Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập của các hộ gia đình trên địa bàn huyện tuy phước, tỉnh bình định

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH

ĐÀO DUY QUỐC

PHÂN TÍCH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN
THU NHẬP CỦA CÁC HỘ GIA ĐÌNH TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN TUY PHƯỚC, TỈNH BÌNH ĐỊNH

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

Tp. Hồ Chí Minh - Năm 2017


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH

ĐÀO DUY QUỐC

PHÂN TÍCH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN
THU NHẬP CỦA CÁC HỘ GIA ĐÌNH TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN TUY PHƯỚC, TỈNH BÌNH ĐỊNH

Chuyên ngành: Quản lý công
Mã số

: 60340403

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC

PGS.TS. NGUYỄN NGỌC VINH

Tp. Hồ Chí Minh - Năm 2017


LỜI CAM ĐOAN

PGS.TS.
công
trong

Tác giả

Đào Duy Quốc


MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG BIỂU
DANH MỤC HÌNH, SƠ ĐỒ
TÓM TẮT
CHƯƠNG 1:TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU .....................................1
1.1. Bối cảnh nghiên cứu ...........................................................................................1
1.2. Mục tiêu nghiên cứu...........................................................................................1
1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.....................................................................2
1.4. Phương pháp nghiên cứu...................................................................................2
1.5. Ý nghĩa thực tiễn của nghiên cứu .....................................................................2

1.6. Kết cấu của đề tài ...............................................................................................3
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU ........................5
2.1.Khái niệm .............................................................................................................5
..................................................................................5
2.1.2.

............................................................7

2.2. Các lý thuyết có liên quan đến chủ đề nghiên cứu ..........................................7
2.3. Khảo lược các nghiên cứu có liên quan..........................................................16
2.4. Khung phân tích đề xuất .................................................................................21
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..................................................24
3.1. Quy trình nghiên cứu.......................................................................................24
3.2. Mô hình nghiên cứu .........................................................................................24
3.3.Bảng khảo sát.....................................................................................................25
................................................................................25
.................................................................................................25
3.4. Chọn mẫu nghiên cứu ......................................................................................25


3.5 Quá trình thu thập dữ liệu ...............................................................................26
3.6. Phương pháp phân tích dữ liệu.......................................................................26
.....................................................................26
..................................................................................27
..... 28
CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU..............................................................29
4.1. Giới thiệu huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định ...............................................29
4.2. Phân tích thống kê mô tả mẫu nghiên cứu ....................................................30
........31
.......................................................33

4.3. Đánh giá của các hộ gia đình về chính sách hỗ trợ tăng thu nhập tại huyện
Tuy Phước, tỉnh Bình Định ....................................................................................38
4.4. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến thu nhập của các hộ gia đình ở
huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định .........................................................................41
....................................................41
..............................................43
.................................................................44
.................................................46
.......................................................47
................................................48
4.5. Tổng hợp và bàn luận các kết quả các giả thiết ............................................49
4.6. Kiểm định T – test và ANOVA .......................................................................50
....................................................................................50
.........................................................................50
..............................................52
CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ MỘT SỐ KIẾN NGHỊ........................................54
5.1. Kết luận .............................................................................................................54


5.2. Một số kiến nghị nhằm nâng cao thu nhập người dân ở huyện Tuy Phước,
tỉnh Bình Định .........................................................................................................56
...................................................56
..59
5.3. Hạn chế của đề tài và hướng nghiên cứu tiếp theo .......................................61
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC


DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
BD:

Bình

CNTB:
CP:
HGD:
KT

XH:

-

PACT:

Private Alliance Cooperation

SPSS:

Statistical Package for the Social Sciences

TN:
TP:
UBND:


DANH MỤC BẢNG
...........21
.................................................31
.............33
B ng 4.3: Th ng kê s nhân kh u các h

B ng 4.4: Th ng kê s lao

i) ......................................34

ng các h

i) .........................................34

B ng 4.5: Th ng kê các ngu n thu nh p c a h

h

...............36

.....................................................................................................................37
B ng4.7: Th ng kê s

ng các h

nh p c

h

B ng 4.8: Ý ki
c

t rõ v chính sách h tr
.......................................................................38

a các h

chính sách h tr

p

..........................................................................................................39
...............................................42
.......................................................43
.......................................................................44
..................................................................45
........................................................................46
..............................................................................47
...........................................................................48
...........................................................49
-

.............................................50
................................51

B ng 4.19: Th ng kê thu nh p trung bình các h

h c v n ch

h ...............................................................................................................................51
................................52


DANH MỤC HÌNH, SƠ ĐỒ
...................................................................22
Hình 3.1. Quy trình nghiên c

................................................................................24
................................................30
.......................................................................32
....................................................32
..............................................33
......................35
.........35
..................................37
...........38
các h

c

chính sách h tr

p

..........................................................................................................40
...................................48


TÓM TẮT

ông tác


1

CHƯƠNG 1:TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU

1.1. Bối cảnh nghiên cứu
c là m t huy n n m v phía Nam c a t

nh, có di n tích 217

km 2, dân s 186.472 ngu i, kinh t c a huy n ch y u v n là nông nghi
nhân dân còn nhi
(4.383 h

l h

n cu

gi m còn 8,65%

nghèo), m c thu nh

i kho ng 51,8 tri u
i thu nh p ch

c 1 tri

i s ng

m c 12 tri

ng/tháng), cùng v i thiên tai, d ch b nh, giá c b p

M t b ph n không nh

i dân c trong vòng l n qu n c

y, thu nh

ic

nh

t trong
n kinh t xã h i

c s ng c

i dân

t c

m

a

p th c

c tiêu dùng hàng hoá và d ch v
ym cs

a
c

c c i thi n

1.2. Mục tiêu nghiên cứu
này là:

hân tích các


2

1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
-

-

04 tháng
1.4. Phương pháp nghiên cứu

:
-

.
-

1.5. Ý nghĩa thực tiễn của nghiên cứu
,


3

-

:

-

T

1.6. Kết cấu của đề tài
Chương 1: Tổng quan về đề tài nghiên cứu

Chương 2: Cơ sở lý luận và mô hình nghiên cứu
, các m
các
Chương 3: Phương pháp nghiên cứu
b

trình

Chương 4: Kết quả nghiên cứu
.
Chương 5: Kết luận và kiến nghị

.


4

Tóm t t C

1:

5

CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU
2.1.Khái niệm
1

thu
, nuôi
hôn nhân

không có con

Ch h
quy

i có vai

u hành, qu

v trí ch y u,

nh nh ng công vi c c a h .
ng c a h
i ít nh

u 6 B Lu

15 tu i, có kh

i lao

ng.

T tình tr ng vi c làm c a các thành viên trong h , tác gi phân chia h thành
h không có ho
-

ng kinh t và h có ho

H không làm vi c: là h
t k ho

-

ng kinh t .

H làm công: là h

ng s n xu t kinh doanh nào.


6

không có b t k ho
-

ng s n xu t kinh doanh nào.

H thu n nông: là nh ng h

c làm c a m i thành viên trong

h thu c khu v c nông nghi p.
-

H s n xu t kinh doanh: là nh ng h

c làm c a m i thành

viên trong h thu c khu v c công nghi p và khu v c d ch v .
-

H nông nghi p - làm công: là nh ng h

c làm c a các thành

viên trong h v a thu c khu v c nông nghi p v
-

H nông nghi p - s n xu t kinh doanh: là nh ng h

c làm c a

các thành viên trong h v a thu c khu v c nông nghi p v a thu c khu v c công
nghi p ho c khu v c d ch v , ho c thu c c ba khu v c.
-

H s n xu t kinh doanh - làm công: là nh ng h

i c làm c a

các thành viên trong h v a thu c khu v c công nghi p, d ch v v
-

H nông nghi p - s n xu t kinh doanh - làm công, g i chung là h h n h p:

là nh ng h

c làm c a các thành viên trong h v a thu c khu v c

nông nghi p v a thu c khu v c công nghi p, d ch v , v
-

Khu v c nông nghi p: Bao g m các ho

ng kinh t thu

c nông

nghi p, lâm nghi p và th y s n.
-

Khu v c công nghi p: Bao g m các ho

ng thu

c công nghi p

và xây d ng.
-

Khu v c d ch v : Bao g m các ho

khách s n - nhà hàng, v n t i và các d ch v
ho
d ch v

ng khoa h c và công ngh , ho
n, ho

t o, y t , thú y và ho
, hi p h i.

ng qu
ng c u tr , ho

ng thu

p,
ng tài chính, tín d ng,
n kinh doanh tài s n và

c và an ninh qu c phòng, giáo d
thao, ho

ng,

7

2.2. Các lý thuyết có liên quan đến chủ đề nghiên cứu

nhau.

M


8

Ricardo (1817).
David Ricardo:
-

, David

Coi

có

ông.
Theo ông David Ricardo

kinh
theo ông David Ricardo, v b n ch t, phân ph i thu nh
i ba y u t
ti p nh n thu nh p .

n:

it

ng phân ph i, ch th phân ph

c
i


9

cho

.

trong

t

.


10

qua quá tr

Ba y u t

n trên k t h p t o ra quá trình phân ph i thu nh

s ng kinh t - xã h i. Nguyên t

i

n cho s k t h p này là th c hi n quy n

s h u c a ch th t o ra giá tr hay thu nh

c xuyên

su t trong lý thuy t phân ph i thu nh p c a h u h
là c

n, tân c

ng phái kinh t , dù

n hay

Theo A.Smith (1817) trong tác ph m

tranh lu n r ng

giá tr c a b t c th

m ti

i nhu

c khi có ch

ph m b ng nh

ng t o ra s n

u s n xu t và ru

c toàn quy n s h u giá tr s n ph

t c a chính h

t o ra c a c i thì h ch

ng m t b ph n giá tr s n ph
i nhu

theo vào trong giá tr s n ph m
a ch
kh u tr th hai

ng
u ki n

ng không có ru
c

i

ct

ch

nl

a

t và ph
c t o ra

a tô là nh ng kho n kh u tr ti p

c t o ra và nó thu c v

a tô là kho n kh u tr

n kinh

u tiên còn l i nhu n là kho n

kho n còn l i trong giá tr s n ph m); ngoài ra, l i t c là m t

ph n c a l i nhu n và nó thu c v ch s h u v n. C ng d a trên nh
ng phái c
t s n xu

nt

nh thu nh p theo các y u

ng phái mác xít, m

và l p lu

a trên lý lu n giá tr

quan ni
v

nv

n, b n ch
ng.

ng

a nh n nguyên t c s h u
ng

g do
giá tr thu c


11

Theo Karl Marx và Frederich Engels trong tácph m
ch

i ch

n ch

c tr công x

Ho

b bóc l t b

n.

ng phân ph i thu nh p trong th c ti n bên c nh nguyên t c th c

hi n quy n s h u trong phân ph i thu nh

i ph

th c phân ph i thu nh p.

u theo cách ti p c n cá nhân,

thu nh p c a m i y u t s n xu t s
ti p c

c cách

c

nào, ho c theo cách

t ki m chi m t l bao nhiêu trong t ng thu

nh

ng phái c

l i rõ ràng cho v

m c

này,

n công t i thi

t khái ni m

quan tr ng trong các lý thuy t phân ph i thu nh p .Trong

t

phân ph i thu nh p c a
i nhu
c

các lý lu n ti n

a tô. V ti
i ch

- Engels l p lu n ti

ch

n chính là giá tr hay giá c s c

ng, và c n ph i ngang b ng v i giá tr nh

u sinh ho t nuôi s ng

a anh ta, tuy nhiên, thông qua vi c xây d ng
n ph
công không x n

án

n

ng. V l i nhu n và l i t

góp c a Marx và Engels là ch ra l i nhu n ph thu c vào t su t l i nhu n c a
t ng ngành khác nhau còn l i t c ph thu c vào t su t l it c;
su t l i nhu n, t su t l i t

uv

bình quân. V lý lu

ng theo quy lu t t su t l i nhu n
ra r

l i nhu n bình quân trong nông nghi
hay ph n giá tr th
chênh l
thu n l i, ho c g

i s h u ru
c

c trên nh ng ru

t ngoài

atô, l i nhu n siêu ng ch

i. Marx phân bi
,g

tt

a tô

màu m , t nhiên
a tô chênh l


12

a tô tuy
doanh trên ru ng x

c khi kinh

c hình thành do c u t o h

nông nghi p th

c

n trong

y, nhìn chung, lý thuy t phân

ph i thu nh p c a Marx

Engels

c phân ph i thu nh p cá

n t ng cho lý thuy t phân ph i thu nh p xã h i ch
sau này. Bên c nh lý thuy t mácxít, lý thuy t phân ph i thu nh p c a các nhà
tân c

ng gi i quy

i v i cách th

phân ph i thu nh p cá nhân. Tiêu bi u nh t là nh

lý thuy t

t c n biên c a John Bates Clark, nhà kinh t c
Theo J.B.Clark
t

cb

ng t

bi u
u ra có th

u vào c th - các nhân t s n xu t,

ng và v
m

cM .
s n xu

di n m i quan h mang tính k thu t gi a kh

nh

m lao

c coi là v n). Trong m i n n kinh t , ng v i
công ngh nh

nh, m i doanh nghi p s có hàm s s n xu t và

c chi phí s n xu t và doanh thu c a h . Vi

nh l i

nhu n c a các doanh nghi p ph thu c hành vi t i thi u hóa chi phí trên th

ng các y u t s n xu
ng, v

doanh nghi p mua các nhân t s n xu t
ct

hóadoanh thu trên th

ng hàng

c doanh thu nh vi c bán các s n ph m
c a mình). Th
y u t

ng các y u t s n xu t s

u vào, t

nh giá c và s

p c a t ng y u t s n xu t s

ng các
nh.

J.B.Clark cho r ng, trong m t n n kinh t c nh tranh, thu nh p c a m i y u t
nh b ng ph n l i ích (giá tr
cùng c a y u t s n xu

cu i

tc

John Maynard Keynes (1936), trong tác ph m
,

ng lu

m hình thành nên n n t ng c a

các lý thuy t phân ph i thu nh p c a các
các lý thuy t phân ph i thu nh p truy n th
t

a tô và l i nhu

ctiên, so v i
nm

nh s phân ph i thu nh p, trong c u ph n c a


13

thu nh p,

t kho n nh

u ki n phát tri n

s n xu t bên c nh tiêu dùng. M t khác, d a trên lý thuy t c u hi u
d ng,Keynesl p lu n thu nh p qu

nh b ng t ng chi tiêu,

g m: chi tiêu tiêu dùng, chi tiêu

êu chính ph

tiêu dùng là thành ph n ch y u, l n nh t và tiêu dùng có th
thông qua hàm s

c a thu nh

nh

ng tiêu dùng biên

Keynes còn l p lu n n n kinh t s

Ngoài ra,

t tr ng thái cân b ng khi ti t ki m b ng

theo k ho ch.
M tv n

n y sinh t k t qu c a quá trình phân ph i thu nh p là s

chênh l ch giàu nghèo trong xã h i. S chênh l ch giàu nghèo

nào

c coi là

t bình

nh m xác

nh m c

b t

m t s thang

h tr

m c

ng phân ph i thunh p

ng, các nhà kinh t

xây d ng và phát tri n

ng cong Lorenz, h s Gini, h s Hoover, ch s Theil
s bi n thiên trong phân ph i thu nh p

Nhà th ng kê h

i Ý, Corrado Gini (

nh m

n b i t s gi a ph n di n tích n m gi a
ng

ng bình

ng tuy t

ng tuy

i v i ph n di n tích n m

i. Giá tr c a h s Gini n m trong kho ng t

giá tr càng cao thì m c
t 0,5 tr

xu t h s Gini, h s

b t

c coi là có m

0,35 thì phân ph i

i
n 1,

ng càng l n.Nh ng qu c gia có h s Gini
b

ng cao còn trong kho ng

i công b ng. Vi c s d ng h s

n

phán xét

m t phân ph i thu nh p có công b ng hay không ph i h t s c th n tr ng vì
ng gi i h n nh
c u, do d li u v thunh p c a
nh p dan

c tiên, trong th c ti n nghiên
i dân có th

c ph

i d ng thu

c chi tiêu n n các nhà kinh t phân bi t 2 lo i h s Gini: H

s Gini tính theo thu nh p và h s Gini tính theo chi tiêu. Ngoài ra, các h s
ng không ph n ánh m c chênh l ch tài s n th c gi a nh
trong qu c gia

b

nh d a trên thu nh

qu c gia có cùng h s Gini có th khác nhau v hình d ng c a

i
a, các
ng cong


14

Lorenz,

m

b

ng trong phân ph i thu nh p. M t

khác, h s

ph n ánh ph n có th

còn nh ng khía c nh khác trong phân ph i thu nh
công b ng xã h

n các v

n ph i có nh

Bên c nh vi

ng hóa m

.

b

ng trong phân ph i thu nh p,

các lý thuy t phân ph i thu nh
ng và s

n gi i ngu n g c c a b t bình

h i hi

cho v

o lu n các gi i pháp

này. Các lý thuy t phân ph i thu nh p

n ho c tân c

uc a

mácxítnh

ng c

ng phái

t qu c a s bóc l t giá tr th
ng ngày càng b b n cùng hóa.

xu t ch

công h

t bi n

t kinh t phúc l i m i
b n công nh n th t b i th
nghèo, do v y, h
b i th

, tr c

ý thuy t mácxít

c hình thành t nh
c trong vi c s a ch a th t

phân ph i thu nh p thông qua các chính
Nh ng lu

t ng trong vi c xây d
mkhác tiêu bi

phân hóa giàu nghèo t

ng cs

ng nhanh.

Theo Kutnetz (1955),

uc

s phân hóa giàu nghèo di n ra r t l
M i quan h

n

c phúc l i sau này. M t s quan
Simon Kutnetz, Nicholas Kaldor

nh

n

ng là nguyên nhân c a b
nv

sách phân ph i l

a gi

ng t i m t xã h i công b ng

xu t s can thi p c

ng

nm tm

ng phái c

u c g ng gi i thích s chênh l ch giàu nghèo là do

quy lu t t t y u c a th
khi

c

nh thì kho
c Kutnetz bi u di n b i ch

là quy lu t ph bi n trong th i gian dài .

ng kinh t ,
ng kinh t

t

ng thu h p.
c coi

15

Bourginon (2004) cho th yhi

t hi n nh ng nghiên c u trong

lý thuy t phân ph i thu nh p ch ng minh khó có th
t

ng

n phân ph i thu nh

d

n tình tr

ng kinh

u này

ng có th

cb

b

nguyên m c

c thù m i qu c giá. Cóth l a ch n nh ng chi n

ng kinh t lo i b b

ng thu nh p. Ngoài ra, các lý thuy t

phân ph i thu nh p hi
ph i thu nh

a nh

iv is

c tr l i c a phân

ng kinh t .

O.GalorvàJ.Zeira (1992), trong công trình Income Distribution and Macro
a phân ph i c a c
t

qua

ki nth
tr

i v i ho

n nhân l

u

ng tín d ng không hoàn h o, phân ph i c a c
i v i ho

ngu

ng kinh t

mô,

trong dài h n.

ng b

c m t t ng l p dân

c h t các
ng này còn duy trì ngay c

ng tích c c b i s phân ph i c a c i l n

u, c th
yh

ng quan

c bi

n nhân l c thì nh ng tác

dài h n và t

ng kinh

c th a k m

ng tài s

l

n nhân l c. Do v y, theo hai nhà kinh t c n ph i có
ng l
u ki n duy trì s

ng kinh t trong