skkn một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 4-5 tuổi

Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang
MỤC LỤC
TT

NỘI DUNG

TRANG

01

Phần thứ nhất: Mở đầu

2

02

I. Đặt vấn đề

2

03

II. Mục đích

2

05

Phần thứ 2: Giải quyết vấn đề

2

06

I. Cơ sở lý luận của vấn đề

3

07

II. Thực trạng của vấn đề

3

08

III. Các biện pháp đã tiến hành giải quyết các vấn đề

4

09

IV. Tính mới của giải pháp

18

10

V. Hiệu quả của sáng kiến

18

11

III. Phần kết luận, kiến nghị

19

12

1. Kết luận

19

13

2. Kiến nghị

20

Người thực hiện: Dương Thị Thảo

1

Trường mầm non Hoa Pơ Lang


Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Phần thứ nhất : MỞ ĐẦU

I. Đặt vấn đề
1. Lý do chọn đề tài
1.1. Lý do lý luận
Giáo dục mầm non là một nền tảng đầu tiên trong hệ thống giáo dục
quốc dân. Việc chăm sóc và giáo dục trẻ ở các trường mầm non là hết sức quan
trọng, giúp trẻ hình thành những hiểu biết ban đầu.
Có thể nói việc xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non là
thật sự cần thiết và quan trọng. Nó được ví như là người giáo viên thứ 2 trong
công tác tổ chức hướng dẫn cho trẻ thoả mãn như cầu vui chơi và hoạt động của
trẻ, thông qua đó nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện.
Thật vậy, môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trí khu vực chơi và học,
trong lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với
sự phát triển thể chất của trẻ, mà còn thoả mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu
biết của trẻ kích thích trẻ hoạt động và sáng tạo. Môi trường giao tiếp cởi mở,
thân thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với môi trường xung quanh sẽ
tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ, giãi bày tâm tư, nguyện vọng, mong ước của trẻ
với cô, với bạn bè nhờ vậy mà cô hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối
hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt động cũng cao hơn.
1.2. Lý do thực tiễn
Một môi trường giáo dục phù hợp, thuận tiện là điều kiện tác động đến sự
phát triển phù hợp với từng trẻ, từng lứa tuổi.
Trẻ 4-5 tuổi đây là lứa tuổi rất hiếu động, tò mò, muốn học hỏi, muốn trải
nghiệm bằng chính bản thân về thế giới xung quanh trẻ. Trẻ là chủ thể tích cực,
giáo viên là người tạo cơ hội hướng dẫn, gợi mở các hoạt động để trẻ trải
nghiệm khám phá để phát triển khả năng và năng lực của mình.
Sự phát triển của trẻ được thể hiện trong tất cả các hoạt động của trẻ, chơi
giữ vai trò chủ đạo, giữa hoạt động vui chơi và hoạt động học tập luôn đan xen
vào nhau. Khác với người lớn trẻ em thật sự học trong khi chơi, trẻ trải nghiệm,
lĩnh hội các tri thức trong trường mầm non theo phương châm “chơi mà hoc, học
bằng chơi”. Vì vây xây dựng môi trường là một khâu hết sức quan trọng trong

việc chăm sóc và giáo dục trẻ. Nhưng việc xây dựng môi trường lấy trẻ làm
trung tâm một cách phù hợp với trẻ mầm non còn hết sức khó khăn. Hay ở một
Người thực hiện: Dương Thị Thảo

2

Trường mầm non Hoa Pơ Lang


Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang
số giáo viên chưa chú ý đến cách sắp xếp, bố trí môi trường trong và ngoài lớp
chưa hấp dẫn, lôi cuốn trẻ, chưa biết cách tạo môi trường cho trẻ hoạt động trải
nghiệm xuyên suốt và bền lâu ở năm học. Chưa tạo được môi trường tâm lí cho
trẻ hoạt động tích cực, cũng như khi bản thân tôi xây dựng môi trường trong và
ngoài lớp học cũng gặp không ít khó nhăn như: Sắp xếp các góc chưa hợp lí, các
đồ dùng, đồ chơi còn hạn chế về các nguyên vật liệu mở, các loại đồ chơi tự làm
không được bền lâu, gò bó, áp đặt cho trẻ, hay trẻ tham gia vào các hoạt động ít
hứng thú, chưa chú trọng đến hứng thú của trẻ. Điều đó làm tôi suy nghĩ làm sao
tạo cho trẻ một môi trường tốt nhất phù hợp với điều kiện thực tế tại lớp để tạo
sức hấp dẫn, lôi cuốn trẻ để trẻ mầm non hoạt động tích cực hơn.
1.3 Đối tượng nghiên cứu: Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ
làm trung tâm tại lớp chồi 1, trường mầm non Hoa Pơ Lang.
1.4 Phạm vi nghiên cứu: Trẻ 4-5 tuổi, lớp chồi 1, trường mầm non Hoa Pơ Lang.
Thời gian từ học kì I năm học 2017-2018 đến học kì I năm học 2018 – 2019.
Cho nên việc xây dựng môi trường cho trẻ là rất cần thiết, nhằm tạo điều
kiện cho trẻ hoạt động cá nhân nhiều hơn, trẻ được tự do khám phá theo ý thích,
theo khả năng của mình. Giúp trẻ phát hiện nhiều điều mới lạ, thú vị trong cuộc
sống. Từ đó hình thành ở trẻ các mặt phát triển, chính vì vậy tôi đã chọn đề tài
“Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1 tại

trường mầm non Hoa Pơ Lang”
II. Mục đích (mục tiêu) nghiên cứu
Mục tiêu của đề tài là xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm để trẻ
được học trong một môi trường lôi cuốn, hấp dấn để lúc nào trẻ cũng muốn
được vui chơi, được trải nghiệm. Qua đó phát huy tính tích cực của trẻ trong các
hoạt động từ đó trẻ mạnh dạn, tự tin hơn tạo điều kiện cho cá nhân hoạt động
mạnh hơn. Nhằm phát triển nhân cách toàn diện của trẻ.
Phần thứ 2: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lí luận của vấn đề
Trong những năm gần đây bộ giáo dục và đào tạo đã có nhiều hướng dẫn
trong việc chăm sóc và giáo dục trẻ mầm non như “Xây dựng môi trường giáo
dục lấy trẻ làm trung tâm’ hay xây dựng môi trường tằng cường tiếng việt cho
trẻ dân tộc thiểu số. Và tiếp tục thực hiện ‘ Trường học thân thiện, học sinh tích
cực” từ tỉnh xuống huyện xuống tại các trường mầm non đang được thực hiện
Người thực hiện: Dương Thị Thảo

3

Trường mầm non Hoa Pơ Lang


Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang
một cách rất nghiêm túc, xây dựng và tạo môi trường cho trẻ hoạt động một
cách tích cực là điều hết sức quan trọng trong việc chăm sóc và giáo dục trẻ. Tạo
môi trường vật chất, môi trường tinh thần cho trẻ là tạo điều kiện cho trẻ tương
tác với các phương tiện giáo dục, giúp trẻ có cơ hội khám phá một cách tích cực,
chủ động để trải nghiệm và phát triển toàn diện, phát huy tối ưu những tiềm
năng sẵn có của bản thân, hình thành những kĩ năng cần thiết cho cuộc sống.
Mỗi đứa trẻ là một chủ thể riêng biệt chúng khác nhau về mội mặt cả về

tâm lí và hoàn cảnh gia đình. Nhưng dù ở vị trí nào đi nữa thì chúng vẫn đi tới
con đường thành công. Xây dựng môi trường đang là một thực trạng rất được
quan tâm và bức thiết giúp trẻ được trải nghiệm và khám phá.
Tất cả những mục tiêu này nhằm mang lại hiệu quả giúp trẻ giúp trẻ phát
triển toàn diện, thực hiện tốt mục tiêu chăm sóc và giáo dục trẻ trong nhà
trường.
Có rất nhiều khái niệm và quan điểm định nghĩa về môi trường giáo dục
mầm non như môi trường vật chất, môi trường tự nhiên, môi trường xã hội, môi
trường tinh thần…. Nhưng đều hướng tới là mục tiêu chăm sóc giáo dục trẻ phát
triển toàn diện.
Môi trường nói chung được hiểu là tổng thể các yếu tố tự nhiên và xã hội
tác động, hỗ trợ với nhau tạo nên một khung cảnh sống với những điều kiện để
con người tồn tại và phát triển.
Từ khái niệm đó ta định nghĩa : Môi trường giáo dục trong trường mầm
non là tổ hợp những điều kiện tự nhiên và xã hội cần thiết và trực tiếp ảnh
hưởng đến hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ ở trường mầm non và hiệu quả của
những hoạt động này nhằm góp phần thực hiện tốt những mục tiêu, nhiệm vụ
chăm sóc giáo dục trẻ.
- Có quan điểm cho rằng môi trường giáo dục trong trường mầm non
gồm:
+ Môi trường xã hội: Bầu không khí giao tiếp trong trường mầm non,
phong cách làm việc, các mối quan hệ giưa con người với con người, giữa
trường mầm non với các tổ chức kinh tế xã hội khác….
+ Môi trường tự nhiên: Như các điều kiện không khí, ánh sáng, nguồn
nước, cây xanh, địa điểm trường….
Người thực hiện: Dương Thị Thảo

4

Trường mầm non Hoa Pơ Lang

Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang
- Một quan điểm khác lại phân chia môi trường giáo dục thành môi trường
vật chất và môi trường xã hội.
+ Môi trường vật chất: Là toàn bộ phương tiện vật chất ở trong lớp và
ngoài trời liên quan tới diện tích, ánh sáng, tiếng ồn, cách bố trí sắp xếp……
không gian, thời gian phục vụ cho việc tổ chức các hoạt động sinh hoạt hằng
ngày của trẻ. Môi trường vật chất tạo cho trẻ những cơ hội tốt để trẻ thoả mãn
nhu cầu hoạt động và phát triển toàn diện các mặt thể chất, trí tuệ, thẩm mĩ, đạo
đức, xã hội.
+ Môi trường xã hội được hiểu là toàn bộ những điều kiện xã hội như
chính trị, văn hoá, các mối quan hệ giúp trẻ hình thành và phát triển nhân cách
của mình.
Về phân loại môi trường có thể khác nhau, tuy nhiên điều quan trọng nhất
đối với môi trường giáo dục trong trường mầm non theo tôi là cần phải cung ứng
những điều kiện để kích thích và phục vụ trẻ hoạt động một các tích cực, chăm
sóc trẻ tốt thông qua đó nhân cách của trẻ phát triển tốt và thuận lợi.
Việc xây dựng môi trường cho trẻ hoạt động tích cực phải căn cứ vào
chương trình giáo dục mầm non theo thông tư 28/2016/TT-BGD&ĐT
ngày30/12/2016 là thông tư sửa đổi của thông tư 17/2009/TT-BGD&ĐT ngày
25/7/2009.
Căn cứ vào kế hoạch bồi dưỡng thường xuyên theo thông tư 36/2011/TTBGD&ĐT.
Căn cứ vào việc xây dựng kế hoạch năm học 2018- 2019 của trường mầm
non Hoa Pơ Lang.
Môi trường phong phú sẽ kích thích tính tích cực của trẻ từ việc lựa chọn
góc chơi, đồ chơi, đưa ra các tình huống, cách giải quyết các tình huống và vấn
đề của mỗi trẻ đều có cách riêng của mình.
II.Thực trạng của vấn đề nghiên cứu

Từ trước đến nay việc quan tâm hàng đầu của trường mầm non Hoa Pơ
Lang là giáo dục và chăm sóc trẻ một cách toàn diện, về những năm trước việc
xây dựng môi trường trong lớp và ngoài lớp còn hạn chế, chưa phù hợp với đặc
điểm của trẻ mầm non làm cho trẻ ít hứng thú, tích cực trong việc học tập và
tham gia trải nghiệm.
Người thực hiện: Dương Thị Thảo

5

Trường mầm non Hoa Pơ Lang


Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang
- Về phía giáo viên: 2 cô trên lớp đạt chuẩn, trong đó trình độ chuyên
môn của bản thân trên chuẩn. Luôn nắm được chương trình giáo dục mầm non,
đặc điểm tâm sinh lý của từng lưa tuổi. Trong đó bản thân luôn yêu nghề, mến
trẻ, yêu thương trẻ, tận tâm, tận tình với nghề. Nhưng bên cạnh đó còn có những
tồn tại như sau:
+ Giáo viên chưa chú trọng trong việc xây dựng môi trường cho trẻ hoạt
động.
+ Giáo viên xây dựng môi trường kinh nghiệm còn hạn chế, môi trường
chưa phù hợp, xây dựng chưa linh hoạt và sáng tạo.
+ Chưa xây dựng môi trường chưa phong phú, chưa mở để cho trẻ hoạt
động tích cực.
+ Chưa phối hợp và tuyên truyền tốt với phụ huynh trong công tác xây
dựng môi trường.
- Về phía học sinh
Trong năm học 2018- 2019 tổng số học sinh lớp chồi 1 là 40 trẻ.
Trong đó:

Nữ: 18cháu
Dân tộc: 23 cháu
Nữ dân tộc: 9 cháu
Đa số phụ huynh là nghề nông dành thời gian nhiều cho công việc, chưa
chú ý tới việc kết hợp với giáo viên chủ nhiệm trong giáo dục và chăm sóc trẻ.
Và trên 50% trẻ là dân tộc thiểu số nên còn có một số những tồn tại như sau:
+ Trẻ chưa hứng thú vào các hoạt động do cô tổ chức do môi trường tiếp
xúc và trải nghiệm còn quá đơn điệu. Chưa phong phú dễ gây nhàm chán cho
trẻ.
+ Các kiến thức, kĩ năng khi trẻ trải nghiệm với môi trường còn hạn chế
+ Trẻ chưa tích cực, chủ động, sáng tạo trong khi chơi và trải nghiệm.
- Về phía phụ huynh
+ Nhiều phụ huynh chưa thật sự quan tâm đến việc học tập của con mình
+ Đa số phụ huynh là người đồng bào dân tộc thiểu số chưa chủ động
tham gia vào các hoạt động xây dựng môi trường giáo dục của lớp.
+ Phụ huynh chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc xây dựng môi
trường đối với sự phát triển của trẻ.
Người thực hiện: Dương Thị Thảo

6

Trường mầm non Hoa Pơ Lang


Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Bảng biểu kết quả khảo sát học kì I năm học 2017- 2018
Khảo sát học kì I năm học 2017- 2018
TT

Nội dung đánh giá

01

Đạt

Tỷ lệ
%

Chưa
đạt

Tỷ lệ
%

Trẻ hoạt động tích cực vào môi
trường đã tạo ra

15/36

41,7

21/36

58,3

02

Kỹ năng mà trẻ có trong qua
trình hoạt động

15/36

41,7

21/36

58,3

03

Kỹ năng sử dụng các nguyên
vật liệu để tạo ra sản phẩm

20/36

55,6

16/36

44,4

* Nguyên nhân khách quan: Mỗi trẻ có một hoàn cảnh, một gia đình khác
nhau dù một độ tuổi nhưng nhận thức và đặc điểm tâm sinh lý của trẻ cũng khác
nhau. Có trẻ thì mạnh dạn, hoà đồng có trẻ thì nhút nhát nên việc tham gia trải
nghiệm vào các hoạt động cũng chưa cao. Diện tích phòng học hạn hẹp.
Việc xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm chưa có nhiều sự giúp đỡ
từ phía phụ hunh đa số giáo viên tự tận dụng thời gian để xây dựng môi trường.
* Nguyên nhân chủ quan: Việc xây dựng môi trường cho trẻ trải nghiệm
chưa được linh hoạt, chưa xuyên suốt chỉ được một thời gian ngắn.

Và trước những khó khăn này trong năm học 2018- 2019 trường mầm non
Hoa Pơ Lang nói chung và lớp chồi nói riêng đã có nhiều thay đổi trong việc
xây dựng môi trường giúp trẻ hoạt động tích cực hơn. Việc tạo môi trường cho
trẻ hoạt động là một khâu vô cùng quan trọng, đó là những hình ảnh đầu tiên mà
trẻ nhìn thấy. Môi trường có sinh động, hấp dẫn có lôi cuốn trẻ thì trẻ mới hứng
thú, tích cực tham gia vào các hoạt động.
Nên tôi đã nghiên cứu đề tài: Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy
trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1 trường mầm non Hoa Pơ Lang” và đã áp dụng
những giải pháp như sau:
III.Các biện pháp đã tiến hành giải quyết vấn đề
Trong qua trình thực hiện đề tài bản thân tôi đã thực hiện những giải pháp
như sau:
Giải pháp 1: Lập kế hoạch xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm.
- Biện pháp 1: Thu thập, tìm kiếm các nguyên vật liệu để xây dựng môi
trường.
7 Trường mầm non Hoa Pơ Lang
Người thực hiện: Dương Thị Thảo


Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Tôi bắt đầu lập kế hoạch cho việc xây dựng môi trường ngay từ đầu năm
học dựa vào tình hình thực tế tại lớp học và thực tế của trường. Bằng cách thu
gom nhưng nguyên vật liệu làm các đồ dùng đồ chơi ở các góc, từ phế liệu vỏ
chai nhựa, lá cây, ống hút, lốp xe máy.
Tìm tòi và làm một số vật dụng trang trí ở các góc như âm nhạc, góc thiên
nhiên từ vỏ lon bia, cây tre, từ chai nhựa tạo thành những con vật ngộ
nghĩnh…….. tận dụng những nguyên vật liệu sẵn có tại địa phương. Huy động
phụ huynh đóng góp sách truyện để tạo góc thư viện cho trẻ.
- Biện pháp 2: Sắp xếp vị trí các góc hoạt động trong lớp cho phù hợp.

Xây dựng các góc trong lớp sắp xếp ở vị trí nào cho phù hợp, để các đồ
vật, đồ chơi cho trẻ sử dụng. Các kệ đồ dùng và đồ chơi để vừa ngang tầm với
trẻ để trẻ dễ lấy và dễ cất sau khi sử dụng xong.
- Biện pháp 3: Tuyên truyền với phụ huynh về việ xây dựng môi trường
cho trẻ.
Tôi lên kế hoạch tuyên truyền với phụ huynh trong việc xây dựng môi
trường giáo dục cho lớp ngay từ cuộc họp đầu năm để tận dụng mọi nguồn lực
có hiệu quả.
Ngoài ra bản thân tôi còn kiểm tra lại cơ sở vật chất của lớp ngay từ đầu
năm để có kế hoạch bổ sung.
Giải pháp 2: Xây dựng môi trường giáo dục trong lớp học
- Biện pháp 1: Trang trí hình ảnh.
Đây là một khâu không thiếu phần quan trọng trong việc lôi cuốn, thu hút
trẻ hào hứng vào các hoạt động, trang trí phải linh hoạt, phải khoa học, phải đẹp
và phải phù hợp với chủ đề. Phải trang trí theo hình thức cuốn chiếu của từng
chủ đề.
Mỗi tuần phải trang trí với hình ảnh phù hợp ( có thể lá sản phẩm của
trẻ).
Ví dụ: Chủ đề: Bản thân
Nhánh 1: Tôi là ai
Nhánh 2: Cơ thể tôi
Nhánh 3: Tôi cần gì lớn lên và khoẻ mạnh
Khi trang trí chủ đề nhánh xong qua chủ đề khác ta tháo xuống và dán
chủ đề khác vào.
Người thực hiện: Dương Thị Thảo

8

Trường mầm non Hoa Pơ Lang

Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Hình ảnh sưu tầm phải rõ ràng, màu sắc đẹp, có thể tích hợp chữ viết vào
các bức tranh. Đặc biệt là khuyến khích sản phẩm trẻ tự làm.
Hình ảnh dán phải vừa tầm mắt với trẻ, không cao quá, không thấp quá.
Trang trí các mảng phải phù hợp và đảm bảo an toàn cho trẻ. Phù hợp với
sự phát triển của trẻ và lôi cuốn trẻ.
- Biện pháp 2: Sắp xếp góc chơi cho phù hợp.
Xây dựng các góc hoạt động khác nhau trong lớp nhằm tạo điều kiện cho
trẻ hoạt động cá nhân, hoặc theo nhóm nhỏ nhiều hơn, hình thức hoạt động
phong phú đa dạng hơn. Giúp trẻ tìm hiểu, khám phá cái mới, hoạt động với đồ
vật để rèn kỹ năng.
+ Khu vực góc đóng vai.
Là nơi trẻ tổ chức các trò chơi đóng vai, trẻ rất thích chơi ở các góc gia
đình và tìm thấy ở đây sự liên kết giưa gia đình và lớp học. trẻ được tự do suy
nghĩ liên tưởng và đóng các vai: Bác sĩ, giáo viên, cha mẹ….trẻ khám phá tìm
hiểu các vai mà trẻ đóng. Khu vực đóng vai thể hiên nền văn hóa cộng đồng và
gia đình.
Góc đóng vai cần không gian rộng và cố định nên bố trí trong lớp học
hoặc ngoài sân.Có thể đặt một ngôi nhà, cửa hàng, bệnh viện…trẻ thường mở
rộng phạm vi chơi ở các khu vực khác trong lớp khi chúng đi mua hàng, đi làm
hoặc đi thăm bạn
Khu vực này cần mở rộng khi trẻ hứng thú hơn, đồ chơi phải được sắp
sếp lại cho phù hợp với những chủ đề, để tạo cho trẻ nhiều cơ hội khám phá hơn.
+ Góc tạo hình
Tạo hình là một hoạt động nghệ thuật được trẻ ưa thích, tạo cho trẻ thử
nghiệm, sáng tạo, khám phá mới, thích thú, tiếp nhận cảm xúc.
Thực tế trên khu vực này gồm các góc nhỏ, cung cấp cho trẻ những
nguyên vật liệu và cơ hội hoạt động khác nhau, chẳng hạn như vẽ bằng ngón tay,

bút màu, bút dạ, tô màu , nặn, cắt dán ..
Hằng ngày cần lưa chọn phương tiện thể hiện tùy theo ý muốn trong hoạt
động tạo hình, tiến trình hoạt động quan trọng hơn kết quả, giáo viên không nên
hướng trẻ làm theo ý mình hoặc làm hỗ trợ, các vật liệu được để lên bàn để chỗ
trẻ dễ lấy, những chiếc kéo trong hộp hoặc cốc đựng to.
Người thực hiện: Dương Thị Thảo

9

Trường mầm non Hoa Pơ Lang


Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Các hoạt động tạo hình được tiến hành trên các bề mặt bàn, tường giá vẽ,
trên sàn nhà và hành lang.
Khu vực này cần mở rộng khi trẻ hứng thú hơn, đồ chơi phải được sắp
sếp lại cho phù hợp với những chủ đề, để tạo cho trẻ nhiều cơ hội khám phá hơn.
Cần chuẩn bị các nguyên vật liệu đầy đủ để trẻ lựa chọn, ngoài ra cần tận
dụng các nguyên vật liệu mở để trẻ sáng tạo.
+ Góc thiên nhiên, góc khoa học
Trẻ nhỏ rất thích tìm hiểu môi trường xung quanh, đặc biệt là thích chăm
sóc cây cối, con vật nuôi theo dõi chúng lớn lên như thế nào?

Hình 1: Góc thiên nhiên
Hình 2: Sự lớn lên của cây hành
Vườn rau là nơi tập cho trẻ kĩ năng chăm sóc cây cối, làm quen với các
loại rau khác nhau cung như ích lợi của chúng. Trẻ có thể tận mắt nhìn thấy sản
phẩm của mình và điều đó thúc đẩy ham muốn tiếp tục tham gia. Biết được các
điều kiện cần thiết để trồng cây, đặc điểm của đất đai, các nhóm, loại thực vật,

những thay đổi của chúng theo mùa…..ngoài ra khi trồng rau trẻ có thể biết
được về rau sạch, các quy tắc bảo vệ chúng.
Khi chơi trẻ khám phá sự đa dạng của động vật, thực vật và các vật liệu
thiên nhiên, hình thành ở trẻ thái độ tôn trọng và có trách nhiệm với sự vật
quanh mình.
Cách bố trí góc thên nhiên và khoa học như sau
Trong góc và ngoài hiên có thể đặt những quả cân cho trẻ làm thí nghiệm
sự thăng bằng, các hạt để trồng cây và theo dõi sự nảy mầm, con vật để chăm
sóc hằng ngày và quan sát sự thay đổi của chúng.
Người thực hiện: Dương Thị Thảo

10 Trường mầm non Hoa Pơ Lang


Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Khu chơi với cát, nước đặt ở gần nơi nguồn nước có đồ dùng cho trẻ
chơi. Khi trẻ hứng thú giáo viên giáo viên có thể bổ xung trò chơi với bong bóng
xà phòng , thí nghiệm với nước.
Ở góc này trẻ học đước rất nhiều điều về kĩ năng nhân thức: Trẻ biết hạt
giống được nảy mầm như thế nào, phân loại cây theo hình dáng và màu sắc.
nhận biết cây xanh cần nước và không khí cung như chất dinh dưỡng ở đất, nhận
biết côn trùng kiếm ăn như thế nào?....
Những nguyên vật liệu cũng rất quan trọng trong góc này, nó giúp trẻ tạo
nên tiến trình lĩnh hội tri thức.
+ Góc xây dựng
Nội dung chơi xây dựng, sản phẩm của trò chơi lắp ghép thường gắn với
chủ đề chơi của trò chơi đóng vai và gắn với chủ đề giáo dục đang triển khai.
Trẻ có thể dùng sáng tạo, đa dạng các nguyên vật liệu khác nhau.
Cần có không gian rộng, phù hợp để triển khi trò chơi xây dựng, cho trẻ

sử dụng đồ chơi trong lớp các sản phẩm từ các nhóm chơi khác vào trò chơi xây
dựng.
Cách bố trí xây dựng: Các hình dạng khối tạo cơ hội cho trẻ xếp hình,
xây dựng theo óc sáng tạo và theo ý thích cuả mình. Xếp khối có thể thực hiện
trong lớp, ngoài sân và không gian phụ
Trẻ thoả mãn theo trí trưởng tượng của mình, xây theo ý thích theo từng
chủ đề, có các mối quan hệ trong khi chơi được.

Người thực hiện: Dương Thị Thảo

11 Trường mầm non Hoa Pơ Lang


Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Hình 1: Đồ dùng sơ sài ( trước)
Hình 2: Đa dạng đồ dùng( sau)
Các hình khối cần thiết cho mọi lứa tuổi. Có các khối to, nhỏ các khối
sơn màu, các khối bằng vỏ hộp các loại. Những khối lớn có thể xây được những
ngôi nhà, ô tô, cầu và có những chỗ chơi riêng cho trẻ theo ý thích. Cần có các
đồ chơi bổ sung để chơi với các khối như kí hiêu giao thông, các con vật, ô tô,
máy bay, búp bê... tốt nhất giáo viên nên để các khối, các vật liệu khác trên gia
mở, trên sàn nhà để trẻ dễ lấy ra và cất đi.
+ Góc âm nhạc
Âm nhạc đóng vai trò quan trọng trong chương trình mẫu giáo, đây là
một hoạt động vui vẻ, giải trí khích thích vận động chân tay và được trẻ rất yêu
thích. Âm nhạc cũng tạo nhiều cơ hội cho trẻ học nhiều kĩ năng, trẻ có thể
thưởng thức âm nhạc một mình hay cùng với các bạn khác. Giáo viên nên bố trí
góc âm nhạc ở mơi yên tĩnh, cách xa các góc khác. Ở góc âm nhạc có thể để
máy cát xét, băng...trẻ có thể nghe nhạc, nghe các bài hát mẫu giáo theo chủ đề

và chơi với các nhạc cụ.
*Tóm lại: Cần phải bố trí các góc hợp lí và khoa học: Những góc yên tĩnh
phải sắp xếp xa những góc ồn ào. Các góc có khoảng rộng cách nhau hớp lí để
đảm bảo an toàn và vận động của trẻ. Biết tạo ranh giới giữa các góc hoạt động,
thay đổi vị trí các góc sau mỗi chủ để tạo cảm giác mới lạ, kích thích hứng thú
của trẻ. Đặt tên các góc phải đơn giản, dễ hiểu và phù hợp với nội dung từng chủ
đề đang thực hiện.
- Biện pháp 3: Lựa chọn đồ dùng, đồ chơi ở các góc.
Mỗi đồ dùng, đồ chơi phải phù hợp với độ tuổi và mục đích giáo dục trẻ
theo từng chủ đề, kích thích trẻ phát triển các lĩnh vực vận động, nhận thức,
ngôn ngữ, tình cảm và các mối quan hệ xã hội.

Người thực hiện: Dương Thị Thảo

12 Trường mầm non Hoa Pơ Lang


Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Hình 1: Đồ dùng từ tạo từ phế liệu
Đồ dùng, đồ chơi nguyên vật liệu trong từng góc phải sắp xếp dễ lấy, dễ
thấy, dễ lựa chọn.
Màu sắc, hình dạng phải đẹp, hấp dẫn trẻ đảm bảo an toàn.
Thường xuyên vệ sinh các giá đựng đồ dùng, đồ chơi cho sạch sẽ
Các loại đồ dùng của trẻ phải có nhãn, kí hiệu bằng chữ cái, số nhằm
phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Trẻ tự lấy đồ dùng mà không cần sự giúp đỡ của
cô.Trẻ có thể tự bảo quản đồ dùng cá nhân của mình. Như khăn lau mặt, ly uống
nước, màu sáp, sản phẩm tạo hình của trẻ.
Làm đồ chơi từ nguyên vật liệu thiên nhiên, từ nguyên vật liệu mở phù
hợp với từng chủ đề nhưng có thể sử dụng cho nhiều họat động khác nhau.Và

đặc biệt là những nguyên vật liệu đặc trưng ở địa phương như lúa, bắp, cà phê,
các loại đồ dùng ở địa phương.

Hình 2: Góc địa phương
- Biện pháp 4: Trang trí các góc chơi.
Trang trí trước tiên là phải đẹp, hấp dẫn, lôi cuốn trẻ chú ý trang trí các
góc chơi phải khoa học và phù hợp trang trí không dán cố định.
Ví dụ như: Ở góc sách truyện học đến bài thơ nào thì dán bài thơ đó. Hay
góc học tập cho trẻ làm ambum theo chủ đề đó….
Không dán khít các mảng tường mà để các khoảng trống dán các sản
phẩm của trẻ.
Người thực hiện: Dương Thị Thảo

13 Trường mầm non Hoa Pơ Lang


Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang
- Biệp pháp 5: Xây dựng môi trường tinh thần trong lớp học.
Môi trường tinh thần cũng góp phần vào việc trẻ tích cực hoạt động trải
nghiện của trẻ.
Đối với trẻ thế giới đầu tiên là gia đình, trong thế giới đó trẻ được yêu
thương chăm sóc được đáp ứng mọi nhu cầu, đặc biệt khi sống trong gia đình
trẻ có cảm giác được yên tâm. Khi đến trường là một thế giới khác, mọi thứ xa
lạ, bỡ ngỡ chính vì vậy tạo bầu không khí thân thiện cỏi mở vui vẻ là một điều
rất quan trọng.
Trong tất cả các hoạt động của trẻ các hoạt động vui chơi đặc biệt là hoạt
động ngoài trời trẻ được chơi tự do, chạy nhảy, nô đùa, xô bạn cô giáo nên nhẹ
nhàng khuyên bảo chứ không dùng hình phạt và trách mắng trẻ.
Luôn quan tâm, động viên trẻ bằng các cụm từ “ Con giỏi lắm” cố

lên”……
Và đặc biệt không can thiệp sâu vào quá trình trẻ chơi nếu không cần
thiết.
Trong các hoạt động có chủ đích luôn lấy trẻ làm trung tâm ở đó người
giáo viên là người quan sát, xây dựng nội dung giáo dục phù hợp, tổ chức,
hướng dẫn còn trẻ là trung tâm. Giáo viên luôn tạo cho trẻ cảm giác thoải mái,
không gò ép trẻ tạo cảm giác sợ hãi động viên, khích lệ để trẻ phát huy tính tích
cực sáng tạo của mình
Tạo mối quan hệ thân thiện giữa trẻ với nhau thông qua việc tổ chức các
hoạt động tập thể: Trò chuyện, thảo luân theo nhóm, tổ chức sinh nhật, trưng bày
sản phẩm.
Đối xử công bằng, không thiên vị bất cứ trẻ nào, luôn lắng nghe những
suy nghĩ và ý kiến của trẻ.
Đây là một biện pháp vô cùng quan trọng nó tạo ra cho trẻ cảm giác thân
thiện giống như gia đình nhỏ bé của mình ở nhà - ở trường.
Giải pháp 3: Xây dựng môi trường giáo dục ngoài lớp học
- Biện pháp 1: Khéo léo sáng tạo trong quy hoạch khuân viên
Vào đầu năm học bám sát theo kế hoạch của nhà trường trước sự chỉ đạo
sát sao của ban lãnh đạo nhà trường, hướng dẫn, lên kế hoạch tỉ mỉ từng khu vực
để xây dựng. Sau đó tôi bắt tay vào công việc của mình. Trước tiên là xây dựng
vườn hoa của bé giúp trẻ trải nghiệm vào thiên nhiên, trẻ cảm nhận được thời
Người thực hiện: Dương Thị Thảo

14 Trường mầm non Hoa Pơ Lang


Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang
tiết ngày hôm đó như thế nào, trẻ được ngắm các loại hoa, trẻ trải nghiệm thực tế
trên mỗi bước đi là mỗi cảm giác khác nhau….

H1. Chưa xây dựng vườn hoa

Người thực hiện: Dương Thị Thảo

15 Trường mầm non Hoa Pơ Lang


Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang

H2. Sau khi xây dựng vườn hoa
Sau khi hoàn thành vườn hoa của bé tôi bắt tay vào xây dựng khu vận
động nhằm mục đích cho trẻ tham gia vào các trò chơi, trẻ được chơi theo ý
thích thoả mãn nhu cầu chơi của bản thân mình. Xây dựng vườn cổ tích, trên sân
thì vẽ các hình ảnh, trò chơi cho trẻ chơi và vận động như: Ô ăn quan, đường
đích dắc, các hình tròn nhằm phát triển vận động cho trẻ.

Hình 4: Khu vui chơi phát triển vận động
Biết lồng ghép và tích hợp các chữ cái để tăng cường tiếng việt cho trẻ
biết đồng bào dân tộc thiểu số ở môi trường xung quanh như: Trên thân cây, gốc
cây, trên các bồn hoa….

Người thực hiện: Dương Thị Thảo

16 Trường mầm non Hoa Pơ Lang


Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang

Người thực hiện: Dương Thị Thảo

17 Trường mầm non Hoa Pơ Lang


Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang

H1: Gốc cây chưa lồng ghép tiếng việt
H2: Gốc cây lồng ghép tiếng việt
- Biện pháp 2: Tận dụng mọi nguồn lực và công tác xã hội hoá.
Biết tận dụng các nguyên vật liệu, phế liệu sẵn có tại địa phương như: Lốp
xe, đất, cát, đá…..
Nhờ sự đóng góp ngày giờ công của các bậc phụ huynh trong việc tạo
môi trường ngoài lớp học cho trẻ. Để trẻ được trải nghiệm và thoả mãn nhu cầu
vui chơi và học tập của trẻ.
Để môi trường thêm sinh động và hấp dẫn trẻ các mảng tường ở các lớp
trang trí các hình ảnh về các câu chuyện cổ tích, các con vật ngỗ nghĩnh và dễ
thương.

Hình1 : Vẽ các mảng tường
18 Trường mầm non Hoa Pơ Lang
Người thực hiện: Dương Thị Thảo


Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Môi trường giáo dục thực sự an toàn, vệ sinh sạch sẽ, tạo sự hấp dẫn đối
với trẻ, luôn tận dụng các nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương để trẻ khám phá.

Giải pháp 4: Phối hợp với phụ huynh xây dựng môi trường giáo dục cho
trẻ.
- Biện pháp 1: Trao đổi trò chuyện qua giờ đón và trả trẻ, qua các buổi
họp phụ huynh.
Để phụ huynh giúp đỡ, hỗ trợ, hợp tác một cách tự giác và có hiệu quả tôi
đã tuyên truyền với phu huynh thông qua chương trình giảng dạy, thông qua các
buổi họp phụ huynh hay là những buổi trò chuyện lúc đón trẻ để có những sự hỗ
trợ từ phía gia đình trẻ về vật chất cũng như đặc điểm tâm sinh lí của trẻ ở nhà.
Qua đó trao đổi với phụ huynh những gì mà trẻ cần để gia đình bổ xung thêm
vào cho trẻ khám phá.
- Biện pháp 2: Cung cấp lịch học của trẻ thông qua bảng tuyên truyền.
Giáo viên thông báo về thời gian biểu cho các bậc cha mẹ biết lịch học
của trẻ để có sự hỗ trợ tự phía gia đình kịp thời.
Tạo điều kiện về thời gian và vật chất để cho trẻ học tập tốt hơn.
IV. Tính mới của giải pháp
Việc xây dựng môi trường cho trẻ hoạt động diễn ra thường xuyên và liên
tục, trong đề tài này thúc đẩy mạnh mẽ việc xây dựng môi trường lấy trẻ làm
trung tâm ở ngoài lớp, trong lớp học: Như khuân viên, vườn hoa, xây dựng khu
vui chơi, các mảng không gian ở sân, các mảng tường, các góc hoạt động để lôi
cuốn sự thích thú và cái đẹp ở môi trường xung quanh.
Thông qua các hoạt động hằng ngày trẻ thật sự thích thú và tích cực hơn
và đạt kết quả cao hơn.
V. Hiệu quả của SKKN
Sáng kiến kinh nghiệm này đã áp dụng tại lớp chồi 1, phân hiệu Buôn Tur
1, trường mầm non Hoa Pơ Lang từ học kì I 2017- 2018 và học kì 2018-2019.
* Bảnh biểu so sánh kết quả học kì I năm học 2017- 2018 và học kì I năm học
2018- 2019.
TT

Nội dung

đánh giá

Học kì I năm 2017- 2018 Học kì I năm 2018- 2019
Tổng số học sinh 36

Người thực hiện: Dương Thị Thảo

Tổng số học sinh 40

19 Trường mầm non Hoa Pơ Lang


Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Đạt
01

02

03

Tỷ Chưa
lệ% đạt

Tỷ
lệ
%

Đạt

Tỷ Chưa Tỷ lệ
lệ% đạt
%

Trẻ hoạt động
tích cực vào
môi trường đã
tạo ra

15/36 41,7 21/36 58,3 30/40

75

10/40

25

Kỹ năng mà
trẻ có trong
qúa trình hoạt
động

15/36 41,7 21/36 58,3 30/40

75

10/40

25

Kỹ năng sử
dụng các
nguyên vật
liệu để tạo ra
sản phẩm

20/36 55,6 16/36 44,4 35/40 87,5 05/40

12,5

Từ số liệu trong bảng thống kê ta thấy được tác được sự hiệu quả của các
giải pháp. Và đặc biệt trẻ có các kỹ năng tốt hơn. Từ đó giúp trẻ phát triển toàn
diện hơn.
- Thông qua các hoạt động học và chơi trẻ thật sự được hoạt động tích
cực, được trải nghiệm để chính bản thân trẻ chiếm lĩnh những tri thức.
- Trẻ mạnh dạn tự tin hơn, cá nhân được phát triển mạnh hơn
- Thông qua đó cung cấp cho trẻ những mặt phát triển toàn diện để trẻ có
những kĩ năng hoạt động với môi trường tốt hơn
- Kĩ năng giao tiếp và làm nhiệm vụ theo nhóm mạnh hơn qua đó giúp
trẻ giao tiếp với nhau tốt hơn. Trẻ tạo ra được nhiều sản phẩm hơn.
- Giáo viên biết cách xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ hợp lí và khoa
học, phù hợp với điều kiện phát triển của trẻ và thực tế của lớp.
- Về phía phụ huynh có sự quan tâm hơn tham gia đóng góp cùng cô xây
dựng môi trường giúp trẻ hứng thú hoạt động tích cực
Phần thứ 3: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
I. Kết luận
Người thực hiện: Dương Thị Thảo

20 Trường mầm non Hoa Pơ Lang

Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang
Việc xây dựng môi trường phù hợp với đặc điểm của trẻ mầm non là
khâu hết sức quan trọng, nó được coi như là người giáo viên thứ hai trong công
tác chăm sóc và giáo dục. Việc tạo môi trường phải khoa học, linh động, sáng
tạo, hấp dẫn để trẻ hoạt động tích cực.
Trẻ hoạt động tích cực hơn, hứng thú hơn, trẻ mạnh dạn, tự tin hơn, cá
nhân được thể hiện mạnh hơn.
Trẻ có những kĩ năng cơ bản tạo ra được nhiều sản phẩm qua các chủ đề
học, trẻ được trải nghiệm thực tế.
Từ những việc làm trên bản thân tôi rút ra được những kinh nghiêm cho
thực hiện đề tài như sau.
Nắm vững nghiệp vụ chuyên môn, mạnh dạn áp dụng khéo léo kiến thức,
kĩ năng vào quá trình giảng dạy. Nắm bắt được đặc điểm tâm sinh lí, khả năng
nhận thức, kĩ năng của trẻ để thiết kế và xây dựng môi trường. Biết cách lựa
chọn đồ chơi, hình ảnh, cách bố trí trong lớp phải phù hợp với độ tuổi và khả
năng phát triển của trẻ. Luôn cải tiến đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn, sáng tạo có sự
thu hút trẻ. Tạo cho trẻ niền say mê, hứng thú hoạt động.
II. Kiến nghị
- Đối với phòng giáo dục: Thường xuyên mở những lớp tập huấn xây
dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm, tạo điều kiện cho giáo viên được đi tham
quan và học hỏi kinh nghiệm.
- Đối với nhà trường : Nhà trường mua sắm và bổ sung các trang thiết bị,
đồ dùng và đồ chơi.

Dur Kmăl, ngày 23 tháng 4 năm 2019
Người viết

Dương Thị Thảo

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN
Người thực hiện: Dương Thị Thảo

21 Trường mầm non Hoa Pơ Lang


Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN

TÀI LIỆU THAM KHẢO
TT

TÊN SÁCH

TÊN TÁC GIẢI

01 Hướng dẫn thực hiện chương trình
giáo dục mầm non

Tiến sĩ: Trần Thị Ngọc Trâm
Tiến sĩ: Lê Thu Hương
Phó giáo sư tiến sĩ: Lê Thị Ánh
Tuyết

02 Hướng dẫn tổ chức hoạt động môi
trường giáo dục trẻ.

Trung tâm nghiên cứu chiến lược
và phát triển chương trình giáo dục
mầm non.

Người thực hiện: Dương Thị Thảo

22 Trường mầm non Hoa Pơ Lang


Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang

Người thực hiện: Dương Thị Thảo

23 Trường mầm non Hoa Pơ Lang


Một số biện pháp xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm tại lớp chồi 1
Trường Mầm non Hoa Pơ Lang

Người thực hiện: Dương Thị Thảo

24 Trường mầm non Hoa Pơ Lang