SKKN: Giúp học sinh lớp 1 rèn chữ giữ vở

Sáng kiến kinh nghiệm
PHÒNG GIÁO DỤC QUẬN TÂN PHÚ
----------------*******-----------------
MỘT KINH NGHIỆM GIẢNG DẠY
Giáo viên thực hiện : Trần Thị Anh Thư
Đơn vị: Trường Tiểu học Phan Chu Trinh
GVTH : Trần Thị Anh Thư Trang : 1
Sáng kiến kinh nghiệm
ới tình hình hiện nay, đa số các em học sinh nói chung, đặc biệt đối
với lớp Một nói riêng hầu như các em chưa có ý thức trong việc rèn
chữ, giữ vở. Trong các năm dạy lớp Một tôi thường kể cho các em
nghe chuyện “Văn hay nhưng chữ phải đẹp”, nói về danh nhân Cao Bá Quát nổi
tiếng là văn hay chữ đẹp để giáo dục các em vì sao phải rèn chữ đẹp. Vì bài văn,
bài toán dù hay, dù đúng đến đâu mà chữ viết nguệch ngoạc, xấu, không đọc
được thì bài văn, bài toán đó không còn giá trị vì có ai đọc được nó đâu. Xuất
phát từ đây tôi quyết định dạy học sinh cách rèn chữ sao cho đẹp, giữ vở sao cho
sạch. Và sau đây là kinh nghiệm dạy học sinh cách rèn chữ giữ vở của tôi.
V
 Thuận lợi:
 Đa số các em đều qua mẫu giáo.
 Sĩ số lớp vừa, 40 em nên thuận lợi trong việc quản lý và đi sâu sát
đến học sinh.
 Cơ sở vật chất tốt, bàn ghế đúng kích cỡ, đủ ánh sáng, không gian
thóang mát.
 Ban Giám Hiệu quan tâm sâu sát tạo cơ sở vật chất tốt cho lớp học.
 Đa số phụ huynh quan tâm đến việc học của các em, các em có đầy
đủ đồ dùng học tập.
 Khó khăn:
 Đa số các em chưa có ý thức rèn chữ giữ vở, cần đến sự nhắc nhở
nhiều của giáo viên.
 Một số em viết chữ ẩu, nguệch ngoạc không đúng nét.

 Các em cầm bút nhưng chưa đúng, cầm sát ngòi bút, cầm bút chặt
quá, ngồi chưa đúng tư thế, chưa biết cách để vở đúng.
 Còn một vài phụ huynh chưa quan tâm đến việc học của các em.
 Phụ huynh chưa nắm được cấu tạo chữ viết theo chương trình mới.
Giai đoạn chuẩn bị:
GVTH : Trần Thị Anh Thư Trang : 2
Sáng kiến kinh nghiệm
Trước tiên giáo viên giới thiệu cho các em xem một vài quyển vở mẫu
của các anh chị học năm trước có ý thức tốt trong việc “Rèn chữ – giữ vở”, Từ
đó giáo dục các em xem thế nào là một quyển vở sạch, chữ đẹp.
 Về vở :
 Vở được gọi là sạch, tốt là vở:
 Được bao bìa dán nhãn cẩn thận.
 Không làm rách vở, long bìa, nhàu nát, không để vở quăn góc.
 Không giây mực ra vở, không bôi xoá nhiều.
 Trình bày đúng qui định, không bỏ phí giấy.
 Biện pháp : Để có một quyển vở tốt ta phải:
Ngay từ đầu năm giáo viên thống nhất bao vở cho học sinh ngoài tờ giấy
bao bên trong, bên ngoài còn được bao thêm một tờ bọc nhựa (loại nhựa ép
plastic), loại nhựa này rất tốt giữ vở được suốt năm .
Khi bao vở cho học sinh ta phải bao thêm trang một vào sẽ tránh được
tình trạng sút bìa.
Vở phải mua loại có hàng kẻ rõ ràng, các ô li đều nhau, trắng và giấy
không bị lem mực.
Để vở được sạch không bị quăn góc, không bị vết lem do mồ hôi tay và
hạn chế được tình trạng chữ bút chì in từ trang này qua trang kia, mỗi em cần sử
dụng tờ giấy kê (lọai giấy bìa)bọc cả quyển vở bên ngoài lẫn bên trong lại , khi
viết trang nào lật trang đó lên và một tờ giấy kê rời có kích thước chiều rộng
khỏang 15cm chiều dài dài hơn chiều ngang quyển vở. Khi viết ta đặt tờ giấy kê
nằm ngang giữ cho mồ hôi tay không bị lem vở và vở không quăn góc.

Để tránh tình trạng đổ mực ra vở (giai đoạn viết bút mực) giáo viên yêu
cầu học sinh sử dụng bút máy khi viết và không được mang bình mực vào lớp, ở
lớp giáo viên có sẵn bình mực để bơm mực cho các em quên bơm mực khi đến
lớp và yêu cầu các em phải bơm mực sẵn trước khi đi học.
Về chữ:
GVTH : Trần Thị Anh Thư Trang : 3
Sáng kiến kinh nghiệm
Chữ được gọi là đẹp thì phải đúng cỡ chữ, đúng mẫu, cách nối nét đúng,
mềm mại, đặt dấu phụ đúng chỗ, khoảng cách giữa các con chữ đúng quy định.
Hướng dẫn cách trình bày vở theo qui định của giáo viên, cách trình bày
bài văn xuôi, bài thơ lục bát, thơ tư do, thơ thất ngôn bát cú…
 Biện pháp : Giúp các em viết chữ đẹp đòi hỏi:
Tư thế ngồi viết của các em rất quan trọng, ngồi ngay ngắn, lưng thẳng,
không được tì ngực vào bàn, đầu hơi cúi, hai mắt cách vở từ 20 cm -> 25 cm.
Cánh tay trái đặt trên mặt bàn bên trái vở, bàn tay trái tì vào mép vở giữ cho vở
không xê dịch khi viết, không lệch vai, hai chân vuông góc với mặt đất . Làm
thế nào để có được tư thế ngồi thoải mái sẽ là điều kiện giúp các em học tốt suốt
buổi. Giáo viên cần kiểm tra và nhắc nhở thường xuyên trong các tiết học. Muốn
có tư thế ngồi tốt ít nhất bàn ghế phải phù hợp với lứa tuổi và giáo viên phải
hướng dẫn tư thế ngồi ngay từ đầu để các em hình thành thói quen tốt.
Có tư thế ngồi tốt, ta cần chú ý đến cách cầm bút, để vở của học sinh.
Khi viết ta cầm bút và điều khiển bằng ba ngón tay (ngón trỏ, ngón cái và ngón
giữa) của bàn tay phải. Đầu ngón tay trỏ đặt ở phía trên cách đầu bút khoảng 3
cm, đầu ngón tay cái giữ bên trái, phía bên phải của bút tựa vào cạnh đốt đầu
ngón tay giữa. Ba điểm tựa này giữ bút và điều khiển ngòi bút dịch chuyển linh
hoạt. Khi viết cần có sự phối hợp cử động của cổ tay, khuỷu tay và cánh tay luôn
tạo cho đôi tay mềm mại khi cầm bút để viết, không viết bằng toàn thân. Vở
phải để nghiêng về bên trái so với mép bàn từ 20 -> 25 để các em dễ viết.
Giáo viên cần hướng dẫn các em xác định vị trí các nét nằm trên dòng kẻ
nào, độ dài ra sao thật chính xác. Muốn vậy giáo viên hướng dẫn cho các em xác

định được 5 đường kẻ ngang, 4 dòng li và đường kẻ dọc.
• Giai đoạn học kỳ I : sử dụng bút chì
Ở giai đoạn này nên cho học sinh sử dụng loại bút chì 2B mềm dễ viết
và chuốt nhọn bút khi viết ,tẩy mềm tốt để tẩy khỏi giây ra vết bẩn. Để học sinh
có chữ viết chuẩn và đẹp, thì trước tiên các em phải viết đúng các nét cơ bản, có
nghĩa là các em phải nắm được điểm đặt bút, điểm uốn lượn, điểm kết thúc trong
GVTH : Trần Thị Anh Thư Trang : 4
Sáng kiến kinh nghiệm
quá trình viết. Trong chương trình phần dạy nét cơ bản ở các tiết tập viết rất ít,
nên tôi đã phối hợp tuần lễ đầu để dạy cho các em các nét cơ bản .
Khi thực hiện viết các nét, giáo viên phải hướng dẫn từng dòng li, từng
đường kẻ của ô thật kỹ. Hướng dẫn viết nét phải hướng dẫn từng nét, từng dòng
và quan sát, phát hiện và sửa chữa kịp thời những nét viết sai : chưa đúng
khoảng cách, chưa đúng mẫu về độ cao, điểm đặt bút, điểm kết thúc của các nét .
. .
Ví dụ : Nét khuyết trên cắt nhau ở đường kẻ 3,bụng nét phải tròn đều
không viết xiên.
Nét khuyết dưới cắt nhau ở đường kẻ 1...
Ngay từ đầu giáo viên phải quy định cho học sinh khoảng cách giữa các
nét, các con chữ, khoảng cách giữa các tiếng, các từ trong một hàng.
Ví dụ : Khoảng cách giữa các tiếng cách nhau một thân con chữ o.
Sau giai đoạn viết các nét cơ bản giáo viên tiến hành kiểm tra để phân
loại học sinh. Tách các em viết yếu hoặc viết chưa chuẩn ngồi về một bên.
Trong quá trình dạy, giáo viên bao giờ cũng kiểm tra những em này trước để có
hướng giúp đỡ.
Ngoài ra trong cuộc họp phụ huynh đầu năm, giáo viên cần giải thích
cho phụ huynh thấy được ích lợi và tầm quan trọng của việc rèn chữ, giữ vở. Từ
đó nhờ phụ huynh hỗ trợ thêm về việc dạy các em học ở nhà.
Khi hướng dẫn các con chữ, giáo viên có thể nâng cao hơn về kỹ thuật
viết như: hướng dẫn các em viết nét thanh, nét đậm ở mỗi con chữ. Tạo nét

thanh bằng các nét đưa lên tay viết nhẹ, tạo nét đậm bằng các nét kéo xuống ta
viết mạnh tay và lưu ý trong quá trình viết tránh trường hợp để gãy bút.
Hàng tháng giáo viên nên có nhận xét cụ thể về việc rèn chữ, giữ vở của
từng em và nhận xét những mặt hạn chế mà học sinh cần sửa chữa. Từ đó đưa ra
biện pháp khắc phục gởi về cho phụ huynh xem để giúp thêm cho các em.
Chúng ta không thể bỏ qua giai đọan chấm và sửa bài hàng ngày, vì qua chấm
bài hàng ngày giáo viên phát hiện kịp thời những em viết chưa đúng, chưa đẹp.
Từ đó, giáo viên cho học sinh sửa bài trước khi qua bài mới.
GVTH : Trần Thị Anh Thư Trang : 5