BỆNH TRĨ
ĐẠI CƯƠNG
•
Là một bệnh lý thường gặp, gây nhiều phiền toái cho con người nhưng đến nay vẫn chưa hiểu rõ
tường tận về bệnh sinh, bệnh nguyên.
•
Dịch tễ:
•
•
•
•
# 5 % dân số
Đa số xảy ra ở người lớn tuổi, không gặp ở trẻ em, 50% trên 50 tuổi
Nam gấp đôi nữ
Yếu tố thuận lợi: Táo bón kinh niên, lỵ, tăng áp lực ổ bụng: ho nhiều, thường xuyên lao động nặng,
VĐV, làm công việc đứng lâu, ngồi nhiều, u bướu vùng HM…
GIẢI PHẪU BỆNH
GIẢI PHẪU BỆNH
Trĩ nội độ 1: nằm hoàn toàn trong OHM
Trĩ nội độ 2: bình thường trong OHM, khi rặn thì
búi trĩ thập thò ở lỗ HM hay lòi ít ra ngoài, tự thụt
vào
Trĩ nội độ 3: Mỗi lần đại tiện hoặc làm nặng,
ngồi xổm thì trĩ sa ra ngoài, nằm nghỉ hoặc dùng
tay ấn nhẹ trĩ mới lên
Trĩ nội độ 4: thường xuyên ngằm ngoài OHM, có
thể liên kết với nhau thành trĩ vòng
TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG
•
•
TRIỆU CHỨNG TOÀN THÂN:
•
Thường không có biểu hiện gì, tuy có chảy máu thường xuyên nhưng lượng ít nên chỉ một số tí có thiếu
máu
•
Thỉnh thoảng gặp thiếu máu nặng, Hct < 10%
TRIỆU CHỨNG CƠ NĂNG
•
•
Chảy máu: Triệu chứng sớm nhất và thường gặp nhất
•
Chảy kín đáo máu chảy thành giọt hoặc tia chảy máu nhiều mỗi lần đi cầu hoặc ngồi xổm…
Trĩ sa: thường gặp, tùy theo mức độ mà biểu hiện khác nhau và ảnh hưởng đến BN khác nhau.
TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG
•
TRIỆU CHỨNG CƠ NĂNG
•
•
Triệu chứng khác:
Đau: có thể không đau hoặc chỉ có cảm giác cộm vướng
•
•
•
•
Nhưng có thể đau thực sự khi:
Tắc mạch
Sa trĩ nghẹt
Nứt hậu môn hoặc áp xe đi kèm
TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG
•
TRIỆU CHỨNG CƠ NĂNG
•
•
Triệu chứng khác:
•
Ngứa hậu môn và da quanh hậu môn do viêm da do các dịch nhầy…
Chảy dịch nhầy: do bài tiết của niêm mạc ống hậu môn thường kèm sa trĩ nặng, phân biệt với triệu
chứng của các bệnh khác như viêm trực tràng, u trực tràng…
TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG
•
TRIỆU CHỨNG THỰC THỂ
•
•
•
•
Tư thế khám: sản khoa hoặc chổng mông
Nhìn: đánh giá búi trĩ, nội/ ngoại, bao nhiêu búi, hướng búi trĩ, bảo bệnh nhân rặn đánh giá độ trĩ nội,
…
•
Đánh giá các dấu hiệu khác như da xung quanh hậu môn có viêm không, dịch tiết quanh hậu môn là nhầy
hay mủ, các bất thường da quanh hậu môn khác như chàm, sùi mào gà…
•
Bình thường mềm, ấn xẹp, khi có tắc mạch có cảm giác cứng, BN rất đau
Sờ:
Thăm HM trực tràng: phát hiện được chỗ niêm mạc phồng lên, phát hiện các biến chứng trĩ như thuyên
tắc mạch, ung thư ống HM, đánh giá cơ vòng…
CẬN LÂM SÀNG
•
Nội soi Hậu môn trực tràng
•
Phát hiện tốt trĩ nội và các tổn thương kèm theo như nứt hậu môn, ung thư trực tràng, ung thư ống
HM…
CẬN LÂM SÀNG
•
Videoproctoscope
Trĩ nội độ 2
Trĩ nội độ 3
Trĩ hỗn hợp
Sa niêm mạc TT
BIẾN CHỨNG
•
Tắc mạch:
•
•
Hình thành cục máu đông trong búi trĩ
•
Trĩ nội tắc mạch, BN đau ở trong sâu, thăm trực tràng sờ thấy cứng, BN rất đau
Trĩ ngoại tắc mạch: rì HM có 1 khối sưng màu phớt xanh, kích thước to, sờ vào đau, căng cứng, nếu
rạch lấy bật được cục máu đông ra BN dễ chịu ngay
BIẾN CHỨNG
•
•
Sa nghẹt:
•
Trĩ sa nghẹt sưng to, BN rất đau, diễn tiến dần đến hoại tử
Viêm nhú và viêm khe:
•
Cảm giác nóng rát ở HM, ngứa ngáy, thăm trực tràng rất đau, soi HM thấy các nhú phù nề, màu trắng,
các khe giữa các búi trĩ bị loét.
CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT
•
•
•
•
•
•
Ung thư trực tràng, ống hậu môn
Polyp trực tràng
Nứt hậu môn
Áp xe cạnh hậu môn
Sa trực tràng
Sùi mào gà…
UNG THƯ ỐNG HẬU MÔN
POLYP ỐNG HẬU MÔN
NỨT HẬU MÔN
SA TRỰC TRÀNG
ĐIỀU TRỊ
•
•
Chỉ điều trị cho các trường hợp có triệu chứng lâm sàng
Điều trị bảo tồn và chế độ sinh hoạt: tránh hoạt động
mạnh, ngồi hoặc đứng lâu, ăn nhiều chất xơ, thay đổi
thói quen đi cầu, ngâm hậu môn nước ấm, chườm túi đá
để giảm sưng khi trĩ sưng to…
ĐIỀU TRỊ
•
•
Các thủ thuật:
•
Thắt bằng dây thun: PP phổ biến, thay thế mổ cắt trĩ
trong 80% TH. Lý tưỡng cho trĩ độ 2 và 3
Chích xơ: làm xơ hóa các búi trĩ, dùng cho độ 1, 2, không
dùng trĩ ngoại, trĩ biến chứng
ĐIỀU TRỊ
•
•
Phẫu thuật:
Mổ cắt trĩ: thường dùng PP Milligan và Morgan (PP St
Mark): cắt từng búi trĩ
ĐIỀU TRỊ
•
•
Phẫu thuật:
Mổ cắt trĩ:
•
PP Longo (1998)
PHẪU THUẬT LONGO
Thank you