Tiểu luận tình huống quản lý nhà nước ngạch chuyên viên xử lý việc tranh chấp đất đai giữa gia đình ông a với ban quản lý dự án đầu tư công trình khu di tích pác bó

Lời nói đầu
Đất đai là tài sản của Nhà nước, việc quản lý và sử dụng đất đai trong lĩnh vực
văn hoá đặc biệt là những khu đất giành cho di tích lịch sử văn hoá đang có hiện
tượng lấn chiếm, tranh chấp đất đai của một số hộ dân với Nhà nước đến nay còn
nhiều phức tạp, chưa giải quyết dứt điểm, những tranh chấp và lấn chiếm phần chính
là do việc quản lý Nhà nước về đất đai ở các khu di tích chưa được quan tâm, đất
được khoanh vùng giành cho di tích không phổ biến rộng rãi, việc quản lý còn chưa
thống nhất với chính quyền địa phương và các cơ quan chuyên môn, đây chính là kẽ
hở cho những hộ gia đinh lợi dụng cố tình lấn chiếm, tranh chấp đât đai khiến cho dư
luận xã hội có nhìn nhận không tốt về vấn đề này. Đây là hiện tượng phổ biến và
phức tạp ở nhiều địa phương trên toàn quốc; tỉnh Cao Bằng cũng có nhiều sự việc
trach chấp, lấn chiếm đất di tích đến nay vẫn chưa giải quyết dứt điểm và còn nhiều
tình huống phức tạp khó giải quyết.
Cao Bằng là một tỉnh miền núi biên giới, phía Bắc và Đông Bắc giáp tỉnh Quảng Tây
(Trung Quốc), phía Tây giáp tỉnh Tuyên Quang, phía Nam giáp tỉnh Bắc Cạn và Lạng
Sơn. Trải qua quá trình lịch sử dựng nước và giữ nước, sự giao lưu văn hoá giữa hai
nước Việt - Trung, sự giao thoa văn hoá giữa các vùng miền, Cao Bằng đã trở thành
vùng đất địa linh nhân kiệt, vùng đất có bề dày lịch sử văn hoá và giàu truyền thống
cách mạng. Nơi đây là nơi sinh sống của 8 dân tộc chủ yếu: Tày, Nùng, Mông, Dao,
Kinh, Lôlô, Sán Chỉ, Hoa. Mỗi dân tộc đều có bản sắc văn hoá đa dạng và phong phú,
là vùng đất có nhiều di tích lịch sử - văn hoá và danh lam thắng cảnh với nhiều loại
hình di tích.
Trong thời kỳ cách mạng và thời kỳ kháng chiến các khu di tích tiêu biểu như:
Khu di tích Pác Bó, Khu di tích Lam Sơn, Khu di tích Rừng Trần Hưng Đạo, Khu di
tích chiến thắng Đông Khê, Khu di tích lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh với chiến
dịnh biên giới 1950 ... là những di tích có ý nghĩa giá trị lịch sử to lớn gắn liền với
1


tiến trình cách mạng của cách mạng Việt Nam, sự nghiệp hoạt động của Chủ tịch Hồ
Chí Minh. Đó là những địa danh lịch sử vô giá mãi mãi đi vào những trang sử hào

hùng của dân tộc Việt Nam. Chúng ta, những người con dân đất Việt cần trân trọng
bảo tồn và phát huy giá trị của các di tích lịch sử văn hoá đó nhằm giáo dục tinh thần
yêu nước, lòng tự hào dân tộc, tư tưởng, nhân cách Hồ Chí Minh đối với mọi người
dân và bạn bè khắp năm châu, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ.
Là một tỉnh có truyền thống cách mạng và có nhiều loại hình di tích ở thời kỳ
cách mạng và thời kỳ kháng chiến, việc quản lý và phát huy tác dụng các di tích còn
gặp nhiều khó khăn cho các nhà quản lý di tích, đặc biệt vừa qua đã có rất nhiều vụ
việc lấn chiến đất di tích làm ảnh hưởng đến giá trị của từng di tích trên toàn tỉnh,
những di tích bị lấn chiếm chủ yếu là những khu đất thuộc diện qui hoạch của Nhà
nước giành cho di tích để phát huy tác dụng và bảo vệ tối đa những di tích gốc.
Cao Bằng tự hào có Khu di tích lịch sử Pác Bó, Nơi Bác Hồ kính yêu của
chúng ta đã chọn là nơi về nước sau 30 năm bôn ba ở nước ngoài. Tại đây, Người đã
gây dựng căn cứ cách mạng; tổ chức và chủ trì hội nghị trung ương Đảng lần thứ
VIII; sáng lập mặt trận Việt Minh, dẫn dắt con thuyền cách mạng Việt Nam đấu tranh
giành thắng lợi giai đoạn 1941 - 1945. Để bảo tồn, phát huy những giá trị lịch sử to
lớn của cách mạng Việt Nam, những kỷ vật lưu niệm gắn với Chủ tịch Hồ Chí Minh
và những năm tháng Người sống và hoạt động cách mạng tại đây, Đảng và Nhà nước
ta đã có nhiều chủ trương đầu tư tôn tạo nhiều hạng mục di tích có giá trị nhằm phát
huy tác dụng phục vụ khách đến tham quan, nghiên cứu học tạp tại Khu di tích.
Trong những đợt được đầu tư tôn tạo lớn vào năm 1970, năm 1990, năm 1995 và Đề
án quy hoạch tổng thể Khu di tích Pác Bó được Uỷ ban nhân dân tỉnh phê duyệt năm
2004, trong khi thực hiện đầu tư tôn tạo Khu di tích theo Đề án quy hoạch đã được
Uỷ ban nhân tỉnh phê duyệt còn gặp một số vướng mắc trong công tác giải phóng mặt
bằng và tranh chấp đất đai giữa một số hộ dân trong khu di tích với Ban quản lý Dự
án và chủ đầu tư công trình Khu di tích Pác Bó đã gây dư luận không tốt, làm mất
2


đoàn kết giữa người dân và các nhà quản lý mà chưa dứt điểm xử lý được gây nhiều
bức xúc trong quần chúng nhân dân, cần được các cơ quan chức năng xử lý để ổn

định dư luận đảm bảo sự tôn nghiêm của pháp luật.
Với những lý do trên và những kiến thức đã tiếp thu được trong quá trình học
lớp bồi dưỡng kiến thức quản lý nhà nước tại trường; cùng với kinh nghiệm công tác
trong lĩnh vực bảo tồn, bảo tàng, tôi chọn đề tài “ Xử lý việc tranh chấp đất đai giữa
gia đình ông A với Ban quản lý Dự án đầu tư công trình Khu di tích Pác Bó” làm tiểu
luận cuối khoá.
Trong quá trình xây dựng đề tài còn tồn tại nhiều hạn chế, thiếu sót, rất mong
được sự giúp đỡ của các thầy cô để bài tiểu luận được đầy đủ hơn cũng như trong quá
trình công tác gặp phải những tình huống tương tự sẽ có những kinh nghiệm xử lý
thoả đáng hợp tình, hợp lý hơn.
I, Mô tả tình huống
Như phần mở đầu đã dẫn, Làng Pác Bó, xã Trường Hà, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao
Bằng. Nơi được Bác Hồ chọn là nơi về nước (28/01/1941) xây dựng căn cứ địa lãnh
đạo phong trào cách mạng Việt Nam. Vùng đất Pác Bó, người dân làng Pác Bó gắn
bó với quá trình hoạt động cách mạng của Người. Tại đây đã diễn ra nhiều sự kiện
lịch sử trọng đại đối với tiến trình cách mạng Việt Nam. Pác Bó - Cao Bằng trở thành
cái nôi của cách mạng. Với giá trị và ý nghĩa lịch sử to lớn đó, năm 1975 Pác Bó đã
được xếp hạng là di tích lịch sử văn hoá cấp Quốc gia ngay sau khi đất nước được
hoàn toàn giải phóng và được Nhà nước đầu tư tôn tạo, phát huy giá trị Khu di tích
qua nhiều giai đoạn, quá trình thực hiện các dự án đầu tư còn gặp một số vướng mắc
trong việc giải phóng mặt bằng tới nay vẫn chưa giải quyết được.
Tháng 9/1969, Khu di tích Pác Bó được Đảng và Nhà nước quan tâm đầu tư tôn tạo,
phát huy tác dụng; trong đó có hạng mục xây nhà trưng bày bổ sung cho khu di tich
3


(nhà Bảo tàng) vào năm 1970, vị trí xây trên khu đất của gia đình ông A. Khi thoả
thuận để sử dụng khu đất của gia đinh ông A, gia đình ông A là một gia đình có công
với cách mạng đã hiến tặng khu đất cho Ty Văn hoá này là Sở Văn hoá, Thể thao và
Du lịch Cao Bằng sử dụng với diện tích là 2000m2.

Năm 1979, công trình nhà trưng bày bổ sung đã bị phá huỷ hoàn toàn bởi chiến
tranh biên giới và bỏ hoang đến năm 1990 (công trình nhà trưng bày bổ sung chuyển
sang vị trí khác).
Năm 1990, Sở Lao động Thương binh và xã hội Cao Bằng có dự án cần dùng
đến khu đất trên để xây dựng nhà trẻ mồ côi phục vu lợi ích công cộng; Sở Lao động
Thương binh và xã hội đã thoả thuận với Sở Văn hoá Thông tin xin được bàn giao
khu đất trên và đã được đồng ý. Sau khi thoả thuận giữa hai cơ quan, Sở Lao động
Thương binh và xã hội đã cải tạo công trình thành nhà trẻ mồ côi đưa vào sử dụng
phục vụ nhân dân trong xã.
Năm 1994, nhà trẻ mồ côi hoạt động không có hiệu quả, Sở Lao động Thương
binh và xã hội đã bàn giao lại khu đất trên cho Sở Văn hoá Thông tin để tái sử dụng.
Nhưng từ năm 1994 đến năm 2008 khu đất trên chưa sử dụng, bị bỏ hoang; trong giai
đoạn này, con trai của gia đình ông A đã ngăn một gian ở tầng 1 làm nhà tạm để ở
nhưng không có cơ quan chức năng nào can thiệp.
Ngày 27/12/2004 Uỷ ban nhân dân tỉnh đã ra Quyết định số 344/2004/QĐ-UB phê
duyệt quy hoạch chung và chi tiết Khu di tích lịch sử Pác Bó - Cao Bằng, đến năm
2006 UBND tỉnh ra thông báo về việc khu vực dân cư trong khu di tích cần xây dựng
nhà ở phải xin phép cấp có thẩm quyền để cấp phép xây dựng và thành lập Ban quản
lý Dự án đầu tư công trình để phát huy giá trị khu di tích Pác Bó; trong quy hoạch có
hạng mục xây nhà công vụ cho cán bộ, viên chức Khu di tích.
Năm 2009, Ban quản lý Dự án đầu tư công trình Khu di tích Pác Bó sử dụng
4


khu đất trên để làm nhà công vụ cho cán bộ, viên chức của Khu di tích Pác Bó; dự án
này đã được Uỷ ban nhân dân tỉnh phê duyệt và tiến hành thi công giải phóng mặt
bằng. Trong đề án ngoài khu đất trên đã sử dụng thêm 500m2 đất liền kề, số đất này
đã thoả thuận với chủ gia đình ông B và được đền bù theo đúng qui định của Nhà
nước.
Trong khi giải phóng mặt bằng để tiến hành thi công công trình nhà công vụ. Ban

quản lý Dự án đầu tư công trình, Chủ đầu tư đã không tiến hành thi công được với lý
do, con trai gia đình ông A không chịu trả lại mặt bằng đồng thời đưa đơn khiếu kiện
tới UBND huyện Hà Quảng và các cơ quan có liên quan yêu cầu Ban quản lý Dự án,
Chủ đầu tư đền bù khu đất 2000m2 mà cha ông họ đã hiến tặng cho Ty Văn hoá.
Trong đơn gia đình đã khẳng định nguồn gốc đất là của đời trước để lại từ thời kỳ
hợp tác xã và có một số gia đình trong làng làm chứng rồi lên Uỷ ban nhân dân xã
Trường Hà ký xác nhận.
Trước tình hình trên, Uỷ ban nhân dân huyện xin ý kiến chỉ đạo của Uỷ ban
nhân dân tỉnh ra giấy mời triệu tập cuộc họp liên ngành giữa UBND huyện; Ban quản
lý Dự án; Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch; Khu di tích Pác Bó, UBND xã Trường Hà
họp để bàn hướng giải quyết. Khi xem xét tình hình và kết luận cuộc họp, UBND
huyện đề nghị Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch Cao Bằng tìm những tư liệu có liên
quan để làm rõ nguồn gốc khu đất trên tìm hướng xử lý việc đền bù hay không đề bù
cho gia đình ông A thì có một số vướng mắc như sau:
- Năm 1970, gia đình ông A hiến đất cho Ty Văn hoá 2000m2 sử dụng tới nay đều
không còn văn bản hiến tặng đất của gia đình ông A vì đã bị thất lạc và chiến tranh
biên giới tàn phá;
- Hiện chỉ còn một số giấy tờ bàn giao sử dụng khu đất giữa Sở Văn hoá Thông tin
với Sở Lao động Thương binh và xã hội năm 1994; sau đó Sở Văn hoá Thông tin nay
là Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch chưa sử dụng đến khu đất trên và bỏ hoang cho
5


tới khi có dự án thi công công trình nhà công vụ (2009).
- Trong khoảng giai đoàn từ năm 1994 tới nay, công trình nhà trẻ mồ côi ở khu đất
trên bị bỏ hoang, con trai của gia đình ông A đã sử dụng mà không có cơ quan chức
năng nào xử lý;
- Khi đưa đơn kiện yêu cầu đền bù và xác nhận nguồn gốc khu đất trên, con trai gia
đình ông A đã có 3 người cao tuổi trong làng làm chứng và được UBND xã xác nhận.
(hiện ông A đã chết, đơn kiện yêu cầu đền bù là do con trai ông A kiện).

II, Xác định mục tiêu xử lý tình huống
Xem xét đánh giá một cách nghiêm túc quá trình thực hiện quản lý nhà nước, quá
trình triển khai thực hiện các văn bản liên quan để vận dụng cho hợp tình hợp lý tôi
thấy cần phải xác định các mục tiêu cụ thể để xử lý tình huống trên như sau:
- Đảm bảo tính hợp lý trong việc xử lý tranh chấp đất đai giữa gia đình ông A với Ban
quản lý Dự án đầu tư công trình và chủ đầu tư Khu di tích Pác Bó để tránh dư luận,
gây mất đoàn kết giữa nhân dân với cơ quan chức năng; không gây tổn hại về kinh tế
tới gia đình ông A cũng như thiệt hại về kinh tế đối với Nhà nước.
- Làm rõ trách nhiệm thuộc về ai khi để xảy ra sự việc đồng thời làm cơ sở cho các cơ
quan chức năng rút kinh nghiệm không để xảy ra những trường hợp tương tự.
- Tăng cường và nâng cao hiệu lực trong việc ban hành các quyết định của các cơ
quan công quyền, công tác kiểm tra, giám sát việc thực thi quyết định đã ban hành.
- Đảm bảo việc chấp hành Luật di sản văn hoá (2001), Luật Đất đai (2003), Luật Xây
dựng (2003) trong lĩnh vực bảo tồn tôn tạo phát huy giá trị di tích Pác Bó, không gây
thiệt hại cho Nhà nước, không làm ảnh hưởng đến quyền lợi của nhân dân, giữ
6


nghiêm kỷ cương phép nước.
III. Phân tích nguyên nhân và hậu quả.
a, Nguyên nhân
* Nguyên nhân chủ quan
Ngay từ khi gia đình ông A đã hiến đất cho Nhà nước để xây nhà trưng bày bảo tàng
(1970), mọi thủ tục đã không kín kẽ, các văn bản hiến tặng không được lập cụ thể nên
đã dẫn đến xảy ra hiên tượng gia đình ông A khiếu kiện yêu cầu đền bù khu đất trên;
hơn nữa trong quá trình sử dụng đất không liên tục và những tài liệu có liên quan đã
bị thất lạc do chiến tranh biên giới (1979) mà cơ quan chức năng không đi xác minh,
làm lại các thủ tục cần thiết để hợp thức hoá khu đất trên thuộc quyền sử dụng của cơ
quan chức năng (Nhà nước);
Khi chuyển giao đất cho cơ quan khác đã không lưu lại hay làm thất lạc văn bản và

các quyết định quan trọng co liên quan; khi nhận bàn giao của cơ quan khác đã bỏ
hoang, không có định hướng và kế hoạch sử dụng lâu dài;
Gia đình ông A đã tự ý vào ở tại khu đất trên mà không được sự đồng ý của cơ quan
chức năng, suốt thời gian dài mà không có cơ quan nào đến nhắc nhở hoặc có biện
pháp xử lý thích hợp việc gia đình ông A sử dụng công trình công cộng làm nhà ở
tạm;
Do nền kinh tế đất nước mở cửa, nền kinh tế đất nước phát triển theo hướng kinh tế
thị trường, giá cả lên cao đặc biệt là giá đất ngày một tăng nên gia đình ông A đã thấy
đó là nguồn lợi của gia đình và đưa đơn khiếu kiện yêu cầu đền bù khu đất trên cho
gia đình.
7


* Nguyên nhân khách quan
Quá trình sử dụng đất không liên tục vì chiến tranh biên giới tàn phá; việc chuyển
giao qua lại khu đất trên với cơ quan khác đã không chặt chẽ và mất hết giấy tờ có
liên quan.
Khi có quy hoạch Ban quản lý Dự án và chủ đầu tư đã chủ quan không thông báo
rộng rãi tới nhân dân về quy hoạch trên và có ý định sử dụng khu đất tại nhà trẻ mồ
côi cũ làm nhà công vụ mà không thông báo trước cho gia đinh ông A để có hướng
giải quyết mà đã tự ý khởi công xây dựng trên khu đất trên.
Gia đình ông A mặc dù biết chắc cha ông mình đã hiến tặng đất cho Nhà nước mà vẫn
cố tình khiếu kiện yêu cầu Nhà nước đền bù; hơn nữa chính quyền địa phương đã xác
nhận việc xác minh nguồn gốc của khu đất trên đã không nghiên cứu kỹ các văn bản
liên quan để thuết phục gia đinh ông A không nên khiêu kiện.
Sự phối kết hợp giữa các cơ quan trong việc sử dụng đất đai còn chưa chặt chẽ, chồng
chéo không thống nhất, đặc biệt khi chính quyền địa phương xác nhận cho gia đình
ông A về nguồn gốc khu đất đã không tham khảo ý kiến giữa các cơ quan chức năng
về quyền sử dụng đất.
b, Hậu quả

- Việc tranh chấp gia đình ông A đưa đơn khiếu kiện đòi đền bù khu đất gia đình
mình đã hiến tặng cho Nhà nước gây thiệt hại lớn cho các cơ quan đang thực hiện
nhiệm vụ, công trình bị chậm không kịp tiến độ thi công, cơ quan quản lý bị ảnh
hưởng nghiêm trong dẫn đến không có nhà công vụ cho cán bộ ở làm mất lòng tin
của cán bộ đối với các cơ quan chức năng.
- Gây mất danh dự đối với cá nhân, cơ quan và UBND các cấp đối với nhân dân
8


và cán bộ đang công tác tại Khu di tích, làm giảm lòng tin của quần chúng nhân dân
đối với chính quyền và bộ máy thực thi công vụ, uy tín của cơ quan chức năng.
- Không xử lý dứt điểm sẽ trở thành tiền lệ cho những trường hợp tương tự xảy ra
trong các khu di tích, coi thường kỷ cương phép nước và đạo lý danh dự cá nhân, gia
đinh cũng như đối với Nhà nước.
- Gây thiệt hại về kinh tế của Nhà nước, công sức và tiền của của nhân dân.
IV. Xây dựng, phân tích, lựa chọn phương án giải quyết tình huống
Với sự việc phức tạp như nêu ở trên, để có căn cứ xử lý giải quyết thoả đáng hợp tình
hợp lý trước tiên phải tổ chức một cuộc họp liên ngành: các ngành chức năng liên
quan, chính quyền địa phương, xem xét các văn bản qui phạm pháp luật và các văn
bản liên quan đến vụ việc như: Luật Đất đai (2003), Luật Xây dựng (2003), các
Quyết định liên quan. Các văn bản liên quan đến việc chuẩn bị đầu tư cho dự án, qui
trình kế hoạch thực hiện dự án, các văn bản, qui hoạch liên quan đến dự án đầu tư có
được thông báo và triển khai đến người dân trong vùng dự án không? đất khu vực dự
án đã được thu hồi và cấp cho dự án chưa?. Trên cơ sở nghiên cứu các văn bản qui
phạm pháp luật, các văn bản liên quan, kiểm tra qui trình kế hoạch thực hiện dự án,
cuộc họp phải đưa ra kết luận để xảy ra sự việc tranh chấp đất đai của gia đình ông A
đưa đơn kiện đòi đền bù gây thiệt hại cho Nhà nước trách nhiệm thuộc về ai? Về các
nhà quản lý hay trách nhiệm thuộc về chủ gia đình ông A.
Đối với trường hợp trên, muốn giải quyết được vấn đề trả lại đất cho Ban quản lý Dự
án và chủ đầu tư thi công công trình, tôi đưa ra các phương án giải quyết như sau:

* Phương án 1
Chủ đầu tư, Ban quản lý Dự án trình Uỷ ban nhân dân tỉnh ra Quyết định thu hồi khu
9


đất trên, thành lập ban giải phóng mặt bằng, buộc gia đình ông A phải tự tháo dỡ nhà
tạm trên khu đất đã giao cho Ban quản lý Dự án; nếu gia đình ông A không chịu dỡ
bỏ và di chuyển nhà tạm có thể dùng biện pháp cưỡng chế để kịp thời giải phóng mặt
bằng sớm được thi công công trình theo đúng tiến độ đã đề ra kịp thời giao cho cơ
quan Khu di tích Pác Bó quản lý.
Khi thực hiện phương án này có những ưu và nhược điểm như sau:
* Ưu điểm
- Bảo đảm đúng pháp luật về đất đai;
- Giải toả nhanh chóng và dứt điểm việc lấn chiến đất công, công trình được thi công
đúng tiến độ;
- Không làm thiệt hại về kinh tế cho Nhà nước, giữ đúng kỷ cương phép nước về sử
dụng và cố tình sử dụng trái phép đất công của Nhà nước khi chưa sử dụng đến;
- Sẽ không còn tiền lệ việc lấn chiến đất công như gia đình ông A, làm gương cho
những ai có ý định lấy danh nghĩa cha ông mình đã cống hiến đất cho Nhà nước mà
vẫn cố tình đòi đền bù làm mất danh dự gia đình, mất đi phẩm chất của gia đình cách
mạng đã có nhiều cống hiến cho đất nước.
* Nhược điểm
- Gia đình ông A là một gia đình có công với cách mạng, hơn nữa khu đất trên đã xác
định là của thế hệ cha anh đã hiến tặng cho Nhà nước nhưng không còn giấy tờ chứng
minh; gia đình ông A đã vào ở tạm trên khu đất này từ lâu năm. Việc cưỡng chế đòi
trả lại mặt bằng cho Nhà nước đối với gia đình ông A sẽ gây mất lòng tin của nhân
dân đối với Nhà nước đặc biệt những gia đình có truyền thống cách mạng, gia đình
10

ông A sẽ gặp khó khăn về nhà ở;
- Những cán bộ quản lý thực thi công vụ liên quan thực thi nhiệm vụ sai sót gây ra
hậu quả không phải chịu trách nhiệm sẽ làm giảm lòng tin của quần chúng đối với
Nhà nước, kỷ cương phép nước bị buông lỏng;
- Khu đất liền kề của gia đình bên cạnh đã được đền bù theo đúng qui định của Nhà
nước, việc cưỡng chế sẽ làm cho gia đình ông A thiệt thòi không được hưởng chế độ
gì của Nhà nước;
- Nhà nước không giải quyết được việc đền ơn đáp nghĩa và những khó khăn đối với
gia đình có công với nước.
2. Phương án 2
Bản quản lý Dự án, chủ đầu tư thành lập ban giải phóng mặt bằng xem xét các giấy tờ
có liên quan để trình Uỷ ban nhân dân tỉnh ra quyết đình đền bù khu đất trên cho gia
đình ông A theo đúng quy định của Nhà nước.
Khi thực hiện phương án này có ưu điểm và nhược điểm sau:
* Ưu điểm
- Đền bù cho gia đình ông A sẽ khiến gia đình không bị thiết thòi nhất là đối với gia
đình có công với cách mạng, hơn nữa gia đình ông A đã xác định được nguồn gốc
khu đất trên và chưa hề được đền bù theo đúng quy định của Nhà nước;
- Không làm dân bị thiệt thòi lấy được lòng dân và không ảnh hưởng xấu về mặt dư
luận xã hội.
11


- Tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, những cá nhân và tổ chức làm sai phải chịu
trách nhiệm nhằm củng cố và tăng lòng tin của nhân dân đối với Nhà nước.
* Nhược điểm
- Gây thiệt hại về kinh tế cho Nhà nước;
- Khu di tích là một điểm dùng rất nhiều đất của dân từ trước tới nay và cũng có
nhiều gia đình hiến đất cho Nhà nước, nếu đền bù sẽ phải đền bù đối với những gia
đình khác đã hiến đất cho Nhà nước dẫn đến gây thiệt hại lớn về kinh tế cho Nhà

nước;
- Không giữ đúng kỷ cương phép nước, việc sử dụng đất đai chưa được quyền cho
phép của tổ chức, cá nhân sử dụng khu đất trên;
- Không qui được trách nhiệm của những người quản lý đã làm sai và không đúng qui
trình trong việc sử dụng đất đai của công.
3, phương án 3
- Trong quy hoạch tổng thể Khu di tích có hạng mục xây dựng khu tái định cư để đền
bù cho những hộ gia đình trong khu di tích thuộc diện giải toả để lấy lại đất phục hồi
di tích gốc cho khu di tích;
- Ban quản lý Dự án, chủ đầu tư làm tờ trình, trình Uỷ ban nhân dân tỉnh giành một
nhà trong khu tái định cư cho gia đình ông A để tạo điều kiện cho gia đình có chỗ ở.
Khi thực hiện phương án này có những ưu và nhược điểm sau:
* Ưu điểm
12


- Không làm mất lòng tin của cơ quan Nhà nước với nhân dân;
- Hợp lý việc tạo điều kiện về nhà ở cho gia đình ông A;
- Nhà nước giải quyết được việc đền ơn đáp nghĩa và giúp đỡ gia đình gặp khó
khăn về nhà ở đặc biệt đối với gia đình ông A là một gia đình có công với nước và có
truyền thống cách mạng; đảm bảo an sinh xã hội.
* Nhược điểm
- Làm thiệt hại cho Nhà nước, sẽ làm thiếu quỹ nhà ở trong khu tái định cư đã lên
kế hoạch trước;
- Đền bù bằng nhà ở sẽ khiến nhiều gia đình cũng thiếu thốn về nhà ở sẽ tiếp tục
khiếu kiện với Nhà nước để đòi đều bù.
Xem xét tình hình thực tế, rà soát mọi vấn đề và những động cơ khiếu kiện của gia
đình ông A yêu cầu Nhà nước đền bù khu đất trên tôi thấy một số vấn đề cần làm rõ
để thực hiện lựa chọn phương án xử lý tình huống đó là:
- Gia đình ông A cố tình làm nhà tạm vào ở trong khu đất trên mục đích chính không

phải vì thiếu đất và nhà ở mà chỉ vì lợi ích cá nhân muốn chiếm lại khu đất trên do
cha ông minh đã hiến tặng cho Nhà nước;
- Lý do yêu cầu Nhà nước đền bù của gia đình ông A là do khu đất liền kề của gia
đình ông B (500m2) được Nhà nước trưng dụng thêm để xây nhà công vụ cũng được
thoả thuận và được đề bù theo đúng qui định hiện hành của Nhà nước;
- Gia đình ông A đã tuy đã được UBND xã xác nhận nguồn gốc khu đất trên nhưng
13


thực tế UBND xã đã không tham khảo ý kiến với cơ quan đang sử dụng đất và cùng
bàn bạc xem xét về đơn xin xác nhận nguồn gốc đất và những người làm chứng trong
làng nên đã dẫn đến tình trạng đưa đơn khiếu kiện của gia đình ông A;
- Khi biết khu đất trên của gia đình mình chưa được đền bù cộng với khu đất bỏ
hoang do chưa sử dụng của cơ quan chức năng, gia đình ông A đã tự ý vào ở, cơ quan
chức năng không phối hợp với chính quyền địa phương nhắc nhở gia đình không
được vào ở đất công cộng;
- Tuy giấy tờ bàn giao hiến tặng của gia đình ông A đã bị mất nhưng cơ quan chức
năng vẫn còn một số giấy tờ ban giao qua lại với sở Lao động Thương binh và xã hội
và các Quyết định có liên quan của UBND tỉnh về việc giao đất và các Quyết định
đầu tư khác;
- Rà soát và làm rõ trách nhiệm của các cơ quan chức năng trong việc thực hiện
nhiệm vụ quản lý nhà nước về đất đai.
Từ những lý do trên và phân tích ưu, nhược điểm của 3 phương án; để giải quyết
tình huống một cách công minh, thấu tình đạt lý tôi thấy phương án 3 là có lý và khả
thi hơn cả vì phương án này áp dụng hướng giải quyết thuận cả đôi đường đó là xử lý
giải quyết vấn đề về an sinh xã hội, đền ơn đáp cho người dân về nhà ở đối với gia
đình có công với cách mạng; áp dụng nhiều cơ sở pháp lý và phối hợp giữa các cơ
quan chức năng với chính quyền các cấp cùng vào cuộc để thực hiện giải quyết sự
việc. Dùng phương án này để giải quyết tình huống cũng là khẳng định tính nhân đạo
của Nhà nước và việc áp dụng những qui định của pháp luật để người dân hiểu được

vị trí của Nhà nước trong việc sử dụng và tự ý sử dụng đất công, những người làm
công tác quản lý và sử dụng đất công cũng rút ra được bài học kinh nghiệm để tránh
không để xảy ra trượng hợp tương tự.
V. Lập kế hoạch tổ chức thực hiện phương án lựa chọn
14


Để làm tốt công tác này tôi lập kế hoạch tổ chức thực hiện phương án như sau:
1, UBND huyện phối hợp với các cơ quan chức năng tổ chức cuộc họp liên ngành
và đưa ra những lý do hợp lý để công bố kết luận cuộc họp sau đó làm tờ trình trình
UBND tỉnh ra Quyết định thu hồi khu đất trên để giao cho Ban quản lý Dự án thực
hiện thi công công trình nhà công vụ Khu di tích Pác Bó; đồng thời giao cho Ban
quản lý Dự án thiết kế bổ sung thêm nhà công vụ để đền bù cho gia đình ông A.
2, Thành lập ngay tổ công tác thực hiện giải quyết vụ việc, để thành lập tổ này Uỷ
ban nhân dân huyện phải xin ý kiến chỉ đạo của Uỷ ban nhân dân tỉnh ra Quyết định
thành lập tổ công tác giải phóng mặt bằng đối với công trình nhà công vụ khu di tích
Pác Bó; UBND tỉnh giao cho UBND huyện làm chủ trì và phối hợp cùng các ban
ngành liên quan.
3, Uỷ ban nhân huyện ra giấy mời họp liên ngành phối hợp cùng với cơ quan chức
năng cùng thực thi công việc.
4, Giao cho UBND xã ra thông báo đối với gia đinh ông A phải tự tháo dỡ nhà tạm
trả lại mặt bằng cho Nhà nước và việc Nhà nước sẽ giải quyết đền bù bằng nhà ở tại
khu tái định cư trong đề án qui hoạch Khu di tích Pác Bó; sau 3 lần ra thông báo, gia
đình ông A vẫn không chiu di dời thì UBND xã cần báo cáo với UBND huyện để
huyện có hướng giải quyết bước tiếp theo.
5, UBND huyện đề nghị Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch cùng phối hợp với
Chính quyền địa phương, Ban giải phóng mặt bằng cử cán bộ xuống gặp gia đinh ông
A để tuyên truyền về những công trình trọng điểm và những giá trị của nó trong việc
thực hiện các nhiệm vụ quan trong đó là Nhà nước cùng nhân dân bảo tồn và phát
huy những giá trị văn hoá quí giá tại Khu di tích Pác Bó. Động tác này sẽ khiến gia

đinh hiểu sâu hơn về những giá trị và ý nghĩa mà những thành quả cha ông mình đã
15


đạt được để cùng nhau gìn giữ nó chứ không vì chút lợi riêng mà làm mất đoàn kết
giữa gia đình với Nhà nước.
Sau khi thực hiện tuyên truyền và ra thông báo cho gia đình ông A phải tự tháo dỡ
nhà tạm và di dời trả lại đất cho Nhà nước không thành, UBND huyện lại tiếp tục
phải dùng biện pháp cưỡng chế, tổ chức họp liên ngành gồm có ban giải phóng mặt
bằng, các sở ban ngành có liên quan, công an và các tổ chức pháp luật để thực hiện
cưỡng chế buộc gia đình ông A phải nghiêm túc thực hiện các Quyết đình của UBND
tỉnh.
Sau khi giải quyết công việc xong, UBND tỉnh chỉ đạo cho UBND huyện tiếp tục tổ
chức cuộc họp rút kinh nghiệm, kiểm điểm những sai sót của các cán bộ, các cơ quan
chức năng liên quan để xảy ra trường hợp đáng tiếc trên và có những hình thức xử lý
thích đáng để bảo vệ sự tôn nghiêm của pháp luật trong việc thực hiện nhiệm vụ quản
lý nhà nước đối với đất đai, đặc biệt đất trong diện quy hoạch và đất thuộc quản lý
đối với những di tích lịch sử văn hoá.
VI. Kết luận, kiến nghị
1, Kiến nghị
Qua sự việc cho thấy, các cơ quan chức năng, cơ quan sử dụng đất công của Nhà
nước cần nhìn nhận lại mọi vấn đề đã để dẫn đến các hộ dân tự ý vào ở đất công của
Nhà nước và đưa đơn kiện yêu cầu Nhà nước đền bù; tuy việc đơn giản những đã để
phức tạp thêm, phần chính là do những cán bộ quản lý Nhà nước đã không sát xao
trong việc quản lý đất công; với những lý do đó tôi xin đưa ra một số kiến nghị để các
cơ quan chức năng tránh không xảy ra những trường hợp tương tự :
- Tăng cường thanh tra, kiểm tra công tác quản lý, sử dụng đất đai là một nhiệm vụ
thường xuyên, liên tục của cấp quản lý đất đại tại cơ sở và những cơ quan đang sử
16

dụng đất công mà chưa có kế hoạch thường xuyên trong việc sử dụng đất công;
- Cần tuyên truyền sâu rộng pháp luật về đất đai nói riêng và hệ thống pháp luật
khác nói chung đến tầng lớp nhân dân đối với những đất thuộc diện quy hoạch, đặc
biệt những khu quy hoạch của các di tích lịch sử - văn hoá;
- Thường xuyên đấu tranh các biểu hiện tiêu cực trong xã hội, trong việc quản
lý sử dụng đất đai loại dần những cán bộ thái hoá, yếu kém về năng lực;
- áp dụng các hình thức xử phạt nghiêm minh theo đúng pháp luật của Nhà
nước, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, góp phần ổ định đời sống của nhân dân
lao động vì mục tiêu phát triển kinh tế xã hội, dân giàu nước mạng xã hội công bằng
dân chủ văn minh;
- Quan tâm hơn nữa về việc nâng cao nhận thức cho các ngành, các cấp và nhân dân
trong việc bảo vệ, gìn giữ tu bổ tôn tạo di tích lịch sử văn hoá. Coi việc bảo vệ di sản
văn hoá là quyền lợi và trách nhiệm của toàn dân;
- Chính quyền địa phương, các Ban quản lý di tích và các ngành liên quan cần có sự
phối hợp và những biện pháp ngăn chặn và xử lý dứt điểm những trường hợp vi phạm
không để phát triển thêm những hành vi lấn chiếm đất công;
- UBND tỉnh chỉ đạo các ngành, các cấp, các chủ dự án thực hiện nghiêm túc các qui
định về đầu tư xây dựng cơ bản khi triển khai các dự án bảo tồn tôn tạo di tích, điều
chỉnh các sai sót có thể xảy ra triển khai dự án, tránh để xảy ra rồi mới xử lý;
- Chủ đầu tư cần thực hiện đúng qui trình, thủ tục triển khai dự án trong quy hoạch
tổng thể về Khu di tích đã được UBND tỉnh phê duyệt, phối hợp với chính quyền địa
phương tổ chức phổ biến, tuyên truyền rộng rãi về giá trị di tích, nội dung dự án, qui
hoạch dự án, căm mốc giới di tích trước khi triển khai dự án để nhân dân được biết,
17


tham gia góp ý nhằm thống nhất và nâng cao nhận thức và sự đồng thuận khi triển
khai thực hiện các dự án;
- Thực hiện cắm mốc giới và cấp quyền sử dụng đất cho khu di tích;

2, Kết luận
Để bảo tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử văn hoá, triển khai thực hiện tốt các dự
án bảo tồn tôn tạo phát huy giá trị di tích gắn với việc phát triển kinh tế xã hội, ổn
định đời sống của dân cư trong vùng di tích, tránh những trường hợp tưng tự xảy ra
như tình huống trên.
Tiếp tục đảy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật, giáo dục về truyền thống
cách mạng và bảo vệ những thành quả cách mạng mà cha anh ta đã để lại; tuyền
truyền về di sản văn hoá nhằm bảo tồn nguyên vẹn và phát huy có hiệu quả giá trị di
tích, gắn việc bảo tồn và phát huy giá trị di tích với việc phát triển kinh tế xã hội ở địa
phương, ổn định nâng cao đời sống của nhân dân sống trong vùng di tích; tránh để
tình trạng khiếu kiện của nhân dân trong vùng di tích đặc biệt những hộ dân có truyền
thống cách mạng như gia đình ông A đã làm ảnh hưởng không tốt đến dư luận về
tranh chấp đất đại trong vụ quy hoạch khu di tích.
Trên đây là tiểu luận cuối khoá, với tình huống xử lý việc tranh chấp đất đai với cơ
quan chức năng quản lý Nhà nước của gia đình ông A. Tiêu luận viết trong thời gian
ngắn, thời điểm nghiên cứu các văn bản liên quan đến tình huống còn hàn chế, do vậy
không tránh khỏi những thiếu sót, kính mong các thày, cô góp ý, giúp đỡ để bài viết
được hoàn chỉnh hơn
Xin trân trọng cảm ơn!.

18


Mục lục
Lời nói đầu

I, Mô tả tình huống

II, Xác định mục tiêu xử lý tình huống

III, Phân tích nguyên nhân và hậu quả

IV, Xây dựng, phân tích, lựa chọn phương án xử lý tình huống
V, Lập kế hoạch tổ chức thực hiện phương án lựa chọn

VI, Kết luận và kiến nghị

19