skkn MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ÂM NHẠC CHO TRẺ 24 – 36 THÁNG Ở TRƯỜNG MẦM NON

Sáng kiến kinh nghiệm
Châu

Tác giả: Nguyễn Thị

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THẠCH THẤT
TRƯỜNG MẦM NON BÌNH YÊN A
_____________
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Tên đề tài: MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
GIÁO DỤC ÂM NHẠC CHO TRẺ 24 – 36 THÁNG Ở TRƯỜNG
MẦM NON

Họ tên tác giả: NGUYỄN THỊ CHÂU
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị : Trường Mầm non Bình Yên A
Huyện Thạch Thất- TP Hà Nội

Năm học: 2014 – 2015
“Vì một thế giới trẻ thơ”

1


Sáng kiến kinh nghiệm
Châu

“Vì một thế giới trẻ thơ”

Tác giả: Nguyễn Thị

2


Sáng kiến kinh nghiệm
Châu

Tác giả: Nguyễn Thị

SƠ YẾU LÝ LỊCH
Họ và tên: Nguyễn Thị Châu
Sinh ngày: 19 tháng 12 năm 1989
Chức vụ: Giáo viên
Năm vào nghành: 2010
Trình độ chuyên môn: Trung cấp sư phạm Mầm non
Hệ đào tạo: Chính quy
Khen thưởng: Không
Kỷ luật: Không

“Vì một thế giới trẻ thơ”

3


Sáng kiến kinh nghiệm
Châu

Tác giả: Nguyễn Thị

MỤC LỤC
Trang

“Vì một thế giới trẻ thơ”

4


Sáng kiến kinh nghiệm
Châu

Tác giả: Nguyễn Thị

DANH MỤC VIẾT TẮT

“Vì một thế giới trẻ thơ”

5


Sáng kiến kinh nghiệm
Châu

Tác giả: Nguyễn Thị

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo duc âm nhạc cho trẻ 24 – 36 tháng
ở trường mầm non.
I/ CƠ SỞ LÝ LUẬN
Giáo dục Mầm non là giai đoạn đầu tiên của việc phát triển và hình thành
nhân cách con người. Đặt nền móng cho sự phát triển của trẻ và chuẩn bị tâm thế
hành trang cho trẻ bước vào trường Tiểu học. Có thể nói rằng sự phát triển trí tuệ

nhân cách của trẻ nói chung và kết quả học tập của trẻ ở giai đoạn đầu phụ thuộc
rất lớn vào tính tích cực của trẻ ở trường Mầm non. Bởi vậy Bác Hồ kính yêu của
chúng ta đã dạy:
“Vì lợi ích mười năm phải trồng cây
“Vì lợi ích trăm năm phải trồng người”
Trước những yêu cầu của một xã hội mới đòi hỏi con người cần có sự phát
triển toàn diện như: “ Đức – Trí – Thể - Mỹ”. Muốn đạt được điều đó, con người
ngay từ khi sinh ra phải được sống trong môi trường giáo dục tốt. Bởi vậy là một cô
giáo Mầm non tôi luôn ý thức được rằng mình phải có những sáng kiến trong quá
trình dạy trẻ, có như vậy mới đáp ứng được yêu cầu của ngành học trong thời kỳ
đổi mới nhất là trong giai đoạn hiện nay. Tôi đã chọn môn dạy trẻ “Giáo dục âm
nhạc” làm đề tài viết sáng kiến kinh nghiệm.
II/ CƠ SỞ THỰC TIỄN
Âm nhạc thực sự gần gũi với trẻ thơ, âm nhạc là món ăn tinh thần không thể
thiếu được, nó vừa là một nội dung giáo dục, vừa là phương tiện góp phần giáo dục
toàn diện nhân cách của trẻ.
Đối với trẻ mầm non thì những nốt nhạc trầm bổng, những giai điệu mượt mà
vui tươi, trong trẻo của các tác phẩm âm nhạc như là dòng sữa ngọt ngào nuôi
“Vì một thế giới trẻ thơ”

6


Sáng kiến kinh nghiệm
Tác giả: Nguyễn Thị
Châu
dưỡng cho tâm hồn trẻ thơ. Như chúng ta đã biết, âm nhạc tác động vào con người
ngay từ khi còn nằm trong bụng mẹ, nằm trong nôi, khi được nghe tiếng ru à ơi của
mẹ. Thông qua âm nhạc trẻ sẽ linh hoạt, mạnh dạn, tự tin, thông minh hơn. Âm
nhạc còn giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, phát triển tai nghe và cảm xúc cho trẻ.

Trong chương trình giáo dục mầm non, bộ môn giáo dục âm nhạc là một bộ
môn nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích, là nguồn
hứng thú mạnh mẽ để trẻ cảm thụ nghệ thuật và nó còn là phương tiện thiết thực
cho các hoạt động giáo dục. Có thể coi âm nhạc là một bộ phận không thể tách rời
với công tác chăm sóc, giáo dục trẻ.
Âm nhạc và vận động sáng tạo khi được giáo viên Mầm non sử dụng một
cách có mục đích, phù hợp sáng tạo sẽ hỗ trợ trẻ thu nhận kinh nghiệm tích cực và
tạo cảm giác hưng phấn, vui tươi. Giáo viên có thể chơi đàn guitar, organ hay bật
nhạc không lời êm dịu làm nhạc nền trong khi đang diễn ra các hoạt động khác cuả
trẻ ( giờ ăn, chơi ở các góc chơi, chơi ngoài trời, giờ tạo hình...). Ca hát và nghe
nhạc giúp trẻ duy trì tập trung, phấn khởi trong khi hoạt động. Trẻ thích hát theo lời
bài hát, hay đung đưa người theo tiếng nhạc có giai điệu êm dịu, vui tươi, nhộn
nhịp. Ngoài ra, giáo viên Mầm non sử dụng âm nhạc để ổn định lớp, nhóm, vào bài,
chuyển tiếp các phần trong giờ học hoặc chuyển từ hoạt động này sang hoạt động
khác để tạo sự hứng thú, thư giãn, gây sự chú ý cho trẻ.
Ý thức rõ vai trò của giáo dục âm nhạc cho nên hoạt động học “Giáo dục
âm nhạc” đã trở thành một hoạt động không thể thiếu được trong trường lớp Mầm
non và hơn nữa.Cùng với sự quan tâm chỉ đạo của các cấp, trong những năm qua,
bản thân tôi đã và đang cố gắng đi sâu tìm những biện pháp thích hợp nhằm nâng
cao chất lượng dạy và học cho hoạt động làm quen giáo dục âm nhạc. Giáo dục âm
nhạc không chỉ dừng lại ở việc cô dạy trẻ hát và hát cho trẻ nghe, mà phải tổ chức
hát, múa dưới nhiều hình thức và luôn đi cùng với đồ dùng, đồ chơi âm nhạc. Bên
cạnh đó, giáo dục âm nhạc luôn được thực hiện phù hợp với chế độ sinh hoạt cả
“Vì một thế giới trẻ thơ”

7


Sáng kiến kinh nghiệm
Tác giả: Nguyễn Thị

Châu
ngày ở trường của trẻ có ý nghĩa lớn như: Giáo dục âm nhạc được tích hợp trong
văn học, hoạt động tạo hình, hoạt động với đồ vật, thể dục buổi sáng...Nhờ đó mà
cuộc sống của trẻ thêm vui vẻ, hồn nhiên.
Là một cô giáo Mầm non trực tiếp dạy trẻ 24-36 tháng tôi luôn có những suy
nghĩ trăn trở làm sao để dạy các con học bộ môn âm nhạc được tốt nhất.Vì tất cả
những lý do này, tôi đã không ngừng suy nghĩ và sáng tạo, để tìm ra những cách
thức giảng dạy và tạo ra môi trường học tập tốt nhất cho trẻ.
Chính vì tầm quan trọng của lứa tuổi mầm non nên tôi đã chọn đề tài: “Một số biện
pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 24-36 tháng ở trường Mầm
non”, nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ đối với chương trình đổi
mới hiện nay.
III/ THỜI GIAN VÀ PHẠM VI THỰC HIỆN
Thời gian thực hiện từ tháng 9-2014 đến tháng 5 - 2015 được áp dụng tại lớp
24-36 tháng trường mầm non Bình Yên A -Thạch Thất-Hà Nội.
IV/ QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN
Tình hình khi chưa thực hiện.
1. Thuận lợi:
a) Đối với giáo viên :
- Bản thân tôi được đi dự các lớp bồi dưỡng chuyên môn do Phòng giáo dục tổ
chức.
- Được nhà trường cho tôi đi dự bồi dưỡng kiến tập thường xuyên.
- Giáo viên yêu thích, say mê âm nhạc, có kỹ năng tổ chức các hoạt động âm
nhạc, chủ động xây dựng kế hoạch thực hiện chương trình ngay từ đầu năm học.
b) Đối với trẻ:
- Số cháu ra lớp ngay từ đầu năm đông 30/30 cháu.
“Vì một thế giới trẻ thơ”

8

Sáng kiến kinh nghiệm
Châu
- Trẻ ngoan, đi học đều.

Tác giả: Nguyễn Thị

c) Đối với phụ huynh học sinh:
- Một số phu huynh đã nhận thức được việc học tập của con em mình nên đã
ủng hộ kinh phí, nguyên vật liệu để làm đồ dùng đồ chơi.
d) Cơ sở vật chất:
- Là trường đạt chuẩn nên cơ sở vật chất đầy đủ, phòng học thoáng mát,
trường lớp khang trang , sạch sẽ.
- Lớp được chọn là lớp điểm, có góc âm nhạc phù hợp, sáng tạo. Có đủ diện
tích cho trẻ hoạt động.
2. Khó khăn:
a. Đối với giáo viên:
- Có ít kinh nghiệm trong giảng dạy.
- Khi tổ chức các hoạt động còn chưa linh hoạt.
- Chế độ sinh hoạt một ngày của trẻ diễn ra thường xuyên, liên tục, để bám sát
vào các hoạt động trên thì giáo viên có ít thời gian làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo.
b. Đối với trẻ:
- Đa số trẻ chưa học qua chương trình 18-24 tháng nên khả năng nhận thức
còn hạn chế .
- Khả năng phát âm của trẻ còn chưa rõ ràng nên việc thể hiện bài hát chưa
cao.
- Vì các cháu bắt đầu đi học nên còn nhút nhát, khóc nhiều, chưa mạnh dạn hát
và biểu diễn trước đám đông nên việc giúp trẻ tự tin và mạnh dạn hơn cần có biện
pháp và có thời gian.
c. Đối với phụ huynh học sinh:

- Một số phụ huynh còn chưa hiểu được tầm quan trọng của giáo dục âm nhạc
trong đời sống của trẻ. Phụ huynh đa phần làm nông nghiệp nên chưa dành nhiều
“Vì một thế giới trẻ thơ”

9


Sáng kiến kinh nghiệm
Tác giả: Nguyễn Thị
Châu
thời gian quan tâm nhiều đến việc học của con nên sự phối kết hợp trong vấn đề
giáo dục âm nhạc còn hạn chế.
d. Cơ sở vật chất :
- Đồ dùng sáng tạo còn hạn chế, chưa thu hút được sự chú ý của trẻ.
* Số liệu điều tra trước khi thực hiện.
Tổng số cháu đến lớp ngay từ đầu năm học là 30/30 cháu = 100% kế hoạch.
100% các cháu chưa học qua lớp 18-24 tháng.

Khảo sát thực tế:
Tốt
Nội dung khảo sát

- Số trẻ hứng thú học
- Số trẻ hát rõ lời, đúng giai
điệu của bài hát
- Khả năng vận động theo
nhạc
- Trẻ hưởng ứng theo cô

Khá

Trung
bình
số
%
trẻ

số
trẻ

%

Yếu

số
trẻ

%

số
trẻ

%

3

12

4

16

9

36

9

36

2

8

4

16

10

40

9

36

2

8

5

20

8

32

10

40

3

12

6

24

8

32

8

32

V/ NHỮNG BIỆN PHÁP KHI THỰC HIỆN
1. Nắm được đặc điểm tâm sinh lý của trẻ.

2. Tạo môi trường học tập để kích thích trẻ tham gia hoạt động âm nhạc.
3. Sử dụng các loại nhạc cụ âm nhạc và trang phục gây hứng thú cho trẻ.
4. Giáo dục âm nhạc cho trẻ mọi lúc mọi nơi.
“Vì một thế giới trẻ thơ”

10


Sáng kiến kinh nghiệm
Tác giả: Nguyễn Thị
Châu
5. Giáo dục âm nhạc cho trẻ trên hoạt động chung ( tiết học).
6. Tổ chức tốt một số trò chơi phục vụ âm nhạc.
7. Ứng dụng công nghệ thông tin.
8. Phối kết hợp với phụ huynh.
VI/ GIẢI PHÁP TỪNG PHẦN
1. Nắm được đặc điểm tâm sinh lý của trẻ.
Ở lứa tuổi 24-36 tháng vốn từ của trẻ đang phát triển, khả năng phát âm của trẻ
chưa cao, trẻ chỉ thuộc những bài hát ngắn lời, câu từ dễ. Khả năng chú ý, ghi nhớ
chưa cao, trẻ chỉ có thể tập trung tối đa 15 đến 20 phút, trẻ thường dễ chịu ảnh
hưởng tác động từ bên ngoài, (ngồi không ngay ngắn trong khi học, mất trật tự,
không kiềm chế các hoạt động cá nhân). Trong khi đó việc trẻ tập trung, ghi nhớ có
chủ đích và hứng thú trong giờ hoạt động chung là rất quan trọng. Vì vậy tôi nhận
thấy rằng nếu không thay đổi, làm mới các biện pháp và hình thức dạy học khác
nhau, trẻ sẽ không hứng thú trong giờ học và sẽ không đạt hiệu quả cao trong giờ
dạy. Từ đó nghiên cứu các tài liệu, suy nghĩ thay đổi các hình thức vào bài sao cho
sinh động, hấp dẫn bằng những bài hát ngắn, dễ thuộc, câu nói nhẹ nhàng, nét mặt
vui tươi, sử dụng các trò chơi tạo tình huống bất ngờ để thu hút sự chú ý của trẻ vào
giờ học, và tiết học xuyên suốt theo một chủ đề.
Ví dụ: Với bài hát: “ Bé ngoan”

Miệng em nói bi bô
Biết chào ông chào bà
Biết chào cha chào mẹ
Em đến trường chào cô
Hay như bài: “ Búp bê”
Em búp bê
Rất đáng yêu
“Vì một thế giới trẻ thơ”

11


Sáng kiến kinh nghiệm
Châu
Bé tí teo

Tác giả: Nguyễn Thị

Không khóc nhè

2.Tạo môi trường học tập để kích thích trẻ tham gia hoạt động âm nhạc.
Giáo dục âm nhạc là hoạt động nghệ thuật được trẻ mẫu giáo rất yêu thích.
Đây là loại hình được xem như phương tiện để thực hiện các hoạt động giáo dục
một cách hiệu quả ở trường Mầm non.
Do đặc diểm tâm sinh lý lứa tuổi nhà trẻ, các cháu tuy còn nhỏ tuổi nhưng rất thích
cái đẹp, mầu sắc sặc sỡ, mới lạ. Để tiến hành hoạt động âm nhạc cần tạo ra một môi
trường âm nhạc là rất cần thiết. Vì vậy tôi luôn cố gắng tạo nhiều đồ dùng, đồ chơi
đẹp, hấp dẫn, trang trí xung quanh lớp để trẻ có điều kiện để thể hiện khả năng âm
nhạc của mình, trẻ có thể làm quen, ôn luyện, củng cố và vận dụng phát triển những
khả năng âm nhạc qua các trò chơi, làm phát triển khả năng sáng tạo của trẻ.

Tôi luôn chú ý tận dụng diện tích phòng học, góc âm nhạc một cách phù hợp và
chú ý bố trí, sắp xếp các dụng cụ, đồ dùng âm nhạc để tạo môi trường học gần gũi,
thoải mái cho trẻ.
Với diện tích lớp rộng, tôi nhờ phụ huynh sử dụng những miếng ván, dát gường bỏ
tận dụng chắp ghép tạo thành một sân khấu có thể di động được, phía trên và xung
quanh có chỗ để trang trí phông chữ, hoa lá, trăng sao trông rất đẹp mắt. Trẻ rất vui
sướng và thích thú khi mình được đứng trên đó biểu diễn, kích thích trẻ tham gia
hoạt động âm nhạc tích cực hơn.
* Ví dụ: Khi thực hiện các hoạt động âm nhạc mà trọng tâm là dạy múa minh hoạ
thì bằng mọi cách tôi phải bố trí trong lớp không gian rộng rãi để kích thích trẻ thực
hiện các động tác thoải mái, giúp trẻ hoạt động tích cực hơn.

“Vì một thế giới trẻ thơ”

12


Sáng kiến kinh nghiệm
Tác giả: Nguyễn Thị
Châu
Ngoài ra tôi luôn thay đổi cách bày trí góc âm nhạc thật sinh động theo chủ điểm để
gây sự thu hút tới trẻ.
* Ví dụ: Chủ điểm “ Thế giới động vật”: Tôi trang trí bằng những hình ảnh các con
vật sống động, con thì cầm đàn đánh, con thì thổi kèn, con thì đánh trống, con thì
cầm micrô hát…
Từ những hình ảnh vui nhộn do cô và trẻ cùng trang trí trẻ rất muốn mình có
thể làm được như các bạn, được thể hiện tài năng của bản thân mình.
Chính vì lẽ đó góc âm nhạc là nơi trẻ có điều kiện để thể hiện khả năng âm nhạc
của mình, trẻ có thể làm quen, ôn luyện, củng cố và vận dụng phát triển các kỹ
năng âm nhạc qua các trò chơi, các hoạt động sáng tạo. Tại đây trẻ tự hát hay tự

vận động theo nhạc biểu diễn một mình hay cùng một nhóm bạn một cách thích
thú.
Và điều quan trọng hơn nữa để tạo hứng thú cho trẻ hoạt động âm nhạc thì phải
chuẩn bị rất nhiều loại nhạc cụ, băng đĩa nhạc mầm non thuộc các chủ đề để bật
cho trẻ nghe trong góc, các trang phục được sắp xếp một cách khoa học ở góc âm
nhạc để trẻ dễ sử dụng, nhưng để có nhiều đồ dùng phong phú thì giáo viên phải
tận dụng những nguyên vật liệu phế thải sẵn có dễ tìm để cô và trẻ có thể tự tạo ra
các dụng cụ âm nhạc hay trang phục biểu diễn.
* Ví dụ: Tôi đã tận dụng những vỏ hộp sữa bột để làm trống cơm, những mảnh xốp
màu và giấy gói quà sinh nhật làm những chiếc quạt múa, những lon bia, vỏ thạch
làm sắc xô cho trẻ gõ, giấy báo cũ bản rộng cắt thành những trang phục để trẻ biểu
diễn.
Từ những đồ dùng tự tạo của cô, trẻ nhìn vào đó trẻ sẽ cảm thấy rất hứng thú
càng muốn được tham gia hoạt động âm nhạc.

“Vì một thế giới trẻ thơ”

13


Sáng kiến kinh nghiệm
Tác giả: Nguyễn Thị
Châu
Bên cạnh việc tạo môi trường cho trẻ hoạt động âm nhạc trong lớp ở góc nghệ
thuật thì môi trường ngoài lớp học cũng rất quan trọng đối với trẻ như góc thiên
nhiên, sân vườn trường, trong giờ đón trả trẻ, giờ thể dục sáng…
* Ví dụ: Ở góc thiên nhiên: Cô có thể tổ chức cho trẻ quan sát chậu hoa, cách chăm
sóc hoa, trẻ có thể vừa quan sát vừa hát bài “ Hoa trong vườn”( dân ca Thanh Hoá)
Hay hình ảnh minh họa cho trẻ có thể từ mình soi gương và hát kích thích trẻ hoạt
động tích cực hơn. Bởi vậy, cho nên việc tạo môi trường phù hợp, thoải mái không

gò bó đã giúp trẻ yêu thích, hứng thú, tích cực tham gia hoạt động âm nhạc.
3. Sử dụng các loại nhạc cụ và trang phục gây hứng thú cho trẻ.
Âm nhạc là món ăn tinh thần đối với trẻ, nếu thiếu nó trẻ chỉ là “Những bông
hoa khô héo”. Những nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng âm nhạc giúp trẻ thoải mái,
học tập và hoạt động tốt, trí nhớ phát triển, trí tưởng tượng ngày càng phong phú.
Những âm thanh có tổ chức chặt chẽ cùng âm nhạc giúp trẻ phát triển đạo đức, trí
tuệ, thẩm mĩ…M.Gorki nhận xét: “ Âm nhạc có tác dụng diệu kì đến tận đáy lòng,
nó khám phá ra các phẩm chất cao quý của con người. Chính vì vậy, người lớn cần
đặc biệt quan tâm đến việc gíáo dục âm nhạc cho trẻ càng sớm, càng tốt”.
Vậy là một người giáo viên mầm non muốn cho trẻ được phát triển toàn diện
thì khi tổ chức hoạt động âm nhạc giáo viên cần linh hoạt chuẩn bị các đạo cụ,
trang phục cho trẻ biểu diễn.
Ngoài ra giáo viên còn cung cấp nhiều nguồn âm thanh để trẻ kết hợp sử dụng cùng
với trang phục như phách tre, các loại lon, vỏ thạch, hộp sữa, các loại đá.
Từ những nguyên vật liệu phế thải sẵn có, dễ tìm, cô và trẻ có thể tự thiết kế ra
những đồ dùng, nhạc cụ sáng tạo.
Tôi sử dụng các nguyên vật liệu mở như: muỗng gỗ, thanh tre, ly nhựa, nắp thiếc,
hộp sữa… để làm các nhạc cụ cho trẻ gõ đệm. Chú ý sử dụng đa dạng các nguyên
“Vì một thế giới trẻ thơ”

14


Sáng kiến kinh nghiệm
Tác giả: Nguyễn Thị
Châu
vật liệu tạo ra âm thanh, để trẻ có thể cảm nhận tốt tiễng gõ đệm khác với nắp thiếc
và khác với tiếng của nhựa.
Từ những nguyên vật liệu đó tôi có thể cho trẻ chơi trò chơi âm nhạc “ Nghe âm
thanh đoán tên dụng cụ” để giúp trẻ cảm nhận các âm thanh phát ra từ các loại đồ

dùng khác nhau.
Ví dụ: Nắp sữa làm trống lắc, muỗng gõ, vỏ lon bia làm xắc xô, … và chú ý trang
trí đa dạng màu sắc để thu hút trẻ.
- Để làm trang phục cho trẻ, tôi dùng các ống hút, mút bitis, giấy, lá cây tạo nhiều
kiểu trang phục lạ mắt.
Ví dụ: Dùng giấy báo hay những loại giấy phế liệu có kích cỡ lớn, tạo điều kiện
cho trẻ sáng tạo những kiểu áo, váy…Phục vụ vũ hội hoá trang, nhảy múa tự do.
Mặt khác giáo viên cần quan tâm sưu tầm thể hiện phong phú các thể loại băng
nhạc thiếu nhi, mầm non, nhạc cổ điển…Các loại nhạc cụ dân tộc và một số đồ
dùng khuyến khích trẻ sáng tạo trong vận động theo nhạc như: Khăn, cờ đuôi nheo,
vòng đeo tay, những con rối, con búp bê bằng vải hay thú nhồi bông làm bạn nhảy
cùng trẻ.
Tất cả những đồ dùng đồ chơi trên đều phải ở trạng thái mở, trẻ dễ dàng lấy và
sử dụng để kích thích tính tò mò ham hiểu biết lôi cuốn trẻ vào góc chơi âm nhạc
một cách hào hứng, thoải mái.
Ví dụ: Dạy trẻ vận động minh hoạ bài: “ Em thích làm chú bộ đội”. Tôi cho cả lớp
đội mũ chú bộ đội được cắt từ những tấm bìa cứng, khi cho trẻ lên biểu diễn cho trẻ
mặc trang phục của chú bộ đội được làm từ những tờ giấy màu xanh. Tôi nhận thấy
trên nét mặt vui tươi, hồ hởi của mỗi trẻ. Trẻ vui sướng ngỡ mình là chú bộ đội vác
súng bước đi hùng tráng. Trẻ được thể hiện tình cảm của mình đối với chú bộ đội.

“Vì một thế giới trẻ thơ”

15


Sáng kiến kinh nghiệm
Tác giả: Nguyễn Thị
Châu
Qua đó, giáo dục trẻ lòng biết ơn, sự kính trọng, yêu mến các chú bộ đội và sự

mong muốn sau này lớn lên sẽ trở thành chú bộ đội để bảo vệ quê hương đất nước.
Ví dụ: Khi dạy trẻ vận động minh họa bài: “ Xúc sắc xúc sẻ” tôi tận dụng những
vỏ viên thuốc …sau đó dùng những mảnh sắt, mảnh nhôm, nắp lon bia cho vào
trong. Để trang trí nhạc cụ thêm đẹp mắt hơn tôi dùng những mảnh xốp màu cắt
thành những bông hoa có gắn dây để đeo vào tay trẻ, rồi đem những quả xúc sắc
dùng băng dính hay keo nến gắn chặt vào nhị bông hoa tạo thành những bông hoa
xúc sắc rất là đẹp. Trẻ rất vui khi được đeo trên tay những bông hoa có màu sắc sặc
sỡ, khi vận động những âm thanh từ những hạt xúc sắc vang lên rất thanh, và vui
nhộn. Trẻ hồ hởi, tích cực vận động bài hát hơn.
Ví dụ: Khi cho trẻ nghe hát bài: “ Chúc tết”, không chỉ cô hát cho trẻ nghe đơn
điệu hay là xem cô ca sỹ nhí hát như trước, mà tôi sáng tạo, đổi mới hơn. Tôi
dùng vỏ thùng đựng tivi cắt rỗng mặt trước, sau đó dùng những mảnh bìa thừa cắt
lượn thành mái nhà, chắp ghép tạo thành một ngôi nhà nhỏ, hai bên hiên nhà tôi tận
dụng những mảnh xốp màu cắt thành những bông hoa đào, hoa mai trang trí trước
sân. Tôi dùng những mảnh vải vụn cắt và khâu thành những bộ quần áo theo các
nhân vật có trong bài hát, rồi nhồi bông, dùng kim khâu, chắp ghép mắt- mũi- chântay tạo thành những nhân vật rối rất ngộ nghĩnh. Khi cho trẻ nghe hát tôi mở nhạc
và lời bài hát đó, rồi ngồi nấp sau ngôi nhà dùng tay sử dụng các con rối đó chuyển
động sao cho phù hợp với bài hát, trẻ rất chăm chú lắng nghe và xem các nhân vật
rối đó biểu diễn, trẻ ngỡ như chính các con rối đó đang thể hiện bài hát chứ không
phải là ca sỹ hát.
Và đó cũng là một cách thu hút, gây sự chú ý cho trẻ mà tôi thấy thật hiệu quả khi
cho trẻ nghe hát.
Tóm lại góc âm nhạc với đầy đủ trang phục, nhạc cụ mở như vậy đã góp phần thu
hút sự yêu thích âm nhạc một cách tự nhiên ở trẻ.
4. Giáo dục âm nhạc cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi.
* Giờ đón trẻ :
Giờ đón trẻ là lúc cần tạo không khí vui vẻ, lôi cuốn trẻ đến trường, vì các
cháu chưa tự giác. Giai đoạn này trẻ tạm thời bứt ra những tình cảm âu yếm mà bố
“Vì một thế giới trẻ thơ”

16


Sáng kiến kinh nghiệm
Tác giả: Nguyễn Thị
Châu
mẹ dành cho để đến trường, lúc này âm nhạc góp phần tác động rất lớn. Biết rằng
biện pháp này rất bình thường đối với tất cả giáo viên ở hầu hết các trường, huyện
nhưng một số giáo viên chưa biết chọn những ca khúc nào cho phù hợp và tôi đã
suy nghĩ, đưa ra một số bài hát rất lôi cuốn trẻ như : ca khúc “Em đi Mẫu giáo”
sáng tác Dương Minh Viên bởi vì bài hát có nhịp điệu vừa phải, sắc thái vui vẻ
trong lời ca : “ Nắng vừa lên em đi Mẫu giáo...
...mừng vui đón em vào trường...”
Rồi những bài “Cháu đi Mẫu giáo” của Phạm Thanh Hưng, bài “Trường
chúng cháu là trường Mầm non” của Phạm Tuyên. Hoà với khung cảnh thiên
nhiên, niềm phấn chấn đến trường của trẻ qua bài hát “Con chim hót trên cành
cây”. Rồi một ngày mới lại bắt đầu sôi động với âm thanh và màu sắc thiên nhiên
qua bài “Vui đến trường” của Hồ Bắc.
Ngoài ra, để tạo cho trẻ nề nếp trước khi vào lớp phải lễ phép, tự tin qua bài
“Lời chào buổi sáng” của Nguyễn Thị Nhung nhắc nhở cháu phải chào bố mẹ...
Cho trẻ nghe những bài trẻ có thể hát theo được như ở trên. Ngoài tác động
âm nhạc còn giúp trẻ làm quen, củng cố các bài trong chương trình trẻ phải học hát.
Còn có nhiều bài hát không cần trẻ phải hát được cũng tạo không khí vui vẻ khi đến
trường: “Đi học” của Bùi Đình Thảo, “Bài ca đi học” của Phan Trần Bảng không
chỉ giúp trẻ làm quen, nhận biết cuộc sống xung quanh mà còn chăm từng bữa ăn
giấc ngủ : “Cô giáo như mẹ hiền”, “Ngày đầu tiên đi học” của Nguyễn Ngọc
Thiện.
*Giờ hoạt đông góc:
- Cho trẻ chơi các góc mà mình yêu thích và theo chủ đề mình đang học.
Ví dụ: Trẻ chơi góc nghệ thuật giáo viên cho trẻ đóng vai là cô giáo các trẻ khác

làm học sinh và hát những bài hát trong chủ đề cô chú ý hướng dẫn trẻ hát đúng lời
và hát gõ theo nhịp sử dụng dụng cụ âm nhạc như: Xắc xô, thanh gõ, …

“Vì một thế giới trẻ thơ”

17


Sáng kiến kinh nghiệm
Tác giả: Nguyễn Thị
Châu
Bên cạnh việc cô gợi ý và hướng dẫn trẻ có thể làm những gì trong góc đó thì trẻ có
thể sáng tạo những cách chơi mới với những đồ chơi ở góc đó và đóng vai theo
thỏa thuận của trẻ.
Giáo viên cho trẻ chơi và nghe những bài hát 1 cách nhẹ nhàng trong khi chơi
và kết thúc giờ chơi góc giáo viên sẽ cho kết thúc ở một góc trọng tâm và hát
những bài hát theo chủ đề.
* Giờ hoạt động ngoài trời:
Hoạt động ngoài trời cũng cần cho trẻ làm quen với âm nhạc, hát những bài có
nội dung theo chủ đề hoặc giáo dục cho trẻ thông qua các bài như: "Quan sát cây
xanh trong sân trường".
Sau khi quan sát xong cô cho trẻ hát bài "Lý cây xanh" hoặc "Màu hoa"... Qua
đó trẻ sẽ được củng cố lại bài hát cũ hoặc làm quen với bài hát mới. Giáo dục các
cháu chăm sóc bảo vệ cây, có ý thức chăm sóc và bảo vệ cây và hoa, không hái
hoa, ngắt lá, bẻ cành. Hình thành cho trẻ tình yêu thiên nhiên cuộc sống... Cùng trẻ
trò chuyện về bài hát, giải thích cho trẻ về nội dung lời ca, có âm nhạc nhận thấy
trẻ thích hẳn lên, vui thú, làm cho hoạt động thêm nhẹ nhàng, thoải mái. Từ đó
nhận thấy trẻ rất thích được dạo chơi, trẻ nhanh nhẹn hào hứng tham gia vào các
hoạt động, còn giúp trẻ củng cố lại kiến thức đã học hoặc làm quen với bài hát mới
giúp trẻ vào giờ học âm nhạc được dễ dàng, tự tin hoà mình cùng cô. Nhận thấy

bước đầu trẻ có khả năng phát triển về âm nhạc.
*Hoạt động chiều:
Cho trẻ tham gia một số hoạt động chiều như: Hát một số bài hát mới, đọc thơ,
đồng dao, giải câu đố, chơi một số trò chơi có âm nhạc kết hợp. Giúp trẻ hứng thú
và thoải mái sau 1 ngày học tập.
5. Giáo dục âm nhạc cho trẻ trên hoạt động chung ( tiết học)
“Vì một thế giới trẻ thơ”

18


Sáng kiến kinh nghiệm
Tác giả: Nguyễn Thị
Châu
Do đặc điểm của lứa tuổi Mẫu giáo việc giáo dục các cháu theo phương châm:
“Học mà chơi, chơi mà học”. Một giờ học giáo dục âm nhạc cô xây dựng theo các
cách khác nhau, mỗi giờ học chọn một phần trọng tâm chủ yếu trong một hoạt
động.
Ví dụ : - Trọng tâm là dạy hát thì nội dung chính là tập cho các cháu hát thuộc bài
hát, hát rõ lời, đúng nhạc. Còn nội dung kết hợp có thể là vận động theo nhạc, hay
trò chơi âm nhạc.
- Nếu trọng tâm là nghe hát thì phần nghe hát sẽ kéo dài hơn, chủ yếu là trẻ
được nghe cô hát, trẻ cảm nhận được tính chất, tình cảm của bài hát nên hưởng ứng
với những cảm xúc khác nhau. Và nội dung kết hợp sẽ là vận động theo nhạc hay
trò chơi âm nhạc.
- Nếu trọng tâm là vận động theo nhạc thì cô sẽ hướng dẫn trẻ sâu hơn cách
vận động theo bài hát đó, việc dạy trẻ vận động nhịp nhàng theo tiết tấu, nhịp điệu
âm nhạc không chỉ giúp trẻ cảm thụ âm nhạc mà còn giúp trẻ phối hợp các cử động
của các bộ phận trên cơ thể. Vận động theo nhạc tạo cho trẻ sự hoạt bát, nhanh
nhẹn, có tư thế đẹp, duyên dáng. Và nội dung kết hợp sẽ là nghe hát hoặc trò chơi

âm nhạc.
Ví dụ1: Hoạt động âm nhạc
Chủ đề: “Mẹ và những người thân yêu của bé”.
Nội dung trọng tâm: Dạy hát bài: “ Bé ngoan”.
Nội dung kết hợp: Trò chơi âm nhạc: “ Tai ai tinh”.

1. Ổn định tổ chức:
- Cô tập trung trẻ lại gần cô. Tạo tình huống cho trẻ tò mò xem món quà của cô. Đó
là đoạn video trẻ biết chào bố mẹ trước khi đến lớp.
- Các con ạ! Trong đoạn phim vừa xem bạn Trâm, My, Long được bố mẹ đưa đi
đâu?
“Vì một thế giới trẻ thơ”

19


Sáng kiến kinh nghiệm
Châu
+ Các bạn ấy có ngoan không?

Tác giả: Nguyễn Thị

+ Vì sao con biết?
- Bạn nhỏ biết chào bố mẹ để chuẩn bị vào lớp đấy. Bạn nhỏ thật là ngoan, đáng
yêu cũng giống như các con vậy. Nhạc sĩ Hồng Ngọc rất yêu những em bé ngoan
và lễ phép với mọi người nên đã sáng tác bài hát “ Bé ngoan” để tặng các bạn nhỏ.
Chúng mình cùng lắng nghe cô thể hiện bài hát nhé.
2. Nội dung chính:
HĐ1: Dạy hát “ Bé Ngoan”
( Nội dung trọng tâm)

* Cô hát mẫu:
- Lần 1: Cô hát cùng nhạc.
+ Các con thấy bạn nhỏ trong bài hát đang làm gì?
+ Các con lắng nghe xem cô hát bài mà bạn nhỏ trong bài hát chào ai?
- Lần 2: Cô hát cùng nhạc.
+ À! Bài hát nói lên bạn nhỏ rất ngoan biết chào hỏi lễ phép.
- Lần 3: Cô hát cùng nhạc:
+ Giới thiệu nội dung bài hát: Cô vừa hát cho các con nghe bài hát nói về một bạn
nhỏ miệng nói bi bô đã biết chào ông bà và bố mẹ và đến trường chào cô. Đó cũng
là nội dung của bài hát “ Bé ngoan”
* Cô dạy trẻ hát:
- Cô bắt nhịp cho trẻ hát cùng cô 2-3 lần.
Trẻ hát lần 2, lần 3 cô cho trẻ hát cùng cô không có nhạc.
Trong khi trẻ hát cô lắng nghe và sửa sai cho trẻ nếu có.
Cách sửa:

“Vì một thế giới trẻ thơ”

20


Sáng kiến kinh nghiệm
Tác giả: Nguyễn Thị
Châu
+ Nếu trẻ hát sai về giai điệu: Cô hát mẫu trọn vẹn câu hát đó rồi bắt giọng cho trẻ
hát lại đến hết bài.
+ Nếu trẻ hát sai lời ca: Cô có thể đọc lại lời kết hợp hát mẫu rồi bắt giọng cho trẻ
hát lại câu sai và đến hết bài.
- Cô đan xen các hình thức tổ chức, lớp, tổ, nhóm.
HĐ2: TCÂN: Tai ai tinh

(Nội dung kết hợp)
- Cô dẫn dắt giới thiệu trò chơi: Các con rất ngoan cô đã chuẩn bị cho các con một
món quà rất to. Các con có muốn biết đó là món quà gì không?
+ Cô có gì đây?
+ À! Ngôi nhà này gồm có mấy ô cửa? ( Cô cho trẻ đếm).
- Ngôi nhà của cô có 3 ô cửa ( Hỏi màu của các ô cửa).
- Các con ạ! Mỗi ô cửa đều có một điều kỳ diệu đó là còn biết phát ra âm thanh.
Nhiệm vụ của các con là lắng nghe âm thanh phát ra từ ô cửa đó là âm thanh của
dụng cụ nào? Các con đã biết cách chơi chưa?
- Cô tổ chức cho trẻ chơi 3-4 lần.
3. Kết thúc:
- Cô động viên khen ngợi trẻ.
Để thu hút vào giờ học và giúp trẻ làm quen với hoạt động âm nhạc được tốt hơn,
giáo viên cần đầu tư, nghiên cứu, sáng tạo trong phương pháp dạy học. Luôn luôn
học hỏi, trao đổi kinh nghiệm, học tập các phương pháp, hình thức đổi mới. Vào
đầu giờ học cô có thể trò chuyện về chủ đề, xem vật thật, tranh ảnh... có chủ đề
theo nội dung bài dạy để dẫn dắt trẻ tới tác phẩm, vào bài học một cách nhẹ nhàng,
linh hoạt không gò bó trẻ...
Ví dụ 2: Hoạt động âm nhạc
Chủ đề: Ngày tết vui vẻ
“Vì một thế giới trẻ thơ”

21


Sáng kiến kinh nghiệm
Tác giả: Nguyễn Thị
Châu
Nội dung trọng tâm: Dạy vận động minh họa: “ Xúc sắc xúc sẻ”.
Nội dung kết hợp: Nghe hát : “ Chúc tết”.

1. Ổn định tổ chức:
- Cô tập trung trẻ lại gần cô.
- Giới thiệu khách, cho trẻ chào khách.
- Cho trẻ chơi trò chơi: “Tập tầm vông”. Cô cho trẻ đoán :
+ Cái gì đây?
- À. Đúng rồi. Đó chính là xúc sắc đấy! Các con ạ bài hát xúc sắc xúc sẻ các con
đã được học rồi đấy. Và bây giờ cô con mình sẽ biểu diễn thật hay bài hát này nhé!
- Cô và trẻ hát. Hỏi trẻ tên bài hát ?
2. Nội dung chính:
HĐ1: Vận động minh họa bài: Xúc sắc xúc sẻ
( Nội dung trọng tâm)
* Cô vận động mẫu:
- Lần 1: Cô vận động cùng nhạc.
+ Cô vừa vận động bài hát gì?
- Lần 2: Cô vận động không nhạc, cô vận động chậm.
+ Cô đã vận động xong rồi. Cô thấy các bạn cũng đang rất muốn vận động
đấy! Nào bây giờ cô mời tất cả các con cùng hát và vận động cùng cô nhé!
* Cô cho trẻ vận động:
- Lần 3: Cô và trẻ vận động không nhạc:
- Lần 4: Cô và trẻ vận động cùng nhạc.
- Sau đó cô đan xen các hình thức tổ, nhóm, cá nhân, cả lớp lên thực hiện vận
động. (Cô chú ý sửa sai cho trẻ nếu có).
“Vì một thế giới trẻ thơ”

22


Sáng kiến kinh nghiệm
Châu
Cách sửa:

Tác giả: Nguyễn Thị

+ Nếu trẻ vận động sai: Cô vận động mẫu trọn vẹn câu hát đó đến hết bài.
HĐ2: Nghe hát: Chúc tết
(Nội dung kết hợp)
- Cô tạo tình huống bất ngờ cho trẻ, hôm nay cô mặc quần áo đẹp để đi chúc tết. Và
cô sẽ hát tặng các con nghe bài hát: “Chúc tết”.
- Lần 1: Cô hát cùng nhạc
+ Hỏi trẻ tên bài hát?
- Lần 2: Cho trẻ xem video bài hát trên màn hình tivi.
- À! Các con vừa xem các bạn nhỏ thể hiện bài hát rất là hay đấy. Trong bài:
+ Các bạn nhỏ chúc ai?
+ Các bạn chúc như thế nào?
- À! Các bạn nhỏ trong bài hát rất ngoan, các bạn đã chúc ông, bà, cha, mẹ của
mình thật mạnh khỏe và sống thật lâu.
- Cho trẻ nói lời chúc .
- Lần 3: 2 cô hát trẻ hưởng ứng.
- Cô động viên khen ngợi trẻ.
3. Kết thúc
Cho trẻ gửi lời chúc đến toàn thể các bác, các cô.

Muốn một giờ hoạt động âm nhạc đạt kết quả cao đòi hỏi cô giáo phải hát đúng
nhạc, có sử dụng đàn, đầu đĩa, nhạc cụ để trẻ được làm quen với nhạc, cô hát càng
hay càng thu hút trẻ vào giờ học. Cô hát phải thể hiện tình cảm sắc thái của bài
hát..Trẻ hát đúng, hát hay chưa đủ mà còn dạy trẻ vận động theo nhạc, biết phối
hợp âm nhạc nhịp điệu. Trẻ vừa hát vừa vận động theo nhạc giúp trẻ biết cảm nhận
“Vì một thế giới trẻ thơ”

23

Sáng kiến kinh nghiệm
Tác giả: Nguyễn Thị
Châu
về âm nhạc, trông trẻ thật hồn nhiên dễ thương. Có thể cho trẻ mặc trang phục theo
bài hát, giúp trẻ biết trang phục của một số vùng miền theo nội dung bài hát. Khi
chọn bài hát nghe tôi chọn bài hát có nội dung phù hợp toát lên nội dung chính của
bài dạy hát.
Để tăng phần hấp dẫn của giờ học cho trẻ chơi trò chơi âm nhạc nhằm phát triển
năng khiếu, ôn luyện kiến thức kỹ năng cho trẻ về âm nhạc. Sự phản ứng âm thanh
khác nhau để phát triển khả năng nghe nhạc của trẻ. Cô hướng dẫn cách chơi rõ
ràng, cụ thể, dần dần nâng cao yêu cầu của trò chơi. Tôi cho số đông trẻ được tham
gia chơi, tôi nhận thấy một giờ hoạt động âm nhạc cần đảm bảo các nội dung: Ca
hát, vận động theo lời ca, trẻ được nghe hát và được chơi trò chơi âm nhạc. Trong
một tiết học được tổ chức thực hiện như trẻ được chơi với cô, được gần gũi trò
chuyện vơi cô, không gò bó trẻ. Về đội hình không cứng nhắc như trước đây, có thể
cho trẻ thay đổi nhiều đội hình khác nhau: Hình tròn, chữ u, tự do... để trẻ được
thoải mái hoạt động nhanh nhẹn. Trong giờ hoạt động âm nhạc cần cho trẻ làm
quen với một số bài hát khác, có nội dung phù hợp và phù hợp với lứa tuổi có thể
do cô sáng tác hoặc sưu tầm.
Trong giờ học tôi luôn tuyên dương kịp thời những cháu hát đúng, hát hay, vận
động thành thạo theo lời ca nhằm khuyến khích trẻ học tốt hơn. Tuyệt đối không
chê trẻ, tôn trọng trẻ, nhẹ nhà sửa sai đối với những trẻ thực hiện chưa đúng. Việc
dạy học phụ thuộc vào việc giáo dục. Do đó nội dung các bài dạy không chỉ đơn
thuần là một nội dung cần dạy cho trẻ mà còn là một phương tiện giáo dục. Vì vậy
tôi luôn quan sát và nhận xét xem trong quá trình học tập trẻ có hoạt động không?
Có thích thú không? Tìm hiểu nguyên nhân vì sao trẻ không hoà đồng chùng bạn
để có hướng tìm cách đưa trẻ hoà nhập với bạn bè, dân dần tôi thấy trẻ rất thích học
giáo dục âm nhạc.

6. Tổ chức tốt một số trò chơi phục vụ âm nhạc
Đối với trẻ thơ, được hoạt động với âm nhạc thông qua các trò chơi là một

“Vì một thế giới trẻ thơ”

24


Sáng kiến kinh nghiệm
Tác giả: Nguyễn Thị
Châu
biện pháp hữu hiệu nhất: “ Học mà chơi, chơi mà học”. Trò chơi đã trở thành
phương tịên để đem đến cho trẻ các yếu tố diễn tả của nghệ thuật sinh động, nó có
tác dụng mạnh mẽ nhưng lại đến với trẻ một cách nhẹ nhàng, thoả mái.
Hiện nay, trò chơi âm nhạc được coi là một trong các hình thức vận động theo
nhạc của chương trình giáo dục âm nhạc Mầm non. Nó có vai trò quan trọng giúp
trẻ luyện tai nghe nhạc, củng cố ca hát, tạo cảm giác nhịp điệu, phát triển năng
khiếu âm nhạc. Các yếu tố đó góp phần làm cho trẻ cảm thụ âm nhạc, nhất là ở lứa
tuổi mẫu giáo bé.
Mỗi loại trò chơi đều có ý nghĩa giúp trẻ phát triển trí tuệ, tạo cho trẻ có
những phản xạ nhanh, nhạy, có tác dụng trong việc củng cố và tiếp thu những nội
dung giáo dục. Đặc biệt trò chơi âm nhạc còn rèn luyện cho trẻ có kĩ năng thông
qua tai nghe âm nhạc.
Chính vì vậy tôi đã tìm tòi, sáng tác, cải biên một số trò chơi nhằm làm
tăng thêm sự phong phú âm nhạc cho trẻ.
a. Trò chơi: “Tai ai tinh”
Trò chơi tạo cho trẻ sự tập trung chú ý lắng nghe các âm thanh của các nhạc cụ
khác nhau và trẻ hứng thú được khám phá, trải nghiệm các nhạc cụ.
- Chuẩn bị : Một số loại nhạc cụ như : Trống, phách, xắc xô…..
- Cách chơi : Trẻ nghe và phân biệt âm thanh của các loại dụng cụ. Cô giới thiệu

cho trẻ biết từng loại dụng cụ và cho trẻ nghe âm thanh của các loại dụng cụ đó.
b. Trò chơi: “ Nghe giai điệu đoán tên bài hát”
Trò chơi giúp rèn luyện trí nhớ âm nhạc.
- Chuẩn bị: Một số các bài hát ngắn, trẻ đã thuộc, phù hợp với chủ đề.
- Cách chơi: Cô mở bản nhạc cho trẻ nghe và cho trẻ đoán tên bài hát đó.
c. Trò chơi làm quen với độ cao âm thanh như: “Meo mèo” ứng với cao độ “ Sol
Mì”. Trò chơi phân biệt được độ cao âm thanh của tiếng vịt kêu “ Cáp cáp cáp”
Cao hơn “Cạp cạp cạp”…..
“Vì một thế giới trẻ thơ”
25