Tìm hiểu công nghệ và xây dựng framework giúp phát triển nhanh các website

LỜI CAM ĐOAN
Tôi - Nguyễn Phan Huy, học viên lớp Cao học CNTT 2013 - 2015 Trường Đại
học Bách khoa Hà Nội - cam kết Luận văn tốt nghiệp là công trình nghiên cứu của
bản thân tôi dưới sự hướng dẫn của TS. Nguyễn Thanh Hùng - Viện Công Nghệ
Thông Tin và Truyền Thông - Đại học Bách Khoa Hà Nội. Các kết quả trong Luận
văn tốt nghiệp là trung thực, không sao chép toàn văn của bất kỳ công trình nào
khác.

Hà Nội, ngày 12 tháng 9 năm 2015
Học viên: Nguyễn Phan Huy
Lớp: 13BCNTT2

1


LỜI CẢM ƠN
Đầu tiên, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Thầy giáo, TS. Nguyễn Thanh
Hùng - Bộ môn Công nghệ phần mềm - Viện Công Nghệ Thông Tin và Truyền
Thông - Đại học Bách Khoa Hà Nội. Thầy đã khuyến khích và rất tận tình hướng
dẫn tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Chính nhờ sự quan tâm chỉ bảo và
những ý kiến đóng góp quý báu của Thầy, tôi mới có thể hoàn thành luận văn này.
Tôi xin chân thành cảm ơn tập thể các thầy, cô giáo Viện Công Nghệ Thông
Tin và Truyền Thông - trường Đại học Bách Khoa Hà Nội đã tận tình giảng dạy
truyền đạt cho tôi những kiến thức, kinh nghiệm quý báu.
Tôi cũng xin cảm ơn các đồng nghiệp ở công ty TNHH MTV nước sạch Hà
Nội đã tạo điều kiện về thời gian để tôi có thể học tập và hoàn thành luận văn.
Và cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè đã luôn ủng hộ và
động viên tôi trong suốt những năm học vừa qua.

2

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN.............................................................................................................. 1
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................................... 2
MỤC LỤC ........................................................................................................................ 3
DANH MỤC KÝ HIỆU CHỮ VIẾT TẮT......................................................................... 5
DANH MỤC HÌNH .......................................................................................................... 6
CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU..................................................................................................... 7
1.1. Lý do lựa chọn và tính cấp thiết đề tài..................................................................... 7
1.2. Đối tượng nghiên cứu ............................................................................................. 7
1.3. Phạm vi và phương pháp nghiên cứu....................................................................... 7
1.4. Một số đóng góp mới của luận văn.......................................................................... 8
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ THỰC TIỄN VÀ CƠ SỞ LÝ THUYẾT .......................................... 9
2.1. Các vấn đề thực tế trong việc phát triển Website ................................................... 10
2.1.1. Web 2.0 và kỹ thuật Ajax ................................................................................ 10
2.1.2. Ngôn ngữ lập trình......................................................................................... 11
2.1.3. Các vấn đề về giao diện ................................................................................. 12
2.1.4. Tích hợp phát triển ứng dụng web trên một website đã có sẵn........................ 13
2.1.5. Đề xuất giải pháp giúp phát triển nhanh các website...................................... 14
2.2. Các công nghệ áp dụng ......................................................................................... 14
2.2.1. Công nghệ Google Web Toolkit (GWT) .......................................................... 14
2.2.1.1. Khái niệm GWT....................................................................................... 15
2.2.1.2. Các thành phần của GWT ....................................................................... 15
2.2.2. Công nghệ Google App Engine ...................................................................... 16
2.2.2.1. Khái niệm Google App Engine ................................................................ 16
2.2.2.2. Môi trường ứng dụng .............................................................................. 18
2.2.2.3. Giới hạn .................................................................................................. 18
2.2.2.4. Sự khác biệt với các dịch vụ khác ............................................................ 19
2.2.3. PHP hướng đối tượng và Mô hình MVC......................................................... 19
2.2.3.1. PHP hướng đối tượng ............................................................................. 20

2.2.3.2. Mô hình MVC.......................................................................................... 21
2.2.4. Smarty Template Engine ................................................................................ 22
2.2.4.1. Khái niệm Smarty.................................................................................... 23
2.2.4.2. Tốc độ xử lý của website có sử dụng Smarty ............................................ 23
2.2.4.3. Tính bảo mật ........................................................................................... 24
2.2.4.4. Những tính năng của Smarty ................................................................... 24
2.2.5. Website Framewok......................................................................................... 25
2.2.5.1. Software Framework - Khung làm việc của phần mềm ............................ 25
2.2.5.2. Website framework - Khung làm việc của website ................................... 26
CHƯƠNG 3: XÂY DỰNG FRAMEWORK GIÚP PHÁT TRIỂN NHANH CÁC
WEBSITE ....................................................................................................................... 27
3.1. Thiết kế kiến trúc Ligker framework..................................................................... 27
3.1.1. Các thành phần của Ligker framework........................................................... 28
3.1.1.1. Front Controller - bộ phận xử lý đầu vào ................................................ 28
3.1.1.2. Core Layer - lớp lõi................................................................................. 28
3.1.1.3. Application Layer - lớp ứng dụng ............................................................ 29
3.1.1.4. Database - cơ sở dữ liệu.......................................................................... 29
3.1.2. Quan hệ kế thừa của các thành phần trong Ligker framework........................ 30

3


3.1.2.1. Các thành phần có quan hệ kế thừa ......................................................... 30
3.1.2.2. Sử dụng quan hệ kế thừa để áp dụng Core functions cho nhiều dự án...... 31
3.1.3. Nguyên lý hoạt động của Ligker framework ................................................... 32
3.1.3.1. Luồng thông tin trong Ligker framework ................................................. 32
3.1.3.2. Đặc tả luồng thông tin trong mô hình MVC của Application layer........... 34
3.1.3.3. Một vài nhận xét về quy trình hoạt động của Ligker framework............... 35
3.1.4. Mối quan hệ Page - Position - Module trong Ligker framework ..................... 36
3.1.4.1. Page – trang............................................................................................ 36

3.1.4.2. Position – các vị trí trong một trang ........................................................ 37
3.1.4.3. Module.................................................................................................... 37
3.1.5. Cấu trúc thư mục của Ligker framework ........................................................ 38
3.1.5.1. Thư mục Core ......................................................................................... 39
3.1.5.2. Thư mục project ...................................................................................... 40
3.2. Xử lý phía máy khách (client) ............................................................................... 42
3.2.1. Sử dụng Google Web Toolkit.......................................................................... 42
3.2.1.1. Viết mã HTML......................................................................................... 44
3.2.1.2. Thực hiện Ajax ........................................................................................ 44
3.2.2. Sử dụng Template Engine............................................................................... 45
3.2.2.1.Viết mã HTML.......................................................................................... 45
3.2.2.2. Thực hiện Ajax ........................................................................................ 47
3.2.3. Sử dụng kết hợp Google Web Toolkit và Template Engine.............................. 48
3.3. Xử lý phía máy chủ (server).................................................................................. 48
3.3.1. Cấu hình ứng dụng......................................................................................... 49
3.3.2. Phương thức truy xuất cơ sở dữ liệu............................................................... 49
3.3.2.1. Kết nối cơ sở dữ liệu................................................................................ 49
3.3.2.2. Truy vấn cơ sở dữ liệu............................................................................. 50
3.3.3. Nền tảng máy chủ........................................................................................... 51
3.3.3.1. Sử dụng Google App Engine.................................................................... 51
3.3.3.2. Sử dụng hosting Apache .......................................................................... 53
3.4. Một số kết quả áp dụng Ligker framework trong thực tiễn .................................... 53
3.4.1. Một số dự án thức tế đã áp dụng Ligker ......................................................... 53
3.4.1.1. Chương trình Quản lý lịch công tác tuần trực tuyến ................................ 53
3.4.1.2. Phần mềm quản lý Công văn ................................................................... 55
3.4.1.3. Phần mềm Quản lý bán hàng, xuất nhập kho, kế toản của công ty Beful .. 57
3.4.2. Các đóng góp và kết quả áp dụng Ligker framework trong việc phát triển nhanh
các ứng dụng Web ................................................................................................... 58
3.4.2.1. Đóng góp chung cho ba ứng dụng thực tế................................................ 58
3.4.2.2. Đóng góp trong các chức năng cụ thể ..................................................... 59

3.4.3. So sánh việc không sử dụng và có sử dụng Framework trong việc phát triển các
Website.................................................................................................................... 71
3.4.3.1. Các tiêu chí so sánh ................................................................................ 71
3.4.3.2. Kết quả so sánh ....................................................................................... 73
3.5. Đưa ứng dụng ra cộng đồng .................................................................................. 74
CHƯƠNG 4 : KẾT LUẬN VÀ HƯỚNG PHÁT TRIỂN ................................................. 75
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................... 77

4


DANH MỤC KÝ HIỆU CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Chữ viết đầy đủ

Framework

Khung làm việc

Ligker framework

Tên riêng của khung làm việc được xây dựng trong luận văn

GWT

Google Web Toolkit

GAE

Google App Engine

MVC

Model - View - Controller

PDO

PHP Data Objects

Server

Máy chủ (truyền thống)

Desktop, PC

Máy tính cá nhân

CMS

Content Management System - hệ thống quản trị nội dung

Debug

Gỡ lỗi

Developer, Coder,

Lập trình viên

Programmer
Designer

Thiết kế viên

Rewrite URL

Chuyển dạng địa chỉ

Core

Lõi hệ thống

Cache

Bản sao tài liệu Web

Request

Yêu cầu (từ trình duyệt)

Project Leader

Người đứng đầu và chịu trách nhiệm về dự án

5


DANH MỤC HÌNH
Hình 3.1: Sơ đồ tổng quát mô tả các thành phần và nguyên lý hoạt động của Ligker

framework....................................................................................................................... 27
Hình 3.2: Mô tả quan hệ kế thừa của các thành phần trong hệ thống ................................ 30
Hình 3.3: Minh họa việc sử dụng Core functions cho nhiều dự án.................................... 31
Hình 3.4: Đặc tả quan hệ kế thừa của Class_1.1 với base functions và Core functions ..... 31
Hình 3.5: luồng thông tin trong Ligker framework........................................................... 32
Hình 3.6: Luồng thông tin trong mô hình MVC............................................................... 34
Hình 3.7: Hình ảnh minh họa cho web page..................................................................... 36
Hình 3.8: Các position và module trên một web page ...................................................... 37
Hình 3.9: Cấu trúc các thư mục chính của Ligker framework........................................... 38
Hình 3.10: Các thành phần trong thư mục default_library ................................................ 39
Hình 3.11: Các thành phần trong thư mục project ............................................................ 40
Hình 3.12: Các thành phần trong thư mục library ............................................................ 41
Hình 3.13: Cấu trúc thư mục của một Google Web Toolkit project.................................. 43
Hình 3.14: Vị trí thư mục Google Web Toolkit trong Ligker framework.......................... 43
Hình 3.15: Một đoạn mã Java viết trên Google Web Toolkit............................................ 44
Hình 3.16: Đoạn mã Java viết trên Google Web Toolkit sinh ra Javascript ...................... 45
Hình 3.17: Thư mục Smarty trong Ligker framework ...................................................... 45
Hình 3.18: Cấu hình Smarty trong Ligker framework ...................................................... 46
Hình 3.19: Một thư mục chứa template của dự án có sử dụng Ligker framework ............. 46
Hình 3.20: Vị trí file Javascript sử dụng mặc định của Ligker framework........................ 47
Hình 3.21: Vị trí file cấu hình của hệ thống sử dụng Ligker framework ........................... 49
Hình 3.22: Sử dụng Google App Engine trên máy tính cá nhân ....................................... 52
Hình 3.23: Minh họa giao diện dự án Quản lý lịch công tác tuần của Công ty Nước sạch Hà
Nội .................................................................................................................................. 55
Hình 3.24 : Một trang của dự án Quản lý công văn .......................................................... 56
Hình 3.25 : Một số giao diện của ứng dụng Quản lý Công văn trên nền tảng điện thoại di
động ................................................................................................................................ 57
Hình 3.26: Minh họa một giao diện của dự án Beful ........................................................ 58

6

CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU
1.1. Lý do lựa chọn và tính cấp thiết đề tài
Hiện nay, tác giả luận văn đang làm việc tại Tổng công ty Nước sạch Hà Nội,
và có tham gia một số dự án lập trình web tại công ty phần mềm Koolsoft. Đối với
những dự án vừa và nhỏ, kinh nghiệm của chúng tôi cho thấy rằng nếu sử dụng các
website framework có sẵn trên thị trường sẽ làm ảnh hưởng tới tốc độ tải trang; khả
năng tùy biến, sửa lỗi của lập trình viên; và đặc biệt sẽ gặp khó khăn khi nâng cấp
hệ thống để tích hợp với các công nghệ mới.
Với các lý do nêu trên, tôi đã quyết định theo học Thạc sỹ trường Đại học
Bách Khoa Hà Nội, theo hướng nghiên cứu: “Tìm hiểu công nghệ và xây dựng
Framework giúp phát triển nhanh các Website”.
1.2. Đối tượng nghiên cứu
- Nghiên cứu các vấn đề trong việc phát triển website. Nội dung này được
trình bày chi tiết trong chương 2 của luận văn;
- Nghiên cứu các công nghệ mới liên quan đến lập trình web. Nội dung này
được trình bày chi tiết trong chương 3 của luận văn;
- Nghiên cứu cơ chế hoạt động và cách thức xây dựng một website framework.
Trong đó chú trọng tới việc áp dụng các công nghệ mới để xây dựng framework.
Nội dung này được trình bày chi tiết trong chương 4 của luận văn;
- Nghiên cứu khả năng áp dụng của webiste framework trong thực tế. Nội
dung này được trình bày chi tiết trong chương 4 của luận văn.
1.3. Phạm vi và phương pháp nghiên cứu
Hiện nay có rất nhiều công nghệ hỗ trợ cho việc phát triển Website. Trong
phạm vi luận văn này, tác giả luận văn kết hợp sử dụng các phương pháp nghiên
cứu là “Nghiên cứu lý thuyết” và “Nghiên cứu thực nghiệm” tập trung nghiên cứu
các công nghệ: Google Web Toolkit, Google App Engine, Smarty Template Engine,
MVC Pattern, PHP OOP, PHP Data Objects (PDO);

7


Trong luận văn, tác giả luận văn có đề xuất giải pháp xây dựng một Website
framework để phát triển nhanh các Website. Tuy nhiên, Website framework đó chỉ
áp dụng cho các website thỏa mãn ba điều kiện sau: thứ nhất, Website đó được viết
bằng ngôn ngữ lập trình phía Server là PHP; thứ hai, Website đó sử dụng cơ sở dữ
liệu MySql hoặc Google Cloud SQL; thứ ba, Website đó chạy trên nền tảng web
server là Apache hoặc Google App Engine.
1.4. Một số đóng góp mới của luận văn
Luận văn đã đề xuất giải pháp giúp phát triển nhanh các website, phù hợp với
các dự án vừa và nhỏ;
Website framework trình bày trong luận văn có sử dụng kết hợp các công
nghệ mới: Google Web Toolkit, Google App Engine, Smarty Template Engine; Với
Website framework này, ứng dụng Web có thể hoạt động trên môi trường máy chủ
hoặc điện toán đám mây; có thể “nhúng” vào một website (viết bằng PHP) đã có
sẵn. Lập trình viên sử dụng Website framework được hỗ trợ và chuẩn hóa việc sinh
mã truy vấn cơ sở dữ liệu. Website framework cũng đặt ra một số quy định bắt buộc
các lập trình viên phải tuân theo để đảm bảo việc viết mã đúng theo một chuẩn mực
nhất định. Với các đóng góp nêu trên, tác giả kỳ vọng rằng website framework trình
bày trong luận văn này sẽ hỗ trợ các lập trình viên phát triển nhanh website; Và
thực tế, khi áp dụng vào một số dự án cụ thể đã có những kết quả tích cực nhất định.

…

8


CHƯƠNG 2: CƠ SỞ THỰC TIỄN VÀ CƠ SỞ LÝ THUYẾT
Với trình độ khoa học hiện nay, các công nghệ mới được phát triển và cập

nhật từng phút từng giây; liên tục cho ra đời những phần mềm mới tốt hơn, mạnh
mẽ và hiệu quả hơn. Mặt khác, nhu cầu của người dùng cũng không ngừng tăng lên
cả về số lượng và chất lượng. Tháng 9 năm 2014, trang theo dõi trực tuyến Internet
Live Stats công bố số lượng website trên toàn thế giới đã chính thức vượt mốc 1 tỉ
và trung bình cứ mỗi giây có một website đăng kí mới được ra đời. Trong 10
Website có số lượng người truy cập đông nhất thế giới (Google, Facebook,
YouTube, Yahoo!, Baidu, Wikipedia ...) đều là Web 2.0. Những con số đó đã phản
ánh một nhu cầu trong thực tế, đó là: áp dụng công nghệ và phát triển nhanh
website là xu thế tất yếu.
Bằng kinh nghiệm làm việc thực tế tại công ty Nước sạch Hà Nội và tham
gia các dự án lập trình Web với công ty phần mềm Koolsoft, tác giả luận văn nhận
thấy việc phát triển nhanh các Website gặp một số trở ngại như: để xây dựng một
Website 2.0 có áp dụng kỹ thuật Ajax gặp nhiều khó khăn; lựa chọn một ngôn ngữ
lập trình Web phù hợp với xu thế hiện nay; vấn đề mã giao diện và mã lập trình lẫn
lộn trong một file; nhiều trường hợp khách hàng có nhu cầu xây dựng và tích hợp
ứng dụng Web vào một Website đã có sẵn. Để giải quyết các vấn đề thực tế nêu
trên, tác giả luận văn xin đề xuất giải pháp: “xây dựng framework giúp phát triển
nhanh các website” trong đó có sử dụng kết hợp các công nghệ: Google Web
Toolkit, Goolge App Engine, PHP hướng đối tượng theo mô hình MVC, Smarty
Template Engine. Trong chương này, luận văn sẽ trình bày các vấn đề khó khăn
trong việc phát triển Website và các vấn đề lý thuyết liên quan đến các công nghệ
nêu trên.

9


2.1. Các vấn đề thực tế trong việc phát triển Website
2.1.1. Web 2.0 và kỹ thuật Ajax
Website 2.0 hiện nay không còn quá xa lạ với người sử dụng Internet. Nhưng
có rất nhiều định nghĩa khác nhau về công nghệ này và trên thực tế thì vẫn chưa có

một định nghĩa nào là chuẩn mực cơ bản của website 2.0.
Theo từ điển wikipedia.org thì: “Khái niệm Web 2.0 đầu tiên được Dale
Dougherty, phó chủ tịch của OReilly Media, đưa ra tại hội thảo Web 2.0 lần thứ
nhất vào tháng 10 năm 2004. Dougherty không đưa ra định nghĩa mà chỉ dùng các
ví dụ so sánh phân biệt Web 1.0 và Web 2.0: DoubleClick là Web 1.0; Google
AdSense là Web 2.0. Ofoto là Web 1.0; Flickr là Web 2.0. Britannica online là Web
1.0; Wikipedia là Web 2.0....”.
Trong giai đoạn đầu Web 2.0 tập trung vào yếu tố công nghệ, nhấn mạnh các
nền tảng ứng dụng. Nhưng đến lần hội thảo thứ hai về Web 2.0 vào tháng 10/2005,
thì được nhấn mạnh yếu tố sâu xa hơn chính là yếu tố cộng đồng.
Các công nghệ chỉ là phần được nhìn thấy trong Web 2.0, người dùng mới là
thành phần tạo nền tảng của Website. Từ phương thức “duyệt và xem” chuyển qua
“tham gia” là một sự thay đổi rất lớn. Website 2.0 cho phép người dùng có thể đưa
bất cứ thông tin gì lên mạng internet.
Khi số lượng thông tin đã rất lớn, với sự sàng lọc và lựa chọn của người dùng,
các thông tin sẽ trở nên có giá trị rất quý báu. Ở đây xuất hiện 2 vấn đề:
- Thứ nhất: các ứng dụng web chạy chậm hơn so với các ứng dụng desktop vì
nó liên tục phải tải lại trang khi có các sự kiện thay đổi nội dung. Theo tác giả
Prabhakar Chaganti (2007, Google Web Toolkit: GWT Java Ajax Programming):
“The client-server architecture has undergone a vast change over a short period of
time. Earlier, each application had a different client software, with the software
serving as the UI. This software had to be installed individually on every client,
and needed to be updated every time we made changes to the application. We
moved from that to the web era and deploying applications on the Internet, and
then Internet enabled us to use the omnipresent web browser for accessing our

10


applications from anywhere. This was a sea change, but we still had issues of

performance and

applications not having the same feel or responsiveness as

desktop applications.”
Ajax có thể nói là một bước đột phá trong công nghệ web. Nó được sử dụng
ngày càng phổ biến vì khả năng tương tác cao, làm cho các ứng dụng web gần với
ứng dụng desktop hơn. Google và một số tổ chức đã sử dụng Ajax để xây dựng
những gì có tính chất cộng đồng được mong đợi giống như những gì mà một ứng
dụng web có thể thực hiện. Ajax cho phép thực hiện điều này tốt hơn, thông
minh hơn mà chỉ sử dụng các kỹ thuật đã được cài đặt sẵn trên các máy tính hiện
đại.
- Thứ hai: gắn liền với web 2.0 là khái niệm điện toán đám mây.
Theo wikipedia.org: “Điện toán đám mây là khái niệm tổng thể bao gồm cả
các khái niệm như phần mềm dịch vụ, Web 2.0 và các vấn đề khác xuất hiện gần
đây, các xu hướng công nghệ nổi bật, trong đó đề tài chủ yếu của nó là vấn đề dựa
vào Internet để đáp ứng những nhu cầu điện toán của người dùng. Ví dụ, dịch vụ
Google App Engine cung cấp những ứng dụng kinh doanh trực tuyến thông thường,
có thể truy cập từ một trình duyệt web, còn các phần mềm và dữ liệu đều được lưu
trữ trên các máy chủ.”
Vậy, để một Website hướng tới việc đạt chuẩn web 2.0, trước hết website đó
phải được thiết kế theo hướng tương tác với người dùng, sử dụng kỹ thuật Ajax;
Đồng thời, Website đó có thể sử dụng nền tảng điện toán đám mây.
Tác giả luận văn xin đề xuất giải pháp: “Sử dụng công nghệ Google Web
Toolkit và Google App Engine” để giải quyết hai vấn đề trên.
2.1.2. Ngôn ngữ lập trình
Để lập trình web phía server, có thể kể đến một số ngôn ngữ: C#, Java,
.NET… Tuy nhiên, các ngôn ngữ này là các ngôn ngữ lập trình đa mục đích, có thể
giải quyết nhiều loại vấn đề, nhiều dạng bài toán chứ không chỉ riêng ứng dụng
web.

11


Trong khi đó, ngôn ngữ PHP ra đời khoảng năm 1997, được thiết kế gần như
tập trung vào web, làm sao nhanh chóng xây dựng được một website hoàn chỉnh
nên khi thao tác, người phát triển web sẽ được tiếp xúc với những khái niệm gần với
web nhất có thể. Ngoài ra, lập trình viên cũng không cần phải cấu hình phức tạp hay
cài đặt thêm công cụ hỗ trợ nào để viết mã như khi lập trình web trên một số ngôn
ngữ khác.
PHP là một ngôn ngữ kịch bản máy chủ (server-side) được sử dụng rộng rãi
trên Internet - nó chạy trên 75% của tất cả các máy chủ Web - và là sức mạnh phía
sau của các nền tảng như WordPress, Wikipedia, và thậm chí là một phần của
Facebook.
Ngôn ngữ lập trình PHP là một ngôn ngữ chạy trên máy chủ, mã của nó được
xử lý trước khi được trả về trình duyệt của người dùng, vì thế tất cả những gì chúng
ta nhìn thấy chỉ là mã HTML và không có chút mã PHP nguyên thủy nào. PHP
thường được sử dụng kết hợp với MySQL hoặc Google Cloud SQL để truy xuất
thông tin từ cơ sở dữ liệu và hiển thị thông tin tới người dùng.
PHP là một ngôn ngữ đa năng và được xem như là chuẩn của hầu hết các máy
chủ web - trong các thuật ngữ như MAMP/WAMP/LAMP, thì chữ P trong đó là
viết tắt của PHP (phần còn lại là Windows/Mac/Linux, Apache, và MySQL).
Ngôn ngữ PHP không ngừng được cải tiến. Kể từ phiên bản PHP 5, PHP đã có
hỗ trợ lập trình hướng đối tượng và lập trình viên hoàn toàn có thể sử dụng mô hình
MVC để xây dựng một website.
2.1.3. Các vấn đề về giao diện
Thông thường, để viết một ứng dụng web, lập trình viên sẽ viết lẫn cả phần
HTML với mã lệnh lập trình web trên một trang. Điều này sẽ dẫn đến rất rối nhất là
khi bảo trì; trong nhiều trường hợp, người viết chương trình và người bảo trì là khác
nhau.

Mặt khác, nhiều trang web có chức năng hoàn toàn tương tự nhau, chỉ khác
giao diện. Nếu lập trình theo cách trên thì sẽ phải viết lại hoàn toàn từ đầu, không
thể tái sử dụng mã của trang web đã làm trước đó. Ngoài ra, trước khi code các lập

12


trình viên phải chờ người thiết kế giao diện cắt ra file HTML trước đã. Tất cả những
điều này sẽ làm giảm năng xuất công việc của lập trình viên đi rất nhiều.
Với tốc độ tăng trưởng của các ứng dụng website phức tạp, một vấn đề đã
được đưa ra là: làm thế nào để tách biệt riêng ngôn ngữ lập trình web ra khỏi ngôn
ngữ thiết kế giao diện (HTML), hoặc nói chung là làm thế nào để phân cách bên lập
trình ra riêng với bên thiết kế.
Tác giả luận văn xin đề xuất giải pháp: “Sử dụng Smarty Template Engine”
để giải quyết vấn đề trên.
2.1.4. Tích hợp phát triển ứng dụng web trên một website đã có sẵn
Hiện nay, trên thị trường web đã có rất nhiều sản phẩm CMS mang tính đóng
gói và sẵn dùng. Để tạo một trang web cá nhân, một Blog, người dùng có thể dùng
các công cụ miễn phí mã nguồn mở như Wordpress, Joomla, Magento…; Chỉ với
vài thao tác nhấn chuột ai cũng có thể tạo được một trang web với các yêu cầu cơ
bản. Đó là một xu hướng phát triển website rất phù hợp với nhu cầu bùng nổ thông
tin hiện này và thực sự đã đem lại những thuận tiện và lợi ích không thể phủ nhận.
Tuy nhiên, cần xem xét tới mặt trái của giải pháp phát triển website bằng các
công cụ CMS. Với những website được xây dựng theo cách này tiềm ẩn vô số vấn
đề trong việc kiểm soát an toàn hệ thống và khả năng phát triển mở rộng trong
tương lai. Để mở rộng chức năng, người dùng chỉ có thể cài đặt và sử dụng các
thành phần mở rộng (plug-in). Việc làm đó đôi khi không thực sự đem lại kết quả
mong muốn. Các plug-in muốn chạy được trên nền tảng đã có thì bắt buộc phải
được thiết kế sao cho hệ thống cũ hiểu được, kiểm soát được. Hay nói cách khác,
các plug-in chịu sự chi phối của hệ thống ban đầu. Do đó, đối với các yêu cầu phát

triển hệ thống là phức tạp, dữ liệu lớn, đòi hỏi kết quả chính xác…, khi đó, việc
dùng thêm các plug-in một mặt sẽ bị hạn chế rất nhiều, mặt khác, cần phải quan tâm
đến việc xung đột plug-in mới với các plug-in đã có sẵn; hoặc khi nâng cấp hệ
thống cũ lên một phiên bản cao hơn, các plug-in bổ sung phát sinh lỗi và không thể
hoạt động được.

13


Một trường hợp khác, người dùng đang sở hữu một website được xây từ đầu
mà không dùng tới các công cụ CMS. Website này đang hoạt động rất ổn định và
đáp ứng tốt các yêu cầu ban đầu đặt ra khi xây dựng website. Hiện nay, người dùng
có nhu cầu phát triển thêm nhiều phân hệ quản lý trên nền website có sẵn nhưng vì
các lý do khác nhau (thay đổi nhân sự, chuyển hướng kinh doanh, không đủ năng
lực…), bên xây dựng web không thể đáp ứng được yêu cầu mới của khách hàng.
Trong trường hợp này, người dùng bắt buộc phải có một trong hai lựa chọn: xây
dựng lại website từ đầu hoặc thuê đơn vị khác tích hợp phát triển trên nền website
đã có. Trong đó, việc lựa chọn cách hai sẽ đem lại lợi ích về mặt kinh tế hơn, nhưng
sẽ phải đảm bảo không làm ảnh hưởng đến hệ thống cũ đang hoạt động tốt.
Như vậy, trên thực tế, người xây dựng web cần có một công cụ phát triển ứng
dụng có thể tích hợp một cách hiệu quả vào một hệ thống đã có sẵn mà không làm
ảnh hưởng đến những chức năng của hệ thống đó.
2.1.5. Đề xuất giải pháp giúp phát triển nhanh các website
Như đã trình bày ở các phần trên, xin được tóm lược các nhu cầu thực tế đối
với việc xây dựng một ứng dụng web, đó là: Xu hướng phát triển công nghệ web
2.0, kỹ thuật Ajax, nền tảng điện toán đám mây; Xử lý các vấn đề về giao diện một
cách hiệu quả và khoa học; Có khả năng tích hợp vào một hệ thống website đã có
sẵn.
2.2. Các công nghệ áp dụng
2.2.1. Công nghệ Google Web Toolkit (GWT)

Google Web Toolkit (GWT) là một giải pháp khá toàn diện cho Java
developer để xây dựng các ứng dụng AJAX mà không cần phải biết quá nhiều ngôn
ngữ lập trình. Người dùng GWT cũng không cần lo lắng việc ứng dựng Web của
mình sẽ hiển thị trên các trình duyệt khác nhau thế nào. Theo tác giả Prabhakar
Chaganti (2007, Google Web Toolkit: GWT Java Ajax Programming): “The Google
Web Toolkit (GWT) makes it even easier to design an AJAX application using just
the Java programming language. It is an open-source Java development framework

14


and its best feature is that we don't have to worry too much about incompatibilities
between web browsers and platforms.”. Mặt khác, GWT có thể debug (gỡ lỗi) một lợi thế rất lớn vì bản thân Javascript không có chế độ debug, khiến cho rất khó
khăn để xác định được vị trí lỗi trong những dòng code JS đồ sộ. Theo trang Web
www.gwtproject.org: “You can debug AJAX applications in your favorite IDE just
like you would a desktop application, and in your favorite browser ”.
2.2.1.1. Khái niệm GWT
GWT là một Java framework mã nguồn mở cho phép lập trình viên thoát khỏi
ma trận các công nghệ để viết các ứng dụng AJAX quá khó khăn và nhiều lỗi. Với
GWT, các developer có thể phát triển và kiểm tra lỗi các ứng dụng AJAX bằng
ngôn ngữ Java, sử dụng các công cụ phát triển Java tuỳ theo ý thích. Khi triển khai
ứng dụng, bộ biên dịch của GWT sẽ dịch ứng dụng từ Java sang Javascript và
HTML. GWT nhấn mạnh đến tính tái sử dụng, những giải pháp hiệu quả để chống
lại những thách thức mà AJAX gặp phải. Và kết quả của việc sử dụng GWT theo
tác giả Ryan Dewsbury (2007, Google Web Toolkit Applications): “As a result, you
will save a substantial amount of time debugging and maintaining the application
while creating a much better user experience.”.
Một ứng dụng GWT có thể chạy theo 2 cách: Hosted mode (Ứng dụng sẽ chạy
như một ứng dụng Java với JVM. Cách này chỉ sử dụng cho developer) và Web
mode (Ứng dụng là Javascript và HTML thuần, được biên dịch ra từ các đoạn code

Java. Cách này là dành cho người sử dụng).
2.2.1.2. Các thành phần của GWT
Thành phần thứ nhất của GWT là “Bộ biên dịch Java-to-Javascript”. Thành
phần này dùng để dịch tất cả các mã nguồn Java của ứng dụng GWT sang code
Javascript và HTML.
Thành phần thứ hai của GWT là “Trình duyệt dành cho Hosted Mode”. Thành
phần này dùng để các developer chạy ứng dụng GWT bằng hosted mode (sử dụng
với JVM).

15


Thành phần thứ ba của GWT là “Thư viện JRE”. Thành phần này gồm hai thư
viện chuẩn của Java được sử dụng trong GWT là java.lang và java.util.
Thành phần thứ tư của GWT là “Các thư viện của GWT để thiết kế giao diện”.
Thành phần này là các giao diện và các lớp được tạo sẵn hoặc do người dùng tự tạo,
dùng để tạo các đối tượng AJAX bằng Java trong các ứng dụng GWT. Chúng còn
được gọi là các widgets.
2.2.2. Công nghệ Google App Engine
2.2.2.1. Khái niệm Google App Engine
Google App Engine (gọi tắt là GAE hay App Engine) là một môi trường phát
triển ứng dụng dựa trên công nghệ điện toán đám mây. Ở đó Google cung cấp một
hệ thống gồm: ngôn ngữ lập trình, hệ cơ sở dữ liệu, các thư viện lập trình, người lập
trình sẽ viết ứng dụng và ứng dụng này sẽ chạy trên các máy chủ của Google.
Google App Engine được cung cấp miến phí cho mỗi ứng dụng trong một giới
hạn, khi các ứng dụng vượt qua mức quá hạn mức thì phải trả thêm khoản phí cho
mức vượt quá này. Điều này đặc biệt có ý nghĩa với các Doanh nghiệp nhỏ hoặc
mới thành lập. Theo tác giả Dan Sanderson (2012, Programming Google App
Engine): “… if you’re a small company just starting out, your hardware and
software aren’t likely to be able to handle that kind of traffic. Chances are, you’ve

sensibly built your site to handle the 30,000 visits per hour you’re actually
expecting in your first 6 months. Under heavy load, such a system would be
incapable of showing even your company logo to the 270,000 others that showed up
to look around. And those potential customers are not likely to come back after the
traffic has subsided.”.
Google App Engine cho phép bạn chạy các ứng dụng web trên cơ sở hạ tầng
của Google. App ứng dụng công cụ dễ dàng để xây dựng, dễ bảo trì, dễ dàng để quy
mô như lưu lượng truy cập của bạn và nhu cầu lưu trữ dữ liệu lớn. Với App Engine,
không có máy chủ để duy trì: người dùng chỉ cần tải ứng dụng lên là ứng dụng đó
đã ở trạng thái sẵn sàng hoạt động.

16


Google App Engine có thể phục vụ cho ứng dụng theo tên miền mà người
dùng đã có trước (chẳng hạn như hoặc sử dụng một tên
miễn phí mặc định có dạng . Với Google App
Engin, người dùng có quyền lựa chọn việc chia sẻ các ứng dụng với toàn thế giới
hoặc giới hạn truy cập cho một nhóm người dùng nhất định.
Google App Engine hỗ trợ các ứng dụng viết bằng một số ngôn ngữ lập trình.
Với môi trường thời gian chạy Java App Engine, các lập trình viên có thể xây dựng
ứng dụng bằng cách sử dụng tiêu chuẩn công nghệ Java, bao gồm JVM, Java
servlet, và lập trình ngôn ngữ Java hoặc bất kỳ ngôn ngữ khác bằng cách sử dụng
một thông dịch viên dựa trên JVM hoặc trình biên dịch, chẳng hạn như JavaScript
hoặc Ruby. App Engine cũng cung cấp môi trường Python runtime, thông dịch
Python và thư viện chuẩn của ngôn ngữ Python. Và tất nhiên, App Engine cung cấp
một môi trường runtime cho ngôn ngữ lập trình Go – một ngôn ngữ lập trình mới do
Google thiết kế. Gần đây nhất, Google App Engine đã hỗ trợ ngôn ngữ lập trình
PHP với cơ sở dữ liệu Google Cloud Sql. Các môi trường phát triển ứng dụng được
xây dựng để đảm bảo rằng các ứng dụng hoạt động một cách nhanh chóng, an toàn,

và không có sự can thiệp từ các ứng dụng khác trên hệ thống.
Với App Engine, người dùng chỉ phải trả cho những gì mình sử dụng. Không
có phí thiết lập khởi tạo dịch vụ và không có phí định kỳ. Các nguồn tài nguyên ứng
dụng cần sử dụng như dung lượng lưu trữ và băng thông, được đo bằng gigabyte, và
được lập hoá đơn thanh toán với mức giá cạnh tranh. Người dùng có thể thiết lập
giới hạn tối đa các chi phí mà ứng dụng có thể tiêu thụ. Do đó, chi phí cho việc sử
dụng dịch vụ luôn luôn nằm trong phạm vi ngân sách của người dùng.
Để bắt đầu sử dụng App Engine, các ứng dụng có thể sử dụng lên đến 1 GB
dung lượng lưu trữ; nhà cung cấp dịch vụ đảm bảo cấp đủ CPU và băng thông để hỗ
trợ một ứng dụng có thể phục vụ cho khoảng 5 triệu lượt xem một tháng, hoàn toàn
miễn phí. Khi người dùng kích hoạt tính năng thanh toán cho các ứng dụng của
mình, giới hạn miễn phí cũng đồng thời được nâng lên, và người dùng chỉ phải trả
tiền cho lượng tài nguyên sử dụng vượt quá giới hạn miễn phí.

17


Khi đánh giá thứ hạng, các website dùng Google App Engine cũng được đánh
giá cao hơn. Việc search từ khóa trên Google cũng sẽ có nhiều lợi thế hơn so với
các website không dùng hosting Google cung cấp.
2.2.2.2. Môi trường ứng dụng
Sử dụng Google App Engine, người dùng dễ dàng để xây dựng một ứng dụng
hoạt động ổn định. Và đặt biệt hiệu quả đối với các ứng dụng phức tạp, dữ liệu lớn.
App Engine có thể phục vụ web động, với sự hỗ trợ đầy đủ cho các công nghệ web
phổ biến; có thể lưu trữ liên tục với các truy vấn phân loại, và các giao dịch; có thể
tự động mở rộng quy mô và cân bằng tải dữ liệu. App Engine cung cấp các API để
xác thực người sử dụng và gửi email bằng cách sử dụng Tài khoản Google; cung
cấp đầy đủ tính năng phát triển ứng dụng trong môi trường mô phỏng Google App
Engine trên máy tính cá nhân; xử lý tốt các tác vụ hàng đợi trong trường hợp người
dùng gửi tới ứng dụng nhiều yêu cầu trong một thời điểm; Cung cấp thời gian dự

kiến sẽ kích hoạt các sự kiện và thời gian mà sự kiện đó sẽ kết thúc.
2.2.2.3. Giới hạn
Khi mới ra đời, App Engine hỗ trợ 2 loại ngôn ngữ chính là: Python và Java.
Hiện tại đã có hỗ trợ thêm ngôn ngữ Go và ngôn ngữ lập trình PHP.
Khi sử dụng App Engine, các nhà phát triển Web cần lưu ý các giới hạn của
nó. Giới hạn đó bao gồm: Các tệp tin khi lưu trữ lên App Engine chỉ có thể đọc-xóa
(không sửa chữa); App Engine chỉ có thể chạy qua các yêu cầu HTTP (các dịch vụ
khác có thể chạy lệnh qua Console terminal); Các ứng dụng dùng python có thể sử
dụng các thư viện python ngoài các thư viện được cung cấp bởi App Engine nhưng
phải là các thư viện viết bằng python C và Pyrex không được hỗ trợ; Các ứng dụng
java chỉ sử dụng được tập các lớp viết từ JRE tiêu chuẩn(The JRE Class White
List); Không hỗ trợ tên miền không có tiền tố www. Ví dụ sẽ
không chạy trên App Engine mà phải là ; Datastore không
lọc (filter) được hai thuộc tính cùng một lúc, ví dụ age > 4 and age < 10.

18


2.2.2.4. Sự khác biệt với các dịch vụ khác
So với các dịch vụ điện toán đám mây khác như Amazon EC2, hoặc với các
hình thức viết trên các máy chủ truyền thống, App Engine cung cấp một môi
trường thuận lợi hơn. Đặc biệt, Google App Engine đáp ứng tốt cho các ứng dụng
có dành cho nhiều người dùng truy cập đồng thời. Nhưng điểm giới hạn là phải viết
trên các dịch vụ mà App Engine cung cấp. App Engine giải quyết các khó khăn
trong việc phát triển và quản trị hệ thống khi xây dựng một ứng dụng lớn cỡ hàng
trăm yêu cầu trên giây.
Khi các mô hình khác yêu cầu người dùng cài đặt và thiết lập cấu hình thì App
Engine chỉ cần một màn hình quản trị để quản trị cũng như mở rộng hay thu nhỏ
mức cung ứng dịch vụ.
2.2.3. PHP hướng đối tượng và Mô hình MVC

Như chúng ta đã biết, PHP là ngôn ngữ lập trình “sinh ra để làm web”. Ban
đầu, khi mới ra đời, PHP sử dụng phương pháp lập trình truyền thống hướng thủ tục
hoặc hướng module. Theo tác giả David Powers (2008, PHP Object-Oriented
Solutions): “PHP (PHP Hypertext Preprocessor) is not an object-oriented
language, but it does have extensive object-oriented features.”.
Tuy nhiên phương pháp lập trình truyền thống có một số vấn đề như: Không
quản lý được dòng code khi có sự thay đổi chương trình, có nhiều chương trình
cùng sử dụng một biến chung nên rất nguy hiểm khi chương trình ngày càng lớn;
Không tiết kiệm được tài nguyên con người và tài nguyên hệ thống, giải thuật gắn
liền với dữ liệu nên khi thay đổi dữ liệu thì giải thuật buộc phải thay đổi theo; Dữ
liệu không bị che dấu cần là dùng nên không có tính bảo mật.
Để khắc phục những hạn chế đó khi giải quyết các bài toán lớn, người ta xây
dựng một phương pháp tiếp cận mới, đó là phương pháp lập trình hướng đối tượng
trong ngôn ngữ PHP. Theo tác giả David Powers (2008, PHP Object-Oriented
Solutions):“These underwent comprehensive revision and enhancement when PHP
5 was released in July 2004, and the PHP 5 object-oriented programming (OOP)
model remains essentially unchanged in PHP 6.”.

19


2.2.3.1. PHP hướng đối tượng
Lập trình hướng đối tượng là một phương pháp viết mã cho phép các lập trình
viên nhóm các hành động (action) tượng tự nhau vào các class (lớp). Hay nói cách
khác, hướng đối tượng giữ các đối tượng như các thực thể riêng biệt, nhờ đó làm
cho việc tách mã lệnh thành các phần nhỏ khác nhau mà vẫn giữ được mối liên hệ
nhất định giữa chúng một cách dễ dàng. Điều này giúp mã lệnh giữ vững được
nguyên lý “không lặp lại chính nó” và dễ dàng để bảo trì.
Một lợi ích to lớn của nguyên lý lập trình DRY là: nếu một phần thông tin nào
đó được thay đổi trong chương trình, thì thông thường chỉ cần có duy nhất 1 thay

đổi để cập nhật lại mã lệnh. Một trong những yêu cầu căng thẳng nhất đối với các
lập trình viên là bảo trì mã lệnh, nơi dữ liệu được khai báo đi khai báo lại nhiều lần,
họ phải tìm kiếm, làm việc trên các dữ liệu và chức năng trùng lặp.
Lập trình hướng đối tượng trong PHP lấy đối tượng là nền tảng, tìm những đối
tượng có sẵn hoặc xây dựng những đối tượng, sau đó kết hợp với nhau để giải quyết
vấn đề. PHP hướng đối tượng thực hiện xây dựng những đối tượng trong mã lệnh
có liên hệ khăng khít với đối tượng của thế giới thực.
Ví dụ: Game bóng đá là một chương trình rất lớn, chắc chắn phải xây dựng nó
trên mô hình hướng đối tượng. Vậy việc đầu tiên của trước khi xây dựng game này
chúng ta cần xác định các đối tượng chính của game. Những đối tượng chính của
game có thể dễ dàng nhìn thấy như: Câu lạc bộ, Sân vận động, Giải thi đấu, Cầu
thủ, Huấn luyện viên, Cổ động viên…Như vậy, trong một ứng dụng lớn như game
bóng đá, chúng ta đã thấy xuất hiện rất nhiều đối tượng. Chúng ta sẽ phân tích thử
một đối tượng trong game đó là đối tượng con người. Con người là một lớp chính
trong game. Từ đối tượng ‘con người’ chúng ta sẽ mở rộng ra các đối khác như cầu
thủ, trọng tài, huấn luyện viên, cổ động viên…
Với cách phân tích như trên sẽ đơn giản hóa việc phát triển các chương trình
và giúp tạo ra những chương trình có tính mềm dẻo và linh động cao (Khi sửa chữa
bảo trì, nâng cấp dể dàng)

20


2.2.3.2. Mô hình MVC
Khái niệm MVC:
MVC là chữ viết tắt của Model - View - Controller, đây là một mô hình kiến
trúc phần mềm được tạo ra với mục đích quản lý và xây dựng dự án phần mềm có
hệ thống hơn. Mô hình này được dùng khá rộng rãi và đặc biệt là trong các ngôn
ngữ lập trình web. Trong PHP hiện tại có khá nhiều Framework và tất cả đều xây
dựng dựa trên mô hình MVC.

Trong mô hình MVC, các thành phần của mô hình này bao gồm Model, View
và Controller. Theo tác giả Chris Pitt (2012, Pro PHP MVC): “MVC (Model-ViewController) is a software design pattern built around the interconnection of three
main component types, in a programming language such as PHP, often with a
strong focus on object-oriented programming (OOP) software paradigms. The three
component types are loosely termed models, views, and controllers.”.
Nhiệm vụ của các thành phần này như sau:
Model: có nhiệm vụ thao tác với cơ sở dữ liệu, nghĩa là nó sẽ chứa tất cả các
hàm, các phương thức truy vấn trực tiếp với dữ liệu và controller sẽ thông qua các
hàm, phương thức đó để lấy dữ liệu rồi gửi qua View.
View: có nhiệm vụ tiếp nhận dữ liệu từ controller và hiển thị nội dung sang
các đoạn mã HTML. Thành phần view chính là thành phần giao diện của website
sau khi đã được xử lý phía server.
Controller: đóng vài trò trung gian giữa Model và View. Nó có nhiệm vụ tiếp
nhận yêu cầu từ client sau đó xử lý request, load model và view tương ứng, sau đó
trộn kết quả của hai thành phần (model và view) rồi trả kết quả về cho client.
Ưu điểm và nhược điểm mô hình MVC:
Mô hình MVC có các ưu điểm: Hệ thống phân ra từng phần nên dễ dàng phát
triển; Chia thành nhiều module nhỏ nên nhiều người có thể làm chung dự án; Bảo
trì thuận tiện, dễ dàng nâng cấp hệ thống; Dễ dàng debug trong quá trình xây dựng.
Bên cạnh đó, nhà phát triển Web cần nắm được các nhược điểm của MVC. Đó
là: Hệ thống sẽ chạy chậm hơn PHP thuần; Xây dựng cầu kì và mất thời gian để xây

21


dựng thư viện, cấu trúc. Như vậy, khi so sánh ưu điểm và nhược điểm của mô hình
MVC, chúng ta dễ dàng nhận thấy nhược điểm là không đáng kể so với những ưu
điểm nêu trên.
2.2.4. Smarty Template Engine
Chức năng cơ bản của Template engine được biết đến như một kỹ thuật xử lý

giao diện của website bằng cách phân chia công việc giữa lập trình viên và thiết kế
viên mà vẫn có sự liên kết chặt chẽ. Theo trang Web www.smarty.net/docsv2/en/
thì:“ Smarty is a template engine for PHP. More specifically, it facilitates a
manageable way to separate application logic and content from its presentation.
This is best described in a situation where the application programmer and the
template designer play different roles, or in most cases are not the same person.”.
Designer là người vẽ lên diện mạo cho từng web-page với hình ảnh, phong
cách văn bản… Họ xây dựng các template làm sao để có thể sắp xếp nội dung trong
mỗi trang. Công việc của các designer chỉ là thiết kế giao diện cho các thành phần
của website như: tin tức, sản phẩm…
Programmer - các lập trình viên sử dụng ngôn ngữ lập trình web (ví dụ: PHP)
để thao tác dữ liệu. Programmer là người thực hiện các thao tác truy vấn dữ liệu,
truyền dữ liệu đó dưới dạng các biến tới giao diện (template). Và họ có thể không
cần bận tâm đến việc website được trông như thế nào (màu sắc, hình ảnh, phong
cách văn bản), hoặc nơi mà nội dung được trình bày lên website là ở đâu. Tất cả
những việc họ cần làm là tham chiếu đến nội dung của Template bằng cách sử dụng
các biến mà họ thỏa thuận với thiết kế viên.
Nhờ có Template Engine, mã lập trình và giao diện website sẽ được tách riêng
ra để có thể thiết kế và sửa đổi một cách độc lập. Điều đó có tác dụng giúp lập trình
viên và thiết kế viên có thể làm việc với nhau mà không phải can thiệp vào công
việc của nhau. Trách nhiệm có thể được phân chia rõ ràng. Mặt khác, sau khi sản
phẩm được hoàn tất, giao diện website có thể được sửa đổi tại một thời điểm sau
này, mà không làm ảnh hưởng đến mã lập trình. Khi sử dụng Template Engine, các

22


nhà phát triển Web có thể thiết kế Website đa ngôn ngữ một cách dễ dàng. Smarty
là một Template Engine mạnh mẽ và rất được ưa chuộng.
2.2.4.1. Khái niệm Smarty

Smarty là một hệ thống tạo mẫu web (web template system) được viết trên nền
PHP. Theo tác giả Lucian Gheorghe (2006, Smarty PHP Template Programming
and Applications) thì: “PHP has been one of the best choices for web developers
being the most complete open-source web programming language. With growth of
the complexity of PHP

applications, a new problem that was raised was, how to

separate programmers' code (PHP) from designers' code (HTML), or better
phrased, how to separate the content from presentation. Smarty, a PHP templating
system, was born to solve this problem. ”.
Smarty hoạt động như là một công cụ cho việc chia nhỏ các quá trình thiết kế
trang Web. Đây là một chiến lược thiết kế cho các ứng dụng web hiện đại. Smarty
tạo ra các nội dung web từ việc đánh dấu các vị trí đặc biệt được gọi là smarty tag.
Các tag này được nằm trong các mẫu (template HTML) trên Frontend. Các tag này
sẽ được xử lý và chèn vào đó các giá trị lấy ra từ các biến trong Backend.
2.2.4.2. Tốc độ xử lý của website có sử dụng Smarty
Mặc dù khi sử dụng Smarty Template Engine sẽ làm tăng thêm một công đoạn
trong quá trình xử lý, thay vì load trực tiếp một trang PHP. Tuy nhiên, Smarty chỉ
thực hiện biên dịch (compile) file template thành file PHP khi chạy lần đầu tiên,
hoặc sau khi template được update. Bên cạnh đó, Smarty cũng hỗ trợ sử dụng bộ
nhớ đệm (built-in cache), giúp cải thiện tốc độ load web-page. Theo tác giả Lucian
Gheorghe (2006, Smarty PHP Template Programming and Applications): “Caching
is a technique that is used very frequently by programmers to avoid calculating or
generating the same output repeatedly. Instead, function results or even output are
recorded and saved for later reuse. ”.

23

2.2.4.3. Tính bảo mật
Sử dụng Smarty sẽ tăng thêm tính bảo mật cho mã nguồn của website. Ví dụ
khi không dùng Smarty, một designer có kiến thức PHP có thể chỉnh sửa các luồng
xử lý của website, nếu anh ta có ý đồ xấu. Khi sử dụng Smarty, ta có thể hạn chế
được điều này, vì Smarty cho phép hoặc cấm sử dụng mã PHP trong các template,
chỉ cho phép một số PHP function có thể thực thi, hạn chế các thư mục mà từ đó các
template có thể được sử dụng để tạo tạo giao diện.
2.2.4.4. Những tính năng của Smarty
Tính năng thứ nhất của Smarty là Variable Modifiers (Tùy chỉnh việc hiển thị
của biến). Ví dụ: Khi programmer truy vấn dữ liệu xong và truyền tới template,
Smarty có thể hiển thị dữ liệu đó tùy theo mốc thời gian hoặc đối tượng truy cập.
Một trường hợp khác, biến là một chuỗi ký tự (string), designer dùng Smarty chỉnh
sửa style cho chúng, hoặc cắt, ghép …Hay khi biến là có dạng date-time, designer
có thể hiển thị với nhiều định dạng khác nhau như d/m/y – m/d/y, …
Tính năng thứ hai của Smarty là Template Functions (hàm giao diện). Nếu
phải tạo một form lớn với nhiều dropbox control và sử dụng PHP thuần, lập trình
viên sẽ phải tạo nhiều khối thẻ lập đi lập lại. Nhưng với Template Functions, chúng
ta có thể định nghĩa một function sinh ra dropbox control và có thể tái sử dụng
chúng bằng cách gọi function đó. Điều này sẽ tiết kiệm thời gian viết code, và thuận
tiện cho việc sửa chữa, nâng cấp.
Tính năng thứ ba của Smarty là Debugging (gỡ lỗi). Smarty cung cấp công cụ
debug mạnh mẽ. Giúp chúng ta kiểm xoát được chính xác những gì đang xảy ra tại
template. Từ đó phát hiện và khắc phục những sai xót phát sinh.
Tính năng thứ tư của Smarty là tạo và sử dụng Plug-ins. Smarty cho phép viết
xây dựng các Plugin, và tái sử dụng chúng trong nhiều dự án khác nhau. Việc tái sử
dụng code ở đây không đơn giản là copy lại đoạn code cũ, sửa tên biến, bổ sung
một vài chức năng. Một plugin cho Smarty là một khối code luôn trong trạng thái
sẵn sàng được tái sử dụng mà không phải chỉnh sửa mã nguồn. Smarty Plug-ins: có

24

nhiều loại như functions, compiler functions, block functions, modifiers, resources,
inserts, prefilters, postfilters, and output filters.
Tính năng thứ năm của Smarty là Filters (bộ lọc dữ liệu). Với tính năng filter,
ta có thể can thiệp chỉnh sửa vào dữ liệu trước hoặc sau khi chúng được biên dịch
(compile).
2.2.5. Website Framewok
2.2.5.1. Software Framework - Khung làm việc của phần mềm
Trong lĩnh vực lập trình, một “Framework” là một khái niệm trừu tượng, trong
đó hệ thống phần mềm được “Framework” cung cấp các chức năng chung. Các
chức năng này có thể được tùy biến bởi lập trình viên khi sử dụng “Framework”
bằng cách xây dựng các phần mở rộng, các lớp kế thừa. Framework quy định các
yêu cầu bắt buộc đối với các phần mở rộng này.
Phân biệt với khái niệm thư viện mã lệnh thông thường, “Framework”có bốn
đặc điểm sau:
Thứ nhất, Framework thực hiện “Quy trình điều khiển đảo ngược”. Không
giống như khi sử dụng thư viện hoặc các ứng dụng được lập trình theo cách thông
thường, trong một hệ thống sử dụng “Framework”, việc kiểm soát các luồng thông
tin không được quyết định bởi người dùng mà do “Framework”quyết định.
Thứ hai, “Framework”có một số hành vi mặc định có ích. Ví dụ: tự động gọi
hàm, tự động kết nối cơ sở dữ liệu, tự động tạo phiên làm việc…
Thứ ba, “Framework”có thể được mở rộng bởi người sử dụng để tạo ra các
chức năng cụ thể. Điều này nhấn mạnh tới việc ghi đè ở các lớp kế thừa khi tạo các
chức năng nghiệp vụ của ứng dụng.
Thứ tư, Mã code trong lõi “framework” là không thay đổi: Nói chung, người
dùng có thể phát triển mở rộng ứng dụng, nhưng không nên thay đổi mã trong thành
phần lõi “framework”.

25