skkn một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 24 36 tháng tuổi trường mầm non tân phúc huyện lang chánh, tỉnh thanh hóa

Phần I
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài:
Âm nhạc là một loại hình nghệ thuật gắn bó mật thiết với đời sống con
người, nó có sức hấp dẫn kì lạ, có tác động mạnh mẽ, làm cho cuộc sống của
con người tốt đẹp hơn, trong sáng hơn. Âm nhạc còn được ví như những món ăn
tinh thần không thể thiếu được trong cuộc sống của trẻ mầm non. Bản chất của
âm nhạc là niềm vui lạc quan, yêu đời và đưa con người đến với những tình cảm
cao thượng. Đối với trẻ thơ, âm nhạc là nguồn sữa nuôi dưỡng tinh thần giúp
cho trẻ cảm nhận được cái đẹp, cái thiện, niềm vui, nỗi buồn. Giai điệu trầm
bổng, sự phong phú của âm hình tiết tấu, phong cách đa dạng của các thể loại
âm nhạc sẽ đưa trẻ vào thế giới cái đẹp một cách đầy hấp dẫn và lí thú. [1]
Âm nhạc là phương tiện giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh, phát triển
ngôn ngữ, quan hệ giao tiếp, trao đổi tình cảm.... Đối với trẻ mầm non, âm nhạc là
thế giới kì diệu đầy cảm xúc, trẻ có thể tiếp nhận âm nhạc ngay từ khi còn nằm trong
nôi, trẻ mầm non dễ xúc cảm, vốn hồn nhiên, ngây thơ, trong sáng nên tiếp xúc với
âm nhạc là nhu cầu không thể thiếu. Thế giới âm thanh muôn màu sẽ tạo điều kiện
cho trẻ phát triển các chức năng tâm lí, năng lực hoạt động và sự hiểu biết. [2]
Âm nhạc có sức lay động tâm hồn mạnh mẽ, không có gì có thể đánh
thức tâm hồn con người bằng những âm thanh nhẹ nhàng, bay bổng của âm
nhạc. Khi nghe những bài hát ru, chúng ta như được trở lại thủa ấu thơ, nằm
trọn trong vòng tay của mẹ. Nghe những bài hát đồng dao như đang được chơi
đùa cùng lũ trẻ ở sân đình. Những bản hành khúc tạo khí thế hào hùng, mãnh
liệt đầy sức trẻ...Những hình tượng được phản ảnh trong giai điệu, lời ca của
tác phẩm sẽ nuôi dưỡng tâm hồn trẻ và từ nhận thức khách quan đó dần đi vào
chiều sâu thế giới chủ quan của trẻ. Âm nhạc giáo dục tình cảm thẩm mĩ cho
trẻ, trong đó có cái đẹp về cách giao tiếp, ứng xử với bạn bè, cô giáo, ông bà,
cha mẹ và cộng đồng. [2]
Âm nhạc không chỉ đơn thuần giáo dục thẩm mĩ, đạo đức mà con thúc
đẩy sự phát triển trí tuệ của trẻ, âm nhạc giúp trẻ phát triển trí nhớ. Trí nhớ âm
nhạc là khả năng thu nhận, ghi nhớ và trải nghiệm.

Hoạt động ca hát, nghe nhạc, vận động theo nhạc có ảnh hưởng trực tiếp
tới sự phát triển thể chất của trẻ. Nghe, vận động theo nhạc giúp trẻ tập phối hợp
các động tác đi, chạy, nhảy chính xác, tác phong nhanh nhẹn. Vận động toàn
thân khi có nhạc kèm theo tạo cho trẻ sự mềm dẻo nhịp nhàng, có ảnh hưởng tốt
đến tim mạch và sự phát triển của các cơ.
1


Đặc điểm của lứa tuổi mầm non là thích vui chơi, tích cực hoạt động, ham
tìm hiểu để nhận thức cuộc sống thì âm nhạc lại càng gần gũi và gắn bó một
cách hết sức tự nhiên. Đây chính là phương tiện để giúp trẻ phát triển cảm xúc,
phát triển tình cảm, trí tuệ, mở rộng nhận thức, phát triển óc tưởng tượng, phát
triển ngôn ngữ, bồi dưỡng khả năng thẩm mĩ...[1]
Những bài hát ở lứa tuổi mầm non có nội dung lời ca phong phú, giàu hình
tượng, đề cập đến nhiều lĩnh vực trong cuộc sống, từ đó sẽ giúp trẻ có thái độ
đúng mực với bạn bè, những người xung quanh, biết yêu và bảo vệ thiên nhiên,
cuộc sống...hay nói cách khác là giáo dục trẻ đạo đức làm người.
Đối với trẻ mầm non, khả năng nhận biết âm nhạc của trẻ rất nhạy cảm.
Khi được tiếp xúc với âm nhạc, trẻ luôn có biểu hiện cảm xúc của mình. Biểu
hiện này được thể hiện rất rõ ở khả năng nghe và hát lại những bài bát, những
câu hát mà trẻ yêu thích. Tuy nhiên, đặc điểm của trẻ lứa tuổi này là trẻ phát âm
chưa hoàn thiện, phát âm yếu, giọng hát chưa có độ ngân vang, đôi khi còn hát
sai lời, sai giai điệu, thậm chí trẻ còn tự sáng tác lời không đúng với nội dung
bài hát. Việc nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non nói chung
và trẻ nhà trẻ nói riêng thì việc đầu tiên là phải lựa chọn những nội dung phù
hợp, những bài hát có tiết tấu đơn giản, lời ca gần gũi, ngoài ra giáo viên phải
biết lựa chọn những phương pháp, biện pháp giáo dục trẻ phù hợp, có như vậy
trẻ mới có thể hát đúng lời, đúng những giai điệu, mới thể hiện được hết tình
cảm, ý nghĩa của bài hát.
Vì vậy tôi đã quyết định lựa chọn và nghiên cứu thực hiện đề tài: “Một số

biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ nhà trẻ 24 – 36 tháng
tuổi trường mầm non Tân Phúc huyện Lang Chánh tỉnh Thanh Hóa”
2. Mục đích nghiên cứu:
Thông qua các hoạt động giáo dục âm nhạc giúp trẻ phát triển khả năng cảm
thụ âm nhạc, phát triển kĩ năng nghe, nói, kĩ năng hát, vận động theo nhạc và kĩ
năng sử dụng dụng cụ âm nhạc, kĩ năng chơi trò chơi âm nhạc...Ngoài ra việc
nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc còn giúp cho trẻ phát triển tình cảm, tính
thẩm mĩ, tính linh hoạt sáng tạo, giúp trẻ trở nên yêu cuộc sống, yêu thiên nhiên,
con người và yêu cảnh vật xung quanh.
3. Đối tượng nghiên cứu:
Nghiên cứu về những biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc
cho trẻ nhà trẻ 24 – 36 tháng tuổi tại trường mầm non Tân Phúc huyện Lang
Chánh tỉnh Thanh Hóa.
4. Phương pháp nghiên cứu:
2


- Tham khảo tài liệu về bộ môn giáo dục âm nhạc
- Phương pháp trao đổi với phụ huynh.
- Khảo sát trẻ thực tế ở lớp về kĩ năng nghe, kĩ năng hát, kĩ năng sử dụng
dụng cụ âm nhạc và kĩ năng vận động của trẻ
- Phương pháp đàm thoại.
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp thống kê và xử lí số liệu.
Phần II
NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
1. Cơ sở lý luận
Trong các hoạt động giáo dục ở trường mầm non, âm nhạc là một bộ môn
nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích và thu hút trẻ
nhiều nhất, là nguồn cảm hứng mạnh mẽ phát huy tính sáng tạo của trẻ. Âm nhạc

dẫn dắt trẻ đi vào thế giới của cái thiện, tạo ra sự đồng cảm và bồi dưỡng năng lực
sáng tạo của trí tuệ mà không một phương tiện nào sánh được. Âm nhạc còn là
phương tiện, là cầu nối cho các hoạt động giáo dục khác. Có thể nói, âm nhạc như
một món ăn tinh thần, là nguồn sữa nuôi dưỡng không thể thiếu được đối với
cuộc sống của trẻ mầm non nói chung và trẻ lứa tuổi nhà trẻ nói riêng.
Âm nhạc là phương tiện phát triển năng lực thẩm mỹ, đạo đức, trí tuệ, thể
chất cho trẻ, tạo tiền đề cho trẻ phát triển toàn diện nhân cách. Âm nhạc còn
giúp trẻ phát triển cảm giác về nhịp điệu, sự khéo léo, làm cho trẻ yêu cuộc
sống, yêu con người và mọi vật xung quanh. Hoạt động giáo dục âm nhạc làm
thỏa mãn nhu cầu ca hát của trẻ, giúp trẻ có tinh thần thoải mái, vui vẻ, phát
triển tốt mối quan hệ giữa cô và trẻ, giữa các trẻ với nhau.
Hiện nay hoạt động “Giáo dục âm nhạc” đã thực sự trở thành một nội
dung quan trọng trong các hoạt động của chương trình chăm sóc giáo dục trẻ.
Ở các nước tiên tiến, giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non được thức hiện bằng
nhiều hình thức phong phú, sinh động thông qua các dạng hoạt động chính là:
Ca hát - Nghe hát - Vận động theo nhạc và trò chơi âm nhạc. Ở nước ta, giáo
dục âm nhạc trong trường mầm non là giáo dục cho trẻ lòng yêu thích ca hát,
sự nhanh nhẹn, nhạy bén, khả năng nghe, nói, cảm thụ âm nhạc được phát
triển, hay nói cách khác, giáo dục âm nhạc giúp trẻ phát triển toàn diện về
mọi mặt. [1]
Đối với giáo viên mầm non, để hoạt động giáo dục âm nhạc đạt hiệu quả
cao ngoài việc lựa chọn nội dung phù hợp với sự phát triển của trẻ thì việc đổi
mới hình thức tổ chức cũng là điều vô cùng cần thiết. Đặc biệt lứa tuổi trẻ 24 –
3


36 tháng tuổi trẻ hát theo cô, trẻ bắt chước cô giáo những động tác đơn lẻ của
một bài hát cho nên vai trò của giáo viên trong giáo dục âm nhạc cho trẻ ở độ
tuổi này là rất quan trọng. Chính vì vậy tôi luôn cố gắng tìm ra những biện pháp
hữu hiệu nhất nhằm nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 24 – 36 tháng

tuổi để giúp trẻ được phát triển một cách tốt nhất.
2. Thực trạng:
Trường mầm non Tân Phúc là một trường nằm trong vùng 135 – vùng
kinh tế đặc biệt khó khăn, nhưng luôn đi đầu trong các phong trào thi đua và đạt
nhiều thành tích cao. Là giáo viên được phân công phụ trách nhóm trẻ 24 – 36
tháng tuổi tại khu chính, trong năm học qua, được sự quan tâm, giúp đỡ của
BGH, chị em đồng nghiệp trong nhà trường, đặc biệt là sự quan tâm chỉ đạo sát
sao của PGD & ĐT, phụ huynh học sinh về vật chất cũng như tinh thần giúp tôi
có động lực để thực hiện đề tài này.
a) Thuận lợi:
Trường rộng rãi, khang trang, trong lớp được bố trí ngăn nắp, gọn gàng,
sạch đẹp khoa học. Nhà trường đã có phòng âm nhạc riêng, có đầy đủ loa,
đài, đàn...
Đa số phụ huynh nhiệt tình, quan tâm tạo mọi điều kiện giúp đỡ giáo viên
trong việc làm đồ dùng, đồ chơi âm nhạc cho trẻ.
Nguồn nguyên liệu sẵn có của địa phương rất dồi dào, đã góp phần không
nhỏ trong việc thu thập nguyên vật liệu làm đồ dùng, đồ chơi, dụng cụ âm nhạc
phục vụ cho các hoạt động của cô và trẻ.
Được sự ủng hộ và giúp đỡ nhiệt tình của các đồng chí giáo viên trong
quá trình tôi thực hiện đề tài này
b) Khó khăn:
Bản thân không biết sử dụng đàn. Đồ dùng, dụng cụ âm nhạc cho trẻ hoạt
động tại lớp còn hạn chế, chưa phong phú.
Đa số trẻ nhút nhát, chưa mạnh dạn, không dám thể hiện mình.
Trẻ phát âm chưa rõ ràng mạch lạc nên ảnh hưởng lớn đến kĩ năng hát
đúng lời, đúng giai điệu.
Một số phụ huynh còn chưa thực sự quan tâm đến vấn đề học môn âm
nhạc của trẻ. Hầu hết số trẻ là người dân tộc nên số cháu nói tiếng địa phương
còn nhiều, nhiều cháu còn nói ngọng, nói không đủ câu.
c) Khảo sát

Được áp dụng và thực hiện tại lớp nhà trẻ 24 – 36 tháng tuổi khu Tân Thành
trường mầm non Tân Phúc.
4


STT

Bảng khảo sát đầu năm 2016 - 2017
Kết quả
Tổng số
Đạt
Chưa đạt
Nội dung
trẻ được
%
Số trẻ
%
khảo sát Số trẻ

1

Kỹ năng nghe
10
4
40
6
60
Kỹ năng hát đúng lời,
2
10

2
20
8
80
đúng giai điệu
Kỹ năng vận động theo
3
10
3
30
7
70
nhạc
4 Trẻ hứng thú hoạt động
10
3
30
7
70
5 Kỹ năng chơi trò chơi
10
4
40
6
60
Qua bảng khảo sát cho thấy:
Trẻ chưa đạt ở các kĩ năng còn chiếm tỷ lệ cao: 67,5%.
Còn nhiều trẻ chưa hứng thú hoạt động chiếm: 70%
3. Biện pháp thực hiện:
Biện pháp 1: Xây dựng góc nghệ thuật khoa học, đẹp, bổ sung dụng cụ

âm nhạc phong phú, đa dạng:
Với hoạt động giáo dục âm nhạc thì đồ dùng, dụng cụ âm nhạc đóng một vai trò
vô cùng quan trọng quyết định đến kết quả của tiết dạy, giờ học có thành công hay
không, trẻ có hứng thú tiếp thu bài hay không phụ thuộc rất nhiều vào đồ dùng và
cách sử dụng của giáo viên để đem lại hiệu quả. Trẻ mầm non không giống như trẻ ở
các cấp học khác, không thể nói bo, nói chay khiến trẻ có thể hiểu được mà phải có
đồ dùng trực quan minh họa để trẻ được thực hành và trải nghiệm. Đồ dùng đẹp,
khoa học cộng với sự linh hoạt của giáo viên nhất định sẽ mang lại hiệu quả cao
trong tiết dạy, thu hút và kích thích trẻ hoạt động có hiệu quả nhất.
Trẻ tuy còn nhỏ nhưng rất thích cái đẹp, màu sắc sặc sỡ, mới lạ. Cho nên ở
góc nghệ thuật tôi bố trí, sắp xếp khu vực hoạt động âm nhạc một cách hài hòa,
nhẹ nhàng mà vẫn tạo được không gian thuận lợi cho trẻ hoạt động. Trên mảng
tường tôi cắt dán trang trí những hình ảnh em bé đang múa hát cùng với những
nốt nhạc nhiều màu sắc nhằm thu hút trẻ.
Vì vậy nên tôi thường xuyên làm bổ sung đồ dùng, đồ chơi vào các góc chơi
trong lớp nói chung cũng như đồ dùng, dụng cụ âm nhạc nói riêng. Mỗi chủ đề,
mỗi loại tiết là một loại đồ dùng khác nhau, những chiếc mũ múa theo từng chủ
đề, từng bài hát cũng góp phần làm cho tiết học trở lên sinh động hơn. Tận dụng
các nguồn nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương như tre, luồng và sự phối kết hợp
của hội cha mẹ phụ huynh, đặc biệt là Ban phụ huynh và giáo viên do chương
5


trình phát triển vùng lang chánh tổ chức đã giúp tôi rất nhiều trong việc bổ sung
đồ dùng, đồ chơi trong lớp nói chung và một số đồ dùng phục vụ cho hoạt động
âm nhạc của trẻ nói riêng như: Trống lắc, đàn, thanh phách và trang phục tự tạo,
tạo sân khấu biểu diễn mới lạ thay đổi theo chủ đề gây bất ngờ cho trẻ,.... Tất cả
đều góp phần mang lại sự thành công cho tiết dạy.
Qua việc trang trí góc nghệ thuật và bổ sung đồ dùng đồ chơi đẹp, hấp dẫn
đã khuyến khích và tạo cơ hội cho trẻ hoạt động tích cực, trải nghiệm những

cảm xúc mới lạ, vui tươi, từ đó giúp trẻ mạnh dạn, tự tin hơn, phát triển khả
năng sáng tạo cũng như nói năng ứng xử của trẻ lưu loát hơn.

Hình ảnh: Góc nghệ thuật trong lớp
Biện pháp 2: Quan tâm đến từng cá nhân, nhóm trẻ và chú ý sửa sai cho trẻ
Trẻ đến lớp với nhiều đặc điểm, khả năng phát triển và tính cách khác nhau,
nhiều trẻ có năng khiếu về âm nhạc, trẻ có thể hát và vận động đúng những bài
hát nhưng ngược lại có những trẻ lại nhút nhát, không dám thể hiện mình và
không có năng khiếu cảm thụ âm nhạc. Vì vậy, tôi đã chia trẻ thành các nhóm với
từng đặc điểm hạn chế khác nhau như nhóm trẻ có khả năng cảm thụ âm nhạc,
khả năng hát, vận động và những nhóm trẻ đang còn hạn chế về các kĩ năng...
Sau khi phân trẻ ra thành các nhóm, tôi lên kế hoạch cụ thể cho từng nhóm
đối tượng với mục đích trẻ sẽ được quan tâm, bổ sung đúng những gì còn hạn
chế, nhằm giúp trẻ phát triển tốt nhất về các kĩ năng âm nhạc.

6


Hình ảnh: Trẻ đang hoạt động theo nhóm
Với nhóm trẻ hạn chế về kĩ năng hát, hay bị ngọng, nhầm từ, tôi thường xuyên trò
chuyện, hát mẫu một cách chậm rãi từng câu, từng từ để trẻ có thể nghe và hát lại một
cách rõ ràng, đúng giai điệu. Hoặc với nhóm trẻ có khả năng hát và vận động tốt, tôi
tạo điều kiện cho trẻ được thể hiện mình, được giao lưu với các nhóm khác một mặt
giúp trẻ ngày càng tự tin và hình thành các kĩ năng được tốt hơn, mặt khác chính trẻ sẽ
giúp các bạn trong các nhóm thấy mạnh dạn, tự tin và thể hiện được tốt hơn.

Hình ảnh: Cô cho trẻ hát trước các bạn
7

Trong các buổi hoạt động chung tôi xen kẽ những trẻ có năng khiếu với
trẻ không có năng khiếu, nắm bắt những kỹ năng cơ bản, tôi sẽ hướng cho
từng nhóm luân phiên nhau vào hoạt động tại góc nghệ thuật, và tiếp tục cho
trẻ biểu diễn ở nơi đông người như các buổi hoạt động tập thể, biểu diễn trên
sân khấu.
Trong các giờ hoạt động âm nhạc, cô chú ý quan sát, lắng nghe và sửa sai cho
những trẻ hát sai, hát không đúng lời, đúng giai điệu, nhưng việc sửa sai chưa
mang lại hiệu quả cao, chưa giúp trẻ sửa được ngay vì thời gian ít, vì còn những
trẻ khác nên cô không thể tập trung vào một trẻ đó được. Vì vậy, khi trẻ hát sai,
cô cần chú ý xem trẻ mắc lỗi gì, sai về âm điệu, sai về tiết tấu hay sai về lời ca
để cô có thể sửa sai cho trẻ một cách triệt để và việc sửa sai không chỉ được tiến
hành trong giờ học mà còn cần được tiến hành ở mọi lúc mọi nơi, có như vậy thì
trẻ mới có thể sửa sai được hoàn toàn lỗi của mình.
Với biện pháp trên tôi đã thu được những kết quả cao trong các hoạt động
giáo dục âm nhạc của mình. Trẻ hứng thú, mạnh dạn, tự tin, mong chờ đến các
giờ âm nhạc để được hát cùng các bạn và được thể hiện mình, những trẻ hát
kém không còn hát sai, ngọng nhiều từ nữa, điều đó không chỉ mang lại hiệu
quả ở lớp mà còn khiến phụ huynh rất phấn khởi vì con em mình đi học về hay
hát, hay múa và thích đi học.

Hình ảnh: Cô đang sửa sai cho trẻ
8


Biện pháp 3: Tổ chức hoạt động chơi – tập có chủ định dưới hình thức
sáng tạo để thu hút trẻ
Một giờ học âm nhạc thông thường được tiến hành cô cho trẻ ổn định tổ
chức bằng một bài thơ, câu đố hay một bức tranh nào đó và sau đó cô hát mẫu
cho trẻ nghe, cho trẻ hát lại, cuối cùng là nghe hát hoặc trò chơi âm nhạc. Ngoài
cách tổ chức đó ra tôi luôn suy nghĩ làm thế nào để trẻ luôn hứng thú và hoạt

động một cách tích cực nhất, làm thế nào để không làm thay đổi nội dung mà
vẫn thu hút trẻ. Mà trẻ nhỏ thường thích rất nhanh nhưng cũng chán rất nhanh.
Chính vì vậy, tôi đã thường xuyên thay đổi các hình thức tổ chức mới lạ, tổ chức
dưới dạng câu lạc bộ, trò chơi, hội thi,…Tôi còn thay đổi nhiều đội hình khác
nhau như: Hình tròn, vòng cung, tự do,…để trẻ được thoải mái hoạt động, không
gò bó trẻ, trong khi đó trẻ còn được chơi với cô, được gần gũi với cô hơn.
Ví dụ: Hoạt động: Âm nhạc
Chủ đề: Những con vật đáng yêu
Chủ đề nhánh: Những con vật nuôi trong gia đình
Đề tài: - Dạy hát: “Một con Vịt”
- Trò chơi: “Gà gáy, Vịt kêu”
Đối tượng: Trẻ nhà trẻ 24 – 36 tháng tuổi.
Thời gian: 12 – 15 phút
I. Mục đích – yêu cầu:
1. Kiến thức:
- Trẻ nhớ tên bài hát, tên tác giả
- Trẻ thuộc và hát đúng giai điệu của bài hát "Một con vịt"
- Trẻ biết chơi trò chơi cùng cô.
2. Kỹ năng:
- Phát triển ngôn ngữ cho trẻ
- Rèn luyện kỹ năng hát đúng lời, kỹ năng nghe và cảm thụ âm nhạc của trẻ.
3. Thái độ:
- Trẻ hứng thú tham gia hoạt động
- Giáo dục trẻ chăm sóc yêu thương các con vật nuôi.
II. Chuẩn bị:
- Đồ dùng của cô: Mũ múa, trang phục, nhạc đàn.
- Đồ dùng của trẻ: Trang phục, quần áo, đầu tóc gọn gàng cho trẻ
- Địa điểm: Lớp học.

9

III. Tiến hành:
Hoạt động của cô
1. Ổn định, gây hứng thú:
- Cô cùng trẻ chơi trò chơi: “3 chú vịt nhỏ” kết hợp
các ngón tay.
“3 chú vịt nhỏ
Bơi ở dưới ao
Vịt con vít vít
Nhìn tôi vẫy chào
2 chú tiếp lời
Xem tôi bơi này
Chú ba nói tiếp
Nằm sưởi nắng thôi”.
- Các con vừa chơi trò chơi gì?
- Trò chơi nói về con vật gì?
2. Nội dung: Dạy hát: "Một con vịt".
- Có một bài hát cũng nói về con vịt đấy. Đó là bài
hát “một con vịt” do nhạc sỹ Kim Duyên sáng tác
Để xem bài hát nói về con vịt như thế nào cô mời
các con chú ý lắng nghe cô hát trước nhé!
- Cô hát lần 1: Nói tên bài hát, tên tác giả.
- Cô hát lần 2
+ Cô vừa hát bài hát gì?
+ Bài hát do ai sáng tác?
- Giảng nội dung bài hát: bài hát nói về bạn Vịt rất
là đẹp thích bơi lội dưới nước, sau mỗi lần tắm
xong lên bờ Vịt con thường vẫy cánh, cho lông
nhanh khô.

- Bây giờ cô mời các con hãy hát thật hay bài hát
“một con vịt” cùng cô nào!
- Cả lớp hát lần 1
- Cả lớp hát lần 2 đi vòng quanh về chỗ ngồi.
- Các con vừa hát xong bài hát gì?

Hoạt động của trẻ
- Trẻ chơi

- “3 chú Vịt nhỏ”
- con Vịt

- Trẻ lắng nghe cô hát
- “1 con Vịt”
- Nhạc sĩ Kim Duyên
- Trẻ lắng nghe cô giảng
nội dung bài hát.

- Trẻ hát cùng cô

- Một con vịt
10


- Do ai sáng tác?
* Giáo dục: Trẻ biết yêu quý các con vật, chăm
sóc con vật nuôi trong gia đình.
- Mời từng tổ lên hát.
- Mời nhóm trẻ lên hát
- Mời cá nhân trẻ lên hát.

( Trẻ hát cô chú ý sửa sai cho trẻ)
3. Trò chơi Gà gáy, vịt kêu
- Các con vừa hát thật là hay, cô có một trò chơi
thưởng cho các con đấy, đó là trò chơi "Gà gáy, vịt
kêu"
( Vịt kêu! vịt kêu: vít ..vít... vít
Gà gáy thật to: ò ó o!)
- Cho trẻ chơi 3 lần.
4. Kết thúc.
- Cô cùng trẻ hát bài " Một con vịt” ra ngoài.

- Nhạc sĩ Kim Duyên
- Trẻ lắng nghe
- Tổ hát
- Nhóm lên hát
- Trẻ lên hát

- Trẻ nghe cô giới thiệu

- Trẻ vít vít
- Trẻ làm gà gáy
- Trẻ chơi
- Trẻ hát và chuyển hoạt
động

Qua các bài dạy ngoài mục tiêu nội dung cần dạy tôi còn sử dụng một số
phương pháp để giáo dục trẻ. Việc thay đổi các hình thức tổ chức trên hoạt động
chơi – tập có chủ định tôi nhận thấy trẻ vô cùng hứng thú tham gia hoạt động âm
nhạc cùng với cô giáo và các bạn một cách thích thú.
Biện pháp 4: Tạo cơ hội cho trẻ được hoạt động âm nhạc ở mọi lúc,

mọi nơi.
Âm nhạc đối với trẻ mầm non được ví như một món ăn tinh thần, giáo viên
không chỉ đem âm nhạc đến cho trẻ qua hoạt động giáo dục âm nhạc mà còn
đem âm nhạc đến với trẻ ở mọi lúc, mọi nơi. Nhờ đó mà trẻ luôn luôn hứng thu,
phấn khởi khi đến trường đến lớp
Ở trường, trẻ được vui chơi, được cô cho ăn, được cô dạy bé học, được cô
ru bé ngủ... âm nhạc được gắn liền với mọi sinh hoạt của trẻ. Vì vậy, tôi đã tạo
mọi cơ hội để trẻ được hát, nghe hát và vận động theo nhạc ở tất cả các hoạt
động trong ngày của trẻ.
a) Trong giờ đón trẻ:

11


Giờ đón trẻ là lúc cô giáo cần tạo không khí vui vẻ, thu hút trẻ đến trường.
Âm nhạc cũng là một trong những yếu tố để lôi cuốn trẻ, vì vậy tôi thường hay
chọn những bài hát, bản nhạc có nội dung trong sáng, sắc thái vui nhộn, điều đó
vừa có tác dụng tạo cho trẻ cảm giác thích thú khi đến trường, vừa phát triển
thính giác cho trẻ, đồng thời khi nghe nhạc, trẻ sẽ hát, múa và nhún nhảy theo
nhạc, từ đó, khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ được nâng lên và phát triển.
Ví dụ: ở chủ đề “Bé và các bạn” cô có thể lựa chọn những bài hát như: Bé đi
mẫu giáo (Sáng tác Dương Minh Viên), Cô giáo em (Sáng tác Trần Kiết Tường),
Cháu đi mẫu giáo (sáng tác Phạm Minh Tuấn)...
Trẻ có thể hát theo những bài hát khi nghe, ngoài việc tạo không khí vui vẻ
khi đến trường còn giúp trẻ làm quen, củng cố những bài hát có trong chương
trình. Từ đó trẻ nhớ lời bài hát một cách tự nhiên và nhẹ nhàng.
b) Trong các giờ chơi – tập có chủ định khác:
Thông thường trẻ được hát, được nghe hát trong các giờ học âm nhạc, các
buổi biểu diễn văn nghệ cuối tuần....Nhưng tôi muốn trẻ được nghe, được hát
nhiều hơn, vậy nên tôi luôn tạo mọi cơ hội để trẻ được hát và nghe hát trong mọi

hoạt động.
Ví dụ: Trong giờ thể dục sáng, cô cho trẻ tập bài tập kết hợp lời ca như:
Tiếng chú gà trống gọi; Bé tập thể thao; Ồ sao bé không lắc...

Hình ảnh: Trẻ tập thể dục sáng với nhạc bài “con gà trống”
12


Ví dụ: Trong giờ học tạo hình, bé tập di màu, tập vẽ, cô lựa chọn những bài
hát hoặc những bản nhạc không lời có tiết tấu và âm điệu nhẹ nhàng, phù hợp
với nội dung bài học để trẻ có thể vừa lắng nghe, vừa cảm nhận được các giai
điệu của bài hát lại vừa có thể tạo hứng thú để trẻ vẽ hoặc tô màu một cách tích
cực nhất, đem lại hiệu quả cao nhất.

Hình ảnh: Trẻ đang học tô màu kết hợp với nhạc
c) Trong giờ hoạt động ngoài trời:
Sau giờ học buổi sáng là lúc cô cho trẻ tham gia các hoạt động ngoài
trời, việc tổ chức cho trẻ hát và trò chuyện về bài hát để ổn định trẻ, cô có
thể cho trẻ nghe những bài hát, bản nhạc phù hợp với nội dung buổi tham
quan, dạo chơi.
Ví dụ: Cho trẻ quan sát cây xanh ở sân trường, cô cho trẻ nghe bài hát
“em yêu cây xanh”, điều đó vừa làm tăng không khí của buổi dạo chơi, vừa
giúp trẻ có thể nghe nhạc, hát theo nhạc nhằm mục đích phát triển tai nghe
và khả năng cảm thụ âm nhạc cho trẻ.
Đưa âm nhạc vào các buổi hoạt động dạo chơi ngoài trời tôi thấy trẻ rất
vui, hứng thú, một mặt giúp cho hoạt động được nhẹ nhàng và thoải mái.
Một mặt giúp trẻ làm quen với bài hát mới, củng cố lại bài hát đã học, từ đó
trẻ tự tin thể hiện cảm xúc trong giờ hoạt động âm nhạc.
13

Hình ảnh: Cô và trẻ trò chuyện về cây xanh với nhạc bài “Em yêu cây xanh”
d) Trong giờ hoạt động theo ý thích:
Hoạt động theo ý thích là hoạt động một buổi chơi dài của bé. Trẻ được học mà
chơi, chơi mà học. Đây là hoạt động trẻ được thoải mái nhất sau giờ học căng
thẳng. Các trò chơi như: Xếp hình, xây dựng công viên, xâu vòng, đóng vai bác sĩ,
cô giáo,...tùy thuộc vào từng chủ đề cụ thể mà giáo viên có thể cho trẻ chơi với
những nội dung phù hợp. Ngoài ra trẻ được thể hiện làm ca sĩ ở góc nghệ thuật, trẻ
được hát, được sử dụng dụng cụ âm nhạc như: Xắc xô, phách tre,…Bên cạnh đó tôi
còn cho trẻ nghe nhạc không lời hoặc bài nhạc nhẹ nhàng, phù hợp nhằm mục đích
kích thích khả năng cảm thụ âm nhạc của trẻ được phát triển

Hình ảnh: Trẻ đang chơi hoạt động theo ý thích
14


e) Trong giờ ăn, ngủ:
Trước giờ ăn, cô giáo có thể tổ chức cho trẻ hát những bài có nội dung
phù hợp như “Mời bạn ăn; giờ ăn đến rồi”... những bài hát vừa có thể thay lời
mời vừa giúp kích thích trẻ ăn ngon miệng, ăn hết xuất và đương nhiên khi trẻ
được hát thì ngôn ngữ của trẻ được phát triển, các kĩ năng nghe nhạc, kĩ năng hát,
và khả năng cảm thu âm nhạc của trẻ ngày càng được nâng lên.

Hình ảnh: Cô và trẻ cùng hát bài “Mời bạn ăn” trước giờ ăn trưa
Giờ đi ngủ là thời điểm thích hợp để cho trẻ lắng nghe những bài hát
có tính chất nhắc nhở như bài “Đi ngủ” của Hoàng Văn yến hay những lời
hát ru với những giai điệu êm đềm đầu tiên đến với con người ngay từ thủa
còn thơ. Trẻ nhỏ tuy không hiểu hết ý nghĩa của những lời hát ru nhưng âm
điệu thắm thiết, êm ái tác động vào đôi tai trẻ thơ giúp cho trẻ có được giấc
ngủ say xưa. Điều đó không chỉ giúp cho trẻ có được giấc ngủ ngon, ngủ sâu

và còn tác động trực tiếp đến tâm hồn trẻ, làm cho trẻ cảm thấy yêu đời, yêu
âm nhạc và yêu những bài hát ru. Vì vậy, trước giờ đi ngủ chính là thời điểm
tốt để cho trẻ cảm nhận được âm nhạc, cảm nhận được giai điệu êm ái của
âm nhạc và cũng là thời điểm để các kĩ năng âm nhạc của trẻ được phát triển
tốt hơn.

15


Hình ảnh: Cô giáo hát ru cho trẻ ngủ
f) Giờ hoạt động chiều
Sau giờ ngủ trưa, cô có thể cho trẻ nghe và hát những bài hát có tính chất
vui vẻ, nhộn nhịp. Thời gian nghe có thể không nhiều nhưng lại có tác dụng giúp
trẻ tỉnh táo hơn để tham gia vào các hoạt động buổi chiều như ăn quà chiều, ôn
bài, chơi tự do, nêu gương cắm cờ và chờ bố mẹ đón về. Hay trong một số buổi
hoạt động chiều tôi cho trẻ làm quen với bài hát mới, chơi một số trò chơi âm
nhạc
Như vậy, ở trường mầm non nói chung và lớp nhà trẻ nói riêng, từ lúc đến
trường cho đến khi bố mẹ đón về, âm nhạc luôn luôn xuất hiện bên trẻ, tạo không
khí tươi mới. Âm nhạc là chu kì thời gian, là nhịp sống hàng ngày của trẻ, làm cho
trẻ thêm linh hoạt, tươi vui. Âm nhạc thực sự là người bạn thân của trẻ thơ [2]
Biện pháp 5: Kết hợp với phụ huynh trong việc ôn luyện, tạo cơ hội
để trẻ được hát
Trẻ đến trường được ăn, được chơi, được ngủ và học các hoạt động
giáo dục trong đó có hoạt động giáo dục âm nhạc. Trẻ được học một cách bài
bản, khoa học dưới sự hưỡng dẫn của cô, nhưng để kết quả của hoạt động
giáo dục được cao hơn thì cần có sự phối hợp của phụ huynh trong quá trình
chăm sóc và dạy trẻ ở nhà. Vì vậy, tôi thường xuyên trao đổi bàn bạc với phụ
huynh để trẻ được hát, được nghe hát ở tại ngôi nhà của mình. Thay vì cho
16

con xem phim hoạt hình hay điện thoại thì phụ huynh có thể mở ca nhạc thiếu
nhi, các bài hát mà trẻ yêu thích để trẻ được nghe và có thể hát theo. Trước
khi đi ngủ các bậc cha mẹ có thể mở các bài hát ru hoặc tự mình hát ru cho
con ngủ... Chính những việc làm đơn giản đó sẽ giúp trẻ phát triển tai nghe,
phát triển ngôn ngữ và làm cho trẻ cảm thấy yêu thích âm nhạc và khả năng
cảm thụ âm nhạc tốt hơn.
Ngoài ra tôi còn cùng phụ huynh sưu tầm những băng đĩa hay, có nội
dung phù hợp để cho trẻ nghe, sưu tầm những nguyên vật liệu sẵn có như tre,
luồng, vỏ lon bia, đũa tre dùng một lần để làm những dụng cụ âm nhạc bổ sung
cho góc nghệ thuật được phong phú hơn, thu hút trẻ vào hoạt động nhiều hơn và
đạt kết quả cao hơn trong hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ.

Hình ảnh: Phụ huynh mang nguyên vật liệu cho giáo viên
4. Hiệu quả
Sau quá trình áp dụng và thực hiện một số biện pháp nâng cao chất lượng
giáo dục âm nhạc, tôi thấy trẻ lớp mình đã tiến bộ rất nhiều, các cháu hát rõ lời,
hát đúng nhạc, đúng giai điệu, hưởng ứng tham gia các hoạt động cùng cô một
cách tự nhiên, mạnh dạn thể hiện được tình cảm của mình, kĩ năng chơi trò chơi
cũng được nâng lên đáng kể.
Qua một năm áp dụng một số biện pháp tôi đã thu được kết quả như sau:
17


Bảng khảo sát cuối năm
STT

Nội dung

Kết quả
Tổng số
Đạt
Chưa đạt
trẻ được
khảo sát Số trẻ % Số trẻ %

1

Kỹ năng nghe
10
9
90
1
10
Kỹ năng hát đúng lời,
2
10
8
80
2
20
đúng giai điệu
Kỹ năng vận động theo
3
10
7
70
3
30

nhạc
4 Trẻ hứng thú hoạt động
10
7
70
3
30
Kỹ năng chơi trò chơi âm
5
10
8
80
2
20
nhạc
Qua bảng khảo sát cho thấy:
Trẻ chưa đạt ở các kĩ năng chỉ còn: 20% giảm 47,5% so với đầu năm
Trẻ chưa hứng thú hoạt động còn: 30% giảm 40% so với đầu năm.
Phần III
KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Sau quá trình nghiên cứu và thực hiện các biện pháp nâng cao chất lượng
giáo dục âm nhạc, tôi thấy âm nhạc đóng vai trò rất quan trọng trong đời sống tinh
thần của con người, đặc biệt đối với trẻ thơ. Âm nhạc từng bước hình thành ở trẻ
những ý nghĩ, những tình cảm trong sáng, cao đẹp. Từ những lời hát ru của bà,
của mẹ đến những làn điệu dân ca đậm đà tình quê hương đất nước. Những lời ca
sẽ giúp trẻ thấy yêu cuộc sống, yêu thiên nhiên, yêu con người và cảnh vật xung
quanh. Ca hát tạo ra cảm xúc, là sự tác động qua lại giữa âm điệu với thính giác
và tư duy. Ca hát còn giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, phát triển khả năng âm nhạc và
phát triển cảm giác nhịp điệu, sự hứng thú với vận động theo nhịp điệu âm nhạc

sẽ góp phần tích cực vào việc phát triển thể chất, phát triển trí tuệ cho trẻ.
Trong quá trình thực hiện các biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục môn
âm nhạc lớp nhà trẻ 24 – 36 tháng tại trường Mầm non Tân phúc, tôi rút ra một
số kinh nghiệm sau:
Thứ nhất: Giáo viên phải thực sự yêu mến trẻ, nhiệt tình, sáng tạo, năng
động trong mọi mặt, và nhất là phải nắm vững kiến thức cũng như phương pháp
tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ nhà trẻ 24 - 36 tháng theo hình thức đổi mới.
Thứ hai: Thường xuyên chú ý, sửa sai cho trẻ, tạo cơ hội để trẻ được thể
hiện mình.
Thứ ba: Lên kế hoạch hoạt động âm nhạc của lớp phù hợp với lứa tuổi.
18


Thứ tư: Thường xuyên bổ xung đồ dùng, dụng cụ âm nhạc đầy đủ để thu hút
trẻ vào hoạt động.
Thứ năm: Thường xuyên học hỏi, trao đổi với những giáo viên có năng
khiếu, có những tiết dạy giỏi về môn Âm nhạc.
Thứ sáu: Bản thân tự trau dồi, tự học hỏi cách sử dụng những dụng cụ phục
vụ cho hoạt động âm nhạc như loa, đài, đàn...
Thứ bảy: Thường xuyên trao đổi với phụ huynh về những vấn đề có liên
quan đến môn Âm nhạc của trẻ để phụ huynh nắm rõ và phối hợp với giáo viên
dạy tốt hơn. Khuyến khích phụ huynh tạo cơ hội để trẻ được hoạt động ở nhà.
Trên đây là một số kinh nghiệm mà tôi đã đúc rút được sau quá trình thực hiện
đề tài, rất mong được sự góp ý của Ban giám hiệu và chị em đồng nghiệp.
2. Kiến nghị
Qua quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài, bản thân tôi mạnh dạn đề
nghị với tổ chuyên môn Phòng giáo dục tham mưu với lãnh đạo các cấp tạo điều
kiện cho giáo viên mầm non được tham gia các lớp học đàn
Đối với nhà trường cần tham mưa với các tổ chức xã hội, các cấp lãnh đạo hỗ
trợ một phần kinh phí giúp phụ huynh làm ra những đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trẻ

Đối với các đồng chí, đồng nghiệp tạo điều kiện về thời gian để tôi thực
hiện và mở rộng sáng kiến được tốt hơn.
Đối với các bậc phụ huynh cần quan tâm nhiều hơn nữa đến con em mình
và đóng góp nguyên vật liệu, ngày công làm đồ dùng, đồ chơi cho trẻ được
phong phú và đa dạng hơn.
Trên đây là một số biện pháp mà tôi đã áp dụng khi thực hiện đề tài, bên
cạnh những kết quả thu được cũng không tránh khỏi những hạn chế, rất mong được
sự góp ý của Ban giám hiệu nhà trường và chị em đồng nghiệp./.
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ

Lang Chánh, ngày 18/05/2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung
của người khác.
Người viết sáng kiến

Lê Thị Hưng
TÀI LIỆU THAM KHẢO

19


[1] Sách Nghệ thuật âm nhạc với trẻ mầm non. Trang 3, 4, 5
Tác giả Hoàng Văn Yến. NXB Giáo dục. In và nộp lưu chiểu tháng 7/2003
[2] Giáo trình phương pháp giáo dục âm nhạc. Trang 3, 4
Tác giả: Phạm Thị Hòa. NXB Đại học sư phạm.

20