qua chưa nhiều.
Ba là: Chưa kịp thời tổ chức rút kinh nghiệm sau kiểm tra.
2.2. Nguyên nhân của những ưu điểm, hạn chế và những
vấn đề đặt ra từ thực trạng vai tro nhà nước đối với vốn xây dựng
đường giao thông nông thôn ở thành phố Hà Nội
2.2.1. Nguyên nhân của những ưu điểm trong thực hiện vai

trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường giao thông nông thôn ở
thành phố Hà Nội
2.2.1.1. Nguyên nhân khách quan
Một là, được sự quan tâm của Đảng và Chính phủ đối với phát
triển nông nghiệp, nông thôn, nông dân và phát triển hệ thống GTNT.
Hai là, có sự phối hợp giữa thành phố Hà Nội với các Bộ,
ngành và phối hợp giữa các Bộ, ngành trong thực hiện nhiệm vụ phát
triển GTNT.
Ba là, kinh tế thành phố Hà Nội liên tục tăng trưởng cao, cơ
cấu kinh tế dịch vụ - công nghiệp - nông nghiệp chuyển dịch tích cực,
quy mô kinh tế mở rộng, tạo cơ sở phát huy vai trò nhà nước đối với
vốn xây dựng GTNT.
2.2.1.2. Nguyên nhân chủ quan
Một là, thành phố coi trọng công tác tuyên truyền cho nên nhận
thức của nhân dân về nhiệm vụ xây dựng đường GTNT được nâng cao.
Hai là, vai trò của các cấp chính quyền, các ban, ngành của
thành phố Hà Nội bước đầu được phát huy.
Ba là, cơ chế, chính sách của thành phố đã được ban hành kịp
thời, phù hợp, sát thực tiễn đồng thời thành phố đã tích cực cải cách


19
thủ tục hành chính nói chung và thủ tục đối với vốn xây dựng đường
GTNT nói riêng.
2.2.2. Nguyên nhân của hạn chế trong thực
hiện vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường
giao thông nông thôn ở thành phố Hà Nội
2.2.2.1. Nguyên nhân khách quan
Một là, kinh tế trong nước gặp nhiều khó khăn trong quá trình
phát triển, đặc biệt là vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc của

thành phố.
Hai là, cơ chế phân bổ, giao kinh phí còn bất cập, thiếu thông
tin và sự phối hợp các lực lượng chưa chặt chẽ.
2.2.2.2. Nguyên nhân chủ quan
Một là, Năng lực vận động quần chúng của một số cán bộ, cấp
uỷ viên, đảng viên cấp xã của thành phố Hà Nộichưa đáp ứng yêu cầu.
Hai là, nhân lực bộ máy tổ chức tham mưu giúp việc cho
chính quyền các cấp còn thiếu và yếu về chất lượng
2.2.3. Những vấn đề đặt ra từ thực trạng vai
trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường giao
thông nông thôn ở thành phố Hà Nội
Một là: Cơ chế, chính sách huy động vốn xây dựng đường
GTNT còn chưa thật đồng bộ
Hai là: Thực hiện chủ trương “Nhà nước và Nhân dân cùng
làm” còn nhiều khó khăn, cấp dưới thường trông chờ ỷ lại vào cấp trên
về công tác vốn xây dựng đường GTNT.
Ba là: Quản lý, cung ứng và sử dụng vốn xây dựng đường
GTNT ở thành phố Hà Nội chưa thật sự đạt hiệu quả cao.
Kết luận chương 2
Trong chương 2, NCS đã tiến hành phân tích thực trạng, đánh
giá những ưu điểm và hạn chế, chỉ ra những nguyên nhân và những
vấn đề đặt ra trong thực hiện vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng
đường GTNT ở thành phố Hà Nội; cùng với kết quả nghiên cứu ở
chương 1, kết quả nghiên cứu ở chương 2 sẽ là cơ sở để NCS tiếp tục


20
thực hiện nội dung chương 3 của luận án.
Chương 3
QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP PHÁT HUY VAI TRÒ

NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI VỐN XÂY DỰNG ĐƯỜNG GIAO
THÔNG NÔNG THÔN Ở THÀNH PHỐ HÀ NỘI THỜI
GIAN TỚI
3.1. Quan điểm cơ bản phát huy vai tro nhà nước đối với
vốn xây dựng đường giao thông nông thôn ở thành phố Hà Nội
3.1.1. Phát huy vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng
đường giao thông nông thôn ở thành phố Hà Nội phải thực hiện tốt
cơ chế phân cấp
3.1.2. Chính quyền nhà nước các cấp phải thực thi đúng
chính sách phân bổ nguồn vốn trong và ngoài ngân sách cho xây
dựng đường giao thông nông thôn
3.1.3. Đề cao quyền làm chủ của người dân và vai trò doanh
nghiệp trong phát huy vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường
giao thông nông thôn ở thành phố Hà Nội
3.1.4. Chính quyền nhà nước các cấp phải tạo dựng và nhân
rộng các mô hình, kinh nghiệm hay về huy động nguồn vốn xây
dựng đường giao thông nông thôn ở thành phố Hà Nội
3.2. Giải pháp chủ yếu phát huy vai tro nhà nước đối với
vốn xây dựng đường giao thông nông thôn ở thành phố Hà Nội
3.2.1. Nhà nước, chính quyền các cấp của thành phố Hà
Nội làm tốt công tác quy hoạch, kế hoạch tạo khuôn khổ pháp lý
huy động vốn xây dựng đường giao thông nông thôn
Trong thời gian tới để phát huy hơn nữa vai trò nhà nước đối
với vốn xây dựng đường GTNT, cần tập trung vào các biện pháp sau:
Thứ nhất, phải điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch cho phù hợp với
thực tiễn xây dựng đường GTNT các huyện, xã trong quá trình đô thị hoá.
Thứ hai, chính quyền, đoàn thể các cấp làm tốt công tác truyền
thông và tổ chức thực hiện đúng kế hoạch, chương trình xây dựng GTNT.

21
Thứ ba, chính quyền thành phố Hà Nội cần bảo đảm tính cân
đối khi lập kế hoạch vốn cho xây dựng đường GTNT.
3.2.2. Hoàn thiện cơ chế, chính sách về phát triển kinh tế
nông thôn và vốn cho xây dựng đường giao thông nông thôn ở
thành phố Hà Nội
Trong thời gian tới chính quyền thành phố Hà Nội cần tập
trung làm tốt các biện pháp sau:
Thứ nhất: Rà soát, bổ sung, điều chỉnh cơ chế, chính sách phát
triển nông nghiệp và kinh tế nông thôn, xây dựng hạ tầng nông thôn
phù hợp với thực tiễn của thành phố Hà Nội.
Thứ hai: Hoàn thiện cơ chế, chính sách hỗ trợ vốn xây dựng
đường GTNT phù hợp với điều kiện mới.
3.2.3. Kiện toàn bộ máy và đào tạo, bồi dưỡng nâng cao
năng lực đội ngũ cán bộ Ban chỉ đạo các cấp về xây dựng đường
giao thông nông thôn
Để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ thực hiện nhiệm vụ
xây dựng đường GTNT ở thành phố Hà Nội, cần quan tâm một số nội
dung sau:
Một là, kiện toàn nhân sự bộ máy Ban chỉ đạo và điều phối
nông thôn mới và đầu tư xây dựng đường GTNT từ thành phố tới cơ sở.
Hai là, Ban chỉ đạo xây dựng GTNT các cấp cần quan tâm thực
hiện công tác tập huấn, đào tạo cán bộ làm công tác xây dựng GTNT.
Ba là, đào tạo, tập huấn đội ngũ cán bộ xây dựng GTNT các
cấp về chỉ đạo, quản lý điều hành chương trình xây dựng GTNT.
Bốn là, báo cáo viên, cán bộ được đào tạo, tập huấn phải đề cao
trách nhiệm, chủ động vượt mọi khó khăn để đạt được kết quả cao nhất.
3.2.4. Phát huy vai trò của các lực lượng, tạo sức mạnh tổng
hợp tăng cường vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường giao
thông nông thôn

Cần làm tốt các biện pháp cụ thể sau:


22
Một là: đối với Văn phòng điều phối Chương trình xây dựng
nông thôn mới cần thực hiện sự chỉ đạo đồng bộ, nhất quán, tập trung,
trọng điểm trong xây dựng hạ tầng GTNT phục vụ trực tiếp cho người
dân theo nguyên tắc dân có nhu cầu và đề xuất xây dựng công trình,
thành phố và huyện phân bổ vốn hỗ trợ thông qua cơ chế, chính sách
đối với các dự án đã được phê duyệt.
Hai là: phát huy vai trò của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ
Chí Minh thành phố Hà Nội.
Ba là: phát huy vai trò của các tổ chức khác tại địa phương và
các cơ quan đóng trên địa bàn các xã, các doanh nghiệp nhà nước và tư
nhân.
Kết luận chương 3
Để phát huy vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường
GTNT ở thành phố Hà Nội ở trình độ cao hơn, tác giả đã đề xuất hệ
thống 04 quan điểm và 04 giải pháp. Chính quyền các cấp của thành
phố Hà Nội có thể tham khảo, vận dụng có chọn lọc phù hợp với
từng địa phương vào quá trình phát huy vai trò của chính quyền các
cấp đối với vốn xây dựng đường GTNT thời gian tới.
KẾT LUẬN
1. Trên cơ sở tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan
đến đề tài, luận án đã chỉ ra những vấn đề đã được nghiên cứu, những
khoảng trống trong các công trình và xác định những vấn đề cần tiếp
tục nghiên cứu trong luận án - đó là các nội dung cơ bản thể hiện trong
ba chương của luận án.
2. Luận án tập trung nghiên cứu những vấn đề lý luận về:
Quan niệm về đường GTNT; Những đặc điểm xây dựng đường GTNT;

Vai trò của xây dựng đường GTNT trong phát triển KT - XH ở nông
thôn; Vốn và đặc điểm vốn xây dựng đường GTNT; Vai trò nhà nước
đối với nền kinh tế và đối với phát triển nông thôn; Vai trò nhà nước
đối với vốn xây dựng đường GTNT. Từ đó, luận án tập trung nghiên


23
cứu quan niệm vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường GTNT ở
thành phố Hà Nội và chỉ ra nội hàm của quan niệm này. Nội dung vai
trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường GTNT ở thành phố Hà Nội
được xác định là: Nhà nước, các cấp chính quyền của thành phố Hà
Nội thiết lập khuôn khổ pháp lý về vốn cho xây dựng đường GTNT;
Bảo đảm vốn và tổ chức huy động các nguồn vốn xây dựng đường
GTNT; Tổ chức kiểm tra, giám sát về vốn xây dựng đường GTNT.
Quá trình thực hiện nội dung vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng
đường GTNT ở thành phố Hà Nội có nhiều nhân tố ảnh hưởng, đây là
những nhân tố chủ quan và khách quan cần nắm vững để làm cơ sở
đánh giá thực trạng vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường
GTNT ở thành phố Hà Nội. Để thực hiện tốt vai trò nhà nước đối với
vốn xây dựng đường GTNT cần thiết nghiên cứu kinh nghiệm thực
hiện vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường GTNT của tỉnh Hà
Tĩnh, thành phố Cần Thơ, thành phố Hải Phòng, qua đó rút ra những
bài học cho thành phố Hà Nội tham khảo trong thực hiện vai trò nhà
nước đối với vốn xây dựng đường GTNT.
3. Dựa vào ba nội dung vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng
đường GTNT ở thành phố Hà Nội, luận án đã đánh giá những ưu điểm
về vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường GTNT ở thành phố
Hà Nội. Sự phân tích trong luận án cho thấy trên cơ sở quán triệt nắm
vững chủ trương, cơ chế, chính sách của Đảng và Chính phủ, cơ quan
lãnh đạo và chính quyền các cấp của thành phố Hà Nội đã bước đầu

thể hiện vai trò trong tạo lập khung khổ pháp lý về vốn cho cho xây
dựng đường GTNT ở thành phố Hà Nội bằng việc ban hành Chương
trình 02-CTr/TU của Thành uỷ, Nghị quyết số 03/2010/NQ-HĐND,
Nghị quyết số 04/2012/NQ-HĐND của HĐND thành phố Hà Nội,
Quyết định 16/2012/QĐ-UBND của UBND thành phố Hà Nội…
Chính quyền từ Trung ương đến thành phố và các huyện, xã đã nỗ lực
bảo đảm vốn và tổ chức huy động các nguồn vốn xây dựng đường
GTNT. Giai đoạn 2011 – 2015, vốn huy động đạt 9.523.981 triệu đồng;
trong đó, vốn ngân sách là 7.672.922 (chiếm 80,56%), ngoài ngân sách


24
là 1.851.059 (chiếm 19,44)%. Đây là kết quả huy động vốn cao, góp
phần khẳng định thành phố Hà Nội là thành phố tiêu biểu trong xây
dựng nông thôn mới của cả nước. Các cấp chính quyền thành phố Hà
Nội đã tổ chức kiểm tra, giám sát về vốn xây dựng đường GTNT nhìn
chung được thường xuyên liên tục. Hoạt động kiểm tra, giám sát đều
theo kế hoạch đã xác định, nhờ đó việc huy động vốn được thực hiện
theo quy định của pháp luật, ít xảy ra sự cố hoặc vi phạm pháp luật về
vốn xây dựng GTNT. Ưu điểm thực hiện vai trò nhà nước đối với vốn
xây dựng GTNT là cơ bản, song cũng còn một số hạn chế. Luận án đã
phân tích những hạn chế và xác định những nguyên nhân khách quan,
chủ quan của những ưu điểm, hạn chế; đồng thời khái quát ba vấn đề
đặt ra cần tập trung giải quyết trong thời gian tới từ thực trạng vai trò
nhà nước đối với vốn xây dựng GTNT.
4. Trong thời gian tới, để phát huy vai trò nhà nước đối với
vốn xây dựng đường GTNT ở thành phố Hà Nội, đòi hỏi phải quán
triệt đầy đủ các quan điểm chỉ đạo, đó là: Phát huy vai trò nhà nước đối
với vốn xây dựng đường GTNT ở thành phố Hà Nội phải thực hiện tốt
cơ chế phân cấp; Chính quyền nhà nước các cấp phải thực thi đúng

chính sách phân bổ nguồn vốn trong và ngoài ngân sách cho xây dựng
đường GTNT; Chính quyền nhà nước các cấp phải đề cao quyền làm
chủ của nhân dân và vai trò doanh nghiệp đối với vốn xây dựng đường
GTNT; Chính quyền nhà nước các cấp phải tạo dựng và nhân rộng các
mô hình, kinh nghiệm hay về huy động nguồn vốn xây dựng đường
GTNT ở thành phố Hà Nội. Hệ thống các giải pháp được đưa ra là:
Giải pháp Nhà nước, chính quyền các cấp của thành phố Hà Nội làm
tốt công tác quy hoạch, kế hoạch tạo khuôn khổ pháp lý huy động
vốnxây dựng đường GTNT; Giải pháp hoàn thiện cơ chế, chính sách
về phát triển kinh tế nông thôn và vốn cho xây dựng đường GTNT ở
thành phố Hà Nội; Giải pháp kiện toàn bộ máy và đào tạo, bồi dưỡng
nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ Ban chỉ đạo các cấp về xây dựng
đường GTNT; Giải pháp phát huy vai trò của các lực lượng, tạo sức
mạnh tổng hợp tăng cường vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng


25
đường GTNT. Các quan điểm và giải pháp mang tính chỉ đạo và định
hướng thực hiện vai trò nhà nước đối với vốn xây dựng đường GTNT
ở thành phố Hà Nội thời gian tới. Vì vậy, chính quyền các cấp của
thành phố Hà Nội có thể tham khảo, vận dụng phù hợp với từng địa
phương nhằm phát huy vai trò của Nhà nước, chính quyền các cấp của
thành phố Hà Nội đối với vốn xây dựng đường GTNT thời gian tới.