skkn một số biện pháp xây dựng môi trường chữ góp phần tạo tâm thế tiền đọc viết cho trẻ 5 tuổi

I. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề.
Trong mỗi chúng ta hẳn ai cũng rất đỗi quen thuộc với một câu nói , một
câu khẩu hiệu vàng ngọc của Chủ tịch Hồ Chí Minh
“Vì lợi ích mười năm trồng cây
Vì lợi ích trăm năm trồng người”
( Hồ chí Minh )
Câu nói bất hủ ấy từ lâu đã trở thành chân lý và hằn sâu trong mỗi con tim,
khối óc của mỗi chúng ta. Chính vì lẽ đó, đào tạo thế hệ trẻ phát triển thành
những con người toàn diện là trách nhiệm của toàn xã hội, của mỗi nhà trường,
trong đó giáo viên mầm non là người khởi đầu cho sự nghiệp trồng người:
“Người đặt những viên gạch đầu tiên cho một công trình vững chắc
Người gieo những hạt giống đầu tiên cho mầu xanh của tương lai”
Điều đó một lần nữa khẳng định vị trí, vai trò then chốt của người giáo viên
Mầm non, Vì thế trong tôi luôn đặt câu hỏi: Mình đã làm gì? Đang làm gì? Và sẽ
làm gì cho sự nghiệp trồng người của đất nước?
Hoạt động làm quen chữ cái không ngừng có ý nghĩa và tác dụng to lớn
trong giáo dục nhằm phát triển toàn diện cho trẻ về mọi mặt như: Trí tuệ, đạo
đức, thẩm mỹ. Đặc biệt môn làm quen chữ cái giúp trẻ phát triển ngôn ngữ. Mặt
khác nó còn giúp trẻ nhận biết thế giới xung quanh, giúp trẻ giao tiếp với mọi
người. Có thể nói môn làm quen chữ cái là tiền đề vững chắc giúp trẻ mẫu giáo
lớn bước vào trường phổ thông với một tâm thế tự tin, vững vàng. Qua đó giáo
dục tình cảm và phát triển tư duy mở rộng vốn hiểu biết của trẻ, góp phần vào
việc phát triển nhân cách toàn diện, chuẩn bị cho trẻ một hành trang tiếng việt
vững chắc để trẻ bước vào lớp 1.
Đối với trẻ mẫu giáo khi bước vào tiểu học là một bước ngoặt lớn, và điều
quan trọng nhất là ở đây ai sẽ là người giúp trẻ vượt qua những cái khó khăn đó?
Không ai khác chính là các cô giáo, phụ huynh và bản thân trẻ. Ở mẫu giáo trẻ
đang quen với vui chơi là hoạt động chủ đạo, nhưng khi trẻ vào tiểu học thì học
tập lại là vai trò chủ đạo nên việc cho trẻ làm quen với chữ cái ở trẻ mẫu giáo
không phải là đưa chương trình tiếng việt của lớp 1 vào dạy, mà ở đây trẻ mẫu

giáo 5 tuổi được sử dụng các yếu tố vui chơi và các nhiệm vụ học tập sáng tạo
thông qua các hoạt động học tập. Nhờ giáo viên biết linh hoạt trong tiết dạy lấy
trẻ làm trung tâm cho mọi hoạt động, biết khơi gợi lòng say mê, sự hứng thú của
trẻ về bộ môn làm quen chữ cái.
Bản thân tôi là một giáo viên được nhà trường phân công công tác giảng
dạy trẻ ở độ tuổi 5-6 tuổi( Lá 2). Qua tình hình thực tế ở trường, ở lớp tôi phụ
trách cho thấy tỉ lệ nhận biết và phát âm của 29 chữ cái còn thấp, việc cho trẻ
làm quen với 29 chữ cái còn mang tính chất hoạt động biệt lập, chưa đáp ứng
với yêu cầu đổi mới của giáo dục mầm non trong tổ chức các hoạt động cho trẻ
làm quen với chữ cái.
Chính vì vậy trẻ 5 tuổi phải được phát triển một cách toàn diện nhất,
trong đó dạy trẻ việc tạo tâm thế tiền đọc viết là vô cùng quan trọng nhằm chuẩn
bị cho trẻ vào học lớp 1, vì vậy những người làm công tác giảng dạy cần nâng
1


cao hơn nữa trách nhiệm của mình. Qua những năm trực tiếp giảng dạy, tôi nhận
thấy rằng trẻ làm quen chữ cái không phải là việc dễ làm, nó đòi hỏi người giáo
viên phải kiên trì, chịu khó, biết vận dụng những linh hoạt sáng tạo trong quá
trình lên lớp, đặc biệt là trong việc tạo môi trường chữ phong phú quanh trẻ,
giúp trẻ lĩnh hội đầy đủ kiến thức của bộ môn nói riêng và góp phần vào việc
phát triển ngôn ngữ cho trẻ nói chung. Tất cả những điều đó thôi thúc tôi chọn
đề tài: “ Một số biện pháp xây dựng môi trường chữ, góp phần tạo tâm thế
tiền đọc viết cho trẻ 5 tuổi”.
2. Mục đích nghiên cứu :
Khảo sát việc xây dựng môi trường chữ cho trẻ Mẫu giáo lớn ở trường
Mầm Non Định long từ đó tìm biện pháp góp phần nâng cao chất lượng hoạt
động làm quen chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi lá 2 tại trường Mầm non Định Long.
3. Đối tượng nghiên cứu:
-Trẻ 5-6 tuổi tại trường mầm non Định Long ( Lớp lá 2)

4. Phương pháp nghiên cứu
a, Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận:
b, Nhóm phương pháp thực tiễn:
c, Phương pháp thực nghiệm.
d, Phương pháp toán thống kê.
II NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận
Mục tiêu của giáo dục mầm non là giúp trẻ phát triển về thể chất, tình
cảm, Trí tuệ, Thẩm mỹ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách chuẩn
bị cho trẻ em vào lớp 1 ( Điều 22 - luật giáo dục 2006). Trong đó hoạt động chữ
cái là một trong những hoạt động đóng vai trò hết sức quan trọng đối với trẻ 5
tuổi.
Việc hướng dẫn cho trẻ 5-6 tuổi “ làm quen chữ cái” là cơ hội tốt để sớm
hình thành những năng lực hoạt động ngôn ngữ, thái độ, phát triển trí tuệ và kỹ
năng làm quen với chữ cái. Qua đó giáo dục tình cảm tư duy, mở rộng vốn hiểu
biết của trẻ góp phần vào việc phát triển nhân cách toàn diện. Cho trẻ làm quen
chữ cái là chuẩn bị các kĩ năng tiền biết đọc, viết và đặc biệt là nhận biết các chữ
cái cho trẻ 5 tuổi, chuẩn bị cho trẻ một hành trang “ tiếng việt” vững chắc để trẻ
bước vào lớp 1
Trong quá trình thực hiện chương trình giáo dục mầm non mới dạy trẻ 5
tuổi lâu nay , cô giáo thường quan tâm nhiều đến đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho
hoạt động có chủ đích, chưa thực sự chú tâm đến việc xây dựng môi trường chữ
xung quanh trẻ, chưa dạy theo khả năng của trẻ, còn dạy đại trà theo kế hoạch
mình đã xây dựng từ đầu năm học. ở các mảng tường, các góc chơi lớn, tên các
góc chơi chủ yếu để trang trí lớp học, vì các chữ thường dùng là các chữ bay
bướm, cách điệu không phù hợp vói trẻ. Tên các góc chơi thường ghi trực tiếp
không gần gũi với trẻ như: góc học tập, góc phân vai….không gây được sự hứng
thú ở trẻ. Có những tuýp chữ để từ đầu năm dến cuối năm vẫn không thay đổi, vì
vậy không tạo được cảm giác mới mẻ để kích thích tính tò mò khám phá và làm
quen chữ mới của trẻ. Nhiều tuýp chữ chỉ dùng cho người lớn đọc, không có tác

2


dụng với trẻ vì không có hình ảnh minh họa. Chữ cho trẻ làm quen chủ yếu là
chữ in thường, còn chữ in hoa, chữ viết thường chỉ được giới thiệu qua trong
hoạt động có chủ đích. Việc khai thác công nghệ thông tin và trò chơi lấy ý
tưởng trong các chương trình còn hạn chế và chưa được phong phú.
Việc nhận biết, làm quen chữ in thường, in hoa và viết thường ở trẻ còn
nhiều mặt hạn chế. Trẻ hoạt động hoàn toàn thụ động, trẻ là người lĩnh hội kiến
thức (nghe), còn cô là người truyền tải kiến thức (nói). Hầu hết trẻ không nhận
thức được thứ tự chữ cái trong từ.Trẻ chưa hiểu mối quan hệ giữa từ và lời nói.
Sự phối kết hợp giữa phụ huynh với giáo viên để dạy trẻ chưa theo một
phương pháp nhất định. Phụ huynh chủ yếu là quan tâm đến việc ăn ngủ của trẻ,
chưa hiểu được việc tạo môi trường chữ xung quanh trẻ có tác dụng quan trọng
trong việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 tuổi như thế nào.
2. Thực trạng nghiên cứu.
2.1. Thuận lợi :
- Lớp được trang bị ti vi, máy vi tính, để trẻ được tiếp cận với việc làm
quen chữ cái qua các trò chơi trên máy.
- Nhà trường thường xuyên đầu tư các đồ dùng, đồ chơi cũng như các
nguyên vật liệu để giáo viên trang trí lớp tạo môi trường cho trẻ học tập.
- Đa số phụ huynh quan tâm đến việc học của con cái.
- Bản thân là một giáo viên dạy lớp 5 tuổi nhiều năm nên đã nắm vững nội
dung, phương pháp hình thức đổi mới của môn học làm quen chữ cái, nhiệt
tình, yêu nghề, tích cực trang trí môi trường lớp tạo nhiều góc mở cho trẻ hoạt
động.
- Hàng năm chúng tôi được học lớp chuyên đề của phòng, nhà trường tổ
chức và các tiết dạy thực hành. Đó cũng là điều kiện để tôi được học tập, củng
cố thêm kiến thức phục vụ cho tiết dạy của mình.
2. 2. Khó khăn

Bên cạch những thuận lợi còn có những khó khăn nhất định như :
- Đồ dùng đồ chơi phục vụ cho môn làm quen chữ cái chưa phong phú, đa
số là các đồ dùng, đồ chơi đã cũ nên không hấp dẫn trẻ.
- Trẻ phát âm còn ngọng nhiều, đặc biệt là chữ : n, l, x, s.....
- Phụ huynh nông thôn bận nhiều việc đồng áng cho nên không hỗ trợ
được nhiều cho giáo viên trong việc rèn khả năng nhận biết chữ và phát âm ở
trẻ, một số trẻ do bố mẹ đi làm ăn xa ở với ông bà nên việc dạy trẻ còn theo
kiểu xưa củ
Đứng trước những thuận lợi và khó khăn của lớp như vậy đã khiến tôi
trăn trở suy nghĩ : mình phải làm gì để đáp ứng nhu cầu giáo dục của xã hội và
sự tin yêu của phụ huynh học sinh
3.3. Kết quả thực trạng
Từ thực trạng trên, trong năm học 2016 - 2017 tôi đã đề ra nội dung bài
tập để tiến hành khảo sát chất lượng hoạt động làm quen với chữ cái của trẻ. Kết
quả khảo sát bài tập như sau:

3


*Về phía học sinh: Với tổng số trẻ là 30/30 cháu
Sĩ
Đầu năm
số
Nghe
Nói
Đọc
Đ
CĐ
Đ
CĐ

Đ
CĐ
30
22
8
19
11
13
17
Tỉ lệ (%)
73
27
63
37
43
57
Từ bảng khảo sát trên cho thấy, tỉ lệ đạt trên trẻ còn thấp, tỉ lệ chưa đạt ở trẻ
còn cao so với yêu cầu.
Vì thế, tôi đã trăn trở và tìm ra “ Một số biện pháp xây dựng môi trường
chữ, góp phần tạo tâm thế tiền đọc, tiền viết cho trẻ 5 tuổi”.
3. Một số biện pháp xây dựng môi trường chữ, góp phần tạo tâm thế
tiền đọc, tiền viết cho trẻ 5 tuổi
Biện pháp 1. Xây dựng môi trường tích cực, tạo tâm thế tiền đọc viết
cho trẻ
Tuổi mầm non là bậc thang đầu tiên, làm nền móng cho những bậc thang tiếp
theo của cuộc đời người, nhiều nhà khoa học đã nói đến sự cần thiết và vai trò
của trường mầm non trong việc phát triển cũng như chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1.
Bản thân được phân công chủ nhiệm lớp 5 -6 tuổi trong nhiều năm học
liên tục, tôi luôn thực hiện nghiêm túc “ Chỉ thị 2325/CT-BGDĐT ngày
28/6/2013 của Bộ giáo dục và đào tạo về việc chấn chỉnh tình trạng dạy học

trước chương trình lớp 1: “Chỉ đạo các cơ sở giáo dục mầm non thực hiện
nghiêm túc Chương trình giáo dục mầm non dành cho trẻ theo từng độ tuổi;
Tuyệt đối không tổ chức dạy trước chương trình lớp 1 cho trẻ; không yêu cầu trẻ
tập tô, tập viết chữ; đồng thời, hướng dẫn, tư vấn cho các bậc cha mẹ về các
biện pháp chăm sóc, giáo dục trẻ phát triển toàn diện, chuẩn bị tâm thế sẵn
sàng đi học lớp 1”. Chính vì lẽ đó việc tạo tâm thế tiền đọc viết cho trẻ càng trở
lên vô cùng quan trọng.
Để vào lớp 1, trẻ cần được chuẩn bị tâm lý sẵn sàng đi học – hay còn gọi
là "độ chín muồi". Vì thế một trong những yêu cầu quan trọng để giúp trẻ vào
học tốt chương trình tiểu học là cần:
1.1. Chuẩn bị cho việc học đọc.
Cho trẻ làm quen với chữ cái trong các hoạt động vui chơi. Trẻ biết gọi
tên, nhận biết nhanh các chữ cái. Làm quen cách đọc các từ, câu đơn giản như
hướng dẫn trẻ đọc tên trẻ, gọi tên một số đồ vật được ghi trên những đồ dùng cá
nhân, bảng chữ ghi tên đồ vật thường dùng (như bút chì, giấy, góc sách), nhận
biết và viết tên của bản thân.
Mặt khác tôi đã trao đổi với các bậc phụ huynh, nên đọc sách cho trẻ nghe
thường xuyên, có thể sử dụng các giờ như dạo chơi ngoài trời, trước giờ
ăn,....Khi trẻ nghe và nhìn cách mẹ đọc sách trẻ có thể học được những kiến thức
từ nội dung sách, cách sử dụng sách và nguyên tắc đọc, hướng dẫn trẻ ý thức giữ
gìn và bảo vệ sách. Cần lựa chọn những sách có hình ảnh sinh động ngoài bìa
nhằm gây hứng thú cho trẻ đối với sách.
4


Tôi thường xuyên dạy trẻ cách cầm sách, giở sách, cách lật mở các trang
sách. Dạy trẻ cách lật mỏ từ trang trước ra trang sau, đọc từ hàng trên xuống
hàng dưới, từ trái qua phải.
Ví dụ: Với bài thơ: “Cô giáo của con” Tôi yêu cầu trẻ đọc từ đầu tựa đề bài thơ “
Cô giáo của con.. Mỗi khi vào lớp…Ai mà chẳng quý.” lần lượt như vậy từ hàng

trên xuống hàng dưới, từ trái qua phải cho đến hết bài thơ. Hay truyện “ Vịt con
đi học” tôi cũng làm tương tự như vậy.
Thông qua việc đọc sách trẻ khám phá các ký hiệu và mẫu chữ khác nhau,
kích thích sự tò mò tìm hiểu các từ và chữ.
1.2 Chuẩn bị cho việc học viết
Chơi các trò chơi luyện ngón tay nhằm rèn luyện vận động của các cơ
nhỏ và sự khéo léo của các ngón tay, sự phối hợp tay mắt như chơi buộc dây, cài
cúc, xếp hột hạt, chơi lăn bóng, chuyền bóng, ném trúng đích,...

Trẻ tham gia chơi trò chơi xếp hột hạt
Ví du: Các con xếp cho cô nhóm chữ chữ “ a,ă,â” vừa yêu cầu trẻ cô vừa phân
tích cấu tạo của chữ “ a,ă,â” qua việc học bằng chơi, chơi mà học vì thế trẻ sẽ
ghi nhớ hơn và những chữ cái khác cô cũng làm tương tự.
Tổ chức các hoạt động tạo hình như vẽ tranh, nặn, xé dán, đồ, in hình, vò giấy,..
đặc biệt các hoạt động có sử dụng bút, giấy như làm sách, hoàn thiện bức tranh
+ Hướng dẫn trẻ biết làm một số đồ chơi đơn giản từ nguyên vật liệu thiên
nhiên (quấn kèn từ lá cây, làm con chuồn chuồn, gấp tàu, máy bay,
Để bổ trợ cho các việc làm trên tôi đã chủ động xây dựng môi trường
giàu văn học tại lớp của mình như: Cung cấp cho trẻ nhiều sách truyện, tạp chí,
báo; tặng trẻ sách, truyện nhân ngày sinh nhật, ngày lễ. Từ đó sách sẽ trở lên đặc
biệt và thu hút, lôi cuốn trẻ.
Mọi hoạt động của lớp tôi đều lấy trẻ làm trung tâm, khi trò chuyện cùng
trẻ tôi viết ra những điều trẻ kể về bức tranh, nội dung câu chuyện để trẻ có thể
xem lại dưới dạng ngôn ngữ viết sau này, cô cùng với trẻ đóng lại thành quyển
sách, sau đó cô đọc lại cho trẻ nghe.
Biện pháp 2. Xây dựng môi trường chữ ở lớp học
2.1. Xây dựng môi trường chữ trong lớp học:
Đối với trẻ mẫu giáo, môi trường là một vấn đề hết sức quan trọng nhằm
kích thích cho trẻ hứng thú hoạt động và với trẻ mầm non lớp học chính là mái
5

nhà thứ hai của trẻ. Cảm giác đầu tiên khi bé bước vào cửa lớp, phản xạ đầu tự
nhiên của bé là nhìn xung quanh xem có gì đẹp, có gì mới lạ không. Vì vậy, các
mảng chính trong lớp học đó là các góc hoạt động là đối tượng đầu tiên trẻ nhìn
khi vào lớp. để trẻ hứng thú với các mảng hoạt động, tôi đã tập trung trẻ cùng
tham gia thảo luận dưới dạng kể chuyện sáng tạo. Cuối cùng cô và trẻ đi đến
thống nhất chọn tên từng góc chơi mỗi khi chuyển sang một chủ đề mới. Các
tuýp chữ có tên gọi ngây thơ, ngô nghĩnh, gần gũi trẻ và phải có hình ảnh minh
họa cho các tiêu đề ấy. Như vậy sẽ thu hút được sự chú ý của trẻ, từ đó mục đích
ôn luyện chữ đã học, cung cấp vốn từ cho trẻ đạt hiệu quả tối đa
Ví dụ: Chủ đề “Nghề nghiệp” tôi và trẻ cùng nhau trò chuyện về các
ngành nghề trong xã hội, sau đó hướng trẻ vào câu chuyện: bạn búp bê đang bị
ốm , nhưng bạn ý không biết phải đi khám bệnh ở đâu vì phòng khám của lớp
mình chưa mở và chưa có tên, búp bê rất muốn chúng ta đặt tên cho phòng khám
đấy? Nào chúng mình cùng nghĩ một cái tên thật hay và ý nghĩa để đặt nhé. Trẻ
suy nghĩ và đưa ra ý kiến của mình như: Bệnh viện của búp bê, Bệnh viện vui
vẻ, Phòng khám đa khoa…với nhiều cái tên ngộ nghĩnh như vậy và cả quá trình
cô đàm thoại, trò chuyện cùng trẻ sẽ thôi thúc trẻ phải tư duy xem mình đã đi
siêu thị chưa, đã nghe thấy cái tên đó chưa và ngẫu nhiên đã cung cấp vốn từ
cho trẻ.

Cô và trẻ cùng đàm thoại đặt tên cho góc chơi
Hay với các góc khác cũng vậy, cô và trẻ cũng đàm thoại, thoải mái trao
đổi để đặt tên như: “kiến trúc sư tí hon, bé tập làm thợ xây, ngôi nhà mơ ước,
thành phố tương lai (đối với góc xây dựng). Từ những tên gọi gần gũi với trẻ
mà chính cô và trẻ đặt tên, đã kích thích trẻ ghi nhớ từ đó lâu hơn và trẻ đã phần
nào hiểu về từ đó.
Khi trang trí tên gọi các góc, tôi thường lựa chọn cỡ chữ cho phù hợp với
góc, dán chữ ở độ cao vừa tầm nhìn của trẻ dễ nhìn thấy. Đặc biệt kiểu chữ phải

chuẩn, hầu hết các chữ này tôi thường để ở dạng chữ in thường, với màu sắc đẹp
phù hợp với mảng hoạt động và hình ảnh minh họa của góc. Còn mảng hoạt
động của trẻ ở phía dưới tôi thường gài nhựa trong, các chữ rời với mầu sắc
khác nhau như chữ in thường, viết thường để trẻ cùng bắt chước cô ghép tên
góc. Khi chơi tôi thường hỏi chữ cái đầu tiên của từ là chữ gì? Chữ cái nào trong
từ đã học rồi? Làm như vậy trẻ nhớ các từ đó rất lâu và lại một lần nữa trẻ được
6


luyện phát âm, đặc biệt có trẻ đã thao tác ghép chữ nhiều lần thành quen và đã tự
ghép mà không cần mẫu của cô.
Ngoài ra tôi thường thay đổi tên gọi hình ảnh và các góc cho phù hợp với
từng chủ đề và tạo sự mới mẻ khoảng không gian hấp dẫn mỗi khi trẻ đến lớp:
VD: Góc gia đình: Tôi thống nhất với trẻ đặt tên góc: tổ ấm gia đình, mái
ấm lá 2. Trẻ được làm quen với từ tổ ấm , và biết được từ “tổ ấm” có chữ cái
đầu tiên là chữ t, chữ đã học là chữ: ô, a . ...Như vậy, qua mỗi chủ đề tôi lại cung
cấp thêm cho trẻ nhớ và tự viết được nhiều từ mới và ôn luyện nhiều chữ cái đã
học.
*Phát triển ngôn ngữ và làm giàu vốn từ cho trẻ qua việc gắn tên, gắn kí
hiệu vào các đồ dùng đồ chơi trong lớp và các giá góc:
Như chúng ta đã biết, đặc điểm tâm lý của trẻ mầm non là dễ nhớ dễ
quên. Vì vậy, các kiến thức mới cung cấp cho trẻ nếu không thường xuyên ôn
luyện trẻ sẽ nhanh chóng quên ngay khi lĩnh hội các kiến thức khác.
Mặt khác, khi trẻ hoạt động trẻ thường cất đồ dùng đồ chơi nhanh nhưng
không ngăn nắp, giáo viên thường mất nhiều thời gian sắp xếp lại đồ chơi cho
trẻ sau khi chơi. Như vậy rất vất vả cho cô mà trẻ lại không có thói quen lao
động tự phục vụ. Đặc biệt không được làm quen với tên gọi các từ hay các chữ
cái tiếng Việt ghép thành từ đó.
Để khắc phục tình trạng này, tôi xếp đồ dùng đồ chơi trên giá góc gọn,
đẹp, khoa học sao cho trẻ dễ lấy, dễ cất. Các đồ dùng trên giá phải tuân theo một

trật tự nhất định. Khi gắn tên cho đồ chơi tôi thường đàm thoại với trẻ:
VD: Với đồ chơi: con thỏ, cái làn . Tôi hỏi trẻ đây là cái gì? Chúng mình
nhìn xem cô viết (hoặc ghép) từ thỏ cho chúng mình xem nhé. Chữ cái đầu tiên
trong từ “con thỏ” và các chữ cái còn lại trên giá đồ chơi. Nhiều lần như vậy, trẻ
ghi nhớ và thuộc các ký hiệu các chữ cái và sắp xếp thành từ có thể trẻ tự đọc
được.
Đối với các ngăn giá góc, tôi vẽ ký hiệu đồ dùng đồ chơi kèm theo từ (tên
gọi của đồ dùng) và giới thiệu với trẻ:
Khi chơi tôi thường trò chuyện với trẻ: Đây là khối gì? Dưới khối chữ
nhật có từ: “khối chữ nhật” và trong từ “khối chữ nhật” có chữ cái nào đã học?
chữ cái đầu tiên của từ là chữ k, sau đó đến chữ h, tiếp đó là ?.
Như vậy, hàng ngày trẻ được chơi, được nhìn thấy từ, thứ tự các chữ cái
trong từ, dần dần trẻ thuộc từ đó, có thể tự viết hoặc ghép chữ cái rời thành từ đó
và phát âm, “đọc” rất thành thạo.
Việc ghép tên các đồ vật đồ chơi trong lớp không những tác động lên giác
quan của trẻ để nhớ các chữ các từ lâu và chính xác mà còn giúp cho hoạt động
có chủ định làm quen với chữ cái được ôn luyện củng cố một cách thoải mái nhẹ
nhàng.
VD: Trong chủ đề gia đình: cô dạy trẻ làm quen chữ: a, ă, â. Khi tổ chức
hoạt động có chủ đích, tôi cho trẻ ôn bằng cách: Tôi chuẩn bị các đồ vật có gắn
từ tương ứng như: cán làn, cái bàn, ấm pha trà. Tôi yêu cầu trẻ tìm chữ vừa học
(a, ă, â) trong các từ gắn với đồ vật ở xung quanh lớp.Và như vậy, trẻ hoạt động
rất tích cực, vận động thoải mái và tập trung chú ý cao độ để trẻ tìm thấy chữ đã
7


học trong “thế giới của người lớn”. Ra ngoài cuộc sống gặp những hình ảnh
băng zôn, cá từ, các chữ trên đường trẻ sẽ tự tin hơn, mở rộng hiểu biết hơn về
từ, chữ Tiếng Việt của mình.
Qua các chủ đề, mỗi khi thay đổi đồ dùng đồ chơi, thay đổi các tiêu đề

trên giá đồ chơi, tôi lại giới thiệu cho trẻ đồ dùng đồ chơi mới, giới thiệu chữ
mới, từ mới. Kết hợp áp dụng thực tế bên ngoài xã hội, cùng với việc giới thiệu
chữ cái của cô, trẻ có thể đọc nhiều từ trong sách báo và thực tế và tôi thấy rằng
đó thực sự là môi trường phong phú và có hiệu quả.
*Thu hút trẻ tham gia tạo môi trường chữ trong góc TH, góc sách, góc
thư viện nhằm phát huy tích cực hoạt động của trẻ:
Để phát huy tính tích cực của trẻ trong góc chơi, đặc biệt là góc thư viện.
Đây là nơi trẻ em được tiếp xúc nhiều với chữ cái và rèn luyện kỹ năng tiền biết
đọc, biết viết của trẻ như: cách lật mở sách, cách đưa mắt từ trái sang phải khi
đọc hoặc các từ mới như: tên truyện, tên các trang bìa, tên các album tự tạo với
các mẫu chữ khác nhau.
VD: Cô tổ chức cho trẻ cùng làm album và truyện tranh chữ to theo chủ
điểm. Nếu là chủ đề “thế giới động vật|” cô và trẻ sưu tầm album về các con:
chó mèo, gà, vịt. Tôi yêu cầu trẻ tìm các chữ trong họa báo cắt và ghép từ “con
mèo”, “con chó” dán dưới hình ảnh các con vật tương ứng. Một điều tôi luôn lưu
ý nhắc trẻ là phải ghép chữ lần lượt từ trái sang phải, hết chữ này đến chữ khác,
hết từ này đến từ khác bên cạnh phía phải, và sau đó tôi yêu cầu trẻ phát âm các
chữ, “đọc” các từ.
2.2. Xây dựng môi trường chữ ngoài lớp học:
Thực tế cho thấy việc đến trường ngoài hoạt động có chủ định, hoạt động
ăn, hoạt động ngủ, còn các thời gian khác trẻ hoạt động với môi trường bên
ngoài như: góc thiên nhiên, mảng tuyên truyền, khu vực để đồ dùng cá nhân của
trẻ. Đây là nơi thường xuyên hoạt động của trẻ nên có tác dụng ôn luyện, củng
cố chữ cái và từ rất tốt.
VD: ở góc tuyên truyền với phụ huynh ngoài các mảng tuyên truyền về
một số bệnh và các nội dung của chủ đề. Tôi còn tạo thêm nội dung khen trẻ
như: khen các con tô đẹp, khen các con biết giúp cô làm việc lớp, cầm đúng bút,
phát âm không bị ngọng…..và tôi ghi tên trẻ trên một băng giấy có gắn ký hiệu
được đăt ở phía dưới. Những trẻ nào được khen tôi cho trẻ tự chọn tên của mình
gắn vào, khi được tự tay chọn tên của mình trẻ rất thích và khoe với bố mẹ mình

đã được gắn tên lên bảng. Qua đó một lần nữa trẻ lại được ôn luyện chữ cái
trong tên của mình
Tại nơi để đồ dùng cá nhân của trẻ, tôi luôn gắn theo tên của trẻ. Như vậy
hàng ngày trẻ cất đồ dùng hoặc sử dụng đồ dùng vừa đúng quy định, vừa nhận
biết được tên của mình, của bạn, biết tên của mình có những chữ gì, biết thứ tự
của từng chữ từ trái sang phải như thế nào…Trẻ còn có thể viết tên của mình
vào bài trong các hoạt động tạo hình. Mỗi môi trường hoạt động của trẻ, tôi đều
chủ động tạo môi trường để trẻ có cơ hội được luyện phát âm, ôn luyện chữ đã
biết, làm quen chữ mới và từ mới một cách rất tự nhiên, thoải mái mà không gò
bó, áp đặt trẻ.
8


*Góc thiên nhiên
Đây là nơi trẻ được tiếp xúc mọi lúc, mọi nơi, mọi thời điểm trong ngày.
Tạo môi trường chữ có kèm hình ảnh, không những cho trẻ hiểu về thế giới các
loài cây, loài hoa, biết các giai đoạn phát triển của cây, sự sinh trưởng của con
vật, thử nghiệm khoa học mà còn có thể ghi chép hiện tượng mà trẻ theo dõi
hàng ngày. Tôi gắn tiêu đề cho góc là “Khu vườn của bé” và tôi làm các biển có
chữ ghi tên các loài cây có kèm theo hình ảnh. Khi cho trẻ tri giác chữ từ mỗi
hinh ảnh trong biển cắm tôi đều yêu cầu trẻ tìm đúng từ “cây hoa lao kèn”, “cây
sống đời”,…để gắn vào các cây đó, trẻ biết tên, chữ từ, của cây đó, tập “đọc”
các tên cây mà trẻ đã tìm đúng.

Các cây trong góc thiên nhiên
Và như vậy trẻ được tri giác chữ, từ có hình ảnh tương ứng, trẻ lại được ôn
luyện chữ cũ và được làm quen chữ mới ngay cả trong khi chơi, ngôn ngữ của
trẻ phát triển, vốn từ được mở rộng thêm.
Biện pháp 3. Phối kết hợp chặt chẽ với phụ huynh học sinh
Tuyên truyền với phụ huynh trong các buổi họp.

Muốn cho trẻ có hứng thú trong việc làm quen với chữ cái, thì môi trường
chữ cái xung quanh trẻ cũng vô cùng quan trọng, không những ở lớp có một môi
trường chữ cái phong phú mà ở nhà cũng phải có môi trường để trẻ trải nghiệm
một cách thường xuyên. Nhận thức được tầm quan trọng của việc làm quen chữ
cái. ngay từ đầu năm học, mới nhận trẻ, tôi đã kết hợp với phụ huynh để có biện
pháp kèm trẻ học thêm ở nhà. Ngoài các bảng tin học tập ở lớp mà giáo viên
thường vận dụng, tôi đã có kế hoạch bàn bạc, thảo luận với phụ huynh để giói
thiệu chương trình làm quen với chữ cái của lớp mẫu giáo , giới thiệu cách thức
dạy trẻ ở lớp mà giáo viên thường vận dụng. các biện pháp tạo môi trường chữ
viết xung quanh trẻ, cách đọc, cách phát âm một số chữ cái khó để phụ huynh
nắm bắt được nội dung dạy trẻ học ở nhà. Qua đó giúp phụ huynh thấy được tầm
quan trọng của việc học chữ cái, tạo đà vững chắc giúp trẻ có tâm thế tốt khi vào
lớp 1.
Khu vực tuyên truyền ngoài lớp học của trẻ là nơi không những tạo môi
trường chữ cho trẻ mà còn mang tính tuyên truyền đến các bậc phụ huynh hiểu
biết về chữ mà con em mình đang học. và từ đó phối kết hợp cho con em mình
ôn luyện, củng cố thêm chữ cái tại nhà. Tránh trường hợp cô dạy chữ đúng, phụ
huynh lại dạy chữ chưa chuẩn
VD: Chữ “x” đọc là “xờ”
9


Chữ “s” đọc là “sờ” Nhưng có phụ huynh lại dạy là “ích xì” và “ét xì”
+Chữ “q” đọc là “cu”, thì phụ huynh lại dạy đọc là “quy”
+Hay chữ l, n lại đọc là “e lờ” và “en nờ”……
Và nếu không thống nhất trẻ sẽ giao động không biết như thế nào là đúng,
hơn nữa đã đọc sai thì rất khó sửa. xác định được điều đó, mỗi khi tuyên truyền
tôi đều có hình ảnh kèm theo chữ in thường, viết thường, in hoa (Chủ yếu là chữ
in thường), tuyệt đối không viết chữ cách điệu, bay bướm.
Ở giờ đón và trả trẻ tôi thường xuyên trao đổi vói phụ huynh về sự nhận

thức, tiếp thu của con em mình để phụ huynh nắm được, biết quan tâm đến con
em mình nhiều hơn.
VD : về nhà cháu Thảo có phát âm chữ cái cho mẹ nghe không? Cháu đã
nhớ mặt chữ nhưng phát âm còn nhỏ, cháu viết được cả tên của mình vào bài vẽ
nữa đấy, tôi muốn phụ huynh cùng phối kết hợp rèn cho cháu khi ở nhà và sưu
tầm các nguyên vật liệu, phế liệu cho lớp để các cô cùng các cháu trang trí lớp,
làm đồ dùng, đồ chơi.

Giáo viên trao đổi với phụ huynh
Với một số trẻ cá biệt, chậm tiếp thu, tôi đã gặp trực tiếp phụ huynh trao
đổi và động viên phụ huynh chọn mua các quyển truyện tranh chữ to có nhiều
lời thoại để kết hợp đọc kể cho trẻ nghe, vừa cho trẻ làm quen chữ cái trong tên
các nhân vật, trong truyện hoặc qua các tờ lịch, tên các đồ dùng trong gia đình.
Như vậy việc phối kết hợp giữa gia đình và nhà trường đều tạo môi trường cho
trẻ làm quen chữ viết, giúp trẻ được trải nghiệm một cách thường xuyên, từ đó
trẻ sẽ nhớ lâu.
Biện pháp 4. Sáng tạo, sưu tầm các trò chơi sử dụng ôn luyện củng cố
kiến thức, tạo hứng thú cho trẻ.
Ngoài các hình thức trên để đưa vào dạy trẻ, tôi còn thiết kế ra một số trò
chơi và đồ dùng để tạo hứng thú cho trẻ trong và ngoài tiết học.
*Sách hình chữ cái: Đối với trẻ mầm non. Sách là một đồ chơi đặc biệt sinh
động. Trẻ không những được xem tranh, ngắm nhìn tranh mà còn được hoạt
động với nó. Chính vì thế tôi đã thiết kế làm những quyển sách hình chữ cái để
qua đó trẻ có thể nhận biết tên đồ vật, con vật, hoa quả nào có chứa chữ cái đó.
10


VD: Trong chủ điểm “trường mầm non” trẻ được làm quen chữ cái o, ô, ơ, tôi
làm quyển sách có hình chữ cái o, ô, ơ. Bên trong là những hình ảnh có chứa
chữ cái o, ô, ơ. Phía trên hình vẽ có từ đầy đủ chỉ tên các đồ vật, phía dưới là

bảng gài để gài thẻ từ giống phía trên nhưng thiếu một chữ cái đang học. (Tùy
theo chủ đề mà có thể thay thẻ từ. Khi học chữ a thì ta để thiếu chữ a, còn khi
học thiếu chữ c thì ta để thiếu chữ c, hoặc chữ i thì để thiếu chữ i,…) Nếu không
gài thẻ từ ta có thể cho trẻ lấy bút tập sao chép chữ và gắn vào. Sách này dùng
để ôn luyện củng cố chữ viết, sao chép từ, bù chữ còn thiếu, nhận biết các từ có
chứa chữ cái mang tên quyển sách đó.
* Trò chơi giúp trẻ phát triển khả năng quan sát, óc phán đoán, nhận
biết các chữ cái.
Trò chơi 1: Thi ghép tranh
Lấy ý tưởng từ việc lắp ráp tranh, nếu cứ lắp ráp không trẻ sẽ rất nhàm chán, vì
với thao tác này, trẻ được chơi rất nhiều lần, cho nên tôi đã thay thế mặt sau của
bức tranh bằng việc ghép các chữ cái
- Mục đích:
+Củng cố, ôn luyện các chữ cái đã học.
+Phát triển khả năng tư duy lôgic
- Hình thức chơi: Chơi theo cá nhân hoặc chơi theo nhóm.
- Cách chơi: tranh có nội dung của một truyện trẻ biết, được cắt ra làm nhiều
mảng, mặt sau của mỗi mảng là một chữ cái, ráp các mảng thành một nhóm chữ
cái, nhóm từ hoặc thành câu, nếu ráp đúng sẽ cho ra tranh đúng, nếu ráp lộn sai
thứ tự của các chữ cái thì mặt trước của tranh sẽ sai và trẻ phải ráp lại cho đúng.
*Trò chơi 2: Chọn chữ qua tranh
- Mục đích:
+ Rèn luyện khả năng tri giác trọn vẹn tiếng (từ)
+ Ôn luyện chữ cái
+ Rèn luyện khả năng quan sát
- Đồ dùng: 30 tờ bìa khổ 20x60 trong đó có 4 tranh
Mỗi cháu một rổ trong đó có các thẻ b – d – đ (in thường, viết thường), bút chì
30 chiếc
-Hình thức tổ chức: Chơi tập thể
Cô có bức tranh vẽ về sản phẩm của nghề nông bên trên có các từ, nhiệm vụ của

trẻ là phải quan sát từ bên trên hình vẽ xem tranh nào có chứa chữ cái vừa học
(b, d, đ) thì dùng bút chì gạch chân chữ cái đó sau đó tìm trong rổ đủ 2 kiểu chữ
dán xuống phía dưới bức tranh.
-Phạm vi sử dụng: Trò chơi này dùng cho phần ôn luyện chữ cái ở chủ
điểm “ngành nghề”, “thế giới thực vật” lồng giáo dục dinh dưỡng. Ngoài ra
cũng có thể áp dụng vào chủ điểm khác bằng cách thay tranh.
*Trò chơi giúp trẻ phân biệt chữ khó
*Trò chơi : Ai tinh mắt
- Mục đích:
+ Giúp trẻ nhận biết cái khó gần giống nhau p – q, d – b
+ Rèn luyện khả năng tri giác bằng thị giác, tri giác bằng âm thanh
11


+ Rèn luyện khả năng định hướng trong không gian (phải - trái, trước sau)
- Đồ dùng: Mỗi trẻ một bộ tranh có từ chứa chữ cái theo yêu cầu.
Hình thức tổ chức: chơi cả lớp hoặc theo nhóm
- Luật chơi:
+ Tìm chữ cái có trong từ theo yêu cầu của cô.
+Cách chơi: thời gian chơi trong vòng 1 bản nhạc. đội nào gắn được nhiều
tranh đúng theo yêu cầu thì đội đó giành chiến thắng.
+Phạm vi sử dụng: Trong giờ học, ngoài giờ học
*Trò chơi giúp trẻ làm quen với thao tác cầm sách, mở sách
*Trò chơi : Đọc sách
- Mục đích:
+ Ôn luyện các chữ cái đã học
+ trẻ làm quen với các thao tác cầm sách, mở sách, lật trang sách gây
hứng thú cho trẻ khi chơi.
- Hình thức tổ chức: Chơi tập thể
- Chuẩn bị: Mỗi trẻ một cuốn sách nhỏ và có chữ cái đã học, hoặc cuốn

sách “Bé làm quen chữ viết”.
- Cách chơi: Cô phát cho mỗi trẻ một cuốn sách đã chuẩn bị, các cháu để
lên bàn. Khi cô nói: “Đọc sách ! Đọc sách!” thì các cháu hỏi: “Trang nào ! Trang
nào?” Cô nói tiếp: “Trang có chữ a”. Các cháu nhẹ nhàng lật từng trang sách đến
trang có chữ a, đọc âm của chữ cái đó. Tiếp theo cô lại nói: “Tìm chữ ! Tìm
chữ!” các cháu hỏi “Chữ gì! Chữ gì?”. Cô nói “chữ h” trẻ lại tiếp tục lật từng
trang, đến trang có chữ h các cháu đọc to. Trò chơi cứ như vậy tiếp tục cho đến
hết các chữ cái.
Trong quá trình sáng tạo và thực hiện các trò chơi đó tôi thấy chất lượng
giờ học tiến triển rất đáng mừng, kích thích sự hứng thú của trẻ từ đó tôi đã đạt
được kết quả đáng mừng.
* Sửa lỗi phát âm cho trẻ .
- Sửa lỗi phát âm cho trẻ thông qua hoạt động chung
Hoạt động chung là hoạt động giáo viên chuẩn hóa , chính xác hóa kiến
thức cho trẻ thu nhận từ nhiều nguồn thông tin khác nhau. Khi sửa lỗi phát âm
cho trẻ, tôi cố gắng đọc mẫu to, rõ ràng âm thật chuẩn để trẻ nghe rõ cách đọc,
đồng thời tôi nêu rõ cách phát âm cho trẻ hiểu.
Ví dụ: Dạy phát âm chữ “n-l” tôi phân tích kỹ cách phát âm
+l: đọc cong lưỡi, đầu lưỡi uốn vào trong và đưa sát vào lợi trên.
+n: đọc thẳng lưỡi, lưỡi sát với lợi dưới.
Song nếu cô chỉ nêu và phát âm thì trẻ chưa thể hình dung được mà tôi
cho trẻ luyện đọc nhiều lần từng phụ âm với nhiều cách khác nhau. Trước tiên
tôi cho trẻ cùng đọc đồng thanh vài lần, sau đó gọi cá nhân trẻ đọc. Để dễ theo
dõi cách phát âm và kịp thời sửa ngay cho trẻ, tôi đứng đối diện với trẻ, yêu cầu
trẻ nhìn khuôn miệng và nghe tôi phát âm, sau đó phát âm lại nhiều lần.
Qua hoạt động với từng cá nhân, có một số trẻ phát âm đúng ngay, song
còn một số trẻ đọc sai tôi tiếp tục rèn luyện cho trẻ. Để trẻ phát âm một cách tự
12

nhiên, đọc chữ nhiều lần không thấy chán nản và mệt mỏi, tôi đã tổ chức cho trẻ
tham gia các trò chơi động.
Ví dụ: Trò chơi “Tìm chữ”
Tôi đã chuẩn bị những bài thơ tôi sưu tầm viết chữ to có nhiều từ chứa
chữ cái “n-l”. Tôi yêu cầu trẻ đọc thuộc bài thơ theo cô và gạch chân những chữ
cái vừa học.
Là lá la la
Em là bé giỏi
Em là bé ngoan
Ngày ngày giúp mẹ chăm làm
Lau nhà, múc nước
Tưới vườn na xanh
Ngoài ra tôi còn tổ chức các trò chơi khác như trò chơi: Tìm nhà đọc chữ,
Thả bóng đọc chữ, Đá bóng đọc chữ, Tặng quà cho bạn có tên bắt đầu bằng chữ
N-L. Hoặc trò chơi hát đối, đọc chữ tùy thuộc vào mức độ hứng thú hoạt động
của trẻ.
Với những trò chơi như vậy, tôi thấy trẻ học rất vui, thoải mái, nhẹ nhàng
và được khắc sâu cách phát ân đúng chữ cái “n-l”
- Sửa lỗi phát âm cho trẻ thông qua các bài đồng dao
Đồng dao là những bài ca dân gian dành cho trẻ em. Nó bao gồm cả các
bài ca trong các trò chơi dễ nhớ, dễ thuộc và có tính nhịp điệu cao.Đồng dao là
một thể loại văn học dân gian gắn bó với trẻ từ khi còn rất nhỏ, trẻ đã tiếp xúc
với các bài đồng dao như: “Chi chi chành chành”, “Dung dăng dung dẻ”. qua
việc thực hiện các trò chơi, ngôn ngữ trong đồng dao là loại ngôn ngữ vần vè,
tính nhịp điệu của nó rất cao. Do vậy rất thích hợp để sử dụng vào việc dạy ngôn
ngữ cho trẻ.

Trẻ chơi trò chơi “Chi chi chành chành”
Tính tích cực của việc sử dụng đồng dao để phát triển ngôn ngữ cho trẻ là
ở chỗ: Trẻ được tập nói một cách tự nhiên trong quá trình vui chơi. Muốn phát

huy tính tích cực của việc sử dụng đồng dao vào việc rèn luyện ngôn ngữ cho trẻ
nó đòi hỏi người giáo viên phải nắm vững những lỗi sai về ngôn ngữ của trẻ, để
có thể lựa chọn những bài đồng dao có nội dung phù hợp để rèn luyện cho trẻ.
Khi đứng lớp, tôi đã phát hiện một số cháu hay phát âm sai các âm: “l”,
“n”, “ch”, “th”…Tôi đã chú ý luyện tập phát âm nhiều lần qua các từ rời như:
13


“cái ca”, “cái lọ”, “quả na”, “chìa khóa”, “chia bánh”, “con thỏ”,…Kết quả trẻ
chưa phát âm được chính xác, trẻ phải đọc đi đọc lại nhiều lần những từ rời như
vậy khiến trẻ nhàm chán không muốn đọc. vì thế tôi đã sử dụng những bài đồng
dao có chứa những âm cần rèn để dạy trẻ.
Ví dụ: Dạy trẻ luyện âm l_n, tôi cho trẻ đọc bài đồng dao
“Lúa ngô là cô đậu nành
Đậu nành là anh dưa chuột
Dưa chuột là ruột dưa gang
Dưa gang là nàng dưa hấu
Dưa hấu là cậu lúa ngô
Lúa ngô là cô đậu nành”

Cô và trẻ cùng đọc thơ luyện phát âm
Để trẻ vui vẻ, tích cực để học ngôn ngữ một cách tự giác, tôi thường chọn
các bài đồng dao có gắn với trò chơi, để qua trò chơi phát triển vốn từ, rèn luyện
cho trẻ phát âm đúng. Khi đã chọn được các bài đồng dao phù hợp tôi thường tổ
chức cho trẻ vừa chơi vừa đọc thuộc lời bài đồng dao:
Ví dụ: Rèn luyện âm “n”
Tôi hướng dẫn 5 trẻ chơi trò chơi dân gian “Nu na nu nống”, ngồi duỗi
chân thẳng, cử 1 bạn “làm cái”, vỗ nhẹ vào chân từng bạn theo lời của bài đồng
dao:
“Nu na nu nống

Đánh trống phất cờ
Mở cuộc thi đua
Chân ai sạch sẽ
Gót đỏ hồng hào
Không bẩn tí nào
Được vào đánh trống”.
Đến tiếng cuối cùng vào chân bạn nào thì bạn đó được co 1 chân lại.
Ai có được hai chân đầu tiên là người chiến thắng. người đó được các bạn
hát tặng một bài hát. Bạn nào còn chân sau cùng là bị thua phải nhảy lò cò.
Các cháu vừa chơi, vừa đọc bài đồng dao như vậy cơ quan phát âm của trẻ
được chuyển động nhịp nhàng , dẫn trẻ đến phát âm chính xác. Các bài đồng dao
còn cung cấp cho trẻ rất nhiều loại từ khác nhau để vốn từ của trẻ trở lên phong
14


phú, giúp trẻ có thể lựa chọn các từ chính xác diễn đạt những điều mình mong
muốn.
Sau 1 năm áp dụng các biện pháp hữu hiệu trong việc xây dựng môi
trường chữ, góp phần tạo tâm thế tiền đọc viết cho trẻ 5 tuổi. Qua quá trình áp
dụng các biện pháp trên vào thực tế giảng dạy, đến nay lớp tôi đã đạt được kết
quả như sau:
Sĩ
Đầu năm
Cuối năm
số
Nghe
Nói
Đọc
Nghe
Nói

Đọc
Đạt CĐ Đạt CĐ Đạt CĐ Đạt CĐ Đạt CĐ Đạt CĐ
30
22 8 19 11 13 17 30 0 28 2 26
4
Tỷ lệ (%) 73 27 63 37 43 57 100 0 93 7 87
13
Như vậy với sự cố gắng nổ lực của bản thân qua một năm miệt mài
nghiên cứu đề tài này kết quả thu được khá tốt, tỉ lệ đạt trên trẻ tăng cao
- Nghe: Đạt từ 73% - 100% Tăng 27%: Chưa đạt: Giảm 27%
- Nói: Đạt từ 63% - 93% Tăng 30%: Chưa đạt: Giảm 30%
- Đọc: Đạt từ 43% - 87% Tăng 44 %: Chưa đạt: Giảm 44%
Và điều quan trọng nhất là trẻ được chuẩn bị tâm thế một cách vững vàng để
có hành trang bước vào trường phổ thông.
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận
Hoạt động làm quen với chữ cái là một trong những môn học rất cần thiết đối
với trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi. Qua việc xây dựng môi trường chữ cho trẻ, tôi nhận
thấy việc tạo môi trường chữ cho trẻ là vô cùng quan trọng trong việc phát triển
ngôn ngữ, làm giàu vốn từ cho trẻ, phát huy được tính tích cực tìm tòi, khám phá
của trẻ mà lại mang lại hiệu quả cao.
Để tổ chức hướng dẫn trẻ làm quen với chữ cái đạt kết quả như trên trong
quá trình thực hiện tôi đã rút ra được bài học kinh nghiệm như sau:
- Chọn các tiêu đề trong các góc cho phù hợp với các chủ đề, mỗi tuýp chữ
phải có hình ảnh minh họa. các tuýp chữ thường xuyên được thay đổi theo chủ
đề, tạo sự mới mẻ và thu hút sự chú ý của trẻ.
- Tạo tình huống để kích thích trẻ hoạt động, tạo cơ hội để trẻ tiếp xúc với
nhiều chữ, nhiều kiểu chữ, trên giá góc, trên đồ dùng, đồ chơi, trên biểu bảng,
trên đồ dùng cá nhân.
- Góc thư viện và góc tạo hình giáo viên chủ động thu hút trẻ tham gia tạo

các loại sách truyện chữ to theo các chủ đề.
- Các tuýp chữ phải để ở dạng “mở” nhằm kích thích trẻ hoạt động và thay
đổi dễ dàng.
- Tận dụng các giờ hoạt động khác để kích thích trẻ cùng trang trí và gắn chữ,
từ xung quanh lớp theo kiểu “tích hợp” để trẻ được tiếp xúc vói chữ mọi lúc
mọi nơi.
Trên đây là một vài biện pháp mà tôi đã áp dụng và đã đạt được hiệu
quả cao. Tuy có nhiều kết quả tốt đã được áp dụng rộng trong nhà trường,
song việc giáo dục trẻ luôn luôn thay đổi theo từng ngày cùng với sự phát
triển của xã hội.. nên rất cần sự quan tâm của các cấp lãnh đạo để tôi có thể
15


phát huy hết khả năng của mình góp phần vào sự nghiệp giáo dục nói chung
và giáo dục mầm non nói riêng.
2. Kiến nghị
- Mở các tiết chuyên đề, tiết thực nghiệm để giáo viên trong nhà trường học
tập, nâng cao chuyên môn nghiệp vụ môn học.
- Thường xuyên dự giờ và rút kinh nghiệm các giờ dạy cho giáo viên.
- Trang cấp đồ dùng, đồ chơi phục vụ môn học theo chủ đề
Tôi xin trân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ Định Long, ngày 10 tháng 4 năm 2016
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung của
người khác.

Lê Thị Thành

16