Một số giải pháp phát triển các nghiệp vụ và nâng cao hiệu quả hoạt động tại các công ty chứng khoán
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (4.5 MB, 103 trang )
BO GIAO Dl)C VA DAO T~O
A
,
'
'
.
TRl1<1NG D~I HQC KINH TE TP.HCM
-----oOo-----
,..,
'
TS. BUI KIM YEN
A
,..,
?
,
~
,
,
A
MQT SO GIAI PHAP PHAT TRIEN CAC NGHteP VU
.....
A
A
')
A
,
VA NANG CAD HIEU
QUA HOAT
DONG
TAl
CAC
•
•
•
•
CDNG TY CHUNG KHOAN
DE TAI NGHIEN cU'u KHOA HQC CAP TRlf<'1NG NAM 200s
MA s6: CS-2005-13
BQ GIAO DUC VA DAO Tt·
TRUONG CH KINH TE TP.HC
.
'
TlitJ VItN
~ I
~-.,.,. ~.,.
lY-Hq
;
......-.----.. ~-~---"'-~_!:
~
TP.HO
em MINH -.2QOS
Ml)CLl)C
PIIAN MO BAU
1- MlJ,C llJ,C
2- Cac cha vie't !At
3- Danh m1}c bang bi~u
4- U1i rna <.Uu
CHtfdNG I : Tdng quan v~ thj tntilng chd'ng khoan va c6ng ty chdng khoan
\
,,
I-
Thi tntilng chdng khoan ............................................................................................. 1
1- Khai ni~m v~ thj tntC1ng chttng khoan ( TTCK )................................................. !
2- Cd che' di~u hanh va giam sat TICK ................................................................. 2
3- Cac thanh phdn tham gia tren TICK ................................................................. 4
4- Cd cilu cua TICK ............................................................................................... 5
5 - Chttc nang ......................................................................................................... 7
ll- C6ng ty chti'ng khoan ................................................................................................. 9
1- Khai ni~m ........................................................................................................... 9
2- Mo hlnh ho~ t d()ng ............................................................................................ ! 0
3- Cd cdu t5 chttc .................................................................................................. 11
4- Oic nghi~p V\} cua cong ty chttng khmin .......................................................... 12
4.1- Moi gioi chling khoan .................................................................................. 12
4. 2- Tl! doanh chang khodn ................................................................................ 14
•
4.3- Nghi~p V(t qudn ly danh m(tc dciu tu ............................................................ 15
4.4- Nghi~p v(t bdo ltinh phdt hanh .................................................................... 15
4.5- Til vdn tai chfnh va dciu tll chang khoan ...................................................... 17
4.6- Cdc nghi~p V(t h6 tr(l kluic ......................................................................... 19
5- Vai tro ciia cong ty chttng khoan tren TTCK .................................................... 20
5.1- Vai tro tam c&u n6i gilla cung - c&u chling khoan ....................................... 20
5.2- Vai tro gop phdn di2u tilt va blnh dn gia tren thi tntbng ............................ 21
5.3- Vai tro cung cdp cdc djch V(l cho ITCK ....................................................... 21
ID- MOt slf kinh nghi~m pluit triin TTCK va cac C6ng ty chd'ng khoan tr@n thE
gicfi • Bai hqc kinh nghifm cho Vift Nam
1- Kinh nghit;m cua Nh4t Ban .............................................................................. 22
2- Kinh nghit;m cua Han Quo'c ................................. ·............................................ 23
3- Kinh nghit;m cua Malaysia .............................................................................. 23
4- Kinh nghit;m cua Singapore ............................................................................. 25
5- Kinh nghit;m t5 cht1c Cong ty cht1ng khocin Thai Lan ...................................... 26
6- Kinh nghit;m t5 cht1c Cong ty ch\tng khmin ~i Trung Quo'c ............................ 27
.-
7- Kinh nghit;m t6 cht1c Cong ty chllng khoan My ............................................... 28
8- Kinh nghit;m td cht1c Cong ty cht1ng khoan {j Dltc ........................................... 29
9- Kinh nghit;m cua cac nltdc Chau Au ................................................................ 30
10- Bai h<;>c kinh nghit;m cho Vit;t Nam .............................................................. .30
CHtfdNG D : Thttc tr,ng ho't dl)ng ctia cac C6ng ty chdng khoan Vi~t Nam trong
th«ri gian qua ........................................................................................... 32
1- Toan canh TTCK Vift Nam sau S nam hoQ.t dl)ng .................................................. 32
fl. 'rmh hlnh ho,t dt)ng ciia cac C6ng ty chdng khoan .............................................. 37
?( 1- Ho~t d(>ng moi gidi cht1ng khoan .................................................................... .40
2- Ho~t d(>ng t11 doanh ..........................................................................................47
( 3- Ho~t d()ng da'u thdu, bao Hinh va d~i ly phat hanh .......................................... 49
4- Ho~t d(>ng tlt va'n ..............................................................................................49
5- Ho~t d()ng quan ly danh m\}c ddu tlt ....................................... , ......................... 50
6- Ho~t d()ng dang ky ch\tng khoan .......................................................... ~ ........... 51
I 1- Ho~t d(>ng h.tu ky chll'ng khmin ........................................................................ ,52
'{: 8- Ho~t d()ng thanh toan bu t:rir ................................. ,...........................................53
m. Nhilng va'n d~ con tdn ~i trong ho,t dl)ng ctia cac c6ng ty chdng khoan va
nguy@n n.han ............................................................................................................ 54
CHUdNG m: Giai phap phat triin nghi~p V\1 va nAng cao hifu qwi hoQ.t dOng tQ.i
cac C6ng ty chU'ng khoan tr~n thj tntilng chU'ng khoan Vift Nam
I· M\lc tieu va 10 trlnh phat triin cua TTCK Vi~t Nam dEn nam 2010 .................... 63
1- Mvc tieu phat tri6n ciia TICK Vi~t Nam ........................................................63
2- L(> trlnh phat trien cua TTCK Vi~t Nam de'n n~m 2010 .................................. 64
3- E>jnh httdng phat trien cac Cong ty chttng khoan .............................................64
ll· Giai phap phat triin nghifp V\1 va nAng cao hi~u qwi hoQ.t dOng cua cac C6ng ty
chU'ng khoan ................................................................................................................... 66
1- cac giai phap phat trien TTCK ........................................................................ 66
i
1.1- Roan thi~n khung phdp ly cho ITCK .......................................................... 66
1.2- Gidi phdp tang cung hang hod ..................................................................... 61
1.3- Tang cdu chring khodn ................................................................................. 68
2- Bi~n phap phat tri~n nghi~p V\1 ~i cac Cong ty chttng khoan ......................... 70
2.1- Phdt triin nghiep v~ m{)i giai ....................................................................... 70
2.2- Phdt triln nghiep v~ til doanh ...................................................................... 73
2.3- Phdt triln nghiep v~ qudn lj danh m~c ddu tl/ .............................................14
-1 2.4- Phdt triln nghiep v~ bdo ltinh phdt hanh ..................................................... 75
'{ 2.5-Phdt triln nghi~p v~ tllvdn tiii chfnh va ddu tllchring khodn ........................16
2.6- Phdt triln cdc nghi~p v~ khdc ........................................................................11
2.6.1- Nghi~p v~ tin d~ng .................................................................................... 11
2.6.2- Nghi~p v~ h6 tr(J ban khtfng ..................................................................... 78
2.6.3- Nghi~p v~ qudn ly thu nhQp chring khodn (qudn ly cd tric ).......................18
2.6.4- Ddy tn{lnh va khai thdc tri~t di nghi~p v~ giao djch chang khodn
(con gQi Ia
nghi~p v~
3- N~ng cao hi~u qua
ho~t
kY h{ln
REPO- Repurchase Agreement)..............................19
d()ng ........................................................................... 79
3.1- Lt/a chQn m0 hinh Cong ty chring khodn ......................................................19
3.2- Xay dl/ng chien lli(JC kinh doanh vii nang cao nang 11/C C{lnh tranh cua cdc
cong ty chring khodn ..................................................................................... 81
3.3- Ndng cao chdt lll(lng dao tr.zo nguOn nhdn 11/c cho TTCK noi chung va C6ng
ty chllng khodn noi rieng ............................................................................. 84
3.4 - EJr.zo due trong hor.zt dong cua C6ng ty chllng khoan ................................... 89
KfTLUJ.N
TAl utu THAM KHAO
..
0:
MVC Lf)C BANG BIEU
Bang 1 : Tinh hlnh niem y6t chltng khmin na:m tinh d6n h6t 2004 ................................ .33
Bang 2 : Tlnh hlnh kh6i ht9ng niem y6t qua cac nam .................................................... 33
Bang 3 : Ke't qua giao djch toan thi tntong tl! 28n12000 de'n 301612005 ........................33
Bang 4 : T6ng kh6i ht9ng va gh1
tii cac c6 phie'u nam 2004 .......................................... 34
Bang 5 : Qui mo giao djch ciia c5 phie'u ......................................................................... 35
Bang 6 : Ty trQng giao djch cac lo~i chltng khoan .......................................................... 35
Bang 7 : Tinh hlnh giao djch ciia nha
Bang 8 : Ty tr<;mg giao djch cac lo~i chltng khoan ciia nha d~u n.t nude ngoai .............. 36
Bang 9 : Qui mo v6n ciia cac cong ty chl1ng khoan ........................................................ 38
Bang 10 : Th6ng ke doanh thu cac nam ciia Cong ty chltng khoan thanh vien ............. .39
Bang 11 : LQi nhu~n sau thue' cac Cong ty chltng khoan qua cac nam .......................... .40
Bang 12: Thi ph~n moi gidi c5 phie'u ciia cac Cong ty chltng khoan ........................... .42
Bang 13: Nghi~p V\1 moi gidi c5 phie'u ciia cac Cong ty chl1ng khoan ......................... .42
Bang 14: Nghi~p v~ moi gidi trai phie'u ciia cac Cong ty chltng khoan ....................... .43
Bang 15 : Nghi~p V\1 moi gidi chltng chi quy ciia cac Cong ty chltng khoan ................ .43
Bang 16: Thi ph~n tht!c hi~n giao djch c5 phie'u cho nha
Bang 18 : Thj ph~n giao djch thoa thu~n c5 phie'u ~i cac Cong ty chltng khoan .......... .46
Bang 19: Thi ph~n giao djch thmi thu~n trai phie'u ciia cac Cong ty chltng khoan ....... .47
Bang 20 : Nghi~p v~ ttl doanh c5 phie'u ciia cac Cong ty chltng khoan ........................ .48
Bang 21 : Nghi~p V\1 ttl doanh trai phie'u ciia cac Cong ty chltng khoan ....................... .48
Bang 22 : Nghi~p vv ttl doanh chltng chi quy ciia cac Cong ty chltng khoan ................ .49
Bang 23: s61119ng tai khoan nha
~i
TTGDCK .................................................... 52
Bang 25: Ty trQng doanh thu ciia tirng ho~t d9ng tren doanh thu tl! ho~t d¢ng kinh
doanh cua cac Cong ty chl.tng khoan ............................................................. 53
Bang 26 : E>ja chi website cua cac Cong ty chltng khoan ...............................................51
NHUNG CHffVIETTAT
- BLPH: bao Ianh phat hanh
- CCQ : chang chi quy
- CK : chang khoan
- CP : c6 phie'u
- CTCK : Cong ty chang khoan
- Cty : cong ty
- DP : dja phttdng
- GT: gia
tti
- KL : kh6i h!<;1ng
- MG : moi gidi
- NH DT&PT: Ngan hang D~u tit va Phat tri6n
- NH NT : Ngan hang Ngo~i thttong
- NY : niem ye't
- OTC : thj tnt<'1ng phi
~p
trung
- P.QLTV: Phong qmin ly thanh vien
- QLDMDT: quiin ly danh m1;1c d~u tit
- SGDCK : SC1 giao djch chang khoan
- TD : ttl doanh
- TNHH : tnich nhi~m hllu h~n
- TP : trai phie'u
- TT : thj tnt<'1ng
- TICK : Thj tnt<'1ng chl1ng khoan
- TTGDCK TP.HCM : Trung tam giao djch chang khoan thanh ph6 Hd Chi Minh
- TVDT : tit va'n d~ u tu'
- TVTC : tit v(n tai chinh
_- UBCKNN: Uy ban chang khoan Nha nttdc
- VNE> : Vi~t Nam ddng
- XNK : xua't nh~ p khil u
1- M\IC dich nghi@n cdu cua d~ tai
Vdi Srf. phat tri8n cua kinh te' thj tntong djnh httdng xa h()i chu nghia, nhi!ng nam
qua Vi~t Nam da c6 nhi6u thay d6i. Dttdi srf. Ianh ill,to ciia Dang va Nha mtdc, n~n kinh
te' Vi~t Nam da ~t dlt
wu. M()t trong nhi!ng thanh wu d6 Ia n~n kinh te'
chuy6n mlnh di len, ltt
t6 ch11c ngay cang tang nen
nhu c~u v~ d~u ttt ngay cang phat tri8n. Theo xu httdng phat tri6n cua cac nttdc tren the'
gidi , nh~m ~o them m()t kenh thu hut ngu6n v6n ditu ttt c6 hi~u qua cho n6n kinh te',
thi tntong ch11ng khoan Vi~t Nam da di vao ho~t d()ng va cho de'n nay da trai qua 5 nam
v~n hanh vdi nhi!ng thanh qua nha't djnh .
Tuy nhien, de thi tntong ch11ng khoan pha t tri~n 6n djnh , b~n vi!ng va nhanh
ch6ng tra thanh kenh thu hut v6n thrf.c srf. hi~u qua cho n8n kinh te' doi hoi phai c6 srf. n6
lrf.c ra't ldn tir cac chu th6 tham gia thi tntong , rna trong d6 Cong ty ch11ng khoan d6ng
m()t vai tro he't s11c quan trc,mg. Cong ty ch11ng khoan vdi ch11c nang lam c~u n6i gii!a
cung c~u ch11ng khmin va gift vai tro cua nhi!ng ngttoi di tien phong trong linh vrf.c he't
s11c mdi me nay, cac Cong ty ch11ng khoan m()t m~t ciln phai phat tri~n hdn nita cac
nghi~p V1,l kinh doanh ch11ng khoan , m~t khac phai nang cao hi~u qua kinh doanh nh~m
phlJc V1,l ngay m()t t6t hdn cho tie'n trlnh phat tri8n thj tntong ch11ng khoan. Do d6, d~ tai
II
M('t sfi giai phap phat triin cac nghi~p V\1
va nAng cao hi~u qua hm~t dOng~~ cac
c6ng ty chd'ng khoan nh~m nghien c11u nhi!ng giai phap diy m~nh va hoan thi~n ho~t
II
d()ng ciia Cong ty ch11ng khoan.
2- Mvc dfch, d6i ttif/ng nghi@n cdu cua d~ tai
D6i tlt
mlJc dich ciia d8 tai la phat tri8n, hoan thi~n cac nghi~p V\1 ciia Cong ty ch11ng khoan,
-nang cao hdn nita hi~u qua ho~t d()ng ciia cac Cong ty ch11ng khoan, nh~m ph\lc
. srf. phat tri~n 6n djnh va b8n vi!ng cua thj tntong ch11ng khoan Vi~t Nam.
V1,l
cho
3· Pb3m viva phttdng pluip nghi~n cd'u
E>~ tAi
14 p trung phan tich danh gia tht!c ttv.ng cac
nghi~p V\1 ciia COng ty chll'ng
khoan th~i gian qua, tim ra nhtl'ng va'n d~ con t6n ~i lam h~n che' ho~t d()ng ciia Cong
ty chll'ng khoan , nguyen nhan ciia n6 • d~ til d6 dtta ra nhtl'ng d~ xua't v~ nhtl'ng giiH
pha p pha t tri~n nghi~p V\1 va nang cao hi~u qua ho~ t d()ng ciia Cong ty chll'ng khoan .
Ph\!dng phap nghien cll'u dtt<;Jc v~n d\}ng trong d~ tAi bao g6m phttdng phap th6ng
ke, di~u tra, phan tich , t6ng h<;Jp, la'y ly lu~n soi rQi tht!c tic!n, va Ia'y tht!c ti~n lam cd sd
d~ kie'n nghj nhtl'ng giiii phap nh~m giai quye't nhtl'ng va'n d~ da ~t ra trong d~ tai.
4- Ynghia khoa hqc va thlfc ti~n ctia d~ tai
Qua trlnh di~u tra, phan tich di~n bie'n trong tht!c te' ciia thj tnt~ng chll'ng khoan va
ho~t d()ng
ciia Cong ty chll'ng khoan trong va ngoai nttdc da rut ra nht:rng bai hQc qui bau
cho cong tac tht!c te' ciia cac Cong ty chll'ng khoan (J Vi~t Nam . M6i cong ty tlly vao
di~u kien C\1 th~ va the' m~nh rieng c6 eta d~ ra nhii'ng chie'n ltt<;Jc phat tri~n thich h<;Jp.
Ho~t d()ng ciia cac Cong ty chll'ng khoan cling phiH n~m trong m()t chie'n ht<;Jc t6ng h<;Jp
ciia Chinh phu v~ phat tri~n thj tnt~ng chll'ng khoan n6i chung va chie'n h.t<;Jc phat tri~n
h~ th6ng djnh che' tai chinh n6i rieng .
5- Nfi dung d~ tai
1- M\}C l\}C
2-LmmC1ct~u
3- N()i dung chinh g6m 3 chttdng :
Chttdng I : T6ng quan v~ thj tnt~ng chllng khoan va Cong ty chll'ng khoan
Chttdng II : Thl!c tr~ng ho~t d()ng ciia cac Cong ty chll'ng khmin ViQt Nam trong
thC1i gian qua
Chttdng III: Giai phap phat tri~n nghi~p V\1 va nang cao hi~u qua ho~t d()ng ~i
cac Cong ty chllng khoan tren thi
4- Ke'tlu~n
5- Tai lieu tham khiio .
trtt~ng
chllng khoan
Vi~t
Nam
Cm1<1NGI
Tc1NG QUAN
vE Till TRUC1NG CHUNG KHOAN
VA CONG TY CIIU'NG KHOAN
I-
Till TRUC1NG CHUNG KHOAN
1- Kluii ni~m v~ thi trttilng chdng khmin ( TICK )
TICK la thu~t ngii' dung de chi cd che' cua ho~t d{>ng giao djch mua ban ch\tng
khmin dai h~n nh\t cac lo~i trai phie'u , c6 phie'u Va cac cong C\1 tai chinh khac nh\t
ch\tng chi quy ~u ttl, cong C\1 phai sinh- h<;Jp d6ng ttldng lai, quy~n chQn, ch\tng khe',
bao ch\tng phie'u ....
TTCK la thj tntC1ng v5n dai h~n, ~p trung cac ngu6n v5n cho d~u ttl va phat trien
kinh te', do d6 c6 tac d(>ng ra't ldn de'n moi tr\tCfng ~u ttl n6i rieng va n~n kinh te' n6i
chung . M~ t khac , TICK la m{>t thj tr\tCfng cao ca'p , ndi ~ p trung nhi~u dO'i ttl<;Jng tham
gia vdi cac m\}C dich , Sl! hi€u bie't va l<;Ji ich khac nhau ; cac giao djch CaC san phi{m tai
chinh du<;~c tht!c hic$n voi gia trj ra't ldn . E>~c tinh d6 khie'n cho TTCK cling la moi
tr\tCfng de xay ra cac ho~t d{>ng kie'm l<;Ji khong chinh dang thong qua cac ho~t d{>ng gian
l~n' khong cong bilng' gay t6n tha't cho cac nha d~u ttl; t6n tha't cho thj tr\tCfng va cho
toan bQ n~n kinh te' .
Xua't phat tt1 vai tro quan trQng cling nhu tinh cha't ph\tc ~p nhu v~y cua TICK,
vic$c di~u hanh va giam sat
thi tr\tCfng la
vo cung c~n thie't d~ dam bao dtt<;Jc tinh hic$u
qua , cong bang, Utnh m~nh trong ho~t d{>ng cua thj trttC1ng , bao vc$ quy~n l<;Ji chinh
dang cua cac nha ~u ttl, dung hoa l<;Ji ich cua ta't ca nhi1ng ngtt(fi tham gia thj tr\tCfng,
~n d\lng va duy tri du<;Jc cac ngu6n v5n d€ pha t tri€n kinh te' . Mfii thj trttC1ng c6 cd che'
di~u hanh va giam sat thj tr\tCfng rieng phu h<;Jp vdi cac tinh cha't va d~c diem cua rieng
n6.
1
2· Cd che' di~u hanh va gbim sat TICK
Nhin chung cac t6 ch(tc tham gia quan ly va giam sat thi tntC1ng g6m 2 nh6m: cac
cd quan qmln ly ciia Chinh phu va cac t6 cht1c t1! quan .
Cdc C(/ quan qudn lj cua Chlnh phd
Day la cac cd quan thl!c hi~n cht1c nang quan ly Nha mtdc d6i vdi ho~t d()ng ctia
TICK . Nhin chung cac cd quan quan ly thi tntC1ng cua Chfnh phu chi thl!c hi~n cac cht1c
nang qmln ly chung chtt khong t:n!C tie'p di~u hanh va giam sat thi tntC1ng . Cac cd quan
nay c6 thtfm quy~n ban hanh cac qui djnh di~u chinh cac ho~t d()ng tren TICK ~o nen
cd sd cho cac t6 chttc
t1! quan t:n1c tie'p thl!c hi~n cac chttc nang di~u hanh va giam sat
thi tntC1ng cua minh .
Uy ban chttng khoan la cd quan quan ly chuyen nganh ciia Nha mtdc trong linh
Vl!C chttng khoan , vdi cac chltc nang sau :
+ Thl!c hi~n cac qui djnh quan ly nganh chttng khoan cua BQ tai chinh , ph6i h<;1p
vdi cac t6 chltc t1! quan d~ di~u hanh va giam sat c6 hi~u qua ho~t d()ng cua TICK.
+ Ki~m soat mQi va'n d~ trong ho~t d()ng thi tntC1ng nhtt dang ky chttng khoan,
giam sat cac cong ty niem ye't. phat hi~n va xit ly cac tntC1ng h<;1p gian l~n.
+ Quan ly t:n!C tie'p cac t6 ch(tc tll quan, giam sat ho~t d()ng CUa CRC t6 ch(tc nay,
xit ly cac vi ph~m ne'u cac t6 chltc tl! quan khong xit ly dtt<;1c .
+Thanh tra d6i vdi cac ca nhan hay t6 chttc d~ bao v~ l<;1i ich chung ciia cong
chung trong tntC1ng h<;1p c6 sl! vi ph~m phap lu~t.
Cdc td chuc tr1 qudn
Nhln chung cac t6 chttc t1! quan g6m c6 Sd giao djch va Hi~p h()i cac nha kinh
doanh chtl'ng khoan .
Sd giao djch la t6 cht1c t1! quan bao g6m cac cong ty chttng khoan thanh vien, trl!c
tie'p di~u hanh va giam sat cac ho~t d()ng giao djch chttng khoan thl!c hi~n tren Sd. Sd
. giao djch th1fc hi~n m(>t s6 chttc nang sau :
2
4-~u.hanh cac ho~t d()ng giao djch di~n ra tren
sa thong qua vi~c dlta ra va
dam bao th\fc hi~n cac qui djnh cho cac h~t d()ng giao djch tren thj truC1ng
So giao djch.
+ Giam sat , theo doi cac giao djch gilla cac cong ty thanh vien va cac khac hang
cua hQ . Khi pha t hi~n cac vi ph~m Sd giao djch ti~n hanh
xa Iy , a p d\lng cac bi~n phap
cltong ch~ thfch h<;1p . Trong truC1ng h<;1p c6 vi ph~m nghiem trQng d~n cac qui dj.nh ctia
nganh chll'ng khoan , Sd giao djch c6 th~ bao cao len Uy ban chll'ng khm\n d~ giai quye't
+ Hoij.t d()ng di8u hanh va giam sat ctia Sd giao djch phai dlt<;fc th\fc hi~n tren cd
sa phu h<;fp vdi cac qui djnh pha p lu~ t c6 lien quan de'n nganh chll'ng khoan .
Hiip h9i cdc nha kinh doanh chung khoan la t6 chll'c cua cac cong ty chtlng
khoan dlt<;fc thanh l~p vdi
ID\IC
dich tij.o ra tie'ng n6i chung cho toan nganh kinh doanh
chttng khoan va darn bao cac l<;1i ich chung cua TTCK .
Hi~p
h()i cac nha kinh doanh
chttng khoan th\fc hi~n cac chile nang dic!u hanh va giarn sat TTCK nhlt sau :
+ Dic!u hanh va giarn sat thj tnt?1ng giao djch phi t4p trung . Cac cong ty mu6n
tharn gia thj trlt?1ng nay phai dang kY vdi
Hi~p
h()i cac nha kinh doanh chltng khmin va
phiii th\fc hi~n cac qui djnh do Hi~p h()i dlta ra .
+ Dtta ra cac qui djnh chung cho cac cong ty chll'ng khoan thanh vien trong cac
llnh v\fc kinh doanh chttng khoan va darn bao th\fc hi~n cac qui djnh nay .
+ Thu
nh~n cac khie'u nij.i ctia khach hang va di8u tra cac cong ty chttng khoan
thanh vien d~ tlm ra cac vi phfl.rn , sau d6 chuy~n cac ke't qua dic!u tra toi cong ty chtlng
khoan d6 d~ giai quye't .
Dfl,i di~n cho nganh chtlng khoan , Hi~p h()i cac nha kinh doanh chll'ng khoan dlta
ra cac d~ xua't va g<;1i
y vdi nhllng cd quan quan ly TICK cua Chinh phti v8 cac va'n d8
t5ng quat tren TICK .
3- Cac th&nh pMn tham gia tr@n TTCK
Cac t5 chtlc va ca nhan tham gia TTCK c6 th6 dlt<;fc chia thanh 3 nh6m sau :
3
Nha phat hanh
Nha phat hanh Ia cac t6 chltc thJ!c hi~n huy d(>ng v6n thong qua TTCK. Nha phat
hanh la ng11C1i cung ca'p chltng khoan- hang hoa cua TICK.
- Chinh phu va chinh quy~n dja phttong Ia nha phat hanh cac trai phie'u Chinh phu
va trai phie'u dja phttcJng .
- Cong ty la nha pha t hanh cac c6 phie'u va trai phie'u cong ty .
- Cac t6 chltc tai chinh la nha phat hanh cac cong cv tai chinh nhtt cac trai phie'u,
chl?ng chi th1;1 httong .... ph\}C V\1 cho ho~ t d(>ng CUa h9 .
NhQ
Mull/
Nha ddu ttt Ia nhii'ng ngtte1i thJ!c hi~n mua va ban chltng khoan tren TTCK. Nha
ddu ttt c6 th~ dtt
ban tren TICK voi m1;1c dich tlm kie'm l
luon g~n voi rui ro, l
rna cac nha ddu ttt ca nhan luon phai lJ!a chQn cac hlnh thltc ddu ttt phu h
Cac nha ddu ttt c6 t6 chltc : hay con gQi la cac djnh che' ddu ttt, thtte1ng xuyen
mua ban chltng khoan voi s6ltt
va dtta ra cac quye't djnh ddu ttt. M(>t
s6 nha
ddu ttt chuyen nghi~p chinh tren TTCK Ia
cac cong ty ddu tu'' cac cong ty bao hi~m. cac quy lttcJng hltu va cac quy bao hi~m xa
h(>i khac . Bdu tu' thong qua cac t6 chltc ddu tu' c6 ttu di~m n6i b~t Ia c6 th~ da d~ng hoa
danh
•
ffi\}C
nghi~m
ddu tu' va cac quye't djnh ddu tu' dttQC thJ!c hi~n boi cac chuyen gia c6 kinh
.
Ben c~nh d6 , cac cong ty chltng khoan , cac ngan hang thttong m~i ciing c6 th~
- t:rd thanh nha ddu tu' chuyen nghi~p khi h<;> mua ban chltng khoan cho chinh mlnh .
4
Cdc tlf clute trung gian tren TTCK
Cong ty ch11ng khmin: Hi t6 ch11c d6ng vai tro trung gian tren TICK, c6 tht! dam
nh~n m()t ho~c nhi~u trong sci cac nghi~p
vv kinh doanh ch11ng khoan la bao Uinh phat
hanh. moi gi(1i • t1,t doanh. qmln ly quy <.Uu ttl va ttl va'n d~u ttl ch11ng khoan.
4- Cd ci'u ciia TICK
Sd dd cd ci'u ciia thi tru'ifng chdng khoan
..
Uy Ban Chdng khoan NhA mtd'c
( Qwln ly nhA nttd'c v~ thj trttflng
chdng khoan )
Thj trttilng
chdngkhoan
t
I
Thl tru~ngsdd(p
Thl trtt~ng thd' d(p
( Phait hanh chdng khoan )
( Giao djch chdng khoan )
~
+
Thl tntflng t4p trung
Thl trttflng phi
( Sd' giao djch )
t4ptrung
(OTC)
CAn c11 vao st! luan chuyt!n cac ngu6n vein , TICK dlt<;1c chia thanh thi trl1'C1ng sd
ca'p va thj trl1'C1ng th11 ca'p .
5
• Thi tnt«lng sd ca'p
Thj tntCJng sd ca'p la thj tntC1ng mua ban cac chttng kh6an m~i phat hanh. Tren
thj tntCJng nay v6n tir nha d~u ttt se dtt<1c chuyen sang nha phat hanh thong qua vi~c nha
&u ttt mua cac chttng kh6an mdi phat hanh.
Vai tro cua thi tnillng sdcap
- Chttng khmin h6a ngu6n v6n c~n buy dQng , v6n ctia cong ty dlt
vi~c
pha t hanh chttng khoan.
- Tht;Cc hi~n qua tdnh chu chuy~n tai chinh tn!c tie'p dtta cac khoan ti8n nhan r6i
~m th(Ji trong dan chung vao ~u ttt, chuyen ti8n sang d~ng v6n dai h~n .
Bij.c diJm CUQ thj tnJilng Sd cap
- Thj tntCJng sd ca'p la ndi duy nha't rna cac chttng kh6an dem l~i v6n cho ngttC1i
phat hanh . La thj tntCJng ~o v6n cho ddn vj phat hanh va d6ng th(Ji ciing ~ora hang
boa cho thj tntCJng giao djch. Tren blnh di~n toan bQ n8n kinh
te', thj tntC1ng sd ca'p lam
tang v6n
.
- Nhil'ng ngttC1i ban chtl'ng khoan tren thj tntCJng sd ca'p dttqc xac djnh thltCJng la
Kho b~c, Ngan hang Nha nltdc, cong ty phat hanh, t:4p doan bao lanh phat hanh .....
- Gia chttng kh6an tren thj tntC1ng sd ca'p do t6 chttc phat hanh quye't djnh va
thltC1ng dtt<1c in ngay tren chttng kh6an.
• Thi trrtilng thd ca'p
Thj tntCJng thtt ca'p la ndi giao djch cac chttng kh6an da dttqc phat hanh tren thj
trltCJng sd ca'p. Thj trltCJng thtl' ca'p dam bao tinh thanh khoan cho cac chttng kh6an da
phathanh.
Bij.c diim thi trrlllng thu cap:
- Tren thj tntCJng thtt ca'p , cac khoan ti8n thu dtt
phat hanh . N6i each khac, cac lu6ng v6n khong chay vao nhii'ng ngttCJi phat hanh
chttng kh6an rna chuyen v~n giil'a nhil'ng ngttCJi ~u ttt chttng kh6an tren tht tntC1ng. Tht
6
tntC1ng thl1' ca'p Ia m()t b() ph~n quan trQng ciia TICK, g~n b6 ch~t che vdi thj tntC1ng so
ca'p.
- Giao djch tren thj tntC1ng thl1' ca'p phiin anh nguyen ~c c~nh tranh tl1 do ' ghi
chl1'ng kh6an tren thj tntong thl1' ca'p do cung va c~u quye't djnh.
- Thi tntong thl1' ca'p la thi tntC1ng ho~t d()ng lien tt}c, cac nha d~u tlt c6 th€ mua
va ban cac chl1'ng kh6an nhi€u l~n tren thj tntC1ng thl1' ca'p .
* Mfii lien hi giila thi trr/lJng S(/ cdp va thi trr/lJng thO cdp
v~ m~t ly thuye't phan bi~t ro ho~t d()ng ctia thj tntCJng so ca'p va thj tntCJng thl1'
ca'p, nhttng trong th\fc te' l~i xiiy ra d6ng thC1i, dan xen no'i tie'p nhau, 2 thj tntC1ng nay c6
mo'i quan h~ kh~n khit va
me d()ng tltong hfi .
- Ho~ t d()ng ctia thi tntCJng so ca'p la ti~n de , co sa cho ho~ t d()ng ctia thj tntong
thl1' ca'p, la dieu ki~n tien quye't cho ho~t d()ng giao djch. BC1i vl chlnh thi tntong thl1' ca'p
vdi ho~t d()ng phat hanh chl1'ng khoan da ~ora hang hoa d€ chung tie'p tt}c dtt<;lc giao
l\fc cho s\f phat tri€n ctia thi tntC1ng sd ca'p. Th~t v~y. chlnh s\f giao djch mua ban thuC1ng
xuyen tren thi truC1ng thl1' ca'p da ~o ra tfnh thanh khoan ciia chl1'ng khoan , tinh cha't
quan trQng nha't ctia TICK, n6 dam bao quy~n l<;1i ctia nha ~u tlt, kich thich ho~t d()ng
ctia nha ~u tlt va khuye'n khich nha d~u tlt de'n vdi TTCK lam cho cac d<;1t phat hanh C1
thj tn!C1ng SO c(p dltQC thanh cong.
S - Chli'c nAng
+Buy dOng vo'n «Mu t\i cho n~n kinh tl'.
Khi cac nha d~u nt mua chl1'ng khoan do cac cong ty phat hanh, so' ti6n nhan rfii
ctia hQ dl!QC dlta
VaO
ho~t d(}ng san xua't kinh doanh Va qua d6 g6p ph~n md r(>ng san
xua't xa h(>i. Bdng each h6 tr<;1 cac ho~t d()ng d~u tlt ctia cong ty, TTCK da c6 nhO'ng tac
d()ng quan trQng do'i vo'i s\f phat tri~n ctia n6n kinh te' quo'c dan . Thong qua TICK,
Chinh phil va chinh quyen
o cac dja phttong ciing huy d()ng dt1<;1c cac ngu6n v6n cho
7
mvc dich sll dvng va o&u ttt phat tri~n h~ ~ng kinh te', phvc vv cac nhu c~u chung ct.ia
xa h()i.
+ Cung cA'p m6i tnt{Jng d u ttl cho c6ng chting •
TICK cung ca'p cho cong chung m()t moi tnt?1ng o&u ttt lanh m~nh vdi cac cd h()i
h!a chQn phong phu . Cac lQai chll'ng khoan tren thi tnt?1ng ra't khac nhau v8 tinh cha't ,
th?1i h~n va d() rt.ii ro, cho phep cac nha o&u ttt c6 th~ l1Ja ch<;>n cho lo~i hang h6a phu
hc;1p vdi kha n~ng, mvc tieu va sd thich ctia mlnh. Chinh vl v~y. TICK g6p ph~n dang
k~ lam tang md'c tie't ki~m qu6c gia .
+ T,o tfnh thanh khoan cho cac chUn.g khoan •
Nh?1 c6 TICK cac nha d4u ttt c6 th~ chuy~n ddi cac chll'ng khoan hQ sd hil'u thanh
ti8n m~t ho~c cac lo~i chll'ng khoan khac khi hQ mu6n . Kha n~ng thanh khoan ( kha
n~ng chuy~n ddi thanh ti~n ~t) la m()t trong nh11ng ~c tinh ha'p d§n ctia chd'ng khoan
d6i v6i ng\!C1i d~u ttt. Day la ye'u
ho~t
TICK
t6 cho tha'y tinh linh ho~t , an toan ctia v6n d~u ttt.
d()ng cang nang d()ng va c6
hi~u
qua thl cang c6 kha
n~ng
nang cao tinh
thanh khoan ct.ia cac chll'ng khoan giao dich tren thi tnt?1ng .
+ Banh gia bo,t dOng ctia cac doanh nghi~p.
Thong qua gia chd'ng khoan, ho~t d()ng ct.ia cac doanh nghi~p d\t<;fc phan anh m()t
each tdng h<;fp va chinh xac' giup cho vi~c danh gia va so sanh ho~t d{>ng ct.ia cac doanh
nghi~p
d\t
thu~n ti~n
, tlt d6 cling
~o
ra d\tc;1c m()t moi tntC1ng
c~nh
tranh lanh m~nh nh~m nang cao hi~u qua sll dvng v6n, kich thich ap dvng cong ngh~
mdi ' cai tie'n san phim .
+ T,o m6i tnt«lng giup Chfnh phti thlfc hl~n cac chfnh sach kinh ti vi m6 •
Cac chi bao ct.ia TICK phan anh d{>ng thai ct.ia n8n kinh te' m()t each nh~y ben va
chinh xac . Gia cac chll'ng khoan tang len cho tha'y ~u ttt dang md r()ng , n8n kinh te'
tang tntdng ; va ng\tc;1c l~i gia chll'ng khoan giam se cho tha'y cac d!u hi~u tieu c1Jc ct.ia
. n8n kinh te' . Vl the' , TTCK d\tc;1c g<;>i la phong vii bi~u ct.ia n8n kinh te' va la m()t cong
CQ
quan tr<;>ng giup Chinh pht.i th1Jc hi~n cac chinh sach kinh te' vi mo. Thong qua TICK
8
Chinh phu c6 th~ mua va ban trai phie'u Chinh phu d~ t;to ra ngu6n thu bu da:p tham h\lt
ngan sach va qmin ly l~m phat. Ngoai ra, Chinh phu cfing c6 th~ stl d\lng m()t s6 chinh
sach, bi~n phap tac d()ng vao TTCK nhdm dinh hu6'ng ddu tU dam bao cho s\f. phat tri8n
can d6i cua n~n kinh te'.
ll- CONG TY CHUNG KHOAN
1-Kh~Uni~m
Nguyen tAc trung gian la m()t trong nhung nguyen tAc ho~t d()ng cd ban nhd't cua
TTCK. Theo nguyen tAc nay, mQi ho~t d()ng mua ban di~n ra tren TICK ~P trung d~u
phai thong qua t6 chttc trung gian, d6 la cong ty chttng khoan. Cong ty chttng khmin la
m()t djnh che' tai chinh trung gian chuyen kinh doanh chttng khmin, la ddn vj c6 tU each
phap nh;ln, c6 v6n rieng va h~ch tmin d()c l;lp. T~i Vi~t Nam, theo quiche' v~ t6 chttc
va ho~t d()ng cua Cong ty chttng khoan qui dinh :" Cong ty chttng khoan la cong ty c6
phdn ho~c cong ty TNHH thanh l;lp h
Di~u ki~n ca'p gia'y phep kinh doanh chttng khoan t;ti Vi~t Nam:
* C6 phudng an ho~t d()ng kinh doanh phu h
* C6 du cd so v;lt cha't ky thu;lt cho kinh doanh chttng khoan
* C6 mttc v6n pha p dinh theo tirng lo~i hlnh kinh doanh nhu sau :
- Moi gi6'i chttng khoan: 3 cy d6ng
- Tlf doanh chltng khoan: 12 cy d6ng
- Quan ly danh m1;1c ddu tl!chttng khoan: 3 cy d6ng
- Bao Ianh phat hanh chttng khoan: 22 cy d6ng
- Tlt va'n tai chinh va ddu tU chttng khoan : 3 ty d6ng
* Giam d6c, Ph6 giam d6c (TGng giam d6c, Ph6 tfing giam d6c ), cac nhan vien
kinh doanh CUa cong ty chttng khoan phai dap ltng ddy du di~U ki~n d~ dUQC c{p chttng
chi hanh ngh~ kinh doanh chttng khoan do UBCKNN ca'p .
9
* Gi(y phep bao Hinh phat hanh chi dtt
Hi~n nay tren the' gioi c6 2 lo~i mo hlnh ho~t d()ng cua cong ty chling khoan :
• Cong ty chuyen doanh chdng khodn
Theo mo hlnh nay,
ho~t
d()ng kinh doanh chling khoan se do cac cong ty d()c
l~p,
chuyen mon hoa trong linh Vllc chling khmin dam nh~n; cac ngan hang khong dtt
u'u di~m cua mo hlnh nay :
+ H~n che' nii ro cho h~ thO'ng ngan hang
+ T~o di~u ki~n cho TICK phat tri~n do tinh chuyen mon hoa cao hon.
Mo hlnh nay dtt
• Cong ty da nling kinh doanh tiin ti va chdng khodn
Theo mo hlnh nay, cac ngan hang thttdng m~i ho~t d()ng vdi ttt each la chu th~
kinh doanh chling khoan ' bao hi~m va kinh doanh ti~n t~ .
Mo hlnh nay c6 ttu di~m la ngan hang c6 th~ da d~ng hoa , ke't h
dt!ng cac bie'n d()ng cua TICK la cao. M~t khac, ngan hang ~n d\).ng dtt
va lau nam cua ngan hang .
Tuy nhien, mo hlnh nay b()c 1() m()t sO' h~n che' nhtt khong phat tri~n dtt
trttC1ng c6 phie'u do cac ngan hang c6 xu httdng bao thu, thich ho~t d()ng tin d1;mg truy~n
thO'ng hdn la bao Hinh phat hanh c6 phie'u, trai phie'u. M~t khac, theo mo hlnh nay, ne'u
c6 bie'n d()ng tren TTCK se anh httong m~nh de'n ho~t d()ng kinh doanh ti~n t~ cua ngan
'
hang , d8 dan de'n CaC CUQC khung hoang tai chinh .
Do nhtlng h~n che' tren rna trttdc day My va nhi~u nttdc khac da ap dvng mo hlnh
·nay, nhttng sau cu()c khung hoang nam 1933, da
s6 cac nttdc
da chuy~n sang mo hlnh
chuyen doanh ch\tng khoan, chi c6 D\tc van duy trl de'n ngay nay.
10
Tc,ti Vi~t Nam , do qui mo cac ngan hang thttong mc,ti n6i chung Ia ra't nho be, va
d~c bi~t v6n dai hc,tn ra't tha'p, hoc,tt d(>ng cua cac ngan hang tht.tong mc,ti Vi~t Nam chu
ye'u trong linh vrfc tin dl;lng thltdng mc,ti ngi{n hc,tn, trong khi hoc,tt d(>ng cua TICK thu(>c
linh vr!C v6n dai hc,tn.
Kha
nang khifc phl;lC nhitng ye'u di~m nay cua ngan hang Vi~t
Nam con ra't Hiu dai. Do d6, d~ bao v~ an toan cho cac ngan hang, Nghj djnh 144/CP v8
chttng khmin va TICK qui djnh cac Ngan hang th\tdng mc,ti mu6n kinh doanh chttng
khmin phai tach ra m(>t phfin vo'n t11 c6 cua mlnh thanh l~p m(>t Cong ty chttng khmin
chuyen doanh tn!c thu(>c, hc,tch toan d(>c
l~p
vdi ngan hang .
3- Cd cA'u td cht.i'c
Co ca'u t5 chttc cua cong ty chttng khoan phl;l thu(>c vao loc,ti hlnh nghi~p
V\}
rna
cong ty d6 th\fc hi~n va qui mo hoc,tt d(>ng kinh doanh cua n6. Tuy nhien, phai dam bao
tach bi~t gi(!a hoc,tt d(}ng ~ doanh v(fi hoc,tt d(}ng moi gi(fi
Va
quan ly danh ffi\}C ~U tlt.
Nhln chung, co ca'u t5 chttc cua Cong ty chttng khmin nhlt sau :
Sd dd til chztc cua Cong ty chztng khotin
····-·.·:·.<.<<··
Co ca'u t5 chttc cong ty chttng khoan la h~ th6ng cac phong ban chttc nang dlt
11
• Khffi I (Front Office)
Do it nha't 1 ph6 giam dO'c tn!c ti~p ph\1 tnich, thtfc hi~n cac giao dich mua ban
kinh doanh cht1ng khoan nhtt: ttf doanh, moi gidi, bao Hinh phat hanh, ttt va'n tai chinh
va
vl ngoai nghi~p V\1 t1f doanh, khO'i nay mang l~i thu nh~p cho cong ty bling each dap t1ng
cac nhu c~u ciia khach hang va ~0 ra san phifm phu hc;fp vdi nhu c~u d6.
• Khlfi II (Back Office):
Thttong cling do 1 ph6 giam dO'c ph\I trach, thlfc hi~n cac cong vi~c yem trc;f cho
khO'i I nhtt hanh chinh t6 cht1c , k~ toan ...
4- Cac nghi~p V\1 ciia c6ng ty chdng khoan
4.1- Moi gi{Ji chttng khodn : Ia m{>t ho~t d{>ng kinh doanh cda cong ty cht1ng
khoan trong d6 cong ty cht1ng khoan d~i di~n cho khach hang ti~n hanh giao djch thong
qua cd che' giao djch ~i SCI giao djch cht1ng khoan hay thi trttong OTC rna chinh khach
hang se phai chju trach nhi~m do'i vdi h~u qua kinh t~ cda vi~c giao djch d6.
Ti~n hoa h6ng moi gidi thttong dttc;fc tinh ph~n tram tren t6ng gia
tri ciia m{>t giao
djch.
Khi thtfc
hi~n nghi~p
vv moi gidi , cong ty cht1ng khoan phai mCI tai khoan giao
djch cht1ng khoan va tic!n cho tilng khach hang tren cd sCI hc;fp d6ng ky ke't giil'a khach
hang va cong ty .
Trong trttong hc;fp khach hang ciia cong ty chltng khoan mCI tai khmln btu ky
cht1ng khmin ~i t5 chltc h.tu ky Ia ngan hang thttdng m~i ho~c chi nhanh ngan hang nttdc
ngoai , cong ty chU'ng khoan c6 trach nhi~m httdng ddn cac thii tl;lc giao djch , mua ban
cho khach hang va phaiky hc;fp d6ng bling van ban vdi t6 chltc lttu ky .
Tuy theo qui dinh ciia m6i nttdc, each thU'c ho~t d(>ng ciia tl!ng SCI giao djch chU'ng
-khoan rna ngttoi ta c6 the phan chia thanh nhic!u lo~i nha moi gidi khac nhau nhtt sau :
12
•
Ml>i gioi djch vv (Full Service Broker):
La lo~i ml>i gioi c6 th8 cung ca'p
sau va nha't la c6 th8 cung ca'p tai li~u, cho y kie'n c6 va'n trong vi~c d~u t\t.
•
Ml>i gioi chie't kha'u (Discount Broker):
La lo~i ml>i gioi chi cung ca'p m(>t
s6 djch V\1
nhlt mua ban h(> chll'ng khoan. d6i
VOi m()i gioi lo~i nay thi khoan phi Va hoa h6ng nh~ hdn m()i gioi toan djch V\1 Vl kh()ng
c6 t\t va'n, nghien cttu thj tntC1ng .
•
Ml>i gioi uy nhi~m hay ml>i gioi thira hanh:
E>ay la nhiJng nhan vien cua m(>t cl>ng ty chll'ng khmin thanh vien cua m(>t SC1
giao djch ' lam vi~c h\tong l\tdng cua m(>t cl>ng ty chll'ng khoan va dlt
b6 tri
d~ thlfc
cac l~nh mua ban cho cac cl>ng ty chll'ng khoan hay cho khach hang cua cl>ng ty
tren san giao djch . Vl the' hQ c6 ten chung Ia ml>i gioi tren san (Floor Broker) . Cac l~nh
mua ban dlt<jc chuy8n de'n cho cac nha ml>i gioi thira hanh nay c6 th~ t\t van phong cl>ng
ty , cling c6 th~ tir cac ml>i gioi d~i di~n (Registered Representative).
•
Ml>i gidi d(>c
Ml>i gioi d(>c
l~p
l~p
hay ml>i gioi 2 dl> la:
(Independent Broker) chinh la cac ml>i gioi lam
vi~c
cho chinh
hQ va h\tong hoa h6ng hay thu lao theo djch V\1 • HQ la m(>t thanh vien t1f bo ti~n ra thue
chfi ~i So giao djch (san giao djch ) gi6ng nhlt cac cl>ng ty chll'ng khoan thanh vien .
HQ chuyen thlfc thi cac l~nh cho cac cl>ng ty thanh vien khac cua SC1 giao djch .
SC1 di c6 di~u nay la ~i cac Sd giao djch nh(>n nhjp, 1\t
cac cl>ng ty nay khl>ng th~ lam xu~ ho~c vl m(>t ly do nao d6 vifng m~t. Luc d6 cac cl>ng
ty chll'ng khoan se h<jp d6ng voi cac nha ml>i gioi d(>c l~p d8 thlfc hi~n l~nh cho khach
hang cua mlnh va tni cho ng\tC1i ml>i gioi nay m(>t khoan ti~n nha't djnh.
Ban d~u cac nha ml>i gioi d(>c l~p dlt<Jc tra 2 dl> Ia cho m(>t ll> tron chll'ng khoan
- (100 c6 ph~n) nen ngltoi ta quen gQi Ia "ml>i gioi 2 dl> Ia ".
13
Moi gidi d¢c
l~p
ciing d1t<;1c g<,>i Ia moi gidi tren san (flooe broker), hQ d6ng vai
tro khong khac gi m¢t moi gidi thira hanh, chi khac la hQ c6
t1!
each d¢c
l~p-
tac hQ
khong ~i dic$n cho ba't ky m¢t cong ty chang khmin nao ca .
•
Nha moi gidi chuyen mon :
Cac SC1 giao djch chang khmin th1!C1ng qui djnh m5i lo~i chang khoan chi d1t<;1c
phep giao djch ~i ffiQt di8m nhfit djnh gQi la qu~y giao djch (Post), cac qu~y nay d\!QC
b6 tri lien tie'p quanh san giao djch (floor). Trong qu~y giao djch c6 m¢t s6 nha moi gidi
dl!QC gQi la nha moi gidi chuyen mon hay chuyen gia. Cac chuyen gia nay chi giao djch
m¢t
s6 lo~i chang khoan nha't djnh. Nha moi gidi chuyen mon th\fc hic$n 2 chac
n~ng
chu ye'u la th\fc hi~n cac l~nh giao djch va lc$nh thj tr1!C1ng.
4.2- TTl doanlz chung khoan : Ia nghic$p V\1 rna trong d6 cong ty chang khoan th\fc
hic$n mua va ban chang khoan cho chfnh mlnh .
Cong ty chang khoan th\fc hic$n nghic$p V\1 t\f doanh nhhm mvc dich thu l<;fi ho~c
doi khi nhlm mvc dich can thic$p di~u tie't gia tren thj trl!ong. Chang khoan b! doanh c6
th6 la chang khoan niem ye't ho~c ch\!a niem ye't tren TTCK. Ngoai ra cong ty chang
khoan c6 th6 t1l doanh chang khmin lo le cua khach hang. sau d6 ~p hc;fp l~i thanh lo
ch{n d6 giao djch tren TTCK.
Theo di~u 20 qui che' ho~ t d¢ng va t6 chac ciia cong ty chang khoan s6
55/2004/Q.E>-BTC ngay 17/6/2004 qui djnh v~ ho~t d¢ng t11 doanh cua cong ty chang
khoan nh\! sau :
+ Cong ty chang khoan phai dam bao c6 du
ti~n va chang khoan d6 thanh toan
cac lc$nh giao djch cua chinh minh.
+ Khi tie'n hanh nghic$p V\} t1/ doanh, cong ty chang khoan khong d\!c;fC :
- .E>~u
t1!
vao c6 phie'u cua cong ty c6 sd hil'u tren 50% v6n di~u 11$ cua cong ty
chang khoan .
- D~u ttt qua 20% t6ng sci c6 phie'u dang h.tu hanh cua m()t t5 chac niem ye't.
- D~u t1! qua 15% sci c6 phie'u dang htu hanh cua m()t t6 chac khong niem ye't.
14
Ho~t
d()ng tl! doanh
hi~n
nay dtt<;Jc xem la m()t trong nhii'ng
ho~t
d()ng quan tr<;mg
nha't cua cac cong ty chU'ng khoan ~i Vi~t Nam trong vi~c nang cao l<;Ji nhu~n . Tuy
nhien, do nghi~p V\1 tl! doanh va moi gidi d~ mly sinh xung d()t l<;Ji ich nen cac nttdc
thttCfng qui djnh cac cong ty chU'ng khoan phai t6 chU'c tht;Cc hi~n 2 nghi~p V\1 0 2 b¢
ph~n rieng bi~t ne'u cong ty chU'ng khoan d6 dltQC tht;(c hi~n ca 2 nghi~p V\1 .
4.3- Nghifp
V(l
qudn ly danh m(lc tldu trJ:
La ho~t d()ng qmin ly vo'n cua khach hang thong qua vi~c mua, ban, va nifm giii'
cac cht1ng khoan vi quy~n l<;Ji khach hang theo h<;Jp d6ng dtt<;Jc ky ke't giii'a cong ty cht1ng
khoan va khach hang .
Nghi~p V\1 nay dtt<;Jc tht;Cc hi~n khi m9t so' nha ~u ttt t6 chU'c hoiJc ca nhan muo'n
tham gia TTCK nhttng hQ khong c6 du di~u ki~n v~ thC1i gian hoiJc kie'n tht1c chuyen
mon d~ quye't djnh dciu ttt' vi v~y hQ uy thac cho cong ty chU'ng khoan ~u ttt kern theo
thml thu~n Hii, 16 . NgttC1i uy thac ~u ttt thttC1ng khong can dt;C vao vi~c ~u ttt cua cong
ty cht1ng khoan va
tra m9t khmin phi cho cong ty cht1ng khoan theo thml thu~n .
Cac cong ty chU'ng khoan khi th\}'c hi~n nghi~p V\1 nay ngoai vi~c dtt<;Jc httdng phi
qmin ly , hQ con c6 th~ nh~n dtt<;Jc nhii'ng khoan ti~n thttdng nha't dinh khi mang l~i l<;Ji
nhu~n cao cho nha d§ u ttt .
Khi th\}'c hi~n quan ly danh ffi\}C d§u tlt, cong ty cht1ng khoan phai quan ly ti~n Va
cht1ng khoan cho tirng khach hang uy thac va
sa dvng ti~n trong tai khoan theo dung cac
di~u ki~n qui djnh trong h<;Jp d6ng da ky ke't H<;Jp d6ng phai xac djnh ro mU'c d9 uy
quy~n cua khach hang cho cong ty cht1ng khoan va di~u quan trQng nii'a la phai xac djnh
khach hang phai chju ffiQi rui ro cua ho~t d(>ng d§u ttt. E>~ dam bao quy~n lc;fi cua khach
hang ' djnh
kY, cong ty chU'ng khoan phai gai bao cao gia tri cac khoan d§u ttt theo gia
thi trltCfng ~i th(fi di~m bao cao cho khach hang.
4.4- Nghifp V(l bao Mnh pluit hanh :
Bao lanh phat hanh Ia vi~c t6 chU'c bao lanh gitip t6 chU'c phat hanh tht;Cc hi~n cac
- thu t\}c trudc khi chao ban chU'ng khoan, nh~n mua m9t ph~n hay toan b9 cht1ng khoan
15
ctia t6 chltc phi:it hanh d~ ban l~i ho~c mua
s6 chltng khmin con l~i chlta dlt
he't.
T6 chltc phat hanh dlt<Jc hltdng phi bao Hinh ho~c m{>t ty 1~ hoa h6ng nha't djnh
tren s6 ti~n thu dlt
* Bao lanh cam ke't chlic chAn: la hlnh thac bao Hinh rna
hanh cam ke't se mua toan b9
t6 chac bao lanh phat
s6 chang khmin phat hanh cho du c6 phan ph6i he't hay
khong.
* Bao Hinh c6 gi{ng t6i da : la phltdng thac bao Hinh rna theo d6 t6 chac bao lanh
thoa thu~n lam ~i
ke't ban toan b9
ly phat hanh cho t6 chltc phat hanh. T6 chltc bao Ulnh khong cam
s6 chang khoan rna cam ke't se c6 gling t6i da . S6 chang khoan con l~i
ne'u khong phan ph6i he't se tra l~i cho t6 chac phat hanh. Nhlt v~y, ke't qua ctia vi~c
ban chang khoan cua t6 chac phat hanh ruy thUQC vao kha nang, uy tin vaS\! lt!a ChQn
nha ~u nt ctia t6 chac bao Uinh .
* Bao Hinh t!t ca ho~c khong: Ia phltdng thac bao Uinh rna theo d6 t6 chac phat
hanh yeu cdu t6 chltc bao lanh phai ban he't
s6 chang khoan d\f djnh phat hanh , ne'u
khong phan phGi he't se htiy bo d
tha ba d~ chC1 ke't qua cu6i cling ctia d
s6 ti8n ~t c<,>c.
+ Bao lanh vC1i h~n mac t6i thi~u : la phltdng thac ke't h
t6 chac phat hanh yeu cdu t6 chac bao Hinh ban t6i thi~u m{>t
cy
1~ chd'ng khoan nha't
djnh. Ne'u s6llt
16
