Báo cáo thực hành môn sản xuất thuốc bào chế Viên nén B1

BÁO CÁO THỰC HÀNH SẢN XUẤT THUỐC
BÀO CHẾ VIÊN NÉN VITAMIN B1

A.
1.

2.

Đặc điểm thành phần
Công thức bào chế cho một viên
Thiamin nitrat
10,0mg
( Dược chất)
Tinh bột sắn
45,0mg
( Tá dược độn – Tá
dược rã)
Lactose
75,0mg
( Tá dược độn)
Tinh bột nấu hồ 10% 3,0mg
( Tá dược dính)
Tacl
2,6mg
( Tá dược trơn)
Mg.stearat
1,3mg
( Tá dược trơn)
Tính chất: viên nén tròn dẹp, màu trắng, mùi đặc trưng, cạnh

4.

và thành viên lành lặn, đường kính viên 7mm.
Độ rã: không quá 15 phút.
Độ đồng đều khối lượng: ±7,5% so với khối lượng trung bình

5.

của một viên
Định tính:

3.

Định lượng ( theo tiêu chuẩn Dược điển Việt Nam III)
6.1.
Phương pháp cân
6.2.
Phương pháp đo quang
6.

Cân chính xác khoảng 25mg thiamin, hòa tan trong bình định
mức 100ml, dung môi là dung dịch acid hydroclorid 0,1N, lắc
cho đến khi tan hết. them dung dịch HCl 0,1N vừa đủ tới vạch.


Lắc, lọc bỏ 20ml dịch lọc đầu. hut chính xác 5ml dịch lọc cho
vào bình định mức 100ml. thêm dung dịch HCl 0,1N vừa đủ tới
vạch, lắc đều
Đem đi đo quang với bước song 200nm đến 400nm với mẫu
trắng là HCl 0,1N
Đồ thị: y= 0,0392x + 0,0238 ; R2 = 0,9949

7.
8.
9.

Hạn dùng: 36 tháng
Cộng dụng, liều dung: như trong đơn hướng dẫn
Bảo quản: đóng gói trong chai nút kín, bảo quản nơi khô mát,

tránh nóng ẩm và ánh sáng
10. Nhãn: đúng quy chế

B.

Mô tả quy trình

1.

Công thức pha chế cho 1000 viên
STT
1
2
3
4
5
6

Nguyên phụ liệu
Thiamin nitrat
Tinh bột sắn
Lactose

Tinh bột nấu hồ 10%
Tacl
Magnesi stearat

Số lượng
10g
45,0g
75,0g
3,0g
2,6g
1,3g


7
8

2.

Nước tinh khiết
Bông mỡ

Vừa đủ
Vừa đủ

Quy trình sản xuất
Thiamin nitrat
Tinh bột, Lactose

Xay rây
Cân nguyên liệu

Trộn bột kép

Hồ tinh bột 10%

Nhào trộn

Xát hạt

Sấy hạt

Sửa hạt khô
Magnesi stearat, talc
Trộn hạt khô
Kiểm nghiệm bán thành phần


Bao bì đóng gói,
nhãn

Sửa, sấy khô, in SKS

Dập viên

Đóng gói, dán nhãn

Kiểm nghiệm thành phẩm

2.1. Chuẩn bị nguyên liệu
Xay, rây thiamin nitrat,lactose, tinh bột qua lưới rây 150. Rây talc,

magnesi stearat qua rây 125. Cân tinh bột và nước dùng để nấu hồ tinh
bột 10%
2.2. Chuẩn bị hồ tinh bột 10% (đong lượng 50ml nước)
Cân 3g hồ tinh bột + 3ml nước phân tán tinh bột thành hỗn dịch đồng
nhất
Đun sôi lượng nước còn lại sau đó cho từ từ hỗn dịch tinh bột vào vừa
cho vừa khuấy đến khi hồ hóa hoàn toàn
2.3. Trộn tạo hạt
Trộn đều các nguyên liệu thiamin nitrat, lactose, tinh bột, rây hỗn hợp
qua lưới rây 200, cho vào cối sứ, trộn đều.
Thêm từ từ hồ tinh bột 10% vào cối trộn tiếp tục trộn đều đến khi thu
được khối ẩm dính.


2.4. Xát hạt
Cho hạt vào các khay sấy,đưa vào tủ sây, sấy hạt ở nhiệt độ 45_50 0
trong khoarng 68h đến khi độ ẩm của hạt đạt khoảng 3_4%
2.5. Sửa hạt khô
Rây hạt khô thu được qua lưới rây số 1000
2.6. Trộn tá dược trơn
Trộn hạt khô thu được với talc và magnesi stearat đã chuẩn bị trong
cối
Lấy mẫu kiểm nghiệm bán thành phẩm để định lượng hàm lượng
thiamin và đáng giá độ đồng đều khối lượng
Xác định khối lượng trung bình của viên cần dập
2.7. Dập viên
Lắp đạt chày cối cho máy dập viên và kiểm tra toàn bộ hệ thống máy
dập
Cho hạt vào máy chứa hạt của máy dập, điều chỉnh khối lượng, độ
cứng của viên đến mức yêu cầu

Tiến hành dập viên, trong quá trình dập thường xuyên kiểm tra khối
lượng, trung bình viên. Lấy mẫu kiểm ngiệm bán thành phẩm để kiểm
tra độ rã của viên, kiểm tra các tiêu chuẩn khác của viên nén
Viên đạt yêu cầu chuyển sang đóng gói.

C. Kết quả kiểm nghiệm:
1. Định lượng hàm lượng B1 trong hạt bán thành phẩm:
- Kiểm nghiệm bán thành phẩm:


Lấy mẫu hạt sau khi đã trộn tá dược trơn kiểm nghiệm bán
thành phẩm để định lượng thiamin và đánh giá độ đồng đều
hàm lượng bằng phương pháp đo quang.
Tiến hành:
-

Cân chính xác 25mg Thiamin (350mg cốm) cho vào bình

-

định mức 100ml
Thêm HCl 0,1 N vừa đủ
Đặt lên máy siêu âm 2-3 lần, 1 lần/10 phút Chiết

-

-

-

Thiamin ra khỏi cốm
Lọc  Tách tạp chất
Lấy 5ml dịch lọc cho vào bình định mức  Thêm HCl 0,1

N vừa đủ
- Đưa đi đo quang thu được độn hấp thụ (A)
Xác định hàm lượng Thiamin trong cốm  Khối lượng viên
cần dập
+ Đo độ hấp thụ của dung dịch đã pha ở trên tại bước sóng
246nm.

-

Kết quả:
`Khối lượng cân: m = 0.3546g
A = 0, 0986 ( quá nhỏ => không đạt)

o

Định lượng bán thành phẩm sau khi xát hạt không đạt có thể



vì một số nguyên nhân sau
Đề xuất nguyên nhân: do thời gian chiết xuất vitamin B1
chưa đủ lâu, thiamin chưa được hòa tan hòa toàn hoặc do
lượng tá dược dính quá lớn, dẫn tới cốm khó rã.




Hướng giải quyết: tăng thời gian chiết xuất thiamin, tăng
khuấy trọn, tiến hành siêu âm them trong khoảng thời gian
dài hơn. Ngoài ra, để thiamin dễ giải phóng, cần nghiện cốm
thành bột mịn trước khi cân.
Giả sử kết quả : A = 0.5 thì:
Ta có phương trình đường chuẩn: y= 0.0392 x + 0.0238 R2=
0.9998
Nồng độ của Thiamin là: C = x =12,15 mcg/ml
% Thiamin/cốm = (12,15 x 20 x 100.100)/(350 x 1000) =6,94

%
Khối lượng viên cần dập : m = 10/6.94% = 144 mg
Khối lượng viên chọn trên thực tế khi dập của tổ là 135
mg
2. Kiểm tra bán thành phẩm viên sau khi dập:
+ Kiểm tra độ cứng của viên:
Dùng tay bẻ đôi viên, viên đạt độ cứng theo yêu cầu là viên
có thể bẻ dễ dàng, không cần phải dùng lực bẻ mạnh, nhưng
không quá dễ vỡ (không vỡ vụn ngay khi tác dụng lực nhẹ)
+ Kiểm tra độ rã:


Bằng máy đo độ rã: Cho 6 viên vào giỏ chứa, cố định trên giá
đỡ. Đợi nhiệt độ nước lên tới 37oC thì bật máy cho giỏ chứa
ngập trong cốc chứa nước và dao động. Đọc thời gian lúc 6
viên rã hoàn toàn.
Kết quả:
Viên 1:4p30s

Viên 4: 6p18s

Viên 2: 7p00s

Viên 5: 8p20s

Viên 3: 9p45s

Viên 6: 5p10s



Thời gian rã của tất cả các viên đều dưới 15p. Bán
thành phẩm đạt yêu cầu chất lượng.

2.1 Tính chất: viên nén tròn dẹp, màu trắng, mùi đặc trưng,
cạnh và thành viên lành lặn, đường kính viên 7mm.
2.2 Độ đồng đều khối lượng:
Cân 20 viên: (g) M20 = 2.7160 g => m = 0.1358 g

m1
m2
m3
m4
m5
m6
m7

M (g)
0.1354

0.1320
0.1376
0.1344
0.1291
0.1323
0.1355

m11
m12
m13
m14
m15
m16
m17

M (g)
0.1334
0.1283
0.1344
0.1356
0.1387
0.1345
0.1357


m8
0.1378
m18
0.1378
m9

0.1365
m19
0.1389
m10
0.1399
m20
0.1364
Kết luận : không có viên nào nằm ngoài khoảng khối
lượng [0,1256;0,1460]. Viên nén đạt yêu cầu độ đồng đều
khối lượng.
3.3 Định lượng:
Kết quả:
Bước song hấp thụ cực đại : 246 nm
mcân = 0,3459 g = 345.9 mg
A= 0,518
Thay vào phương trình đường chuẩn: y= 0.0392 x + 0.0238
R2= 0.9998
Suy ra nồng độ Thiamin của dung dịch đo quang là : 12.60
(µg/ml)
Hàm lượng Thiamin so với trên nhãn:
Kết luận: Hàm lượng Thiamin nằm trong khoảng 95 đến
105%. Viên đạt yêu cầu về đinh lượng.