skkn một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5 6 tuổi học tốt môn văn học

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA

PHÒNG GD&ĐT THẠCH THÀNH

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ MẪU GIÁO 5 – 6 TUỔI
HỌC TỐT MÔN VĂN HỌC

Người thực hiện: Nguyễn Thị Hằng
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường mầm non Thành Vinh
SKKN thuộc lĩnh vực: Chuyên môn

THẠCH THÀNH, NĂM 2017


MỤC LỤC
TT
1
1.1
1.2
1.3
1.4
2
2.1
2.2
2.3
2.3.1
2.3.2
2.3.3

2.3.4
2.3.5
2.3.6
2.3.7
2.3.8
2.4
3
3.1
3.2

NỘI DUNG
Mở đầu
Lý do chọn đề tài
Mục đích nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
Nội dung
Cơ sở lý luận
Thực trạng của vấn đề
Các giải pháp
Tạo môi trường học tập phong phú
Nắm rõ đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi, theo dõi khả năng
cảm thụ văn học của trẻ
Giáo viên cần nắm vững phương pháp, hình thức tổ chức
trên tiết dạy
Nghiên cứu kỹ tác phẩm
Sử dụng đồ dùng, đồ chơi trực quan hấp dẫn
Dạy trẻ mọi lúc, mọi nơi, lồng ghép vào các tiết học
Ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy văn học
Công tác phối kết hợp và tuyên truyền với các bậc phụ

huynh
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động
giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
Kết luận, kiến nghị
Kết luận
Kiến nghị

TRANG
1
1
2
2
2
2
2
3
4
4
6
8
11
11
12
15
16
17
18
18
19

1. MỞ ĐẦU.
1.1. Lý do chọn đề tài.
Sinh thời Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã từng dạy “Trẻ em như tờ giấy trắng, ta
vẽ lên như thế nào thì sau này nó sẽ phát triển như thế” [2]. Vì vậy người luôn
đề cao vai trò của giáo dục, đặc biệt là giáo dục mầm non, nền tảng của những
công trình tương lai. Những lời dạy của Bác với các cô giáo mầm non hay các
cháu nhỏ đều ngắn gọn, dễ nhớ, giản dị, gần gũi nhưng hết sức sâu sắc. Người
nói: “Làm mẫu giáo tức là thay mẹ dạy trẻ, muốn làm được như thế phải yêu
trẻ. Các cháu nhỏ hay quấy, phải bền bỉ chịu khó mới nuôi dạy được các cháu.
Dạy trẻ cũng như trồng cây non. Trồng cây non được tốt thì sau này cây lên tốt,
dạy trẻ nhỏ tốt thì sau này các cháu thành người tốt” [6]
Đúng như lời Bác dạy ngành học mầm non là ngành học vô cùng quan
trọng bởi đó chính là nơi ươm mầm non tương lai của đất nước, nơi đặt những
viên gạch đầu tiên làm nền tảng cho các cấp học tiếp theo. Nền tảng có vững
chắc thì công trình đó mới vững bền. Ở trường mầm non trẻ được vui chơi, học
tập, ăn, ngủ. Việc ăn, ngủ, học tưởng chừng như đơn giản nhưng nó lại rất quan
trọng đối với trẻ, bởi vì khi mới sinh ra con người chưa có các kĩ năng xã hội mà
phải thông qua quá trình học tập, được dạy dỗ từ đó mới hình thành các kĩ năng
cần thiết. Tuy nhiên làm sao để hình thành nên ở trẻ những kỹ năng đó mới là
điều quan trọng. Bác đã từng nói: “Cách dạy trẻ: cần làm cho chúng biết yêu tổ
quốc, thương đồng bào, yêu lao động, biết vệ sinh, giữ kỷ luật, học văn hóa.
Đồng thời phải giữ toàn vẹn tính vui vẻ, hoạt bát, tự nhiên, tự động, trẻ trung
của chúng, chớ làm cho chúng trở nên già cả” [2]. Vì vậy, việc dạy học ở
trường mầm non cũng cần có những phương pháp đúng đắn, thiết thực mới giúp
việc học tập của trẻ trở nên hấp dẫn, gây hứng thú, dễ tiếp thu.
Văn học còn là phương tiện hữu hiệu góp phần hình thành nên các phẩm
chất đạo đức trong sáng của trẻ. Vì vậy, việc đem các tác phẩm văn học đến cho
trẻ là một việc rất quan trọng và cần thiết. Tuy nhiên, khi đưa các tác phẩm văn
học đến cho trẻ đòi hỏi giáo viên phải có những sáng tạo độc đáo và lựa chọn

những tác phẩm hay, phù hợp với từng độ tuổi, có ý nghĩa giáo dục trẻ để đưa ra
những phương pháp, biện pháp thích hợp, nhằm giúp trẻ phát triển tốt khả năng
cảm thụ văn học.
Nắm được ý nghĩa và tầm quan trọng của việc cho trẻ làm quen với các tác
phẩm văn học, tôi nhận thức được rằng mình cần phải tìm tòi đưa ra những nội
dung, phương pháp và hình thức dạy đổi mới để kích thích sự hứng thú, say mê
của trẻ vào tiết học nhằm nâng cao hiệu quả giờ dạy góp phần phát triển tính chủ
động, tích cực của trẻ. Trên cơ sở thực tiễn của lớp và thông qua 2 năm dạy học
ở lớp mẫu giáo 5 – 6 tuổi tôi đã mạnh dạn chọn đề tài “Một số biện pháp giúp
trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi học tốt môn văn học” làm đề tài nghiên cứu của mình.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
- Phát huy có hiệu quả kiến thức của bản thân để vận dụng vào trong thực
tiễn việc giảng dạy trẻ mầm non. Qua đó cũng giúp bản thân tiếp tục học tập,
nâng cao trình độ chuyên môn. Qua nghiên cứu đưa ra một số giải pháp, vận


dụng vào hoạt động giảng dạy môn văn học một cách linh hoạt, sáng tạo nhằm
nâng cao hiệu quả giảng dạy.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
- Trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp nghiên cứu lý luận.
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp đàm thoại.
- Phương pháp thống kê và xử lý số liệu.
2. NỘI DUNG.
2.1. Cơ sở lý luận:
Trong xu hướng đổi mới giáo dục mầm non của nước ta hiện nay văn học
là môn rất quan trọng đối với trẻ mầm non, là phương tiện hữu hiệu phát triển
ngôn ngữ cho trẻ có đủ vốn từ để nói năng lưu loát, diễn đạt gãy gọn, sử dụng từ

ngữ đúng lúc, đúng chỗ. Không những thế thông qua các tác phẩm văn học còn
giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, khả năng quan sát, tư duy độc lập của trẻ.
Thông qua các tác phẩm văn học hình thành cho trẻ khả năng mô tả cuộc sống
xung quanh phong phú, hấp dẫn bằng các hình thức khác nhau.
Trong các tác phẩm văn học mô tả rất phong phú thế giới xung quanh trẻ
như thế giới loài vật, cỏ cây, hoa lá, các hiện tượng thiên nhiên mà trẻ quan sát
được, bên cạnh đó cũng nói về những gì gần gũi trong môi trường sống của trẻ
như hình ảnh về gia đình, làng quê, dòng sông, hay trường lớp học của trẻ…qua
đó giúp trẻ nhận ra những mối quan hệ, những tình cảm với con người với con
người cũng như con người với thế giới xung quanh.
Không những thế việc tìm ra những biện pháp giúp trẻ học tốt môn văn học
còn giúp giáo viên có kiến thức, kinh nghiệm trong việc tổ chức hoạt động làm
quen với văn học cho trẻ một cách linh hoạt, sáng tạo, giúp cho trẻ cảm thụ tốt
hơn các tác phẩm văn học, hình thành nên ở trẻ những thói quen, hành vi ứng xử
phù hợp. Ngoài ra còn hình thành ở trẻ khả năng sắp xếp đồ dùng, đồ chơi ngăn
nắp, gọn gàng để tạo môi trường, không gian đẹp trong và ngoài lớp, hình thành
ở trẻ ý thức bảo vệ môi trường xanh - sạch - đẹp.
Xuất phát từ đặc điểm trên tôi thấy nhiệm vụ quan trọng mà giáo viên cần
phải giải quyết khi cho trẻ làm quen với các tác phẩm văn học đó là cần phải tìm
tòi những phương pháp, biện pháp sáng tạo hơn để đem lại hiệu quả tốt hơn
trong giảng dạy môn văn học cho trẻ lứa tuổi 5-6 tuổi.
2.2. Thực trạng của vấn đề:
* Thuận lợi:
- Đa số các bậc phụ huynh luôn quan tâm đến việc học tập của trẻ.
- Trẻ rất thích các tác phẩm văn học, hứng thú tham gia vào các hoạt động
đọc thơ, kể truyện hay đóng kịch.
- Lớp học có trang thiết bị dạy học đảm bảo cho công tác chuyên môn giúp
tôi thực hiện tốt nhiệm vụ chăm sóc nuôi dưỡng và giáo dục trẻ.

- Mặc dù là một giáo viên mới nhưng tôi được làm việc trong một môi
trường có tinh thần đoàn kết, tương thân, tương ái luôn giúp đỡ nhau trong công
việc cũng như trong cuộc sống hàng ngày của tập thể cán bộ giáo viên, nhân
viên trong hội đồng nhà trường vì vậy tôi có điều kiện thuận lợi để học tập kinh
nghiệm giảng dạy từ những giáo viên trong nhà trường. Những thuận lợi này đã
giúp tôi rất nhiều trong công tác giảng dạy.
* Khó khăn
- Khả năng chú ý của trẻ còn yếu, không đều, không ổn định, một số trẻ
nói ngọng, nói giọng địa phương, đặc biệt trong lớp tôi có đến 11 trẻ là người
dân tộc thiểu số nên trẻ còn sử dụng rất nhiều ngôn ngữ riêng của dân tộc mình.
- Có nhiều trẻ chưa mạnh dạn, tự tin trong các hoạt động đọc thơ, kể truyện
hay đóng kịch, phát âm chưa đúng.
- Mặc dù các bậc phụ huynh cũng đã quan tâm đến việc học tập của trẻ, tuy
nhiên với một xã có tới 4 thôn đặc biệt khó khăn, đời sống vật chất còn gặp
nhiều khó khăn, phụ huynh không có thời gian để trò chuyện, đọc thơ, đọc
truyện cho trẻ nghe. Bên cạnh đó, dân số trong xã đa số lại là người dân tộc
thiểu số nên việc giúp trẻ học tập môn văn học lại càng gặp khó khăn.
Qua khảo sát đánh giá chất lượng đầu năm học 2016- 2017 cho thấy kết quả
như sau.
Kết quả khảo sát lần 1 (tháng 9/2016) với số trẻ là 30 cháu.
Đạt
Chưa đạt
Giỏi
Khá
TB
Nội dung
Số trẻ Tỷ
Số
Tỷ
Số Tỷ lệ Số Tỷ lệ

lệ
trẻ lệ % trẻ
%
trẻ
%
%
Khả năng cảm thụ

4

13,3

8

26,7

13

43,3

5

16,7

Ngôn ngữ diễn đạt

3

10

9

30

12

40

6

20

Giao tiếp tự tin
5
16,7
8 26,7 10 33,3
7
23,3
2.3. Các giải pháp
2.3.1. Tạo môi trường học tập phong phú.
Muốn thu hút được sự chú ý của trẻ trước hết phải tạo cho trẻ được sống
trong một không gian đẹp, đảm bảo tính thẩm mĩ, khi trẻ nhìn thấy cái đẹp tư
duy của trẻ sẽ tốt hơn, trẻ sẽ hứng thú hơn trong các giờ học.
Vì vậy, ngay từ đầu năm học tôi đã tiến hành tạo môi trường học tập trong
lớp học của mình sạch sẽ thoáng mát. Trong phòng có nhiều đồ chơi đẹp, có
màu sắc rực rỡ được bố trí gọn gàng, phù hợp và đẹp mắt, chỉ cho trẻ thấy được
ý nghĩa của các hình ảnh đó.
Ví dụ: Khi thực hiện các hoạt động làm quen văn học thể loại truyện kể tôi
luôn tận dụng không gian lớp học để bày dụng cụ kể truyện, khung sân khấu cho

trẻ đóng kịch, sắp đặt tranh và các học cụ sao cho trẻ dễ sử dụng, kích thích trẻ
hoạt động tích cực hơn.
Từ những nguyên vật liệu sẵn có, tôi cũng đã làm được những đồ dùng đồ
chơi phục vụ cho việc giảng dạy văn học. Như từ những mảnh vải vụn tôi đã
làm nên những nhân vật ngộ nghĩnh trong các câu truyện, hay từ các vỏ chai
nước ngọt tôi có thể làm nên những động vật có trong các câu truyện như con
trâu, con lợn… trưng bày ở các góc luôn sẵn sàng phục vụ cho hoạt động dạy và
học văn học của cô và trẻ.
Ví dụ: khi dạy trẻ câu truyện “Cây khế” tôi đã dùng những mảnh vải vụn,
xốp, cành cây khô làm thành cây khế có những quả khế rất đẹp thu hút được sự
chú ý của trẻ vào bài học, mặc dù hình ảnh cây khế không quá xa lạ với trẻ
nhưng khi được quan sát cây khế do cô làm giống như đồ chơi của trẻ, trẻ rất
hứng thú.
Không những tạo môi trường học tập trong lớp, mà tôi còn tạo cho trẻ một
môi trường hoạt động hấp dẫn ở ngoài lớp học như ở “Góc thiên nhiên” với rất
nhiều các loại cây cảnh, cây hoa khác nhau. Qua đó giúp trẻ nhận biết được
những màu sắc của thiên nhiên qua đó trong quá trình giúp cô chăm sóc hay
chơi ở góc thiên nhiên trẻ cũng liên tưởng đến những bài thơ, những câu truyện
có liên quan đến những loài cây, loài hoa…
2.3.2. Nắm rõ đặc điểm, tâm sinh lý của lứa tuổi, theo dõi khả năng
cảm thụ văn học của trẻ.
Trong mọi hoạt động ở trường mầm non, cô giáo đóng một vai trò rất quan
trọng như “Người mẹ hiền” thứ hai mà trẻ rất tin tưởng. Mỗi khi đến trường các
em thường kể cho cô giáo nghe những câu chuyện ở nhà mình hoặc khoe những
việc mà mình đã làm được vì vậy mỗi giáo viên luôn phải có một thái độ tích
cực, công nhận và trân trọng những biểu hiện và kết quả của trẻ. Cô giáo phải
biết khích lệ động viên trẻ kịp thời, hay đối với những trẻ chưa thực hiện tốt cô
có những lời động viên, khuyến khích trẻ lần sau làm tốt hơn.
Ví dụ: Trong lớp tôi phụ trách có 30 trẻ, nhận thức của trẻ không đồng đều.

Một số cháu mạnh dạn tự tin trong các hoạt động, tuy nhiên bên cạnh đó lại có
một số cháu chưa mạnh dạn tự tin trong các hoạt động làm quen với văn học.Với
những cháu nhút nhát này trong các giờ văn học tôi thường xuyên động viên
khuyến khích trẻ hoạt động nhiều hơn. Đặc biệt, trong năm học 2016 -2017 lớp
tôi nhận một học sinh 5 tuổi học trái tuyến có hoàn cảnh đặc biệt, đó là cháu
Đặng Hữu Thưởng gia đình có hoàn cảnh khó khăn, cháu lại không phát triển trí
tuệ bình thường như bạn bè cùng trang lứa: chậm trong mọi hoạt động, ngay cả
vấn đề vệ sinh các cô cũng phải đặc biệt quan tâm. Khi mới đến trường vốn từ
giao tiếp của cháu hạn chế, cháu e dè trong tất cả mọi hoạt động, tôi thường
xuyên trò chuyện với cháu, cho cháu ngồi gần trẻ mạnh dạn hơn và trong các
hoạt động tôi thường cố gắng tạo điều kiện cho cháu hoạt động nhiều hơn, trong
giờ làm quen văn học tôi thường cho cháu đọc thơ, kể truyện nhiều, chính vì sự
quan tâm ấy đã giúp cháu tiến bộ hơn rất nhiều.


Hay trong trò chơi đóng kịch, khi phân vai cho trẻ hầu như các cháu đều
không muốn nhận vào vai các nhân vật phản diện. lúc này đòi hỏi giáo viên
cũng phải thật khéo léo giúp trẻ hiểu được rằng không phải đóng vai các nhân
vật đó trẻ sẽ trở thành người xấu.
Ví dụ: khi tôi cho trẻ vào vai đóng các nhân vật trong truyện “Cây tre trăm
đốt” với các vai như ông bụt, anh nông dân, hay con gái phú ông có rất nhiều trẻ
muốn tham gia nhưng với vai lão nhà giàu thì không có trẻ nào muốn đóng, tôi
đã mời cháu Phát “Con hãy đóng vai lão nhà giàu nhé!” cháu liền trả lời “con
không muốn đóng vai lão nhà giàu, con không muốn làm người xấu” tôi đã giải
thích cho trẻ hiểu “Con là người tốt mà, đây chỉ là một trò chơi đóng vai giống
như các bạn diễn viên nhí trên tivi thôi mà con có thích được giống như các bạn
không? Nếu con đóng kịch giỏi con không chỉ học tốt mà sau này con còn có thể
trở thành một nghệ sĩ nữa đấy”. Sau khi nghe tôi giải thích cháu đã rất hào hứng
vào vai và từ đó mỗi khi tôi dạy trẻ đóng kịch với các vai chính diện cũng như
phản diện các em đều rất hào hứng.

2.3.3. Giáo viên cần nắm vững phương pháp, hình thức tổ chức trên
tiết dạy.
Như chúng ta đã biết ngay từ khi còn rất nhỏ trẻ đã có những phản ứng với
cái đẹp như khi nhìn thấy một vật với màu sắc loè loẹt thì chắc chắn trẻ sẽ nhìn
ngay vào đó, trẻ luôn hứng thú với cái đẹp, cái mới lạ, luôn muốn tìm hiểu, sờ
mó tay vào những vật mới lạ. Tuy nhiên đối với trẻ nhỏ, sự kiên trì và khả năng
chú ý của trẻ chưa cao nên cũng dễ dẫn đến sự nhàm chán và không hào hứng
trong các hoạt động mà bản thân người lớn chúng ta không thể ép buộc trẻ mà
phải tìm ra những phương pháp hữu hiệu hơn.
Để thu hút, lôi cuốn trẻ vào giờ học tôi lựa chọn các hình thức tổ chức phù
hợp, dùng những lời nói nhẹ nhàng, nét mặt vui tươi, tạo sự thích thú, hào hứng
để trẻ hoà nhập vào tiết học cùng cô và bạn một cách dễ dàng hấp dẫn
Với từng bài dạy, tôi lựa chọn cho mình một cách vào bài mới gây hứng thú
cho trẻ ngay từ bước đầu tiên và qua đó cũng đưa ra cho trẻ được những bài học
giáo dục có ý nghĩa nhưng vẫn đảm bảo đầy đủ các yếu tố về mặt thời gian, nội
dung kiến thức và quan trọng hơn nữa là trẻ hứng thú với bài học.
Khi dạy bài thơ “Hoa đào” ở phần đàm thoại tôi đã chuẩn bị một cành đào
với những bông hoa do cô cắt trên cành đào tôi treo những bao lì xì bên trong
các bao lì xì đó là các câu hỏi mà các đội sẽ khám phá và trả lời. Với những cách
đó tôi đã lôi cuốn trẻ vào phần đàm thoại một cách dễ dàng hơn, trẻ không còn
cảm giác bị áp đặt khi trả lời các câu hỏi của cô.
Một điều quan trọng nữa khi cho trẻ làm quen với các tác phẩm văn học đó
là giúp trẻ được trải nghiệm, thể hiện mình. hoạt động đóng kịch có ý nghĩa rất
lớn trong việc giáo dục nhân cách cho trẻ, trẻ được hóa thân vào các nhân vật
với nội tâm phong phú, phức tạp với những cá tính khác biệt đòi hỏi trẻ phát huy
sự hoạt động như ngôn ngữ, tưởng tượng, trí nhớ, tư duy thông qua đó giúp trẻ
tự hoàn thiện mình về mặt đạo đức và phát triển ngôn ngữ cho trẻ.


(Hình ảnh dạy trẻ đóng kịch)

2.3.4. Nghiên cứu kỹ tác phẩm.
Để mỗi tiết học đạt kết quả cao thì trước hết người giáo viên phải xác định
rõ mục đích - yêu cầu của tác phẩm và phải thuộc tác phẩm. Bên cạnh đó giáo
viên cũng phải chú ý tới giọng đọc, giọng kể của mình sao cho diễn cảm, đúng
ngữ điệu của nhân vật, thể hiện nét mặt, cử chỉ, điệu bộ phù hợp với nội dung
của từng tác phẩm văn học có như vậy mới thu hút được sự chú ý của trẻ. Giọng
đọc, giọng kể của cô nhịp nhàng, đúng nhịp điệu sẽ giúp trẻ hiểu sâu sắc hơn nội
dung bài thơ, câu truyện và khả năng cảm thụ văn học,ngôn ngữ của trẻ sẽ tốt
hơn.
Ví dụ: khi dạy trẻ câu truyện “Chú dê đen” cô phải thuộc truyện, nắm được
đặc điểm của từng nhân vật để có giọng kể phù hợp và qua đó cũng giáo dục trẻ
về cái thiện, cái ác, hung dữ, hiền lành. Giọng của chó sói thì hung dữ, kiêu
ngạo; giọng của dê trắng thì run sợ; giọng của dê đen mạnh mẽ, đanh thép. Có
như vậy trẻ mới hứng thú khi nghe cô kể truyện.
Cho trẻ làm quen với văn học ở lứa tuổi mầm non chủ yếu qua giọng đọc,
giọng kể của cô qua đó trẻ thuộc thơ, nhớ truyện, hiểu nội dung câu truyện, trẻ
biết thể hiện lại các bài thơ, câu truyện một cách chính xác và qua đó cũng thể
hiện sự sáng tạo của trẻ. Vì vậy, mỗi người giáo viên trước hết cần phải nghiên
cứu thật kỹ để có thể đưa ra những phương pháp phù hợp sao cho trẻ tiếp cận
với văn học được dễ dàng, hứng thú và thông qua đó cũng đưa ra những bài học
giáo dục góp phần hình thành nhân cách cho trẻ.
2.3.5. Sử dụng đồ dùng, đồ chơi trực quan hấp dẫn.
Tư duy của trẻ ở lứa tuổi mầm non là tư duy trực quan hình tượng vì vậy
khi cho trẻ làm quen với các tác phẩm văn học nếu cô chỉ đọc hay kể cho trẻ
nghe nhiều lần bằng lời thì trẻ sẽ nhanh chán tiết học sẽ không đạt được hiệu quả
cao. Nên trong quá trình dạy trẻ tôi thường sử dụng kết hợp giữa vật thật, tranh
ảnh và mô hình trong mỗi tiết dạy.


Từ những nguyên vật liệu như bìa cát tông, gỗ, các loại vải vụn tôi đã làm

những đồ dùng, đồ chơi trực quan phục vụ cho việc giảng dạy như sa bàn, các
con rối, để sử dụng vào bài dạy một cách linh hoạt…

2.3.6. Dạy trẻ ở mọi lúc mọi nơi, lồng ghép vào các tiết học.
Chắc hẳn rằng trong chúng ta ai cũng đã nghe câu nói nổi tiếng “Học, học
nữa học mãi”, đúng vậy việc học luôn luôn cần thiết đối với mỗi con người, vì
vậy để trẻ có thể học tốt hơn môn văn học, thì việc học văn học ở mọi lúc, mọi
nơi không thể bỏ qua được.
Hàng ngày ngoài việc tạo hứng thú cho trẻ ở tiết học văn học tôi còn nghiên
cứu cho trẻ tiếp cận văn học ở mọi lúc mọi nơi, lồng ghép vào các tiết học.
Ví dụ: Trong giờ hoạt động góc, ở góc học tập tôi cho trẻ xem tranh, ảnh về
các câu truyện, các bài thơ trong chủ đề trẻ vừa quan sát tranh vừa thảo luận về
các nhân vật trong bài thơ cũng như trong các câu truyện giúp trẻ ghi nhớ về các
bài thơ hay câu truyện một cách tốt hơn.
Trong những buổi sinh hoạt chiều tôi đã lên mạng tìm kiếm những tác
phẩm văn học mới cho trẻ xem để trẻ được tiếp cận với nhiều tác phẩm văn học
mới hơn.
Trong các hoạt động lễ hội tổ chức cho trẻ đóng kịch, vào vai các nhân vật
trong các câu truyện. Ví dụ: Trong dịp tết trung thu cho trẻ vào vai các nhân vật
thằng Bờm, chú Cuội, chị Hằng…


Trong giờ hoạt động ngoài trời tôi cho trẻ vào thăm quan vườn cổ tích, ở
trong vườn cổ tích có tượng các nhân vật trong truyện cổ tích, cô có thể đàm
thoại với trẻ về các nhân vật và kết hợp giáo dục trẻ.
Trong giờ ăn của trẻ trước khi cho trẻ ăn tôi cũng thường kể cho trẻ nghe
những câu truyện hay đọc cho trẻ nghe những bài thơ có tính giáo dục giúp trẻ
ăn ngon miệng hơn. Ví dụ: lớp tôi có một số trẻ lười ăn, sức khỏe không được
tốt trước khi trẻ ăn tôi kể cho trẻ nghe câu truyện “Giấc mơ kỳ lạ” sau đó tôi kết
hợp bài học giáo dục trẻ tôi đã thấy hiệu quả rất tốt đặc biệt là với các trẻ lười

ăn. Hoặc cô có thể cho trẻ đọc thơ vừa giúp trẻ làm quen với văn học vừa có
hiệu quả giữ nề nếp trước khi ăn.
Hay trong giờ ngủ của trẻ tôi cũng thường kể cho trẻ nghe truyện hoặc đọc
thơ cho trẻ nghe giúp trẻ đi vào giấc ngủ một cách dễ dàng hơn.
Ngoài giờ văn học tôi còn cho trẻ hoạt động lồng ghép vào các giờ học
khác, đây là phương pháp giáo dục tổng hợp đạt hiệu quả cao.
* Trong các hoạt động học:
- Môn Thể Dục:
Có thể lồng ghép vào một câu truyện xuyên suốt một bài dạy. Ví dụ: khi
dạy ở chủ đề “Gia đình” với bài dạy “Bật liên tục qua vòng” tôi đã lồng ghép
câu truyện “Tích chu” xuyên suốt trong bài dạy.
Với phần vào bài cô có thể dẫn dắt: Các con có yêu quý ông bà, bố mẹ của
các con không? Vậy các con có nghe lời ông bà, bố mẹ các con không? Nhưng
cô biết có một bạn nhỏ đã không vâng lời bà mà chỉ ham chơi, khi bà bị ốm đã
không chăm sóc bà và bà của bạn ấy đã biến thành chim bạn ấy đã rất hối hận.
Và các con biết không bạn ấy đã được cô tiên chỉ cho cách cứu bà của mình đấy
đó là lấy được nước ở suối tiên, nhưng để đến được suối tiên phải vượt qua một
chặng đường rất vất vả. vậy hôm nay các con có muốn giúp bạn Tích Chu đi đến
suối tiên lấy nước để cứu bà của bạn ấy không?
Phần vận động cơ bản: đường đến suối tiên phải vượt qua những chặng
đường vất vả và để đến được suối tiên các con sẽ phải vượt qua một con suối
nhỏ, để vượt qua được con suối này an toàn mà không bị rơi xuống nước các
con sẽ bật liên tục vào những chiếc vòng này đó chính là những tảng đá để vượt
qua suối.
- Môn Tạo Hình:
Khi kể cho trẻ nghe câu chuyện “Ba cô gái”. Để củng cố bài cô có thể cho
trẻ nặn những chiếc bánh để tặng mẹ của mình bằng đất nặn trẻ sẽ rất hào hứng
nặn những chiếc bánh với những màu sắc và hình dáng khác nhau (hình tròn,
hình vuông, dài, ngắn) theo ý thích của mình.
- Môn Âm Nhạc:

Tôi dẫn dắt trẻ vào bài có thể bằng một bài thơ hay một câu truyện phù hợp.
Ví dụ: với tiết dạy hát “Cháu yêu bà” chủ đề “Gia đình” có thể vào bài bằng
câu truyện “Cháu ngoan của bà”…
- Môn Khám phá Khoa Học, môn Toán:


Tôi cho trẻ đọc một bài thơ để đi lấy đồ dùng về chỗ ngồi. Ví dụ: ở chủ đề
“Thế giới thực vật” với đề tài “Đếm đến 8, nhận biết nhóm có 8 đối tượng,
nhận biết số 8” khi cho trẻ lên lấy rổ đồ dùng về chỗ ngồi có thể cho trẻ vừa đi
vừa đọc bài thơ “Hoa kết trái”.
Tôi nhận thấy việc đưa văn học vào lồng ghép ở mọi lúc mọi nơi và thông
qua các môn học khác đem lại hiệu quả cao, có sự tham gia của môn văn học giờ
học trở nên phong phú, hấp dẫn hơn.
2.3.7. Ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy văn học.
Nếu như trước đây giáo viên thường sử dụng tranh minh họa có sẵn, hoặc
phải tự vẽ mất rất nhiều thời gian và chưa gây hứng thú cho trẻ trong hoạt động.
Chính vì vậy ứng dụng công nghệ thông tin khi cho trẻ làm quen với văn học là
rất cần thiết.
Trong những giờ học thơ tôi thường vào mạng lựa chọn tranh minh họa sau
đó tạo hiệu ứng cho nó trở nên sống động hơn.
Ví dụ: khi cho trẻ làm quen với bài thơ “Chú bộ đội hành quân trong mưa”
nếu chỉ có tranh những chú bộ đội đang hành quân thì sẽ rất nhàm chán trẻ sẽ
không hứng thú với bài học, tôi đã lựa chon phương pháp tạo hình ảnh mưa rơi
khi các chú bộ đội đang hành quân, tôi lại tiếp tục tạo hiệu ứng cho các chú bộ
đội hành quân, chân vẫn bước dồn dập, khi các chú hành quân trong đêm tôi đã
làm hiệu ứng cho những ngôi sao xuất hiện long lanh trên màn hình, giúp cho trẻ
có thể hình dung một cách chân thực nhất những khó khăn vất vả mà các chú
trải qua để đem lại cho chúng ta một cuộc sống hòa bình.
Hay trong các giờ hoạt động vào buổi chiều tôi thường vào mạng cho trẻ
xem các câu truyện cổ tích, hay những bài thơ hay.

Trẻ mầm non rất thích đọc thơ, thích nghe các câu truyện cổ tích, những câu
truyện có tính giáo dục cao trong thực tế cuộc sống, nhưng giáo viên cần phải
biết cách tạo hứng thú cho trẻ có như vậy thì hiệu quả giáo dục mới được nâng
cao.
2.3.8. Công tác phối kết hợp và tuyên truyền với các bậc phụ huynh.
Như chúng ta đã biết môi trường tiếp xúc của trẻ mầm non chủ yếu là gia
đình và nhà trường. Vì vậy, bên cạnh sự tác động hỗ trợ của nhà trường, cô giáo
thì một phần không thể thiếu đó là các bậc phụ huynh. Vậy làm thế nào để tuyên
truyền với phụ huynh học sinh một cách thuyết phục, một cách đạt hiệu quả đó
là một công việc không đơn giản. trong công tác phối hợp với phụ huynh học
sinh tôi đã thực hiện các bước sau:
- Hàng ngày giáo viên trao đổi với phụ huynh để phụ huynh hiểu được tầm
quan trọng của môn văn học từ đó phụ huynh kết hợp dạy thêm cho trẻ ở nhà
như có thể kể cho trẻ nghe một câu truyện cổ tích trước khi trẻ ngủ.


(Hình ảnh tuyên truyền trao đổi với phụ huynh)
- Tuyên truyền để phụ huynh đóng góp các nguyên vật liệu để làm đồ dùng,
đồ chơi phục vụ cho môn học, ủng hộ sách báo, tạp chí cũ cho “Góc thư viện”
ngày càng thêm phong phú.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục ,
với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường.
Sau một năm với những phương pháp và hình thức cho trẻ làm quen với
văn học mà tôi đã áp dụng qua những giờ dạy trẻ, bản thân tôi đã trau dồi kiến
thức và kinh nghiệm qua đó tôi thấy trẻ mỗi ngày càng giàu trí tưởng tượng,
phát triển về mặt ngôn ngữ, tình cảm, yêu mọi người, trẻ thấy được vẻ đẹp của
quê hương đất nước, phong tục tập quán của dân tộc qua những bài thơ, câu
truyện mà trẻ được làm quen. Trẻ biết phân biệt đâu là việc tốt nên làm và học
tập, đâu là cái xấu cần phê phán và loại bỏ, trẻ có ý thức học tập tốt hơn qua các
tiết học. Đặc biệt là qua các đợt thao giảng, dự giờ, kiểm tra đột xuất, kiểm tra

chất lượng cuối học kỳ đa số trẻ nắm vững kiến thức, đọc và phát âm rõ tiếng
phổ thông, trẻ mạnh dạn, tự tin hơn có ý kiến xây dựng bài sôi nổi, thích nghe
truyện, xem tranh hay đọc thơ nhất là tổ chức đóng kịch từ đó cũng làm cho trẻ
đi học đều hơn, siêng học tập hơn.
Qua khảo sát lần 2 (tháng 3/2017) tôi thu được kết quả như sau:

Nội dung

Giỏi
Số
Tỷ
trẻ lệ
%

Đạt
Khá
Số
Tỷ
trẻ lệ
%

Khả năng cảm thụ

12

40

15

Ngôn ngữ diễn đạt

16

53,3

12

50
40

Chưa đạt
TB
Số
Tỷ
trẻ lệ
%
3
2

10
6,7

Số
trẻ

Tỷ
%

lệ

0

0

0

0


Giao tiếp tự tin
15
50
11 36,7
4
13,3
0
0
Trong đợt thao giảng cấp trường chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam tôi
tham gia dạy tiết thơ “Bác bầu bác bí” lớp Mẫu giáo 4-5 tuổi đạt giờ dạy giỏi
cấp trường, tham gia hội thi giáo viên giỏi cấp huyện năm học 2016-2017 tôi
tham gia tiết dạy kể chuyện “Gấu con bị đau răng” lớp mẫu giáo 3-4 tuổi cũng
đạt giáo viên có giờ dạy giỏi cấp Huyện.
Với những biện pháp đã áp dụng và những kết quả mà bản thân tôi đã đạt
được đã góp phần vào việc nâng cao chất lượng giảng dạy môn văn học nói
riêng và chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ nói chung của nhà trường.
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ.
3.1. Kết luận.
Làm quen với tác phẩm văn học là một hoạt động quen thuộc ở trường
mầm non. Đó chính là cho trẻ tiếp xúc với tác phẩm văn học qua nghệ thuật đọc
và kể chuyện của cô giáo. Hoạt động này nhằm dẫn dắt, hướng dẫn trẻ cảm nhận

những giá trị nội dung, nghệ thuật phong phú trong các tác phẩm văn học, khơi
gợi ở trẻ sự rung động, hứng thú đối với văn học, có ấn tượng về những hình
tượng nghệ thuật, cái hay cái đẹp của tác phẩm và thể hiện sự cảm nhận đó qua
các hoạt động văn học nghệ thuật như đọc thơ, kể truyện, chơi trò chơi đóng
kịch, tiến tới xa hơn là óc sáng tạo của trẻ góp phần hình thành và phát triển toàn
diện nhân cách trẻ.
Qua quá trình nghiên cứu và thực tế tôi đã thấy rằng muốn tổ chức thành
công hoạt động cho trẻ làm quen với văn học nói riêng và trong các hoạt động
khác nói chung giáo viên cần:
- Trước hết cô giáo phải có trình độ chuyên môn, phải có lòng nhiệt tình say
mê với nghề nghiệp yêu nghề, mến trẻ. Cần xây dựng và duy trì nề nếp học tập
của trẻ trong lớp. Cần cho trẻ hoạt động trong môi trường học tập phong phú.
Khảo sát kĩ chất lượng trẻ đầu năm để nắm được khả năng tiếp thu văn học của
trẻ và có kế hoạch dạy trẻ phù hợp.
- Tự bồi dưỡng chuyên môn cho bản thân, luôn thay đổi hình thức tạo tình
huống bất ngờ để thu hút sự chú ý của trẻ vào giờ học, tìm và vận dụng nguyên
vật liệu sẵn có để làm đồ dùng dạy học đa dạng, phong phú. Biết tích hợp lồng
ghép nhẹ nhàng các chuyên đề vào các hoạt động.
- Mỗi giáo viên cần học tập bồi dưỡng kiến thức tin học cho bản thân để có
thể ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động giáo dục một cách linh
hoạt, sáng tạo, đúng lúc, đúng chỗ.
- Luôn tự học hỏi để nâng cao trình độ chuyên môn, tích lũy kinh nghiệm
để có sự sáng tạo trong giảng dạy. Thường xuyên nghiên cứu, tham khảo tài liệu
trên sách, báo, tivi, trên mạng… Thường xuyên kết hợp công tác giáo dục thông
qua các hoạt động học tập, vui chơi ở lớp, trẻ phát triển mọi mặt từ đó tạo ra
niềm tin với phụ huynh học sinh.
Để lĩnh hội một tri thức đầy đủ và toàn diện, đòi hỏi phải tạo ra cho trẻ một
trạng thái tâm lý thoải mái và an toàn. Vì vậy cô giáo mầm non cần phải biết yêu

thương, gần gũi và tôn trọng trẻ, từ đó trẻ thấy mình thực sự được an toàn và trẻ
sẽ tích cực tham gia vào hoạt động và lĩnh hội tri thức một cách trọn vẹn.
3.2. Kiến nghị.
Để thực hiện tốt đề tài này bản thân tôi là một cô giáo mầm non trực tiếp
thực hiện công tác chăm sóc nuôi dưỡng, giáo dục trẻ ở những nơi có hoàn cảnh
khó khăn, một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến tình hình học tập của
trẻ. Để hoạt động văn học ngày càng tốt hơn, hứng thú hơn bản thân tôi có một
số đề xuất sau:
- Rất mong lãnh đạo cấp trên quan tâm nhiều hơn nữa trong việc bổ xung
thêm trang thiết bị, đồ dùng cho môn văn học nói riêng và đồ dùng phục vụ cho
tất cả các môn học khác nói chung.
- Cần mở những lớp tập huấn về tin học cho giáo viên mầm non để giáo
viên có thể vận dụng tin học vào giảng dạy đó là vấn đề quan trọng trong giáo
dục ngày nay.
- Đối với phụ huynh cần quan tâm đến trẻ hơn nữa, phối hợp chặt chẽ giữa
gia đình và nhà trường trong việc chăm sóc giáo dục trẻ.
Trên đây là những kinh nghiệm thực tế qua các giờ lên lớp của tôi. Tuy
nhiên là một giáo viên mới, kinh nghiệm chưa có nhiều. Trong quá trình nghiên
cứu tôi không tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong nhận được sự đóng góp bổ
sung của ban lãnh đạo cấp trên và các bạn đồng nghiệp để sáng kiến của tôi
hoàn thiện hơn góp phần mang lại hiệu quả từng bước nâng cao chất lượng giáo
dục của huyện nhà.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ
Thạch Thành, ngày 10 tháng 04 năm 2017
TRƯỞNG ĐƠN VỊ
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
bản thân, không sao chép nội dung của
người khác.
Người viết sáng kiến

Nguyễn Thị Hằng


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Chương trình giáo dục Mầm non (Ban hành kèm theo thông tư số
17/2009/TT – BGDĐT ngày 25/7/2009 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo).
2. Danh ngôn Chủ tịch Hồ Chí Minh chọn lọc theo chủ đề.
3. Điều lệ trường Mầm non.
4. Giáo trình phương pháp cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học - ThS
Phan Xuân Bồn - Trường Đại Học Vinh.
5. Giáo trình tâm lý học trẻ em lứa tuổi Mầm non - Nguyễn Bích Thủy
-NXB GD Việt Nam.
6. Lời dặn của Bác Hồ với giáo viên mầm non ngày 23/9/1959.
7. Phương pháp tổ chức hoạt động làm quen với tác phẩm văn học - Hà
Nguyễn Kim Giang - NXB GD Việt Nam.